Бүкіл әлемдік тартылыс заңы

«Бекітемін» Мектеп директорының оқу ісі жөніндегі орынбасары:                    М.Камалова Күні:08.10.13 Сыныбы: 10 Пәні:физика Сабақтың аты Сілтеме  Жалпы мақсаты Күтілетін нәтиже Негізгі  идеялар  § 2.6  Бүкіл әлемдік тартылыс заңы Жоспар  Бүкіл әлемдік тартылыс заңы жайлы мағлұмат беру  Бүкіл әлемдік тартылыс заңы формулаларын есептер шығаруда  қолдана  білуге үйрету  Өзін­өзі  бағалай  білуге   баулу  Бүкіл әлемдік тартылыс заңы жайлы мағлұмат алады  Бүкіл әлемдік тартылыс заңы формулаларын есептер шығаруда  қолдана  білуге үйренеді  Өзін­өзі  бағалай  алатын болады 0  R  R 384000 3,27Ò  ­Жер радиусы 6371 км  ­Жерден Айға дейін қашықтық. a  T км  тәулік  2 , осыдан  g 0  a 2 Rg 0 0 2 R   осыдан   a  см ;  ал     / 2 2  24 2 T 3600 a 2 R ;     a  ,0 002725     g 0 a     R R 0 ,      R R 0  60 R ;  R мен Т­ның мәндерін қойсақ, онда  немесе   a  const 2R , демек центрге тартықш  үдеу Жердің центріне дейінгі қашықтықтың квадратына кері пропорционал кемиді.  Сонымен қатар  F~Mm Mm F ~ 2R  GF  G­гравитациялық тұрақты.  G=6,673ּ10­11Нּм2/кг2  GF  mm 2 1 2 R Mm 2R   немесе  Тапсырмалар Топтық жұмыс «Жигсо»     Жұптық жұмыс Жеке жұмыс «есептер шығару» Сабақ бойынша мұғалімнің  жазбалары:  (мұғалім және оқушы  немен айналысады) І.Ұйымдастыру (2 минут) 1.1. Сәлемдесу  1.2. Сынып оқушыларына  жағымды ахуал туғызу  1.3. Түгелдеу 1.2. Топқа бөлу (1,2,3 сандарына байланысты 3 топқа бөлінеді) ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (5  минут) 1. Импульстің қандай түрлерін білеміз? 2. Олай болса импульс моменті дегенміз не? 3. Гироскоп деген құрал жайында не білеміз? ІІІ. Талқылау үшін сұрақтар беріледі (4 минут) 1. Ньютонның қандай заңдарын білеміз? 2. Бүкіл әлемдік тартылыс заңы дегенді қалай түсінуге болады? 3. Гравитациялық күш дегеніміз не? ІҮ. Топтық жұмыс (15 минут)               Сіздің тобыңызда 5  рөлді: лидер, баяндамашы, хатшы, уақыт  сақшысы және бақылаушыларды анықтаңыз.  Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді:               Берілген тапсырманы   топпен бірлесе отырып, талқылайды және әр топтың бақылаушысы  жасаған  жұмыстарға сәйкес бақылау парағын жүргізеді. Бақылаушының  бағалау парағы № Бағалау өлшемдері Көш басшы Хатшы Баяндамашы Уақыт сақшысы Есептің шешуіне  үлес қосу Топтық жұмысқа атсалысуы 1 2 Міндетін атқару 3 Ү. Жұптық жұмыс  «Пилот ­ Штурман» (5 минут) (Штурман – басқарушы, пилот – орындаушы) Берілген формулаларды түсіндіреді                                                               2)                                                     3) 1)  GF  Mm 2R                                          GF  mm 1 2 2 R  Жұптың пікірлерін тыңдау,барлық айтылған ой­пікірлерді бағалаудың мақсатына сәйкестендіру                                               a 2 R                             VІ. Жеке жұмыс «есептер шығару» (11 минут) 5­жаттығу. (5,7) 1.Егер Жер кенеттен тоқтап қалса, ол қанша уақытта Күнге құлаған болар еді? Берілгені: Т=365 тәулік     Шешуі ?  Tt 3  T 125,0 ;     T период )5,0( a 3 a T   365  125,0 2 125,0 2 t 2 2.Жерден   Марсқа   ұшырылған   зымыран   күнді   эллипстік   орбита   бойымен   айнала   қозғалады.Марс   планетасының Күннен орташа қашықтығы 1,5 астрономиялық бірлікке тең.Зымыран Марсқа қанша уақытта жетеді?  Берілгені: a  ..11 бa ..5,12 бa a  тәулік. ?t 5,64           Шешуі Кеплер заңын пайдаланамыз:  a   1 a a 2 2 ; 5,11  2 aa  a 2     25,1       l   ұшу ұзақтығы  Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау. ҮІ.  Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.) (3 минут) Кейінгі тапсырмалар   Кейінгі оқу №80 § 2.6  Бүкіл әлемдік тартылыс заңы t 25,1 25,1 2  255 т