Как сделать ребенка читателем.

ÐÐ ÎðÂàôÂÚ²Ü ºì ¶ÆîàôÂÚ²Ü Ü²Ê²ð²ðàôÂÚàôÜ

Î¶Ü ÎðÂàôÂÚ²Ü ²¼¶²ÚÆÜ ÆÜêîÆîàôî

¶Çï³Ù»Ãá¹³Ï³Ý Ñ³Ý¹»ë

ÐÇÙÝ³¹Çñ ¨ Ññ³ï³ñ³ÏÇã` ÎñÃáõÃÛ³Ý ³½·³ÛÇÝ ÇÝëïÇïáõï

¶ÉË³íáñ ËÙμ³·Çñª Î³ñÇÝ» ÂáñáëÛ³Ý

Ü²Ê²Þ²ìÆÔ

4.2017 ÊÙμ³·ñ³Ï³Ý ËáñÑáõñ¹

²ëïí³Í³ïñÛ³Ý Ø»É³ÝÛ³ - ·/¹, ÐäÈÐ

Úáõ½μ³ßÛ³Ý Úáõñ³ - ·/¹, ÐäØÐ

¶³ÉëïÛ³Ý ²ßáï - ·/Ã, ÐäØÐ ÐáíÑ³ÝÝÇëÛ³Ý ²ñáõëÛ³Ï - ·/Ã, ÐäØÐ

Ê³ã³ïñÛ³Ý Ð»ÕÇÝ» - ·/Ã, ÐäØÐ ²É»ùë³ÝÛ³Ý ²Ýáõß- Î²Æ, §ºñÏáõëáí¦ Ñá·»μ³Ý³Ï³Ý Ï»ÝïñáÝÇ ïÝûñ»Ý

Ø»ÉùáÝÛ³Ý ²Ý³ÑÇï - ºñ¨³ÝÇ ù³Õ³ù³å»ï³ñ³ÝÇ ³ßË³ï³Ï³½ÙÇ Ñ³Ý-

ñ³ÏñÃáõÃÛ³Ý í³ñãáõÃÛ³Ý ¹åñáó³Ï³Ý μ³ÅÝÇ å»ï ²í»ïÇëÛ³Ý È³ñÇë³-μ.·/¹, ºä´Ð

Ì³éáõÏÛ³Ý èáõ½³ÝÝ³ - §ø³ÛÉ ³é ù³ÛÉ¦ ÑÇÙÝ³¹ñ³Ù

ä»ïñáëÛ³Ý Ø³ñÇ³Ù – Î²Æ

Â³ÙÇñûÕÉÛ³Ý Î³ñÇÝ» - ·/Ã, Î²Æ

_{ø³ñ³ÙÛ³Ý
èáõ½³ÝÝ³ -
ºñ¨³ÝÇ Ñ. 55
¹åñáó}

²É³í»ñ¹Û³Ý ²Ýáõß - ºñ¨³ÝÇ Ñ. 51 ¹åñáó

²ÙÇñ·áõÉÛ³Ý èáõ½³ÝÝ³ - ºñ¨³ÝÇ â³ÛÏáíëÏáõ ³Ýí³Ý ¹åñáó

Ü»ñëÇëÛ³Ý Ø³ñÇÝ» - ºñ¨³ÝÇ Ã. 17 Ù³ÝÏ³å³ñï»½Ç Ù»Ãá¹Çëï

§Ü³Ë³ß³íÇÕ¦ Ñ³Ý¹»ëÇ ³ßË³ï³Ï³½Ù

êÙμ³ïÛ³Ý È³É³ - Ñ³Ù³Ï³ñ·áÕ, Î²Æ

²ÙÇñμ»ÏÛ³Ý ¶áÑ³ñ - ËÙμ³·Çñ-ëñμ³·ñÇã, Î²Æ

ØÇñ½³ÃáõÝÛ³Ý ²ëïÕÇÏ, âÇμáõËãÛ³Ý Î³ñÇÝ» - Ñ³Ù³Ï³ñ·ã. ³ßË³ï³ÝùÝ»ñ, Î²Æ

Ð³ëó»Ýª îÇ·ñ³Ý Ø»ÍÇ 67, Ð»éª 57-21-52, 57-21-40

Ð³ÝÓÝí³Í ¿ ïå³·ñáõÃÛ³Ýª 31. 08. 2017: Ì³í³ÉÁª 4 ïå. Ù³ÙáõÉ: îå³ù³Ý³ÏÁª 1500: â³÷ëÁª 70X100 ¹/₁₆: ì³×³éùÇ »ÝÃ³Ï³ ã¿: ¸åñáóÝ»ñÇÝ ïñíáõÙ ¿ ³Ýí×³ñ ¶ñ³ÝóÙ³Ý íÏ³Û³Ï³Ýª 1004:

375111, 67 Tigran Metsi, Yerevan, Armenia. Phone 572152, 572140.

Printed 1500 semples.

´àì²Ü¸²ÎàôÂÚàôÜ

àôêàôòØ²Ü ØºÂà¸ÆÎ²

².²é³ù»ÉÛ³Ý

§Êáëù ¨ Ñ³Õáñ¹³ÏóáõÙ¦ Å³Ù»ñÁ Ù³Ûñ»ÝÇÇ ¹³ëÁÝÃ³óáõÙ ........................... 3 ¼. ê³ñÇμ»ÏÛ³Ý

Ê³ÕÁª áñå»ë áõëáõóÙ³Ý Ï³½Ù³Ï»ñåÙ³Ý ³ÏïÇí Ó¨ ..................................... ₁₂

Î. Ð³ñáõÃÛáõÝÛ³Ý

²ß³Ï»ñïÝ»ñÇ ×³Ý³ãáÕ³Ï³Ý Ï³ñáÕáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ½³ñ·³óáõÙÁ ·ñ³×³Ý³-

ãáõÃÛ³Ý ÷áõÉáõÙ ...................................................................................................... 17 ö. Øáõñ³¹Û³Ý

Îñïë»ñ ¹åñáó³Ï³ÝÇ ïñ³Ù³μ³Ý³Ï³Ý – ëï»ÕÍ³·áñÍ³Ï³Ý Ùï³ÍáÕáõ-

ÃÛ³Ý ½³ñ·³óáõÙÁ ¹åñáóáõÙ..................................................................................... 23

¸äðàòÆ ÞºØÆÜ

È. êÙμ³ïÛ³Ý

ÊáëùÇ ÑÝã³ñï³ë³Ý³Ï³Ý ÏáõÉïáõñ³ÛÇ ¹³ëïÇ³ñ³ÏáõÙÁ Ý³Ë³¹åñá-

ó³Ï³Ý ï³ñÇùáõÙ .................................................................................................... 29

È. Ø³ñïÇñáëÛ³Ý

ÜÏ³ñáõÙ »Ýù áã ³í³Ý¹³Ï³Ý Ù»Ãá¹Ý»ñáí ............................................................ 40

². ÐáíÑ³ÝÝÇëÛ³Ý

§ÊáÑ³ÝáóÁ¦ª »ñ»Ë³ÛÇ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý ÙÇç³í³Ûñ ........................................... 46

Ø²ÜÎ²ì²ðÄàôÂÚàôÜ ºì Ðà¶º´²ÜàôÂÚàôÜ

Ð. úÑ³ÝÛ³Ý ø³ÛÉ ³é ù³ÛÉ ¹»åÇ ÁÝÃ»ñó³ÝáõÃÛáõÝ Ï³Ù ÇÝãå»ë »ñ»Ë³ÛÇÝ ¹³ñÓÝ»É

ÁÝÃ»ñóáÕ ....................................................................................................................... 53

Ðºî²øðøÆð ¾ ÆØ²Ü²È ........................................................................................

àõêàõòØ²Ü ØºÂà¸ÆÎ²

§Êàêø ºì Ð²Ôàð¸²ÎòàôØ¦

²Ü²ÐÆî ²è²øºÈÚ²Ü

ÌÝí»É ¿ ø³ç³ñ³Ý ù³Õ³- Ä²ØºðÀ Ø²ÚðºÜÆÆ ùáõÙ: 1978Ã. ³í³ñï»É ¿ ºñ¨³- ¸²êÀÜÂ²òàôØ

ÝÇ Ê. ²μáíÛ³ÝÇ ³Ýí³Ý Ñ³Û-

Ï³Ï³Ý å»ï³Ï³Ý Ù³ÝÏ³í³ñ- Å³Ï³Ý ÇÝëïÇïáõïÇ Ù³ÝÏ³- í³ñÅáõÃÛ³Ý ¨ ï³ññ³Ï³Ý áõ-

ëáõóÙ³Ý Ù»Ãá¹ÇÏ³ÛÇ ý³ÏáõÉ- Ðá¹í³ÍÁ »ñ³ßË³íáñ»É ¿ ïå³·ñáõÃÛ³Ý ï»ïÁ ¨ ëï³ó»É ÙÇçÝ³Ï³ñ· ËÙμ³·ñ³Ï³Ý ËáñÑñ¹Ç ³Ý¹³Ù ¹åñáóÇ ï³ññ³Ï³Ý ¹³ë³ñ³Ý- è. ø³ñ³ÙÛ³ÝÁ:

Ý»ñÇ áõëáõóãÇ áñ³Ï³íáñáõÙ:

1980-1983ÃÃ. ³ßË³ï»É ¿ Î³-

å³ÝÇ Ñ. 10 ÙÇçÝ³Ï³ñ· ¹åñáóáõÙ: 1983 Ãí³Ï³ÝÇó ÙÇÝã ûñë ³ßË³ï³ÝùÁ ß³ñáõÝ³ÏáõÙ ¿ Î³å³ÝÇ §Ñ. 13 ÑÇÙÝ³Ï³Ý

¹åñáó äà²Î¦-áõÙ:

²Ù÷á÷³·Çñ: î³ññ³Ï³Ý ¹³ë³ñ³ÝÝ»ñáõÙ Ù³Ûñ»ÝÇÇÝ Ñ³ïÏ³óí³Í Å³Ù³ù³Ý³ÏÇóª Çμñ¨ ³ÝÑñ³Å»ßï μ³Õ³¹ñÇã, ß³μ³Ã³Ï³Ý Å³Ù»ñÇó Ù»ÏÁ Ñ³ïÏ³óíáõÙ ¿ ³ß³Ï»ñïÝ»ñÇ Ëáëù³ÛÇÝ Ï³ñáÕáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ½³ñ·³óÙ³Ý ËÝ¹ÇñÝ»ñÇÝ: ²Û¹ μ³Õ³¹ñÇãÁ ÏáãíáõÙ ¿ §Êáëù ¨ Ñ³Õáñ¹³ÏóáõÙ¦: Ðá¹í³ÍÇ Ñ»ÕÇÝ³ÏÁ, Ý»ñÏ³Û³óÝ»Éáí Çñ ÷áñÓÁ, ³Ý¹ñ³¹³ñÓ»É ¿ Ëáëù³ÛÇÝ ¨ áã Ëáëù³ÛÇÝ Ñ³Õáñ¹³ÏóáõÃÛ³Ý ËÝ¹ÇñÝ»ñÇÝ:

ÜáñûñÛ³ áõëáõóÇãÁ å»ïù ¿ ³é³çÝáñ¹íÇ »ñÏáõ Ï³ñ¨áñ ¹ÇñùáñáßÙ³Ùμ.

