Алкандар

  • ppt
  • 27.01.2021
Публикация на сайте для учителей

Публикация педагогических разработок

Бесплатное участие. Свидетельство автора сразу.
Мгновенные 10 документов в портфолио.

Иконка файла материала Алкандар[1].ppt


А Л К А Н Д А Р

Мақсаты:

Алкандар,жалпы формуласы, гомологтық қатары, изомерлері, атаулары ,алкандарды алу және химиялық қасиеттері мен қолданылуы туралы жалпы түсінік беру
Көмірсутектер туралы білімдерін,ойлау, есте сақтау дағдыларын дамыту
Тапсырмаларды орындай отырып , ұқыптылыққа, жауапкершілікке тәрбиелеуге ұмтылу

Дәріс жоспары:

Қаныққан көмірсутектердің жалпы формуласы, анықтамасы.
Гомологтық қатары.
Изомерия түрлері.
Атом құрылысы.
Физикалық қасиеті.
Алыну жолдары.
Химиялық қасиеті.
Қолданылуы.

Алкандар. (қаныққан көмірсутектер. Парафиндер..)

Алкандар – көміртектің барлық атомдары дара (σ-) сигма байланыспен байланысқан жалпы формуласы мынандай көмірсутектер


CnH2n+2

Метанның гомологтық қатары

СН4 метан
С2H6 этан
C3H8 пропан
C4H10 бутан
C5H12 пентан

C6H14 гексан
C7H16 гептан
C8H18 октан
C9H20 нонан
C10H22 декан

Гомологтар – құрылысы мен қасиеті ұқсас ,бір немесе
бірнеше СH2. тобына айырмасы бар жалпы формуласы
бірдей заттар

Радикалдар – жұптаспаған электроны бар бөлшектер.

Саны

Сан атауы

Радикалдың формуласы

Радикалдың атауы

1

Моно-

-СН3

Метил

2

Ди-

-С2Н5

Этил

3

Три-

-С3Н7

Пропил

4

Тетра-

-С4Н9

Бутил

5

Пента-

-С5Н11

Пентил

Алкандардың Изомериясы және номенклатурасы

Құрылымдық:
CH3 – CH - CH2 - CH3

CH3
Алгоритм.
Негізгі тізбекті таңдап алу:
CH3 – CH - CH2 - CH3

CH3

Алкандардың Изомериясы және номенклатурасы


2. Негізгі тізбектегі атомдарды нөмірлеу және радикалдың орнын анықтау
1 2 3 4
CH3 – CH - CH2 - CH3

CH3

Алкандардың Изомериясы және номенклатурасы

3. атау:
1 2 3 4
CH3 – CH - CH2 - CH3

CH3

2 - метилбутан

Метан

алкандарға sp³-гибридтену тән;
байланыс ұзындығы С-С = 0,154 нм
орбиталдар арасындағы бұрыш= 109° 28´

.көміртегі және сутегі орбитальдарының қабысуы

+

109°28´

Метанның құрылысы

s

р

Гибридтелген орбиталь

сурет 1.

сурет2.

сурет 3.

c

c

c

c

c

c

c

0,154 нм

Метан қатары гомогтарының құрылысы

Алкандардың құрылысы

Метанның кеңістік пішіні

Этанның пішіні

Физикалық қасиеттері

Салыстырмалы молекулалық массаларының өсу ретіне қарай қайнау, балқу температуралары артады

СН4…C4Н10 – газдар
Tқайнау:
-161,6…-0,5 °C
T балқу:
-182,5…-138,3 °C

С16Н34…ары қарай қатты заттар
T қайнау:
287,5 °C

T балқу:
20 °C

С5Н12…C15Н32 –сұйықтар
T қайнау:
36,1…270,5 °C
Tбалқу:
-129,8…10 °C

Өнеркәсіпте
а) мұнай өнімдерін крекингілеу :
C16H34 → C8H18 + C8H16
2) Зертханада:

в) карбон қышқылының натрий тұздарын декарбоксилдеу
СН3СООNa + 2NaОН → СН4 ↑ + Nа2СО3

б) Вюрц реакциясы:

C2H5Cl + 2Na → C4H10 + 2NaCl

Алынуы

а) карбидті гидролиздеу:

Al4C3 +12 H2O = 3 CH4 + 4 Al(OH)3↓

Метанды алу

Химиялық қасиеттері