Мұхтар Әуезов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық драма театры - Алматыдағы ірі қазақ театрларының бірі. Абай даңғылында орналасқан.
Қызылорда қаласында 1926 жылы 13 қаңтарда М.Әуезовтің «Еңлік-Кебек»,
пьесасымен және халық өнерпаздары қатысқан
үлкен концертпен тұңғыш рет театр шымылдығы
ашылды
Алғашқы құрылған жылдары театр құрамында көркемөнерпаздық пен халық шығармашылығының танымал шеберлері — И. Байзақов, Ә. Қашаубаев, С. Қожамқұлов, Е. Өмірзақов,Ж. Шанин,Қ Қуанышбаев, Қ. Жандарбеков, Қ. Бадыров, Қ. Мұңайтпасов, З. Атабаева, Ш. Әлібекова, Ш. Байзақова, М. Шамова, Ж. Шанина ойнады.
1929 жылы театр труппасы Алматыға қоныс аударды. 1937 жылы 27
ақпанда академиялық театр атағын алды. 20 жылдығына
орай 1946 жылы Еңбек
Қызыл ту орденімен, ал 50 жылдығына байланысты 1976 жылы
Халықтар достығы орденімен марапатталды. Театрға 1961 жылы
жазушы, драматург М. О. Әуезовтің есімі берілді.
Театр сахнасында ерлікке толы ұлы өмірлер, патриоттық — отаншылдық сезімдер, жанқиярлық ерен еңбектер жан-жақты жырланатын қойылымдармен қатар, халқымыздың рухани асыл армандары мен мұң-мұқтаж, талап-тілегін бейнелейтін тарихи-эпостық тақырыптағы шығармаларға да көп ден қойылды. М. Әуезовтың «Абай», «Еңлік — Кебек», «Қобыланды», С. Мұқановтың «Шоқан Уәлиханов» спектакльдері шығармашылық үлкен жеңіс болды.
Соңғы жылдары театр Қазақстан және таяу шетелдерге жиі гастрольдік сапармен барып тұрады. Мәдениет және ақпарат министрлігінің қолдауымен Омбы қаласы (Ресей Федерациясы), Оңтүстік Қазақстан, Маңғыстау, Қызылорда, Жамбыл облыстарына, Астана, Павлодар, Семей, Қарағанды, Өскемен қалаларына қойылымдарымен барып қайтты.
2006 жылы театр 80 жасқа толды. Мерейтойының қарсаңында Ә. Әмзеұлының «Қара кемпір», Қ. Ысқақтың «Қазақтар» атты жаңа қойылымдарын дайындады.[1]
Тарихы[өңдеу]
Қазақ драма театры, М.О. Әуезов атындағы, Еңбек Қызыл Ту және “Халықтар достығы” орденді Қазақтың мемлекеттік академиялық драма театры – тұңғыш кәсіпқой ұлттық сахналық мекеме.
1925 жылдың ақырында қазіргі Қызылорда қаласында Ұлт театры болып ұйымдастырылды. Алғашқы директоры әрі көркемдік жетекшісі Д.Әділов. М.Әуезовтың “Еңлік – Кебек” трагедиясының 3-актісімен (С.Қожамқұловтың қоюы бойынша) және халық өнерпаздары қатысқан үлкен концертпен 1925 ж. желтоқсандағы өткен Қазақ өлкелік 5 партконференция кезінде тұңғыш рет театр шымылдығы ашылды. 1926 ж. 31 қаңтарда болған Ұлт театрының ресми ашылуында Қ.Кемеңгеровтың “Алтын сақинасы” ойналды. Театр репертуарын жақсарту үшін Халық ағарту комиссары С.Сәдуақасовтың тікелей басшылығымен арнайы бәйге өткізілді. Театр труппасы 1929 ж. Алматығақоныс аударды. 1937 ж. академиялық театр атағын алды. Театрға 1961 ж. жазушы, драматург М.О. Әуезовтің есімі берілді. Алғашқы құрылған жылдары театр құрамында көркемөнерпаздық пен халық шығарманың танымал шеберлері – И.Байзақов, Ә.Қашаубаев, С.Қожамқұлов, Е.Өмірзақов, Ж.Шанин, Қ.Қуанышбаев, Қ.Жандарбеков, Қ.Бадыров, Қ.Мұңайтпасов, З.Атабаева, Ш.Әлібекова, Ш.Байзақова, М.Шамова, Ж.Шанина ойнады. Актер әрі режиссер. Шанин театрдың шығармашылық жағынан қалыптасу жолында зор еңбек сіңірді.
30-жылдардың 1-жартысында қазақ жерінде кеңес өкіметі тұсындағы ұжымдастыру шараларын жүзеге асыру барысын бейнелейтін пьесалар қойылды. Осы жылдары К.Байсейітова, Қ.Байсейітов, Қ.Бейісов, Ж.Елебеков, М.Ержанов, Ш.Жиенқұлова, К.Қармысов, Қ.Әділшінов, Ш.Айманов, С.Майқанова, З.Құрманбаева, С.Телғараев, А.Абдуллина, О.Жұмағұлов, Ж.Өгізбаев, Р.Қойшыбаева, Г.Сыздықова, т.б. сахна шеберлерінің келуі театрдың күрделі драмалық шығармаларды меңгеруіне жол ашты. Сондай-ақ, театрға арнайы шақыртумен келген орыс режиссерлерінің де (М.Г. Насонов, И.Г. Боров, .А. Соколов, Ю.Л. Рутковский, М.В. Соколовский, Я.П. Танеев) еңбегі ерекше болды. Олар қойған әрбір спектакль актерлердің нағыз сахна мектебіне айналды. Режиссер Насонов Әуезовтің “Еңлік – Кебек” трагедиясын (1933) қайта қойды. Ол спектакльдің сахнада бұрыннан қалыптасқан дәстүрлі үрдісін сақтаумен бірге, басты рөлдердің (Еңлік – Байсейітова, Кебек – Байсейітов) психологиялық тұрғыда шешім табуына баса назар аударды. 1934 ж. Қазақ драма театрынан музыка театр (қазіргі Қазақтың мемлекеттік академиялық опера және балет театры), т.б. өнер ұжымдары бөлініп шықты. 1935 – 1937 ж. М.Әуезовтің, Б.Майлиннің, Ғ.Мүсіреповтың тарихи тақырыптағы туындылары, орыс кеңес драматургиясынан, орыс және шет ел классикасынан қойылған спектакльдер театр ұжымының шығармашылық бағыт-бағдары мен ізденіс-табыстарын айқындады. 1941 – 1945 ж. туған елге деген сүйіспеншілік пен патриоттық сезімін, адамдарымыздың асқақ, адал, ынтымақшылдық рухы мен берік достығын, майдан мен тылдағы қаhармандық күресін көрсететін пьесалар театр репертуарынан мол орын алды. Театр труппасына Алматы, Москва, Ленинград және Ташкенттің арнаулы оқу орындарын бітірген маман актерлер келіп қосылды.
Театр
Соғыстан кейінгі жылдары бейбіт өмір мен жасампаз еңбекті, республика еңбеккерлерінің жаңа тұрмыс-салтын, ұжымдастыру құрылымын нығайту және кеңестік қатаң жүйеге негізделген жаңа қоғам орнату жолындағы күресін баяндайтын, қазақ зиялылары мен жастардың мақсат-мұратын, ізгі арман-тілегін бейнелейтін Ә.Әбішевтің “Достық пен махаббат” (1947, реж. Айманов), “Күншілдік” (1955, реж. М.И. Гольдблат), “Мансап пен ұждан” (1974, реж. Ә.Мәмбетов) және “Кәусар” (1985, реж. С.Асылхан), Ғ.Мұстафиннің “Миллионер” (1950, реж. А.Тоқпанов), т.б. авторлардың сахналық шығармалары көрермен көңілінен шықты. Әуезовтің “Абай” (1952, реж. Айманов, суретші В.В.Голубович пен рөлдерді орындаушылар Қ.Бадыров, Бөкеева, С.Қожамқұлов, Қойшыбаева, Қуанышбаев, Өмірзақов) және Ә.Нүрпейісовтің “Қан мен тер” (1974, реж. Мәмбетов, суретші А.С.Кривошеин мен рөлдерді орындаушылар А.Әшімов, Ф.Шәріпова, Ы.Ноғайбаев) спектакліне КСРО Мемлекеттік сыйл., ал Ш.Айтматовтың “Ана – Жер-Ана” (1966, реж. Мәмбетов, суретші А.И.Ненашев пен рөлдерді орындаушылар Майқанова, Шәріпова, Римова) мен А.Я. Каплердің “Ленин 1918 жылы” (1970, реж. Мәмбетов, рөлдерді орындаушылар М.Сүртібаев пен Қожамқұлов) спектакліне ҚазКСРМемлекеттік сыйл. берілді. Театр ұжымы 1958 ж. Мәскеуде өткен қазақ әдебиеті мен өнерінің онкүндігіне қатысып, мәскеуліктердің назарына 5 спектакль (Әуезов, “Еңлік – Кебек”; С.Мұқанов, “Шоқан Уәлиханов”; Мүсірепов, “Ақын трагедиясы”; Тәжібаев, “Жалғыз ағаш орман емес” және У.Шекспир, “Асауға тұсау”) ұсынды.
Театр ұжымы орыс және батыс еуропа драматургиясының классик. туындыларынан Н.В. Гогольдің, М.Горькийдің, А.П. Чеховтың,Лопе де Веганың, Шекспирдің, М.Метерлинктің, К.Гоццидің пьесаларын қойды. ТМД елдері драматургиясының таңдаулы туындылары да театр репертуарынан берік орын алды. 1980 – 90 ж. бүгінгі күн тақырыбына жазылған, басқа да алуан жанрлы драм. шығармалар театр сахнасына шықты. А.Сүлейменовтің “Төрт тақта жайнамаз” (1989, реж. Ә.Рахимов), Ж.Аймауытовтың “Ақбілек” (1990, реж. А.Әшімов), Ш.Айтматовтың “Ғасырдан да ұзақ күн” (1990, реж. Ә.Мәмбетов), т.б. туындылары театр сахнасына шықты. 1990 жылдан кейінгі кезеңде театр репертуары жаңа шығармалармен байып, әлемдік және қазақ драматургтерінің классик. шығармаларын көрермендер назарына ұсынды, кейбіреулерін қайта сахналады. У.Шекспирдің “Кориалан” (1991), “Асауға тұсау” (1994), С.Жүнісовтің “Кемеңгерлер мен көлеңкелер” (1994), Сүлейменовтың “Жетінші палата” (1993, барлығын сахналаған реж. Ә.Мәмбетов), Иран-Ғайыптың “Шыңғысхан” (1994, реж. Б.Атабаев), К.Гоццидің “Турандот ханшайым” (1994, реж. Әл-Тарази), М.Байсеркеновтың “Абылай ханның ақырғы күндері” (1996, реж. М.Байсеркенов), Р.Мұқанованың “Мәңгілік бала бейне” (1996, реж. Атабаев), М.Жұмабаевтың “Шолпанның күнәсі” (1997, реж. Қ.Сүгірбеков), Әуезовтің “Қилы заман” (1997, реж. Рахимов), “Қарагөз” (1997, реж. Мәмбетов), Шахимарданның “Томирис” (2000, реж. Әл-Тарази), Ш.Айтматовтың “Ана – жер Ана” (2002, реж. Мәмбетов), Г.Гаутман “Ымырттағы махаббат” (2002, реж. Р.Андриасян), т.б.
Театр ұжымы 1926 жылдан бастап жазғы гастрольге шығуды игі дәстүрге айналдырып, республиканың елді мекендерінде өнер көрсетіп келеді, сонымен қатар гастрольдік сапармен Мәскеу, Нөкіс, Қазан, Уфа, Шираз, Ташкент,Нанси қаласыларында болды. 1930 жылдан актерлер даярлайтын студия (үзілістермен), 1971 жылдан Ұзынағашта(Алматы облысы Жамбыл ауданы) театр бөлімшесі жұмыс істеді. Қазіргі кезеңде Қазақ драма театрының құрамында Ш.Жандарбекова, Ф.Шәріпова, С.Оразбаев, З.Шәріпова, Ш.Ахметова, Т.Жаманқұлов, Ә.Кенжеев, Ж.Медетбаев, Қ.Тастанбеков, Т.Тасыбекова, т.б. талантты актерлер еңбек етеді (2003). 1981 ж. театрдың жаңа ғимараты (арх. О.Баймырзаев, М.Жақсылықов, А.Қайнарбаев; ҚазКСР-і Мемл. сыйл., 1982) пайдалануға берілді. Ғимараттың көлемдік-композициялық құрылыс өзегіне үлкен (1000 орынды) және кіші (250 орынды) көрермендер залы алынған. Ғимарат алдына 1981 ж. М.Әуезов ескерткіші (мүсіншісі Е.А.Сергебаев, ҚазКСР Мемл. сыйл., 1982) орнатылды. Театр Еңбек Қызыл Ту (1946), “Халықтар достығы” (1976) ордендерімен марапатталған.[2]
Қазақ тілі Қазақ тілі
7 «А» сыныбы 7 «Ә» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Есімдіктердің сөйлемдегі қызметі
Сабақтың мақсаты:
а) білімділік: оқушыларға есімдіктер, оның түрленуі және сөйлемдегі қызметі
жайлы толық мәлімет бере отырып олардың ой-пікірін қалыптастыру.
ә) дамытушылық: ой-өрісін, ойлау белсенділігін, сөйлеу шеберлігін, тіл мәдениетін дамыту, сөздік қорын молайту.
б) тәрбиелік; елін, жерін, Отанын қадірлеуге, адамгершілікке, адалдыққа,
еңбексүйгіштікке тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: қалыпты сабақ.
Сабақтың әдісі: түсіндіру, суреттеу, салыстыру, сұрақ-жауап.
Сабақтың көрнекілігі: дид. материалдар, кестелер, кеспе қағаздары,тірек сызбалар.
Сабақтың формалары: жеке баламен, топпен, сынып ұжымымен жұмыс жүргізу.
Сабақтың типтері: ұйымдастыру кезеңі, үй тапсырмасын сұрау, жаңа сабақты түсіндіру, қорытындылау, бағалау.
Сабақтың барысы:
А) Ұйымдастыру кезеңі.
Ә) Үй тапсырмасын сұрау.
1. Өткен сабақта өтілген ережені сұрау.
2. Жаттығу жұмысының орындалу барысын дәптерлерінен тексеру.
3. Дәптерлерін алмастыру.
4. Оқушылардың берген жауаптарына қарай білімдерін бағалау.
Б) Жаңа сабақты түсіндіру.
Бүгінгі жаңа сабақта оқушыларға «Есімдіктердің сөйлемдегі қызметі» тақырыбы жайлы түсіндіремін.
Есімдіктер эр түрлі сөз табының орнына жүретіндіктен, сөйлемде әр түрлі мүшенің қызмстін атқарады.
1.Есімдіктер, әсіресе жіктеу есімдіктері, атау септікте тұрып бастауыш болады. Мысалы:
Меп жазбаймын өлеңді ермек үшін. (Абай) Кино үстінде бұлар бір-біріне бір ауыз сөз айтқан
жоқ. (Ж. Молдағалиев)
2.Есімдіктер барыс, табыс, жатыс, шығыс, көмектес септіктердің бірінде тұрып
толықтауыш болады. Мысалы: Кеудемде жаным тұрганда Гауһарды ешкімге бермеспін. (С.
Мыңжасарова)
3.Есімдіктер ілік септікте немесе сын есім мен сан есімнің орнына қолданылып,
анықтауыш болады. Мысалы: Біреудің кісісі өлсе, қаралы ол. (Абай)
4.Есімдіктер мезгіл, мекен мағыналарында үстеудің орнына қолданылса, пысықтауыш
болады.
5.Есімдіктер жіктеліп қолданылса, баяндауыш болады
Міне, осылайша жаңа сабақты түсіндіріп болған соң жаттығу жұмыстарын орындатамын. Алғашқы орындалатын тапсырма: 109-жаттығу жұмысының орындалу шартын түсіндіремін: Сейлемдердің құрамындағы есімдіктерге сұрақ қойып, олар қай мүшенің қызметін атқарып тұрганын ажыратыңдар.
Келесі орындалатын тапсырма: 110-жаттығу жұмысының шарты: Сөйлемдердің құрамындагы есімдіктерге сұрақ қойып, қандай сөз табының орнына жүретіндігін анықтаңдар.
Келесі тапсырма: 111-жаттығу жұмысының шарты: Мәтіндегі есімдіктерді мағыналық түрлеріне, тұлғасына қарай ажыратып, сөйлемнің қай мүшесі екенін айтыңдар.
Келесі тапсырма: 112-жаттығу жұмысының шарты: Барлық, барша, күллі, бәрі деген есімдіктердің қай сөз табының орнына жұмсалатынын сөйлемде қай мүшенің қызметін атқаратынын естеріңе түсіріңдер. Осы есімдіктерді қатыстырып сөйлем құрап жазыңдар. Құрастырған сөйлемдеріңе синтаксистік талдау жасаңдар.
Сабақтың қорытындысы:
1. Сүрақ қою арқылы жаңа сабақты қорытындылаймын.
2. Оқушылардың берген жауаптарына қарай білімдерін бағалаймын
3. Үйге тапсырма: 113-жаттығу.сұрагына, түлғасына қарай талдаңцар. Қазақ тілі
Қазақ тілі
5 «Г» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Салауатты өмір салтын ұстанамын
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік: Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік беру,білімдерін кеңейту.
2. Дамытушылық:
Тақырыпқа байланысты жүйелі түрде іздену,тың
материалдар жинау арқылы оқушылардың ойын дамытып,
белсенділігі мен қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Салауатты өмір салтын
сақтауға,уақыттарын тиімді пайдалануға,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар,тақта,бор.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Сабақты жақсы оқимын.Оқу,білім туралы мақал-мәтел жаттау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Мұғалім оқып шығады,оқушылар хормен,жекелей қайталайды.
Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
денсаулық кепілі - залог здоровья
салауатты өмір - здоровый образ жизни
қалыптасқан өмір тіршілігі - сформированный образ жизни
2.1-тапсырма. Мәтінді мәнерлеп оқып, қысқаша мазмұнын айтыңдар.
Денсаулық – зор байлық
Денсаулық – адам баласына табиғат сыйлаған ең басты байлық. Денсаулықты сақтаудың бірден-бір дұрыс жолы – зиянды жат қылықтарға үйренбей, салауатты өмір сүру, аурудың айықпас сырқатқа айналуына жол бермеу. Ауырып ем іздегенше, ауырмаудың жолын іздеген әлдеқайда тиімдірек.Салауатты өмір — денсаулық кепілі. Салауатты деген сездің негізгі мағынасы – парасатты, байыпты, ақылды, ойлы, білімді, зерделі және сабырлы деген ұғымды білдіреді.
Өмір салты дегеніміз – әрбір жеке адамнан бастап бүкіл қоғамның калай еңбек етіп, қалай тұрмыс құрып, бос уақытында демалатыны, қысқасы, олардың қалыптасқан өмір тіршілігі.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
2-тапсырма. Денсаулық туралы мақал-мәтелдермен танысыңдар.
1. Денсаулық – зор байлық.
2. Жарлының байлығы – дененің саулығы
3. Ауру атанды да шөктірер.
4. Ауру кірді – әлек кірді.
5.Тазалық – саулық негізі,
Саулық – байлық негізі.
3-тапсырма. Қазақ тілінде берілген мақал-мәтелдерге орыс баламасын табыңдар.
1.Чистота – основа здоровья, Здоровье – основа богатства.
Алматы қаласы
Медеу ауданы
№ 19 жалпы білім беретін мектеп
10 «Ә» сынып оқушысы
Жүзбай Гүлнұр
Жетекшісі: Дуйсенбаева М.Б.
2. Здоровье – клад бесценный.
3. Богаство бедняка его здоровье.
4. Болезнь пришла – беда в дом вошла
5. Болезнь и верблюда с ног валит.
V.Сабақты бекіту:
1.Салауатты өмір салтын сақтау үшін немен шұғылдану керек?
2.Қандай спорттың түрлерін білесіңдер?
VI.Үйге тапсырма:
5-тапсырма.Мәтінді мазмұндау
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
10 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Дербес компьтердің пайда болуы
Сабақтың мақсаты: Оқушылардың сөздік қорын байыту. Байланыстырып сөйлеуге үйрету.
Табыс критерийі:
Ғаламтор мен Е-mail поштаның шығу тарихын білемін.
Танымал әлеуметтік желілерді білемін.
Өз ойымды қазақ тілінде еркін жеткізе аламын.
Көрнекілігі: Интерактивті тақта, слайдтар, суреттер, А-3 парақтары, маркерлер, бағалау парақшалары, стикерлер.
Әдіс-тәсілдері: АКТ, СТО, тест, топтық жұмыс, критериалды бағалау, диалогтық оқыту, дарынды және талантты балаларды оқыту.
С А Б А Қ Т Ы Ң Б А Р Ы С Ы:
Ұйымдастыру кезеңі (1 минут): Сәлемдесу, түгендеу.
«Қызығушылықты ояту» кезеңі:
А) Сөздік жұмысы (6 минут): Тақтада берілген сөздер бойынша дыбыстық жаттығу (хормен қайталату). Сөздерді сөздік дәптерлеріне жаздырып, аударма сөздіктердің көмегімен өздеріне аударту:
Компьютерлік желі - ? Ақпаратты табу - ?
Байланыс - ? Ұялы телефон - ?
Әлеуметтік желі - ? Зиян - ?
Ғаламтор - ? Құпия сөз - ?
Хаттасу - ? (Сөздерді қалай аударғандарын тексеру).
Б) «Ой шақыру» (2 минут): Енді ойланыңдар, бұл сөздер қандай тақырыпқа жатады? «Ассоциация»: «Е-mail пошта» сөздерін естігенде көз алдарыңа не елестейді? Оқушылардың жауаптарынан кейін: Енді сендер қалай ойлайсыңдар, бүгінгі сабақта не туралы айтуымыз мүмкін? Оқушылардың жауабынан соң сабақтың тақырыбы, мақсаты, табыс критерийлері хабарланады.
Үй жұмысын тексеру (8 минут): «Менің Е-mail поштам» модулі бойынша тесттің сұрақтарына жауап береді.
Тексеру. Партада отырған жұптар бір-бірімен дәптер ауыстырып, бір-бірінің жұмыстарын тексереді. Тест кілттері мен бағалау критерийі тақтада көрсетіледі:
1в. 2с. 3а. 4д. 5в. 6е. 7с. 8в. 9с. 10е. 11в. 12в. 13д. 14е. 15а.
«5» - 13 – 15 дұрыс жауап «3» - 6 – 9 дұрыс жауап
«4» - 10 – 12 дұрыс жауап «2» - 0 – 5 дұрыс жауап
«Мағынаны тану» кезеңі. Сыныпты отырған варианттары бойынша екі топқа бөлу.
1-ТАПСЫРМА. «Миға шабуыл» (7 минут). Тақтада компьютер мен ұялы телефондардың суреттері:
Төмендегі сұрақтардың жауабын жылдам тапқан топ жалаушаны көтереді. Әр дұрыс жауапқа бір ұпай беріледі. Қай топтың ұпайы көп болса, сол – жеңімпаз:
Суреттерден нені көріп тұрмыз?
Ұялы телефонның пайдасы қандай?
Компьютердің пайдасы қандай?
Олардың зияны бар ма?
Компьютер мен телефонның қайсысы кішкентай?
Олардың ортақ белгісі қандай? (екеуі де ақпарат құралы)
Әлеуметтік желі деген не?
Интернет компьютерлік желісі қайда, қашан пайда болды? (1952, Америкада)
«Е-mail пошта» деген не?
Электронды пошта қашан пайда болды? (1965ж.)
Электронды поштаны пайдалану үшін не керек?
Қандай танымал әлеуметтік желілерді білесіңдер?
Электронды поштаны кімдер ойлап тапты? (Ноэль Моррис және То Ван Влек)
Егер компьютер мен интернет болмаса не болар еді?
Компьютерге тіл бітсе не айтар еді?
Ұпайларын санап, жеңімпаз топты анықтау.
Сергіту кезеңі (3 минут). Көз жанарына арналған. Слайдтағы шарды мойынды бұрмай, көз жанарымен ғана бақылау.
2-ТАПСЫРМА (6 минут). Сурет қиындылары арқылы үш топқа бөліну.
Барлық топтарға бірдей тапсырма. Тақтада берілген суреттерді логикалық байланыстырып, әңгіме құрастыру:
Үйге тапсырма:
Өткенді қайталау
Оқушыларды бағалау
Қазақ әдебиеті
8 «Ә» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Ш.Айтматов «Найман ана» романынан үзінді (2 сағата)
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға өткен тақырып бойынша алған білімдерін
тиянақтау,бекіту.
2.Дамытушылық:Ойын еркін жеткізуге дағдыландыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Бекіту сабағы
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,топпен жұмыс
Сабақтың көрнекілігі:Ш.Айтматов портреті,қосымша материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Ш.Айтматовтың өмірі мен шығармашылығы туралы айту.
1.Ш.Айтматов қай жылы,қашан дүниеге келген?
2. Қандай шығармаларын білдіңдер?
3. «Найман ана» романының негізгі идеясы қандай?
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Романның көркемдік ерекшелігі туралы түсінік беру.
2.Ондағы кейіпкерлерге сипаттама беру.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс. «Найман ана » романындағы ана бейнесі .Мамыр - сүйкімді ,сұлу,өр мінезді өжет қыз.
«Сол байдың он бес жасар қызы Мамыр
Әрі сұлу,әрі есті,еркекшора»,-деп эпитет арқылы поэмада берілген бұл тармақтар аса бір сұлулықты көрсетеді.Қыз балаға тән қасиет – сұлулық.Ал Мамыр қандай сұлу болғанымен ер мінезді қыз болған.Бұл поэмада Мамыр өзінің нағыз қазақ елінің қызы екенін дәл,анық көрсетеді.
2.Дәптермен жұмыс
Сұрақтар мен тапсырмалармен жұмыс
V.Сабақты бекіту:
«Найман ана» романы – сол заманның ащы шындығы,шынайы реализмі.Романда ел ішіндегі рулық қақтығыс айқын көрінеді
VI.Үйге тапсырма:
Романның басты кейіпкерлеріне мінездеме беру
VII.Оқушылар бірін – бірі,топпен бағалайды.
Қазақ тілі
8 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Асық
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік
беру,білімдерін кеңейту.
2.Дамытушылық:Ойын еркін жеткізуге ,қазақша
ойлауға дағдыландыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,жаттығу,аударма.
Сабақтың көрнекілігі: «Асық» ойындары,қосымша материалдар,оқулық.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Өткен тақырыпты қайталау
Сұрақтар мен тапсырмалар:
1.Қысқы демалысты қалай өткіздіңдер?
2.Қандай әдеби кітап оқыдыңдар?
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөз тіркесін,сөйлем құрастыру.
Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.Қ.Сағырбайұлының өмірі мен шығармашылығы туралы түсінік беру.
Құрманғазы Сағырбайұлы 1818 жылы дүниеге келіп,1889 жылы өмірден озды.Қазақ халқы өткерген сұрапыл тарих беттері мен өзінің жеке қасіреті,өмір туралы ойлары мен қазақ даласының ұлттық мейрамдарының жарқын көріністері оның күйлерінде көрініс тапты.
Құрманғазының көрнекті шығармаларының бірі - «Кішкентай» күйі.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
1-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Мәтінді оқып,сұрақтарға жауап беріңдер.
2.Дәптермен жұмыс
2-тапсырма.Сөздерден қаланың табиғаты жөнінде шағын диалог құрыңдар.
Мысалы: ыстық,құрғақ,суық,аяз,күшті,жел,жауын-шашын.
V.Сабақты бекіту:
1.Құрманғазы Сағырбайұлы кім?
2.Қай жылы,қай жерде дүниеге келген?
3.Қандай шығармаларын білдіңдер?
VI.Үйге тапсырма:
4-тапсырма.Ережелерді қайталау
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: І.Жансүгіров
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік
беру,білімдерін кеңейту.
2.Дамытушылық:Қазақша ойлауға,ойын еркін
жеткізуге дағдыландыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,жаттығу,аударма.
Сабақтың көрнекілігі: І.Жансүгіровтің портреті,қосымша материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
1.Психологиялық ахуал туғызу.
«Жақсы тілектер» әдісі.Бір-біріне бүгінгі күнге жақсы тілектер айту
2. «Пазл» әдісі бойынша үш топқа бөлу
II.Үй тапсырмасын тексеру
Өткенді қайталау.Ережелерді қайталау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөз тіркесін,сөйлем құрастыру.
Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
Жетім – сирота Өжет - бойкий
Тәрбиесінде – на воспитании Зерек - одаренный
Қатал – строгий Ұста - мастер
Өткір мінезді – решительный характер
2.1-тапсырма.І.Жансүгіровтің өмірі мен шығармашылығы
І.Жансүгіров 1894 жылы 1 мамырда қазіргі Талдықорған өңірінің Ақсу ауданының бұрынғы 4-ші ауылда туған.Ілияс шешесінен жастайынан жетім қалып,әке тәрбиесінде болған.Қатал мінезді әкенің тәрбиесінде өскен Ілияс жас кезінен бастап-ақ өткір мінезді,өжет,еңбекқұмар және зерек болады.Өйткені оның әкесі Жансүгір қолөнеріне мейлінше жетік болған.Ол аяқ киім тігетін етікші және темір мен ағаштан түйін түйетін ұста екен.Мұнымен қатар ескіше хат танитын ,арабша сауатты кісі болғандықтан,халық ауыз әдебиетін көп оқып,көп жинапты.Сегіз қырлы ,бір сырлы ,осындай шебер әке өз қолынан келетін бар өнерін Ілиясқа жас кезінен үйреткен.Сондықтан Ілияс та әкесіндей әрі етікші,әрі ұста,әрі әнші,әрі домбырашы болады.Бір жағы әкесінен оқып,арабша хат таниды.Осының өзі Ілиястың әдебиетке қызығуына көп көмегін тигізді.Әкесінен көптеген қызықты әңгімелер,халық өлеңдерін естиді.Халық өлеңдері мен ертегілері оның халық өмірімен ,арман-тілегімен ,зор болашағымен тереңірек танысуына мүмкіндік туғызды.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Топтық жұмыс.
1 -ТОП. Әңгіменің тақырыбын ашу.
2-ТОП. Әңгіменің басты кейіпкері кім? Дәлелдеңдер.
3-ТОП. Әңгімеде кездесетін жер,су,су,тау аттарын теріп жазыңдар.
2.Дәптермен жұмыс
2-тапсырма.Мәтінді пайдалана отырып,сөйлемдерді жалқы зат есімдермен толықтырыңдар
V.Сабақты бекіту:
Топтар бір-біріне сұрақтар қояды.
VI.Үйге тапсырма:
3-тапсырма.Ережелерді қайталау
VII. Бағалау
Оқушылар бірін-бірі бағалайды
І.Жансүгіров 1894 жылы 1 мамырда қазіргі Талдықорған өңірінің Ақсу ауданының бұрынғы 4-ші ауылда туған.Ілияс шешесінен жастайынан жетім қалып,әке тәрбиесінде болған.Қатал мінезді әкенің тәрбиесінде өскен Ілияс жас кезінен бастап-ақ өткір мінезді,өжет,еңбекқұмар және зерек болады.Өйткені оның әкесі Жансүгір қолөнеріне мейлінше жетік болған.Ол аяқ киім тігетін етікші және темір мен ағаштан түйін түйетін ұста екен.Мұнымен қатар ескіше хат танитын ,арабша сауатты кісі болғандықтан,халық ауыз әдебиетін көп оқып,көп жинапты.Сегіз қырлы ,бір сырлы ,осындай шебер әке өз қолынан келетін бар өнерін Ілиясқа жас кезінен үйреткен.Сондықтан Ілияс та әкесіндей әрі етікші,әрі ұста,әрі әнші,әрі домбырашы болады.Бір жағы әкесінен оқып,арабша хат таниды.Осының өзі Ілиястың әдебиетке қызығуына көп көмегін тигізді.Әкесінен көптеген қызықты әңгімелер,халық өлеңдерін естиді.Халық өлеңдері мен ертегілері оның халық өмірімен ,арман-тілегімен ,зор болашағымен тереңірек танысуына мүмкіндік туғызды.
Жетім-сирота Өжет – бойкий
Тәрбиесінде – на воспитании Зерек – одаренный
Қатал – строгий
Ұста - мастер
Өткір мінезді – решительный характер
Қазақ тілі
8 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Күй
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік
беру,білімдерін кеңейту.
2.Дамытушылық:Ойын еркін жеткізуге дағдыландыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,жаттығу,аударма.
Сабақтың көрнекілігі: Суреттер, оқулық,қосымша материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
3-тапсырма.Ережелерді қайталау
1.Н.Тілендиев кім?
2.Қай жылы,қай жерде дүниеге келген?
3.Қандай шығармаларын білдіңдер?
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөз тіркесін,сөйлем құрастыру.
Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Диалогпен жұмыс.
- Күй деген не?
- Күй – көне музыкалық шығарма,өнер туындысы.
- Күйде не туралы айтылады?
- Күйде қазақ халқының тұрмысы,өмір-тіршілігі жайында айтылады.
-Күйлер осы заманға дейін қалай сақталған?
- Олар ауыздан-ауызға көшіп,біздің заманымызға жеткен.
- Күйді шығарған кімдер?
- Күйді шығарған күйшілер.
- Қандай күйшілерді білесіңдер?
- Құрманғазы,Дина,Дәулеткерей,Қазанғап ,т.б.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
2-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Етістіктерден сөйлемдер құраңдар.
Тұрдыңыздар,оқыдық,берді,сөйлесті,көрдің,еңбек етті,жұмыс істедім,отырдым,үйрендім,жаздым,көмектестім,аштым,жеңді,әкелдіңіз,үйрендім.
2.Дәптермен жұмыс
3-тапсырма.Диалогпен өзара сөйлесу.
V.Сабақты бекіту:
1.Н.Тілендиев кім?
2.Қай жылы,қай жерде дүниеге келген?
3.Қандай шығармаларын білдіңдер?
4.Күй дегеніміз не? 5.Күйде не туралы айтылады?
VI.Үйге тапсырма:
4-тапсырма.Ережелерді қайталау VII.Оқушыларды бағалау
I топ
2.1-тапсырма.Диалогпен жұмыс.
- Күй деген не?
- Күй – көне музыкалық шығарма,өнер туындысы.
- Күйде не туралы айтылады?
- Күйде қазақ халқының тұрмысы,өмір-тіршілігі жайында айтылады.
-Күйлер осы заманға дейін қалай сақталған?
- Олар ауыздан-ауызға көшіп,біздің заманымызға жеткен.
- Күйді шығарған кімдер?
- Күйді шығарған күйшілер.
- Қандай күйшілерді білесіңдер?
- Құрманғазы,Дина,Дәулеткерей,Қазанғап ,т.б.
II топ
2.1-тапсырма.Диалогпен жұмыс.
- Күй деген не?
- Күй – көне музыкалық шығарма,өнер туындысы.
- Күйде не туралы айтылады?
- Күйде қазақ халқының тұрмысы,өмір-тіршілігі жайында айтылады.
-Күйлер осы заманға дейін қалай сақталған?
- Олар ауыздан-ауызға көшіп,біздің заманымызға жеткен.
- Күйді шығарған кімдер?
- Күйді шығарған күйшілер.
- Қандай күйшілерді білесіңдер?
- Құрманғазы,Дина,Дәулеткерей,Қазанғап ,т.б.
III топ
2.1-тапсырма.Диалогпен жұмыс.
- Күй деген не?
- Күй – көне музыкалық шығарма,өнер туындысы.
- Күйде не туралы айтылады?
- Күйде қазақ халқының тұрмысы,өмір-тіршілігі жайында айтылады.
-Күйлер осы заманға дейін қалай сақталған?
- Олар ауыздан-ауызға көшіп,біздің заманымызға жеткен.
- Күйді шығарған кімдер?
- Күйді шығарған күйшілер.
- Қандай күйшілерді білесіңдер?
- Құрманғазы,Дина,Дәулеткерей,Қазанғап ,т.б.
Қазақ тілі
10 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Журнал туралы мәлімет
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік
беру,білімдерін кеңейту.
2.Дамытушылық:Ойын еркін жеткізуге дағдыландыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,жаттығу,аударма.
Сабақтың көрнекілігі: Салт- дәстүрлер,қосымша материалдар,оқулық.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
4-тапсырма.Ережелерді қайталау
1.Құрманғазы Сағырбайұлы кім?
2.Қай жылы,қай жерде дүниеге келген?
3.Қандай шығармаларын білдіңдер?
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөз тіркесін,сөйлем құрастыру.
Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.Дина Нұрпейісованың өмірі мен шығармашылығы туралы түсінік беру.
Атақты күйші,композитор Дина Нұрпейісова 1861 жылы қазіргі Орал облысы ,Жаңақала ауданы,Бекетай құмында ,қарапайым шаруаның отбасында туған.Әкесінің аты Кенже болған.Ол Динаны бала кезінен бетінен қақпай еркін өсірген.Динаның музыкаға деген зеректігі өте ерте байқалған.Ол жеті-сегіз жасында қолына домбыра ұстайды.Тоғыз жасында Құрманғазымен танысады.
Динаның кең тараған күйлері: «Әсем қоңыр», «Той бастар», «Жеңіс», «Ана бұйрығы», «Бұлбұл»т.б.Күйші 1955 жылы 31 қаңтарда 94 жасында Алматы қаласында қайтыс болады.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
1-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Мәтінді оқып,сұрақтарға жауап беріңдер.
2.Дәптермен жұмыс
2-тапсырма.Көп нүктенің орнына керекті жалғауларды қойып жазыңдар.
Мысалы: Орталық Қазақстанның аймақтарында қара,түсті металлургия,жеңіл өнеркәсіп ,тамақ өнеркәсібі жақсы дамыған.
V.Сабақты бекіту:
1.Дина Нұрпейісова кім?
2.Қай жылы,қай жерде дүниеге келген?
3.Қандай шығармаларын білдіңдер?
VI.Үйге тапсырма:
3-тапсырма,жазу.1-тапсырма тірек-сызбаны жаттау.
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «Ә» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: М.Жұмабаев «Батыр Баян» дастаны
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік
беру,білімдерін кеңейту.
2.Дамытушылық:Ойын еркін жеткізуге,жаттқа оқуға
дағдыландыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу.