• âÏ³ Ù»Ï Ù»Ãá¹³Ï³Ý ×ßÙ³ñïáõÃÛáõÝ:

• ²ßË³ï³ÝùÝ ³ñ¹ÛáõÝ³í»ï ¿ ³ÛÝ Å³Ù³Ý³Ï, »ñμ ¹³ë³ñ³ÝÇ Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñ ³ß³Ï»ñï Ûáõñ³óñ»É ¿ áõëáõÙÝ³Ï³Ý ÝÛáõÃÁ:

§Úáõñ³ù³ÝãÛáõñ »ñ»Ë³ÛÇóª Áëï ÁÝ¹áõÝ³ÏáõÃÛáõÝÝ»ñÇ, Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñ »ñ»-

Ë³ÛÇÝª Áëï å³Ñ³ÝçÙáõÝùÝ»ñÇ...¦ Ï³ñ·³ËáëÁ ÙÇßï å»ïù ¿ áõÕ»ÏóÇ áõëáõóãÇÝ: Ø³Ûñ»ÝÇÇ ³é³ñÏ³Û³Ï³Ý ã³÷áñáßÇãÝ áõ Íñ³·ñ»ñÁ Ï³ñ¨áñáõÙ »Ý ³ß³Ï»ñïÝ»ñÇ ËáëùÇ ½³ñ·³óáõÙÁ, Ù³ëÝ³íáñ³å»ëª Ñ³Õáñ¹³Ïó³Ï³Ý Ï³ñáÕáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ó¨³íáñÙ³Ý ËÝ¹ÇñÝ»ñÁ: ²é³ñÏ³ÛÇ Ýå³ï³ÏÝ ³é³çÇÝ Ñ»ñÃÇÝ ³ß³Ï»ñïÝ»ñÇ ËáëùÇ ¨ Ùï³ÍáÕáõÃÛ³Ý ½³ñ·³óáõÙÝ ¿, É»½íÇ Ñ³Õáñ¹³Ïó³Ï³Ý ·áñÍ³éáõÛÃÇ Çñ³Ï³Ý³óáõÙÁ: î³ññ³Ï³Ý ¹³ë³ñ³ÝÝ»ñáõÙ Ù³Ûñ»ÝÇÇÝ Ñ³ïÏ³óí³Í Å³Ù³ù³Ý³ÏÇóª Çμñ¨ ³ÝÑñ³Å»ßï μ³Õ³¹ñÇã, ß³μ³Ã³Ï³Ý Å³Ù»ñÇó Ù»ÏÁ Ñ³ïÏ³óí»É ¿ ³ß³Ï»ñïÝ»ñÇ Ëáëù³ÛÇÝ Ï³ñáÕáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ½³ñ·³óÙ³Ý ËÝ¹ÇñÝ»ñÇÝª μ³Õ³¹ñÇãÝ ³Ýí³Ý»Éáí §Êáëù ¨ Ñ³Õáñ¹³ÏóáõÙ¦:

Ð³Ýñ³Ñ³Ûï ¿ª »ñ»Ë³Ý»ñÇ ËáëùÇ ¨ Ñ³Õáñ¹³ÏóÙ³Ý Ï³ñáÕáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ½³ñ·³óáõÙÝ Çñ³Ï³Ý³óíáõÙ ¿ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý Ù»ç, ÇëÏ ³Û¹ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý ß³ñÅÇã áõÅÁ Ñ³Õáñ¹³ÏóÙ³Ý å³Ñ³ÝçÝ ¿: Þñç³å³ïÇ Ñ»ï Ñ³Õáñ¹³ÏóÙ³Ý å³Ñ³ÝçÁ ¨ ëáóÇ³É³Ï³Ý ÙÇç³í³ÛñÁ »ñ»Ë³ÛÇ ËáëùÇ ½³ñ·³óÙ³Ý Ï³ñ¨áñ³·áõÛÝ ·áñÍáÝÝ»ñÝ »Ý: ²Û¹ ·áñÍÁÝÃ³óáõÙ »ñ»Ë³Ý å³ëÇíáñ»Ý ãÇ ÁÝÏ³ÉáõÙ Ù»Í»ñÇ Ëáëù³ÛÇÝ Ï³Õ³å³ñÝ»ñÁ, ³ÛÉ ³ÏïÇíáñ»Ý Ûáõñ³óÝáõÙ ¿ ËáëùÁª áñå»ë Ñ³Ù³Ù³ñ¹Ï³ÛÇÝ ÷áñÓÇ ÙÇ Ù³ë: ²ÛëåÇëáíª Ù³ñ¹áõ Ùï³ÍáÕáõÃÛ³Ý ½³ñ·³óÙ³Ý Ù³Ï³ñ¹³ÏÇ, ½·³óÙáõÝùÝ»ñÇ ËáñáõÃÛ³Ý Ï³ñ¨áñ³·áõÛÝ óáõó³ÝÇßÝ»ñÇó Ù»ÏÁ Ýñ³ ËáëùÝ ¿:

Ø»Ýù ³åñáõÙ »Ýù μÝáõÃÛ³Ý ¨ Ù³ñ¹áõ ³ñ³ñ³Í ½³ñÙ³Ý³Ññ³ß ³ßË³ñÑáõÙ, áñÁ ÷áñÓáõÙ »Ýù ×³Ý³ã»É, ·Ý³Ñ³ï»É, å³Ñå³Ý»É ¨ ½³ñ·³óÝ»É: Ø»Ýù Ý³¨ ËáëáõÙ »Ýù ³ßË³ñÑÇ ¨ ³ßË³ñÑáõÙ Ï³ï³ñí³Í áõ Ï³ï³ñíáÕ »ñ¨áõÛÃÝ»ñÇ Ù³ëÇÝ: Ø»Ýù Ëáëùáí Ý»ñÏ³Û³óÝáõÙ »Ýùª áí ¿ Ý³, ÇÝã ¿ ë³, ÇÝãåÇëÇÝ ¿ ³ÛÝ ¨ ³ÛÉÝ: Ø»Ýù ß÷íáõÙ »Ýù, Ñ³Õáñ¹³ÏóíáõÙ ³Ù»Ý³ï³ñμ»ñ Ýå³ï³ÏÝ»ñáí: ºñ»Ë³Ý»ñÇÝ ¿É Ñ³ëÏ³óÝáõÙ »Ýù, áñ Ù³Ûñ»ÝÇÝ ëáíáñáõÙ »Ýª

• å³ïÙ»Éáõ, Ñ³Õáñ¹»Éáõ, ³ë»Éáõ,

• áõñ³ËáõÃÛáõÝÁ Ï³Ù ïËñáõÃÛáõÝÁ ÏÇë»Éáõ,

• û·ÝáõÃÛáõÝ ËÝ¹ñ»Éáõ Ï³Ù û·ÝáõÃÛáõÝ ³é³ç³ñÏ»Éáõ, ËáñÑáõñ¹ Ñ³ñóÝ»Éáõ, Ï³Ù ËáñÑáõñ¹ ï³Éáõ, Ñ³Ùá½»Éáõ, ³½¹»Éáõ, Ý»ñ·áñÍ»Éáõ ¨ ³ÛÉ Ýå³ï³ÏÝ»ñáí:

Ø³ñ¹áõÝ Ñ»ï³ùñùñáõÙ ¿, ¨ Ý³ ËáëáõÙ ¿ Ý³¨ ³ÛÝ Ù³ëÇÝ, Ã» ÇÝã ¿ Ï³ï³ñíáõÙ, ÇÝãáõ, ÇÝãå»ë ¨ ³ÛÉÝ: ²Ûë ³Ù»ÝÁ Ï³½ÙáõÙ ¿ ËáëùÇ μáí³Ý¹³ÏáõÃÛáõÝÁ: Àëï Ýß³Ý³ÏáõÃÛ³Ý ËáëùÇ ï»ë³ÏÝ»ñÝ »Ýª

• å³ïÙáÕ³Ï³Ý,

• ÝÏ³ñ³·ñ³Ï³Ý, • ¹³ïáÕ³Ï³Ý,

• ·Ý³Ñ³ïáÕ:

1. ä³ïÙáÕ³Ï³Ýª áñáß³ÏÇ Ñ³çáñ¹³Ï³ÝáõÃÛ³Ùμ ³é³ñÏ³ÛÇ ·áñÍáÕáõ-

ÃÛáõÝÝ»ñÁ Ý»ñÏ³Û³óÝ»ÉÁ (ÇÝã ¿, áí ¿, ÇÝãå»ë ¿ ³ÛÝ ï»ÕÇ áõÝ»ÝáõÙ):

2. ÜÏ³ñ³·ñ³Ï³Ýª ³é³ñÏ³ÛÇ (»ñ¨áõÛÃÇ) Ñ³Ù³ÉÇñ Ñ³ïÏ³ÝÇßÝ»ñÇ ÙÇ³Å³Ù³Ý³ÏÛ³ ÝÏ³ñ³·ñáõÃÛáõÝ (áí ¿, ÇÝãåÇëÇÝ ¿):

3. ¸³ïáÕ³Ï³Ýª ï³ñμ»ñ ÷³ëï»ñÇ, »ñ¨áõÛÃÝ»ñÇ, ¹»åù»ñÇ Ù»ÏÝ³μ³ÝáõÙ, μ³ó³ïñáõÙ, å³ï×³é³Ñ»ï¨³Ýù³ÛÇÝ Ï³å»ñÇ μ³ó³Ñ³ÛïáõÙ (ÇÝãáõ »Ý ³Û¹åÇëÇÝ, ÇÝãáõ ³Û¹å»ë »Õ³í):

4. ¶Ý³Ñ³ïáÕª ÇÝã-áñ μ³ÝÇ, ÇÝã-áñ Ù»ÏÇ Ù³ëÇÝ ³ñï³Ñ³Ûïí³Í í»ñ³μ»ñÙáõÝù, ·Ý³Ñ³ïáõÙ:

ÊáëùÇ ¨ Ñ³Õáñ¹³ÏóÙ³Ý ¹³ë»ñÇÝ, ëÏë³Í »ñÏñáñ¹ ¹³ë³ñ³ÝÇó, Ñ³×³Ë »Ýù ³Ý¹ñ³¹³éÝáõÙ ³ÛÝåÇëÇ ï»ùëï»ñÇ, áñáÝù Ý»ñÏ³Û³óÝáõÙ »Ý ï³ñμ»ñ å³ïÙáõÃÛáõÝÝ»ñ, ÷³ëï³·ñ³Ï³Ý ¨ ·ñ³Ï³Ý-·»Õ³ñí»ëï³Ï³Ý ½³Ý³½³Ý ÝÛáõÃ»ñ: §Êáëù³ÛÇÝ Å³Ýñ»ñ¦ μ³ÅÝáõÙ ³Ý¹ñ³¹³éÝáõÙ »Ýù áã ÙÇ³ÛÝ ·»Õ³ñí»ëï³Ï³Ý-·ñ³Ï³Ý, ³ÛÉ¨ Çñ³Ï³Ý ËáëùáõÙ û·ï³·áñÍíáÕ ·áñÍÝ³Ï³Ý ·ñáõÃÛáõÝÝ»ñÇÝ (ËÝ¹ñ³Ýù, Ññ³Ù³Ý, Ññ³Ñ³Ý·, ¹ÇÙáõÙ, Ý³Ù³Ï ¨ ³ÛÉÝ): ²Ûë Ñ³Ù³ï»ùëïáõÙ ï»ùëïÁ ¹Çï³ñÏáõÙ »Ýù áñå»ë Ëáëù³ÛÇÝ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý ³ñ¹ÛáõÝù, ³Ý¹ñ³¹³éÝáõÙ ï»ùëïÇ ï»ë³ÏÝ»ñÇÝ, ÇÝãå»ë Ý³¨ Ëáëù³ÛÇÝ Å³Ýñ»ñÇÝª áñå»ë ï»ùëïÇ ï³ñ³ï»ë³ÏÝ»ñÇ:

Úáõñ³ù³ÝãÛáõñ ï»ùëï Ñ³Õáñ¹³ÏóáõÃÛáõÝ ¿ª ÇÝã-áñ μ³ÝÇ Ï³Ù ÇÝã-áñ Ù»ÏÇ Ù³ëÇÝ: ¸³ ¿É Ñ»Ýó ï»ùëïÇ Ã»Ù³Ý ¿: Â»Ù³Ý Ï³ñáÕ ¿ ³ñï³óáÉí»É ï»ùëïÇ í»ñÝ³·ñáõÙ: Â»Ù³Ý Ù»ÏÝ ¿, ÇëÏ í»ñÝ³·ñ»ñÁ Ï³ñáÕ »Ý ß³ï ÉÇÝ»É: Ð³ëÏ³Ý³É ï»ùëïÁ Ýß³Ý³ÏáõÙ ¿ ÁÙμéÝ»É ¹ñ³ ·ÉË³íáñ ÙÇïùÁ, ·³Õ³÷³ñÁ:

ì»ñÝ³·ÇñÝ ³ñï³Ñ³ÛïáõÙ ¿ ï»ùëïÇ ÑÇÙÝ³Ï³Ý ÇÙ³ëïÁ: ì»ñÝ³·ÇñÁ

·ñùÇ, Ñ»ùÇ³ÃÇ, å³ïÙáõÃÛ³Ý ³Ûó»ïáÙëÝ ¿, óáõó³Ý³ÏÁ, ³ÛëÇÝùÝª ³é³çÇÝ Í³ÝáÃáõÃÛáõÝÝ ¿ª ·ñ³íáñ ËáëùÇ ïíÛ³É ï»ë³ÏÇÝ: ²ÛÝ û·ÝáõÙ ¿ ÁÝÃ»ñóáÕÇÝª ·³Õ³÷³ñ Ï³½Ù»Éáõ ï»ùëïÇ μáí³Ý¹³ÏáõÃÛ³Ý Ù³ëÇÝ: ¸ñ³ Ñ³Ù³ñ ¿É í»ñÝ³·ñ³ÛÇÝ Ï³éáõÛóÝ»ñÁ å»ïù ¿ ÉÇÝ»Ý ¹ÇåáõÏ, ë»ÕÙ ¨ ³ñï³Ñ³ÛïÇã: ì»ñÝ³·ñ»ñÇ ï»ëù áõÝ»Ý ³é³ÍÝ»ñÝ áõ ³ë³óí³ÍùÝ»ñÁ, áñáÝó Ù»ç ³Ù÷á÷í³Í ¿ ³ÙμáÕç ³ë»ÉÇùÁ:

ºññáñ¹ ¨ ãáññáñ¹ ¹³ë³ñ³ÝÝ»ñáõÙ »ñ»Ë³Ý»ñÝ ³ñ¹»Ý ·Çï»Ý, áñ Ï³Ý ï»ùë-

ï»ñ, áñï»Õ ÑÇÙÝ³Ï³ÝáõÙ å³ïÙíáõÙ ¿ ¹»åù»ñÇ, Ñ»ñáëÝ»ñÇ ³ñ³ñùÝ»ñÇ Ù³ëÇÝ: ²Û¹åÇëÇ ï»ùëï»ñÁ ÏáãíáõÙ »Ý å³ïÙáÕ³Ï³Ý: î»ùëïÇ ³Û¹ ï»ë³ÏÇÝ Ñ³Ý¹ÇåáõÙ »Ýù Ñ»ùÇ³ÃÝ»ñáõÙ ¨ å³ïÙí³ÍùÝ»ñáõÙ:

ÜÏ³ñ³·ñ³Ï³Ý ï»ùëï»ñÁ ÑÇÙÝ³Ï³ÝáõÙ Ý»ñÏ³Û³óÝáõÙ »Ý Ù³ñ¹Ï³Ýó, μÝáõÃÛáõÝÁ ¨ ³é³ñÏ³Ý»ñÁ:

ÜÏ³ñ³·ñÙ³Ý ù³ÛÉ»ñÝ »Ýª

• ³é³ñÏ³ÛÇ (Ù³ñ¹áõ) ÁÝ¹Ñ³Ýñ³óí³Í ·Ý³Ñ³ïáõÙÁ,

• ³é³ñÏ³ÛÇ ÝÏ³ñ³·ñáõÃÛáõÝÁ,

• ³é³ñÏ³ÛÇ ¿³Ï³Ý ÏáÝÏñ»ï Ñ³ïÏ³ÝÇßÝ»ñÁ, • ³é³ñÏ³ÛÇ ¹»ñÁ, Ýß³Ý³ÏáõÃÛáõÝÁ ÝÏ³ñ³·ñáÕÇ Ñ³Ù³ñ: úñÇÝ³Ïª

1. Â¨³íáñ Ù»ÕáõÝ»ñÇó Ïñ»ïÁ ·Çß³ïÇã ¿: ì»ñÇÝ ßñÃáõÝùÁ »ñÏ³ñ ¿, ³ãù»ñÁª Ëáßáñ: àõÝÇ »ñÏ³ñ ÏÝ×ÇÃ, áñáí ÷áñáõÙ ¿ ÑáÕÁ, ³í³½³ÃáõÙμÁ ¨ μáõÛÝ ¹ÝáõÙ: ²í³½³ÃÙμÇó ¹áõñë ·³ÉÇë μÝÇ ³ÝóùÁ ÷³ÏíáõÙ ¿, μ³Ûó Ïñ»ïÝ ³ÛÝ ãÇ ÏáñóÝáõÙ, μÝ³½¹áí ·ïÝáõÙ ¿: êÝíáõÙ ¿ ×³Ý×»ñáí: Îñ»ïÁ íÝ³ë ¿ Ñ³ëóÝáõÙ Ù»ÕáõÝ»ñÇÝ:

2. ÆÙ ÁÝÏ»ñáõÑÇÝ É³í Ù³ñ¹ ¿: Ü³ μ³ñ»Ñ³ÙμáõÛñ áõ ·»Õ»óÇÏ ³ÕçÇÏ ¿: ÀÝÏ»ñáõÑÇë ³ßË³ï³ë»ñ ¿, Ýå³ï³Ï³ëÉ³ó: Üñ³ ³ãù»ñáõÙ ÙÇßï Ã³ËÇÍ Ï³, ÇëÏ ßñÃáõÝùÇÝª ùÝùáõß ÅåÇï: ºë ³é³Ýó ÇÙ ÁÝÏ»ñáõÑáõ ã»Ù Ï³ñáÕ ÙÇ ù³ÛÉ ³Ý»É: Ü³ ÇÙ ËáñÑñ¹³ïáõÝ ¿, û·Ý³Ï³ÝÝ áõ å³Ñ³å³ÝÁ:

¸³ïáÕ³Ï³Ý ï»ùëï»ñáõÙ ÑÇÙÝ³Ï³ÝáõÙ μ³ó³ïñíáõÙ »Ý ¹»åù»ñÇ, »ñ¨áõÛÃÝ»ñÇ å³ï×³éÝ»ñÁ, ³å³óáõóíáõÙ ¿ ÇÝã-áñ μ³Ý: ²Ûë ïÇåÇ ï»ùëï»ñÝ áõÝ»Ý ³ÛÉ Ï³éáõóí³Íù: Ü³Ë ïñíáõÙ ¿ ³ÛÝ ÙÇïùÁ, áñÁ åÇïÇ ³å³óáõóíÇ, ³å³ Ý»ñÏ³Û³óíáõÙ ¿ ³å³óáõóÙ³Ý, μ³ó³ïñáõÃÛ³Ý Ñ³ïí³ÍÁ, í»ñçáõÙª »½ñ³Ï³óáõÃÛáõÝÁ:

úñÇÝ³Ïª §ÆÝã ½³ñÙ³Ý³ÉÇ ³ßË³ï³ë»ñ ¨ ß³ñÅáõÝ ³ñ³ñ³ÍÝ»ñ »Ý ÍÇÍ»éÝ³ÏÝ»ñÁ: ºë Ñ³×³Ë »Ù ÙïáñáõÙ, áñ Ýñ³Ýù ¿É Ùï³Í»É ·Çï»Ý: ²ÛÉ³å»ë ÇÝãå»ë μ³ó³ïñ»É ³ÛÝ Ñ³Ý·³Ù³ÝùÁ, áñ Ýñ³Ýù ó»Ë áõ ßÛáõÕ »Ý ÏñáõÙ áõ μáõÛÝ ÑÛáõëáõÙ: Üñ³Ýó ³ñ³ñùÝ»ñÝ ¿É Ù³ñ¹Ï³Ýó ³ñ³ñùÝ»ñÇ ÝÙ³Ý »Ý: ºñμ ¿·Á Óí»ñ ¿ ³ÍáõÙ áõ ÃáõËë ÝëïáõÙ, ³ñáõÝ Ï»ñ³ÏñáõÙ ¿ Ýñ³Ý, ßáÛáõÙ, ÷³Û÷³ÛáõÙ áõ ÝáñÇó ëÉ³ÝáõÙ ¹»åÇ »ñÏÇÝù:

ÆëÏ³å»ë, ½³ñÙ³Ý³ÉÇ ³ñ³ñ³ÍÝ»ñ »Ý ÍÇÍ»éÝ³ÏÝ»ñÁ¦:

²Ûë ïÇåÇ ï»ùëï»ñÇ íñ³ ³ßË³ï³ÝùÝ»ñÁ Ñ³ñÙ³ñ áõ Ñ»ßï ¿ Ï³ï³ñ»É ãáññáñ¹ ¹³ë³ñ³ÝáõÙ: ¸Åí³ñ ã¿ »ñ»Ë³ÛÇ ³éûñÛ³ÛÇÝ ½áõ·³Ïó»É ¹³ïáÕ³Ï³Ý ï»ùëïÁ: ¸³ë»ñÁ í»ñÉáõÍ»ÉÇë Ï³ñáÕ³ÝáõÙ »Ý ¹³ïáÕáõÃÛáõÝÝ»ñ ³Ý»É, ë»÷³Ï³Ý Ï³ñÍÇù Ùß³Ï»É, ÑÇÙÝ³íáñ»É, å³ï×³é³μ³Ý»É: ²ÛÉ Ï»ñåª ùÝÝ³¹³ï³Ï³Ý Ùï³ÍáÕáõÃÛáõÝ ¿ Ó¨³íáñíáõÙ: ²Ûë Ñ³Ù³ï»ùëïáõÙ »ñ»Ë³Ý»ñÝ §ÁÝÏ»ñ³ÝáõÙ »Ý¦ §ÇÝãáõ±¦ Ñ³ñóÇ Ñ»ï:

²é³çÇÝ ¹³ë³ñ³ÝÇó ëáíáñáÕÝ»ñÇ ÙÇç³í³ÛñáõÙ Ùß³ÏíáõÙ ¿ Ëáëù³ÛÇÝ í³ñùÇ ÏáõÉïáõñ³: ºñ»Ë³Ý Ç μÝ» áõÝÇ ³ñï³Ñ³Ûïí»Éáõ ¨ Ëáë³ÏóÇÝ áõÝÏÝ¹ñ»Éáõ å³Ñ³ÝçÙáõÝù: ØïÝ»Éáí Ëáë³ÏóáõÃÛ³Ý Ù»çª Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñ ËáëáÕ áõÝ»ÝáõÙ ¿ áñáß³ÏÇ Ýå³ï³ÏÝ»ñª Ñ³Õáñ¹»É ÇÝã-áñ μ³Ý, áñ¨¿ Ñ³ñóÇ Ù³ëÇÝ Ï³ñÍÇù Ñ³ÛïÝ»É, Ñ³ñóÝ»É, ËÝ¹ñ»É ¨ ³ÛÉÝ: Ø»Ýù ·Çï»Ýù, Ã» áõÙ ¿ áõÕÕí³Í Ù»ñ ËáëùÁ: Êáë³ÏÇóÝ ¿É áõÝÇ Çñ ³ÏÝÁÝÏ³ÉÇùÁª ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝ ëï³Ý³É, Ñ³ëÏ³Ý³É, Ã» ÇÝã ¿ áõ½áõÙ Ëáë³ÏÇóÁ: Êáëù³ÛÇÝ ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝÁ »ñÏÏáÕÙ³ÝÇ ·áñÍÁÝÃ³ó ¿: ²ÝÑñ³Å»ßï ¿ ³ß³Ï»ñïÝ»ñÇ Ù»ç Ýå³ï³Ï³ëÉ³ó Ï»ñåáí Ùß³Ï»É áõñÇßÇ Ùïù»ñÝ ÁÝÏ³É»Éáõ áõÝ³ÏáõÃÛáõÝ, ³ÛëÇÝùÝª Ñ³Ý¹»ë ·³É áã ÙÇ³ÛÝ áñå»ë ËáëáÕ, ³ÛÉ¨ áõÝÏÝ¹Çñ, ÁÝÏ³ÉáÕ, ËáëùÇ Ñ³ëó»³ï»ñ: Êáëù³ÛÇÝ í³ñùÁ Ï³ñáÕ ¿ ß³ï μ³Ý ³ë»É ß÷íáÕÝ»ñÇ, Ýñ³Ýó ÏñÃáõÃÛ³Ý, ¹³ëïÇ³ñ³Ïí³ÍáõÃÛ³Ý Ù³ëÇÝ:

Ð³Õáñ¹³ÏóáõÃÛ³Ý ÁÝÃ³óùáõÙ ß÷íáÕÝ»ñÁ ï³ñμ»ñ ¹»ñ»ñ »Ý ëï³ÝÓÝáõÙ:

Ø»ÏÝ ³ëáõÙ ¿, ÙÛáõëÁª ÉëáõÙ, Ù»ÏÁ ï»Õ»ÏáõÃÛáõÝ ¿ Ñ³Õáñ¹áõÙ, ÙÛáõëÁª ÁÝ¹áõÝáõÙ:

2-ñ¹ ¹³ë³ñ³ÝÇó »ñ»Ë³Ý»ñÁ ëáíáñáõÙ »Ý Ññ³íÇñ³ïáÙë, Ñ»é³·Çñ ¨ Ñ³Ûï³ñ³ñáõÃÛáõÝ ·ñ»É:

ÆÝãå»±ë Ëáë»É Ù³ñ¹áõ Ñ»ï, »ñμ Ý³ ÏáÕùÇ¹ ã¿, ù»½³ÝÇó ³é³ç ¿ ³åñ»É Ï³Ù Ñ»ïá ¿ ³åñ»Éáõ (Ñ³Õáñ¹³ÏóáõÙ Å³Ù³Ý³ÏÇ Ù»ç): ²Ûë Ñ³ñóáõÙ Ù»½ û·ÝáõÃÛ³Ý »Ý ·³ÉÇë Ñ»ùÇ³ÃÝ»ñÁ, áñáÝù Ï³ñ¹³ó»É »Ý Ý³¨ Çñ»Ýó ÍÝáÕÝ»ñÁ, »ñμ ÷áùñ »Ý »Õ»É: ²ÛëÇÝùÝª ·ñáÕÝ»ñÁ ·ñ»É »Ý ï³ëÝÛ³Ï, Ñ³ñÛáõñ³íáñ ï³ñÇÝ»ñ ³é³ç, ÇëÏ Ù»Ýù ³Ûëûñ Ýñ³Ýó Ñ»ï Ñ³Õáñ¹³ÏóíáõÙ »Ýù: ¶ñ³íáñ ËáëùÁ Ù»½ ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝ ¿ ï³ÉÇë Ñ³Õáñ¹³Ïóí»É Ý³¨ Å³Ù³Ý³ÏÇ Ù»ç:

Ð³ñÏ³íáñ ¿ ³ß³Ï»ñïÝ»ñÇÝ Ñ³ëóÝ»É ³ÛÝ ·Çï³ÏóáõÃÛ³ÝÁ, áñ Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñ Ù³ñ¹áõ ÏÛ³ÝùáõÙ Ï³ñ¨áñ ¿ ß÷áõÙÁ: ²ÛÝ »ÝÃ³¹ñáõÙ ¿ áñ¨¿ Éáõñ Ñ³Õáñ¹»É, ½ñáõó»É, Ñ»ï³ùñùÇñ å³ïÙáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ñ³Õáñ¹³ÏÇó ÉÇÝ»É, ÑáõÙáñáí Ëáë»É, ï³ñμ»ñ ³éÇÃÝ»ñáí ç»ñÙ Ëáëù»ñ ÙÇÙÛ³Ýó ÷áË³Ýó»É μ³Ý³íáñ Ï³Ù ·ñ³íáñ, í»×Ç Å³Ù³Ý³Ï μ³ñ»ÏÇñÃ Ó¨áí å³ßïå³Ýí»É, í»×Á Ëáëùáí í³ñå»ïáñ»Ý

Ñ³ñÃ»É:

Þ÷áõÙÝ áõ Ñ³Õáñ¹³ÏóáõÙÁ Ï³ñáÕ »Ý ÉÇÝ»Éª • Ëáëù³ÛÇÝ Ï³Ù áã Ëáëù³ÛÇÝ:

Ü»ñÏ³Û³óÝ»Ýù áã Ëáëù³ÛÇÝ Ñ³Õáñ¹³ÏóáõÃÛ³Ý ¹³ëÇ í³ñÙ³Ý Ù»ñ ÷áñÓÁ:

¸³ëÇ Ã»Ù³Ýª áã Ëáëù³ÛÇÝ ÙÇçáóÝ»ñáí Ñ³Õáñ¹³ÏóáõÙ (¹ÇÙ³Ë³Õ, Å»ëï»ñ,

ÙÝç³Ë³Õ)

¸³ëÇ Ýå³ï³ÏÝ»ñÁª

³) ²Ï³¹»ÙÇ³Ï³Ýª

• êáíáñ»óÝ»É ï³ñμ»ñ³Ï»É, ï»ÕÇÝ áõ ³ñ¹ÛáõÝ³í»ï û·ï³·áñÍ»É ß÷Ù³Ý áõ Ñ³Õáñ¹³ÏóáõÃÛ³Ý ï³ñμ»ñ Ó¨»ñÁ:

• òáõÛó ï³É, áñ Ùïù»ñ, ³ë»ÉÇù, ÑáõÛ½»ñ, ½·³óÙáõÝùÝ»ñ Ñ³Õáñ¹áõÙ ¨ ÁÝÏ³ÉáõÙ »Ýù áã ÙÇ³ÛÝ μ³é»ñáí:

• êáíáñ»óÝ»É Ñ³Õáñ¹³ÏóÙ³Ý áã Ëáëù³ÛÇÝ ÙÇçáóÝ»ñÁ:

• êáíáñ»óÝ»Éª áã Ëáëù³ÛÇÝ ÙÇçáóÝ»ñáí ³ñï³Ñ³Ûï»É ³ë»ÉÇùÁª ¹»ñ³Ë³Õ, ¹ÇÙ³Ë³Õ, Å»ëï»ñ, ÙÝç³Ë³Õ:

• ´³Ý³íáñ ËáëùÇ ÙÇçáóáí ½³ñ·³óÝ»É Ùïù»ñÁ Ñ³Ù³¹ñ»Éáõ ¨ Ñ³Ï³¹ñ»Éáõ Ï³ñáÕáõÃÛáõÝÝ»ñÁ:

• ÊÃ³Ý»É »ñ¨³Ï³ÛáõÃÛáõÝÁ, ½³ñ·³óÝ»É ëï»ÕÍ³·áñÍ³Ï³Ý áõÝ³ÏáõÃÛáõÝ-

Ý»ñÁ:

μ) êáóÇ³É³Ï³Ý

• êÏÇ½μ ¹Ý»É μ³ñ»ÏÇñÃ ß÷Ù³ÝÁ:

• Ò¨³íáñ»É μ³ñ»ÏÇñÃ ß÷Ù³Ý ¨ Ñ³Õáñ¹³ÏóáõÃÛ³Ý Ï³ÝáÝÝ»ñ áõ ÑÙïáõÃÛáõÝ-

Ý»ñ:

• Ò¨³íáñ»É μ³ñ»ÏÇñÃ ß÷Ù³Ý ³í³Ý¹áõÛÃ: ²ÛÝ ¹³ñÓÝ»É μáÉáñ ¹³ë»ñÇ áõ ³Ù»ÝûñÛ³ ß÷Ù³Ý ËÝ¹Çñ:

²ÝÑñ³Å»ßï ÝÛáõÃ»ñª ÝÏ³ñÝ»ñ, ÝÏ³ñ³½³ñ¹áõÙÝ»ñ, ÝÏ³ñ»Éáõ å³ñ³·³Ý»ñ, ÃÕÃ»ñ, μ»Ù³Ï³Ý Ñ³·áõëïÝ»ñ Ï³Ù ¹ÇÙ³ÏÝ»ñ, ·Ý³Ñ³ï»Éáõ, Ëñ³Ëáõë»Éáõ ï³ñμ»ñ³Ýß³ÝÝ»ñ (ÅåÇïÇÏÝ»ñ):

ÀÝÃ³óùÁ

I. Ü³Ë³å³ïñ³ëï³Ï³Ý ÷áõÉ

• àÕçáõÛÝÇ ³ñ³ñáÕ³Ï³ñ·: ¸³ëÇ Ã»Ù³ÛÇ Ñ³Õáñ¹áõÙ:

• îÝ³ÛÇÝ Ñ³ÝÓÝ³ñ³ñáõÃÛ³Ý ëïáõ·áõÙ:

• ²é³çÇÝ ¨ »ñÏñáñ¹ ¹³ë³ñ³ÝÝ»ñáõÙ ³Ýó³ÍÇ ÏñÏÝáõÃÛáõÝ:

II. ÆÙ³ëïÇ ÁÝÏ³ÉáõÙ • ÄåÇïÇ ËáñÑáõñ¹Á:

• öáùñÇÏ ÅåÇïÇÏÇ ³ÛóÁ. §ÊáëáÕ¦ ¹»ÙùÁ:

• ²é³Ýó μ³é»ñÇ ÙËÇÃ³ñ³Ýù: ²ßË³ï³Ýùª ·ñ³ï³Ëï³ÏÇÝª ·ñí³Í μ³é»ñÇ áõ ³ñï³Ñ³ÛïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ßáõñç:

• ¸»ñ³Ë³Õáí (³é³Ýó μ³é»ñÇ), óáõÛó ï³É, áñ ÎÏáõÝ ïËáõñ ¿, áõñ³Ë ¿, ²·é³íÁª ½³ñÙ³ó³Í ¿, í³Ë»ó³Í ¿, ½³Ûñ³ó³Í, ²Õí»ëÁª ÑÇ³ó³Í, í³Ë»ó³Í, ÑÇ³ëÃ³÷í³Í ¿:

• ¸»ñ³Ë³Õáí Ý»ñÏ³Û³óÝ»É ÙÇ Ñ³ïí³Íª ³é³Ýó μ³é»ñÇ: ÈëíáõÙ ¿ ÙÇ³ÛÝ Ñ»ÕÇÝ³ÏÇ Ó³ÛÝÁ:

• T-³Ó¨ ³ÕÛáõë³Ï (ùÝÝ³ñÏáõÙ)

ØËÇÃ³ñ»É âÙËÇÃ³ñ»É ³Ûá, áã ³Ûá, áã

»±ñμ, ÇÝãá±õ	»±ñμ, ÇÝãá±õ

• î»Õ»ÏáõÃÛáõÝª Å»ëï»ñÇ Ù³ëÇÝ: Æ±Ýã ¿ ÙÝç³Ë³ÕÁ:

• Ê³Õ»ñª §ØÝç³Ë³Õ¦, §Â³ñ·Ù³ÝÇãÝ»ñ¦: • ²é³Ýó ËáëùÇ ÝÏ³ñÝ»ñÇ ß³ñùÇ í»ñÉáõÍáõÃÛáõÝ: î»Õ»ÏáõÃÛáõÝ Í³Õñ³ÝÏ³ñÝ»ñÇ Ù³ëÇÝ:

•

²é³Ýó ËáëùÇ óáõó³Ý³ÏÝ»ñ: ¶áõß³Ï»Éª ÇÝã Ñ³ëï³ïáõÃÛáõÝ »Ýù ÙïÝ»Éáõ: III. Îßé³¹³ïáõÙ ³) ²Ý¹ñ³¹³ñÓ. Ñ³ñó»ñ:

μ) ÄåÇïÇÏÇ Ñ³ÝÓÝ³ñ³ñáõÃÛáõÝÁ:

1. ¸³ë³ñ³ÝáõÙ ÝÏ³ñ»É ¹³ëÇó ëï³ó³Í ïå³íáñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ (Í³Õñ³ÝÏ³ñÝ»ñ, óáõó³Ý³ÏÝ»ñ):

2. î³ÝÁ ÑáñÇÝ»É Ñ»ùÇ³Ãª §Îáñ³Í ÅåÇïÁ¦ í»ñÝ³·ñáí:

·) ¶Ý³Ñ³ï»É μáÉáñÇÝ:

î³ññ³Ï³Ý ¹³ë³ñ³ÝÝ»ñáõÙ ëÏÇ½μ ¿ ¹ñíáõÙ μ³ñ»ÏÇñÃ ß÷Ù³Ý Ùß³ÏáõÛÃÇ: ´³ñ»ÏÇñÃ ß÷Ù³Ý Ï³ñáÕáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ½³ñ·³óáõÙÁ, ÑÕÏáõÙÁ ¨ ³í³Ý¹áõÛÃÇ Ó¨³íáñáõÙÁ μáÉáñ ¹³ë»ñÇ ¨ ³Ù»ÝûñÛ³ ß÷Ù³Ý ËÝ¹ÇñÝ»ñ »Ý:

´³ñ»ÏÇñÃ ß÷Ù³Ý, Ñ³Õáñ¹³ÏóáõÃÛ³Ý Ï³ñáÕáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ½³ñ·³óáõÙÁ ï³ññ³Ï³Ý ¹³ë³ñ³ÝÝ»ñáõÙ ÙÇ ù³ÝÇ ËÝ¹ñÇ ÉáõÍáõÙ ¿ »ÝÃ³¹ñáõÙ:

• ï³ñμ»ñ³Ï»É μ³ñ»ÏÇñÃ ¨ áã μ³ñ»ÏÇñÃ ËáëùÝ áõ å³Ñí³ÍùÁ, μ³ñ»ÏÇñÃ ËáëùÇ ÑÝã»ñ³Ý·Á,

• ÇÙ³Ý³É μ³ñ»ÏÇñÃ, ëÇñ³ÉÇñ μ³é»ñ, μ³é³Ï³å³ÏóáõÃÛáõÝÝ»ñ,

• Ï³ñáÕ³Ý³É ÏÇñ³é»É ¹ñ³Ýù Ëáëù³ÛÇÝ ï³ñμ»ñ Çñ³íÇ×³ÏÝ»ñÇÝ Ñ³Ù³å³ï³ëË³Ý:

Ü»ñÏ³Û³óÝ»Ýù ¹³ë³åÉ³ÝÝ»ñ. ÇÝãå»ë ¿ Çñ³Ï³Ý³óíáõÙ §Êáëù³ÛÇÝ í³ñù³Ó¨»ñ. μ³ñ»ÏÇñÃ Ñ³Õáñ¹³ÏóáõÙ¦ Ã»Ù³ÛÇ áõëáõóáõÙÁ III ¹³ë³ñ³ÝáõÙ:

¸³ëÇ Ã»Ù³Ýª §Êáëù³ÛÇÝ í³ñù³Ó¨»ñ, μ³ñ»ÏÇñÃ Ñ³Õáñ¹³ÏóáõÙ¦:

¸³ëÇ Ýå³ï³ÏÁ

1. êáíáñ»óÝ»Éª

• ï³ñμ»ñ³Ï»É μ³ñ»ÏÇñÃ ¨ áã μ³ñ»ÏÇñÃ ËáëùÝ áõ å³Ñí³ÍùÁ, μ³ñ»ÏÇñÃ ËáëùÇ ÑÝã»ñ³Ý·Á.

• ÇÙ³Ý³É μ³ñ»ÏÇñÃ, ëÇñ³ÉÇñ μ³é»ñ, μ³é³Ï³å³ÏóáõÃÛáõÝÝ»ñ.

• Ï³ñáÕ³Ý³É ¹ñ³Ýù ÏÇñ³é»É Ëáëù³ÛÇÝ ï³ñμ»ñ Çñ³íÇ×³ÏÝ»ñÇÝ Ñ³Ù³å³ï³ëË³Ý.

