Արդարություն

Արդարություն

Արդարության արձանը

Արդարության գաղափարը

Մարդիկ միշտ ձգտել են հավասարության և արդարության, քանի որ դրանց ապահովումը լավ հասարակություն կառուցելու նախապայմանն է։ Արդարության գաղափարը եղել է բոլոր հասարակություններում։ Տարբեր ժամանակներում իշխանության ներկայացուցիչներն էլ դա հիմնական նպատակ են համարել կամ գոնե ի լուր աշխարհի հայտարարել են այդ մասին։ Արդարության գաղափարի հիմքում ընկած է արդարացի, անաչառ լինելը։ Մասնագետների կարծիքով յուրաքանչյուրը, այդ թվում՝ փոքր երեխան, ունի արդարության բնածին զգացողություն, պահանջարկ։ Երբ փոքր երեխան վրդովված ճչում է, նա որոշակի «անարդարության» մասին է հայտնում։ Հին Հունական իմաստասերներն արդարության գաղափարը դիտարկել են ազնվության և հավասարության գաղափարների հետ միասին։ Նրանք արդարությունը նույնացրել են ճշմարտացիության, ներդաշնակության և առաքինության հետ։ Քաղաքացուց ակնկալվել է, որ իր գործողությունների կամ հասարակական տարբեր խնդիրների քննարկման ու լուծման ժամանակ նա միշտ մտածի ներդաշնակ պայմանների, արդար և առաքինի գործողությունների մասին։

Առանձնահատկությունները

Արդարության գաղափարի կարևորագույն առանձնահատկություններից է «մեկ արշինով չափելը», այսինքն՝ մարդկանց, նրանց արածը միևնույն չափանիշով գնահատելը, տարբերություն չդնելը։ Դատավորն ունի մեկ կշեռք, որով կշռում է հարուստին և աղքատին, մեծին և փոքրին։ Նրա դատավճիռը պայմանավորված է ոչ թե անհատով, այլ գործի հանգամանքներով։ Այսինքն՝ մարդուն գնահատելու, դատելու համար դիտարկում ենք նրա վարքագիծը, նրա կատարած գործողությունը և դրա արդյունքը, ոչ թե այդ մարդուն՝ ըստ իր հատկանիշների(սեռ, տարիք, հասարակական պատկանելություն և այլ)։

Արդարացի հասկացությունը

Մի շարք հանգամանքներում արդարացի են համարվում հասարակության մեջ ընդունված որոշ կանոններ։ Դրանցից է «առաջինը` առաջինին» սկզբունքը, երբ առաջինը հասնողին ավելի շուտ է բաժին ընկնում այն, ինչի համար մարդիկ հավաքվել են։
Արդարացի է, որ սոցիալական աջակցություն ցուցաբերվի խոցելի խմբերին՝ անապահով մարդկանց, ընտանիքներին, հաշմանդամներին։ Պետությունը նրանց վճարում է կատարում ընտանեկան նպաստների կամ կենսաթոշակների տեսքով։
Արդարացի է, երբ սխալ գործողը պատժվում է իր արարքի համար, իսկ նրանք, ովքեր նման սխալներ չեն գործել, չեն պատժվում
Վերջապես՝ արդարացի է, երբ նրանք, ովքեր ավելի շատ ջանք են ներդնում ընդհանուր գործի հաջողության համար, մյուսներից ավելի բարձր գնահատականի կամ վարձատրության արժանանան։

Արդարության արձան

Արդարության գնահատումը

Արդարության գնահատումը.| Կարիքը, արժանիքը, ներդրումը և ջանքերն արդարության գնահատման չափանիշներից են, որոնց միջոցով տարբերակված մոտեցում է ցուցաբերվում մարդկանց, նրանց գործունեությանը։ Գնահատման ժամանակ երբեմն օգտագործվում են նաև այլ չափանիշներ, օրինակ՝ մարդկանց մասին դատելն՝ ըստ նրանց տարիքի, սեռի, ռասսյի կամ կրոնական նախընտրություն։ Այդպիսի չափանիշները հիմնավոր չեն՝ անարդար են, և չեն նպաստում հասարակության ներդաշնակ զարգացմանը։

Շնորհակալություն

Շողակաթի միջնակարգ դպրոցի ուսուցիչ Ս. Հովսեփյան