Сабақтың көрнекілігі: М.Жұмабаев портреті,қосымша материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
М.Жұмабаев «Түркістан» өлеңі
1.М.Жұмабаев кім?
2.Қай жылы,қай жерде дүниеге келген?
3.Қандай шығармаларын білдіңдер?
4. «Түркістан» өлеңінің басты тақырыбы қандай?
5.Түркістан қаласын көргендерің бар ма?
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.М.Жұмабаевтың өмірі мен шығармашылығы туралы қысқаша мәлімет беру.
Солтүстік Қазақстан облысының Ақмола губерниясында дәулетті отбасында өмірге келген.Ауыл мұғалімінен хат танып,сауатын ашқан Мағжан кейін түрік,парсы,орыс тілдерін үйренеді.1905 жылы Қызылжардағы медресеге оқуға түсіп,оны жақсы бітіріп шығады.Оқуға деген ынтасы оны Уфадағы Медресеге-Ғалияға әкеледі.Алғашқы өлеңдер жинағы «Шолпан» деген атпен 1912 жылы Қазан қаласында жарыққа шығады.
2. «Батыр Баян» дастаны туралы түсінік беру.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
Өлеңді оқушыларға мәнерлеп оқытқызу.
Сұрақтар мен тапсырмалар.
А.Берілген үзіндіні мәнерлеп оқыңдар.
Ә. Поэма кейіпкерлері туралы әңгімелеңдер.
2.Дәптермен жұмыс
Кестені толтырыңдар.
V.Сабақты бекіту:
1.М.Жұмабаев кім?
2.Қай жылы,қай жерде дүниеге келген?
3.Қандай шығармаларын білдіңдер?
4. «Батыр Баян» дастанының басты тақырыбы қандай?
5.Оқиға қандай жерде болған?
VI.Үйге тапсырма:
Поэманың мазмұнын айту
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ әдебиеті
8 «Ә» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: М.Дулатұлы «Шешенің балаларын сүюі» өлеңі
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік
беру,білімдерін кеңейту.
2.Дамытушылық:Ойын еркін жеткізуге,жаттқа оқуға
дағдыландыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу.
Сабақтың көрнекілігі: М.Дулатұлы портреті,қосымша материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Поэманың көркемдік ерекшелігі
1.М.Жұмабаев кім?
2.Қай жылы,қай жерде дүниеге келген?
3.Қандай шығармаларын білдіңдер?
4. «Батыр Баян» дастанының басты тақырыбы қандай?
5.Оқиға қандай жерде болған?
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.М.Дулатовтың өмірі мен шығармашылығы туралы қысқаша мәлімет беру.
Қазақтың аса көрнекті ағартушысы,қоғам қайраткері,ақын,жазушы,жалынды көркемсөз шебері Міржақып Дулатұлы бұрынғы Торғай уезінің Сарықопа ауылында дүниеге келген.Әкесі Дулат-ер-тұрман жасап,етік,мәсі тіккен атақты шебер,шешесі Дәмеш –өнерпаз адам болған.Ол анасынан екі жасында,әкесінен он екі жасында жетім қалып,ағасы Асқардың қолында тәрбиеленді.
«Серке» газетінде «Жастарға» деген өлеңі жарық көреді.т.б.
2. «Шешенің балаларын сүюі» өлеңі туралы түсінік беру.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
Өлеңді оқушыларға мәнерлеп оқытқызу.
Сұрақтар мен тапсырмалар.
А.Автор ананың балаға деген сүйіспеншілігін қандай тәсілдермен жеткізген?
Ә.Өлеңге сатылай кешенді талдау жсаңдар.
2.Дәптермен жұмыс
Деңгейлік тапсырмаларды орындаңдар.
V.Сабақты бекіту:
1.М.Дулатұлы кім?
2.Қай жылы,қай жерде дүниеге келген?
3.Қандай шығармаларын білдіңдер?
4. «Шешенің балаларын сүюі» өлеңінің басты тақырыбы қандай?
VI.Үйге тапсырма:
Өлеңді жаттау,өмірі мен шығармашылығы
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ әдебиеті
8 «Ә» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: М.Әуезовтің өмірі мен шығармашылығы туралы түсінік беру
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік
беру,білімдерін кеңейту.
2.Дамытушылық:Ойын еркін жеткізуге,жаттқа оқуға
дағдыландыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу.
Сабақтың көрнекілігі: М.Әуезов портреті,қосымша материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру М.Дулатұлы «Шешенің балаларын сүюі» өлеңі
1.М.Дулатұлы кім?
2.Қай жылы,қай жерде дүниеге келген?
3.Қандай шығармаларын білдіңдер?
4. «Шешенің балаларын сүюі» өлеңінің басты тақырыбы қандай?
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.М.Әуезовтің өмірі мен шығармашылығы туралы қысқаша мәлімет беру.
М.О.Әуезов 1897 жылы 28 қыркүйекте бұрынғы Семей облысы Абай ауданының Шыңғыстауында дүниеге келген.Бала Мұхтарды атасы Әуез бен әжесі Дінәсіл тәрбиелейді.Мұхтардың сауатын ашқан алғашқы ұстазы да атасы болған.Әкесі Омархан мен атасы Әуез де ұлы Абайдың өлеңдерін жатқа білетін,сонымен қатар отбасылары араласқан көрші де болған.Ол ұқыпты,тәртіпті оқушы болды.
2.Шығармалары туралы түсінік беру.
Семинария қабырғасында тұңғыш шығармасы- «Еңлік-Кебек» пьесасын жазады.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
Сұрақтар мен тапсырмалар
М.Әуезовтің өмірі мен шығармашылығына арналған мәтінді мұқият оқып шығыңдар,көрсетілген белгілерді пайдалана отырып,кестені толтырыңдар.
2.Дәптермен жұмыс
Берілген кестені толтыру
V.Сабақты бекіту:
1.М.Әуезов кім?
2.Қай жылы,қай жерде дүниеге келген?
3.Қандай шығармаларын білдіңдер?
4. Шығармаларының баста тақырыбы қандай?
VI.Үйге тапсырма:
Өмірі мен шығармашылығын мазмұндау
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ әдебиеті
8 «Ә» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: М.Әуезов «Қараш-қараш» повесі
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік
беру,білімдерін кеңейту.
2.Дамытушылық:Ойын еркін жеткізуге,жаттқа оқуға
дағдыландыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу.
Сабақтың көрнекілігі: М.Әуезов портреті,қосымша материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Өмірі мен шығармашылығын мазмұндау
1.М.Әуезов кім?
2.Қай жылы,қай жерде дүниеге келген?
3.Қандай шығармаларын білдіңдер?
4. Шығармаларының баста тақырыбы қандай?
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.М.Әуезовтің өмірі мен шығармашылығы туралы қысқаша мәлімет беру.
М.О.Әуезов 1897 жылы 28 қыркүйекте бұрынғы Семей облысы Абай ауданының Шыңғыстауында дүниеге келген.Бала Мұхтарды атасы Әуез бен әжесі Дінәсіл тәрбиелейді.Мұхтардың сауатын ашқан алғашқы ұстазы да атасы болған.Әкесі Омархан мен атасы Әуез де ұлы Абайдың өлеңдерін жатқа білетін,сонымен қатар отбасылары араласқан көрші де болған.Ол ұқыпты,тәртіпті оқушы болды.
2. «Қараш-қараш» повесі туралы түсінік беру.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
Сұрақтар мен тапсырмалар.
1.Бірінші бөлімде баяндалатын Тектіғұлдың аянышты өліміне кім кінәлі?
2.Бақтығұлдың өш алу жолындағы алғашқы әрекеті неге сәтсіз аяқталды?
3.Жарасбаймен жарасуды қандай істе басталды?
2.Дәптермен жұмыс
Хикаят кейіпкерлеріне мінездеме беру.
V.Сабақты бекіту:
1.М.Әуезов кім?
2.Қай жылы,қай жерде дүниеге келген?
3.Жарасбайдың сатқындық әрекеттері немен аяқталды?
VI.Үйге тапсырма:
«Қараш-қараш» оқиғасының мазмұны
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
10 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: А.Құнанбаев «Өлсем, орным қара жер сыз болмай ма?» өлеңі
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік
беру,білімдерін кеңейту.
2.Дамытушылық:Ойын еркін жеткізуге,жаттқа оқуға
дағдыландыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу.
Сабақтың көрнекілігі: А.Құнанбаев портреті,қосымша материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Өткен тақырыпты қайталау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.А.Құнанбаевтың өмірі мен шығармашылығы туралы қысқаша мәлімет беру.
Абай Құнанбайұлы 1845 жылы бұрыңғы Семей облысындағы Шыңғыс тауының баурайында дүниеге келген.Азан шақырып қойған аты – Ибраһим.Әжесі еркелетіп «Абай» деп кеткен.Құнанбайдың жеті баласы болған.Соның ішінде бала кезінен ерекше зеректігімен көзге түскені – Абай.
Болашақ ақын жас кезінен өлең,әңгімеге әуес болып,әжесі Зере мен анасы Ұлжанның аңыз-әңгімелерін бар ынтасымен тыңдайтын.Ауыл молдасынан арабша сауатын ашқан Абайды әжесі он екі жасында Семейге оқуға жібереді.
2. «Өлсем,орным қара жер сыз болмай ма?» өлеңі туралы түсінік беру.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
Өлеңді оқушыларға мәнерлеп оқытқызу.
Сұрақтар мен тапсырмалар:
V.Сабақты бекіту:
1.А.Құнанбаев кім?
2.Қай жылы,қай жерде дүниеге келген?
3.Қандай шығармаларын білдіңдер?
4.Өлеңнің басты тақырыбы қандай?
5.Қандай әсер алдыңдар.
VI.Үйге тапсырма:
Өмірі мен шығармашылығы.Өлеңнен үзінді жаттау
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
10 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: А.Құнанбаев «Қараңғы түнде тау қалғып» өлеңі
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік
беру,білімдерін кеңейту.
2.Дамытушылық:Ойын еркін жеткізуге,жаттқа оқуға
дағдыландыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу.
Сабақтың көрнекілігі: А.Құнанбаев портреті,қосымша материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Өмірі мен шығармашылығы.Өлеңнен үзінді жаттау
1.А.Құнанбаев кім?
2.Қай жылы,қай жерде дүниеге келген?
3.Қандай шығармаларын білдіңдер?
4.Өлеңнің басты тақырыбы қандай?
5.Қандай әсер алдыңдар?
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.А.Құнанбаевтың өмірі мен шығармашылығы туралы қысқаша мәлімет беру.
Абай Құнанбайұлы 1845 жылы бұрыңғы Семей облысындағы Шыңғыс тауының баурайында дүниеге келген.Азан шақырып қойған аты – Ибраһим.Әжесі еркелетіп «Абай» деп кеткен.Құнанбайдың жеті баласы болған.Соның ішінде бала кезінен ерекше зеректігімен көзге түскені – Абай.
Болашақ ақын жас кезінен өлең,әңгімеге әуес болып,әжесі Зере мен анасы Ұлжанның аңыз-әңгімелерін бар ынтасымен тыңдайтын.Ауыл молдасынан арабша сауатын ашқан Абайды әжесі он екі жасында Семейге оқуға жібереді.
2. «Қараңғы түнде тау қалғып» өлеңі туралы түсінік беру.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
Өлеңді оқушыларға мәнерлеп оқытқызу.
Сұрақтар мен тапсырмалар:
V.Сабақты бекіту:
1.А.Құнанбаев кім?
2.Қай жылы,қай жерде дүниеге келген?
3.Қандай шығармаларын білдіңдер?
4.Өлеңнің басты тақырыбы қандай?
VI.Үйге тапсырма:
Өлеңді,сөздікті жаттау
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
10 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: А.Құнанбаев «Татьянаның хаты», «Онегиннің хаты» аудармалары
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік
беру,білімдерін кеңейту.
2.Дамытушылық:Ойын еркін жеткізуге,жаттқа оқуға
дағдыландыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет тұтуға,қоршаған
ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу.
Сабақтың көрнекілігі: А.Құнанбаев портреті,қосымша материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Өлеңді,сөздікті жаттау
1.А.Құнанбаев кім?
2.Қай жылы,қай жерде дүниеге келген?
3.Қандай шығармаларын білдіңдер?
4.Өлеңнің басты тақырыбы қандай?
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.А.Құнанбаевтың өмірі мен шығармашылығы туралы қысқаша мәлімет беру.
Абай Құнанбайұлы 1845 жылы бұрыңғы Семей облысындағы Шыңғыс тауының баурайында дүниеге келген.Азан шақырып қойған аты – Ибраһим.Әжесі еркелетіп «Абай» деп кеткен.Құнанбайдың жеті баласы болған.Соның ішінде бала кезінен ерекше зеректігімен көзге түскені – Абай.
Болашақ ақын жас кезінен өлең,әңгімеге әуес болып,әжесі Зере мен анасы Ұлжанның аңыз-әңгімелерін бар ынтасымен тыңдайтын.Ауыл молдасынан арабша сауатын ашқан Абайды әжесі он екі жасында Семейге оқуға жібереді.
2. «Татьянаның хаты», «Онегиннің хаты» аудармалары
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
Аударманы оқушыларға оқытқызу.
Сұрақтар мен тапсырмалар:
V.Сабақты бекіту:
1.А.Құнанбаев кім?
2.Қай жылы,қай жерде дүниеге келген?
3.Қандай шығармаларын білдіңдер?
4.Қандай аудармалары бар?
VI.Үйге тапсырма:
Түсінігін айту
VII.Оқушыларды бағалау
10 «Б» сыныбы
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Жаттығу жұмысы
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен қызығушылығын
арттыру.
3. Тәрбиелік:Ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,болашақ
мамандықтарын дұрыс таңдай білуге ықпал жасау,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма
Сабақтың көрнекілігі: Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
«Менің ақылшым» тақырыбына әңгіме жазу
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Мақал-мәтелдердің мағынасын ашу
Еңбек етіп ас ісшең,балдан тәтті болады.
Жас келсе іске,кәрі келсе асқа.
Ердің атын еңбек шығарады.
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
2-тапсырма.Кестені пайдалана отырып,сөйлемдер құраңдар.
Ғарышкер Шахтер Мұнайшы Тәрбиеші Аудармашы Сәулетші Күйші композитор |
Өте қиын және керекті мамандық |
|
Болу үшін |
Көп оқу керек,мамандық алу керек,балаларды сүю керек,еңбек ету керек,домбыра шерте білу керек,шет тілдерін білу керек,жақсы сурет салу керек |
|
Әкемнің,шешемнің,ағамның,олардың,сіздің |
IV.Сабақты бекіту:
1.Қандай мамандықтар бар?
2.Олардың пайдасы туралы айтып шығыңдар.?
V.Үйге тапсырма:
«Менің сүйікті мамандығым» тақырыбына ойтолғау жазу
VI.Оқушыларды бағалау
11 «Б» сыныбы
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: М.Әуезов атындағы Қазақ мемлекеттік драма театры
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік:Ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,елін,жерін,Отанынын
қорғауға,адамгершілік қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма
Сабақтың көрнекілігі: Тірек-сызба,оқулық,тақта,бор.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Ұлы мұрат,ортақ парыз
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
Ел тағдыры – судьба страны Жағдай – положение,состояние
Ұлан-байтақ – обширная Маңызды - значительный
Азаматтардың құқығы – права гражданин Дәреже - уровень
Бағыну - подчиняться
2.1-тапсырма. Мәтінмен жұмыс
Қазақстан – тәуелсіз мемлекет
Қазақстан Жоғары Кеңесі 1991 жылы 16 желтоқсанда Қазақстанды Тәуелсіз республика деп жариялады.Бұл күн – Қазақстан тарихында «Тәуелсіз Қазақстан Республикасының туған күні» деп алтын әріптермен жазылды.
Тәуелсіздікті қазақ халқының маңдайына жазылған несібе десек те болады.Ел-жұрттың аңсағаны мемлекетіміздің егемендігі екендігі бесенеден белгілі болған тұста бұған қолымыз жетті.Тәуелсіздік таңы аттқалы төрткүл дүниеге белгілі болдық.Егеменді елді әлем таныды,дүниежүзілік қауымдастықтан лайықты орын алды.
Тәуелсіздік республиканың барлық халықтарына еркіндік,бостандық әкелді.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс
2-тапсырма.1-тапсырмадағы әрбір сөйлемді сұраулы сөйлемдерге айналдырыңдар.
Мысалы: Тәуелсіздікті қашан алдық?
3-тапсырма.Сын есімдерден туынды сын есім жасаңдар.
Күш,көңіл,тәртіп, Мәңгі,бала,мемлекет,азамат,ұстаз,халық
Ақыл,білім,бақыт Іш,күз,сырт,жаз,көктем
Сабақты бекіту:
Қандай мемлекеттік мерекелерді білдіңдер?
V.Үйге тапсырма:Қосымша ақпарат жинастыру VI.Оқушыларды бағалау
Қазақстан – тәуелсіз мемлекет
Қазақстан Жоғары Кеңесі 1991 жылы 16 желтоқсанда Қазақстанды Тәуелсіз республика деп жариялады.Бұл күн – Қазақстан тарихында «Тәуелсіз Қазақстан Республикасының туған күні» деп алтын әріптермен жазылды.
Тәуелсіздікті қазақ халқының маңдайына жазылған несібе десек те болады.Ел-жұрттың аңсағаны мемлекетіміздің егемендігі екендігі бесенеден белгілі болған тұста бұған қолымыз жетті.Тәуелсіздік таңы аттқалы төрткүл дүниеге белгілі болдық.Егеменді елді әлем таныды,дүниежүзілік қауымдастықтан лайықты орын алды.
Тәуелсіздік республиканың барлық халықтарына еркіндік,бостандық әкелді Ел тағдыры – судьба страны Жағдай – положение,состояние
Ұлан-байтақ – обширная Маңызды - значительный
Азаматтардың құқығы – права гражданин Дәреже - уровень
Бағыну - подчиняться
Қазақстан – тәуелсіз мемлекет
Қазақстан Жоғары Кеңесі 1991 жылы 16 желтоқсанда Қазақстанды Тәуелсіз республика деп жариялады.Бұл күн – Қазақстан тарихында «Тәуелсіз Қазақстан Республикасының туған күні» деп алтын әріптермен жазылды.
Тәуелсіздікті қазақ халқының маңдайына жазылған несібе десек те болады.Ел-жұрттың аңсағаны мемлекетіміздің егемендігі екендігі бесенеден белгілі болған тұста бұған қолымыз жетті.Тәуелсіздік таңы аттқалы төрткүл дүниеге белгілі болдық.Егеменді елді әлем таныды,дүниежүзілік қауымдастықтан лайықты орын алды.
Тәуелсіздік республиканың барлық халықтарына еркіндік,бостандық әкелді
Қазақстан – тәуелсіз мемлекет
Қазақстан Жоғары Кеңесі 1991 жылы 16 желтоқсанда Қазақстанды Тәуелсіз республика деп жариялады.Бұл күн – Қазақстан тарихында «Тәуелсіз Қазақстан Республикасының туған күні» деп алтын әріптермен жазылды.
Тәуелсіздікті қазақ халқының маңдайына жазылған несібе десек те болады.Ел-жұрттың аңсағаны мемлекетіміздің егемендігі екендігі бесенеден белгілі болған тұста бұған қолымыз жетті.Тәуелсіздік таңы аттқалы төрткүл дүниеге белгілі болдық.Егеменді елді әлем таныды,дүниежүзілік қауымдастықтан лайықты орын алды.
Тәуелсіздік республиканың барлық халықтарына еркіндік,бостандық әкелді Ел тағдыры – судьба страны Жағдай – положение,состояние
Ұлан-байтақ – обширная Маңызды - значительный
Азаматтардың құқығы – права гражданин Дәреже - уровень
Бағыну - подчиняться
Қазақстан – тәуелсіз мемлекет
Қазақстан Жоғары Кеңесі 1991 жылы 16 желтоқсанда Қазақстанды Тәуелсіз республика деп жариялады.Бұл күн – Қазақстан тарихында «Тәуелсіз Қазақстан Республикасының туған күні» деп алтын әріптермен жазылды.
Тәуелсіздікті қазақ халқының маңдайына жазылған несібе десек те болады.Ел-жұрттың аңсағаны мемлекетіміздің егемендігі екендігі бесенеден белгілі болған тұста бұған қолымыз жетті.Тәуелсіздік таңы аттқалы төрткүл дүниеге белгілі болдық.Егеменді елді әлем таныды,дүниежүзілік қауымдастықтан лайықты орын алды.
Тәуелсіздік республиканың барлық халықтарына еркіндік,бостандық әкелді
Қазақстан – тәуелсіз мемлекет
Қазақстан Жоғары Кеңесі 1991 жылы 16 желтоқсанда Қазақстанды Тәуелсіз республика деп жариялады.Бұл күн – Қазақстан тарихында «Тәуелсіз Қазақстан Республикасының туған күні» деп алтын әріптермен жазылды.
Тәуелсіздікті қазақ халқының маңдайына жазылған несібе десек те болады.Ел-жұрттың аңсағаны мемлекетіміздің егемендігі екендігі бесенеден белгілі болған тұста бұған қолымыз жетті.Тәуелсіздік таңы аттқалы төрткүл дүниеге белгілі болдық.Егеменді елді әлем таныды,дүниежүзілік қауымдастықтан лайықты орын алды.
Тәуелсіздік республиканың барлық халықтарына еркіндік,бостандық әкелді
Ел тағдыры – судьба страны Жағдай – положение,состояние
Ұлан-байтақ – обширная Маңызды - значительный
Азаматтардың құқығы – права гражданин Дәреже - уровень
Бағыну - подчиняться
Ел тағдыры – судьба страны Жағдай – положение,состояние
Ұлан-байтақ – обширная Маңызды - значительный
Азаматтардың құқығы – права гражданин Дәреже - уровень
Бағыну - подчиняться
10 «Б» сыныбы
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Журналист болғың келе ме?
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен қызығушылығын
арттыру.
3. Тәрбиелік:Ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,болашақ
мамандықтарын дұрыс таңдай білуге ықпал
жасау,адамгершілік қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма
Сабақтың көрнекілігі: Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
«Менің сүйікті мамандығым» тақырыбына ойтолғау жазу
1.Қандай мамандықтар бар?
2.Олардың пайдасы туралы айтып шығыңдар.
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Келісемін не келіспеймін деп жауап беріңдер.
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
2-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Сұрақтарға жауап беріңдер.
1.Сұранысқа ие мамандықтарға қандай мамандықтар жатады?
2.Қазіргі таңда өзекті мамандықтарға қандай мамандықтар жатады?
3.Қазіргі қоғам маман иелерінен нені талап етеді?
4.Дұрыс таңдалған мамандықтың қоғамға қаншалықты әсері бар?
5.Әлемде қанша мамандықтың түрі бар?
3-тапсырма.Мына сөздердің синонимін табыңдар.
Өзекті,даяр,әлем,оңай ,бағалы.
IV.Сабақты бекіту:
1.Қандай мамандықтар бар?
2.Олардың пайдасы туралы айтып шығыңдар.?
3.Журналист мамандығы керек пе?
4.Не үшін керек,дәлелдеп шығыңдар
V.Үйге тапсырма:
5-тапсырма.Шырай және оның түрлерін қайталау
VI.Оқушыларды бағалау
10 «Б» сыныбы
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Парыз.Менеджмент
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік:Ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,болашақ
мамандықтарын дұрыс таңдай білуге ықпал
жасау,адамгершілік қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма
Сабақтың көрнекілігі: Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Балаларға арналған бағдарлама туралы
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Мына сұрақтарды топ болып талқылаңдар.
1.Қазақ газет-журналдары қай ғасырда пайда болды?
2.Алғаш қазақ басылымдары қалай аталады?
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
2-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Сұрақтарға жауап беріңдер.
3-тапсырма.Сөздердің синонимдік қатарын жалғастырыңдар
Уәлат-аймақ-аудан
Көкейкесті-өте маңызды- керекті
Ақпарат-мәлімет-мағлұмат
Қолжазба-шығарма-мақала
IV.Сабақты бекіту:
1.Не туралы өттік?
2.Менеджмент деген не.?
V.Үйге тапсырма:
5-тапсырма.Рай және оның түрлерін қайталау
VI.Оқушыларды бағалау
2-тапсырма.Кестені пайдалана отырып,сөйлемдер құраңдар.
Ғарышкер Шахтер Мұнайшы Тәрбиеші Аудармашы Сәулетші Күйші Композитор
|
Өте қиын және керекті мамандық
|
|
Болу үшін |
Көп оқу керек,мамандық алу керек,балаларды сүю керек,еңбек ету керек,домбыра шерте білу керек,шет тілдерін білу керек,жақсы сурет салу керек
|
|
Әкемнің,шешемнің,ағамның,олардың,сіздің
|
2-тапсырма.Кестені пайдалана отырып,сөйлемдер құраңдар.
Ғарышкер Шахтер Мұнайшы Тәрбиеші Аудармашы Сәулетші Күйші Композитор
|
Өте қиын және керекті мамандық
|
|
Болу үшін |
Көп оқу керек,мамандық алу керек,балаларды сүю керек,еңбек ету керек,домбыра шерте білу керек,шет тілдерін білу керек,жақсы сурет салу керек
|
|
Әкемнің,шешемнің,ағамның,олардың,сіздің |
6 «В», «Г» сыныптары
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Қызыл кітапқа енген Қазақстанның жануарлары мен өсімдіктері
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік:Ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма
Сабақтың көрнекілігі: Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
4-тапсырма.Әңгіме құрау
1.Қандай үйірмелер бар?
2.Үйірмеде не істейсіңдер?
3.Мектепте әдеби үйірме бар ма?
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Мақалдың мағынасын түсіндіріңдер.Сын есімдерді тауып,белгілеңдер.Қалай ойлайсыңдар,тіл неге ащы,неге тәтті,неге қатты,неге жұмсақ?Өз ойларыңды ортаға салыңдар.
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
2-тапсырма.Берілген әріптерді дұрыс орналастырып,сын есімдерді қатыстырып,жай сөйлемдер құраңдар.
Кітап,білім,мұғалім,үйірме,оқушы.
Мысалы: Менің көп кітабым бар.
2.3-тапсырма.Кестені төменде берілген сын есімдермен толықтырыңдар.Әрі қарай өздеріңнің мысалдарыңмен жалғастыруларыңа болады.
Заттың түсін білдіретін сын есімдер |
Заттың көлемін білдіретін сын есімдер |
Заттың сапасын білдіретін сын есімдер |
Заттың дәмін білдіретін сын есімдер |
Ақ |
Қысқа |
Таза |
Дәмді |
IV.Сабақты бекіту:
1.Қандай үйірмелер бар?
2.Үйірмеде не істейсіңдер?
3. «Қызықты грамматика» үйірмесінде не істейсіңдер?
V.Үйге тапсырма:
4-тапсырма.Мақалдың жалғасын табыңдар
VI.Оқушыларды бағалау
8 «А», «Ә» сыныптары
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Диктант «Лашын»
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік: Оқушылардың
тоқсандық білімдерін,сауаттылығын тексеру.
2.Дамытушылық: Сабақтас құрмалас
сөйлемдерді ажырата білуге,құрамына қарай талдай
білуге дағдыландыру.
3. Тәрбиелік:Таза,ұқыпты жазуға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма.
Сабақтың көрнекілігі: Диктанттар жинағы,163-бет,138 сөз.З.Бейсенбаев
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Себеп бағыныңқы сабақтас,197-жаттығу.
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Диктантты оқу,қиын сөздермен жұмыс жүргізу.
2.Талдау
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
Лашын
Балтабай аулы маған ерекше жайлы ауыл болды.Баласын оқытқан қай үйге барсам да ,жылы-жұмсағы менің аузымда.Жаңа әдіспен оқытқанда ,балалары тез түсінетінін аңғарған әрбір ата-ана мені әрқашан жылы шыраймен қарсы алады.
Бұл ауылдан бірнеше адамды жақсы көріп кеттім,соның бірі – Балғабайдың Ахметі.Жаз айларында ол лашын салады.Үйрек алу лашынға сөз емес екен.Үйректер шалшықты көлдерде,тамырларда көп болады.Шалғында тығылып отыра берсе,оларды лашын түгіл,бидайық та ала алмас еді.Әрбір құс салатын адамның қолында дабылы болады.Оны қамшының сабымен қақса,күңгірлеген даусы маңайды шулатып жібереді.
Лашынды алғаш лақтырғанда ,ол жоғары емес,төмен қарай құлдырайды.Сол бетімен біраз қарқындап алмайынша ,көздеген нысанына жетіп алмайынша ,жоғары көтерілмейді.Көтерілгенде де,ол қиялап емес,атылған оқтай тіп-тік ұшады екен.Содан соң үйрекпен неғұрлым тез айқасса,соғұрлым оны көп іледі екен.Лашынға бір сапарда бірнеше үйрек ілдірмейінше,Ахмет саятшылығын тоқтатпайды.
Тапсырма.
1.Сабақтас құрмалас сөйлемді табыңдар.
V. Үйге тапсырма:
Өткенді қайталау
8 «Б» сыныбы
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Киім түрлері
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік:Ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма
Сабақтың көрнекілігі:Суреттер,оқулық,тақта,бор.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
4-тапсырма.Ережені жаттау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Мәтінді оқып,сұрақтарға жауап беру.
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1. Топ мүшелеріне тапсырмалар беріледі.
1-топқа мәтін бойынша сұрақтар құрастыру.
2-топқа мәтін бойынша жоспар құру.
2.Деңгейлік тапсырмаларды орындау.
III деңгей
1.Мәтіннің мазмұны бойынша сұрақтар дайындаңдар.
2.Мәтін ретімен қазақ елінің бас қалаларын атап шығыңдар.
II деңгей
1.Сөздерге фонетикалық талдау жасаңдар.
2.Мәтіндегі әр абзацқа жоспар құрып,әңгімелеңдер.
I деңгей
Мәтін бойынша сөйлем құраңдар.
Мысалы: Басқару үшін мыңдаған жылдар бойынша жүргізілді.т.б.
IV.Сабақты бекіту:
1.Қандай қалалар астана болды?
2.Алматы қаласы жөнінде не білесіңдер?
3.Астананың ресми тұсаукесері қашан болды?
4.Астана қаласы туралы не білесіңдер?
5.Қанша ұлт өкілдері тұрады?
V.Үйге тапсырма:
Ойтолғау жазу. «Мен өз елімнің гүлденуі үшін не істей аламын?»
VI.Оқушыларды бағалау
8 «Б» сыныбы
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: М.Әуезов атындағы қазақ драма театры
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік:Ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма
Сабақтың көрнекілігі:Суреттер,оқулық,тақта,бор.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Ойтолғау жазу. «Мен өз елімнің гүлденуі үшін не істей аламын?»
1.Қандай қалалар астана болды?
2.Алматы қаласы жөнінде не білесіңдер?
3.Астананың ресми тұсаукесері қашан болды?
4.Астана қаласы туралы не білесіңдер?
5.Қанша ұлт өкілдері тұрады?
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Мәтінді оқып,сұрақтарға жауап беру.
Мұхтар Әуезов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық драма театры - Алматыдағы ірі қазақ театрларының бірі. Абай даңғылында орналасқан.Қызылорда қаласында 1926 жылы 13 қаңтарда М.Әуезовтің «Еңлік-Кебек», пьесасымен және халық өнерпаздары қатысқан үлкен концертпен тұңғыш рет театр шымылдығы ашылды Алғашқы құрылған жылдары театр құрамында көркемөнерпаздық пен халық шығармашылығының танымал шеберлері — И. Байзақов, Ә. Қашаубаев, С. Қожамқұлов, Е. Өмірзақов,Ж. Шанин,Қ Қуанышбаев, Қ. Жандарбеков, Қ. Бадыров, Қ. Мұңайтпасов, З. Атабаева, Ш. Әлібекова, Ш. Байзақова, М. Шамова, Ж. Шанина ойнады.1929 жылы театр труппасы Алматыға қоныс аударды. 1937 жылы 27 ақпанда академиялық театр атағын алды. 20 жылдығына орай 1946 жылы Еңбек Қызыл ту орденімен, ал 50 жылдығына байланысты 1976 жылы Халықтар достығы орденімен марапатталды. Театрға 1961 жылы жазушы, драматург М. О. Әуезовтің есімі берілді.
Театр сахнасында ерлікке толы ұлы өмірлер, патриоттық — отаншылдық сезімдер, жанқиярлық ерен еңбектер жан-жақты жырланатын қойылымдармен қатар, халқымыздың рухани асыл армандары мен мұң-мұқтаж, талап-тілегін бейнелейтін тарихи-эпостық тақырыптағы шығармаларға да көп ден қойылды. М. Әуезовтың «Абай», «Еңлік — Кебек», «Қобыланды», С. Мұқановтың «Шоқан Уәлиханов» спектакльдері шығармашылық үлкен жеңіс болды.
Соңғы жылдары театр Қазақстан және таяу шетелдерге жиі гастрольдік сапармен барып тұрады. Мәдениет және ақпарат министрлігінің қолдауымен Омбы қаласы (Ресей Федерациясы), Оңтүстік Қазақстан, Маңғыстау, Қызылорда, Жамбыл облыстарына, Астана, Павлодар, Семей, Қарағанды, Өскемен қалаларына қойылымдарымен барып қайтты.
2006 жылы театр 80 жасқа толды. Мерейтойының қарсаңында Ә. Әмзеұлының «Қара кемпір», Қ. Ысқақтың «Қазақтар» атты жаңа қойылымдарын дайындады.
Қазақ драма театры, М.О. Әуезов атындағы, Еңбек Қызыл Ту және “Халықтар достығы” орденді Қазақтың мемлекеттік академиялық драма театры – тұңғыш кәсіпқой ұлттық сахналық мекеме. 1925 жылдың ақырында қазіргі Қызылорда қаласында Ұлт театры болып ұйымдастырылды. Алғашқы директоры әрі көркемдік жетекшісі Д.Әділов. М.Әуезовтың “Еңлік – Кебек” трагедиясының 3-актісімен (С.Қожамқұловтың қоюы бойынша) және халық өнерпаздары қатысқан үлкен концертпен 1925 ж. желтоқсандағы өткен Қазақ өлкелік 5 партконференция кезінде тұңғыш рет театр шымылдығы ашылды. 1926 ж. 31 қаңтарда болған Ұлт театрының ресми ашылуында Қ.Кемеңгеровтың “Алтын сақинасы” ойналды. Театр репертуарын жақсарту үшін Халық ағарту комиссары С.Сәдуақасовтың тікелей басшылығымен арнайы бәйге өткізілді. Театр труппасы 1929 ж. Алматығақоныс аударды. 1937 ж. академиялық театр атағын алды. Театрға 1961 ж. жазушы, драматург М.О. Әуезовтің есімі берілді. Алғашқы құрылған жылдары театр құрамында көркемөнерпаздық пен халық шығарманың танымал шеберлері – И.Байзақов, Ә.Қашаубаев, С.Қожамқұлов, Е.Өмірзақов, Ж.Шанин, Қ.Қуанышбаев, Қ.Жандарбеков, Қ.Бадыров, Қ.Мұңайтпасов, З.Атабаева, Ш.Әлібекова, Ш.Байзақова, М.Шамова, Ж.Шанина ойнады. Актер әрі режиссер. Шанин театрдың шығармашылық жағынан қалыптасу жолында зор еңбек сіңірді.
30-жылдардың 1-жартысында қазақ жерінде кеңес өкіметі тұсындағы ұжымдастыру шараларын жүзеге асыру барысын бейнелейтін пьесалар қойылды. Осы жылдары К.Байсейітова, Қ.Байсейітов, Қ.Бейісов, Ж.Елебеков, М.Ержанов, Ш.Жиенқұлова, К.Қармысов, Қ.Әділшінов, Ш.Айманов, С.Майқанова, З.Құрманбаева, С.Телғараев, А.Абдуллина, О.Жұмағұлов, Ж.Өгізбаев, Р.Қойшыбаева, Г.Сыздықова, т.б. сахна шеберлерінің келуі театрдың күрделі драмалық шығармаларды меңгеруіне жол ашты. Сондай-ақ, театрға арнайы шақыртумен келген орыс режиссерлерінің де (М.Г. Насонов, И.Г. Боров, .А. Соколов, Ю.Л. Рутковский, М.В. Соколовский, Я.П. Танеев) еңбегі ерекше болды. Олар қойған әрбір спектакль актерлердің нағыз сахна мектебіне айналды. Режиссер Насонов Әуезовтің “Еңлік – Кебек” трагедиясын (1933) қайта қойды. Ол спектакльдің сахнада бұрыннан қалыптасқан дәстүрлі үрдісін сақтаумен бірге, басты рөлдердің (Еңлік – Байсейітова, Кебек – Байсейітов) психологиялық тұрғыда шешім табуына баса назар аударды. 1934 ж. Қазақ драма театрынан музыка театр (қазіргі Қазақтың мемлекеттік академиялық опера және балет театры), т.б. өнер ұжымдары бөлініп шықты. 1935 – 1937 ж. М.Әуезовтің, Б.Майлиннің, Ғ.Мүсіреповтың тарихи тақырыптағы туындылары, орыс кеңес драматургиясынан, орыс және шет ел классикасынан қойылған спектакльдер театр ұжымының шығармашылық бағыт-бағдары мен ізденіс-табыстарын айқындады. 1941 – 1945 ж. туған елге деген сүйіспеншілік пен патриоттық сезімін, адамдарымыздың асқақ, адал, ынтымақшылдық рухы мен берік достығын, майдан мен тылдағы қаhармандық күресін көрсететін пьесалар театр репертуарынан мол орын алды. Театр труппасына Алматы, Москва, Ленинград және Ташкенттің арнаулы оқу орындарын бітірген маман актерлер келіп қосылды.
