Қанның құрамы мен қызметі.

Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы

10.4  Заттар тасымалдануы

Мектеп: «Оралхан Бөкей атындағы №44 лицейі»

Күні:  25.11.2020 ж

Мұғалімнің аты-жөні:  Ахметбаева Б.К.

Сынып:  8 «Б»

Қатысқандар:

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

                 Қанның құрамы мен қызметі

Осы сабақта қол жеткізілетін   оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

8.1.3.1 қан құрамы мен қызметін сипаттау

Сабақ мақсаттары

Қан құрамы мен қызметі және қанның формалы элеметтерінің құрылысының ерекшеліктерін сипаттау                                              

Бағалау критерийлері

– Қанның құрамын талдау

– Плазма мен қан жасушаларының құрылысы мен қызметін айқындау

– Қан жасушаларын салыстыру, ерекшеліктерін айқындау

– Плазма мен қанның қызметтерін жүйелеу

– Ағза үшін қанның маңызына баға беру

Дағдылар

 Қолдану, Талдау

Тілдік мақсаттар

Пәнге қатысты терминдер: Плазма, эритроциттер, лейкоциттер, тромбоциттер, гемоглобин, оксигемоглобин, карбоксигемоглобин , фибриноген. Альбумин, глобулин, тромб, гемофилия.

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған

кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушылармен сәлемдесу. Қашықтықтан ұйымдастырылған сабаққа оқушылардың онлайн арқылы қатысуын қадағалап, оқушыларды онлайн сабаққа дайындау.

Презентация Қанның қызметі мен құрамы»

Сабақтың ортасы

Жаңа сабақ.

1 тапсырма: «Функционалдық сауаттылыққа байланысты есептер»

1.Қалыпты жағдайда жүрек 1 минут ішінде орта есеппен 5 литр қанды тамырларға айдаса, 1 сағатта және 2 тәулікте қанша мөлшерде қан айдайды?(1 сағ 300л, 24х2х300)

2. 1 минут ішінде денедегі қан жүрек арқылы екі рет өтеді, сонда 2 тәулікте қанша рет өтеді?(1 сағ 120рет, 24х2х120)

3. Проблемалық сұрақ
Тұрмыстық газ бен пештегі отын толық жанбаған кезде түзілген иіс газы гемоглобинмен берік химиялық қосылыс түзеді. Осы газбен ұзақ уақыт тыныс алғанда, адам неліктен өліп кетеді?

2 тапсырма Сәйкестендіру тестісі

2 тапсырма   Дұрыс жауапты таңда
□ плазма – қанның мөлдір, түссіз сұйықтығы;
□ плазма құрамында 58 – 70 % су бар;
□ плазма құрамында 90 – 92 cу бар;
□ плазма құрамында 0, 2 – 1, 8 % cу бар;
□ фибриногені жоқ қан плазмасы сарысу деп аталады.
□ плазма құрамында 7 – 8% нәруыз бар;
□ плазма барлық қанның 55% - ын құрайды;
□ плазма барлық қанның 65% ын құрайды;
3 тапсырма   Дұрыс жауапты таңда
Мәтіндегі бес қатені тап, олардың астын сызып, дұрыс жауаптарын  жаз.
Эритроциттер – қызыл қан жасушалары. Олар өте кішкентай. 1мм3 қанда олардың 10 млн болады. Бұл – өз беттерінше қозғала алмайтын, шар пішіндес жасушалар. Жасушалардың ішінде нәруыз бен мыстың қосындысы - гемоглобин бар. Эритроциттер көкбауырда түзіліп, сүйек кемігінде бұзылады. Олардың негізгі қызметі - нәрлі заттарды тасымалдау.

4 тапсырма:  «Сандар сыры»

1. 4,5-5 л – қанның жалпы қалыпты мөлшері.

2.  45 % - қандағы формалы элементтер.

3. 90  % - қан құрамындағы су.

4. 7-8 % - нәруыздар.

5. 0.9% - плазмада  минералды тұздар.

6. 120 күн – эритроциттердің тіршілік ұзақтығы.

7. 2-4 күн– лейкоциттердің тіршілік ұзақтығы

8. 6-8мың  –  1 м³ қандағы лейкоциттер саны.

9. 55% - қан флазмасының көлемі.

10. 0,12%-плазмада еріген глюкоза

11. 8-11 күн- тромбоциттердің тіршілік ұзақтығы

Видео «Қанның қан тамырлар бойымен қзғалуы»

оқулық -183 бет

Сабақтың соңы

Кері байланыс. «Екі жұлдыз, 1 тілек» арқылы оқушылардың психологиялық жағдайын, тақырыпты меңгеру барысындағы өзін-өзі бағалауын анықтау.