GEOGRAFIYADAN BIR SOATLIK DARS PREZENTATSIYASI: MAVZU "TINCH OKEANI"

Буюк океан (Тинч океан) Дунё океанининг бир қисми, катталиги ва чуқурлиги жиҳатидан Ер шарида 1-ўринда туради. Тинч океан ғарбдан Евросиё ва Австралия, шарқдан Шимолий ва Жанубий Америка, шимолдан Чукотка ва Сьюард ярим ороллари ўртасидаги йўлак, жанубдан Антарктида билан чегараланган. Майдони денгизлари билан бирга 178,6 млн кв км, денгизларсиз 148,3 млн. кв км. Сувининг ҳажми 710 млн. куб км. Ўртача чуқурлиги 3980 м, энг чуқур жойи 11022 м (Мариана нови). Қирғокларининг аксар қисми фьорд типли ва емирилган, ғарбдаги тропик кенгликларда маржонли, баъзи жойлари тўсиқ рифли. Антарктидадаги қирғоклар, асосан, шельф музликлари билан қопланган. Денгизлар, кўпроқ, Тинч океаннинг шимолий-ғарбий ва ғарбий чеккаларида жойлашган. Ярим ёпиқ денгизлар: Беринг, Охота, Япон, Шарқий Хитой, Сариқ ва Жанубий Хитой; Ички денгизлар: Япон; ороллараро денгизлар: Австралия Осиё Ўрта денгизлари деб умумий номланади; чекка денгизлар: Маржон ва Тасман денгизлари, жанубда Антарктида соҳили яқинидаги Амундсен, Беллинсгаузен ва Росс денгизлари.

GEOGRAFIYADAN BIR SOATLIK DARS PREZENTATSIYASI: MAVZU "TINCH OKEANI"

MIRZO ULUG’BEK NOMIDAGI O’ZBEKISTON MILLIY UNIVERSITETI GEOLOGIYA VA GEOGRAFIYA FAKULTETI GEOGRAFIYA Qabul qildi:p.f.n.dot.Nikadambayeva Hilola YO’NALISHI 3-KURS TALABASI DO’SIYEVA MAFTUNANING geografiya o`qitish metodikasi fanidan

GEOGRAFIYADAN BIR SOATLIK DARS PREZENTATSIYASI: MAVZU "TINCH OKEANI"

MAVZU: TINCH OKEANI

GEOGRAFIYADAN BIR SOATLIK DARS PREZENTATSIYASI: MAVZU "TINCH OKEANI"

REJA :  1. Tinch okeani va uning o‘ziga xos xususiyatlariga umumiy tavsif berish. 2. Okeanning o’rganilish tarixi, geologik tuzilishi va foydali qazilmalari. 3. Okean tubi relyefi va okean oqimlari . 4. Organik dunyosi va tabiat mintaqalari

GEOGRAFIYADAN BIR SOATLIK DARS PREZENTATSIYASI: MAVZU "TINCH OKEANI"

ASOSIY XUSUSIYATLARI  Okeanlar ichida eng keksa va eng kattasi, eng issig’I, „olovli halqa“si mavjud, eng chuqur biomassaga eng boy, baliq ovlashda, dengiz, orollar soni, kuchli shamol, baland to’lqin, suv osti vulqonlari bo’yicha Dunyo okeanlari ichida birinchi o’rinda turadi.

GEOGRAFIYADAN BIR SOATLIK DARS PREZENTATSIYASI: MAVZU "TINCH OKEANI"

GEOGRAFIK O’RNI  Tinch okeani Dunyo okeani maydonining yarmini va Yer yuzining 1/3 qismini egallagan. Bu okean kattaligi jihatidan Ulug’ okean deb ataladi. Okeanni 4 ta materik chegaralab turadi. Uni shimol va sharqda Amerika va janubda Antarktika, g’arb va shimoli-g’arbda Avstraliya, Osiyo qit’alari o’rab olgan. Shimoldan janubga 12 ming km, g’arbdan sharqqa qarab 17,2 ming km masofaga cho’zilgan. Eng keng joyi ekvator va uning atrofida.