• Çñ³íÇ×³ÏÇÝ Ñ³Ù³å³ï³ëË³Ý ÷áùñÇÏ μ»Ù³Ï³Ý³óáõÙÝ»ñÇ ÙÇçáóáí ³é³í»É ÏáÝÏñ»ï ¨ ï»ë³Ý»ÉÇ Ý»ñÏ³Û³óÝ»É μ³ñ»ÏÇñÃ Ñ³Õáñ¹³ÏóáõÙÁ:

2. Ò¨³íáñ»É μ³ñ»ÏÇñÃ ß÷Ù³Ý, Ñ³Õáñ¹³ÏóáõÃÛ³Ý Ï³ñáÕáõÃÛáõÝÝ»ñ áõ ÑÙïáõÃÛáõÝÝ»ñ:

3. ²Ùñ³Ï³Û»É μáñ»ÏÇñÃ ËáëùÇ, μ³ñ»ÏÇñÃ í³ñùÇ ÑÙïáõÃÛáõÝÝ»ñÁ:

4. ¼³ñ·³óÝ»É μ³ñ»ÏÇñÃ ß÷Ù³Ý Ï³ñáÕáõÃÛáõÝÝ»ñ:

²ÝÑñ³Å»ßï ÝÛáõÃ»ñ

1. ÜÏ³ñÝ»ñ, ÝÏ³ñ³½³ñ¹áõÙÝ»ñ

2. ÜÏ³ñ»Éáõ å³ñ³·³Ý»ñ, ÃÕÃ»ñ

3. §ÞáõÝÝ áõ Ï³ïáõÝ¦ ¨ §â³ñÇ í»ñçÁ¦ ëï»ÕÍ³·áñÍáõÃÛáõÝÝ»ñÁ

4. ¸ÇÙ³ÏÝ»ñ, μ»Ù³Ï³Ý Ñ³Ý¹»ñÓ³Ýù:

ÀÝÃ³óùÁ

ÊÃ³ÝáõÙ. Ùï³·ñáÑÇ Ù»Ãá¹áí Éë»É ëáíáñáÕÝ»ñÇ å³ï³ëË³ÝÝ»ñÁ/ §Æ±Ýã ¿ μ³ñ»ÏñÃáõÃÛáõÝÁ¦/: êáíáñ³ÍÇÝ ³í»É³óÝ»É 6 Ï³ÝáÝ:

ÆÙ³ëïÇ ÁÝÏ³ÉáõÙ

³) ÎñÏÝ»É I ¨ II ¹³ë³ñ³ÝÝ»ñáõÙ ³Ýó³ÍÁ: ²é³ÝÓÝ³óÝ»É áÕçáõÛÝÇÝ ¨ μ³ñ¨ÇÝ í»ñ³μ»ñáÕ ËáëùÁ, μ³é»ñÝ áõ ³ñï³Ñ³ÛïáõÃÛáõÝÝ»ñÁ:

• ÆÝãå»±ë »Ý μ³ñ¨áõÙ Ï»Ý¹³ÝÇÝ»ñÁ:

• ÆÝãå»±ë »Ý áÕçáõÝáõÙ ¨ Ññ³Å»ßï ï³ÉÇë:

• ÆÝãå»±ë »Ýù μ³ñ¨áõÙ ûñí³ ï³ñμ»ñ Å³Ù»ñÇÝ:

μ) ÐÇß»É ³Ýó³Í Ñ»ùÇ³ÃÝ»ñáõÙ, å³ïÙáõÃÛáõÝÝ»ñáõÙ Ñ³Ý¹Çå³Í áÕçáõÛÝÇ ¨

μ³ñ¨Ç ï³ñμ»ñ³ÏÝ»ñÁ, áñáÝù Ý³Ë³å»ë ·ñí³Í »Ý ·ñ³ï³Ëï³ÏÇÝ:

êáíáñ»óÝ»É ï³ñμ»ñ³Ï»É, Ã» ¹ñ³ÝóÇó áñÁ áõÙ, »ñμ, áñï»Õ ¨ ÇÝã Çñ³íÇ×³ÏÝ»ñáõÙ Ï³ñ»ÉÇ ¿ û·ï³·áñÍ»É:

¹) Î³ñ¹³É §ÞáõÝÝ áõ Ï³ïáõÝ¦ ëï»ÕÍ³·áñÍáõÃÛáõÝÁ:

·) Ð³ÝÓÝ³ñ³ñáõÃÛáõÝ ½áõÛ·»ñÇÝ.

Ð»ñáëÝ»ñÁ »±ñμ »Ý μ³ñ»ÏÇñÃ, ÇëÏ »±ñμª áã:

Îßé³¹³ïáõÙ

• Ð³ñó»ñáí ³Ù÷á÷»É:

• Î³ñ¹³É ï³É ÂáõÙ³ÝÛ³ÝÇ §â³ñÇ í»ñçÁ¦ ëï»ÕÍ³·áñÍáõÃÛáõÝÁ (Éáõé ÁÝÃ»ñó³ÝáõÃÛáõÝ):

Ð³ÝÓÝ³ñ³ñ»É

³) î³ÝÁ å³ïñ³ëïí»É ¹»ñ³Ë³ÕÇ (¹áõñ »Ï³Í ¹ñí³·Á): μ) ÜÏ³ñ»É ÙÇ ¹ñí³·:

·) ¶ïÝ»É Ñ³ïí³ÍÝ»ñ (ó³ÝÏáõÃÛ³Ùμ), áñáÝù ³ñï³Ñ³ÛïáõÙ »Ýª

Ññ³Ù³Ý, å³Ñ³Ýç, ËÝ¹ñ³Ýù, ³Õ³ã³Ýù, Ñ³ñóáõÙ, Ñ³Ý¹ÇÙ³Ý³Ýù, ëå³éÝ³ÉÇù, »ñ³½³Ýù:

îÝ³ÛÇÝ Ñ³ÝÓÝ³ñ³ñáõÃÛ³Ý ëïáõ·áõÙ: Ð³ñó»ñáí ÏñÏÝ»É ³é³çÇÝ ¹³ëÇÝ

ëáíáñ³ÍÁ:

³) Úáõñ³ù³ÝãÛáõñÁ å³ïÙáõÙ ¿ Çñ ÝÏ³ñ³Í ¹ñí³·Á:

μ) ¶ï³Í Ñ³ïí³ÍÝ»ñÁ Ý»ñÏ³Û³óíáõÙ »Ý ¹»ñ³Ë³Õáí. å³ñ½»Éª »ñμ »Ý μ³ñ»ÏÇñÃ, »ñμª áã: Èë»É ÑÇÙÝ³íáñáõÙÝ»ñÁ: àõß³¹ñáõÃÛáõÝ ¹³ñÓÝ»É Ó³ÛÝÇ ÑÝã»ñ³Ý·ÇÝ:

Ø³Ûñ»ÝÇÇ ³é³ñÏ³Û³Ï³Ý Íñ³·ñ»ñÇ Å³Ù³Ý³Ï³ÏÇó áõÕÕí³ÍáõÃÛáõÝÁ ³ß³Ï»ñïÝ»ñÇ Ëáëù³ÛÇÝ ½³ñ·³óÙ³Ý Ñ³ñó»ñáõÙ áõëáõóãÇÝ ÙÕáõÙ ¿ Ù»Ãá¹³Ï³Ý Ýáñ áñáÝáõÙÝ»ñÇ: ´³ñ»ÏÇñÃ ËáëùÇ ½³ñ·³óÙ³ÝÝ ³éÝãíáÕ ËÝ¹ÇñÝ»ñÇÝ ³í»É³ÝáõÙ ¿ ¨ë Ù»ÏÁª Ó¨³íáñ»É ³ÛÝåÇëÇ ³ÝÓ, áñÁ ïÇñ³å»ï»Éáí áñáß³ÏÇ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý, Ï³ñáÕ³Ý³ ×Çßï ÏáÕÙÝáñáßí»É ÏáÝÏñ»ï Çñ³¹ñáõÃÛ³Ý Ù»ç ¨ Ï³éáõó»É Ñ³Ù³ñÅ»ù Ëáëù, ³ÛëÇÝùÝª ³ñ¹ÛáõÝ³í»ï Ñ³Õáñ¹³Ïóí»É:

ú·ï³·áñÍí³Í ·ñ³Ï³ÝáõÃÛáõÝ

1. ¶. Â»ñ½Û³Ý, Î. ÂáñáëÛ³Ý, Ð. Ê³ã³ïñÛ³Ý, Êáëù ¨ Ñ³Õáñ¹³ÏóáõÃÛáõÝ- 1. Ø»Ãá¹³Ï³Ý Ó»éÝ³ñÏ ï³ññ³Ï³Ý ¹³ë³ñ³ÝÝ»ñÇ áõëáõóÇãÝ»ñÇ ¨ ÍÝáÕÝ»ñÇ Ñ³Ù³ñ: §¼³Ý·³Ï¦, ºñ¨³Ý, 2013:

2. Î. ÂáñáëÛ³Ý, ¶. Â»ñ½Û³Ý, Ð. Ê³ã³ïñÛ³Ý, Êáëù ¨ Ñ³Õáñ¹³ÏóáõÃÛáõÝ: Ø»Ãá¹³Ï³Ý Ó»éÝ³ñÏ ï³ññ³Ï³Ý ¹åñáóÇ áõëáõóÇãÝ»ñÇ Ñ³Ù³ñ, ºñ., 2011:

3. Ð³Ûáó É»½áõ ¨ ·ñ³Ï³ÝáõÃÛáõÝ, Ð³Ýñ³ÏñÃ³Ï³Ý ÑÇÙÝ³Ï³Ý ¹åñáóÇ ³é³ñÏ³Û³Ï³Ý ãá÷áñáßÇãÝ»ñ ¨ Íñ³·ñ»ñ:

4. Ð³Ýñ³ÏñÃáõÃÛ³Ý å»ï³Ï³Ý ã³÷áñáßÇã:

5. 2015-16 áõëáõÙÝ³Ï³Ý ï³ñáõÙ ï³ññ³Ï³Ý ¹åñáóÇ ÝáñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ¨ ÏñÃ³Ï³Ý ·áñÍÁÝÃ³óÇ Ï³½Ù³Ï»ñåÙ³Ý μ³ñ»÷áËÙ³Ý í»ñ³μ»ñÛ³É Ù»Ãá¹³Ï³Ý Ý³Ù³ÏÁ:

6. Î. ÂáñáëÛ³Ý, ì. ê³ñ·ëÛ³Ý, Ð. Ê³ã³ïñÛ³Ý, Ø³Ûñ»ÝÇ 2-4, àõëáõóãÇ Ó»éÝ³ñÏ, ºñ¨³Ý, 2013:

Î. ÂáñáëÛ³Ý, Î.âÇμáõËãÛ³Ý, ².´³É³Û³Ý, ¶Ý³Ñ³ïÙ³Ý ÝÛáõÃ»ñÇ ÅáÕáí³Íáõ, ´³Ý³íáñ Ñ³ñóáõÙª 2-ñ¹ ¹³ë³ñ³Ý (3- 4-ñ¹): §Ðñ³½¹³Ý¦, 2010Ã.:

7. ². ²ëÉ³ÝÛ³Ý, Ð³Ûáó É»½íÇ áõëáõóÙ³Ý Ñ³ñó»ñ, §ÈáõÛë¦ Ññ³ï., ºñ., 1988:

РЕЗЮМЕ

АНАИТ АРАКЕЛЯН

УРОКИ “РЕЧИ И ОБЩЕНИЯ” В КУРСЕ РОДНОГО ЯЗЫКА

В младших классах в курсе родного языка как необходимый компонент один из часов в неделю отводится проблемам развития речевых умений ученика. Этот компонент называется “Речь и общение”. Автор статьи, представляя свой опыт, обратился к проблеме речевого и неречевого общения.