Театр
Соғыстан кейінгі жылдары бейбіт өмір мен жасампаз еңбекті, республика еңбеккерлерінің жаңа тұрмыс-салтын, ұжымдастыру құрылымын нығайту және кеңестік қатаң жүйеге негізделген жаңа қоғам орнату жолындағы күресін баяндайтын, қазақ зиялылары мен жастардың мақсат-мұратын, ізгі арман-тілегін бейнелейтін Ә.Әбішевтің “Достық пен махаббат” (1947, реж. Айманов), “Күншілдік” (1955, реж. М.И. Гольдблат), “Мансап пен ұждан” (1974, реж. Ә.Мәмбетов) және “Кәусар” (1985, реж. С.Асылхан), Ғ.Мұстафиннің “Миллионер” (1950, реж. А.Тоқпанов), т.б. авторлардың сахналық шығармалары көрермен көңілінен шықты. Әуезовтің “Абай” (1952, реж. Айманов, суретші В.В.Голубович пен рөлдерді орындаушылар Қ.Бадыров, Бөкеева, С.Қожамқұлов, Қойшыбаева, Қуанышбаев, Өмірзақов) және Ә.Нүрпейісовтің “Қан мен тер” (1974, реж. Мәмбетов, суретші А.С.Кривошеин мен рөлдерді орындаушылар А.Әшімов, Ф.Шәріпова, Ы.Ноғайбаев) спектакліне КСРО Мемлекеттік сыйл., ал Ш.Айтматовтың “Ана – Жер-Ана” (1966, реж. Мәмбетов, суретші А.И.Ненашев пен рөлдерді орындаушылар Майқанова, Шәріпова, Римова) мен А.Я. Каплердің “Ленин 1918 жылы” (1970, реж. Мәмбетов, рөлдерді орындаушылар М.Сүртібаев пен Қожамқұлов) спектакліне ҚазКСРМемлекеттік сыйл. берілді. Театр ұжымы 1958 ж. Мәскеуде өткен қазақ әдебиеті мен өнерінің онкүндігіне қатысып, мәскеуліктердің назарына 5 спектакль (Әуезов, “Еңлік – Кебек”; С.Мұқанов, “Шоқан Уәлиханов”; Мүсірепов, “Ақын трагедиясы”; Тәжібаев, “Жалғыз ағаш орман емес” және У.Шекспир, “Асауға тұсау”) ұсынды.
Театр ұжымы орыс және батыс еуропа драматургиясының классик. туындыларынан Н.В. Гогольдің, М.Горькийдің, А.П. Чеховтың,Лопе де Веганың, Шекспирдің, М.Метерлинктің, К.Гоццидің пьесаларын қойды. ТМД елдері драматургиясының таңдаулы туындылары да театр репертуарынан берік орын алды. 1980 – 90 ж. бүгінгі күн тақырыбына жазылған, басқа да алуан жанрлы драм. шығармалар театр сахнасына шықты. А.Сүлейменовтің “Төрт тақта жайнамаз” (1989, реж. Ә.Рахимов), Ж.Аймауытовтың “Ақбілек” (1990, реж. А.Әшімов), Ш.Айтматовтың “Ғасырдан да ұзақ күн” (1990, реж. Ә.Мәмбетов), т.б. туындылары театр сахнасына шықты. 1990 жылдан кейінгі кезеңде театр репертуары жаңа шығармалармен байып, әлемдік және қазақ драматургтерінің классик. шығармаларын көрермендер назарына ұсынды, кейбіреулерін қайта сахналады. У.Шекспирдің “Кориалан” (1991), “Асауға тұсау” (1994), С.Жүнісовтің “Кемеңгерлер мен көлеңкелер” (1994), Сүлейменовтың “Жетінші палата” (1993, барлығын сахналаған реж. Ә.Мәмбетов), Иран-Ғайыптың “Шыңғысхан” (1994, реж. Б.Атабаев), К.Гоццидің “Турандот ханшайым” (1994, реж. Әл-Тарази), М.Байсеркеновтың “Абылай ханның ақырғы күндері” (1996, реж. М.Байсеркенов), Р.Мұқанованың “Мәңгілік бала бейне” (1996, реж. Атабаев), М.Жұмабаевтың “Шолпанның күнәсі” (1997, реж. Қ.Сүгірбеков), Әуезовтің “Қилы заман” (1997, реж. Рахимов), “Қарагөз” (1997, реж. Мәмбетов), Шахимарданның “Томирис” (2000, реж. Әл-Тарази), Ш.Айтматовтың “Ана – жер Ана” (2002, реж. Мәмбетов), Г.Гаутман “Ымырттағы махаббат” (2002, реж. Р.Андриасян), т.б.
Театр ұжымы 1926 жылдан бастап жазғы гастрольге шығуды игі дәстүрге айналдырып, республиканың елді мекендерінде өнер көрсетіп келеді, сонымен қатар гастрольдік сапармен Мәскеу, Нөкіс, Қазан, Уфа, Шираз, Ташкент,Нанси қалалар-
ында болды. 1930 жылдан актерлер даярлайтын студия (үзілістермен), 1971 жылдан Ұзынағашта(Алматы облысы Жамбыл ауданы) театр бөлімшесі жұмыс істеді. Қазіргі кезеңде Қазақ драма театрының құрамында Ш.Жандарбекова, Ф.Шәріпова, С.Оразбаев, З.Шәріпова, Ш.Ахметова, Т.Жаманқұлов, Ә.Кенжеев, Ж.Медетбаев, Қ.Тастанбеков, Т.Тасыбекова, т.б. талантты актерлер еңбек етеді (2003). 1981 ж. театрдың жаңа ғимараты (арх. О.Баймырзаев, М.Жақсылықов, А.Қайнарбаев; ҚазКСР-і Мемл. сыйл., 1982) пайдалануға берілді. Ғимараттың көлемдік-композициялық құрылыс өзегіне үлкен (1000 орынды) және кіші (250 орынды) көрермендер залы алынған. Ғимарат алдына 1981 ж. М.Әуезов ескерткіші (мүсіншісі Е.А.Сергебаев, ҚазКСР Мемл. сыйл., 1982) орнатылды. Театр Еңбек Қызыл Ту (1946), “Халықтар достығы” (1976) ордендерімен марапатталған.[2]
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1. Топ мүшелеріне тапсырмалар беріледі.
1-топқа мәтін бойынша сұрақтар құрастыру.
2-топқа мәтін бойынша жоспар құру.
IV.Сабақты бекіту:
1.Театр қай жерде орналасқан?
2.Театр қай жылы,қандай театрмен ашылды?
3.Қандай актерлердің еңбегі сіңді?
4.Сен театрға бардың ба?
V.Үйге тапсырма:
Қосымша мәліметтер жинастырып келу VI.Оқушыларды бағалау
10 «Б» сыныбы
Қазақ әдебиеті
Сабақтың тақырыбы: Ш.Ш.Уәлиханов «Қазақтың халық поэзиясының түрлері» зерттеу еңбегі
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға Ш.Ш.Уәлихановың зерттеу еңбегі туралы
түсінік беру,білімдерін толықтыру.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы оқушылардың
ойын дамытып, белсенділігі мен қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік:Ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма
Сабақтың көрнекілігі:Ш.Уәлиханов портреті,тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Өмірі мен шығармашылығы. «Ыстықкөл күнделігі» мазмұнын айту
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.Ш.Ш.Уәлихановтың «Қазақтың халық поэзиясының түрлері» зерттеу еңбегі
туралы түсінік беру
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1. Топ мүшелеріне тапсырмалар беріледі.
1-топқа мәтін бойынша сұрақтар құрастыру.
2-топқа мәтін бойынша жоспар құру.
2.5-тапсырма.Мәтіннен кесте құрау.Ш.Уәлиханов «Қазақтың халық поэзиясының түрлері» зерттеу еңбегі қандай тақырыптарды көтереді?
«Зерттеу еңбек» дегеніміз не ?
IV.Сабақты бекіту:
1.Ш.Уәлиханов қай жылы,қай жерде дүниеге келген?
2.Қандай еңбектерін білдіңдер?
3.Шоқанның орыс достарын атаңдар.
4.Зерттеген жерлерін атаңдар.
5. «Ыстықкөл күнделігі» естелігінде не туралы жазылған?
6.Ш.Ш.Уәлиханов «Қазақтың халық поэзиясының түрлері» зерттеу еңбегінде не туралы жазылған?
7.Поэзояның қандай түрлері бар?
V.Үйге тапсырма:
Өмірі мен шығармашылығы. «Қазақтың халық поэзиясының түрлері» зерттеу еңбегінің мазмұнын айту
VI.Оқушыларды бағалау
8 «Б» сыныбы
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Дәмхана қай жерде орналасқан?
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік:Ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма.
Сабақтың көрнекілігі: Суреттер,тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
5-тапсырма.Синтаксистік талдау жасау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Диалогті оқып,өзара пікірлесіңдер.
Сұрақтар:
1.Дәмхана қай жерде орналасқан?
2.Асхананың атауы қандай?т.б.
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1. 2-тапсырма.Қате құрастырылған сөйлемдерді дұрыстап жазыңдар.
Топ мүшелеріне тапсырмалар беріледі.
1-топқа мәтін бойынша сұрақтар құрастыру.
2-топқа мәтін бойынша жоспар құру.
2.3-тапсырма.Көп нүктенің орнына керекті сөздерді қойыңдар.
Мысалы:Мен дәмханадан тамақтанамын.Дәмханада кезеккке тұрамын.Түскі тамаққа тапсырыс беремін.т.б.
IV.Сабақты бекіту:
1.Дәмханана қай жерде орналасқан?
2.Қандай тағамдар бар?
3.Тағамдары дәмді ме?
4.Қызметкерлері қалай қарсы алады?
V.Үйге тапсырма:5-тапсырма.
VI.Оқушыларды бағалау
8 «Б» сыныбы
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Киноға барамыз
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа туралы түсінік беру,сөздік
қорларын кеңейту..
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Қазақ театр өнерінің шеберлерін
қадір тұтуға,өз заманымыздың озық
ойлы,кең өрісті,мәдениетті азаматын тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма.
Сабақтың көрнекілігі: Суреттер,тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Өткенді қайталау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Мәтінмен жұмыс
Театр – ойын-сауық орны.Мұнда ойын-сауықтан басқа драмалық шығармалар,мәдени шаралар да өтеді.Театр ең алғаш Грецияда ашылған.1917 жылы Ойқұдық жайлауында М.Әуезовтің «Еңлік-Кебек» трагедиясы тұңғыш рет ашылды.
Театр ең алғаш ашылғанда И.Байзақов,Ә.Қашаубаев,Қ.Қуанышбаев,Ж.Шанаин қызмет етті.
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1. 2-тапсырма.Мәтінді оқып,сұрақтарға жауап беріңдер.
Топ мүшелеріне тапсырмалар беріледі.
1-топқа мәтін бойынша сұрақтар құрастыру.
2-топқа мәтін бойынша жоспар құру.
IV.Сабақты бекіту:
«Актерлік шеберлік» ойыны.
Ақыл көпке жеткізер, Өнерлінің өрісі кең.
Өнер көкке жеткізер.
V.Үйге тапсырма: Алматы қаласының кинотеатрлары туралы жазып келу
VI.Оқушыларды бағалау
10 «Б» сыныбы
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Қалай дұрыс тамақтану керек?
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік:Уақтылы
тамақтануға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма.
Сабақтың көрнекілігі: Суреттер,тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Ережелерді қайталау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Әңгімемен жұмыс.Түсініп оқып,ат қойыңдар.Сұрақтарға жауап беріңдер.
1.Дұрыс тамақтану адам денсаулығытүшін қандай рөл атқарады?
2.Ол тамақтанудың қандай реттерін айтып өтті?
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1. 2-тапсырма.Сөйлемдердің дұрысын анықтаңдар.Сөйлемнің мағынасы дұрыс болмаса,үлгі бойынша дұрысын жазыңдар.
Мысалы:Алдыңа қойылған асты үлкеннен кейін бастау керек.
3-тапсырма.Тірек сызба бойынша тамақтанудың әдебін сақтау туралы әңгімелеп беріңдер.
Тамақтану әдебі
IV.Сабақты бекіту:
Мақал-мәтелдің мағынасын ашыңдар.
Ат – адамның қанаты, Арпа,бидай ас екен,
Ас – адамның қуаты. Алтын,күміс тас екен.
V.Үйге тапсырма: Тамақтану мезгілі туралы әңгіме жазу
VI.Оқушыларды бағалау
8 «Б» сыныбы
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Тамақтану
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік:Уақтылы
тамақтануға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма.
Сабақтың көрнекілігі: Суреттер,тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Ережелерді қайталау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Әңгімемен жұмыс.Түсініп оқып,ат қойыңдар.Сұрақтарға жауап беріңдер.
1.Дұрыс тамақтану адам денсаулығытүшін қандай рөл атқарады?
2.Ол тамақтанудың қандай реттерін айтып өтті?
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
2. 2-тапсырма.Сөйлемдердің дұрысын анықтаңдар.Сөйлемнің мағынасы дұрыс болмаса,үлгі бойынша дұрысын жазыңдар.
Мысалы:Алдыңа қойылған асты үлкеннен кейін бастау керек.
3-тапсырма.Тірек сызба бойынша тамақтанудың әдебін сақтау туралы әңгімелеп беріңдер.
Тамақтану әдебі
IV.Сабақты бекіту:
Мақал-мәтелдің мағынасын ашыңдар.
Ат – адамның қанаты, Арпа,бидай ас екен,
Ас – адамның қуаты. Алтын,күміс тас екен.
V.Үйге тапсырма: 4-тапсырма.Тамақтану мезгілі туралы әңгіме жазу
VI.Оқушыларды бағалау
8 «А», «Ә» сыныптары
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Диктант «Дина»
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушылардың білімдерін,сауаттылығын тексеру.
2.Дамытушылық: Қазақша еркін сөйлеуге,
белсенділігі мен қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік:Таза,ұқыпты
жазуға,еңбексүйгіштікке,адамгершілік қасиеттерге
тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу.
Сабақтың көрнекілігі:Диктанттар жинағы,128-бет,109 сөз,тақта,бор.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Сөйлемнің бірыңғай мүшелері
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Оқу,талдау.
2.Қиын сөздермен жұмыс жүргізу
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
Дина
Дина даңғылдың бойымен жоғары қарады.Алатаудың қарлы қиясына көз жіберді.Оның ойына ұстазы тартқан «Алатау» күйі түсті.Қиялындағы суретті көз алдына елестетті.Құрманғазының өр кеудесіндей биіктей өскен.Етегі көсіліп жатыр.Маңғаз тауды бұлт басқан.Аспанмен тұтасып жатыр.Тау биігіне көзі жетпеген ана маңдайын күннен көлегейледі.Қайта-қайта қарай берді.Жер түндігі,әлем кіндігі десе де жарасады.Тыс әсем.Сұлу сымбаты тосын сөзді өзіне сұқтандыра түседі.Осы көрік бауырындағы қаланы онан сайын сәндендіреді.
Ана назарын таудан гөрі қалаға аударады.Тау бөктеріндегі қаланы,түзу көшелерді домбыраның шегіне ұқсатты.
Тұрағұл Динаны ертіп,қаланы аралап келеді.Көшелерді атап,мекеме,мәдениет үйлерін,мектептерді сыртынан көрсетіп қояды.Ана көзіне қала халқының көпшілігі жастар болып көрінді.
IV. Үйге тапсырма: Өткенді қайталау
Қазақ әдебиеті
Сыныбы: 8
Сабақтың тақырыбы : М.Сұлтанқожаұлы «Ілімге толса көкірек» толғауы
Білімділік: Майлықожа Сұлтанқожаұлының «Ілімге толса көкірек» толғауы туралы түсінік беру.
Дамытушылық: Көркем шығарманы талдай білу қабілеттерін, сөйлеу тілі мен жазба тіл мәдениетін дамыту, оқушылардың білімін бақылау арқылы мәнерлеп оқуға дағдыландыру.
Тәрбиелік: Оқушылардың сөйлеу тілін жетілдіре отырып,шешендік өнерге баулу.
Сабақтың түрі : Аралас сабақ
Сабақтың әдісі : Серпілген сауал, сұрақ-жауап, дамыта оқыту,топтық жұмыс,түсінік-теме күнделігі
Сабақтың көрнекілігі : Портрет,кітаптар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын пысықтау «Серпілген сауал» 1. Шортанбай Қанайұлы кім?
2.Шортанбай өмір сүрген кезеңде қазақ қоғамына қандай өзгерістер енді?
3.Шортанбай шығармаларының басты тақырыбы не?
4.Ақын дін иелерінің заман ыңғайына көшкенін қалай бейнелейді?
5.Шортанбай Қанайұлын неге «Зар заман ақыны» дейді?
«Зар заман» өлеңінен үзіндіні жатқа сұрау.
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Майлықожа Сұлтанқожаұлы «Ілімге толса көкірек» толғауы.
Ақын:
...Мәлім болған халыққа, Не жүйрік келіп дүниеге,
Өтірік емес анық та, Аяқтарын тіреді.
Өнер алды — тіл еді. Қарсыласқан хандарға
Сарттан өткен Науаи Үзеңгісін шіреді...
Тілдің гаусар гүлі еді. Бәрі де өтті дүниеден,
Парсыда еткен Фирдоуси, Адам бар ма оларды
Заманында дүр еді. Есіткенде күймеген, -
деп, оларға ерекше ден қойып құрметпен қарағанын, өзіне
үлгі тұтатынын мақтанышпен айтады.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Кітаппен жұмыс: Майлықожа Сұлтанқожаұлының толғауларын мәнерлеп, нақышына келтіре оқу.
1 топ
«Түсініктеме күнделігі»
Толғаудан үзінді.
Менің түсінгенім
«Жақсының жолы- жарық күн
Жаманның жолы-көмескі
2 топ
Үлгі бойынша Сәйкестендіру кестесін жасақтау
Толғаудан үзінді.
Орынсыз жерде күледі
Сабырсыз болма асығып
Бастағы мінін жасырып
Жаманның жолы-көмескі
Сабыр ақыл серігі
Ақылсыздың белгісі
Жақсының жолы- жарық күн
Жаман сөйлер халықтан
3 топ
«Салыстыру»
Майлықожа Абай
Талап,білім, еңбексіз,Қалайша тірлік жеңбексіз?
Адамгершілік Білім,еңбек
Еңбек
Талап,еңбек,терең ой,
Қанағат,рақым ойлап қой .
Абай
Өлеңнің көркемдік тілі
Метафора,Эпитет,Теңеу
Жақсы адам бейнесін сипаттап жазу
«Жақсы болу өзіңнен,жаман болу өзіңнен»
Оқушы пікірлері.
V.Сабақты бекіту:
Толғаудан қандай ой түйдіңіздер?
Кері байланыс: «Басбармақ»
VI.Білімді бағалау: Оқушыларды стикер арқылы бағалау
VII.Үйге тапсырма: Майлықожа Сұлтанқожаұлының өмірі мен шығармаларын оқып келу. «Ілімге толса көкірек» толғауды жаттау
6 «В», «Г» сыныптары
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Сөздік диктант
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушылардың білімдерін,сауаттылығын тексеру.
2.Дамытушылық: Қазақша еркін сөйлеуге,
белсенділігі мен қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік:Таза,ұқыпты
жазуға,еңбексүйгіштікке,адамгершілік қасиеттерге
тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,аударма.
Сабақтың көрнекілігі:Диктанттар жинағы,тақта,бор.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
3-тапсырма.Берілген етістіктерді бұйрық райға қойып,сөйлемдер құраңдар.
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.Оқу,талдау.
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
Сөздік диктант
Небольшой – шағын,профессия – мамандық,главный врач – бас дәрігер,помогать – көмектесу,отзывчивый – бауырмал,юрта – киіз үй,тень – көлеңке,кимешек – кимешек,кормить – асырау,заполнять –толтыру,трудиться – еңбек ету,детство – бала кез,память – көкей,говорить от сердца – жүрекпен айту,прижимать к груди – кеудесіне қысу,горячее дыхание – ыстық леп,взрослеть – есею,мечтать – армандау,көмек беру – помочь,бесплатно – ақысыз,привычка – әдет,воспитание – тәлім-тәрбие,подушка – жастық,пух – мамық,смотреть – қарау,как родные – туғандай,болеть – сырқаттану,переживание – уайым,характер – мінез,натура – болмыс,душа – жан,незаметный – көзге көрінбеу,качество – қасиет,совокупность – жиынтық,единство – бірлік,богатство – қамбалы,благополучие – игілік,особенность – ерекшелік,помнить – есте ұстау,гордость – намыс,вежливость – сыпайылық,традиция – дәстүр,современный – заманауи,организовать – ұйымдастыру,честь – ар-намыс,трудолюбие – еңбекқорлық,упорство –табандылық,не нравиться – салмақтылық,восприимчивость – алғырлық.
IV. Үйге тапсырма: Өткенді қайталау
8 «Б» сыныбы
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Менің күн тәртібім
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа туралы түсінік беру,сөздік
қорларын кеңейту.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Уақыттарын тиімді пайдалануға,мінез-құлқы
мен сырт пішіміне назар аударуға тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма.
Сабақтың көрнекілігі: Суреттер,тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Қазақ киносы туралы қосымша мәлімет жинастырып келу.
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Сұрақтарға жауап беріңдер.
Сұрақтар:
1.Өзін-өзі тәрбиелеу дегеніміз не?
2.Академик И.П.Павлов адамға қандай сипаттама берген?
3.Өзін-өзі тәрбиелеу үшін не істеу керек деп ойлайсыңдар?
4.Күн тәртібінің өзін-өзі тәрбиелеуге маңызы қандай?
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.2-тапсырма.Диалогті толықтырып,өзара сөйлесіңдер.
- Сен таңертең сағат нешеде тұрасың?
- ...
- Тұрғаннан кейін не істейсің?
- ...
3-тапсырма.Өлеңмен жұмыс.Таңертең тұрғанда жуыну мен ас ішуді ұмытпаңдар.Осыған қатысты төменде берілген өлеңдерді түсініп оқу.
IV.Сабақты бекіту:
1.Өзін-өзі тәрбиелеу дегеніміз не?
2.Бос уақытыңды қалай өткізесің?
3.Кешке сағат нешеде ұйықтайсың?
V.Үйге тапсырма: 5-тапсырма.Ережелерді жаттау.6-тапсырма.Біріккен сөздерді талдау.
VI.Оқушыларды бағалау
8 «Б» сыныбы
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Дене шынықтыратын жаттығулара
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа туралы түсінік беру,білімдерін
кеңейту.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Дене шынықтыратын жаттығулар
жасауға,ептілікке тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма.
Сабақтың көрнекілігі: Суреттер,тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
5-тапсырма.Ережелерді жаттау.6-тапсырма.Біріккен сөздерді талдау.
1.Өзін-өзі тәрбиелеу дегеніміз не?
2.Бос уақытыңды қалай өткізесің?
3.Кешке сағат нешеде ұйықтайсың?
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Сұрақтарға жауап беріңдер.
Сұрақтар:
1.Таңертең тұрғанда дене шынықтыратын жаттығулар жасайсыңдар ма?
2.Қандай жаттығуларды жиі жасайсыңдар?
3.Жаттығулардың денсаулыққа әсері қандай деп ойлайсыңдар?
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.3-тапсырма.Сөздерден сөйлемдер құраңдар.
Мысалы:Мен таңертең ерте тұрып мектеп формамды киемін.
4-тапсырма.Сөйлемдерді дұрыс оқып,тұрлаулы мүшелерін табыңдар.
Дене тәрбиесі – тұлғаны жан-жақты үйлесімді қалыптастырып дамытудың негізгі бір саласы.Дене тәрбиесі – бастауыш,саласы – баяндауыш.
IV.Сабақты бекіту:
1.Таңертең тұрғанда жасайтын жаттығулар жүйесін ұсыныңдар.
V.Үйге тапсырма:
2-тапсырма.Өлеңді жаттау
VI.Оқушыларды бағалау
8 «Б» сыныбы
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Мектепке бару
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа туралы түсінік беру,білімдерін
кеңейту.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Дене шынықтыратын жаттығулар
жасауға,ептілікке тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма.
Сабақтың көрнекілігі: Суреттер,тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
1.Таңертең тұрғанда дене шынықтыратын жаттығулар жасайсыңдар ма?
2.Қандай жаттығуларды жиі жасайсыңдар?
3.Жаттығулардың денсаулыққа әсері қандай деп ойлайсыңдар?
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Нақыл сөздермен жұмыс.
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.2-тапсырма.Сұрақтар бойынша диалог құрап,өзара сөйлесіңдер.
1.Мектепте сабақ нешеде басталады?
2.Қазақ тілі сабағы қашан басталады?
3.Бірінші сабаққа қоңырау қашан соғылады?
4.Дене шынықтыру сабағы қай уақытта аяқталады?
3-тапсырма.Сөз тіркестерінен сөйлемдер құраңдар.
Сабақтың аяқталуы,сабақтан шығу,үйге қайту,үйге барып келу,тамақ ішу,сабаққа дайындалу.
IV.Сабақты бекіту:
Сен білесің бе?
Тез оқығанда көз шаршайды.
Адам миының 80% пайызы судан тұрады.т.б.
V.Үйге тапсырма:
6-тапсырма,жазу.4-тапсырма,өлеңді жаттау
VI.Оқушыларды бағалау
10 «Б» сыныбы
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Диктант «Адай» күйі
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушылардың білімдерін,сауаттылығын тексеру.
2.Дамытушылық: Қазақша еркін сөйлеуге,
белсенділігі мен қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік:Таза,ұқыпты
жазуға,еңбексүйгіштікке,адамгершілік қасиеттерге
тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,аударма.
Сабақтың көрнекілігі:Диктанттар жинағы,тақта,бор.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Жыр кештері туралы қосымша ақпарат тауып келу
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Қиын сөздермен жұмыс жүргізу
2.Оқу,талдау.
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
Адай» күйі.
Қазақтың әрбір күйінің өзіндік тарихы бар. Дина Нұрпейісова мен Оқап Қабиғожиннің айтуларынша, бұл күйдің тарихы мынадай оқиғамен байланысты. Құрманғазы ел аралап жүріп, Адай руының бір үйіне түседі. Күйшінің көзіне кереге басында ілулі тұрған домбыраға түседі. Ол домбыраны алып, бұрауын өзгертіп қояды. Біраз уақыттан соң он алты-он жеті жас шамасындағы қыз бала келіп, отырғандарға қарамай, төрдегі домбырасына жармасады. Бұрауының өзгертіп қалғанын бірден сезген қыз: «Бүлдірген екенсің ғой», дегендей, Құрманғазыға қарады да, домбырасын ұсына қояды. Құрманғазы бір-екі тартқаннан кейін, үйдегілер бұл өңірде Ақмаңдайдан өткен күйші жоқ еді, бұл кім болды екен дегендей, таңдана қарайды.
Сұрастыра келе домбырашының қызылқұрт Құрманғазы екенін біліп, сый-құрмет жасайды. Сол Ақмаңдай қызбен күн тартысу үстінде осы «Адай» күйі шығыпты.
(Ж.С. Қалиева, 114 сөз)
IV. Үйге тапсырма: Өткенді қайталау
8 «А», «Ә» сыныптары
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Диктант «Туған жер»
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушылардың тоқсандық білімдерін,сауаттылығын
тексеру.
2.Дамытушылық:Логикалық ойлауын,жай сөйлем
түрлерін ажырата білуге дағдыландыру.
3. Тәрбиелік:Таза,ұқыпты
жазуға,еңбексүйгіштікке,адамгершілік қасиеттерге
тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу.
Сабақтың көрнекілігі:Диктанттар жинағы,138-бет,139 сөз,тақта,бор.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Атаулы сөйлем және оның жасалу жолдары
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Қиын сөздермен жұмыс жүргізу
2.Оқу,талдау.
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
Туған жер
Көкшеге ұқсаған көгілдір тау олардың желке жағында қалды.Бәрібір Рамазан көкейінде туған жер жатқан еді.Осы кезде Көкше оның кеудесінде ән болып бүлкілдеп,күй болып сылқылдап еді.Көкіректе «Көкше! Көкше! Көкше!» деп соққан жүрек сазынан басқа оның басына ештеңе де түспеген болар.Туған жердің көркіне ұқсас,көңіліне таныс көк белесті көргенде,сонау сәби кездің жөргегіндей болған Көкше көзге қайта елестеп,жүрекке қайта соқты.
Ол өзін осы мезетте сол Жөкейдің жағасында ойнап жүргендей сезінді.Таңсәрі.Айдын көл.Көлдің беті – толған құс.
Осы шақта барып оның есіне өзінің ұлы бабасы Біржан салдың жалғыз ауыз өлеңі түсті.Енді оның жүрегінің ырғағына құлағы шыңылдап тағы бір әуен,саз кеп қосылды.
«Бүркітті асуынан талай өттім,
Қалың ну орманыңды сайран еттім,
Айнала Жөкей көлдің жағалауын
Шіркін – ай ,бір көруді арман еттім!»
Рамазанның жүрегі лүпілдеп,құлағы шулап,шумақтың соңғы жолын қайталай берді.
Шіркін – ай,бір көруді арман еттім!
IV. Үйге тапсырма: Өткенді қайталау
8 «А» , «Ә» сыныптары
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Сөз әдебі
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы оқушылардың
ойын дамытып, белсенділігі мен қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік:Ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,асханада
өзін дұрыс ұстай білуге ,адамгершілік қасиеттерге
тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,топпен жұмыс
Сабақтың көрнекілігі: Суреттер,тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Көп бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемге байланысты 5 сөйлем құрау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Ереже туралы түсінік беру
Құрамындағы жай сөйлем сыңарлары сабақтасып та,салаласып та байланысып келетін құрмаластың түрі.Кемінде үш жай сөйлемнен болатын аралас құрмаластың құрамындағы сөйлемдердің орналасуы.Аралас құрмаластың төрт жай сөйлемнен де құрмаласып жасалатын түрі кездеседі.
2.Топтар құралып өз мысалдарын келтіреді.
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс
211-жаттығу.Мәтіннен аралас құрмалас сөйлемдерді көшіріп жазып,қалай жасалып тұрғанын түсіндіріңдер.
2.212-жаттығу.Бір күнгі іс-әрекет,күнделікті жайлар немесе бастан кешкен оқиғаны аралас құрмалас сөйлемдермен жазып шығыңдар.
3.213-жаттығу.Мәтінмен жұмыс.Құрмалас сөйлемдердің қай түрі екенін ,қалай жасалып тұрғанын түсіндіріңдер.
IV.Сабақты бекіту:
1. Дұрыс сөйлеудің алғы шарттары.
2. Дұрыс жазудың алғы шарттары
3. Сөз әдебі дегенді қалай түсіндіңдер.
V.Үйге тапсырма: 230 – жаттығу.
VI. Бағалау. Оқушылар бірін-бірі топпен,жұппен бағалайды
8 «Б» сыныбы
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: «Сарыағаш» шипажайы
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік:Ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,асханада
өзін дұрыс ұстай білуге ,адамгершілік қасиеттерге
тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма
Сабақтың көрнекілігі: Суреттер,тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Өткенді қайталау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Сұрақтар дайындаңдар.
Сұрақтар:
1.Қөкшетау қай жерде орналасқан?
2.Оның табиғаты туралы не айтар едің?т.б.
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1. 2-тапсырма.Төмендегі сұрақтар мен тапсырмаларды орындаңдар.
1.Қазақстанның қай қалаларын көрдіңдер?
2.Қай қала несімен ұнады?
3.Қазақстанның Швецариясы атанған Көкшетау қаласына барған болсаңдар,көрген жерлеріңді сипаттап беріңдер.
2.3-тапсырма.Көп нүктенің орнына керекті сөздерді қойып жазыңдар.
Мысалы:Шахтинс қаласы көмір кенінің үстінде жайғасқан.Үйлер мен дүкендер,мектептер мен мәдениет үйі,адамдар ,машиналар – бәрі де көмір кенінің үстінде.
IV.Сабақты бекіту:
1.Көкшетау туралы не білдің?
2.Оны тағы қалай атайды?
3.Қандай қызықты жерлері бар?
4.Бурабай туралы не айтар едің?
V.Үйге тапсырма:4-тапсырманы жазу,1-тапсырманының мазмұнын айту.
VI.Оқушыларды бағалау
8 «Б» сыныбы
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Жастарға жол ашық
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік:Ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,асханада
өзін дұрыс ұстай білуге ,адамгершілік қасиеттерге
тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма
Сабақтың көрнекілігі: Суреттер,тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Өткенді қайталау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.
Сұрақтар:
1.Қай жылдары халық театрлары құрылды?
2.Қазақтың тұңғыш ұлттық театры қашан құрылды?
3.Ол театрды кім басқарған?
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1. 2-тапсырма.Диалог бойынша өзара жалғастырып сөйлесіңдер.
- Сен бүгін кешке театрға барасын ба?
- Иә,барғым келеді.
- Бүгін жасөспірімдер театрында не жүріп жатыр?
- Қызық спектакльдер қойылып жатыр дейді ғой. Т.б.
2.3-тапсырма.Ұйымдастыру,білу етістіктерін бұйрық,қалау,шартты райларда жіктеңдер.
IV.Сабақты бекіту:
4-тапсырма.Сөз тіркестерінен сөйлемдер құраңдар.
Қазақ өнері,театр сахнасы,өнер қайраткерлері,үлес қосу,есімі берілді.
V.Үйге тапсырма:5-тапсырманы жазу,1-тапсырманының мазмұнын айту.
Сөздікті жаттау
VI.Бағалау.Оқушылар бірін-бірі топпен.жұппен бағалайды.
8 «Б» сыныбы
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы:Біз театрға барамыз
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік:Ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,асханада
өзін дұрыс ұстай білуге ,адамгершілік қасиеттерге
тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма
Сабақтың көрнекілігі: Суреттер,тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
5-тапсырманы жазу,1-тапсырманының мазмұнын айту.
Сөздікті жаттау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Мәтіннің негізгі мазмұнын білдіретін сөйлемдерді тауып жазыңдар.
Мысалы: Соңғы жылдарда Қазақстанда драма,кино өнерлері де жақсы дамыды.
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
2. 2-тапсырма.Мақал – мәтелдердің мәнін түсіндіріңдер.
1.Өнерлі өрге жүзеді.
2.Өнерлінің өрісі кең.
3.Ақыл көпке жеткізер,
Өнер көкке жеткізер.
3. 3-тапсырма.Диалогті оқып,өзара сөйлесіңдер.
- Сен опера және балет театрында болдың ба?
- Жоқ,бірақ ол менің арманым.
- Барғың келе ме?
- Қандай спектакль болып жатыр?т.б.
IV.Сабақты бекіту:
4-тапсырма.Сөйлемдерді дұрыс құраңдар.
1926 жылы Қазақтың ұлттық театры ашылды.Қай кинотеатрға барамыз?Соңғы жылдары Қазақстанда драма,кино өнерлері жақсы дамыды.
V.Үйге тапсырма:5-тапсырманы жазу,1-тапсырманының мазмұнын айту.
Сөздікті жаттау
VI.Оқушыларды бағалау
11 «Б» сыныбы
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Опера және балет театры
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік:Ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,асханада
өзін дұрыс ұстай білуге ,адамгершілік қасиеттерге
тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма
Сабақтың көрнекілігі: Суреттер,тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
5-тапсырманы жазу,1-тапсырманының мазмұнын айту.
Сөздікті жаттау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Мәтінді қазақ тіліне аудар.Ауызша орындау.
Сұрақтарға жауап беріңдер.
1.Қай театрға жиі барасың?
2.М.Әуезов атындағы қазақ драма театрында болдың ба?
3.Қандай спектакль көрдің?
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
3-тапсырма.Көп нүктенің орнына керекті етістіктерді жазыңдар.
Мысалы: Жаңбыр жауса,біз ешқайда бармаймыз.Мен келсем,сен жоқсың.Көп оқысаң,көп білесің.
4-тапсырма.Сөз тіркестерінен сөйлем құраңдар.
Театр шымылдығы,спектакль көру,драма театры,атақты актерлер,ойыны ұнау.
IV.Сабақты бекіту:
1.Актерлердің ойыны ұнадаы ма?
2.М.Әуезов атындағы қазақ драма театрының қандай атақты актерлерін білесіңдер?
V.Үйге тапсырма:
5-тапсырма.Ережелерді қайталау.
Сөздікті жаттау
VI.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
10 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: «Балбұлақ» электронды журналы
Сабақтың мақсаты:
1.Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік беру,білімдерін кеңейту.
2.Логикалық ойлауын,ой-өрісін дамыту,ойын еркін жеткізуге дағдыландыру,қазақша ойлауға үйрету.
3.Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет тұтуға,ізденімпаздыққа,ептілікке тәрбиелеу.
Сабақтың түрі:Жаңа сабақ
Оқыту әдістері:Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,аударма.
Сабақтың көрнекілігі:Түрлі суреттер,оқулық,тақта,бор.
Сабақтың барысы:
I. Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Сөздікті жаттау.Ережені қайталау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Мұғалім оқып шығады,оқушылар хормен,жекелей қайталайды.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Мәліметтерді түсініп оқып,көшіріп жазыңдар.
Өздік
Ырықсыз Өзгелік
Ортақ
IV. Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс
1.2-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Мәтін бойынша диалог құрау.
-Ауызша және жазбаша сөйлеу жетілдіруде ең басты неге көңіл бөлу керек?
-
-Сөйлеу шеберлігін қалай дамытамыз?
- т.б.
V Сабақты бекіту:
1.Электронды журнал дегенді қалай түсінесіңдер?
2.Ғаламтордың қандай пайдасы бар?
3.«Балбұлақ» электронды журналы дегенді қалай түсінесіңдер?
VI.Үйге тапсырма:
Қосымша тапсырмалар.
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «А», «Ә» сыныптары
Сабақтың тақырыбы: Жаттығу жұмысы
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік
беру,білімдерін кеңейту.
2.Дамытушылық: Толымды және толымсыз сөздерді ажырата
білуге дағдыландыру,ой-өрісін дамыту.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,жаттығу.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Жайылма сөйлем және оның жасалу жолдары
1.Жайылма сөйлем дегеніміз не?
2.Оның жасалу жолдары туралы айтыңдар.
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Ереже туралы анықтама беру.
Ойға қажетті мүшелері түгел қатысқан сөйлем – толымды сөйлем.
Айтылуға тиісті тұрлаулы я тұрлаусыз мүшелердің бірі түсіп қалған сөйлем – толымсыз сөйлем.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
117-жаттығу.Толымды сөйлемдерді көшіріп жазыңдар.
Мысалы: ...Сазды және қиыршық тасты шөл дала жануарларынан Қазақстаннан басқа жерде кездеспейтін ерекше тұқымдас өкілі – жалманды атап өткен жөн.
118-жаттығу.Қарамен берілген сөйлемдерді сөйлем мүшелеріне талдаңдар.
Мысалы:Бабаларымыз төрт түлікке ерекше мән берген.Бабаларымыз кім? – бастауыш,мән берген не істеген? – баяндауыш ,төрт түлікке неге?- толықтауыш,ерекше қалай? – пысықтауыш.т.б.
