Ас қорытудың маңызы. Ас қорыту жүйесі

Күні: 24.02.17 Сынып: 8  «А»                      Пәні: ``Биология``                Пән мұғалімі: Сейітханова Ж.Қ. Сабақтың тақырыбы: Ас қорытудың маңызы. Ас қорыту жүйесі Сабақтың  мақсаты:  1.Білім алушыларға ас қорытудың маңыздылығын ұғындырып, ас қорыту мүшелерінің қызметімен  жетік таныстыру. 2.Білім алушылардың ас қорыту жүйесі туралы білімдерін оқытудың түрлі әдіс – тәсілдері арқылы  тереңірек оқыту.  3. Ынтымақтастыққа тәрбиелеу, табиғатқа  тазалықпен қарауға үйрету.  Сабақтың түрі: жаңа білімді игерту. Сабақта қолданылған  әдіс­тәсілдер: топпен жұмыс,  «цифрлық диктант», «суретпен жұмыс  жасау», «кесте толтыру», «сәйкестендіру», «ретімен орналастыру», «жабық тест» Сабақта қолданылатын педагогикалық технологиялар: АҚТ (Ақпараттық  ­ коммуникациялық  технология),  сын тұрғысынан ойлау технологиясы, жобалап оқыту технологиясы. Сабақтың пәнаралық байланысы: қазақ тілі және әдебиеті, орыс және ағылшын тілдері. Сабақтың көрнекілігі: оқулық, презентация, видеоролик, флипчарт, ватман,  үлестірме  материалдар,  түрлі маркерлер мен стикерлер. Сабақ барысы:  Сабақ кезеңі Ұйымдаст ыру кзеңі  (3мин) Үй  тапсырмас ын тексеру  ( 5 мин) Мұғалім іс ­ әрекеті Оқушы іс ­ әрекеті Амандасу (How do you do? How are you today?)  Түгелдеу. Оқушыларға психологиялық ахуал туғызу. Екі топқа бөлу өтілген тақырыптар  бойынша «сіздің  есіңізде қалды ма?» әдісі арқылы.                                  Бағалау парақтары ұсынылады (түсіндіріледі).  «Цифрлық диктант»  (флипчарт) Өсімдіктекті Жануартекті Амандасу.  Оқушылар бір­ біріне қарап, есімдерінің бас  әріптерінен сын есім құрайды. Өтілген тақырыптар бойынша  берілген сөздерді құрастыру  арқылы 2 топқа бөлінеді,  бағалау парақтарын алады.    Білім алушылар интербелсенді  тақтада көрсетілген  өсімдіктекті және жануартекті  тағамдарды екі бағанға  сәйкесімен орналастырады. Ірімшік, сүзбе, қант, сары май, өсімдік майы, нан, ет,  құс еті, балық, жұмыртқа, жемістер, көкөністер. Жаңа сабақ (7 мин) Өтілетін жаңа тақырыпқа сай бірнеше қысқаша бейне  роликтер көрсетіледі. Білім алушылар өздері  тақырыпты анықтап, сабақтың мақсатын қояды. Білім алушылар интербелсенді  тақта арқылы бейнеролик   қарайды. Әрбір топ алдарыңда тұрған  ноутбукты пайдалана отырып,  ас қорыту мүшелері жайлы  кестені толтырады Шашылып жатқан мозайканы  құрастырып, топта шыққан  суреттің (ас қорыту безі)  құрылысын көрсетеді  (сыныптағы қабілетті білім  алушы қосымша қысқаша  түрде хабарлама жасайды).      Білім алушылар тақырыпқа  байланысты бірнеше  жұмбақтар шешеді  (жеңімпаздар тәттімен  марапатталып отырады)   Бейнеролик.  Жаңа сабақтың мазмұнын ашатын ас  қорытудың химиялық және механикалық өңделуі  жайлы ақпарат. 1­тапсырма: «Кестені толтырыңыз!» (топпен  ноутбук арқылы орындайды (5 мин) Атаулары Орысша Полость  Ауыз  қуысы рта Латынша Қызметі Cavitas oris Асты  Жұтқыншақ глотка Pharynx Өңеш Асқазан Аш ішек пищевод желудок Тонкая  кишка Esophagus Gaster Intestinum  tenue ұсақтау, ас  қорыту  жүйесін  өткізу Жұту,  жылжыту жылжыту Ас  қорытылады Ас  сіңіріледі 2­тапсырма «Суретпен жұмыс жасау» ( 5 мин)  Оқулықпен жұмыс.             Алдарыңдағы ватманға қолдарыңда құрастырылып  шыққан суретті баяндайды. Сергіту сәті: ( 5 мин)  «Жұмбақтар шешу»  1. Бір нәрсе жегеніне тіпті тоймас, Адамның ол нәрсесіз күні болмас. Жіберсе қарап қалар жердің бәрі, Кішкене болса­дағы кемдік қылмас          Ауыз 2. Екі тақта арасында Қимылдайды қызыл тақта                          Тіл 3. Үлкен үй, Үлкен үйдің ішінде Кішкене үй. Кішкен үйдің ішінде Досқана би                                     Ерін, тіс, тіл 4. Үнемі ауызда бұлтыңдайды,  бірақ жұтылмайды                                тіл 5. Жағалай – жағалай тас қойдым, Жирен атты бос қойдым                     тіс, тіл 6. Есікте жасауыл бар екі қатар, Барғанда ұрып­соғар қан қақсатар, Ол адам жәбірленіп тұрғанында, Біреу кеп ар жағынан әрі тартар. Алып барып онан соң қинап жанын, Кездіріп талай өзен сайдын бәрін. Ләззатын сол сайлары алып қалып, Шығарып тастайды екен ғазиз тән.                                                       