¼²ðÆÜº ê²ðÆ´ºÎÚ²Ü

2003 Ã․ ³í³ñï»É ¿ ºñ¨³ÝÇ

1997-Çó ÙÇÝã ûñë ³ßË³ïáõÙ

¿ ºñ¨³ÝÇ Ê.²μáíÛ³ÝÇ ³Ýí․

Ñ․2 ÑÇÙÝ. ¹åñáóáõÙª áñå»ë ï³ññ³Ï³Ý ¹³ë³ñ³ÝÝ»ñÇ áõëáõóÇã: 2016 Ãí³Ï³ÝÇÝ ßÝáñÑí»É ¿

Ñ³Ýñ³ÏñÃ³Ï³Ý áõëáõÙÝ³Ï³Ý

Ñ³ëï³ïáõÃÛ³Ý áõëáõóãÇ áñ³Ï³íáñÙ³Ý ³é³çÇÝ ³ëïÇ×³ÝÇ ï³ñ³Ï³ñ·£

Ñ»éáõëï³Ñ³Õáñ¹³ß³ñ»ñÇ£

Ê²ÔÀª àðäºê àôêàôòØ²Ü

Î²¼Ø²ÎºðäØ²Ü Òºì

Ðá¹í³ÍÁ »ñ³ßË³íáñ»É ¿ ïå³·ñáõÃÛ³Ý ËÙμ³·ñ³Ï³Ý ËáñÑñ¹Ç ³Ý¹³Ù ². ÐáíÑ³ÝÝÇëÛ³ÝÁ:

²Ù÷á÷³·Çñ: Øï³íáñ ½³ñ·³óÙ³Ý ·áñÍáõÙ Ï³ñ¨áñ ï»Õ ¿ ½μ³Õ»óÝáõÙ Ù³Ã»Ù³ïÇÏ³Ý£ Ø»ñ ·ÉË³íáñ Ýå³ï³ÏÝ ¿ª »ñ»Ë³Ý»ñÇ Ù»ç Ñ»ï³ùñùñ³ëÇñáõÃÛáõÝ ³ñÃÝ³óÝ»É ³Ûë ·ÇïáõÃÛ³Ý ÝÏ³ïÙ³Ùμ, ¨ Ýñ³Ýó ³Ùáõñ Ï³å»É Ù³Ã»Ù³ïÇÏ³ÛÇÝ£ Ê³Õ»ñÇ ÏÇñ³éáõÙÁ Ù³Ã»Ù³ïÇÏ³ÛÇ ¹³ë»ñÇÝ ³Ù»Ý³³ñ¹ÛáõÝ³í»ï ÙÇçáóÝ ¿ ëáíáñáÕÝ»ñÇ ·Çï»ÉÇùÝ»ñÇ áñ³ÏÁ μ³ñÓñ³óÝ»Éáõ ³éáõÙáí£ Ðá¹í³Í³·ÇñÁ, Ï³ñ¨áñ»Éáí Ë³Õ»ñÇ ¹»ñÁª ÁÝ¹Ñ³Ýñ³å»ë ¨ Ù³Ã»Ù³ïÇÏ³ÛÇ ¹³ë»ñÇÝª Ù³ëÝ³íáñ³å»ë, ³é³ç³ñÏáõÙ ¿ Çñ Ñ»ÕÇÝ³Ï³Í Ë³Õ»ñÁ, áñáÝù Ï³ñ»ÉÇ ¿ û·ï³·áñÍ»É áñå»ë áõëáõóÙ³Ý Ï³½Ù³Ï»ñåÙ³Ý ³ÏïÇí Ó¨£

ºñ»Ë³ÛÇ Ñ³Ù³ñ Ë³ÕÁ Ë³Õ ã¿, ³ÛÉ Çñ³Ï³ÝáõÃÛáõÝ£ àõßÇÝëÏÇ

ì․ ²․ êáõËáÙÉÇÝëÏÇÝ ³ë»É ¿․ §²é³Ýó Ë³ÕÇ ãÏ³ ¨ ãÇ Ï³ñáÕ ÉÇÝ»É ÉÇ³ñÅ»ù Ùï³íáñ ½³ñ·³óáõÙ£ Ê³ÕÁ Ù»Í, Éáõë³íáñ å³ïáõÑ³Ý ¿, áñÇ ÙÇçáí »ñ»Ë³ÛÇ Ñá·¨áñ ³ßË³ñÑ ¿ Ã³÷³ÝóáõÙ Ñ³ëÏ³óáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ¨ å³ïÏ»ñ³óáõÙÝ»ñÇ ï³ñ³÷¦£ î³ññ³Ï³Ý ¹åñáóáõÙ Ë³ÕÁ áñå»ë áõëáõóÙ³Ý Ó¨ Ýß³Ý³Ï³ÉÇ ï»Õ ¿ ½μ³Õ»óÝáõÙ: ¸åñáó³Ï³ÝÝ»ñÇ Ë³Õ³Éáõ ó³ÝÏáõÃÛáõÝÁ ³ÝÑñ³Å»ßï ¿ áõÕÕ»É ¹»åÇ ÏñÃ³Ï³Ý ËÝ¹ÇñÝ»ñÇ ÉáõÍáõÙ£ Ê³ÕÁ Ï³ñáÕ ¿ ¹³éÝ³É ¹³ëïÇ³ñ³ÏÙ³Ý ÙÇçáó, »Ã» ³ÛÝ ³ÙμáÕçáõÃÛ³Ùμ Ý»ñ³éíÇ Ù³ÝÏ³í³ñÅ³Ï³Ý ·áñÍÁÝÃ³óáõÙ£ ²ÛÝ ¹³ë»ñÁ, áñï»Õ ÏÇñ³éíáõÙ »Ý Ë³Õ³ÛÇÝ ï»ËÝáÉá·Ç³Ý»ñ, ¹³éÝáõÙ »Ý ³í»ÉÇ ³ñ¹ÛáõÝ³í»ï, μ³ñÓñ³ÝáõÙ ¿ ÏñÃáõÃÛ³Ý ¨ ¹³ëïÇ³ñ³ÏáõÃÛ³Ý áñ³ÏÁ, ù³ÝÇ áñ Ë³Õ³ÛÇÝ ·áñÍÁÝÃ³óÁ ·ñ³íáõÙ ¿ ³ÙμáÕç ¹³ë³ñ³ÝÇ áõß³¹ñáõÃÛáõÝÁ£ êÏ½μáõÙ »ñ»Ë³Ý»ñÇÝ Ñ»ï³ùñùñáõÙ ¿ ëáëÏ Ë³ÕÁ, ÇëÏ Ñ»ïá ³ÛÝ ÝÛáõÃÁ, ³é³Ýó áñÇ ãÇ Ï³ñáÕ³Ý³ Ù³ëÝ³Ïó»É Ë³ÕÇÝ£

Ê³ÕÇó ³é³ç áõëáõóÇãÁ å»ïù ¿ Ñëï³Ï Ý»ñÏ³Û³óÝÇ ëó»Ý³ñÁ, Ë³ÕÇ Ï³ÝáÝÝ»ñÁ ¨ μ³ßËÇ ¹»ñ»ñÁ£ ²Ûë Ï³Ù ³ÛÝ ¹»ñáõÙ å»ïù ¿ Ù³ëÝ³ÏóÇ ¹³ë³ñ³ÝÇ Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñ ³ß³Ï»ñï£ ºÃ» ·ñ³ï³Ëï³ÏÇ Ùáï ³ßË³ïáõÙ »Ý ÙÇ ù³ÝÇëÁ, ³å³ ÙÛáõëÝ»ñÁ ëï³ÝÓÝáõÙ »Ý ëïáõ·áÕÝ»ñÇ, ¹³ï³íáñÝ»ñÇ ¨ áõëáõóÇãÝ»ñÇ

¹»ñ»ñ£

Øï³íáñ ½³ñ·³óÙ³Ý Ù»ç Ù»Í ï»Õ ¿ ½μ³Õ»óÝáõÙ Ù³Ã»Ù³ïÇÏ³Ý£ ºí Ù»ñ

·ÉË³íáñ Ýå³ï³ÏÝ ¿ª »ñ»Ë³Ý»ñÇ Ù»ç ë»ñ ³ñÃÝ³óÝ»É ³Ûë ·ÇïáõÃÛ³Ý ÝÏ³ïÙ³Ùμ ¨ ³Ùáõñ Ï³å»É Ù³Ã»Ù³ïÇÏ³ÛÇÝ£ ²Ûëï»Õ ¿, áñ Ù»½ û·ÝáõÃÛ³Ý »Ý ·³ÉÇë Ë³ÕÝ áõ Ë³Õ³ÛÇÝ ï»ËÝáÉá·Ç³Ý»ñÁ£ î³ññ³Ï³Ý ¹³ë³ñ³Ý»ñáõÙ ³ÛÝù³Ý áõÅ»Õ ¿ ½³ñ·³ó³Í »ñ»Ë³Ý»ñÇ »ñ¨³Ï³ÛáõÃÛáõÝÁ, áñ Ýñ³Ýù å³ïñ³ëï »Ý Ñ³ÛïÝí»É ³ÛÝï»Õ, áõñ ÏÑñ³íÇñÇ Ýñ³Ý Ë³ÕÁ£ Üñ³Ýù ³ÝÙÇç³å»ë ÁÝ¹áõÝáõÙ ¨ Ñ³ñÙ³ñíáõÙ »Ý Ë³ÕÇ å³ÛÙ³ÝÝ»ñÇÝ ¨ Çñ³¹ñáõÃÛ³ÝÁ£ Øñó³ÏóáõÃÛ³Ý ï³ññ»ñ å³ñáõÝ³ÏáÕ Ë³Õ»ñÁ ÝáõÛÝå»ë Ù³Ã»Ù³ïÇÏ³ÛÇ ¹³ë»ñÇÝ ³ß³Ï»ñïÝ»ñÇÝ ¹³ñÓÝáõÙ »Ý ³í»ÉÇ ³ÏïÇí£ Ê³ÕÇ ÁÝÃ³óùáõÙ »ñ»Ë³Ý»ñÝ Çñ»Ýó Ñ³Ù³ñ ³Ý-