V.Сабақты бекіту:
1.Жай сөйлем дегеніміз не? Мысал келтір
2.Жасалу жолдарына қарай қанша түрге бөлінеді?
3.Толымды сөйлем.Жасалу жолдары
4.Толымсыз сөйлем дегеніміз не?Жасалу жолдары
VI.Үйге тапсырма:
121-жаттығу.Ережелерді жаттау
VII.Оқушыларды бағалау
8 «Ә» сыныбы
Қазақ әдебиеті
Сабақтың тақырыбы: Т.Ізтілеуұлы «Адамдық іс» өлеңі
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа туралы түсінік беру,сөздік
қорын кеңейту .
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік:Ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,топпен жұмыс
Сабақтың көрнекілігі: Портрет,оқулық,қосымша материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Ш.Құдайбердіұлының өмірі мен шығармашылығын қайталау
1.Қай жылы,қай жерде дүниеге келген?
2.Қандай шығармаларын білдіңдер?
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.
2.Өмірі мен шығармашылығы туралы түсінік беру.
1882- 1939 жж. – халық ақыны,аудармашы.Қызылорда облысы,Қармақшы ауданында дүниеге келген.Бұқара қаласында «Мир араб»1896-1899жж. «Көкелташ»1889-1905жж.медресесінде оқыған.Араб,парсы,шағатай тілдерін жақсы білген.Ақын Ә.Фердоусидің «Шаһнамасын» қазақ тіліне еркін аударған.т.б.
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1. Оқулықпен жұмыс. «Адамдық іс» өлеңімен жұмыс.
Сұрақтар мен тапсырмалармен жұмыс.
2.Топтық жұмыс.Постер құрастыру.
IV.Сабақты бекіту:
1.Қандай тақырыпты өттік?
2.Не білдіңдер?
3.Қай жылы,қай жерде дүниеге келген екен?
4.Қандай шығармаларын білдіңдер?
V.Үйге тапсырма:
Өмірі мен шығармашылығы.Өлеңді жаттау
VI.Оқушыларды бағалау
10 «Б» сыныбы
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Ішкі және сыртқы саясат
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа туралы түсінік беру,білімдерін
кеңейту .
2.Дамытушылық: Қазақша еркін сөйлеуге,тіл
байлығын арттыру.
3. Тәрбиелік:Ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,асханада
өзін дұрыс ұстай білуге ,адамгершілік қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма
Сабақтың көрнекілігі: Суреттер,тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Өткенді қайталау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Терминдер сөздігін пайдалана отырып,берілген халықаралық терминднрдің мағыналарын анықтаңдар.
Прагматизм – Экономикалық -
Арена – Фактор -
Геосаясаттық - Принцип -
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс
2-тапсырма. Сөздердің қатарын жалғастырыңдар.
Сыртқы саясат,сыртқы ...
Белсенді қарым-қатынас,белсенді...
Сындарлы саясат,сындарлы...
Көпжақты ынтымақтастық,көпжақты ... т.б.
4-тапсырма.Мәтін бойынша сұрақтарға жауап беріңдер.
1.Қазақ елінің сыртқы саясаты несімен ерекшеленеді?
2.Біздің еліміздің сыртқы саясаты қандай негізде жүргізіліп келеді? Т.б.
IV.Сабақты бекіту:
1.Қандай тақырыпты өттік?
2.Не білдіңдер?
V.Үйге тапсырма:
5-тапсырма.Ережені жаттау,етістіктің шақтарын қайталау
VI.Оқушыларды бағалау
10 «Б» сыныбы
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Президеттік басқару
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа туралы түсінік беру,білімдерін
кеңейту .
2.Дамытушылық: Қазақша еркін сөйлеуге,тіл
байлығын арттыру.
3. Тәрбиелік:Ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,асханада
өзін дұрыс ұстай білуге ,адамгершілік қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма
Сабақтың көрнекілігі: Суреттер,тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
5-тапсырма.Ережені жаттау,етістіктің шақтарын қайталау
1.Қандай тақырыпты өттік?
2.Не білдіңдер?
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Екі қатардағы сөздерді сәйкестендіріп,сөз тіркестерін құраңдар.
Зайырлы мемлекет Басқару нысаны
Өкілетті орган Қызметті жүзеге асыру
Сот төрелігі Тұрақты жұмыс істеу
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс
2-тапсырма. Мәтінмен жұмыс.Мәтін бойынша сұрақтар құрастырыңдар
Мысалы:
1.Қазақстан қандай мемлекет?
2.Басқару нысаны қандай? Т.б.
3-тапсырма.Зат есімдерді мағыналарына қарай етістіктермен тіркестіріңдер
Президент басқару,заң шығару,тұрақты жұмыс істеу,референдум енгізу,т.б.
IV.Сабақты бекіту:
1.Қандай тақырыпты өттік?
2.Не білдіңдер?
3.Бізде басқару жүйесі қандай?
4.Парламент қандай орган4
V.Үйге тапсырма:
5-тапсырма.Ережені жаттау,жалғауларды қайталау
VI.Оқушыларды бағалау
10 «Б» сыныбы
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Өлшем біріліктері
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа туралы түсінік беру,білімдерін
кеңейту. .
2.Дамытушылық: Логикалық ойлауын,ой-өрісін дамыту,тіл
байлығын арттыру.
3. Тәрбиелік:Ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,асханада
өзін дұрыс ұстай білуге ,адамгершілік қасиеттерге
тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма
Сабақтың көрнекілігі: Суреттер,тірек-сызба,оқулық.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
3-тапсырма .Сөздікті жаттау.
1.Қандай данагөйлерді білдіңдер?
2.Олардың еңбектері қандай?.
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Сұрақтарға жауап беріңдер.
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
Лексикалық тапсырмалар:
1. Берілген сұрақтарға жауап беріңіздер.
1) Сен үшін ата-анаңның орны қандай?
2) Неге бақыт тек қиындық арқылы келеді?
3) Достық не үшін керек?
2. «Отбасы» тақырыбына 8 мақал-мәтел жазыңыздар.
3. «Қазақ салт-дәстүрі» тақырыбына диалог құрастырыңыз.
4. «Ата-ананың қадірін балалы болғанда білерсің, ағайынның қадірін жалалы болғанда білерсің» деген халық мақалын қалай түсінесіңдер, өз ойларыңды жазыңыздар.
5. «Дастарқанды қадірлей білейік!» тақырыбына шағын шығарма жазу.
Грамматикалық тапсырмалар:
1. Сызбаны толтырыңыздар.
2. Неге? сұрағына жауап беретін сөйлемдер құраңыздар.
........
........
Ата-анам ........ үйретеді
........
........
3. Мына кестені толтырып жазыңыздар
Ілгерінді ықпал |
Кейінді ықпал |
Тоғыспалы ықпал |
|
|
|
4. Сөйлемді мағынасына қарай толықтырыңыздар.
Мен __________ айтқанын тыңдаймын. жақсыдан үйрен
Отбасында __________ бірінші орында тұруы керек. сөздің
Сәлем - ____________ анасы. сыйластық
Әкем маған ылғи ________ дейді. анамның
5. Тұрақты сөз тіркестерінің мағынасын түсініп, сөйлем құраңыздар.
Ашуға бой алдырды, салқын қарай бастады, түн ұйқысын төрт бөлді.
IV.Сабақты бекіту:
1.Қандай өлшем біріліктерін білдіңдер?
2.Қолданатын жерлерді ата.
V.Үйге тапсырма:5-тапсырма.
VI.Оқушыларды бағалау
5 «Г» сыныбы
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Тіл дамыту.Қайталау
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық:Оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі
мен қызығушылығын арттыру,қазаұша еркін
сөйлеу білуге дағдыландыру.
3. Тәрбиелік:Еңбексүйгіштікке,өзге ұлт
өкілдерін сыйлауға,жаңа технологияны қолдана білуге,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,түрлі суреттер,оқулық,тақта,бор.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
5-тапсырма.Сан есім.Реттік сан есім сұрап шығу.
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Диалог бойынша өзара сөйлесіңдер.
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1. Топ мүшелеріне тапсырмалар беріледі.
1-топқа мәтін бойынша сұрақтар құрастыру.
2-топқа мәтін бойынша жоспар құру.
2.2-тапсырма.Сөйлемдерді жазып, ілік,жатыс септіктерінде тұрған зат есімдерді табыңдар.Жалғауларын белгілеңдер.
3-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Мәтінді оқып,сұрақтарға жауап беріңдер.
IV.Сабақты бекіту:
1.E-mail деген не?
3.Ол қандай қызмет жүйесі?
4.Оның көмегімен хабарды қалай жеткізе аламыз?
5.Ол үшін не істеуіміз керек?
6. E-mail кімдермен араласуға көмек береді?
V.Үйге тапсырма:5-тапсырма,42-бет.
Ережені,сөздікті қайталау.
VI.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
10 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Ақша жұмсау
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:Жаңа
тақырып туралы түсінік беру,білімдерін кеңейту.
2.Дамытушылық:Оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі
мен қызығушылығын арттыру,қазақша еркін
сөйлеу білуге дағдыландыру.
3. Тәрбиелік:Еңбексүйгіштікке,өзге ұлт
өкілдерін сыйлауға,достықты қадірлей білуге,үнемділікке,адамгершілік
қасиеттерге,ізденімпаздыққа тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма,топпен жұмыс
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,түрлі суреттер,оқулық,тақта,бор.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
1-тапсырма.Ережелерді қайталау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.2-тапсырма.Мәтінмен жұмыс
Мәтінді бойынша сұрақтарға жауап беру.
А.Отбасы бюджеті неден тұрады?
Ә.Отбасы бюджетін жүргізгенде бірінші нені есептеп алу керек?т.б.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
4-тапсырма.Сөздерді мағыналық жағынан сәйкестендіріңдер.
1. Топ мүшелеріне тапсырмалар беріледі.
1-топқа мәтін бойынша сұрақтар құрастыру.
2-топқа мәтін бойынша жоспар құру.
2.5-тапсырма.Мәтінге сүйене отырып,сөйлемнің қатесін табыңдар.
Мысалы:Біз қаржы арқылы түскен жоспарды дұрыс жұмсауды үйренеміз.(дұрыс)
6-тапсырма.Үлгі бойынша сұхбат құраңдар
V.Сабақты бекіту:
1.Отбасы бюджеті неден тұрады?
2.Отбасы бюджетін жүргізгенде бірінші нені есептеп алу керек?
3.Шығынның неше түрі бар?
4.Тұрақты шығынға қандай шығын жатады?
VI.Үйге тапсырма:
Сөздіктерді жаттау.5 сөйлем құрау
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
10 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Менің жеке бюджетім неден тұрады?
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:Жаңа
тақырып туралы түсінік беру,сөздік қорын,білімдерін
кеңейту.
2.Дамытушылық:Оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі
мен қызығушылығын арттыру,қазақша еркін
сөйлеу білуге дағдыландыру.
3. Тәрбиелік:Еңбексүйгіштікке,өзге ұлт
өкілдерін сыйлауға,достықты қадірлей
білуге,үнемділікке,адамгершілік
қасиеттерге,ізденімпаздыққа тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма,топпен жұмыс
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,түрлі суреттер,оқулық,тақта,бор.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
7-тапсырма.Өз ойларыңды ортаға салыңдар
1.Отбасы бюджеті неден тұрады?
2.Отбасы бюджетін жүргізгенде бірінші нені есептеп алу керек?
3.Шығынның неше түрі бар?
4.Тұрақты шығынға қандай шығын жатады?
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Берілген мақалдардың қайсысы мәтін тақырыбына сәйкес келеді деп ойлайсыңдар? Мысалы:Отан оттан да ыстық.
Еріншектің ертеңі бітпес.т.б.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
2-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Мәтінді оқып,сұрақтарға жауап беру.
2.Дәптермен жұмыс. «Менің күнделікті шығыным» тақырыбына ойтолғау жазу.
2-топ бір-бірімен пікір алмасады.
V.Сабақты бекіту:
1.Қаржы сауаттылығы туралы қандай бағдарлама айтылады?
2.Бағдарлама кейіпкері кім?
3.Ол көрермендерге не туралы сұхбат береді ?
4.Ол әкесі берген қаражатты қалай жұмсайды?
5.Ол ақшасын не үшін үнемдейді екен?
6.Оның арманы қандай?
VI.Үйге тапсырма:
Күнделікті шығынын есептеп жазып келу.
Үнемділік туралы өз ойларын ортаға салу
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
10 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Коммуналдық қызмет төлемақылары.Шұғыл төлем жасау қызметтері
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:Жаңа
тақырып туралы түсінік беру,сөздік қорын,білімдерін
кеңейту.
2.Дамытушылық:Оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі
мен қызығушылығын арттыру,қазақша еркін
сөйлеу білуге дағдыландыру.
3. Тәрбиелік:Еңбексүйгіштікке,өзге ұлт
өкілдерін сыйлауға,достықты қадірлей
білуге,үнемділікке,адамгершілік
қасиеттерге,ізденімпаздыққа тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма,топпен жұмыс
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,түрлі суреттер,оқулық,тақта,бор.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Сұрақтарға жауап беру.
1.Қаржы сауаттылығы туралы қандай бағдарлама айтылады?
2.Бағдарлама кейіпкері кім?
3.Ол көрермендерге не туралы сұхбат береді ?
4.Ол әкесі берген қаражатты қалай жұмсайды?
5.Ол ақшасын не үшін үнемдейді екен?
6.Оның арманы қандай?
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Мәтін бойынша сұрақтарға жауап беру.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
2-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.2-азат жол бойынша жұмыстар.
Шығынның үш түрі болады.Мысалы,тұрақты шығын,мұнда шығынның мөлшері өзщгермейді және ол тұрақты түрде жұмсалып тұрады.Тұрақты шығынға азық-түлік,коммуналдық төлемдер,үйге қажетті керек-жарақтар,дәрі – дәрмектер ,дәрігерге қаралу,туған-туысқанға көмек пен қоғамдық көлікке жұмсалатын қаражатты жатқызуға болады.
V.Сабақты бекіту:
1.Шығынның қанша түрі бар?
2.Тұрақты шығын дегеніміз не?
3.Құбылмалы шығын дегеніміз не ?
4.Күтпеген жерден пайда болған шығын?
VI.Үйге тапсырма:
Ережелерді қайталап келу
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
10 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Тұтынушы мәдениеті
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып өлшем бірліктері туралы
түсінік беру,білімдерін толықтыру.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік:Ұжымдылыққа,таза,әдемі
жазуға, адамгершілік қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма.
Сабақтың көрнекілігі:Ш.Уәлиханов портреті,тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
8-тапсырма.Ережелерді қайталау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.5-тапсырма.Берілген сөйлем түрлерін анықтаңдар.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.6-тапсырма.Сұрақтарға жауап бере отырып,өзара сөйлесіңдер.
-Қазақ жерінде ежелгі уақыттарда ғылым-білім болды ма?
-...
-Қазақ жерінде қандай кітапханалар туралы деректер бар?
-...
-Қазақ жерінен қандай ғұлама ойшылдар шыққан?
-... т.б.
2.7-тапсырма.Мәтінді мұқият тыңдап,сөйлемдердің дұрыс па бұрыс па екенін анықтаңдар.
V.Сабақты бекіту:
1.Ш.Уәлиханов қай жылы,қай жерде дүниеге келген?
2.Қандай еңбектерін білдіңдер?
3.Шоқанның орыс достарын атаңдар.
4.Зерттеген жерлерін атаңдар.
5.Өлшем бірліктерін атаңдар.
VI.Үйге тапсырма:46 бетті оқып,сұрақтарға жауап беру.
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
10 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Жарасымды киіну
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік: Киім туралы
түсінік беру,білімдерін толықтыру.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы оқушылардың
ойын дамытып, белсенділігі мен қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Оқушылардың жас ерекшеліктеріне
сәйкес киінуге,ұқыптылыққа ,ұжымдылыққа,таза,әдемі
жазуға, адамгершілік қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма
Сабақтың көрнекілігі: Киім суреттері,оқулық,қосымша материалдар
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
5-тапсырма.Сабақтас құрмалас сөйлемді жаттау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Мәтінді оқып,сұрақтарға жауап беру.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.2-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Оқушыларды үш топқа бөлу.
Жеңіл киімдер,спорттық киімдер,ыңғайлы киімдер.
Сұрақтар қойылады:
1.Жыл мезгілдеріне байланысты киімдердің қандай түрлері болады?
2.Қысқы киімдер қандай болуға тиіс?
3.Жазғы киім қандай матадан тігіледі?
4.Сырт киімді неге байланысты кию керек?
5.Киім кигенде қандай ерекшеліктерді аңғару керек?
6.Күнделікті киім дегеніміз не?
V.Сабақты бекіту:
1.Ресми орындарға қандай киіммен баруға болады?
2.Саған қандай киім ұнайды?
3.Ұлттық киім дегенді қалай түсінесің?
4.Қандай киімдер адамды жасартып,ажар береді?
VI.Үйге тапсырма:
«Адам көркі - шүберек» тақырыбына әңгіме жазу
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
10 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Еркін сезіну
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік: Жаңа
тақырып туралы түсінік беру,білімдерін толықтыру.
2.Дамытушылық: Қазақша еркін сөйлеуге,тың
материалдар жинау арқылы оқушылардың ойын дамытып,
белсенділігі мен қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Ыңғайлы киіне білуге,ұқыптылыққа
,ұжымдылыққа,таза,әдемі жазуға, адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма
Сабақтың көрнекілігі: Киім суреттері,оқулық,қосымша материалдар
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Үйге тапсырмасы: «Адам көркі - шүберек» тақырыбына әңгіме жазу
1.Ресми орындарға қандай киіммен баруға болады?
2.Саған қандай киім ұнайды?
3.Ұлттық киім дегенді қалай түсінесің?
4.Қандай киімдер адамды жасартып,ажар береді?
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Мақал-мәтелдерді оқып,мағынасын талдау.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.2-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Оқушыларды үш топқа бөлу.
Сұрақтар қойылады:
1.Киім жарасымды болу үшін не істеу керек?
2.Тұрмыстық киімді қалай ажыратуға болады?
2.Өзіндік жұмыс
2-топ бір-біріне сұрақтар құрастырады.
V.Сабақты бекіту:
1.Не өттік?
2.Не білдік?
3.Нені білгім келеді?
4.Киім түрлерін білдіңдер ме?
VI.Үйге тапсырма:
Киім туралы мақал-мәтелдер жазып,талдау.
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
10 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Жүріс-тұрысқа ыңғайлы
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік: Жаңа
тақырып туралы түсінік беру,білімдерін толықтыру.
2.Дамытушылық: Қазақша еркін сөйлеуге,тың
материалдар жинау арқылы оқушылардың ойын дамытып,
белсенділігі мен қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Ыңғайлы киіне білуге,ұқыптылыққа
,ұжымдылыққа,таза,әдемі жазуға, адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма
Сабақтың көрнекілігі: Киім суреттері,оқулық,қосымша материалдар
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Киім туралы мақал-мәтелдер жазып,талдау.
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.4-тапсырма.Мәтінді оқып,сұрақтарға жауап беру.
Сұрақтар:
1.Жүріс-тұрысқа ыңғайлы киім дегеніміз не?
2.Қандай ыңғайлы киімдер бар?т.б.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.5-тапсырма.Сөйлемдерді дұрыс құрастырыңдар.
Аяғын баса алмаған соң,еңбектеп есікке келді.
Жұмыстың ең ауыры осында болғандықтан,Ермек мұнда әдейі тіленіп келді.
Жанпейіс үйге кіріп келкенде,Асқар мен Ержан тыста қалды.
Біраз жер жүргеннен кейін,әкесінің қолынан бір шие жерге түсіп кетті.
2.Киім түрлері бойынша пікірсайыс өткізу.
3.Мақал-мәтелдер сайысын өткізу.
V.Сабақты бекіту:
1.Жалпы киім туралы не білдік?
2.Қандай түрлері бар?
3.Сен қандай түрін жиі пайдаланасың?
4.Мектепке қандай киім киесің?
VI.Үйге тапсырма:
7-тапсырма.Сабақтас құрмалас сөйлем
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Үйдің ішкі көрінісі
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Логикалық ойлауын,ой-өрісін дамыту,
белсенділігі мен қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,үлкенді
көмектесуге,адамгершілік қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
5-тапсырма.Ережені жаттау.
Сабақтас құрмалас сөйлем.Оның жасалу жолдары
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Диалогті болықтырып,өзара сөйлесіңдер.
- Сен қандай үйде тұрасың?
- ...
- Қай пәтерде тұрасың?
- ... т.б.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
2-тапсырма.Сөйлемдерді толықтырып,салалас құрмалас сөйлемдер құраңдар.Салалас құрмалас сөйлемдердің түрлерін анықтаңдар.
Мысалы: Біздің үйде жиһаз,тоңазытқыш,теледидар бар,оның барлығы жаңа.Қонақ бөлмесі таза,өйткені мен үнемі жинаймын.т.б.
3-тапсырма.Берілген тірек сызбалар бойынша салалас құрмалас сөйлемдер құраңдар.
Мысалы: Біздің үй өте таза,өйткені мен анама үй жинауға көмектесемін.
V.Сабақты бекіту:
1.Сендер қандай үйде тұрасыңдар?
2.Қанша бөлме бар?
3.Бөлмеңде қандай заттар бар?
4.Бөлмеңді жинайсың ба?
5.Аптасына неше рет?
VI.Үйге тапсырма:
4-тапсырма,38-бет.Сөздікті қайталау
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «А», «Ә» сыныптары
Сабақтың тақырыбы: Құрмалас сөйлемнің түрлері.Салалас құрмалас сөйлемнің жасалу жолдары туралы түсінік
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік: Оқушыларға
құрмалас сөйлем және салалас құрмалас
сөйлемнің жасалу жолдары туралы түсінік беру.
2.Дамытушылық: Құрмалас сөйлем және
салалас құрмалас сөйлем түрлерін ажырата білуге дағдыландыру,ой-өрісін
дамыту.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіш-тікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,жаттығу.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Өткен тақырыпты қайталау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Ереже туралы анықтама беру.
Кез келген жай сөйлемдер бір-бірімен байланыса бермейді.Бір бүтін құрмалас болу үшін олардың мағыналық,тұлғалық және интонациялық үйлесімділігі де болуы керек.
Салалас құрмалас сөйлем – құрамындағы жай сөйлемдердің баяндауыштары тиянақты тұлғада келіп,өзара бірі-бірімен тең дәрежеде байланысқан құрмалас сөйлемнің түрі.
Олар екі түрлі жолмен байланысады:
А.Дауыс ырғағы арқылы мағыналарының жақындығына қарай іргелесе байланысадыы
Ә.Салалас құрмаластың құрамындағы жай сөйлемдер бір- бірімен өзара жалғаулық шылаулар арқылы байланысады.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
135-жаттығу.Мәтіннен құрмалас сөйлемдерді теріп жазыңдар.Құрмалас сөйлемнің баяндауыштары қалай жасалып тұрғанын анықтаңдар.
136-жаттығу.Берілген жай сөйлемдерді пайдалана отырып,салалас және сабақтаса байланысқан құрмалас сөйлемдер құраңдар.
V.Сабақты бекіту:
1.Құрмалас сөйлем дегеніміз не? Мысал келтір
2.Салалас құрмалас сөйлем дегеніміз не? Жасалу жолдары
3.Өз ойланыңнан мысалдар келтіріңдер.
VI.Үйге тапсырма:
Ережелерді оқып,жаттау.141-жаттығу,132-бет
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «А», «Ә» сыныптары
Сабақтың тақырыбы: Ыңғайлас салалас (2 сағат)
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға ыңғайлас салалас құрмалас
сөйлемнің жасалу жолдары туралы түсінік беру.
2.Дамытушылық: Құрмалас сөйлем және
салалас құрмалас сөйлем түрлерін ажырата білуге
дағдыландыру,ой-өрісін дамыту.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіш-тікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,жаттығу.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Ережелерді оқып,жаттау.147-жаттығу,138-бет
1.Құрмалас сөйлем дегеніміз не? Мысал келтір
2.Салалас құрмалас сөйлем дегеніміз не? Жасалу жолдары
3.Қандай түрлері бар?
4.Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемнің жасалу жолдары.
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Ереже туралы анықтама беру.
Құрамындағы жай сөйлемдер білдіретін ой өзара мезгілдес,бағыттас,ыңғайлас мәндегі қарым-қатынаста айтылатын салаластың түрі
Ыңғайлас салалас сөйлемнің құрамындағы жай сөйлемдер бір-бірімен жалғаулықты да.жалғаулықсыз да байланыса береді.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
148-жаттығу.Мәтіндегі жай сөйлемдерден ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемдер құрастырып жазып,жай сөйлемдердің қалай байланысып тұрғанын түсіндіріңдер.
149-жаттығу.Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемдерді қатыстыра отырып, «Менің сыныптас достарым» тақырыбына шағын әңгіме құраңдар.
V.Сабақты бекіту:
1.Құрмалас сөйлем дегеніміз не? Мысал келтір
2.Салалас құрмалас сөйлем дегеніміз не? Жасалу жолдары
3.Қандай түрлері бар?
4.Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемнің жасалу жолдары.
VI.Үйге тапсырма:
Ережелерді қайталау. 5 сөйлем жазу
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «А», «Ә» сыныптары
Сабақтың тақырыбы: Себеп-салдар салалас (2 сағат)
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға себеп-салдар құрмалас сөйлемнің
жасалу жолдары туралы түсініктерін бекіту.
2.Дамытушылық: Құрмалас сөйлем және
салалас құрмалас сөйлем түрлерін ажырата білуге
дағдыландыру,ой-өрісін дамыту.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіш-тікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Бекіту сабағы
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,жаттығу.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Ережелерді жаттау. 153-жаттығу,142-бет.
1.Құрмалас сөйлем дегеніміз не? Мысал келтір
2.Салалас құрмалас сөйлем дегеніміз не? Жасалу жолдары
3.Қандай түрлері бар?
4.Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемнің жасалу жолдары.
5.Себеп-салдар салалас құрмаластың жасалу жолдары туралы айтыңдар.
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Ереже туралы анықтама беру.
Құрамындағы жай сөйлемдердің бірі екіншісіндегі айтылған ойдың болу себебін білдіретін салаластың түрі – себеп-салдар салалас құрмалас дейміз.
Жай сөйлемдердің бірі себеп мәндә,екіншісі салдар мәнді болып,орындары ауысып та келе береді.
Себеп-салдар салалас құрмаластың құрамындағы жай сөйлемдер бір-бірімен жалғаулық шылаулар (сондықтан,сол себепті,себебі,өйткені) арқылы да,жалғаулықсыз ,іргелес тұрып та байланысады.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
154-жаттығу.Өлең мәтінімен танысқан соң,өздерің де осы бағытта өлең жазып көріңдер.
Біздің Жаңылбек,
«Шықпа жаным»,-деп,
Уақытын жеткізе алмай жүреді.т.б.
V.Сабақты бекіту:
1.Құрмалас сөйлем дегеніміз не? Мысал келтір
2.Салалас құрмалас сөйлем дегеніміз не? Жасалу жолдары
3.Қандай түрлері бар?
4.Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемнің жасалу жолдары.
5.Себеп-салдар салалас құрмаластың жасалу жолдары туралы айтыңдар.
VI.Үйге тапсырма:
Ережелерді қайталау. 5сөйлем құрастыру VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «А», «Ә» сыныптары
Сабақтың тақырыбы: Қаратпа сөздің тыныс белгілері
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік
беру,білімдерін кеңейту.
2.Дамытушылық: Оқшау сөздерді ажырата білуге
дағдыландыру,ой-өрісін дамыту.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,жаттығу.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Одағай сөздердің мағыналық топтары
1.Одағай сөздер дегеніміз не?
2.Мағыналық түрлерін атаңдар.
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Ереже туралы анықтама беру.
Қаратпа сөз сөйлемнің басында келгенде,одан кейін үтір не леп белгісі қойылады.Мысалы:Ағайын!Бір жағадан бас,бір жеңнен қол шығаратын кез келді.
Қаратпа сөз сөйлем ортасында тұрғанда,оның екі жағынан үтір қойылады.Мысалы:Ризамын,балам,ризамын!
Қаратпа сөз сөйлемнің соңында тұрғанда,одан бұрын үтір қойылады.Мысалы:Қиялыңа қанат бітсін,жас дос.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
89-жаттығу.Кестені толтырып,қаратпа сөздерге мысалдар келтіру.
Мысалы:Балалар,далаға шығыңдар.
Топтық жұмыс.Оқушыларды екі топқа бөліп,тапсырмалар беріледі.
Постер жасату.
V.Сабақты бекіту:
1.Оқшау сөз дегеніміз не? Мысал келтір
2.Жасалу жолдарына қарай қанша түрге бөлінеді?
3.Оқшау сөздердің тыныс белгілері
4.Қаратпа сөз дегеніміз не?Жасалу жолдары
VI.Үйге тапсырма:
Көркем әдебиеттерден мысалдар жазу
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «А», «Ә» сыныптары
Сабақтың тақырыбы: Қарсылықты салалас
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға қарсылықты салалас құрмалас
сөйлемнің жасалу жолдары туралы түсініктерін бекіту.
2.Дамытушылық: Құрмалас сөйлем және
салалас құрмалас сөйлем түрлерін ажырата білуге
дағдыландыру,ой-өрісін дамыту.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіш-тікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі:Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,жаттығу.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Ережелерді қайталау. 5сөйлем құрастыру
1.Құрмалас сөйлем дегеніміз не? Мысал келтір
2.Салалас құрмалас сөйлем дегеніміз не? Жасалу жолдары
3.Қандай түрлері бар?
4.Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемнің жасалу жолдары.
5.Себеп-салдар салалас құрмаластың жасалу жолдары туралы айтыңдар.
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Ереже туралы анықтама беру.
Құрамындағы жай сөйлемдердің біріндегі ой мен оқиға,екінші сыңарындағы ой мен оқиғаға қарама – қарсы болып келетін салаластың түрі.
Қарсылықты салалас құрмалас сөйлемдер жалғаулықтар арқылы да,дауыс ырғағы арқылы да іргелес тұрып байланысады.
Қарсылықты салалас құрмалас сөйлем құрамындағы баяндауыштар антоним сөздер немесе болымды,болымсыз формадағы сөздерден жасалады.
Қарсылықты жалғаулық шылауларда көп қолданылатын тыныс белгісі – үтір,жалғаулық түсіріліп айтылған жағдайда алдыңғы сөйлемнен кейін жалғаулық орнына сызықша қойылады.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
155-жаттығу.Берілген мақал-мәтелдерді көшіріп жазып,мағынасын талдап көріңдер.
156-жаттығу.Ертегі мәтініндегі гүлдердің жауаптарын қарсылықты салалас құрмалас сөйлем түрінде құрып жазыңдар.
V.Сабақты бекіту:
1.Құрмалас сөйлем дегеніміз не? Мысал келтір
2.Салалас құрмалас сөйлем дегеніміз не? Жасалу жолдары
3.Қандай түрлері бар?
4.Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемнің жасалу жолдары.
5.Себеп-салдар салалас құрмаластың жасалу жолдары туралы айтыңдар.
6.Қарсылықты салаластың жасалу жолдары.
VI.Үйге тапсырма:158-жаттығу.Ережелерді жаттау
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «А», «Ә» сыныптары
Сабақтың тақырыбы: Түсіндірмелі салалас
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға түсіндірмелі салалас құрмалас
сөйлемнің жасалу жолдары туралы түсініктерін бекіту.
2.Дамытушылық: Құрмалас сөйлем және
салалас құрмалас сөйлем түрлерін ажырата білуге
дағдыландыру,ой-өрісін дамыту.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет тұтуға,қоршаған
ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіш-тікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі:Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,жаттығу.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
1.Құрмалас сөйлем дегеніміз не? Мысал келтір
2.Салалас құрмалас сөйлем дегеніміз не? Жасалу жолдары
3.Қандай түрлері бар?
4.Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемнің жасалу жолдары.
5.Себеп-салдар салалас құрмаластың жасалу жолдары туралы айтыңдар.
6.Қарсылықты салаластың жасалу жолдары.
158-жаттығу.Ережелерді жаттау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Ереже туралы анықтама беру.
Құрамындағы жай сөйлемдердің алдыңғысы соңғысына нұсқап,кейінгісі алдыңғы сыңарының мазмұнын ашып,талдап-түсіндіріп тұратын салаластың түрі.
Жай сөйлемдері жалғаулықты шылаусыз іргелесе байланысады.Бірінші жай сөйлемде көбіне сілтеу мәнді сөздер мен сілтеу есімдіктері.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
159-жаттығу.Нақыл сздердің мағынасын талдап,түсіндіруді қажет етіп тұрған жай сөйлемдердің мазмұны бойынша қалай ашылғанын түсіндіріп беріңдер.
160-жаттығу.Еркін пікір жазыңдар.
V.Сабақты бекіту:
1.Құрмалас сөйлем дегеніміз не? Мысал келтір
2.Салалас құрмалас сөйлем дегеніміз не? Жасалу жолдары
3.Қандай түрлері бар?
4.Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемнің жасалу жолдары.
5.Себеп-салдар салалас құрмаластың жасалу жолдары туралы айтыңдар.
6.Қарсылықты салаластың жасалу жолдары.
7.Түсіндірмелі салаластың жасалу жолдары.
VI.Үйге тапсырма:161-жаттығу.Ережелерді жаттау
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «А», «Ә» сыныптары
Сабақтың тақырыбы: Түсіндірмелі салалас (2 сағат)
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға түсіндірмелі салалас құрмалас
сөйлемнің жасалу жолдары туралы түсініктерін бекіту.
2.Дамытушылық: Құрмалас сөйлем және
салалас құрмалас сөйлем түрлерін ажырата білуге
дағдыландыру,ой-өрісін дамыту.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіш-тікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі:Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,жаттығу.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
161-жаттығу.Ережелерді жаттау
1.Құрмалас сөйлем дегеніміз не? Мысал келтір
2.Салалас құрмалас сөйлем дегеніміз не? Жасалу жолдары
3.Қандай түрлері бар?
4.Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемнің жасалу жолдары.
5.Себеп-салдар салалас құрмаластың жасалу жолдары туралы айтыңдар.
6.Қарсылықты салаластың жасалу жолдары.
7.Түсіндірмелі салаластың жасалу жолдары.
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
162-жаттығу.Әдеби шығармалардан түсіндірмелі салаластың түрлеріне мысалдар тауып жазып,тыныс белгілерінің қойылу себебін түсіндіріңдер.
2.Дәптермен жұмыс
Түсіндірмелі салаласқа бірнеше сөйлемдер құраңдар.
IV.Сабақты бекіту:
1.Құрмалас сөйлем дегеніміз не? Мысал келтір
2.Салалас құрмалас сөйлем дегеніміз не? Жасалу жолдары
3.Қандай түрлері бар?
4.Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемнің жасалу жолдары.
5.Себеп-салдар салалас құрмаластың жасалу жолдары туралы айтыңдар.
6.Қарсылықты салаластың жасалу жолдары.
7.Түсіндірмелі салаластың жасалу жолдары.
V.Үйге тапсырма:
Өткен ережелерді қайталау
VI.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «А», «Ә» сыныптары
Сабақтың тақырыбы: Талғаулы салалас
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға талғаулы салалас құрмалас
сөйлемнің жасалу жолдары туралы түсініктерін беру.
2.Дамытушылық: Құрмалас сөйлем және
салалас құрмалас сөйлем түрлерін ажырата білуге
дағдыландыру,ой-өрісін дамыту.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіш-тікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі:Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,жаттығу.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Өткен ережелерді қайталау
1.Құрмалас сөйлем дегеніміз не? Мысал келтір
2.Салалас құрмалас сөйлем дегеніміз не? Жасалу жолдары
3.Қандай түрлері бар?
4.Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемнің жасалу жолдары.
5.Себеп-салдар салалас құрмаластың жасалу жолдары туралы айтыңдар.
6.Қарсылықты салаластың жасалу жолдары.
7.Түсіндірмелі салаластың жасалу жолдары.
III. Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Ереже туралы түсінік беру.
Құрамындағы жай сөйлемдерде тәуелсіз,дербес әрекеттер баяндалып,тек біреуіндегі ғана іс-әрекет,қимылдың жүзеге асатындығына болжам жасауды білдіретін салаластың түрі.
Сөйлем сыңарларының арасына үтір қойылады.
2.Мысалдар келтіру арқылы дәлелдеу.
Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
163-жаттығу.Өлең мәтіндерінің бәрі талғаулы салаласқа мысал деп айта аламыз ба?Өз пікірлеріңді дәлелдеп көріңдер.
2.Дәптермен жұмыс
164-жаттығу.Мәтінмен жұмыс.Мазмұнына байданысты талғаулы салалас құрмалас сөйлемдер құраңдар.
IV.Сабақты бекіту:
1.Құрмалас сөйлем дегеніміз не? Мысал келтір
2.Салалас құрмалас сөйлем дегеніміз не? Жасалу жолдары
3.Қандай түрлері бар?
4.Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемнің жасалу жолдары.
5.Себеп-салдар салалас құрмаластың жасалу жолдары туралы айтыңдар.
6.Қарсылықты салаластың жасалу жолдары.
7.Түсіндірмелі салаластың жасалу жолдары.
8.Талғаулы салаластың жасалу жолдары.
V.Үйге тапсырма:
165-жаттығу. Ережелерді жаттау
VI.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «А», «Ә» сыныптары
Сабақтың тақырыбы: Қыстырма сөздің мағыналық түрлері
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік
беру,білімдерін кеңейту.
2.Дамытушылық: Оқшау сөздерді ажырата білуге
дағдыландыру,ой-өрісін дамыту.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,жаттығу.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Сұрақтар қою.
1.Оқшау сөз дегеніміз не? Мысал келтір
2.Жасалу жолдарына қарай қанша түрге бөлінеді?
3.Оқшау сөздердің тыныс белгілері
4.Қаратпа сөз дегеніміз не?Жасалу жолдары. Көркем әдебиеттерден мысалдар жазу
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Ереже туралы анықтама беру.
Мағынасы |
Қыстырма сөздер |
Мысалы |
Қуанышты ,ренішті білдіреді |
Бағымызға қарай,амал қанша,абырой болғанда |
|
Сенуді,мақұлдауды,мойындауды білдіреді |
Сөз жоқ,бәсе,рас,әри-не,шынында,дұрысында |
|
Ойдың кімнен,қайдан екенін көрсетеді |
Меніңше,сіздіңше,оның пікірінше,демек,ендеше |
|
Шамамен ғана я сенер-сенбестікпен айтылғанын білдіреді |
Сірә,мүмкін,тегі,кім біледі |
|
Алдыңғы сөйлемдерде айтылған оймен байланысты;қорыту ретінде айтылады |
Олай болса,демек,сөй-тіп,сонымен |
|
Ой тәртібін білдіреді |
Біріншіден,екіншіден,әуелі |
|
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
Осы анықтама бойынша үшінші бағанды толтыру.