Тамақ, асқазан 7. Үсті тақтай, Асты тақтай,  Ортасында әбзел тақтай                     тіс, тіл 8. Қатар­қатар ақ күріш, тұрған жері қақтығыс Тіс 3­тапсырма: «Сәйкестендіру» (3 мин) Бағанның сол жағында орналасқан қоректік заттарды  бағанның оң жағында орналасқан ыдыратушы  ферменттермен байланыстырамыз: Гемоглобин Өсімдік майы                             липаза Крахмал                                     карбогидраза (амилаза) Казеин                                       протеаза Гликоген Жануар майы 4­тапсырма: «Ретімен қойыңыз!»  (3 мин)                   Ас қорыту көптеген мүшелер қатысатын күрделі  үдеріс болып табылады. Асқорыту жүйесінің  бөліктерін тамақтың қозғалу ретімен орналастырыңыз: Дұрыс емес орн.реті:                Дұрыс орн. реті: Тоқ ішек                                     ауыз қуысы Асқазан                                       жұтқыншақ Аш ішек                                      өңеш Өңеш                                           асқазан Тік ішек                                      аш ішек Ауыз қуысы                               тоқ ішек Жұтқыншақ                               тік ішек Интербелсенді тақта  (Bilimland.kz) арқылы жұмыс  жасайды.    Тақтада берілген дұрыс емес  орналасқан қатарды білім  алушылар өз беттерімен  ретімен орналастырып шығады Бекіту  Тест тапсырмалары (3 мин) 1.__________  тірі ағзаның ішінде синтезделетін және  зат алмасу реакциясын катализдейтін қарапайым  немесе күрделі нәруыздар. 1.гликоген  2.ферменттер   3.гемоглобин  4.липаза 2. Адамның ас қорыту жүйесінің ұзындығы ____ м­ге жуық. 1.5     2.10    3.15 3. ________________ дегеніміз – нәруыздар,  көмірсулар мен липидтер сияқты жоғары молекулалы  заттардың қарапайым молекулаларға ыдырауы. 1.органикалық ас қорыту   2.табиғи ас қорыту              3. химилық ас қорыту 4. Ас қорыту бездерінен бөлінген ____________  қоректік заттарды ұсақ бөлшектерге ыдыратады. 1.ферменттер          2.сөлдер     3.көмірсу     4.аминқышқылдары 5. Ас қорыту ферменттерін әсер ететін субстратына  сәйкес ______ негізгі топқа бөлуге болады.  1. екі     2.үш     3.төрт    4.бес §42. 191­195 беттерден оқып келіп, мазмұндамасын  айту, А деңгейіндегі 3 сұраққа, В деңгейіндегі 2,3  сұраққа, С деңгейіндегі 3 сұраққа жауап жазу және  «Асқа байланысты» мақал мәтелдер (5­6) «Тазалық»  Үй  тапсырмас ы (2 мин) Рефлексия   (2 мин) Бағалау        (3 мин) Бағалау парақтарына қойылған ұпай санын есептеп,  баға қою. Оқушылар дәптерлеріне  жазып, топтар бір – бірінің  жауабын тексереді. Күнделікке жазу.  Білім алушылар бүгінгі алған  білімдерінің маңыздылығы  жөнінде өз пікірлерін ортаға  салады Күнделікке баға қою Бағалау критерийі Білім алушының аты­жөні:___________________________________________________________ Тапсырмалар Талаптар Дескриптор Ұпай Тапсырмадағы ұпай 1) Цифрлық диктант Өсімдіктекті 3­4 дұр.жауап және жануартекті тағамдық азық түрлерін білу Ас қорыту мүшелерінің қызметін білу 6) Кесте толтыру 9) Шығармашылық жұмыс Сурет бойынша оның құрылысын жетік білуі және қорғауы 14) Сәйкестендіру  5­6 дұр.жауап 7­8 дұр.жауап 9­10 дұр.жауап 11­12дұр.жауап 1­2 дұр.жауап 3­4 дұр.жауап 5 (барлық  жауап) Жұмысқа  қатысқан жоқ Жұмысқа  белсенді  қатысқан жоқ Ұсыныс білдірді Ұсыныс білдірді,  белсенді  талқылады Ұсыныс білдірді,  белсенді  талқылады,  жұмысты  шығаруға  көмектесті 1­2 дұр.жауап 1 2 3 4 5 3 4 5 1 2 3 4 5 3 18) Ретімен орналастыру 27) Тест  тапсырмалары 4 5 3 4 5 1 2 3 4 5 3­4 дұр.жауап 5­6 дұр.жауап 2­3 дұр.жауап 4­5 дұр.жауап 6­7 дұр.жауап Қоректік заттар мен оларды ыдыратушы ферменттерді анықтай алуы Ас қорыту жүйесін тамақтың қозғалу реті бойынша жетік білуі Ас қорыту жүйесін және маңыздылығын 1 дұр.жауап 2 дұр.жауап түсінуі 3 дұр.жауап 4 дұр.жауап 5 дұр.жауап Жалпы ұпай саны: ``2`` ­ 0­15 ұпай «қанағаттанарлықсыз» ­ 0­49% ``3`` ­ 15­22  ұпай «қанағаттанарлық»  ­ 50­74% ``4`` ­ 23­26 ұпай «жақсы» ­ 75­89% ``5`` ­ 27­30 ұпай «өте жақсы» ­ 90­100%