Eng qadimgi davrdan VII asrgacha ta`lim va tarbiya masalalari

Eng qadimgi davrdan VII asrgacha ta’lim tarbiya masalalari

O`QITUVCHI : N. SULTONOVA

Tavsiya etiladigan adabiyotlar;
1. Xodjaev B.X. Umumiy pedagogika nazariyasi va amaliyoti. Darslik. – T.: “Sano-standart” nashriyoti 2017, 417- bet.
2. Musurmonova A. va boshqalar. Umumiy pedagogika. O’quv qo’llanma. «Ozkitobsavdonashriyoti», 2020. 399-bet.
3. Krivshenko L.P. Pedagogika. 2-ye izdanie. Uchebnik dlya bakalavrov (Russian Edition), Izdatelstvo “Prospekt» (December 10, 2019), 756-str.
4. Sandra P.A. Robinson, Verna Knight. Handbook of research on Critical Thinking and Teacher Education Pedagogy. IGI Global; 2019. 446 pages.
5. Xutorskoy A.V. Pedagogika. Uchebnik dlya vuzov. Standart tretego pokoleniya. – SPb: Piter. 2019. – 608 ss.il – (Seriya «Uchebnik dlya vuzov»).

Ma’lumki, kishilik jamiyatining vujudga kelishi jarayonida inson ham biologik jihatdan, ham ijtimoiy jihatdan takomillashib borgan. Dastlabki diniy e’tiqodlar, eng oddiy ixtirolarning takomillashib borishi kabi holatlar inson ongining ham shakllanib borishiga turtki bo'ldi. Bu jarayon minglab yillarni o‘z ichiga olgan bolib, ana shu davrda inson ongi shakllanishining asosi sifatida qabul qilingan xulq-odob qoidalari, ijtimoiy talablar yuzaga kelgan. Ushbu talablar muayyan davrda yaratilgan yodgorliklarining asosiy mazmuni va mohiyatini tashkil etadi.

Kishilar mehnat faoliyatini jamoa a’zolarining yosh jihatlariga ko‘ra quyidagicha tashkil etganlar:

a) bolalar va o'smirlar;
b) ijtimoiy hayot va mehnatda to`la ishtirok etuvchilar;
c) keksalar.

Maktablarda asosiy e’tibor bolalarga og'zaki bilim berish bilan birga ularda yozuv ko'nikmalarining shakllantirilishiga qaratildi. Dastlab suratkashlik rivojlanib, piktografik xat paydo bolgan bo'lsa, keyinchalik qo'shni mamlakatlardan kirib kelgan harflar yordamida yozish usuli paydo bo'ladi va bu usul tez tarqala boshlaydi.

Eramizdan oldingi I ming yillik o'rtalariga kelib, oromiy yozuvi negizida Ovisto, Xorazm, so‘g‘d, Kushon, run (Urxun-Enasoy), uyg‘ur va boshqa yozuvlar paydo boladi va ta`lim-tarbiyaning rivojlanishida muhim ahamiyat kasb etadi.
Xitoyda qog'ozning ixtiro etilishi, Hindistonda hisoblash, o‘nlik sonlarning paydo bo`lishi, Mesopotamiyada yer kurrasining graduslarga, sutkani soatlarga, minut va sekundlarga bo'lishning o'ylab topilishi,

Markaziy Osiyoda O`rtayerdengizi bilan Hindistonni o‘zaro boglovchi karvon yo'Iining vujudga kelishi, keyinchalik Xitoydan Markaziy Osiyo orqali O`rtayerdengiziga «Buyuk ipak yo‘li»ning ochilishi kabi voqealar mazkur hududlarda yashovchi xalqlar madaniyatining rivojlanishiga sabab boldi.

Eramizdan avvalgi minginchi yillarning o'rtalarida eng qadimgi ajdodlarimiz tomonidan qahramonlik mavzusida juda ko‘p afsona va rivoyatlar yaratilgan..

Agar bu afsonalar zardushtiylik dinining muqad-das kitobi «Ovisto» mundarijasidan o‘rin olmaganda edi, biz ular haqida hech qanday ma’lumotga ega bo'lolmagan bolardik.

«Ovisto» diniy xarakterga ega bo'lish bilan birga, o'zida falsafiy, siyosiy, filologik, va tarbiyaviy masalalarni ham qamrab olgan.
Abu Rayhon Beruniy ozining «Qadimgi xalqlardan qolgan yodgorliklar» asarida zardushtiylik dini qadimgi Xuroson, Fors, Iroq va Balxdan Suriya yerlarigacha tarqalganligini aytadi.

Avestoning vatani qayer?

«Ovisto» ta’limotida jismoniy va ma’naviy dunyo uch hayotiy davrga bolinadi.
Birinchi davr eng qadimgi davr sanalib, u ilk hayotni bildiradi. Bunda ham jismoniy, ham ma’naviy dunyoda yaxshilik tantana qiladi. Dunyoda yoru`glik va insoniy saodat hukmron bo'lgan.

Ikkinchi davr hozirgi davr bo'lib, bu davrda yaxshilik ruhlari bilan yomonlik ruhlari o'rtasida kurash davom etadi.

Uchinchi davr - bo‘lg‘usi hayot. Bu davrda aql-idrok va adolat tantanasi o'rnatiladi. Bo‘lg‘usi yaxshi hayotni Artu o'rnatib, dehqonlar badavlat, hokimiyat esa mustahkam bo'ladi, deyiladi.
«Yaxshilik ta’limni va sadoqatni amalga oshirib yaxshi hokimlar hukm yuritaversinlar. Odamlarga va ularnmg avlodlariga baxt-saodat keltiradigan ta’limni amal­ga oshirsinlar».

PPT模板下载：www.1ppt.com/moban/ 行业PPT模板：www.1ppt.com/hangye/
节日PPT模板：www.1ppt.com/jieri/ PPT素材下载：www.1ppt.com/sucai/
PPT背景图片：www.1ppt.com/beijing/ PPT图表下载：www.1ppt.com/tubiao/
优秀PPT下载：www.1ppt.com/xiazai/ PPT教程： www.1ppt.com/powerpoint/
Word教程： www.1ppt.com/word/ Excel教程：www.1ppt.com/excel/
资料下载：www.1ppt.com/ziliao/ PPT课件下载：www.1ppt.com/kejian/
范文下载：www.1ppt.com/fanwen/ 试卷下载：www.1ppt.com/shiti/
教案下载：www.1ppt.com/jiaoan/