89-жаттығу.Кестені толтырып,қыстырманың әр мағыналық түріне 6 мысалдан сөйлемдер құраңдар.
V.Сабақты бекіту:
1.Оқшау сөз дегеніміз не? Мысал келтір
2.Оқшау сөздердің тыныс белгілері
3.Қаратпа сөз дегеніміз не?Жасалу жолдары
4.Қыстырма сөздің мағыналық түрлері
VI.Үйге тапсырма:
Ережелерді қайталау VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
10 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Несиелік төлем
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік: Несие және
оның түрлерімен таныстыру.
2.Дамытушылық: Логикалық ойлауын,ой-өрісін дамыту,
белсенділігі мен қызығушылығын арттыру,пікір айтуға
баулу.
3. Тәрбиелік: Оқушыларды үнемділікке,саналылыққа,белсенділікке
тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Етістік және оның формаларын айту
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.Несие – тауарлар мен қызмет көрсетулерді қарызға беру.Несие ұғымы латын сөзінен пайда болған, «credere»-сену және «credetum»-қарыз деген мағынаны білдіреді.
Қарыз беруші-кредитор.Қарыз алушы-дебитор немесе заемщик.
Несиелік келісім-белгілі бір заңға сәйкес несиенің берілуін,пайдаланылуын және қайтарылу жағдайын қамтамасыз етуі тиіс.
Несие негізгі үш міндетті ескеріп отырылып беріледі:
1.Төлей алу мүмкіндігі.2.Мерзімділігі. 3.Қайтарылымдығы
Мерзімділігі:Қысқа мерзімді – 1 жылға дейін.Орта мерзімді – 1-5 жылға дейін.Ұзақ мерзімді – 5 жылдан жоғары.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Есептер шығару.
1.Банк 4,5 жылға несиеге жылдық 28%-бен 670 мың теңге берілді.Банкке қайтарылатын соманы есептеңіз.
Шешуі:Қайтарылатын ақша қаражаттарының толық сомасы(несие+ пайыздық төлемдер) = (670 мың теңге х 28 х 54) / +670 мың теңге = 1514.
2 мың теңге
Мұнда 4,5 жыл*12 ай = 54 ай – ол 4,5 жыл
Жауабы:1514.2 мың теңге.
V.Сабақты бекіту:
1.Тұтыну кредиті деген не?
2.Кредит беру шарттары қандай?
3.Тұтыну кредитінің қандай түрлері бар?
4.Кредиттің кемшілігі қандай?
VI.Үйге тапсырма: Несие және оның түрлерін оқу
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: ҚХР туралы заң
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Логикалық ойлауын,ой-өрісін дамыту,
белсенділігі мен қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,үлкенді
көмектесуге,адамгершілік қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Өткен тақырыптарды қайталау.Ережелерді қайталау.
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.Қасиетті қазақ жерін тең бесік етіп бейбітшілікке бөлеген Қазақстан халқы Ассамблеясы биыл 20 жылға толды.Ел тәуелсіздігін ең жауапты кезеңінде бірлігіміздің бастауы деп қолымызбен құрған Ассамблея дүниеге келгеніне 20 жыл болды.Осы аралықта ол өзінің өміршеңдігін көрсетіп,біздің бейбіт қоғамның ажырамас бөлігіне айналды деген Елбасы ,елдіктің өлшемі,тұрақтылықтың тұтқасы болған Қазақстан Халық Ассамблеясының мерейтойлық XX сессиясын «Бір халық-бір ел-бір тағдыр» деп аталуының мәніне тоқталу.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
2-тапсырма.1 топ. «Бір тағдыр».2 топ. «Бір ел».3 топ. «Бір тағдыр»
V.Сабақты бекіту:
1.Біздің жасаған фигураларымыз Астананың қандай басты символының фундаментіне ұқсайды?
2.Қазақстан жұртының бір халқын,бір елін,бір тағдырын кім шаңырақ астына біріктіріп отыр?
3.Біз құрып шыққан фигура Астананың қандай символына ұқсайды?Бұл ғимараттың атауы қандай?
VI.Үйге тапсырма:
Шығарма. «Қазақстанның ертеңі біздің қолымызда»
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Танымдық телебағдарламалар
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Логикалық ойлауын,ой-өрісін дамыту,
белсенділігі мен қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,үлкенді
көмектесуге,адамгершілік қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Өткен тақырыптарды қайталау.Ережелерді қайталау.
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.Қазақстан телеарналары туралы түсінік беру.
«Теледидар» деген сөз латын тілінен аударылғанда «Қашықтық» деген мағынаны білдіреді.Теледидар – ақпарат көзі.1958 жылы телевизия Қазақстанға келді.Сол кезде республика астанасы – Алматы тұрғындары 8- наурыз күні тұңғыш рет өз экрандарында Зулхия Жұматова мен Нейля Омарованың дидарын көрді.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
2-тапсырма.1 топ. «Қандай арналар көремін?».2 топ. «Менің сүйікті бағдарламам»
Тақырыбында әңгіме құрастыру.
3-тапсырма. «Жүргізуше мен қонақ» тақырыбында диалог құрастыру.
V.Сабақты бекіту:
1. «Теледидар» сөзі қай тілден шыққан?
2.Теледидар Қазақстанға тұңғыш қай жылы келді?
3.Қандай бағдарламаларды білесіңдер?
VI.Үйге тапсырма:
Шығарма. «Сүйікті бағдарламам»
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Телесаяхат
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Логикалық ойлауын,ой-өрісін дамыту,
белсенділігі мен қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,үлкенді
көмектесуге,адамгершілік қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Шығарма. «Сүйікті теледидар жүргізушісі»
1.«Теледидар» сөзі қай тілден шыққан?
2.Теледидар Қазақстанға тұңғыш қай жылы келді?
3.Қандай бағдарламаларды білесіңдер?
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.Қазақстан телеарналары туралы түсінік беру.
«Теледидар» деген сөз латын тілінен аударылғанда «Қашықтық» деген мағынаны білдіреді.Теледидар – ақпарат көзі.1958 жылы телевизия Қазақстанға келді.Сол кезде республика астанасы – Алматы тұрғындары 8- наурыз күні тұңғыш рет өз экрандарында Зулхия Жұматова мен Нейля Омарованың дидарын көрді.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
2-тапсырма.1 топ. «Қандай арналар көремін?».2 топ. «Менің сүйікті бағдарламам»
Тақырыбында әңгіме құрастыру.
3-тапсырма. «Жүргізуше мен қонақ» тақырыбында диалог құрастыру.
V.Сабақты бекіту:
1. «Теледидар» сөзі қай тілден шыққан?
2.Теледидар Қазақстанға тұңғыш қай жылы келді?
3.Қандай бағдарламаларды білесіңдер?
VI.Үйге тапсырма:
5-тапсырма
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Сабақты жақсы оқимын
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Логикалық ойлауын,ой-өрісін дамыту,
белсенділігі мен қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,үлкенді
көмектесуге,адамгершілік қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Өткенді қайталау.
Шығарма. «Сүйікті теледидар жүргізушісі»
1.«Теледидар» сөзі қай тілден шыққан?
2.Теледидар Қазақстанға тұңғыш қай жылы келді?
3.Қандай бағдарламаларды білесіңдер?
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Мәтін бойынша сұрақтарға жауап беру.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
2-тапсырма.Кестені пайдалана отырып, «Қазақ тілі сабағында» деген тақырыпқа әңгіме құрастырыңдар.
Қазақ тілі сабағында
|
Біз
|
? |
3-тапсырма.Берілген сөздер мен сөз тіркестерін пайдалана отырып, «Сабақта» деген тақырыпқа диалог құраңдар.
V.Сабақты бекіту:
1. Мектепте қандай пәндерді оқисыңдар?
2.Берілген үй тапсырмасын уақтысында орындайсыңдар ма?
3.Сабақты қалай оқисың?
VI.Үйге тапсырма:
4-тапсырма.Білім,еңбек туралы мақал-мәтелдер жаттау
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Диктант «Тамақ түрлері»
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік: Оқушылардың
сауаттылығын,білімдерін тексеру.
2.Дамытушылық:Диктант мен мазмұндаманы ажырата білуге
дағдыландыру.
3. Тәрбиелік:Таза,ұқыпты
жазуға,шапшаңдылыққа тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,аударма.
Сабақтың көрнекілігі: Диктанттар жинағы, (А.Ш. Бектурова,76 сөз)
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
4-тапсырма.Қазақстан облыстарының табиғаты туралы баяндау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.
2.Мәтінмен жұмыс.Қиын сөздермен жұмыс жүргізу.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
Мақсаты: Оқушылардың тоқсан бойы алған білімдерін, сауаттылықтарын тексеру.
Тамақ түрлері.
Адам баласы тамақ ішпей тұра алмайды. Деніңіз сау болу үшін, жақсы тамақ ішу керек. «Ас – адамның арқауы» деп бекер айтпады. Тамақ арқылы адам ағзалары белок, май, көмірсу, минералдық заттар, түрлі витаминдер қамтамасыз етіледі.
Біздің қандай тамақ түрін жейтініміз тұрған жерімізге байланысты. Қытайдың оңтүстігінде күріш, ал солтүстігінде кеспені көбірек жейді. Жапон елінде адамдар балық, Орталық Еуропада ет тағамдарын молырақ пайдаланады.
Қазіргі кезде азық-түлікті жер шарының бір түкпірінен екінші түкпіріне тасымалдауға болады. Сондықтан тамақтың қай түрін жегің келсе,
мүмкіндігін бар.
V.Үйге тапсырма:
Өткенді қайталау
Қазақ тілі
8 «А», «Ә» сыныптары
Сабақтың тақырыбы: Тұрлаусыз мүше.Толықтауыш
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Тұрлаулы мүше мен тұрлаусыз
мүшелерді ажырата білуге дағдыландыру,ой-өрісін дамыту.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіш-тікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,жаттығу.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Тұрлаулы мүше болатын сөз таптары.
1.Бастауыш қандай сөз таптарынан болады?
2.Тұрлаусыз мүше қандай сөз таптарынан болады?
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Ереже туралы анықтама беру.
Толықтауыш-сөйлемдегі амал-әрекет,іс-оқиғаны заттық жағынан сипаттай толықтыру үшін жұмсалатын тұрлаусыз мүше.Негізінен баяндауышпен байланыста болады.
Сөз табы |
Мысалдар |
Етістік Есімдік Сын есім Сан есім Зат есім |
Қонаққа барар-бармасын білмеді. Ұзақ күрес бірдей жалықтырады Жақсыдан үйрен,жаманнан жирен. Оннан жетіні алса,үш болады. Ол тау-тауды кезіп жүр. |
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
63-жаттығу.Өлең жолдарынан жанама толықтауышты тауып,теріп жазу.
Әрнеге,дүниеге – барыс септігінің сұрағына жауап беріп,жанама толықтауыш.
64-жаттығу.Мәтіндегі толықтауыштарды тауып,құрамына ,тұлғасына ,сөз табына қарай талдаңдар.
V.Сабақты бекіту:
1.Тұрлаусыз мүше дегеніміз не? Мысал келтір
2.Толақтауыш дегеніміз не? Жасалу жолдары
3.Толықтауыш құрлысына қарай қандай түрлерге бөлінеді?
VI.Үйге тапсырма:
Ережелерді оқып,жаттау. 65-жаттығу,59-бет
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «А», «Ә» сыныптары
Сабақтың тақырыбы: Сөйлемнің айқындауыш мүшелері
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Сөйлемнің айқындауыш
мүшелерін ажырата білуге дағдыландыру,ой-өрісін дамыту.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіш-тікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,жаттығу.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Тұрлаулы мүше болатын сөз таптары.
1.Бастауыш қандай сөз таптарынан болады?
2.Тұрлаусыз мүше қандай сөз таптарынан болады?
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Ереже туралы анықтама беру.
Айқындауыш мүше – сөйлемде белгілі бір сөзді заттық жағынан айқындап түсіндіріп,нақтылап көрсететін сөз я сөздер тобы.
Айқындауыштың екі түрі бар:оңашаланған,қосарлы айқындауыш.
Оңашанған айқындауыш-өзхі қатысатын сөзінен кейін тұрып,ерекше әуенмен айтылып,анықтайтын сөзінің заттық,шақтық,т.б. мағынасын дәлелдеп көрсететін айқындауыш.
Қосарлы айқындауыш-анықтайтын сөзімен қосақталып,зат есімдердің қосымшасы ретінде жұмсалатын сөздер.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
77-жаттығу.М.Әуезовтің «Абай жолы» романынан келтірілген сөйлемдерден айқындауыш мүшелерді тауып,мағынасы,жасалу жолы,орын тәртібі және дауыс ырғағы жағынан сипаттаңдар.
78-жаттығу.Берілген қосарлы айқындауыштарды қатыстырып,сөйлем құраңдар.Жазған сөйлемдерің синтаксистік талдау жасаңдар.
V.Сабақты бекіту:
1.Айқындауыш мүше дегеніміз не? Мысал келтір
2.Оңашаланған айқындауыш дегеніміз не? Жасалу жолдары
3.Қосарлы айқындаушы дегеніміз не?Мысал келтір
VI.Үйге тапсырма:
Ережелерді оқып,жаттау. 79-жаттығу,73-бет
VII.Оқушыларды бағалау
Сабақтың тақырыбы: Жаттығу жұмысы
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушылардың өткен тақырып бойынша алған білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Қайталау сабағы
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,аударма,әңгімелеу,тапсырма.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,түрлі суреттер.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
4-тапсырма.Сөздікті жаттау.Ережелерді қайталау
III. Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Тест сұрақтарына жауап беріңдер.
1.Адамға ақыл беретін қандай дос?
А.Адал
2.Қатыстық сын есім қайсы?
Г.Ақылды
3.Жүз теңгең болғанша,жүз досың болсын
4.Ақырын,тез,бірден үстеулері қандай үстеу түрлеріне жатады?
В.Қимыл-сын т.б.
2.Бақылау сұрақтарына жауап беріп,тапсырмаларды орындаңдар.
1.Дос қандай болу керек деп ойлайсың?
2.Қатыстық сын есім дегеніміз не?Бірнеше мысал келтіріңдер.
3.Дос,достық туралы мақал-мәтел айтыңдар.
4.Қимыл-сын үстеудің сұрақтарын атаңдар.
5.Сөздер қалай тасымалданады?
6. «Менің досымның жақсы қасиеттері мен мінездері» деген тақырыпқа шағын шығарма жазыңдар.
IV. Сабақты бекіту:
1.Не өттік?
2.Не білдіңдер?
V.Үйге тапсырма:
Өткенді қайталау
VI. Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Ата көрген оқ жонар,шеше көрген тон пішер
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік
беру,сөздік қорларын кеңейту.
2.Дамытушылық: Логикалық ойлауын, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіш-тікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма
Сабақтың көрнекілігі:Түрлі суреттер,оқулық,тақта,бор.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
1-тапсырма. Мақал-мәтелдердің мағынасын түсіндір .
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Ұлағатты сөздермен жұмыс.Құрмалас сөйлемнің түрлерін анықтаңдар.Есімшенің қандай қызмет атқаратынын айтыңдар.
Мысалы:Ата көрген оқ жонады,
Ана көрген тон пішеді,-көрген-анықтауыш.Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлем.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
2-тапсырма.Жақшаны ашып,сөздерді аударып жазыңдар.Құрмалас сөйлемді табыңдар.
Көрегендік – тәрбиеліктің көрсеткіші.Сол себепті көргенді кісі басқалармен қарым-қатынасында адамды сыйлап,құрметтеп қарайды,кішіпейіл,сыпайы,кешірімді болады.Көргенді адам басқаның еңбегін,өзіне көрсеткен қызметін сыйлайды,рақметін,алғысын айтуды шын көңілмен өзіне міндет,парыз деп біледі.
2.Дәптермен жұмыс.
Салалас құрмалас сөйлемдерге мысалдар келтіріп жазу.
V.Сабақты бекіту:
1.Есімше дегеніміз не?
2.Есімше сөйлемнің қандай мүшесі болады?
3.Есімшені қатымстырып, «Ата-анама көмектесемін» деген тақырыпқа бірнеше құрмалас сөйлем құраңдар.
VI.Үйге тапсырма:
3-тапсырма.Шығарма жазу.
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
10 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Күнделікті қалта шығыны
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:Жаңа
тақырып туралы түсінік беру,сөздік қорын,білімдерін
кеңейту.
2.Дамытушылық:Оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі
мен қызығушылығын арттыру,қазақша еркін
сөйлеу білуге дағдыландыру.
3. Тәрбиелік:Еңбексүйгіштікке,үнемділікке,адамгершілік
қасиеттер-ге,ізденімпаздыққа тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма,топпен жұмыс
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,түрлі суреттер,оқулық,тақта,бор.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Өткенді қайталау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Тест сұрақтарына жауап беріңдер.
Сен ақшаны үнемді жұмисай аласың ба?
(33-беттегі сұрақтарға жауап беру)
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
2-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Мәтінді оқып,сұрақтарға жауап беру.
2.Дәптермен жұмыс.4-тапсырма.Көп нүктенің орнына тиісті сөздерді қойып шығыңдар.
Мысалы:Арманы жоқ халықтың болашағы да жоқ.
V.Сабақты бекіту:
1.Отбасы бюджеті неден тұрады?
2.Отбасы бюджетін жүргізгенде бірінші нені есептеп алу керек?
3.Шығынның неше түрі бар?
4.Тұрақты шығынға қандай шығын жатады?
5. Сен ақшаңды үнемдеп жұмсай аласың ба?
6.Үнемділік дегенді қалай түсінесің?
7.Шығын дегеніміз не?
VI.Үйге тапсырма:
Ережелерді қайталау
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Аналарды ардақтаңдар
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік беру,сөздік
қорларын молайту.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма
Сабақтың көрнекілігі:Суреттер,оқулық,тақта,бор.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
3-тапсырма.Әкеге көмек туралы мәтін құрау.Сөздіктерді жаттау.
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Мәтіемен жұмыс.Ананың тілі,ананың махаббаты,ананың тілегі дегенді қалай түсінесіңдер?
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
2-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Мәтінді оқып,әңгімелеу.
1-топқа мәтін бойынша сұрақтар құрастыру.
2-топқа мәтін бойынша жоспар құру.
2.Дәптермен жұмыс.
2-тапсырма.Мәтін бойынша үш деңгейлі тапсырмаларды орындаңдар.
III деңгей
1.Сөйлемдегі бастауыш пен баяндауыштың астын сызыңдар.
2.Мәтінді түсініп оқып,мәліметтерді табу.
II деңгей
1.«Анаңды Меккегеүш рет арқалап апарсаң да,ақ сүтін ақтай алмайсың» деген даналық сөздің мағынасын қалай түсінесіңдер?
2.Мәтіннің мазмұнына тезис құраңдар.
I деңгей
Мәтінді әңгімелеңдер.
V.Сабақты бекіту:
1.Әдептілік деген не?
2.Сендер қандай әдептілік сақтайсыңдар?
3.Әдепті адам қандай болу керек
VI.Үйге тапсырма:
1-тапсырма.Ережелерді жаттау
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Әкені сыйла
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік
беру,сөздік қорларын молайту.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма
Сабақтың көрнекілігі:Суреттер,оқулық,тақта,бор.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
1-тапсырма.Ережелерді жаттау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Мәтін бойынша үш деңгейлі тапсырмаларды орындаңдар.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
1-тапсырма.Үш деңгейлі тапсырмаларды орындаңдар.
III деңгей
1.Құрмалас сөйлемнің түрлерін табыңдар.
2.Мәтін бойынша құрмалас сөйлемді аяқтаңдар.
II деңгей
1.Мәтінге қандай ат қоюға болатынын анықтаңдар.
2.Мәтіннен негізгі ойды ашатын эпизодты тауып,талдау жасаңдар.
3.Мәтіннің мазмұнын жазбаша түрде әңгімелеңдер.
I деңгей
Мәтіннің мазмұны бойынша қорытынды жасаңдар.
V.Сабақты бекіту:
1.Әкесі не істеп отыр?
2.Әкесі баласын шақырып не айтты?
3.Әкесінің сөзінен кейін баласы не істеді?
VI.Үйге тапсырма:
6-тапсырма.Ережелерді жаттау
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Дана ойдан шыққан сөз
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік
беру,сөздік қорларын молайту.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма
Сабақтың көрнекілігі:Суреттер,оқулық,тақта,бор.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
6-тапсырма.Ережелерді жаттау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Даналық сөздерді түсініп оқып,есте сақтаңдар.Құрмалас сөйлемдерді тауып,талдау жасаңдар.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
3-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Мазмұныны әңгімелеп,өз ойларыңды ортаға салыңдар.Сұрақтарға жауап беріңдер.Мәтінге ат қойыңдар.
Сұрақтар:
1.Апалы-сіңлілі қыз балалардың аттары кім және олар нешінші сыныпта оқитын еді?
2.Жанардың мінезі ,кескін-кейпі,киімі,жүріс-тұрысы қандай?
3.Данардың мінезі қандай болған?
2.Дәптермен жұмыс
2-тапсырма.Өлеңнен септік жалғаулары бар сөздерді теріп жазу
V.Сабақты бекіту:
1.Олар бірін-бірі тыңдаған ба?
2.Сендердің інілерің,сіңлілерің немесе ағаларың,апаларың бар ма?
3.Сендердің олармен қарым-қатынастарың қандай?
Әңгімелеңдер
VI.Үйге тапсырма:
2-тапсырма,өлеңді жаттау
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Ұлың өсіп ержетер,қызың өсіп бойжетер
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік
беру,білімдерін кеңейту.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,аударма
Сабақтың көрнекілігі:Суреттер,оқулық,тақта,бор.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
2-тапсырма.Өлеңді жаттау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Мақал-мәтелдермен жұмыс.Мақал-мәтелдердің мағынасы мен мазмұнын түсіндіру.Орыс тілінде баламасы бар мақалдарды белгілеңдер.Қарамен жазылған сөздерді талдаңдар.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
2-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Мазмұныны әңгімелеп,өз ойларыңды ортаға салыңдар.Жас балалардың үлкендердің алдында өзін-өзі ұстауы туралы әңгімелеңдер.
Үш деңгейлі тапсырмаларды орындаңдар.
III деңгей
1.Мәтіннің мазмұны бойынша салалас құрмалас сөйлем құраңдар.
2.Сұрақтарға жауап беріңдер.
II деңгей
1.Өз пікірлеріңді айтыңдар.
2.Мәтіндегі қарамен жазылған сөздерді теріп,тұрлаулы мүшелерді табыңдар.
I деңгей
Жас балалардың үлкендер арасында өзін-өзі ұстауына қатысты қандай ережелерді ұсынар едіңдер?
V.Сабақты бекіту:
. «Әке тұрып ұл сөйлегеннен без,шеше тұрып қыз сөйлегеннен без» дегенді қалай түсінесіңдер?
VI.Үйге тапсырма:
5,6-тапсырма,ережені жаттау
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «А», «Ә» сыныптары
Сабақтың тақырыбы: Сөйлем құрамы.Сөйлем мүшелері туралы түсінік
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Сөйлем түрлерін ажырата білуге
дағдыландыру,ой-өрісін дамыту.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіш-тікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,жаттығу.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Сұраулы сөйлемнің жасалу жолдары.
1.Сөйлем дегеніміз не?Мысал келтір
2.Сөйлем айтылу мақсатына қарай қанша түрге бөлінеді?
3.Сұраулы сөйлем дегеніміз не?Мысал келтір
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Ереже туралы анықтама беру.
Лепті сөйлемнің жасалу жолдары |
Бұйрықты сөйлемнің жасалу жолдары |
1.Сөйлемнің етістік формасы арқылы; 2.-ай,-ақ,-ау,-ғой шылауларының қатысуымен; 3.көңіл-күй одағайларының қатысуы арқылы; 4.көтеріңкі дауыс ырғағы арқылы |
1.Етістіктің бұйрық райының 2-жақ және 3-жақ түрі; 2.Бұйрық не шартты райға –шы,-ші жұрнағы жалғану арқылы жасалады;
|
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
40-жаттығу.Кестеде көрсетілген лепті сөйлемнің әр түріне бес мысалдан теріп жазыңдар.
41-жаттығу.Тұрмыста,күнделікті өмірде әртүрлі құттықтау сөздер айтылады.Қай кезде қалай деп айтатынын білесіңдер ме?
42-жаттығу.Айтылу мақсатына қарай өлең мәтініндегі сөйлем түрлерін анықтаңдар.Құлмамбет пен Жамбылдың сөз сайысындағы бқйрықты сөйлем мағынасы жөніндегі ойларыңды ортаға салыңдар.
V.Сабақты бекіту:
1.Лепті сөйлем дегеніміз не?Мысал келтір
2.Сұраулы сөйлем дегеніміз не?Мысал келтір
3.Олардың жасалу жолдары
VI.Үйге тапсырма:
Ережелерді оқып,жаттау.43-жаттығу,43-бетVII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «А», «Ә» сыныптары
Сабақтың тақырыбы: Баяндауыш
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Тұрлаулы мүшелерді ажырата білуге
дағдыландыру,ой-өрісін дамыту.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіш-тікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,жаттығу.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
«Сөйлем иесі» тақырыбына әңгіме құрау.Ережеледі қайталау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Ереже туралы анықтама беру.
Баяндауыш – бастауыштың жай-күйін,оқиғаның қай шақта болғанын білдіріп,сөйлемді тиянақтап тұратын тұрлаулы мүше.Баяндауыш қай сөз табынан болса,сол сөз табының сұрақтарына жауап береді.
Сөз табы |
Мысалдар |
Етістік Есімдік Сын есім Сан есім Зат есім |
Олжабак шалқасынан түсе жаздады. Абайдың ауылы осы. Ауа райы жақсы. Мен он сегіздемін. Қой баласы қпзыдан. |
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
53-жаттығу.Мәтіннен дара және күрделі баяндауыштарды тауып,жасалу жолдарын түсіндіріңдер.Қандай сөз табынан болғанына назар аударыңдар.
Мысалы:Мен туғанда әкем елуді еңсеріп қалған кісі екен.
Кісі екен- күрделі баяндауыш.
54-жаттығу.Сөйлемдерді күрделі баяндауыш қатыстыра отырып құраңдар.
Мысалы:Жаңа туған сәбиді көргім келеді.
V.Сабақты бекіту:
1.Тұрлаулы мүше дегеніміз не? Мысал келтір
2.Бастауыш дегеніміз не? Жасалу жолдары
3.Баяндауыш қандай қызмет атқарады?
VI.Үйге тапсырма:
Ережелерді оқып,жаттау. 57-жаттығу,52-бет
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «А», «Ә» сыныптары
Сабақтың тақырыбы: Анықтауыш
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Тұрлаусыз мүшелерді ажырата білуге
дағдыландыру,ой-өрісін дамыту.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет тұтуға,қоршаған
ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіш-тікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,жаттығу.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Ережеледі қайталау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Ереже туралы анықтама беру.
Анықтауыш – зат есімнен немесе заттық ұғымда жұмсалған басқа да сөз таптарынан болған мүшелерді сындық,сапалық,сандақ,иелік жағынан сипаттап,анықтап тұратын тұрлаусыз мүше.
Сөз табы |
Мысалдар |
Есімше Есімдік Сын есім Сан есім Зат есім Ілік септікте тұрған есім сөздер |
|
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
68-жаттығу.Нақыл сөздерді оқып,анықтауыш болып тұрған сөздерді құрамына қарай кестеге толтырып жазыңдар.
Дара анықтауыш |
Күрделі анықтауыш |
Үйірлі анықтауыш |
|
|
|
69-жаттығу.Сөйлемдерден анықтауыштарды табыңдар.Матаса байланысқан анықтауыштарға талдау жасаңдар.
V.Сабақты бекіту:
1.Тұрлаулы мүше дегеніміз не? Мысал келтір
2.Бастауыш дегеніміз не? Жасалу жолдары
3.Баяндауыш қандай қызмет атқарады?
4.Анықтауыштың жасалу жолдары
VI.Үйге тапсырма:
Ережелерді оқып,жаттау. 70-жаттығу,63-бет
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
6 «В», «Г» сыныптары
Сабақтың тақырыбы: Жаттығу жұмысы
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушылардың өткен тақырып бойынша алған білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Қайталау сабағы
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,аударма,әңгімелеу,тапсырма.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,түрлі суреттер.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
4-тапсырма.Сөздікті жаттау.Ережелерді қайталау
III. Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Тест сұрақтарына жауап беріңдер.
1.Адамға ақыл беретін қандай дос?
А.Адал
2.Қатыстық сын есім қайсы?
Г.Ақылды
3.Жүз теңгең болғанша,жүз досың болсын
4.Ақырын,тез,бірден үстеулері қандай үстеу түрлеріне жатады?
В.Қимыл-сын т.б.
2.Бақылау сұрақтарына жауап беріп,тапсырмаларды орындаңдар.
1.Дос қандай болу керек деп ойлайсың?
2.Қатыстық сын есім дегеніміз не?Бірнеше мысал келтіріңдер.
3.Дос,достық туралы мақал-мәтел айтыңдар.
4.Қимыл-сын үстеудің сұрақтарын атаңдар.
5.Сөздер қалай тасымалданады?
6. «Менің досымның жақсы қасиеттері мен мінездері» деген тақырыпқа шағын шығарма жазыңдар.
IV. Сабақты бекіту:
1.Не өттік?
2.Не білдіңдер?
V.Үйге тапсырма:
Өткенді қайталау
VI. Оқушыларды бағалау
10 «Б» сыныбы
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Қас қараю
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік:Қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма.
Сабақтың көрнекілігі:Ш.Уәлиханов портреті,тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Жәндіктердің қысқа дайындығы туралы баяндау.
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.Ш.Ш.Уәлихановтың өмірі мен шығармашылығы туралы түсінік беру.
Қысқаша хронологиялық кесте құрылады.Сол бойынша түсініктерін жинақтау.
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1. Топ мүшелеріне тапсырмалар беріледі.
1-топқа мәтін бойынша сұрақтар құрастыру.
2-топқа мәтін бойынша жоспар құру.
2.5-тапсырма.Мәтіннен мына сан есімдерден тіркесетін сөздерді табыңдар,сөйлемдер құрастырыңдар.
12,1852,1853,1856-1857,1858-1859,1835.
Мысалы,12 жасында Шоқан Сібірдегі ең таңдаулы оқу орындарының бірі Омбы қаласындағы кадет корпусына оқуға түседі.
Шоқан өзінің алғашқы ғылыми еңбегі «Тоқтамыстың хандақ белгілері»мақаласын 1852 жылы жазады.т.б.
IV.Сабақты бекіту:
1.Ш.Уәлиханов қай жылы,қай жерде дүниеге келген?
2.Қандай еңбектерін білдіңдер?
3.Шоқанның орыс достарын атаңдар.
4.Зерттеген жерлерін атаңдар.
10 «Б» сыныбы
Қазақ тілі
Сабақтың тақырыбы: Мазмұндама «Аңшы»
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік: Оқушыларды
мазмұндама жазуға үйрету.
2.Дамытушылық: Мазмұндама мен шығарманы ажырата білуге
дағдыландыру.
3. Тәрбиелік: Қоршаған ортаны,табиғатты қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,аударма.
Сабақтың көрнекілігі:Мазмұндамалар жинағы,тақта,бор.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Сөз таптарын қайталау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.
2.Мазмұндаманы оқып,талдау.
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Мазмұндаманы жаздырту.
2.Жоспарын түсіндіру.
Аңшы
Өзенді өрлеп,Саршегірдің шабытты кезінде құс ілдірмек болып келе жатқан бозбала судыр қағып,жылжып келе жатқан боз жорғаны қайта – қайта тебініп асығады.
Түрілген суық қабақты анда – санда бір қағып,өзен бойына қадалып келе жатқан Саршегірдің алтындай сары көзі ашумен от бүркіп тұрғандай. Басын шайқап, кекшиіп екі қанатын салбыратып жіберіп, шыдамсызданып отырып, аңшының қолғап киген қолын тегеурінімен сығымдап қысып қояды.Бір мезгілде асығып келе жатқан аңшы тасада отырған екі қаздың тұсына келіп қалып, қайта жалт берді.Жемді көзі шалып қалған Саршегір аңшының қолына жата қалды.
Аңшы жылдамдатып кейін шегініп келіп, боз жорғаны қамшылап, дабылды ыңғайлап алып, шаба жөнелді.Бірер секундтың шамасында қаздарға жақындап келіп, қаршығаны серпіндетіп лақтырып жіберіп, дабылды қағып – қағып қалды.
Дабылдың даусынан шошынып ұшқан қаздар қанаттары судырлап, қарбаласып тік ұшты.Қыран да садақтың оғындай суылдап жөнелді.
Құлшынып жөнелген Саршегір ұшқыр қанатын сып – сып еткізіп, екі – үш қаққанда, әлі күнге ұйлығып , жөнделе алмай бара жатқан қаздардың қасында жетіп қалды.
Мазмұндау жоспары:
1.Асығып келе жатқан аңшы
2.Жемтігін көзі шалған Саршегір
3.Қағылған дабыл даусы
4.Садақтың оғындай суылдаған қыран
5.Аспандағы, жердегі айқас
IV.Сабақты бекіту:
Сабақта не өткені жайлы сұрап шығу V.Үйге тапсырма: Өткенді қайталау
8 «Б» сыныбы
Қазақ әдебиеті
Сабақтың тақырыбы: Мазмұндама «Астана – арман қаласы»
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік: Оқушыларды
мазмұндама жазуға үйрету.
2.Дамытушылық: Мазмұндама мен шығарманы ажырата білуге
дағдыландыру.
3. Тәрбиелік:Қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,аударма.
Сабақтың көрнекілігі:Мазмұндамалар жинағы,тақта,бор.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Сыныптан тыс шығарма.А.Байтұрсыновтың өмірі мен шығармашылығы
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.
Қиын сөздермен жұмыс
2.Мазмұндаманы оқып,талдау.
III.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
Мазмұндаманы жаздырту.
Жоспарын түсіндіру.
Астана – арман қаласы
Мемлекетіміздің астанасы- Астана қаласы.1998 жылға дейін астанамыз әлемдегі ең сұлу қалалардың бірі болып келеді.Астананы ауыстыру көптеген экономикалық,саяси,демографиялық жағдайларға байланысты туындады.
Қазір Астана құрылысы шапшаң жүруде,жаңа тұрғын үйлер мен зәулім ғимараттар салынуда.Қала ортасын Есіл өзені жарып өтеді.Өзеннің жағалауында жаңа алаңдар мен саябақтар бой түзеді.Есілдің сол жағалауында тұтастай тұрғын үйлер,Үкімет пен Парламент ғимараттары,Президент Резиденциясы,министрлік үйлері,опера театры,жаңа әуежай орналасқан.Астана Қазақстанның ең көркем қаласына айналып келеді.
Мәтінге жоспар:
1.Еліміздің астанасы.
2.Жаңа Астана.
3.Есіл жағасында.
4.Ең көркем қала.
V.Үйге тапсырма:
Өткенді қайталау
Қазақ тілі
Қазақ тілі
9 «Б», «В» сыныптары
Сабақтың тақырыбы: Электронды журналмен танысамыз
Сабақтың мақсаты: Оқушылардың сөздік қорын байыту. Байланыстырып сөйлеуге үйрету.
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық:Оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі
мен қызығушылығын арттыру,қазақша еркін
сөйлеу білуге дағдыландыру.
3. Тәрбиелік:Еңбексүйгіштікке,өзге ұлт
өкілдерін сыйлауға,достықты қадірлей
білуге,адамгершілік қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,топпен жұмыс.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,түрлі суреттер,оқулық,тақта,бор.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Ережелерді қайталау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
А) Сөздік жұмысы (6 минут): Тақтада берілген сөздер бойынша дыбыстық жаттығу (хормен қайталату). Сөздерді сөздік дәптерлеріне жаздырып, аударма сөздіктердің көмегімен өздеріне аударту:
Компьютерлік желі - ? Ақпаратты табу - ?
Байланыс - ? Ұялы телефон - ?
Әлеуметтік желі - ? Зиян - ?
Ғаламтор - ? Құпия сөз - ?
Хаттасу - ? (Сөздерді қалай аударғандарын тексеру).
Б) «Ой шақыру» (2 минут): Енді ойланыңдар, бұл сөздер қандай тақырыпқа жатады? «Ассоциация»: «Е-mail пошта» сөздерін естігенде көз алдарыңа не елестейді? Оқушылардың жауаптарынан кейін: Енді сендер қалай ойлайсыңдар, бүгінгі сабақта не туралы айтуымыз мүмкін? Оқушылардың жауабынан соң сабақтың тақырыбы, мақсаты, табыс критерийлері хабарланады.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1-ТАПСЫРМА. «Миға шабуыл» (7 минут). Тақтада компьютер мен ұялы телефондардың суреттері:
Төмендегі сұрақтардың жауабын жылдам тапқан топ жалаушаны көтереді. Әр дұрыс жауапқа бір ұпай беріледі. Қай топтың ұпайы көп болса, сол – жеңімпаз:
Суреттерден нені көріп тұрмыз?
Ұялы телефонның пайдасы қандай?
Компьютердің пайдасы қандай?
Олардың зияны бар ма?
Компьютер мен телефонның қайсысы кішкентай?
Олардың ортақ белгісі қандай? (екеуі де ақпарат құралы)
Әлеуметтік желі деген не?
Интернет компьютерлік желісі қайда, қашан пайда болды? (1952, Америкада)
«Е-mail пошта» деген не?
Электронды пошта қашан пайда болды? (1965ж.)
Электронды поштаны пайдалану үшін не керек?
Қандай танымал әлеуметтік желілерді білесіңдер?
Электронды поштаны кімдер ойлап тапты? (Ноэль Моррис және То Ван Влек)
Егер компьютер мен интернет болмаса не болар еді?
Компьютерге тіл бітсе не айтар еді?
2-ТАПСЫРМА (6 минут). Сурет қиындылары арқылы үш топқа бөліну.
