Elektron hukumat va uning asosiy 3 elementi, elektron raqamli imzo haqida tushuncha.
Urinova Muqaddas Valisherovna
NamDU, o’qituvchi
Umumiy tushuncha
— Elektron hukumat – bu davlat boshqaruvi organlarida ichki va tashqi aloqalarning butun jamini
— tegishli axborot-kommunikasiya texnologiyalari bilan qo`llab-quvvatlash va ta'minlash tizimidir. U
— jumladan quyidagilarni o`z ichiga oladi:
— - kommunikasiya tarmoqlari orqali axborotni qayta ishlash, uzatish va yoyishning elektron
— vositalari (shu jumladan Internet) asosida davlat boshqaruvining axborot-kommunikasiya ta'minoti;
— - davlat hokimiyati barcha tarmoqlari organlarining fuqarolarning barcha toifalariga
— elektron vositalar orqali xizmat ko`rsatishi;
— - davlat organlarining faoliyati to`g`risida fuqarolarga elektron vositalar orqali xabar berish.
Elektron hukumatni shakllantirishga yo`naltirilgan normativ-huquqiy baza
Qonunlar:
«Elektron to`lovlar to`g`risida», «Elektron tijorat to`g`risida», «Elektron hujjat aylanishi
to`g`risida», «Elektron raqamli imzo to`g`risida», «Axboratlashtirish to`g`risida», «Pochta aloqasi
to`g`risida», «Telekommunikasiyalar to`g`risida», «Radiochastota spektorlari to`g`risida».
Prezident farmonlari:
«Kompyuterlashtirishni yanada rivojlantirish va axborot-kommunikasiya texnologiyalarini joriy etish
to`g`risida»;
«Telekommunikasiyalar sohasida boshqaruvni mukammallashtirish choralari haqida»;
«Axborot texnologiyalari sohasida rayonlashtirishni va boshqaruvni mukammallashtirish choralari haqida».
Davlat va xo`jalik boshqaruvi organlarida AKTni qo`llash sur'atlari
• 300ga yaqin axborotlashtirishga doir normativ hujjatlar qabul qilindi;
• axborot xavfsizligi yo`nalishi bo`yicha 4ta standart qabul qilindi;
• davlat va xo`jalik boshqaruvi organlarining veb-sahifalariga rasmiy maqom berildi (VM 181-sonli
• qarori, 23.08.2007y.);
• davlat va xo`jalik boshqaruvi organlarining veb-sahifalari uchun maxsus himoyalangan texnologik
• maydon yaratildi.
Hukumat (klassik tuzilma)
Hukumat (elektron hukumatga o`tish)
O`zbekiston Respublikasi davlat hokimiyati portali
(Government to Government)
«Davlat – Davlat» Hukumat muassasalarining o`zaro va mahalliy davlat boshqaruv organlari bilan
o`zaro hamkorlik qilishi
(Government to Business)
«Davlat – Biznes» Hukumat muassasalari bilan biznes sub'ektlari o`rtasidagi o`zaro aloqa
(Government to Citizens)
«Davlat – Fuqarolar» Hukumat muassasalari
bilan mamlakat fuqarolari o`rtasidagi o`zaro aloqa
«Davlat – Davlat» elementi
G2G elementiining asosiy vazifalar:
davlat boshqaruvi organlari va davlat muassasalarining axborot massivlari, banklari va
ma'lumotlar bazasini yagona tizimga integrasiyalash;
hujjatlar aylanishini optimallashtirish;
davlat qarorlarini ishlab chiqishni, kelishishni, qabul qilishni va ijrosini nazorat qilishni optimallashtirish.
«Davlat – Biznes» elementi
G2B: davlat va biznes tuzilmalari munosabatlari reinjiniringi, ularni davlatning direktiv-nazorat qiluvchi patronajidan bozor talablariga javob beradigan sivilizasiyali sherikka aylantirish
Asosiy davlat xizmatlari
Kompaniyalarni davlat ro`yxatidan o`tkazish;
Davlat organlaridan kerakli ruxsat beruvchi hujjatlarga kelishish va ruxsatnomalar olish (ekologiya,
qurilish, tabiy manbalardan foydalanish);
Lisenziya olish va uzaytirish;
Davlat organlari tomonidan sotuv operasiyalarini bajarish;
Korporativ to`lovlarni byudjetga to`lash (korporativ soliq, NDS, transport solig`i, yer solig`i va boshq);
eksport-import hujjatlarini rasmiylashtirish;
Statistik ma'lumotlarni rasmiylashtirish va boshqalar.
|
Elektron raqamli imzo
Elektron raqamli imzo yangi texnologiyadir.
Elektron raqamli imzo elektron axborot almashuviga
asoslangan faoliyat samaradorligini oshirishga yordam beradi.
Elektron raqamli imzo xujjatlarni tasdiqlashda o`z qo`li bilan
qo`ygan imzoga teng va xujjjatga xuquqiy maqom beradi.
ERI borasidagi qabul qilingan xujjatlar:
"Elektron raqamli imzo to`g`risida " qonun 2003-yil
“Elektron xujjat aylanishi to`g`risida" qonun 2004-yil
ERI texnologiyasidan foydalanish milliy standartlari
ERI ni qo`llash doirasi o`z ichiga:
elektron savdo tizimlari budjetni boshqarish,
telemeditsina, turizm, patent sohasi, buhgalteriya, to`lov tizimlari, tarnsport, ichki va tashqi yozishmalar kabi qator sohalarni oladi. Bunda vaqt va mablag` tejaladi
Hozirgi kunda 30000 ga yaqin ERI kalitlari
va sertifikatlari topshirilgan.
Respublikada bir nechta ERI kalitlarini ro`yxatga olish markazlari bor.
Ular ERI sertifikatlarning elektron hujjat va qog`oz shaklidagi hujjatlarini topshirish,
ERI ning elektron hujjatlarida va boshqalarda haqiqiyligini tekshirish kabi xizmatlarni bajaradi
Elektron hujjatda ERI ni qo`llagan holda uning muallifini aniqlash mumkin. Shu tufayli rasmiy hujjatlarni qog`ozda emas, balki Internet tarmog`i orqali elektron shaklda jo`natish, bu bilan vaqt va mablag`ni tejash imkoni tug`iladi.
© ООО «Знанио»
С вами с 2009 года.