GEOGRAFIYADAN BIR SOATLIK DARS PREZENTATSIYASI: MAVZU "TINCH OKEANI"

 Birinchi bo’lib ispaniyalik V.Balboa 1513-yilda Panama bo’ynidan o’tib Tinch okeanini ko’rgan va unga Janubiy okean deb nom bergan. F.Magellan 1520-1521-yillardagi sayohati davrida uni Tinch okeani deb atagan.  Okean to’g’risidagi dastlabki ma’lumotlar F.Magellan va J.Kuk sayohatlari tufayli to’plangan. V.I.Bering va A.I.Chirikovlar 1741- yilda okeanning shimoliy qismini o’rganishdi. I.F Kruzenshtern, Y.V.Lisyanskiy, S.O.Makarov Vityaz kemasida va Jak Iv Kusto Tinch okeanda mukammal tadqiqot ishlari olib bordilar O’RGANILISH TARIXI

GEOGRAFIYADAN BIR SOATLIK DARS PREZENTATSIYASI: MAVZU "TINCH OKEANI"

GEOLOGIK TUZILISHI VA OKEAN TUBI RELYEFI  Tinch okean botig’i eng keksa va Yer po’stining juda katta maydonini egallaydi. Shunga asoslanib mustaqil litosfera plitasi tariqasida ajratiladi. Plita eng serharakat plita bo’lib, yillik siljish tezligi 10 sm dan katta.  Okean tubi relyefi juda murakkab tuzilgan. Bu yerda dengiz sayozligi kam, 1,7% maydonni egallaydi. Okean tubi 62,6% maydonni egallaydi.

GEOGRAFIYADAN BIR SOATLIK DARS PREZENTATSIYASI: MAVZU "TINCH OKEANI"

IQLI MI  Tinch okean eng issiq okean bo’lib, ekvatorial mintaqalarda suv yuzasining harorati yil davomida 28-29ºC, Bering dengizida 2-7ºC, Janubiy okeanga tutash qismida 12-15ºC atrofida o’zgaradi. O’rtacha yog’in miqdori ekvatorda 3000 mm dan qutblarga tomon kamayib boradi.  Okeanning g’arbiy qismida tropik kengliklardankuchli shamollar-tayfunlar esib turadi(tezligi soatiga 30-50, ba’zan 100 km gacha boradi.).

GEOGRAFIYADAN BIR SOATLIK DARS PREZENTATSIYASI: MAVZU "TINCH OKEANI"

ORGANIK DUNYOSI  Tinch okean organizmlarining turli – tumanligiga ko’ra birinchi o’rinda turadi. Dunyo okeanidagi tirik organizmlarning yarmi shu okeanga to’g’ri keladi. Okeanning shimoliy qismida losossimon baliqlarning 95% yashaydi. Boshqa okeanlarga nisbatan hayvonlar turi 3-4 baravar ko’p.

GEOGRAFIYADAN BIR SOATLIK DARS PREZENTATSIYASI: MAVZU "TINCH OKEANI"

INSONNING XO’JALIK FAOLIYATI  Okean soxillarida 50 ta mamlakat joylashgan bo’lib, dunyo aholisining yarmi shu joyda yashaydi. Insonlar qadimdan okean hayvonlaridan oziq-ovqat mahsuloti sifatida foydalanib kelganlar. Dunyo okeanidagi baliqlarning deyarli yarmi shu okeanga to’g’ri keladi. Turli molyuskalar, qisqichbaqalar, krevetkalar, krillar ham ko’p ovlanadi.

GEOGRAFIYADAN BIR SOATLIK DARS PREZENTATSIYASI: MAVZU "TINCH OKEANI"

E’tiboringi z uchun rahmat!!!

Материалы на данной страницы взяты из открытых истончиков либо размещены пользователем в соответствии с договором-офертой сайта. Вы можете сообщить о нарушении.

23.04.2019