Барлық топтарға бірдей тапсырма. Тақтада берілген суреттерді логикалық байланыстырып, әңгіме құрастыру:
V.Үйге тапсырма:5-тапсырма.Сөздікті жаттау.
VI .Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
6 «В», «Г» сыныптары
Сабақтың тақырыбы: Ресей әнші құмдары
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,тапсырма,топпен жұмыс
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
«Менің әжем» тақырыбына әңгіме құрау.Сөздіктерді жаттау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
Киіз үй-юрта Кимешек-кимешек
Көлеңке-тень Асырау-кормить т.б.
2.4-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Мәтінді оқып,сұрақтарға құрастыру.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
4-тапсырма.
1. Топ мүшелеріне тапсырмалар беріледі.
1-топқа мәтін бойынша сұрақтар құрастыру.
2-топқа мәтін бойынша жоспар құру.
2.Дәптермен жұмыс.Қандай нақыл сөздер айтылғанын және не себепті айтылған.
Нақыл сөздерді теріп жазу.
V.Сабақты бекіту:
1.Әңгіме не туралы?
2.Әжесі не деді
3.Немересінің жауаптары қандай?
4.Сен не істер едің?
5. «Еңбекпен тапқан нан тәтті» дегенді қалай түсінесіңдер?
VI.Үйге тапсырма:
Сөздіктерді жаттау.4-тапсырма. Әңгімені мазмұндау
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
6 «В», «Г» сыныптары
Сабақтың тақырыбы: Тіл дамыту.Достық
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік беру,білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіш-тікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,аударма,әңгімелеу,тапсырма,топпен жұмыс
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
5-тапсырма.Сөздікті жаттау.Ережелерді қайталау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Үлгі бойынша сөйлемді аяқтау.Мысалы:
Менің досым жақсы,себебі ол үлкендергі құрмет,кішіге ізет көрсетеді.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
2-тапсырма.Дос,достық туралы мақал-мәтелдердегі көп нүктенің орнына жақша ішіндегі сәйкес келетін сөздерді қойып,оқып шығыңдар.Мағынасын түсіндіріңдер.
Ағаш тамырымен,адам досымен мықты.Күлме досыңа,келер басыңа.
Доссыз өмір – тұзсыз ас.
Адал дос алтыннан қымбат.
Дұшпан күлдіріп айтады,дос жылатып айтады.
1.5-тапсырма. Топ мүшелеріне тапсырмалар беріледі.
1-топқа мәтін бойынша сұрақтар құрастыру.
2-топқа мәтін бойынша жоспар құру.
2.Дәптермен жұмыс.Қандай нақыл сөздер айтылғанын және не себепті айтылған.
Нақыл сөздерді теріп жазу.
V.Сабақты бекіту:
1.Әңгіме не туралы?
2.Замандастары қандай сұрақ қойды?
3.Әйтімбет не деп жауап берді?
VI.Үйге тапсырма:
4-5-тапсырма. Әңгімені мазмұндауVII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
10 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Тұрақты табыс
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға жаңа тақырып туралы түсінік
беру,сөздік қорларын кеңейту..
2.Дамытушылық: Логикалық ойлауын,тың материалдар жинау
арқылы оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Үнемділікке,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,аударма,әңгімелеу,тапсырма
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар,суреттер.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
5 сөйлем құрау.Ережелерді қайталау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.7-тапсырма.Сөйлеу стиліне тән сөздерді,сөйлемдерді тауып,сөйлеу формасына жақындатып,дауыстап оқыңдар.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
8-тапсырма.Төмендегі шығынға қанша ақша жұмсайсыңдар?Осы тақырыпта сұхбат жүргізіңдер.
Шығын |
Шығын 1 күнге( теңге) |
Шығын 1 аптаға(теңге) |
Шығын 1 айға(теңге) |
Жолақы |
|
|
|
Мектептегі түскі ас |
|
|
|
Кино,кафе, т.б. |
|
|
|
2.Дәптермен жұмыс.
9-тапсырма.Сұрақтарға жауап жазыңдар.
V.Сабақты бекіту:
1.Негізгі табыс деген не?
2.Тұрақты табыс дегеніміз не?
3.Кіріс пен шығыс туралы не білдіңдер?
VI.Үйге тапсырма:
Мақал-мәтел,нақыл сөздер(Ақша,еңбек туралы)
VII.Оқушыларды бағалу
Қазақ тілі
10 «Б» сыныбы
Сабақтың тақырыбы: Қонақ құт
Сабақтың мақсаты:
1.Оқушыларға жаңа тақырып
туралы түсінік беру,білімдерін кеңейту.
2.Логикалық ойлауын,тіл байлығын арттыру, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру,қазақша еркін
сөйлеуге дағдыландыру.
3.Қонақжайлылыққа,үлкенді сыйлауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгер-шілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,аударма,әңгімелеу,тапсырма
Сабақтың көрнекілігі:Суреттер,оқулық,дидактикалық материалдар,тақта ,бор.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
5- тапсырма.Ережелерді қайталау
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөздік жұмысын жүргізу.Сөздерден сөз тіркесін,сөйлемдер құрау.Сөздік дәптерлеріне жазғызу.
2.1-тапсырма.Мәтінмен жұмыс.Мәтінді оқып,аудару.Сұрақтарға жауап беру.
Сұрақтар мен тапсырмалар.
1.Қонақ деген кім?
2.Не себепті құт деп айтады? Т.б.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
2-тапсырма.Сөздер бойынша диалог құрастыру.
2.Дәптермен жұмыс.
3-тапсырма.Берілген сөз тіркестерінен сөйлемдер құраңдар.
Шашу шау,бата беру,қонақ күту,домбыра тарту,сүйінші сұрау,сыбаға сақтау,дастарқан жаю,көрімдік беру.
4-тапсырма.Сөйлемдерді керекті жалғаулықтармен толықтырып,аударыңдар.
Қазақ халқының қонақжайлығын саяхатшылар ... ғалымдар жоғары бағалаған.Шайды сүт ... қаймақ қосып береді.
V.Сабақты бекіту:
1.Бүгін қандай жаңа сөздерді білдік?
2.Қазақтар қонақты қалай қарсы аладаы екен?
3.Сендер қонаққа жиі барасыңдар ма?
4.Ұлттық тағамдарды атаңдар.
VI.Үйге тапсырма:
Жаңа сөздерді жаттау,мәтінді әңгімелеу
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
8 «А», «Ә» сыныптары
Сабақтың тақырыбы: Сөйлем құрамы.Сөйлем мүшелері туралы түсінік(2 сағ.)
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушыларға өткен тақырып бойынша алған
білімдерін бекіту,тиянақтау.
2.Дамытушылық: Сөйлем мүшелерін ажырата білуге
дағдыландыру,ой-өрісін дамыту.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,әңгімелеу,жаттығу.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
Сұраулы сөйлемнің жасалу жолдары.
1.Сөйлем дегеніміз не?Мысал келтір
2.Сөйлем айтылу мақсатына қарай қанша түрге бөлінеді?
3.Сұраулы сөйлем дегеніміз не?Мысал келтір
III.Жаңа түсінікті қалыптастыру
1.Сөйлем мүшелері құрамына қарай үш түрге бөлінеді.
Дара мүше – толық мағыналы бір сөзден болған мүше.
Күрделі мүше – күрделі сөз,тұрақты тіркес,шылаулы тіркестен болған мүше.
Үйірлі мүше – бірнеше сөзден құралып,бастауыштық – баяндауыштық
қатынастан тұратын,бір сөйлем мүшесінің қызметін атқаратын сөздер тобы.
IV.Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Оқулықпен жұмыс.
46-жаттығу.Мәтінмен жұмыс.Қарамен берілген сөздерді көшіріп жазыңдар.Күрделі сөз,тұрақты тіркес немесе еркін тіркес екенін ажыратыңдар.
«Ақсақ құлан» - еркін тіркес т.б.
47-жаттығу.Берілген сөздердің дара немесе күрделі мүшелерін сызба сызып талдаңдар.
V.Сабақты бекіту:
1.Сөйлем мүшелері атқаратын қызметіне қарай қанша түрге бөлінеді?
2.Тұрлаулы мүше дегеніміз не? Жасалу жолдары
3.Тұрлаусыз мүше дегеніміз не? Жасалу жолдары
VI.Үйге тапсырма:
Ережелерді оқып,жаттау.48-жаттығу
VII.Оқушыларды бағалау
Қазақ тілі
6 «В», «Г» сыныптары
Сабақтың тақырыбы: Жаттығу жұмысы
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік:
Оқушылардың өткен тақырып бойынша алған білімдерін
толықтыру.
2.Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі
түрде іздену,тың материалдар жинау арқылы
оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен
қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Үлкенді сыйлауға,кішіні ізет
тұтуға,қоршаған ортаны,табиғатты
қорғауға,ізденімпаздыққа,еңбексүйгіштікке,адамгершілік
қасиеттерге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Қайталау сабағы
Оқыту әдістері: Түсіндіру,сұрақ-жауап,аударма,әңгімелеу,тапсырма.
Сабақтың көрнекілігі:Тірек-сызба,оқулық,түрлі суреттер.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
II.Үй тапсырмасын тексеру
4-тапсырма.Сөздікті жаттау.Ережелерді қайталау
III. Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1.Тест сұрақтарына жауап беріңдер.
1.Адамға ақыл беретін қандай дос?
А.Адал
2.Қатыстық сын есім қайсы?
Г.Ақылды
3.Жүз теңгең болғанша,жүз досың болсын
4.Ақырын,тез,бірден үстеулері қандай үстеу түрлеріне жатады?
В.Қимыл-сын т.б.
2.Бақылау сұрақтарына жауап беріп,тапсырмаларды орындаңдар.
1.Дос қандай болу керек деп ойлайсың?
2.Қатыстық сын есім дегеніміз не?Бірнеше мысал келтіріңдер.
3.Дос,достық туралы мақал-мәтел айтыңдар.
4.Қимыл-сын үстеудің сұрақтарын атаңдар.
5.Сөздер қалай тасымалданады?
6. «Менің досымның жақсы қасиеттері мен мінездері» деген тақырыпқа шағын шығарма жазыңдар.
IV. Сабақты бекіту:
1.Не өттік?
2.Не білдіңдер?
V.Үйге тапсырма:
Өткенді қайталау
VI. Оқушыларды бағалау
жаңа оқу жылында
сәттілік тілеймін
мықты болсын
оқуда алда
үлкен жетістікке жетіңдер
қадамдарың нық болсын
Сөйлемдер |
Дұрыс |
Дұрыс емес |
Бір кезде қақпада тұрған Әміржан жүгіре жөнелді. |
|
|
Бір қарт кісінің қолынан ауыр сөмкесін алмады. |
|
|
Айдар,ол үлкен кісі ғой,сөмкесі ауыр екен,көмектестім. |
|
|
Ол кісі маған «өркенің өссін»,үлкен азамат бол» деп батасын берді. |
|
|
Ол кісі маған батасын бермеді |
|
|
Сөйлемдер |
Дұрыс |
Дұрыс емес |
Бір кезде қақпада тұрған Әміржан жүгіре жөнелді. |
|
|
Бір қарт кісінің қолынан ауыр сөмкесін алмады. |
|
|
Айдар,ол үлкен кісі ғой,сөмкесі ауыр екен,көмектестім. |
|
|
Ол кісі маған «өркенің өссін»,үлкен азамат бол» деп батасын берді. |
|
|
Ол кісі маған батасын бермеді |
|
|
Сөйлемдер |
Дұрыс |
Дұрыс емес |
Бір кезде қақпада тұрған Әміржан жүгіре жөнелді. |
|
|
Бір қарт кісінің қолынан ауыр сөмкесін алмады. |
|
|
Айдар,ол үлкен кісі ғой,сөмкесі ауыр екен,көмектестім. |
|
|
Ол кісі маған «өркенің өссін»,үлкен азамат бол» деп батасын берді. |
|
|
Ол кісі маған батасын бермеді |
|
|
Сөйлемдер |
Дұрыс |
Дұрыс емес |
Бір кезде қақпада тұрған Әміржан жүгіре жөнелді. |
|
|
Бір қарт кісінің қолынан ауыр сөмкесін алмады. |
|
|
Айдар,ол үлкен кісі ғой,сөмкесі ауыр екен,көмектестім. |
|
|
Ол кісі маған «өркенің өссін»,үлкен азамат бол» деп батасын берді. |
|
|
Ол кісі маған батасын бермеді |
|
|
Сабақтың мақсаты:
1. Білімділік: Оқушылардың бата жайлы алған білімдерін
толықтыру.
2. Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі түрде
іздену, бата түрлерін ажырату, тың материалдар жинау арқылы оқушылардың
ойын дамытып, белсенділігі мен қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Батаны өмірде қолдана білуге,бата беріп
үйренуге баулу, имандылыққа,салт-дәстүрді
дәріптеуге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Қорытындылау, білімді жүйелеу
сабағы.
Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап,
шығармашылықпен жұмыс, әңгімелесу,
талдау,сөйлесу, ойландыру, қойылым.
Сабақтың көрнекілігі: интерактивті
тақта, бейнелі суреттер, плакаттар, слайд дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы: 1.Ұйымдастыру кезеңі.
2. Сабақтың мақсатымен таныстыру.
Сабақтың эпиграфы: Бата –
жақсылыққа жол ашады,
Ырыс- ынтымаққа шақырыды.
І. Кіріспе сөз: Халқымыздың өте ертеден келе
жатқан ұлттық салт- дәстүрдің бірі — бата
беру, ізгі тілек білдіру. Бата сөзі
1.Халық шығармашылығына жататын тілі көркем,
мазмұны келісті сөз үлгісі.
2.Тәлім — тәрбиелік мәні айрықша, байырғы
мұрағатының бірі.
3.Сөз әдебі деген аса мәнді ереженің бірі.
Бата беру, ізгі тілек айтудың өзіндік рәсімі, жүйесі,
шарттары бар.
ІІ. Интерактивті тақтадан шыққан сиқырлы сандар бойынша
сұрақтарға жауап (ауызша)
1.Бата туралы қысқаша кім түсінік береді?
2.Батаны қай кезде береді?
3.Батаны беретін адамды кім дейді?
4. Батаның негізгі неше түрі бар?( ақ, теріс батаны
түсіндіріңдер)
ІІІ. Енді оқушылар бата түрлерін кестеге түсіре отырып,
оның мағынасан түсіндіреді.
( Ас батасы, Жол батасы, «Наурыз» батасы,Рамазан батасы, Ерік батасы , Ақ
бата, Теріс бата )
Мағынасы: Ас батасы — ас келгенде және асты қайыру кезінде
жасалады. Рамазан батасы — үш күнгі ораза айтта айтылатын ізгі
тілек, жақсы ниет.
Жол батасы — ұзақ жол, киын сапарға аттанарда үй иесі
құдайы тамақ беріп, аузы дуалы ақсақалдан бата
алады т.б.
ІҮ. Оқушылардан үйден дайындалып, жаттап келген баталарын
сұрау.
Ү. Мұғалімнің отырған көпшілікке берген
батасы.
Ел аман болсын, жер аман болсын,
осы отырған шаңырақтың есігі мен төрі аман
болсын!
Оқушыларға сұрақ :Осы бата батаның қай
түріне жатады? (Көпшілік)
ҮІ.Оқушылардың ізденіс, шығармашылық
жұмыстары.
1.Шоқанның Омбыға оқуға аттанардағы
алған батасы.
( Көріністі тамашалау)
2. «Ақ бата» тақырыбына интерактивті тақтадан
оқушылардың дайындаған тұсау кесерін көру.
ҮІІ. Бата туралы мәтін:
1. Мәтіннен «Бата»сөзі кіріскен мақал- мәтелді тауып
жазу.
2. Асты сызылған сөздерді сөз құрамына талдау
(батагөй, имандылық, халқымыздың,
армандарын,сүйіспеншілік).
ҮІІІ. Қазақтың ұлттық мәдени
игіліктерінің ішінде бата сөздерінің мағынысы,
қадір-қасиеті айрықша екендігін бүгінгі сабақтан
түсіндіңдер.Бата арқылы ой-санамызға нұрлы
шуақ себілетіндігін ұмытпағандарың жөн..
ІХ. Сабақты қорытындылау.
Ұлттық нышандарға салынған суреттерді тірек сөз
ретінде пайдаланып,батаны еске түсіру.
1-ші сурет-шаңырақ.,2-ші сурет-кереге,3-ші сурет-терезе,4-ші
сурет-босаға.
Х.Рефлексия: Сабақтан алған әсерлерін алдын-ала
таратылған гүлге жазып,магнитті тақтаға жапсыру.
(Әр оқушы сабақтан алған әсерін жазады).
Оқушылардың білімін бағалау.
Үйге
тапсырма беру.
Бата жазып келу.Оның батаның қай түріне жататынын
Бата, оның түрлері
Сабақтың мақсаты:
1. Білімділік: Оқушылардың бата жайлы алған білімдерін толықтыру.
.
2. Дамытушылық: Тақырыпқа байланысты жүйелі түрде іздену, бата түрлерін ажырыту, тың материалдар жинау арқылы оқушылардың ойын дамытып, белсенділігі мен қызығушылығын арттыру.
3. Тәрбиелік: Өмірде қолдана білу, бата беріп үйренуге баулу, имандылыққа тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Қорытындылау, білімді жүйелеу сабағы.
Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, шығармашылықпен жұмыс, әңгімелесу, талдау,сөйлесу, ойландыру, қойылым.
Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, бейнелі суреттер, плакаттар, слайд дидактикалық материалдар.
Сабақтың барысы: 1.Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу, кезекшімен әңгіме.
2. Сабақтың мақсатымен таныстыру.
Сабақтың эпиграфы: Бата – жақсылыққа жол ашады,
Ырыс- ынтымаққа шақырыды.
І. Кіріспе сөз: Халқымыздың өте ертеден келе жатқан ұлттық салт- дәстүрдің бірі - бата беру, ізгі тілек білдіру. Бата сөзі:
1.Халық шығармашылығына жататын тілі көркем, мазмұны келісті сөз үлгісі.
2.Тәлім - тәрбиелік мәні айрықша, байырғы мұрағатының бірі.
3.Сөз әдебі деген аса мәнді ереженің бірі.
Бата беру, ізгі тілек айтудың өзіндік рәсімі, жүйесі, шарттары бар.
ІІ. Интерактивті тақтадан шыққан сиқырлы сандар бойынша сұрақтарға жауап (ауызша)
1.Бата туралы қысқаша кім түсінік береді?
2.Батаны қай кезде береді?
3.Батаны беретін адамды кім дейді?
4. Батаның негізгі неше түрі бар? ақ, теріс батаны түсіндіріңдер?
ІІІ. Енді оқушылар бата түрлерін кестеге түсіре отырып, оның мағынасан түсіндіреді.
( Ас батасы, Жол батасы, «Наурыз» батасы,Рамазан батасы, Ерік батасы , Ақ бата, Теріс бата )
Мағынасы: Ас батасы - ас келгенде және асты қайыру кезінде жасалады. Рамазан батасы - үш күнгі ораза айтта айтылатын ізгі тілек, жақсы ниет.
Жол батасы - ұзақ жол, киын сапарға аттанарда үй иесі құдайы тамақ беріп, аузы дуалы ақсақалдан бата алады т.б.
ІҮ. Оқушылардан үйден дайындалып, жаттап келген баталарын сұрау.
Ү. Мұғалімнің отырған көпшілікке берген батасы.
Ел аман болсын, жер аман болсын,
осы отырған шаңырақтың есігі мен төрі аман болсын!
Оқушыларға сұрақ батаның қай түріне жатады? (Көпшілік)
ҮІ.Оқушылардың ізденіс, шығармашылық жұмыстары.
1.Шоқанның Омбыға оқуға аттанардағы алған батасы.
( Көріністі тамашалау)
2. «Ақ бата» тақырыбына интерактивті тақтадан оқушылардың дайындаған тұсау кесерін көру.
ҮІІ. Бата туралы мәтін:
1. Мәтіннен «Бата»сөзі кіріскен мақал- мәтелді тауып жазу.
2. Асты сызылған сөздерді сөз құрамына талдау (батагөй, имандылық, халқымыздың, армандарын,сүйіспеншілік).
ҮІІІ. Қазақтың ұлттық мәдени игіліктерінің ішінде бата сөздерінің мағынысы, қадір-қасиеті айрықша екендігін бүгінгі сабақтан түсіндіңдер.Бата арқылы ой-санамызға нұрлы шуақ себілетіндігін ұмытпағандарың жөн..
ІХ. Сабақты қорыту.
Ұлттық нышандарға салынған суреттерді тірек сөз ретінде пайдаланып,батаны еске түсіру.
1сурет Шаңырақ. 2сурет Кереге. 3сурет Терезе. 4сурет Босаға.
Х. Сабақтың соңында тақтадағы плакатты толтыру.
Әр оқушы сабақтан алған әсерін жазады. Плакаттағы сұрақтар: нені білдің? Нені үйрендің?
Оқушылардың білімін бағалау.
Үйге тапсырма беру.
Досыңа жол болсын айтып, бата беріп көр (жазбаша)
.
ҚҚыдыр
дарып үйіңе,
Малтаға толсын қаптарың.
Сейфіңе сыймасын,
Әр маркасы ақшаның.
Денің сау боп әрқашан,
Жүзге қадам бастағын,
Тойға келген досыңның,
Тілектерін ақтағын.
Түтіндерің тік шығып,
Лаулап жансын оттарың,
Береке сақтап ұлдарың,
Жазылмасын топтарың.
Алла жар боп әрқашан,
Жаман жолды баспағын.
Тойға келген халайық,
Осы ойымды Қостағын.
Осы отырған бәрінің,
Аман болсын бастарың.
Алладан тілеп жақсылық,
Осы жерге келіп тоқтадым.
Әмин, Аллаһу Әкбар!
******
Ұл мен қызға айтарым,
Соңыына ерме сайтанның,
Дәмі бірдей болмайды,
Бидай менен арпаның.
Туыс пенен алыстың,
Арасын жақсы байқағын.
Сақтағайсың барлығың,
Берекесін ортаның.
Берекені бұзбауға,
Келіндерге айтарым,
Сыйлас болса абысын,
Татулықтың құлысың.
Күйеулерге айтарым,
Көңілін тап баршаның.
Барлығыңа ақыл ғып,
Сендерге бар айтарым,
Бірлікпенен шешіңдер,
Дүниенің тарлығын.
Сабырлықты сақтасаң,
Туады әлі - ақ жаз күнің,
Қиындық көрсең, біреуің,
Көмектескін барлығың.
Қолда барды әрқашан,
Үнемді етіп ұстағын.
Көрсе қызар болмағын,
Бірлесіп шеш ол жағын,
Алуан - алуан жүйрік бар,
Қамын ойла ордаңның.
Балаларың базарың,
Тыс қалмасын назарың,
Тәптіп пенен білімге,
Бұратын бұл қадамың.
Білімсіз боп қалмасын,
Біреуі де балаңның,
Қартайғанда солар ғой,
Арқа сүйер адамың.
Асқа бата
Дастарханыңа береке берсін,
Бастарыңа мереке берсін,
Астарыңа адалдық берсін,
Бастарыңа амандық берсін,
Дендеріңе саулық берсін!
Әумин!
***
Ашып тастап пейілді
Дастарханың жайылды.
Қасиетті нан ұлық
Берекең тұр нақ ұйып.
Асыл сөздер шашылды,
Бар абырой бақ орнап
Ел сыйласын басыңды.
Аңыз болып отауың
Айта жүрсін асыңды.
Сүйген жарың,
Бала-шағаң аман боп,
Бүтіндесін асылды.
Ниетіңе біз тойдық.
Рахмет шәйіңа,
Риза еткен бір қойлық!
Әумин!
Сабақтың тақырыбы : Отбасында берілетін бата
Сабақтың мақсаты:
1.Білімділік: Қазақ халқының отбасында берілетін бата
туралы түсініктерін кеңейту .
2.Дамытушылық: оқушылардың сөйлеу, жазу
мәдениетін қалыптастыру , еркін сөйлегуе , дұрыс
және толық жауап беруге бағыттау , логикалық ойлау
қабілеттерін дамыту , сөздіктермен және топта жұмыс
істей білу дағдыларын қалыптастыру .
3. Тәрбиелік:Отанымызға , отбасымызға деген
сүйіспеншілігін арттыру .Үлкенді құрметтеуге , кішіге
қамқор болуға баулу. қонақжайлыққа
үйрету,әдептілік ережелеріне баулу.
Сабақтың түрі :саяхат сабақ
Сабақтың әдіс-тәсілі : сұрақ-жауап ,
іздендіру , ойландыру , әңгімелеу, сипаттау , баяндау , «Ата
қоржыны» стратегиясы , топтастыру , сәйкестіру
Көрнекіліктер : қоржын , асық, интерактивті
тақта,смайлдер
Сабақтың барысы:
1 Сәлемдесу .
2.Сыныпты түгендеу .
3.Кезекшімен диалог.
-Балалар, бүгін бізде ерекше сабақ. Сабағымызға
қонақтар келіп отыр.Ендеше , сабақта қазақ
тілінен алған білімерімізді көрсетуге , тек қазақша
сөйлеуге тырысамыз.Білу керек : Сұрақ қоя білу керек ,
қазақ халқының үш жұртын топтастыра білу
керек , сәйкестіре білу керек ;
Игеру керек : жаңа сөздерді , сөз тіркестер,сөйлемдер
құрастыру батаның мәнін түсіне білу ,
мәтіннің мазмұнын айта білу , шығармашылық
қабілеттерін дамыта білу;
Біз бүгін аптаның әр күніне саяхат жасаймыз.Бір аптада
қанша күн бар? Қандай? Саяхат жасағанда әр
күннің бізге дайындап қойған тапсырмалары бар екен.Сол
тапсырмаларды орындап болғаннан кейін ғана , келесі күнге
сапар шегеміз Ал , жексенбі күні бізге тосын сый әзірлеп
қойған екен.Сол тосын сыйға қол жеткізу үшін
берілген тапсырмалардың барлығын жақсы деңгейде
орындауымыз керек .Бүгін бізде саяхат сабағы ғана емес ,
сонымен ұпай жинау саяхаты.Сендер үш шағын отбасына
бөлініп отырсыңдар. Әр шағын отбасының өз
басшысы бар . Басшылары тақиялы оқушылар.Әр тапсырманы
орындап болған соң соң мына смайликтерді
аласыңдар.Сабақтың соңында бұл алған
смайликтердің ортақ ұпай санына қарай қай
шағын отбасы жеңіске жеткеніні анықталады.
Негізгі кезең: -Енді , балалар сапарға аттанайық.
1.Аптаның «Дүйсенбі» күніне қош келдіңдер!
Дүйсенбі күннің тапсырмасы қандай екен? Тапсырмасы:
сабақтың тақырыбын белгілеп, мақсаты мен міндетін
анықтаңыздар. (модуль бойынша тапсырма )
– 1) тапсырма :Оқушылар алдарыңызда Қазақ
халықының үш жұрты берліген .Сендердің
мақсаттарың : шашырап жатқан туыстық атауларды орынды –
орын қою
Мысалы : Адамның үш жұрты
Өз жұрты Нағашы жұрты Қайын жұрты.
2) тапсырма : Енді осы туыстық атауларға ,
отбасымызға байланысты мақал – мәтелдерді есімізге
түсіріп , тапсырмамызды орындайық.
Шарты: Мақал –мәтелдерді сәйкестендіру
Әке тұрып ұл сөйлесе- ержеткені
Шеше тұрып қыз сөйлесе-бойжеткені.
Анадан
артық дос бар ма?
Ашудан артық қас бар ма ?
Жақсы
бала әкесінің есіктегі басын төрге сүйрейді
Жаман бала төрдегі басын есікке сүйрейді
Жақсының
аты өлмейді
Ғалымның хаты өлмейді.
Алтын
ұяң – Отан қымбат,
Мейіімді – анаң қымбат.
Туып өскен елің қымбат.
–
2. Сейсенбі күні. – Сейсенбі күннің бізге қандай
тапсырмасы бар екен?
1) Тапсырма :Бұл күнде Атаның тапсырмасын орындау. «
Қоржындағы асық» ойыны. Ойынның шарты:
қоржындағы асықтарды алып, сол асықтағы
тапсырмаларды орындату.
1. Отбасын кімдер құрайды? ( Ата, апа, ана, әке, аға,
қарындас, әпке, сіңілі, іні.)
2. Ұл мен қызды жасына қарай қалай атайды? (
қарындас, әпке, сіңілі, аға, іні)
3. Отбасының әдет – ғұрпы туралы түсініктеме беру
( Үлкенді сыйлау, айтқан ақылдарын тыңдау,
үлкендер – кішіге ақылшы, кішіге – көмекшіболу).
4. Неке дегенді қалай түсінесің? ( Сүйіп
қосылған екі адамның ерікті одағы)
5. Отбасының бүкіл міндеті кімдерге негізделген?( Ата – анасына)
6. « Үлкенге көмек» дегенді қалай түсінесің? (
Үлкендердің заттарын көтеріп, айтқандарын істеу керек.)
7. Конституцияда отбасына қамқорлық туралы не айтылған?
( 27 – бабында «Неке мен отбасы», әке мен ана және бала
мемлекеттің қарауында болады деп көрсетілген»).
8. Отбасының татулық ұйтқысы кім? ( Ана)
9. Қара шаңыраққа ие болу дегеніміз не? ( ата
дәстүрін сақтау, әулет салтын , ұрпақ
жалғастығын үзбеу , әке түтінін өшірмеу
деген ұғым )
Жақсы білімдерін көрсеткен топ өз бағаларын алады , ал
біз саяхатымызды менімен бірге әрі қарай жалғастырамыз.
3.Сәрсенбі күні.Енді дәптерлерімізді ашып, бүгінгі
күнді , тақырыбымызды жазып алайық. Сабағымыздың
тақырыбы «Отбасындағы берілетін бата» . Сәрсенбі күні
бізге мәтін дайындап қойыпты.
Жаңа сөздермен жұмыс.Оқушылардың сөздік
қорын байыту үшін жаңа сөздермен таныстырады.
Жаңа сөздердің баламасын пайдалана отырып,
мәтіннің негізгі идеясын ашу.
адал- честный
дәулетті – состоятельный
қорғау –защищать
адамгершілік- человечность
қызмет атқарады-служит
тұрмыс-быт
бесікке салу – приучить к колыбели
сапарға шығар алдында – перед дорогой
дастарқан басында – за столом
жағдайлар –обстоятельства, случаи
ықпал етеді- содействует
қонақжай болу- быть гостеприимным
Жаңа сөздермен сөз тіркестерін құрау,
сөйлем құрастыру.
Кітабымыздың 23 бетінде мәтінге назар аударыңдар. Мен бір рет
оқимын, содан кейін бір оқушы дауыстап оқиды. Қандай
таныс емес сөздерді кездестірдіңдер?
Бата – біреуге жақсы тілек білдіру үшін айтылатын сөз.Батаны
жасы үлкен адамдар береді.
Бата жастарды әдепті , сабырлы , білімді, адал, дәулетті ,
бақытты, кешірімді болуға, жерін, елін, қорғауға
шақырады.
Бата отбасының бірлігін, адамгершілігін сақтауда ерекше
қызмет атқарады.
Бата тұрмыстағы әртүрлі оқиғаларға
байланысты айтылады: сәбиді бесікке салғанда, жүре бастағанда,
атқа алғаш мінгенде, сапарға шығар алдында,
үйленгенде ,т.б.
Сондай-ақ әртүрлі мерекелерде, дастарқан басында
тамақ ішкенде , т.б. жағдайларда бата береді.
Бата отбасының бақытты болуына ықпал етеді деп
есептеледі.Сондықтан бата алу үшін адамдар отбасында әдепті,
қонақжай болуға тырысады.Бата үйдегі адамдарды
сыйластыққа тәрбиелейді.
(Жауаптарына қарай баға қойылады.)
4.Бейсенбі күні (мәтінмен жұмыс)
-Бұл күн сендердің мықты , білімді , іздемпазды балалар
екендіктеріңді біліп, сендерге шығармашылық жұмыс
дайындап қойыпты. Бейсенбі күннің тапсырмасы :
логикалық ойлау , есте сақтау қабілеттерін дамыту , ауызекі
сөйлеу дағдыларын қалыптастыру үшін әр топ
берілген үш тапсырманың ішінен бір тапсырманы таңдап
орындайды:( 3 минут таймерде )
1- топ:Мәтін бойынша диалог құрастыру
2- топ:Мәтінді мазмұндау
3- топ:мәтін бойынша мазмұндау
5.Жұма күні (тірек сызбамен жұмыс) сызба арқылы
сөйлем құрап , сөйлем арқылы
әңгімелеу
6.
сенбі күні
1-топ :”Бата” мағынасын ашу үшін сөздерді топтастыр:
Сөздер: сыйластық , тәрбие сөзі, жылы сөз,
алғыс сөз, мадақтау ,
игі тілек, теріс қылық, жай сөз , мағынасыз сөз,
тәрбиесі жоқ.
2 топ :
• Бата отбасының бақытты болуына ………………………… деп есептеледі.
• Батаны ……………………………….. береді.
• Бата отбасының ………….., адамгершілігін сақтауда ерекше ……………….
атқарады.
• Бата үйдегі адамдарды …………………… тәрбиелейді.
• Сондай-ақ әртүрлі мерекелерде, …………………….. ………………………., т.б.
жағдайларда бата береді.
Керекті сөздер: бірлігін, ықпал етеді, жасы үлкен адамдар,
дастарқан басында қызмет ,сыйластыққа , тамақ
ішкенде .
3-топ:Сөйлемді
сөздерден дұрыс құрастыр
Сабырлы үйдегі байланысты жас зерделі әдептілікке айтылады
түрлі тәрбиелейді оқиғаларға сыйластық
қадамдарды әдепті Тұрмыстағы баулиды өсуге Бата
Жеткіншек өсуге ұрпақты әр
1.Жеткіншек жас ұрпақты әдепті ,зерделі болып өсуге
баулиды.
2.Тұрмыстағы әр түрлі оқиғаларға
байланысты айтылады.
3.Бата үйдегі адамдарды сыйластыққа , әдептілікке
тәрбиелейді.
7. жексенбі күні : Бейне баян
Бейнебаянды
мұқият тыңдап , мына сұрақтарға жауап
беріңдер:
• Не түсіндіңдер ? Бейнебаянда батаның қай түрі
берілген?
–
Аптаның Дүсенбі, Сейсенбі, Сәрсенбі, Бейсенбі , Жұма
Сенбі , Жексенбі күндеріне қонаққа барып келдік , бізге
дайындаған тапсырмаларын толықтай орындадық. Бүгін
сендер тек саяхат жасаған жоқсыңдар, өз
білімдеріңді жетілдіріп, топпен жұмыс істей алатындарыңды
көрсете білдіңдер.
– Проблемалық сұрақ:
– Барлығымыз бірігіп мына сұраққа жауап беріп
көрейік:
«Бата бүгінгі күнде қоғамға қажет пе ?
Неге?»
Тақтада жазылған тірек сөздерді қолданып , бата
құрастырып көріңдер
жаңа оқу жылындаl
сәттілік тілеймінl
мықты болсынl
оқуда алдаl
үлкен жетістікке жетіңдерl
қадамдарың нық болсынl
–
Бағалау .
– Үй жұмысы :23 бет , мәтінді мазмұндау ,
қайталау
– Сабақ аяқталды .
Күні: Қазақ әдебиеті 9- сынып
Сабақтың тақырыбы Бата, мақал-мәтел,
жұмбақ, жаңылтпаш, өтірік өлең туралы
3-сабақ
Сілтеме Күнтізбелік жоспар, орта мерзімдік жоспар, оқулық.
Мұғалімге арналған нұсқаулық, СТО
стратегиясы, 9- сынып оқулығы
Жалпы мақсаты Тұрмыс –салт жырларының түрлерін
меңгеру.Салт-дәстүрді қастерлеу,дәріптеу.
Ізденімпаздық қасиеттерге жетелеу,оқушылардың тіл
байлығын арттыру,тапқырлыққа баулу.
Оқыту нәтижесі СТО-ға үйрете отырып, мәнерлеп
оқуға, оны талқылауға үйрету
Топпен бірлесе жұмыс жасай біледі, тақырыпты аша алады, ережеге
бағынады, бір-бірін тыңдай біледі. Тұрмыс – салт
жырларының негізгі түрлерін ажырата алады. Өз ойларын еркін
жеткізе алады.
Оқыту формасы Жеке баламен, топпен, сынып ұжымымен жұмыс
жүргізу
Оқуда қолданылатын модульдер мен әдістер Оқыту мен
оқудағы жаңа тәсілдер. Сыни тұрғыдан
ойлауға үйрету. Оқыту үшін және оқуды
бағалау. Топтастыру. Миға шабуыл
Құрал – жабдықтар флипчарт,оқулық, кеспе
қағаздар
Кезең Мұғалімнің іс-әрекеті Оқушының
іс-әрекеті
1 кезең
Ұйымдастыру2 мин
Үй тапсырмасын тексеру 5мин Қызығушылықты ояту
Сәлемдесу арқылы сыныпта психологиялық ахуалды
қалыптастыру
Салт -дәстүрге байланысты жаттаған өлеңдерін
сұраймын Бір- бірімен амандасу түрлері арқылы
көңіл күйлерін көтеру.Үй жұмысын орындау.
Қосымша сұрақтарға жауап береді
2 кезең
Қызығушылықты ояту
3 мин
Мағынаны тану 20мин (жаңа сабақ бойынша тапсырмалар, сергіту
сәті 2 мин) Ой шақыру
Бата дегенді қалай түсінеміз?
Түрлері қандай?
Бата, бата беру — адал ниет, жақсы
тілек білдірудің ұлттық дәстүрі. Дастарқан
басында, түрлі жиын-тойларда, т.б. адам өмірінде кездесер
ірілі-ұсақты қуаныштар кезінде той, қуаныш иесіне арнап
қол жайып, бата береді. Сондай-ақ, қиын сапар, алыс
жолға аттанған азаматына ақ жол тілейтін
халқымыздың ежелден келе жатқан, кең таралған
дәстүрлерінің бірі. Бата беретіндер, көбіне,
көпті көрген ақсақалдар мен кемеңгер де дуалы
ауызды билер болып келеді. Бата қысылғанда — қуат,
қиналғанда—медетберіп, әрбір іс-әрекетіңе
даңғыл жол ашып, бәле-жаладан қорғайды деп
есептелген. Бата көзі тірілерге ғана емес, аруақтарға
да жасалған. Батасыз, тілексіз өмір болмайды. “Батамен ер
көгереді, жаңбырмен жер көгереді” деп халқымыз текке
айтпаған. Батаның да қисыны, айтылатын, айтылмайтын жері
болады, қуаныш пен тойдың ретіне қарай, соған
лайық Бата тілегі болады.
