ЭМИ Ленц ережесі

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: магнит өрісі

Күні:

Сынып: 10

Мектеп:

Мұғалімнің аты –жөні:

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Электромагниттік индукция заңы.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

10.4.2.1- магнит ағыны өзгеруі салдарынан электр қозғаушы күштің пайда болуын түсіндіру;

10.4.2.2- Ленц ережесін түсіндіру;

Сабақ мақсаттары

Алған теориялық білімдерін практикада есептер шығаруда қолданады

Бағалау критерийлері

Математикалық сауаттылық: Есептеулерді қателіксіз орындайды, өлшем бірліктерді дұрыс қолданады.

Қолдану: Магнит ағынының формуласын есептер шығаруда қолдана алады.

Талдау: Магнит ағынының қандай шамаларға тәуелді екенін талдап, формуласын қорыта алады.

Математикалық сауаттылық: Формуланы түрлендіріп, дұрыс есептеулер жүргізеді.

Қолдану: Ленц заңын есептер шығаруда қолдана алады.

Математикалық сауаттылық: Формуланы түрлендіріп, дұрыс есептеулер жүргізе алады

Талдау: Ленц заңын талдап, тәуелділікті анықтайды

Тілдік мақсаттар

Оқушылар өздерінің түсініктерін көрсететін жаңа сөздерді пайдаланулары керек. Олар терминдерді түсіну және қолдану керек.

Арнайы пәндік лексика мен терминология:

Сөздік

Құндылықтарды дарыту

-          Оқушыларды академиялық адалдыққа тәрбиелеу (тапсырмаларды орындау барысында өз бетімен жұмыстануға үйрету)

-          Оқушыларың бойында жауапты азаматтық ұстанымды қалыптастыру.

-          Өмір бойы білім алу құндылығын сыни тұрғыдан ойлау арқылы білімге деген құштарлығын қалыптастыру

-          Оқушылар арасында ынтымақтастық ортаны қалыптастыру.

Пәнаралық байланыстар

Математика

АКТ қолдану дағдылары

Есептер мысалын АКТ көмегімен ұсыну

Бастапқы білім

Магнит өрісі, күш сызықтары, Ампер күші  

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет  

Ресурстар

Ой шақыру

5 мин

Оқушылармен амандасу, түгендеу

Формулаларды еске түсіру

1.      Ампер күші

2.      Лоренц күші

3.      Магнит ағыны тығыздығы (индукция векторы)

4.      Магнит өрісінің ағыны

5.      Магнит өрісіне перпендикуляр бағытталған зарядталған бөлшектің айналу периоды

Оқушылар хабарламасы

Ойлану/

Ақпарат

15 мин

Бейнефильмдер 5мин

Электромагниттік индукция құбылысы -  сыртқы магнит өрісінің өзгерісі кезінде тұйық өткізгіште индукциялық токтың пайда болуы.

Электромагниттік индукция

Амперметрмен байланысқан катушкадағы магниттің қозғалысы,ток ағынын тудырады. Бұл - электромагниттік индукция құбылысының мысалы. Магниттің қозғалысы салдарынан туындаған ток-индукциялық ток деп аталады. 1831 жылы Майкл Фарадей электромагниттік индукция құбылысын ашты.

Электр тогы магнитизмнен пайда болады

Тұрақты магнит пен өткізгіш тыныштықта тұрғанды ток ағынын тудырмайды, сол сияқты қозғалыссыз электр заряды да магнит өрісін тудырмайды. Өткізгіштегі зарядтардың қозғалысы, сол сияқты өткізгішке қатысты магниттің қозғалысы салдарынан өткізгіш арқылы пайда болатын ток магнит өрісін тудырады.

Тұйықталған контурда  электромагниттік индукцияның ЭҚК-ші жылдамдық бағытына кері бағытталады:

Индукциялық токтың бағытын Ленц ережесі бойынша табады:

Ленц ережесі

Магнит өрісін тудыратын индукциялық токтың бағыты магнит ағынын тудыратын индукциялық токтың өзгеруіне кедергі жасайды. Яғни сыртқы магнит өрісінің өзгерісі салдарынан тұйық контурда пайда болған индукциялық ток әр уақытта өзінің магнит өрісімен өзін тудырған магнит ағынының өзгерісіне қарсы әрекет етеді.

Гейнрих Ленц

Неміс Ресей физигі. 1830 жылы Петербургтағы Ғылым Академиясының өкілі болды. 1836 жылы Петербург университетінде мұғалім болып тағайындалды. Ленц электр мен геофизиканы 

зерттеді. Ол 1833 жылы ереже тұжырымдады, кейін оны Ленц ережесі деп аталды. Ағын бағытын анықтайтын, контур арқылы өтетін 

электр тогының электромагниттік индукцияға қатынасы яғни, тұйық контурдағы  магнит өрісінің өзгерісінің салдарынан туатын индукциалық ток әрқашан оның тудыратын магнит өрісі магнит ағынының өзгеруіне кедергі жасайды. 1842 жылы Ленц өткізгіште 

электр тогы өткен кездегі жылу мөлшерін анықтайтын заңын ашты.

Өздік индукция

Ток күшінің өзгерісі, өздік  индукция тоғының пайда болуына  себепші болады.

Презентация

http://www.bilimland.kz/kk/#lesson=10892

http://www.bilimland.kz/kk/#lesson=10892

http://www.bilimland.kz/kk/#lesson=10874

Практикум

10 мин

Дәптермен және тақтамен жеке жұмыс

1.      Катушканың ішіндегі магнит ағыны 32с ішінде 24мВб-ден 50мВб-ге дейін өзгерген кезде индукцияның орташа ЭҚК-і 10 В болуы үшін қанша орам саны керек?                              (12300)

Кирик  №25 өзіндік жұмыс бастапқы орта деңгей

22-жаттығу

Б.Кронгарт, В.Кем, Н.Қойшыбаев

Есептер жинағы

Рефлексия

3 мин

Үйге тапсырма:

2 мин

Не білемін?

Не білдім?

Не білгім келеді?

Тақырып бойынша қайталау 11-тарау

Стикермен жұмыс  

Б.Кронгарт, В.Кем, Н.Қойшыбаев

Саралау – оқушыларға қалай  көбірек қолдау көрсетуді  жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Барлық оқушылар:

Формулаларды еске түсіреді

Оқушылардың көпшілігі:

Есептеулерді дұрыс жүргізеді

Кейбір оқушылар:

Индукциялық токтың қолданылуын атап бере алады

Тексеру парақтары

Бағалау парақтары

Сабақ барысында қолдау, қолпаштау көрсету жетістік критерийлері арқылы

Интерактивті тақтаны сабақ барысында қолдану уақытын 10 минуттан асырмау

Көз жаттығуларын орындау

Кабинетті желдету

Кабинетте приборлармен жұмыс жасау барысында қауіпсіздік ережесін сақтау (су қолмен жұмыс жасамау) жарықты қажет емес кезінде өшіру

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба?

 Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?