Экожүйелер
6.6.1.3 экологиялық пирамидада энергия мен заттардың ауысуын түсіндіру
Оқушылардың барлығы орындай алады: Қоректік тізбектегі энергия мен заттардың ауысуын біледі
қозғалысын қозғалысын Экологиялық факторлар туралы біледі және
түсінеді.
Оқушылардың көбісі орындай алады: экологиялық пирамидада энергия мен заттардың ауысуын біледі.
Оқушылардың кейбіреуі орындай алады: экологиялық пирамида ережесі негізіне сүйене отырып есеп шығара алады
бойбойынша
• Қоректік тізбектегі энергия мен заттардың ауысуын көрсетеді
• экологиялық пирамидада энергия мен заттардың ауысуын анықтайды
• экологиялық пирамида ережесіне сүйене отырып есеп шығарады•
Ескіні есіңе алмай,
Жаңа жадыңа түспейді
Үй тапсырмасын сұрау
“Дұрыс” немесе “Бұрыс”
1. Продуценттер – автотрофтар
2. Жасыл балдырлар – продуценттер
3. Адамдар – автотрофтылар
4. Редуценттер – органикалық заттарды түзеді
5. Етқоректілер – тұтынушылар
6. Консументтер (лат. consumo – тұтынамын), бейорганикалық
заттардан органикалық зат құраушылар.
7. Биотикалық түрткіжайт – паразитизм
8. Абиотикалық түрткіжайт жыртқыштық
9. Табиғи экожүйе – баубақша
10. Ыдыратушылар – бактериялар
11. Экотоп жанды табиғат компоненттері
ӨЗІҢДІ ӨЗІҢ ТЕКСЕР!
1. Продуценттер – автотрофтар
2. Жасыл балдырлар – продуценттер
3. Адамдар – автотрофтылар
4. Редуценттер – органикалық заттарды түзеді
5. Етқоректілер – тұтынушылар
6. Консументтер (лат. consumo – тұтынамын), бейорганикалық заттардан
органикалық зат құраушылар.
7. Биотикалық түрткіжайт – паразитизм
8. Абиотикалық түрткіжайт жыртқыштық
9. Табиғи экожүйе – баубақша
10. Ыдыратушылар – бактериялар
11. Экотоп жанды табиғат компоненттер
Экологиялық пирамидада
энергия мен заттардың ауысуы
САБАҚТЫҢ МАҚСАТЫ:
6.6.1.3 экологиялық пирамидада
энергия мен заттардың ауысуын
түсіндіру
Экологиялық пирамида – экожүйедегі барлық
деңгейдегі консументтер мен продуценттер
арасындағы арақатынастың графикалық
бейнеленуі.Экологиялық пирамида көбіне бағана
түріндегі сызбанұсқалар арқылы беріліп, табиғи
бірлестіктердің белгілі бір өнімділігі арқылы
ерекшелінеді.
ТОПҚА БӨЛУ
1топ. “Продуценттер”
2топ. “Консументтер”
3 топ. “Редуценттер”
Әр топ «Экологиялық пирамидада энергия мен
заттардың ауысуын түсіну» мәтінің оқып
шығыңыз.
Постер қорғау (Әрбір топ мүшелері берілген
тапсырма бойынша өз позицияларын
жариялау керек,басқа топ оқушылары
алдында жұмыстарын таныстырады)
1 топқа тапсырма: Берілген суретті мұқият қара. Сен оны қалай
түсіндірсің? Қандай заңдылықты анықтай аласың?
2 топқа тапсырма: Берілген азықтық тізбекке мұқият қара.
энергия азықтық тізбек арқылы қалай өтеді?
адамдар қоректік тізбекке қалай әсер етеді?
3 топқа тапсырма: Экологиялық пирамидада органикалық
заттар мен энергия алмасуын түсіндір.
БАҒАЛАУ «ЖАПОН ӘДІСІ»
Керемет_______оооо
Жақсы________мммм
Орташа_______ойойой
ЖҰПТЫҚ ЖҰМЫС
1.Егер күн жоғалатын болса қандай жағдай орын
алады?
2. Қоректік тізекте жыртқыштар жоқ болса не
болады? Себебін түсіндір?
3. Қоректік торды құрастыр
ЖЕКЕ ЖҰМЫС
1тапсырма .Энергия қоректік тізбек арқылы қалай өтеді?
А) Күн Өсімдік қоректі жануарлар – Өсімдіктер – Жыртқыш жануарлар
Ә) Күн Өсімдік қоректі жануарлар – Жыртқыш жануарлар– Өсімдіктер
Б) Күн Жыртқыш жануарлар–Өсімдіктер – Өсімдік қоректі жануарлар
В) Жыртқыш жануарлар– Өсімдік қоректі жануарлар – Өсімдіктер – Күн
2тапсырма .Қоректік тізбектегі бірінші деңгейден келесі әрбір деңгейге берілетін энергия ауысуын
көрсетеді.
Қоректік тізбектегі ағзаларды пирамидаға орналастыр.
3Тапсырма. Экологиялық пирамиданың ережесі негізінде анықта: 400 кг болатын бір дельфин Қара
теңізде өсіп, тіршілік етуі үшін қанша планктон (балдырлар мен бактериялар) қажет? Азықтық тізбек
: планктон – моллюскілер – ұсақ жыртқыш балық дельфин.
Дескриптор
1.Қоректік тізбек арқылы
энергияның өту жолын анықтайды.
2.Қоректік тізбектегі бірінші
деңгейден келесі әрбір деңгейге
берілетін энергия ауысуын белгілейді.
3.Дельфиннің қоректенуі үшін қанша
планктон керектігін
есептеп шығарады
РЕФЛЕКСИЯ «ЖЕТІСТІК
ПИРАМИДАСЫ»
Қызыл өте жақсы
түсіндім,
мен үшін қызықты болды.
Сары мен сабақты
жақсы түсіндім.
Жасыл тақырып
бойынша әлі де ізденуім
керек
ҮЙГЕ ТАПСЫРМА: ЕҢ ҰЗАҚ
ҚОРЕКТІК ТІЗБЕК ҚҰРАСТЫР
Ашық сабақ Жас маман Слайд.pptx