Бата қазақ фольклорының дербес, шағын жанры ретінде
қарастырылады. Ұйқасты, ырғақты болып келетін,
тұрақты образдарға негізделетін бата халқымыздың
жақсылық пен жамандык, адалдық пен арамдық, обал-сауап
турасындағы моральдық-этикалық түсініктерінің
айғағы іспетті.
Мағыналық тұрғыда екі түрге бөлінеді:
ақ (оң) бата (алғыс), теріс бата (қарғыс).
Қазақ халкының бата сөз үлгілеріне
В.Радлов,Ш.Уәлиханов, А. Васильев, Г. Потанин, т.б. зерттеушілер назар
аударып, жинап жариялаған.
Кейін батаға Ислам дінінің әсері тиген. Осы күнгі бата
отбасына амандық, молшылық, жастарға өмір, бақыт,
білім тілеу мазмұнында болып келеді
Тақтаға мақал-мәтелдер
жазылған форматты іліп, ондағы мақал-мәтелдерді
оқушыларға оқыту.
Білім қымбат,білу қиын.
Ықыласты шәкіртке сабақтың ауыры жоқ,
Ықылассыз шәкіртке ұстаздың тәуірі жоқ.
-Балалар,бұл мақалдарды біздің сабағымыздың
ұраны етіп алсақ,жаңа сабағымыз не туралы екенін
аңғаруға болады. Демек, бүгінгі жаңа
сабақтың тақырыбы...
-- Мақал-мәтелдер.
--Дұрыс,балалар, олай болса жаңа сабақты зейін қоя
мұқият түсініп алыңдар. Содан соң жаңа
тақырыпқа байланысты жұмыстар жүргіземіз.
Мақал-мәтелдер –халық
даналығының,көрегендігінің айнасы,тіл
байлығының алтын қазынасы.
Мақал-мәтелдер-өмір шындығының көрінісі,халықтың
кейінгі ұрпаққа қалдырған өсиеті,өмір
сүру әрекетінің ережесі.
«Сөздің көркі- мақал» деп тегін айтылмаған.
Мақал-мәтелдерді адам баласы өзі айтайын деген оймен
орайластырып,орынды қолданса,сөзі мірдің оғындай
өткір,көңілге қонымды, көркем әрі бейнелі
болады. Мақал –мәтелдер сөзбен терең мазмұнды
ойды бере алады.
Мақал-халықтың өмірден алған
тәжірибесінің,ой-тұжырымының қорытынды
жиынтығы,айқын ойды үлгі-өнеге, ақыл ретінде
қысқа қайырылып, көркем бейнелеп жеткізетін
халықтың дана,нақыл сөзі.
Мысалы: «Тоқпағы күшті болса,киіз қазық жерге
кірер» деген мақалды алсақ,бұл мақал екі жай
сөйлемнен тұрады. Мұнан мақалдардың көбіне
екі бөлімнен тұратынын білеміз. Оның үстіне
мақалдарда ой тиянақты болады. Алдыңғы ой екінші
түйінді пікірдің шарты түрінде келеді. Яғни киіз
қазақтың жерге кіруі тоқпағының күшті
болуына байланысты. Сонымен қатар мақалдарда бір-біріне
қарама-қарсы ұғымдар мен нәрселерді салысстыру арқылы
ой-пікірді айқындай түсу тәсілі басым келеді. Мысалы: «Біреу
тойып секіреді,біреуі тоңып секіреді», «Ер жігіттің екі
сөйлегені-өлгені,Еменнің иілгені –сынғаны» деген
мақалдардан дәлелдеу мен қорытынды пікір бірдей жүріп
отыратынын байқаймыз.
Мәтел мақалға қарағанда ойды ақырына дейін
жеткізбей,топшалап,болжам ретінде түсіндіретін, сөйлем түрінде
де, сөз тіркесі түрінде де келетін фразеологиялық бірлік.
Мәтел құрылысы ойды түйіндеу жағынан
мақалдан өзгешерек. «Әлін білмеген әлек», «Көппен
көрген ұлы той» деген мәтелде тұспал ғана
бар,мағына ашық емес,қорытынды пікір жоқ. Оны, бейнелік
сөз айшығы арқылы берілген ойды тыңдаушы өзі
топшалайды. Мәтелде тиянақты тұжырым да болмайды.
Арнайы дайындалған мақал –мәтелдердің қиындыларын
құрастыру арқылы топқа бөлу
Мақал – мәтелдер, мақал – мәтелдердің
тақырыптары, мақал-мәтелдердің
құрылымдық ерекшеліктері, мақал мен
мәтелдің айырмашылығы. Әртүрлі тақырыпта
біз естімеген, тың мақал – мәтелдер жазу.
Топпен жұмыс: Мақалдар мен мәтелдерді ажыратып баған
түрінде жазу 1-топ мақалдарды, 2-топ мәтелдерді.
Арнайы дайындалған жұмбақтардың қиындыларын
құрастыру арқылы топқа бөлу
Жұмбақ—ауыз әдебиетінің ертеден келе жатқан
түрі. Ол-адамдардың бір нәрсенің белгілерінің
екінші нәрсенің белгілері арқылы жұмбақтап айту
өнері. Жұмбақ мақал-мәтел сияқты
тақпақтап,ұйқастырылып айтылады. Жұмбақтар
өте ертеден келе жатқанмен,әр уақытта халық
оның жаңа түрлерін ойлап шығарып отырған.
М.Әуезов «Жұмбақ адамның дүниетану
жолындағы ойының, қиялының шамасын білдіреді» деген.
Жаңылтпаш – мұнда айтушының әр сөзді бұзбай
дұрыс айту мақсат етіледі. Әр сөзі шапшаң, тез
айтылуы тиіс.
Өтірік өлең – күлкілі, қызықты сюжетке
құрылады. Баланы тапқырлыққа баулып, ойын
дамытқан.
Жұмбақтар,жұмбақтардың тақырыптары.
Әртүрлі тақырыпта біз естімеген, жұмбақтар
жасыру.
1-тапсырма. Сен білесің бе?
І топ. Жұмбақ жасыру арқылы халқымыз жас
ұрпаққа қандай өнеге беруді мақсат етеді?
ІІ топ. Жаңылтпаштың тіл ұстартуда, дұрыс
сөйлеуде тәлімдік мәні неде?
ІІІ топ. Өтірік өлең– қазақ халық
поэзиясындағы ерекше қызғылықты, фольклорлық жанр
екенін дәлелдеңіздер
Оқушылар жұптасып, топқа бөлінеді. Бір- біріне
сұрақтар қою арқылы және әр түрлі
тапсырмалар арқылы жаңа тақырыпты меңгеріп отырады.
3 кезең
Сабақты бекіту 5 мин Ой толғаныс Не білдік ?
«Түртіп алу» әдісі
Білдім Мен үшін жаңалық Мені таңқалдырды
Белсенділік таныту. Жинаған білімдерін қолдану
Бағалау3 мин Сабаққа қатысып отырғандарына
қарай білімдері бағаланады.
Үйге тапсырма 2 мин Өздері білетін мақал- мәтел,
жаңылтпаш, өтірік өлең жаттап келу
Рефлексия 3 мин
Кері байланыс парақшасын толтыру арқылы.
Мақалаға белгі:сабақ жоспар
Қайту Пікірлер: 0 [complaint]Әкімшілікке хабарлама[/complaint]
Қазақ
әдебиеті
Сыныбы: 5
«Г»
Сабақтың тақырыбы: Тұрмыс – салт жырлары
Сабақтың
мақсаты:
1.Білімділік: Оқушыларға тұрмыс – салт жырлары туралы
әдеби білім беру.
2.Тәрбиелік: Оқушыларды еліміздің тарихын қастерлеуге,
ұлтжандылыққа тәрбиелеу.
3.Дамытушылық: Оқушылардың әдеби дүниетанымдарын
кеңейту, мәнерлеп оқу дағдыларын дамыту, пәнге
деген қызығушылықтарын арттыру.
Сабақтың типі: аралас сабағы.
Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ.
Сабақтың әдіс-тәсілі: баяндау, сұрақ-жауап,
мәнерлеп оқу, әңгімелеу
Сабақтың көрнекілігі: «Қазақ әдебиеті»
энциклопедиясы.
Пәнаралық байланыс: тіл, тарих.
Сабақтың
барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі: 1. Оқушылармен сәлемдесу.
2. Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру.
3. Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру:
1. Халық ауыз әдебиеті туралы түсінік
2. Ертегілер оқу
ІІІ. Білім тексеру:
1. Қазақ әдебиеті нешеге бөлінеді?
2. Ауыз әдебиеті деген не?
3. Жазба әдебиет деген не?
4. Ауыз әдебиетінің үлгілері бізге қалай жеткен?
5. Ауыз әдебиеті қалай пайда болды?
6. Ауыз әдебиетінің бізге берері не?
ІV. Жаңа
сабаққа дайындық
1.Сабақ тақырыбын тақтаға жазу
2.Сабақ мақсатын түсіндіру
V. Жаңа тақырыпты түсіндіру:
Қазақ әдебиетінің үлкен бір саласы – тұрмыс
– салт жырлары. Күнделікті тұрмыста өлең айту
қазақтың ең қасиетті салты болған. Ондай
өлеңдерді, жырларды сондықтан да тұрмыс- салт жырлары
деп атаған.
Тұмыс – салт жырларында халықтың өзіне тән
тұрмысы, тіршілігі салт – дәстүрі сөз болады,
төрт түлік мал және басқа жануарлар туралы,
наурыздағы, көктемдегі ел қуанышы туралы жырлар айтылады.
тұрмыс – салт жырларының түрлері:
1. Бесік жыры.
2. Тұсау кесер жыры.
3. Жар – жар
4. Той бастар.
5. Беташар.
6. Бата-тілек.
7. Жоқтау.
Тұрмыс- салт жырларының төрт түлік малға,
басқа жануарларға арналған түрлері көп.
Тұрмыс – салт жырларының ең көп тараған
түрі – наурыз жырлары. Көктемнің келуін жаңа
жылдың келуі деп түсінген халық, күн жылып, мал
көкке тойынған шақты қуаныш көріп, жауын
көп болсын, ақ мол болсын, елге тоқшылық болсын деп
өлеңдер айтқан. Оны біз наурыз жырлары деп атаймыз.
VІ. Түсінік тексеру:
Сұрақ - жауап
1. Тұрмыс – салт жырлары дегеніміз не?
2. Оларды неген тұрмыс – салт жырлары деп атаған?
3. Тұмыс – салт жырларының қандай түрлері бар?
4. Тұмыс – салт жырларының ең көп тараған
түрі қандай?
5. Наурыз жыры дегеніміз не?
Оқулықпен жұмыс.
1. «Малдың баласын сүюі» атты өлеңді мәнерлеп
оқу
2. «Төрт түлік мал туралы» атты өлеңді тізбектеп
оқу
VІІ. Жаңа сабақты бекіту:
1. Өлеңнен төтр түлік маоға қазақ
халқының қалай қарағанын
аңғарыңдар
2. Әрбір түлік төлінің сипатын ақындық
тілмен айтыңдар.
3. Өлеңдегі әрбір төлдің сипатына лайықтап
шағын суреттемелер жазыңдар.
4. Өлең шумақтарын жалғастырып жазып
көріңдер.
VІІІ.Сабақты қорыту:
1. Бағалау
2. Үй тапсырмасын беру.
1. Тұрмыс – салт жырлары туралы түсінік.
2. «Малдың баласын сүюі» атты өлеңді жаттау
3. Төрт түлік мал, жан – жануарлар, табиғат
құбылыстары туралы жырларды оқу.
Бекітемін
№ 19 ЖББ мектеп
директоры________
Сарсембаева Н.К.
«Тілге құрмет-елге құрмет» атты 14-24 қыркүйек арасында
өткізілетін тіл апталығының жоспары
2015-2016 оқу жылы
№ |
Өткізілетін шаралар |
Сынып |
Мерзімі |
Уақыты |
Жауаптылар |
1. |
Апталықтың ашылуы |
1-11 |
14.09.2015ж. |
12:30 |
Тіл мамандары
|
2. |
Конкурс чтецов |
8-9 |
15.09.2015 ж. |
12:00 |
Керимбекова М.Т., Пугачева Е.В. |
3. |
«Кім білгір?» сайыс |
6«А», «Ә» |
16.09.2015 ж. |
12:00 |
Туреханова К.Х. |
4. |
Мәтін туралы түсінік |
7 «Ә» |
16.09.2015 ж. |
16:40 |
Дауренбекова А.Ч.
|
5. |
«Батаменен ел көгерер...» |
9 «Б» |
18.09.2015 ж. |
10:40 |
Дуйсенбаева М. |
6. |
Внеклассное мероприятие «О языке межнацио-нального общения народов РК» |
8-9 |
18.09.2015 ж. |
12:00 |
Шамшатова Г. Керимбекова М.Т. |
7. |
Газеттер сайысы |
5-11 |
19.09.2015 ж. |
8:00-14:00 |
Тіл мамандары |
8. |
«Тілге құрмет- елге құрмет» |
7 «А» |
22.09.2015 |
14:00 |
Дауренбекова А.Ч. |
9. |
Қашықтасың туған жер |
8 «А» |
22.09.2015 ж. |
10:40 |
Байзакова М.Қ. |
10. |
« Өзге тілдің бәрін біл, өз тілінді құрметте» |
7 «Ә» |
22.09.2015 ж. |
13:00 |
Дуйсенбаева М.Б. |
11. |
Апталықтың жабылуы. Қорытынды кеш «Тіл бірлігі – ел бірлігі!» |
5-11 |
24.09.2015 |
14:00 |
Тіл мамандары, тарих пәнінің мұғалімдері |
Сабақтың
тақырыбы: Отбасы рөлінің қоғамда
қалыптасуының маңызы
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Оқушыларға
жанұя,шаңырақ,отбасы,Отан ұғымдары
жөнінде,отбасының қоғамның бір бөлігі екені
жөнінен толық мағлұмат беру;
Дамытушылық: отбасы мүшелерінің
құқығы мен міндеттері жайлы айта
отырып,іс-әрекеттері үшін жауап беру,туысына қамқор
болу сияқты дағдыларды қалыптастыру;
Тәрбиелік:отбасы мүшелеріне деген құрмет пен
сүйіспеншілікке баулу;
Қолданылатын әдіс – тәсілдер: Сұрақ-жауап,
түсіндіру, топтастыру,әңгімелеу, салыстыру,тест
әдісі;венн диаграммасы;
Қолданылатын көрнекіліктер: Сызбалар,суреттер,кестелер.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі. Оқушылармен амандасу, түгендеу. Зейіндерін
сабаққа аудару.
“Шаттық шеңбері”.
Оқушылар бір – біріне жүзім беру арқылы, жылы тілектер
айтады.
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау. (үй тапсырмасын тест
сұрақтары арқылы қорытындылау).
1. Жердің серігін ата
А) Ай
Ә) Күн
Б) Шолпан
2.Ғарыштық қашықтық қандай өлшем
бірлікті көрсетеді?
А) Километр
Ә) Сағат
Б) Ғалам
3.Ғарыш деген не?
А) Аспан
Ә) Қара кеңістік
Б) Ғалам
4.Жердің өз білігін толық айналып шығуын не деп атайды?
А) Күн
Ә) Тәулік
Б) Ай
5.Адам алғаш рет ғарышқа қашан ұшты?
А) 12 сәуір 1961 жыл;
Ә) 5 қазан 1957 жыл;
Б) 12 сәуір 1964 жыл;
ІІІ. Мотивация кезеңі.
Балалар, ағашта не өседі?
- Жапырақ өседі
- Жеміс – жидектер өседі. (алма, алмұрт) т.б.
Олай болса, менің қолымдағы алмаларда жасырынған
сұрақтар бар екен. Сол сұрақтарға
барлығымыз жауап беру арқылы, жаңа сабағымызды ашып
аламыз.
1. Балдан тәтті не?
2. Үш жұртты ата?
3. Бөле деген кім?
4. Балаға кім сыншы?
5. Жиен деген кім?
6. Шаңырақ иесі?
- Оқушылар, барлық сұрақтарға жауап беру
арқылы, алмалардағы әріптерден қандай сөз
шықты?
- Отбасы.
ІV. Жаңа сабақ. Отбасы – шағын қоғам
V.Психологиялық дайындық
Әкем,анам-қамқорым,
Көздерінің нұры біз.
Ағатайым екеуміз
Өмірінің гүліміз.
Біз де аянып қалмаймыз,
Екі етпейміз айтқанын.
Гүлдерді де баптаймыз,
Тазалықты сақтаймыз.
Біздің үйде бәрінің
Міндеті бар атқарар.
Татулық пен сый-құрмет
Осындайдан басталар.
VІ. Мәтінмен жұмыс
Отбасы-неке мен туыстық қатынастарға негізделген адамдар тобы.Отбасы
дегеніміз-әкесі мен анасы, олардың балалары және
ата-әжесі. Оларды бір-біріне деген махаббат,құрмет,
бауырластық біріктіреді, олардың ортақ шаруашылығы,
мүлкі болады.Отбасында балаларды ата-анасы өсіріп,
тәрбиелейді.Оған аталар мен әжелер көмектеседі.Олар
бала тәрбиелеу жөнінде кеңес береді,немерелерін
күтіп-бағады.Ата-ана отбасын не қажеттің бәрімен
қамтасыз етеді,сүйіспеншілікке және бірін-бірі
құрметтеуге жағдай жасайды.Қазақ отбасында
үлкенді сыйлау,құрметтеу және кішіге
қамқорлық, Отанды шексіз сүю дәстүрі
сақталған.
Туған жер –алтын бесік.
Отаннан артық жер жоқ,отандастардан артық ел жоқ.
Үлкендер-кішілердің ақылшысы.Ана өз баласына: “Жаман
істен,жағымсыз сөзден аулақ бол”, “Егіннің
соры-арамшөп, жігіттің соры-жалқаулық”деп
үйретеді.Кішілер ата-ананың,аталар мен әжелердің
және басқа туыстардың жәрдемшісі.Отбасының
әр мүшесі өз міндетін,өз ісін атақарады.
Отбасындағы бірін-бірі құрметтеу және бірін-бірі
жақсы көру көптеген қиын мәселелерді шешуге
мүмкіндік береді.
Отбасы-біздің мемлекетіміздің,халқымыздың бір
бөлігі.Отбасына қамқорлық-мемлекеттің басты
мақсатының бірі. Қазақстан Республикасының
Конституциясының 27-бабында: “Неке мен отбасы,ана,әке және бала
мемлекеттің қорғауында болады”деп көрсетілген.Бұл
мемлекет ата-аналарға балаларды өсіруге және
тәрбиелеуге жәрдемдеседі деген сөз.Ата-аналар
өздерінің кәмелетке толмаған балаларын
бағып-қағуға міндетті.Олардың
тәрбиесіне,білім алуына және денсаулығына қамқор
болуы тиіс.Олар өз балаларының іс-әрекеттері үшін
жауапты.Ал есейгеннен кейін ата-анасына қамқорлық
жасап,көмек көрсету-балалардың парызы.Толыққанды
отбасында өзара сыйластық орын алады. Отбасының
татулығы қоғам дамуы үшін өте маңызды.
- Отбасы мүшелерін қандай мақсат біріктіреді?
VІІ. Мәтінді тізбектей оқу арқылы мемлекет және
отбасы ұғымына сипаттама беру.
Мемлекет отбасы
VІІІ. Кестемен жұмыс
IX. Қорытынды ғажайып тоғыздық
30 (оң жақтағы) - Отбасының әдет –
ғұрпы туралы түсінік беру. (үлкенді сыйлау,
айтқан ақылдарын тыңдау, үлкендер кішіге ақылшы,
кішіге - көмекші)
30 (сол жақтағы) – “Үлкенге көмек” дегенді қалай
түсінесің? (Үлкендердің заттарын көтеріп,
айтқандарын орындау қажет)
30 (ортадағы) – Конституцияда отбасына қамқорлық туралы
не айтылған? (27 бабында “Неке мен отбасы, әке мен ана және
бала мемлекеттің қарауында болады деп көрсетілген” )
20 (оң жақтағы) – Ұл мен қызды жасына қарай
қалай атайды? (қарындас, әпке, сіңілі, аға, іні)
20 (сол жақтағы) – Отбасының барлық міндеті кімдерге
негізделген? (Ата - анасына)
20 (ортадағы) – Неке дегенді қалай түсінесің?
(Сүйіп қосылған екі адамның ерікті одағы)
10 (оң жақтағы) – Отбасын кімдер құрайды? (Ата,
апа, ана, әке, аға, қарындас, әпке, сіңілі, іні)
10 (сол жақтағы) - Отбасының ұйытқысы кім? (Ана)
10 (ортадағы) – Отбасының басшысы кім? (Әке)
Х. Бағалау. Рефлексия
- Сабақ саған ұнады ма?
- Несімен ұнады?
- Саған жаңалық болған не?
ХІ. Үйге тапсырма: “Отбасы шағын қоғам”
мазмұндау. “Менің отбасым” тақырыбына шығарма жазу.
қырыбы: «Алпамыс батыр» жыры
Мақсаты:
1. Жырдың мазмұнын ашу, композициялық құрылысын, көркемдік ерекшелігін талдау. Жырдың мазмұны мен идеясын игерте отырып, «Алпамыс батыр» жырындағы Алпамыс бейнесін сыни тұрғыда талдау арқылы жан-жақты ашу,меңгерту. Ол бейненің халықтың алып қуатының, қажымас қайратының, сарқылмас күшінің көркі екендігін дәлелдеу.
2.Алпамыс бейнесіне тән қасиеттерді саралай талдата отырып, оқушылардың сын тұрғысынан ойлауын дамыту, олардың көркем сөйлеу мен көркем жазу шығармашылығын арттыру.
3. Оқушыларды адамгершілікке,батырлыққа тән қасиеттерге баулу. Өз Отанын, туған елін сүйіп, құрметтеуге тәрбиелеу.
Түрі : Жаңа сабақ
Әдісі:Зерттеу, талдау,ой қозғау, мәнерлеп оқу, салыстыру, сұрақ-жауап.
Көрнекілігі: интербелсенді тақта,батырлардың суреттері,қосымша материалдар
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі
1.Сәлемдесу.
2.Оқушыларды топқа бөлу.(Оқушыларды журнал бойынша бөлу)
Ітоп: 1-14
ІІ топ: 15-29
Білімін бағалау: Жетондар арқылы бағалау.Жұлдызша,төртбұрыш,үшбұрыш.
ІІ. Үй тапсырмасы тексеру
I.«Қобыланды батыр» жырының мазмұнын баяндау
Жырдың соңындағы сұрақтар мен тапсырмалармен жұмыс.Екі топқа топтама беру арқылы үй тапсырмалары сұралады.
1.Қобыландының ерлік істері мен адамгершілік қасиеттері жырда қалай бейнеленген?
2. Құртқаның ақыл-парасаты мен адамгершілік қасиеттері қандай оқиғалармен көрінген? т.б.
ІІ. Тайбурылдың шабысы суреттелген суреттелген тұсты жатқа оқыңдар.
III.Слайдтар көрсету арқылы өткен сабақты бекіту. Қазақ эпосы .Анимациялық фильмдер. «Қобыланды батыр» жырынан 7 эпизодты көрсету.
ІІІ. Жаңа түсінікті қалыптастыру
Қызығушылығын ояту І. Ізденіс. Дерек көздер
1.“Алпамыс батыр” жырының тарихы, зерттелуі.
2.«Алпамыс батыр» жыры- ұлтымызға тиесiлi жыр.
1. « Ой қозғау» стратегиясы
Ердің бағын ашпаса,
Ер мұратқа жетер ме?!
Ерінің сағын сындырса,
Ел мұратқа жетер ме?! - деп Әйтеке би айтқандай,елін,жерін жаудан қорғап,еліне бостандық,бірлік сыйлаған батырлардың бірі- Алпамыс.
2.Ерлік,батырлық туралы мақал-мәтелдер сайысын өткізу. мақал-мәтел айтып жарысады.Екі топтан оқушы шығып
Ендеше, “Алпамыс батыр” жырының тақырыбы қандай ? /ерлік, батырлық, Отанын қорғау/
И деясы : Өз елін жаудан қорғау арқылы Алпамыстың батыр бейнесін ашу..
Басталуы
Байбөрінің қайғысы
Дамуы
Алпамыстың, онан соң Қарлығаштың
дүниеге келуi.
Шиеленісуі
Алпамыстың сүйген жары Гүлбаршынды iздеп
барып, Гүлбаршынды алып елiне келуi.
Шарықтау шегі
Елiн шапқан қалмақ ханы Тайшыққа қарсы жорыққа аттануы
Шешімі
Жетi жылдан соң елiне Ұлтанның көзiн жойып,
азып-тозған елiн мақсат-мұратына жеткiзуi.
ІІ топ. Жырдың көркемдік ерекшелігіне талдау жасау.
Теңеу |
Эпитет |
Гипербола |
Аллитерация |
Ассонанс |
Кепедей,төбедей, ошақтай, пышақтай, зындандай, жыландай, т.б. |
Қанды жас. Жас берен. Көк даңғыл |
Ауыздықпен алысып,Ұшқан құспен жарысып... Бір күн шапса Шұбар ат Айлық жер алып береді. |
Тозып кеткен ел-жұртын Тегіс жиып алады. Тентегі мен телісін Түзетіп жөнге салады. |
Алпамыс атты жас берен Атқа мінген бола ма?! Алдынан шығып сол ердің Жылықысын берсем ала ма? |
Сөздікпен жұмыс
Тірсек. Жан-жануардың артқы аяғы мен адам аяғының бүгіліп-жазылуына қажетті сіңір; қылтаның жоғарғы тұсы.
Телі-Тентек. Есер, содыр-сотқар.
Әулиеге түнеді -қадірлі, қасиетті, жақсы тілеу тілеп, әулиеге табынды.
Әзірет - дінбасы, молда, ғұлама.
Аса-дәрежелі адамдар /хан,би,қожа т.б./ қолына ұстайтын ерекше таяқ.
Машайық-ақылды адам, абыз.
Саруар - қожа, ие, пір.
Берен-өжет, өткір.
Қабынды-желігу, желпіну.
2.Қазақ эпосы.Анимациялық фильмдер. «Алпамыс батыр» жыры.3 эпизод. «Алпамыстың дүниеге келуі». Кейіпкерлер әлемі
Гүлбаршын
|
Жақсы әйел ... |
әйел атаулының ең ұнамды сипаттары болып табылатын ақылдылық, мінезділік, опалылық сынды белгілер Гүлбаршынға тән болып көрінеді. |
Ұлтан |
|
Ұлтан шын мәніндегі құл да емес. Ол – Алпамыстың немереағасынан туылған бала, Құлтайдан туған бала. Ұлтан өсе келе, өз дәрежесінің үстем болуын көздейтін зорлықшыл, мейірімсіз жан. |
|||
Қаракөзайым
|
|
|
Тайшық хан
|
|
|
|||
Кейқуат
|
|
|
Мыстан кемпір
|
|
|
|||
Байшұбар
|
|
|
Құлтай |
Туыс- жоқ болса бере алмайды, Бар болса көре алмайды. |
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Жырдағы салт-дәстүр белгілері: атастыру, әмеңгерлік,
Қорытынды. - Алпамыс батыр жырының эпостық жыр деп аталуы неліктен?
- Жырдың тақырыбы мен халық арманының қандай байланысы бар?
/Алпамыстың отқа салса күймейтін, оқ өтпейтін, қылыш кеспейтін болып көрінуі халықтың ешқашан жойылмайтын, жаңсылықтан үмітін үзбейтін дәл осындай ел перзенті болса дейтін аңсарынан туған./
-Жырдағы әйел адамдардың бойындағы қасиеттерге қалай қарайсың?
-Жырдың тәрбиелік мәні бар ма?
Үйге тапсырма: "Батыр туса - ел ырысы" тақырыбына әңгіме құрастыру.
Оқушылардың білімін бағалау.
№ 19 жалпы білім беретін мектеп
«Алпамыс батыр» жыры
Сыныбы: 6 «Ә»
Пәні: Қазақ әдебиеті
Пән мұғалімі:Дуйсенбаева М.Б.
Басталуы
Байбөрінің қайғысы
Дамуы
Алпамыстың,онан соң Қарлығаштың дүниеге келуі.
Шиеленісуі
Алпамыстың сүйген жары Гүлбаршынды іздеп барып,Гүлбаршынды алып еліне келуі.
Шарықтау шегі
Елін шапқан қалмақ ханы Тайшыққа қарсы жорыққа аттануы.
Шешімі
Жеті жылдан соң еліне Ұлтанның көзін жойып,азып-тозған елін мақсат-мұратына жеткізуі.
I топ
II топ
Сабақтың
тақырыбы: Алпамыс батыр жыры
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Жырдың мазмұнын ашу, композициялық
құрылысын, көркемдік ерекшелігін талдау. Жырдың
мазмұны мен идеясын игерте отырып, «Алпамыс батыр» жырындағы
Алпамыс бейнесін сыни тұрғыда талдау арқылы жан - жақты
ашу, меңгерту. Ол бейненің халықтың алып қуатының,
қажымас қайратының, сарқылмас күшінің
көркі екендігін дәлелдеу.
Дамытушылық: Алпамыс бейнесіне тән қасиеттерді саралай
талдата отырып, оқушылардың сын тұрғысынан ойлауын
дамыту, олардың көркем сөйлеу мен көркем жазу
шығармашылығын арттыру.
Тәрбиелік: Оқушыларды адамгершілікке, батырлыққа
тән қасиеттерге баулу. Өз Отанын, туған елін
сүйіп, құрметтеуге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: бекіту сабағы
Сабақтың әдісі: зерттеу, талдау, ой қозғау,
мәнерлеп оқу, салыстыру, сұрақ - жауап.
Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта,
батырдың бейнесі, деректі фильм, сөзжұмбақ
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру.
1. Сәлемдесу.
2. Оқушыларды топқа бөлу.
Ітоп: Аймира, Альбина, Олжас, Берекет, Индира, Арнұр.
ІІ топ: Альбина, Альфия, Ернар, Ұлтай, Ақжол, Есбол.
ІІІ топ: Айымгул, Айнұр, Серікбол, Үміт, Абай, Аят.
ІІІ. Жаңа сабақ.
1. « Ой қозғау» стратегиясы
Ердің бағын ашпаса,
Ер мұратқа жетер ме?!
Ерінің сағын сындырса,
Ел мұратқа жетер ме?! - деп Әйтеке би айтқандай, елін,
жерін жаудан қорғап, еліне бостандық, бірлік сыйлаған
батырлардың бірі - Алпамыс.
Ендеше, “Алпамыс батыр” жырының тақырыбы қандай? /ерлік,
батырлық, отанын қорғау/
Идеясы: Өз елін жаудан қорғау арқылы Алпамыстың
батыр бейнесін ашу.
Қызығушылығын ояту Деректі фильмді көрсет
1. Жырдан үзінділер келтіру.
І топ. Жырға композициялық талдау.
Басталуы
Байбөрінің қайғысы
Дамуы
Алпамыстың, онан соң Қарлығаштың дүниеге
келуi.
Шиеленісуі
Алпамыстың сүйген жары Гүл¬баршынды iздеп барып,
Гүлбаршынды алып елiне келуi.
Шарықтау шегі
Елiн шапқан қалмақ ханы Тайшыққа қарсы жорыққа
аттануы
Шешімі
Жетi жылдан соң елiне Ұлтанның көзiн жойып, азып -
тозған елiн мақсат - мұратына жеткiзуi.
ІІ топ. Жырдың көркемдік ерекшелігіне талдау жасау.
Теңеу Эпитет Гипербола Аллитерация Ассонанс
Кепедей, төбедей, ошақтай, пышақтай, зындандай, жыландай, т.
б. Қанды жас. Жас берен. Көк даңғыл Ауыздықпен
алысып, Ұшқан құспен жарысып...
Бір күн шапса Шұбар ат Айлық жер алып береді. Тозып кеткен ел
– жұртын тегіс жиып алады.
Тентегі мен телісін
Түзетіп жөнге салады. Алпамыс атты жас берен
Атқа мінген бола ма?!
Алдынан шығып сол ердің
Жылықысын берсем ала ма?
ІІІ топ. Сөздікпен жұмыс
Тірсек - Жан - жануардың артқы аяғы мен адам
аяғының бүгіліп - жазылуына қажетті сіңір;
қылтаның жоғарғы тұсы.
Телі - Тентек, Есер, содыр - сотқар.
Әулиеге түнеді - қадірлі, қасиетті, жақсы тілеу
тілеп, әулиеге табынды.
Әзірет - дінбасы, молда, ғұлама.
Аса - дәрежелі адамдар /хан, би, қожа т. б./ қолына
ұстайтын ерекше таяқ.
Машайық - ақылды адам, абыз.
Сәруар - қожа, ие, пір.
Берен - өжет, өткір.
Қабынды - желігу, желпіну.
2. Кейіпкерлер әлемі
Жағымды - жағымсыз
Достары - жаулары
Сұлулық - сұрқия
Қазір әр топ кейіпкер талдағанда мақал - мәтелмен
бастайды, Қандай? сұрағына жауап беріп, жырдан үзінді
тауып оқиды.
Ітоп: Дос – Алпамыс, Байбөрі.
«Алпамыс - досқа берік, жауға мейірімсіз»
Қандай?
Батырға тән ерекше қасиеттер: текті, жаудан сескенбейтін,
қорықпайтын, қалың дұшпанға қарсы
шабатын, намыс пен арды жоғары қоя білетін, еліне
қамқор, отқа салса күймейтін, оқ өтпейтін,
қылыш кеспейтін батыр.
Ауызына қарадым –
Сұлуды таңдап сүйгендей,
Келбетіне қарадым –
Қамқаны таңдап кигендей,
Қабағы қалың сол бала,
Тіпті шұнақ сол бала,
Шұбар ат мініп келеді,
Сол шұбардың дүбірі
Құлағыма келеді.
Мен білмеймін, тап сонан
Қандай адам өледі?!
Жылағанда көзіме
Қанды жасым тола ма?!
Тауға біткен бәйшешек
Қуарса бір күн сола ма?!
Жейделі байсын жерінен,
Қоңырат деген елінен
Алпамыс атты жас берен
Атқа мінген бола ма?!
Алдынан шығып сол ердің
Жылқысын берсем бола ма?!
Жылқысының кегіне –
Қызымды берсем бола ма?!
Ер баласы ер еді –
Кегін алмай қояр ма?!
ІІ топ: Сұлулық – Гулбаршын, Аналық, Қарлығаш,
Қаракөз.
«Гүлбаршын – жақсы әйел - жігітке біткен бақ»
Қандай?
Сұлу қыз ғана емес халықтың салт
дәстүрге, сертке берік, адамдық ар - намыс жолынан айнымайтын
адал әйел. Нағыз қазақ қызы. Әйел атаулының
ең ұнамды сипаттары болып табылатын көрікті, ақылды,
өр мінезді әйел.
Гүлбаршын сонда сөйлейді,
Сөйлегенде бүй деді:
«Етегім бе, жеңім бе,
Өлең менің теңім бе,
Айналайын, құдай - ау,
Осы менің бегім бе?
Құдай салсын аузыма
Бегім келсін қасыма.
Айналайын құдай – ау!
Жалғызымның даусы ма?
Абырой берсін сөзіме,
Көрінеді осы адам
От жалын болып көзіме.
Айналайын құдай – ау,
Осы тұрған диуана
Жалғызымның өзі ме?!»
ІІІ топ: Жау - Ұлтан, Тайшық хан.
«Ұлтан - жау жоқ деме жар астында»
Қандай?
Ұлтан шын мәніндегі құл да емес. Ол – Алпамыстың
немере ағасынан туылған бала, Құлтайдан туған
бала. Ұлтан өсе келе, Алпамыс секілді ел қамқоршысы
емес, өз дәрежесінің үстем болуын көздейтін
зорлықшыл, мейірімсіз жан.
Бір түрлі болды нұсқасы...
Кеудесі болды кепедей,
Мұрны болды төбедей.
Күрек тісі кетпендей,
Кеңірдегінің тесігі
Жүгімен түйе өткендей.
Құлағы болды қалқандай,
Мұрынына қарасаң,
Сығымданған талқандай.
Көзі терең зындандай,
Басқан ізін қарасаң,
Көрінеді оттың орнындай.
Аузы үлкен ошақтай,
Азу тісі пышақтай.
Иегі бар сеңгірдей,
Бір батыр болды сол күнде - ай!
Байбөрі мен Құлтайға
Алжыған қақбас дер еді,
Ер жеткен соң күніне - ай!
Малда, жанда нең бар деп,
Намаздыгер болғанша
Жолатпай қойды үйіне - ай!
Есіткен адам зар жылар,
Жыландай заһар тіліне - ай!
3. Қорытынды.
- Алпамыс батыр жырының эпостық жыр деп аталуы неліктен?
Батырлар жыры немесе қаһармандық эпос - халық
өмірінің тұтас бір дәуірін жан - жақты
қамти отырып, сол тарихи кезеңдегі батырлардың сыртқы
жауларға қарсы ерлік күресін, ел ішіндегі әлеуметтік
қайшылықтар мен тартыстарды бейнелейді. Сондай батырлық
жырлардың бірі - " Алпамыс батыр" жыры.
- Жырдың тақырыбы мен халық арманының қандай
байланысы бар?
Алпамыстың отқа салса күймейтін, оқ өтпейтін,
қылыш кеспейтін болып көрінуі халықтың ешқашан
жойылмайтын, жақсылықтан үмітін үзбейтін дәл
осындай ел перзенті болса дейтін аңсарынан туған.
- Жырдың тәрбиелік мәні бар ма?
Батырлар жырының тәрбиелік мәні бар. Жырда батыр қай
кезде де бұзылған жағдайды қалпына келтіруші
тұлға. Ол жауды жеңіп, әділеттілікті асқақтатып,
алғашқы мамыражай дәуірді қайта орнатады.
Оқиға өзінің басталған жерінде аяқталады.
Жай ғана емес, тоймен аяқталады. Себебі, халық
ұғымында жамандықты жақсылық, жауыздықты
қайырымдылық, зорлықты әділдік жеңу —
батырдың ерлігімен болатын іс.
Кері байланыс:
Оқушыларға таратылады, балалар жауап жазады және оқиды.
