"Фотоэффект. Фотоэффект заңдары.Фотоэффектіні қолдану" сабақтың әдістемелік әзірлемесі.

Ақмола облысы білім басқармасы КММ « №5  Агротехникалық колледж» ашық сабақтың әдістемелік әзірлемесі Тақырыбы: Фотоэффект.  Фотоэффект заңдары. Физика пәнінен өткізілетін Фотоэффектіні қолдану Дайындаған:Жоғары санатты  физика пәнінің оқытушысы Нурсейт Б 2016­2017 оқу жылы Бозайғыр ауылы Сабақтың тақырыбы: Тарау. Кванттық физика Фотоэффект.  Фотоэффект заңдары.Фотоэффектіні қолдану Сабақтың мақсаты: Фотоэффект анықтамасын, А.Г.Столетов тәжірибесін.  Фотоэффект заңдарын, негізгі теңдеуін, фотоэффектіні қолдау  ұғымдарын  қалыптастыру а) Білімділік: Фотоэффект ұғымын, бұл құбылысқа қатысты тәжірибені,  заңдылықтарды, тарихи деректерді меңгерту ә) Дамытушылық :студенттердің танымдық қабілеттерін дамыту б) Тәрбиелік: студенттердің зейінін, жауапкершілік сезімін, топтастырының пікіріне шыдамдылық танытуын , отансүйгіштікке тәрбиелеу Сабақтың типі: Жаңа білімді меңгерту  Сабақтың түрі: Дәстүрлі емес сабақ Оқыту технологиясы, әдістері:АКТ элеметтерін қолдану арқылы теория мен  практиканы ұштастыру Оқыту құралдары мен көрнекіліктер: Пректорлық тақта, «Физика 11 сынып»  электрондық                  оқулығы, слайдтар, тапсырмалар, «А.Г.Столетов» тәжірибесі бейне тәжірибе.  Таратпа парақшалар, ағаш сызылған плакат, бағалаушы жапырақтар мен алмалар Сабақтың пәнаралық байланысы: математика, тарих Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. Студенттер назарын сабаққа аудару. Топқа бөлу. таңдау. Білім ағашын өсіру жоспармен таныстыру. ( Алма ағашы болсын. Ағашта алманың көп  болуы сіздердің жауаптарыңызға байланысты.  Қазақстан­2050. Мәңгілік ел. Жолдаудан үзінді Қазақстанның агроөнеркәсіп кешенін инновациялық бағытқа түсіру маңызды. Бұл – біздің дәстүрлі саламыз. Азық-түлікке деген қажеттілік арта береді.   ІІ. Жаңа тақырыпқа қатысты ұғымдарды қайталау Тақтайшадағы тапсырмаларды еске түсір ­­ Е, ν, λ, υ, m, A, c, Ек. әріптермен белгіленген шамалардың атау мен өлшем бірліктерін атау ­   рентгенсәулелер), электр тогы ­ Электромагниттік сәуле  (зарядталған бөлшектер қозғалысы),   ­Макс Планк   гипотезасы. (формуласы)   Электромагниттік   сәулелер   (инфракқызыл,   көрінетін   және   ультракүлгін, ­ ток   көзі,   милиамперметр,реостат,   вольтметрден   тұратын   тізбек   құрастыр, сызбасын сыз. ­ Жиілігі 3*1017Гц ультракүлгін сәуленің шығаратын энергиясын есепте Жаңа сабақтың мақсат міндеттері анықталады. Тақырып жазылады.  Жоспар:  Анықтама  Тәжірибе  Заңдар  Қолдану        ІІІ. Жаңа білімді меңгерту.  1. Бейне таспа бойынша түсіндіру 2. Студентерге арналған парақша:      Фото – грек сөзінен аударғанда ­ жарық, эффект латын сөзінен аударғанда ­  әсер деген мағынаны білдіреді.   Бұл құбылысты  1887 жылы неміс ғалымы Генрих Герц ашты;  1888 жылғы орыстың көрнекті ғалымы А.Г.Столетов тәжірибе жасап  заңдылықтарын тағайындады;  1905 жылғы ағылшын ғалымы А.Эйнштейннің теория жүзінде түсіндірді.  Жарықтың әсерінен заттардан (металдар мен сұйықтардан) электрондардың  ыршып шығуы фотоэффект деп аталады. Фотоэффект заңдары: 1. Жарықтың металл бетінен 1 с ішінде ыршытып шығаратын электрондарының  мөлшері сол уақыт ішінде жұтылатын жарық энергиясына тура пропорционал. 2. Фотоэлектрондардың максимал кинетикалық энергиясы жарық жиілігіне қарай  сызықты түрде артады да, жарықтың интенсивтігіне тәуелді болмайды.       3.Кванттың энергиясы металдан электронды ыршытып шығаратын жұмыстан артық  болса               фотоэффект байқалады  ­A=h*vmin , фотоэффекі байқалу шегі,  vmin ­  фотоэффектінің қызыл шекарасы (Гц)  4. Эйнштейн  теңдеуі   2mv 2  h A                               m –  электронның массасы (кг) h – Планк тұрақтысы  h=6,63*10­34Дж*с.                                                                                         А.Г.Столетов v – электронның жылдамдығы (м/с) А – шығу жұмысы (Дж)  тәжірибесі  Фотоэффект;  Фотоэлектрондар; Фототок Электрондық оқулық  бойынша фотоэффект теориясын түсіндіру. Ток күшінің кернеуге тәуелділігі  Қанығу тогы;  Қызыл шекера Фотоэффектіні қолдану. Слайд көрсету Сергіту сәті. (Көңілді ) Сәйкесін тап № Атаулар 1 Фотоэффект 2 Фотоэлектрон 3 Қанығу тогы 4 Фотоэлемент ІV.Жаңа білімді бекіту. жауаптары рет і Дұрыс жауап реті 6 7 8 9 Катодтан жарықтың әсерінен шығатын  электрондар ағыны Ток күшінің максимал мәні Жарықтың әсерінен заттардан электрондардың  ыршып шығуы Жарықтың әсерінен ыршып шығатын 5 Фототок 10 Фотоэффект құбылысына негізделіп жасалған  «5» ­ 5 дұрыс жауап   «4» ­ 4 дұрыс жауап  «3» ­ 3 дұрыс жауап аспап электрондар V. Жаңа білімді топпен қортындылау  Анықтама (барлық топ)  Тәжірибе       Заңдар      Қолдану (таңдау арқылы) VІ.Сабақты қорытындылау, үйге тапсырма беру. Тірек конспектіні дәптерге жазу. «Фотоэффектіні қолдану» ізденіс –шығармашылық  жұмыс    VII. Бағалау  Студенттерді жинаған алмалар санымен бағалау.  Өзіндік жұмыс:  1.Мырышқа түскен сәуле нің электрондарды шығару жұмысы 2,88∙10­19 Дж , ал  электрондар анодқа қарай 3,75∙10­19 Дж  кинетикалық энергиямен қозғалған болса   сәуленің жиілігі қандай болған? 2.Алюминий пластинаға сәуле түскенде ең аз 1,03*1015Гц жиілігі кезінде фотоэффект  басталады. Алюминйден электрондарды жұлып шығару жұмысын табыңдар