Не білемін? Не білдім? Не білгім келеді?
Үйге тапсырма: "Батыр туса - ел ырысы" шығарма жазу
Оқушылардың білімін бағалау.
Оқушыларды Алпамыс батыр бейнеленген төс белегілер арқылы
бағалау.
Кері қайту
Ілмек сөздер: әдебиет, ашық сабақ, Алпамыс батыр жыры
#9
Ұқсас жаңалықтар:
ЕР ТАРҒЫН
Оңтүстік Қазақстан облысы, Шымкент қаласы №25 Т.Рысқұлов атындағы мектеп-гимназиясы Есмурзаева Лазда Адсадыковна...
Айбыны елдің - Алпамыс
Сабақ тақырыбы: «Айбыны елдің - Алпамыс» Мақсаты: 1. Білімділік Оқушыларға эпос, жыр, жырау, жыршы ұғымдарына толықтай түсінік беру. 2. Дамытушылық...
Тайбурылдың шабысы. Алпамыс батыр
Қарағанды облысы, Жезқазған қаласының «№21 жалпы білім беретін орта мектебі» КММ бастауыш сынып мұғалімі Керимкулова Меруерт Бахытжановна...
Батырлар жырындағы сабақтастық
Қызылорда қаласы, № 7 орта мектебі, Әбдірова Гулмира Раушанбекқызы...
Жиембет жырау
Жиембет жырау әрі әскербасы, әрі әйгілі ақын болған. Қазақ жерін жаудан қорғауда талай ерлік, батырлық көрсеткен. Ақын поэзиясынан оның ерлік, өрлік...
Пікірлер: 0
Пікір білдіру
Ақпарат
Қонақтар,тобындағы қолданушылар пікірін білдіре
алмайды.
·
Сабақ тақырыбы: «Айбыны
елдің - Алпамыс»
Мақсаты: 1. Білімділік Оқушыларға эпос, жыр, жырау, жыршы
ұғымдарына толықтай түсінік беру.
2. Дамытушылық Көлемді эпикалық шығармаларды
қабылдап тыңдай білуге, дағдыландыру, жырды жаттау, есте
сақтау дағдыларын арттыру
3. Тәрбиелік: Оқушыларды жыр кейіпкерлерінің образын
тапсырмалар беру арқылы жауабын таба отырып,елжандылыққа,
батырлыққа, ержүректілікке тәрбиелеу.
Міндеті: Халық шығармаларын, ұлттың салт -
дәстүрін құрметтеуге, үлгі алуға, ұлы
адамдар өмірінен өнеге алуға тәрбиелеу. «Айбыны
елдің - Алпамыс» тақырыбында оқушылардың
білім деңгейлерін бақылап, жырға құмар
оқушыларды сараптау
Өзектілігі: Оқушылардың ойлау қабілеттерін арттыру,
жеке тұлғаның қажеттіліктерін қанағаттандыру,
ақпараттық технологияны үйлесімді пайдалану.
Шешу жолдары: 1. Сыныптан тыс іс – шара жұмысын тиянақты жоспарлау.
2. Жүйелі жұмыс жасау, нәтижелі іздену.
Тиімділігі: Оқушының ізденушілік қабілеті артады,
белсенділігі, қызығушылығы артады, өз бетінше
оқиды, талдайды, өзгертеді, уақыт үнемделеді,
шығармашылығы дамып, ынта, ықыласы көтеріледі.
Түрі: көрнекі сабақ
Пәнаралық байланыс: ана тілі, әдебиеттік оқу
Көрнекілігі: Плакат, музыкалық аспап, асықтар, интерактивті
тақта
Кіріспе: Қайырлы күн, оқушылар! Сіздермен осындай жарық
та әсем, кең сыныпта кездескеніме қуаныштымын. Бүгінгі
біздің сыныптан тыс іс – шарамыз ерлік, батырлық туралы
болмақ. Жасөспірімдерді ерлікке, батырлыққа, Отанды
сүюге тәрбиелеуде «Алпамыс батыр» жырының маңызы зор.
Алпамыс туған елін шет ел басқыншыларынан қорғауда ерен
ерлігімен халық сүйіспеншілігіне бөленген тұлға.
І Қызығушылықты ояту. Батырлық, ерлік туралы
мақал – мәтелдер айту. (Барлық оқушы қатысады)
Батыр туса - ел ырысы
Жаңбыр жауса жер ырысы.
Ер үмітін ер ақтар,
Ер атағын ел сақтар
Ер жігіт ел үшін туады,
Ел үшін өледі.
Жүру барысы:
Мағынаны тану
Залда отырған терме сыныбының оқушыларына «Алпамыс батыр»
жырынан сұрақтар қойылады. Сол сұрақтарға
ең бірінші болып жауап берген 4 оқушы бүгінгі «Алтын
сақа» ойынына қатыса алады.
Сұрақтар:
1. Жиделі Байсын елінде тұратын байдың аты кім еді? (Байбөрі)
2. Жырдағы Ұлтанның бейнесін кім сипаттап бере алады?
«Кеудесі болды кепедей,
Мұрны болды төбедей
Күрек тісі кетпендей
Кеңірдегінің тесігі
Жүгімен түйе өткендей
Құлағы болды қалқандай
Мұрнына қарасаң,
Сығымданған талқандай
Көзі терең зындандай
Басқан ізін қарасаң
Көрінеді оттың орнындай
Аузы үлкен ошақтай
Азу тісі пышақтай
Иегі бар сеңгірдей»
3. Байбөрі сүйтіп жылап жүргенде жалғыз немере
ағасы Құлтайдың тезекші
қара күңінен бір ұл туады. Сол ұлдың атын
кім айтып бере алады? (Ұлтан)
4. Алпамыстың ойнап жүріп ұрған баласы өліп
қала қала береді. Бір күні Алпамыс өрнек
құрып отырған «Ей, бала тұр, ойнаймыз» түртіп
қалса, бала оны көтере алмай өліп қалады. Сонда кемпір
Алпамысқа не дейді?
Бекерге жұрт баласын қырып жүрсің,
Ойыңа келгеніңді қылып жүрсің
Сарыбай қызын бермей кетті қашып
Несіне ойын ойнап, күліп жүрсің?
Шекті деген елінде
Сарыбай деген бай еді.
Жалғыз қызы Гүлбаршын
Он бесте туған ай еді.
Жасыңнан саған айттырған
Гүлбаршын сұлу жар еді.
(4 оқушыны сахна төріне шақырып орындарына орналастырамыз)
Енді барлығымыз орындарымызға жайғасып болсақ,
«Әудем жерге» көшейік.
4 асықты иіріп, кімнің асығы тік тұрса, сол оқушы
бірінші болып бастайды, (4 түсті
конверттен сұрақтар таңдалып қойылады.)
I. «Әудем жер»
1. Байбөрі деген бар екен,
Байбөрі малға бай екен,
Төрт түлігі сай екен,
Осы есебі жоқ көп жылқысы бар бай неге зәру болады?
(Перзентке)
2. «Жақсы ат - ер қанаты» дегендей, Алпамыс батырдың
жылқысының айтып берші. (Байшұбар)
3. Жырдағы сақау әйелдің аты? (Бадамша)
4. Жырдағы тайшық Ханның «Құрсауле қара
бура» дегені кім еді?
(Алпамыс)
Асықтарды иіріп болғаннан соң, ойыншы ойыннан шығады.
Әрі қарай 3 ойыншы «Қозыкөшке» қарай
көшеді. 3 түсті конвертті 3
ойыншы таңдап, сол конверттен сұрақтар қойылады.
II. «Қозыкөш»
1Тыныш жатқан елдің шырқын бұзып, малын айдап
әкеткен қалмақ ханы
Тайшық түс көреді. Түсінде не дейді?
Ей, жарандар, жарандар
Мен бір ғажап айтайын
Құлақ салып қараңдар
Мен бір бүгін түс көрдім.
Түсімде жаман іс көрдім.
Заманым менің қағынды
Қағынбаса не қылды?
Құрсаулы қара бура кеп
Қарсы қарап шабынды.
2. Алпамыстың сүйген жары кім? (Гүлбаршын)
3. Мыстан кемпірдің бейнесін қалай бейнелеп бере аласың?
Қабағы қатты тырысқан,
Көрінгенмен ұрысқан.
Тізесіне шекпен жетпеген
Басынан жаманшылық кетпеген
Біркез ширек бойы бар.
Асықтарды иіріп, 1 оқушыны ойыннан шығарамыз. Әрі
қарай «Беласарға көшеміз».
III. «Беласар»
1. Бала жылап отырғанда, шұбар ат мінген бір диуана өтеді.
Сонда Жәдігер не дейді?
Ей, дуана, жол болсын,
Жеке басың қол болсын,
Олжа басың мол болсын
Атыңның басы шапшақтай
Садағың оғы бұршақтай
Диуана, саған жол болсын?!
2. Алпамыстың зынданнан шығуына кім көмектеседі?
(Хан қызы Қаракөзайым)
Асықтарды иіріп 1 оқушыны ойыннан шығарамыз. Әрі
қарай ойыншының таңдауына береміз. Егер ол осы жерден
тоқтаса, ойынды тоқтатамыз. Егерде ойыншы әрі қарай
ойнаса, «Жолайрыққа» қарай көшеміз.
IV. Жолайрық 1 оқушыға ғана қойылады.
Арада тоқсан күн өтіп, Байбөрінің көзі
ұйқыға кеткен уақытта, кім аян береді. Ол не дейді?
(Шашты әзіз)
Осы сұрақтың жауабы дұрыс болса, онда бүгінгі
сайысымыздың жеңіскері болып саналады.
Толғаныс бөлім.
Бес жолды өлең ( Алпамыс, Гүлбаршын)
1. Алпамыс
2. Ақылды, ержүрек
3. Тапқырлық танытты, ұтымды ойланды, жеңді.
4. Алпамыстың жарының есімі – Гүлбаршын.
5. Алпамыс – батыр.
Қорытынды бөлім: Алтын сақа ойынына қатысқан
жеңімпаз оқушыларды марапаттау.
Кері қайту
Ілмек сөздер: Айбыны елдің Алпамыс, Алпамыс батыр жырына сабақ жоспары
#9
Ұқсас жаңалықтар:
Тайбурылдың шабысы. Алпамыс батыр
Қарағанды облысы, Жезқазған қаласының «№21 жалпы білім беретін орта мектебі» КММ бастауыш сынып мұғалімі Керимкулова Меруерт Бахытжановна...
Атажұрт (Сыныптан тыс шара)
Ақтөбе облысы, Хромтау ауданы, Аққұдық орта мектебінің қазақ тілі мен әдебиет пәнінің мұғалімі: Уразтаева Асет Куандыковна...
«Мың бір мақал, жүз бір жұмбақ»
Тәрбие сағаты Тақырыбы: «Мың бір мақал, жүз бір жұмбақ»...
«Ғажайыптар алаңы» ток-шоу ойыны
Қарағанды қаласы, № 6 ЖББОМ бастауыш сынып мұғалімі Ахметова Бахыт Махметовна...
Батырлар жырындағы сабақтастық
Қызылорда қаласы, № 7 орта мектебі, Әбдірова Гулмира Раушанбекқызы...
Пікірлер: 0
Пікір білдіру
Ақпарат
Қонақтар,тобындағы қолданушылар пікірін білдіре
алмайды.
№ |
Тақырыптары, жұмыс түрі |
уақыты |
жауапты |
1 |
1 отырыс 1.Сынып жетекшілер бірлестігінің жұмыс жоспарымен танысу және бекіту. 2. Уақытылы және өзекті: сынып жетекшілерінің қызметін бағалау өлшемдері |
қыркүйек |
Бірлестік жетекшісі |
2 |
2 отырыс 1.Баяндама «Оқушыларға адамгершілік тәрбиесін беру жолдар»
2 Ата-аналармен атқаратын жұмыстарында сынып жетекшісінің қызметі (пікірлесу)
|
қараша |
Жексенбаева Д.К Бірлестік жетекшісі мен сынып жетекшілер |
3 |
3 отырыс 1.Баяндама «Білім мен тәрбие беру арқылы оқушы бойына ұлттық құндылықтар жүйесін қалыптастыру»
2. Оқушы шығармашылығын дамытудың алғы шарттары және сыныптан тыс жұмыстар (дөңгелек стол)
|
ақпан |
Психолог Абенова Ж.Ж
Бірлестік жетекшісі мен сынып жетекшілер |
4 |
4 отырыс 1.Баяндама «Шығармашылық тұлғаны тәрбиелеудегі құзыреттілік» 2.Оқу жылының қорытындысы |
|
Ибраев Е.К. Сынып жетекшілер |
Бекітемін
Мектеп директоры: Сарсембаева М.К.
Сынып жетекшілерінің әдістеме бірлестігінің жұмыс жоспары
2014/2015 оқу жылы
Іс - шаралар |
уақыты |
Жауапты |
I. Сынып жетекшілер үшін консультация 1.Қазіргі мектептегі сынып жетекшілерінің атқаратын қызметі. 2. Сынып жетекшілерінің іс- әрекетінің мазмұны 3. Интеллектуалдық, шығармашылық жұмыстар өткізу әдістемесі. 4.Тәрбиелік іс-шаралардың психологиялық сараптамасы 5. Сынып ұжымының тәрбиелігін диагностикалау 6. Сынып жетекшілерінің құжаттары |
Қыркүйек Қазан Желтоқсан Қаңтар Мамыр |
Тәрбие жұмысының орынбасары СЖ
Психолог
СЖ |
II. Сынып жетекшілердің жұмысына бақылау. 1. Тәрбие жұмысының жоспарын бекіту 2. Сынып жетекшілерінің мектепішілік , іс- шараларын өткізу кестесін, құру, бекіту. 3. Сынып сағаттарына қатысу кестесін бекіту. 4. Сынып жетекшілерімен психологиялық қызметтің біріккен жұмысы. 5. Жұмыста ақпараттық технологияны қолдану 6. Сынып ұжымының даму диагностикасы |
Қыркүйек Қазан
Жыл бойы
Мамыр |
Тәрбие жұмысының орынбасары
СЖ
СЖ Психолог СЖ
|
III. Әдістемелік көмек 1. Қызықты педагогикалық идеялар банкін құру 2. Оқушылардың тәрбие деңгейін оқып үйрену 3. Психологтың көмек көрсету |
Оқу жылы барысында |
Тәрбие жұмысының орынбасары
Психолог
|
Бекітемін
Мектеп директоры: Сарсембаева М.К.
Сынып жетекшілерінің әдістеме бірлестігінің жұмыс жоспары
2014/2015 оқу жылы
Өтілу мерзімі |
Жұмыс мазмұны |
Түрі |
Жауаптылар |
Қыркүйек |
1.Сынып жетекшілердің құжаттары. 2.Мемлекеттік нышандарды насихаттау. 3.Жаңа оқу жылына тәрбиелік жоспарды талқылау. 4.Әдістемелік әдебиеттерге шолу. |
Отырыс |
Джумаханова Г.А. Климова Л.Н. |
Қараша |
1.Жастастардың арасындағы діни экстремизмді алдын алу. 2.Мектеп оқушыларының сыныптан тыс жұмыстарын ұйымдастыру. 3.2 тоқсан жұмыс жоспарын талқылау. |
Семинар |
Джумаханова Г.А. Байкадамова Р.Р. |
Қаңтар |
1.I жартыжылдықтың тәрбие жоспарын сараптау. 2. Сынып жетекшінің оқушылардың жеке және ұжымдағы қалыптасуындағы рөлі. 3.Өзін өзі жетілдірудегі шығармашылық есеп. 4. 3 тоқсан жұмыс жоспарын талқылау. |
Дөңгелек үстел |
Джумаханова Г.А. Оспанкулова Г.С. |
Наурыз |
1.Балағаттау –әлеуметтік-педагогикалық апат. 2. Өзін өзі жетілдірудегі шығармашылық есеп. 3. 4 тоқсан жұмыс жоспарын талқылау. |
Топпен жұмыс |
Джумаханова Г.А. Дюсембекова А.Е. |
Мамыр |
1.Жыл бойығы тәрбие жұмысының сараптамасы. 2.Оқушылардың жазғы демалысын ұйымдастыру. |
ӘБ отырысы |
Джумаханова Г.А. |
Өтілу мерзімі |
Жұмыс мазмұны |
Түрі |
Жауаптылар |
Қыркүйек |
1.Сынып жетекшілердің құжаттары. 2.Жаңа оқу жылына тәрбиелік жоспарды талқылау. 3. «Мектепке жол» акциясын өткізу. 4.Әдістемелік әдебиеттерге шолу. |
Отырыс |
Джумаханова Г.А. Климова Л.Н. |
Қараша |
1.Мектеп оқушыларының сыныптан тыс жұмыстарын ұйымдастыру. 2.Тәртібі қиын оқушылармен жұмыс түрлері. 3. 2 тоқсан жұмыс жоспарын талқылау.
|
Презентация |
Джумаханова Г.А. Векшина Н.О. |
Қаңтар |
1.I жартыжылдықтың тәрбие жоспарын сараптау. 2.Мектепте ЖИТС-ке қарсы алдын алу жұмыстарын жүргізу. 3. 3 тоқсан жұмыс жоспарын талқылау. |
Баяндама |
Джумаханова Г.А. Векшина Н.О. |
Наурыз |
1 . Өзін өзі жетілдірудегі шығармашылық есеп. 2. 4 тоқсан жұмыс жоспарын талқылау.
|
Дөңгелек үстел |
Джумаханова Г.А. Дюсембекова А.Е. |
Мамыр |
1.Жыл бойығы тәрбие жұмысының сараптамасы. 2.Оқушылардың жазғы демалысын ұйымдастыру. |
ӘБ отырысы |
Джумаханова Г.А. |
Жарияланды 19-12-2012, 16:04 Категориясы: Қазақ тілі және әдебиеті
Сабақтың
тақырыбы: Батырлар жырындағы сабақтастық
Мақсаты: Білімділік: Батырлар жырының мазмұны мен идеясын
игерте отырып, жырды талдау арқылы жан-жақты ашу, меңгерту.
Батырлар бейнесінің халықтың алып қуатының,
қажымас қайратының, сарқылмас күшінің
көркі екендігін дәлелдеу.
Тәрбиелік: Оқушыларды адамгершілікке, батырлыққа
тән қасиеттерге баулу. Өз отанын,туған елін
сүйіп, құрметтеуге тәрбиелеу.
Дамытушылық: батырларға тән қасиеттерді саралай талдата
отырып, оқушылардың ойлау қабілеті мен танымдық
қабілеттерін дамыту, көркем сөйлеу мен
шығармашылығын арттыру.
Сабақтың түрі: қорыту, талдау, шығармашылық
Әдісі: топтау, кестемен жұмыс, ой толғау, «дыбыстар
сөйлейді» ойыны, лимерик құрастыру, қарама-қарсы
элементтер, «Кім жылдам?» ойыны
Көрнекілік: анимациялық слайдтар, батырлар жыры
Пәнаралық байланыс: қазақ тілі, тарих, география,
халықтық педагогика, ән-әуез
Барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі
Елінің бағын ашпаса,
Ер мұратқа жетер ме?!
Ерінің сағын сындырса,
Ел мұратқа жетер ме?!- деп Әйтеке би айтқандай, елін,
жерін жаудан қорғап, еліне бостандық, бірлік сыйлаған
батырлар қазақ халқында өте көп. Алпамыс,
Қобыланды, Ер Тарғын сынды батырлардың ерлігін
оқыдық. Тағы қандай батырларды білеміз. Бұқарбай,
Жанқожа, Райымбек Наурызбай, Қабанбай, Б.Момышұлы,
Т.Тоқтаров т.б.
2)Ауыл-ауылға бөлу, ұрандарын айтқызу
1-топ - «Алпамыс батыр» ауылы
2-топ - «Қобыланды батыр» ауылы
3-топ - «Ер Тарғын» ауылы
Әр ауылдан бір оқушы ауыл ақсақалы болып бата береді.
II. Үй тапсырмасын сұрау
Әр ауыл өз батыры жайында жаңа мәліметтер
әкеледі, бөліседі.
III. Жаңа сабақ. Оқыған батырлар жырларының
бір-бірімен сабақтастығын, көркемдігін, кейіпкерлерінің
бейнесін аша түсу үшін түрлі жұмыстар жасаймыз.
1. «Жадымда жыр мазмұны» Кестеге түсіру.
оқиғаның орны Ұлттық көрініс
Кейіпкердің көңіл-күйі
Жаулары тарихи негізі
2. Теориядан тереңбіз. Жырдан көркемдегіш құралдарды
табу.
Теңеу Эпитет Гипербола
3. Кейіпкерлер әлемі «Дыбыстар сөйлейді» стратегиясы
А - Қ - Т -
Л - О - А -
П - Б - Р -
А - Ы - Ғ -
М - Л - Ы –
Ы - А - Н –
С - Н -
----Д
----Ы
4. Жырлардан үзінді тыңдатып қай жырдан үзінді екенін
тапқызу
5. «Қарама-қарсы элементтер» стратегиясы
Дос----Жау
6. Лимерик құрастыру
Кейіпкер
Мінездеме
Оқиға
Оқиға
Автордың көзқарасы
7. «Болжам жасау» стратегиясы «Егер де мен»
IV. Қорытынды
Ақ сұңқар ұшар жем үшін,
Туады ерлер ел үшін,
Тоқтай алмай барамын
Ағайын-туған ел үшін, - деп батырларымыз елін, жерін жаудан
қорғауға талай аттанған. ӨЗ отаны үшін
қандай қиыншылық болса да жауға қарсы тұра
білген. Біз де сол батырларымыз секілді өз Отанымызды
қорғайық.
V. Үйге тапсырма. «Батыр туса – ел ырысы» тақырыбында
ой-толғау жазу.
VI. Бағалау.
Кері қайту
Материал рейтингісі:
Сабақтың тақырыбы:Абзац.Сөйлемдердің байланысы.
Сабақтың мақсаты:
1.Логикалық мағынасын бұзбай мәтін құрастыру жолдарын түсіндіру,меңгерту.
2.Оқушылардың ойлау қабілеттерін,сөйлеу мәнерін дамыту мәтін құрастыруға,мазмұныналайықты ат қоя білуге,байланыстырып сөйлеуге дағдыландыру.
3.Оқушыларды сауатты,көркем жазуға баулу.Өз елін,Отанын сүюге тәрбиелеу.Тілін құрметтеуге баулу.
Сабақтың көрнекілігі:Интерактивті тақта,слаид,сөзжұмбақ.
Сабақтағы жаңа техналогиялар:Сын тұрғысынан ойлау бағдарламасы.
Сабақтың әдісі:Түсіндіру,сұрақ-жауап,топтық жұмыс.
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі
1.Оқушыларды тексеру.
2.Топпен таныстыру.
I топ «Алғырлар»
II топ «Қырандар»
III топ «Сұңқар»
II. Үй тапсырмасын тексеру
1 )Сұрақтар
1.Тілдің қызметі қандай?
2.Әдеби тілдің түрлері қандай?
3.Мәтін деген не?
4.Мәтін неден тұрады?
2 ) 22-жаттығудың орындалуын тексеру.Тіл,сөйлеу әдебі туралы өз ойларыңды айтып көріңдер.
ІІІ. Жаңа түсінікті қалыптастыру.
1. Слайд (Сайдты көрсету арқылы мәтінге түсініктеме беріледі)
Тіл-қатынас құралы.Кез келген халықтың өз ана тілі бар.Тіл әрбір адамға ана сүтімен бірге еніп,қалыптасады.Ол-атадан балаға қалып отыратын асыл мұра.Қазақ халқының ана тілі-қазақ тілі.Қазақ тілі-көне тіл.Ол түркі тілдерінің қыпшақ тобына жатады.Қазақ тілі-Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі.Қазақ тілі-бай,әдемі,көркем тіл.Ана тілінде сөйлеу,ана тілін сақтау,мақтаныш ету-әр адамның парызы.
Мәтін
Тақырыбы Сөз Сөйлем Абзац
IV. Іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
1) Оқулықпен жұмыс.
23-жаттығу. Мәтінге ат қойыңдар.Мәтін құрастыру туралы ғалым қандай ой білдіргенін айтыңдар.
2) Дәптермен жұмыс.
27-жаттығу.Топпен жұмыс.Өлеңді мәнерлеп оқып,автордың ойын жеткізіңдер.Өз ана тілің, оның сөз байлығы туралы ойланып,өз пікірлеріңді айтып беріңдер.
3) Тіл туралы мақал-мәтелдер,өлеңдер.
4) Слайд. 26-жаттығу.«Анамыздың ақ сүтімен бойымызға дарыған тілімізді ұмыту-бүкіл ата-бабамызды,тарихымызды ұмыту»ден жазды Бауыржан Момышұлы атамыз.Бауыржан Момышұлының ойын әрі қарай жалғастырып шығарма жазындар.
V. Қорытындылау
Сөзжұмбақты шешу.
|
М |
|
|
|
|
|
|
|||
Ә |
|
|
|
|
|
|
|
|
||
Т |
|
|
|
|
||||||
|
І |
|
|
|
||||||
|
Н |
|
|
|
|
|
|
|
||
VI. Үйге тапсырма:25-жаттығу,14- бет.
VII. Бағалау.Топ бойынша қатысқан оқушыларды бағалау.
VIII.Рефлексия кезеңі.
- Не өттік?
- Не білдіңдер?
- Мәтін неден тұрады?
№19 жалпы білім беретін мектеп
Қазақ тілі
Тақырыбы:Абзац.Сөйлемдердің байланысы
Сыныбы:5"Ә"
Пән мұғалімі:Дүйсенбаева М.Б.
Кештің мақсаты:Оқушылардың өз ана тіліне деген құрмет сезімін арттыру,тіл мәртебесін көтеру,таза сөйлеуге үйрету,өз ұлтына,еліне деген сүйіспеншілігін ояту.Қазақстан мемлекетінде тұратын барлық халықтардың тілдерін құрметтеу. Кештің барысы: а)Кіріспе.1.Мектеп директоры Сарсембаева Назира Калиевнаның құттыктау сөзі.2.ҚР мемлекеттік Гимні.
1-жүргізуші.Құрметті тіл жанашырлары!
Туған тілде сыры терең жаным бар,
Туған тілде әнім менен сәнім бар.
Туған тілім тіл болудан қалса егер,
Жүрегімді суырып-ақ алыңдар.
2-жүргізуші.Сәлеметсіздерме,ана тілін сүйетін ардақты қауым!
Бабамыздың тілі деп,
Даламыздың үні деп,
Туған елдің тілі деп,
Туған жердің үні деп.
1-жүргізуші.Сол еліміздің тірегіне айналған «Тіл туралы Заңның» тарихына назар аударайық.
1.1989 жыл 22 қыркүйек.Қазақстан Республикасында тілдер туралы заң қабылданып,қазақ тіліне «Қазақстан Республикасында Мемлекеттік тілі»мәртебесіне берілді.
2.1993 жыл 28 қаңтар.Қазақстан Республикасының тұңғыш Конституциясы қабылданып,онда қазақ тілі «ҚазақстанРеспубликасының Мемлекеттік тілі» болып бекітілді.
3.1995 жыл 30 тамыз.Республикалық референдумда Қазақстан Республикасының жаңа Конституциясы қабылданып,Конституцияның 7-бабында «Қазақстан Республикасының Мемлекеттік тілі-қазақ тілі »,-делінген.
4.1997 жыл 11 шілде. «Қазақстан Республикасында тілдер туралы Заң»Парламентте қайта талқыланып,ол Қазақстан Республикасының Президентінің Жарлығымен бекітілді.6 тарау,27 баптан тұрады.
2-жүргізуші.Ана тілім – қазақ тілім,туған тіл,
Қасиетті тіліміздің мәнін біл.
Ана тілді құрметтеңдер адамдар,
Заманға сай өзге тілдің бәрін біл.
7- сынып оқушысы Ғалымжанұлы Дидардың орындауында «Атамекен» әнін қабыл алыңыздар.
1-жүргізуші.Қазыбек би сөйлеген тапқырлықпен,
2-жүргізуші.Дулат ақын толғаған өмір сырынан,
1-жүргізуші.Махамбет жырлаған халық мұңынан,
2-жүргізуші.Абай айтқан асыл жауһарлардан,
1-жүргізуші.Жамбыл жеткен сырлы сөздерден,
2- жүргізуші.Әуезов аспандатқан әсемдік әлемінен,
1-жүргізуші. Таза мінсіз асыл тас,
Су түбінде жатады.
Таза мінсіз асыл сөз,
Ой түбінде жатады.
Су түбінде жатқан тас,
Жел толқытса шығады,
Ой түбінде жатқан сөз,
Шер тарқатса шығады.
Ортаға өзге ұлт өкілдерін шақырамыз.Әр түрлі ұлт өкілдері қазақ тілінде өлең оқиды.
2-жүргізуші.Әрбір тілде сөйле әлемді таң қылып,
Қазақ тілін білмеу қандай заңдылық,
Өсер балаң,байтақ далаң тұрғанда
Қазақ тілін жасау керек мәңгілік. Келесі кезекті 7«ә»сынып оқушыларына берелік. «Қара жорға» биі.
1-жүргізуші.Тілім менің қайыршы емес қаңғыбас,
Тілім тұлпар-қуған желге шалдырмас.
Кенже ұлдай үлкен үйге мұрагер,
Жер иесі-менің тілім мәңгі жас.
Ортаға 5-9-сынып оқушыларын шақырамыз.
2-жүргізуші.
Тіл жоғалса жоғалар ұлтың бүгін
Тілің барда нұр шашып атар күнің
Сөзімнің ұғар болсаң түп-төркінін,
Жүрек жырын жазар ем таппай тыным. Қабылқайыр Темірханның орындауында күйді қабыл алыңыздар.
2-жүргізуші.Ана тілде ата-баба сыры бар,
Аудармадан түпнұсқадай кім ұғар.
Өсе келе құстың тілін білсең де,
Ана тілсіз оның қандай құны бар.9-сынып оқушысы Абилпейсова Асемнің орындауында «Туған жер» әнін қабыл алыңыздар.
1-жүргізуші.Туған тілім - бабам тілі- өз тілім,
Туған тілім-анам тілі-өз тілім.
Туған тілім-далам тілі-өз тілім,
Туған тілім-адам тілі-өз тілім.
2-жүргізуші.Тіл –ұлттың жаны,халықтығының асыл белгісі,намысы,тыныс тіршілігінің көзі,Ата Заңымен қорғалатын,еркіндігінің үні.Оны құрметтеп,қорғау,келешек ұрпаққа жеткізу,Қазақстанның бақытты да парасатты,білімді де еңбекқор ұл-қыздары бізге ғасырлар бойы ата-бабаларымыздан жеткен аманат.
Ғалымжанұлы Дидар «Алға ,Қазақстан» әнімен ортаға шығады.
1-жүргізуші.Осымен «Тілге құрмет-елге құрмет» тіл апталығын ашылуынпа арналған жиынымыз өз мәресіне жетті.
Кештің мақсаты:Оқушылардың өз ана тіліне деген құрмет сезімін арттыру,тіл мәртебесін көтеру,таза сөйлеуге үйрету,өз ұлтына,еліне деген сүйіспеншілігін ояту.Қазақстан мемлекетінде тұратын барлық халықтардың тілдерін құрметтеу. Кештің барашысы: а)Кіріспе.1. Мектеп директоры Сарсембаева Назира Калиевнаның салтанатты құттықтау сөзі. 2.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
1-жүргізуші.Құрметті тіл жанашырлары!
Туған тілде сыры терең жаным бар,
Туған тілде әнім менен сәнім бар.
Туған тілім тіл болудан қалса егер,
Жүрегімді суырып-ақ алыңдар.
2-жүргізуші.Сәлеметсіздерме,ана тілін сүйетін ардақты қауым!
Бабамыздың тілі деп,
Даламыздың үні деп,
Туған елдің тілі деп,
Туған жердің үні деп.
1-жүргізуші.Сол еліміздің тірегіне айналған «Тіл туралы Заңның» тарихына назар аударайық.
1.1989 жыл 22 қыркүйек.Қазақстан Республикасында тілдер туралы заң қабылданып,қазақ тіліне «Қазақстан Республикасында Мемлекеттік тілі»мәртебесіне берілді.
2.1993 жыл 28 қаңтар.Қазақстан Республикасының тұңғыш Конституциясы қабылданып,онда қазақ тілі «ҚазақстанРеспубликасының Мемлекеттік тілі» болып бекітілді.
3.1995 жыл 30 тамыз.Республикалық референдумда Қазақстан Республикасының жаңа Конституциясы қабылданып,Конституцияның 7-бабында «Қазақстан Республикасының Мемлекеттік тілі-қазақ тілі »,-делінген.
4.1997 жыл 11 шілде. «Қазақстан Республикасында тілдер туралы Заң»Парламентте қайта талқыланып,ол Қазақстан Республикасының Президентінің Жарлығымен бекітілді.6 тарау,27 баптан тұрады.
2-жүргізуші.Ана тілім – қазақ тілім,туған тіл,
Қасиетті тіліміздің мәнін біл.
Ана тілді құрметтеңдер адамдар,
Заманға сай өзге тілдің бәрін біл. «Қазағым менің» әнін 5- сынып оқушысы Азаматтың орындауында қабыл алыңыздар.
1-жүргізуші. Өзінің тілі,елі үшін жанын берер өр тұлға ақын М.Шахановтың тіл туралы «Қазақ тілі»өлеңін 8-сынып оқушысы Алтынбек Айжан оқиды.
2- жүргізуші.5- сынып оқушысы Ғалымжанұлы Дидардың орындауында «Атамекен» әнін қабыл алыңыздар.
1-жүргізуші.Қазыбек би сөйлеген тапқырлықпен,
2-жүргізуші.Дулат ақын толғаған өмір сырынан,
1-жүргізуші.Махамбет жырлаған халық мұңынан,
2-жүргізуші.Абай айтқан асыл жауһарлардан,
1-жүргізуші.Жамбыл жеткен сырлы сөздерден,
2- жүргізуші.Әуезов аспандатқан әсемдік әлемінен,
1-жүргізуші.Қабдолов қисынын келтірген асыл арналардан ұлы тілдің құдіреттілігі мен қасиеттілігін аңғарсақ,сол ұлы тілмен шешілген талай дау,талай өткір сөздер,талай шешендердің шұрайлы ойлары таңдай қақтырады.Енді осындай ұлы есімдер мен халық есінде қалған мына бір көрініске назар аударайық.
Көрініс.Қазыбек би мен Бұқар жырау.
2-жүргізуші.Әрбір тілде сөйле әлемді таң қылып,
Қазақ тілін білмеу қандай заңдылық,
Өсер балаң,байтақ далаң тұрғанда
Қазақ тілін жасау керек мәңгілік. Келесі сөз кезегін 5«ә»сынып оқушыларына берелік. «Қара жорға» биі.
1-жүргізуші.Тілім менің қайыршы емес қаңғыбас,
Тілім тұлпар-қуған желге шалдырмас.
Кенже ұлдай үлкен үйге мұрагер,
Жер иесі-менің тілім мәңгі жас. 9-сынып оқушысы Бекетаева Гауһардың тіл туралы өлеңін қабыл алыңыздар.
2-жүргізуші.Енді тіл туралы аға буын өкілдерінің айтқан пікірлеріне құлақ салайық.
1 оқушы.Б.Момышұлы. «Тіл байлығы,тіл тазалығы-ұлт қасиетінің,салт-санасының негізгі өнеге,нағыз басты белгісі». «Ана тілін сүймегендік,білмегендік ұлт сезімін жоя отырып,ұлт безерлік тудырады».
2 оқушы.Ы.Алтынсарин. «Қазақтың тілі соншалықты мол.Қазақтың тіліменен қандай кітап болса да жазуға болады.Қазақ тілі мұншалықты жатыұ әм анық болар еді,егер де біздің қазақтар аңғарып,бөтен тіл араластырмастан ілгері бастырып сөйлесе.»
3 оқушы.А.Құнанбаев. «Тіл жүректің айтқанына көнсе,жалған шықпайды.Ақылдың тілін алса ұмыт қалады.»
4 оқушы.А.Байтұрсынов «Орысша оқығандар орыс сөзінің жүйесіне дағдыланып үйренген,ноғайша оқығандар жүйесіне дағдыланып үйренген.»
1-жүргізуші.Тіл жоғалса жоғалар ұлтың бүгін
Тілің барда нұр шашып атар күнің
Сөзімнің ұғар болсаң түп-төркінін,
Жүрек жырын жазар ем таппай тыным. Мектеп оркестірінің кешке арналған тартуын қабыл алыңыздар.
2-жүргізуші.Ана тілде ата-баба сыры бар,
Аудармадан түпнұсқадай кім ұғар.
Өсе келе құстың тілін білсең де,
Ана тілсіз оның қндай құны бар,-деп ақын ағаларымыз жырлағандай бүгінгі ұрпаққа саналы тәрбие беріп,ана тілімізді оқытып жүрген ұстаздардың да пікірін тыңдағымыз келіп «Хабар»телеарнасынан тілші шақырғанбыз.Енді сол тілші сөзіне құлақ түрсек.(Бір оқушы тілші болып шығып.амандасып,өзін тілші ретінде таныстырып,сауал қоятын мұғалімімен танысып,мұғалімдерге төмендегідей сұрақтар қояды.)
1.Қазіргі таңда тіл мәртебесі қай деңгейде деп ойлайсыз?
2.Қазақ тілі биік дәрежеге көтерілу үшін мемлекетіміз қандай жұмыстар атқару қажет деп ойлайсыз?
3.Тіл туралы өлең шумағын оқып берсеңіз.
1-жүргізуші.Туған тілім - бабам тілі- өз тілім,
Туған тілім-анам тілі-өз тілім.
Туған тілім-далам тілі-өз тілім,
Туған тілім-адам тілі-өз тілім.
2-жүргізуші.Тіл –ұлттың жаны,халықтығының асыл белгісі,намысы,тыныс тіршілігінің көзі,Ата Заңымен қорғалатын,еркіндігінің үні.Оны құрметтеп,қорғау,келешек ұрпаққа жеткізу,Қазақстанның бақытты да парасатты,білімді де еңбекқор ұл-қыздары бізге ғасырлар бойы ата-бабаларымыздан жеткен аманат.
1-жүргізуші.Осымен кешіміз өз мәресіне жетті.Аспанымыз ашық,заманымыз тыныш,тіл мәртебесі биік болсын. Алматы-2013 жыл
Скачано с www.znanio.ru
© ООО «Знанио»
С вами с 2009 года.