ÝÏ³ï Ï³ï³ñáõÙ »Ý ï³ñμ»ñ í³ñÅáõÃÛáõÝÝ»ñª Ñ³Ù»Ù³ïáõÙ »Ý Ãí»ñÁ ¨ Ù»ÍáõÃÛáõÝÝ»ñÁ, Ï³ï³ñáõÙ ï³ñμ»ñ Ãí³μ³Ý³Ï³Ý ·áñÍáÕáõÃÛáõÝÝ»ñ, ÑÙï³ÝáõÙ »Ý μ³Ý³íáñ Ñ³ßíÇ Ù»ç£ Ê³ÕÁ »ñ»Ë³ÛÇ Ù»ç ³ñÃÝ³óÝáõÙ ¿ Ñ»ï³ùñùñáõÃÛáõÝ ¹»åÇ Ñ³ÕÃ³Ý³ÏÁ£ Ê³ÕÇ Ù»ç »ñ»Ë³Ý»ñÁ Ó»éù »Ý μ»ñáõÙ Ýáñ ÑÙïáõÃÛáõÝÝ»ñ,

Ï³ñáÕáõÃÛáõÝÝ»ñ, ·Çï»ÉÇùÝ»ñ£ àñå»ë½Ç ³ñÃÝ³óÝ»Ýù ¨ å³Ñ»Ýù »ñ»Ë³Ý»ñÇ Ñ»ï³ùñùñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ Ë³Õ³ÛÇÝ ³é³ç³¹ñ³ÝùÝ»ñÇ ÝÏ³ïÙ³Ùμ, ³ÝÑñ³Å»ßï ¿, áñª

-»ñ»Ë³Ý»ñÇ Ñ³Ù³ñ ³é³ç³¹ñ³ÝùÇ ÇÙ³ëïÁ ÉÇÝÇ ¹ÛáõñÁÙμéÝ»ÉÇ,

-³é³ç³¹ñ³ÝùÇ ÉáõÍáõÙÁ Ñ³ë³Ý»ÉÇ ÉÇÝÇ Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñÇÝ,

-³ñ³· ëï³óí»Ý ³ñ¹ÛáõÝùÝ»ñÁ,

¹ñ³ÝùÝ»ñÇÝ£

Î³ñ¨áñ»Éáí Ë³ÕÇ ¹»ñÝ áõ ³ÏÝÏ³ÉíáÕ ³ñ¹ÛáõÝùÝ»ñÁ ¹³ëÁÝÃ³óáõÙª ÇÝùë

Ùï³Í»É ¨ ÏÇñ³é»É »Ù Ù³Ã»Ù³ïÇÏ³Ï³Ý Ë³Õ»ñ, áñáÝóÇó ÙÇ ù³ÝÇëÁ Ý»ñÏ³Û³óÝáõÙ »Ù ëïáñ¨£

§´»ñù³Ñ³í³ù¦. ÏÇñ³éáõÙ »Ù μ³Ý³íáñ Ñ³ßíÇ Å³Ù³Ý³Ï£

Ê³ÕÇ ÁÝÃ³óùÁ

¶ñ³ï³Ëï³ÏÇÝ ÷³Ïóí³Í ¿ Í³é, áñÇ åïáõÕÝ»ñÇ íñ³ »é³ÝÇß Ãí»ñ »Ý£ ²ß³Ï»ñïÝ»ñÁ ëï³ÝáõÙ »Ý ù³ñï»ñ, áñáÝó íñ³ ·ñí³Í »Ý Ñ»ï¨Û³É μÝáõÛÃÇ

³é³ç³¹ñ³ÝùÝ»ñ․

Ì³éÇó ù³ÕÇ°ñ ³ÛÝ ÃÇíÁ, áñÇ ÙÇ³íáñÝ»ñÇ Ï³ñ·áõÙ

9 ÃÇíÝ ¿, ÇëÏ ÙÛáõë »ñÏáõ Ï³ñ·»ñÇ Ãí»ñÁ 3–áí ÷áùñ »Ý ÙÇ³íáñÇó:

²Û¹ ÃíÇ Ý³Ëáñ¹ ÃÇíÁ 264 ¿£

àñ ß³ñùÁ ß³ï ÙÇñ· ÏÑ³ í³ùÇ, Ý³ ¿É ÏÑ³Ù³ñíÇ É³í ³Û·»å³Ý ¨ Ñ³ÕÃáÕ£

êáõÝÏ

êÝÏ»ñÇ ÝÏ³ñÝ»ñáõÙ Ë³éÝ³ß÷áÃ Ï³£ àñáß»°ù ëÝÏ»ñÇª Ñ³Ù³å³ï³ëË³Ý §áïù»ñÁ¦£

§911¦ª öñÏ³ñ³ñ Í³é³ÛáõÃÛáõÝ

²Ñ³½³Ý·áõÙ »Ý ÷ñÏ³ñ³ñ Í³é³ÛáõÃÛáõÝ ¨ Ñ³Ûï³ñ³ñáõÙ, áñ Ïáñ»É »Ý ß»ÝùÇ ÙÇ ù³ÝÇ Ñ³ñ¨³ÝÝ»ñ£ §öñÏ³ñ³ñÝ»ñÁ¦ ÷ÝïñáõÙ ¨ ·ïÝáõÙ »Ý Ñ³ñ¨³ÝÝ»ñÇÝ£ ºñ»Ë³Ý»ñÇ ³ÏïÇíáõÃÛáõÝÁ μ³ñÓñ³óÝ»Éáõ Ñ³Ù³ñ §Ïáñ³Í¦ ÃÕÃ»ñÁ ÷³ÏóíáõÙ »Ý ¹³ë³ë»ÝÛ³ÏÇ ï³ñμ»ñ Ù³ë»ñáõÙ£

Ð»ùÇ³Ã ÃíÇ Ù³ëÇÝ

²Ûë Ë³ÕÁ ÏÇñ³éáõÙ »Ù ÃíÇ μÝáõÃ³·ñÙ³Ý ÷áË³ñ»Ý£ ºñ»Ë³Ý»ñÁ Ñ»ùÇ³Ã »Ý ÑáñÇÝáõÙ ¨ å³ïÙáõÙ ÁÝÏ»ñÝ»ñÇÝ. ûñÇÝ³Ïª 243 ÃíÇ Ù³ëÇÝ£ ²ß³Ï»ñïÁ ëï³ÝáõÙ

¿ Ï³Ë³ñ¹³Ï³Ý ÃÇíÁ ¨ ëÏëáõÙ å³ïÙ»É. §ÈÇÝáõÙ ¿, ãÇ ÉÇÝáõÙ ÙÇ ÃÇí ¿ ÉÇÝáõÙ£

Ü³ ß³ï μ³ñÇ ¿, ³ßË³ï³ë»ñ£ Ü³ Ï»Ýï ÃÇí ¿£ âÇ ëÇñáõÙ μ³Å³Ýí»É 2–Ç£ àõÝÇ

»ñ»ù Ã³·³íáñáõÃÛáõÝ£ ØÇ³íáñÝ»ñÇ Ã³·³íáñáõÃÛáõÝáõÙ áõÝÇ 3 μÝ³ÏÇã, ï³ëÝ³íáñÝ»ñÇ Ã³·³íáñáõÃÛáõÝáõÙ ³åñáõÙ »Ý 4–Á, ÇëÏ Ñ³ñÛáõñ³íáñÝ»ñÇ Ã³·³íáñáõÃÛáõÝáõÙ μÝ³ÏÇãÝ»ñÁ 2–áí ùÇã »Ý£ Üñ³Ýù ³åñáõÙ »Ý Ñ³Ù»ñ³ßË£ ´³ Ñ³ñ¨³ÝÝ»ñÁ․․¨ ³ÛÉÝ¦£ ì»ñçáõÙ Ñ»ùÇ³Ã³ë³ó »ñ»Ë³Ý ³é³ç³ñÏáõÙ ¿ ·ïÝ»É Ñ»ùÇ³ÃÇ Ñ»ñáëÇÝ£

²ÛëûñÇÝ³Ï Ë³Õ»ñÇ Ý»ñÙáõÍÙ³Ùμª ëáíáñáÕÝ»ñÁ ï³ñíáõÙ »Ý Ë³Õáí ¨, Çñ»Ýó Ñ³Ù³ñ ³ÝÝÏ³ï, Ó»éù »Ý μ»ñáõÙ áñáß³ÏÇ ÑÙïáõÃÛáõÝÝ»ñ áõ Ï³ñáÕáõÃÛáõÝÝ»ñ

Ù³Ã»Ù³ïÇÏ³ÛÇó£

Þ³ï»ñÇÝ ¿ Ñ³ÛïÝÇª áñ μ³½Ù³å³ïÏÙ³Ý ³ÕÛáõë³ÏÇ áõëáõóáõÙÁ ¹Åí³ñáõÃÛáõÝ ¿ ³é³ç³óÝáõÙ ³ÛÝ ÇÙ³ëïáí, áñ Ûáõñ³óÝ»Éáõ Ñ³Ù³ñ å»ïù ¿ ³ß³Ï»ñïÁ

Ñ³ëÏ³Ý³ áã ÙÇ³ÛÝ μ³½Ù³å³ïÏÙ³Ý ·áñÍáÕáõÃÛ³Ý ÇÙ³ëïÁ ¨ Ï³åÁ ·áõÙ³ñÙ³Ý ·áñÍáÕáõÃÛ³Ý Ñ»ï, ³ÛÉ¨ å³ñ½³å»ë ÑÇßÇ ³ÛÝ£ ´áÉáñÁ ·Çï»Ý, áñ »ñ»Ë³Ý»ñÁ ß³ï Ñ»ßï »Ý ëáíáñáõÙ ¨ ÑÇßáõÙ Ù³ÝÏ³Ï³Ý å³ñ½áõÝ³Ï áï³Ý³íáñÝ»ñ: ²Û¹ ÝÏ³ï³éÙ³Ùμª Ùï³Í»óÇ, áñ Ï³ñ»ÉÇ ¿ μ³½Ù³å³ïÏÙ³Ý ³ÕÛáõë³ÏÁ ëáíáñ»óÝ»É áï³Ý³íáñÝ»ñÇ ÙÇçáóáí£ ÆÑ³ñÏ», ¹ñ³Ýó Ù»ç ãÏ³Ý Ëáñ ÇÙ³ëï ³ñï³Ñ³ÛïáÕ Ùïù»ñ, áñáÝù μÝáñáß »Ý μ³Ý³ëï»ÕÍáõÃÛáõÝÝ»ñÇÝ£ ¸ñ³Ýù å³ñ½áõÝ³Ï Ë³ÕÇÏ-ï³ÕÇÏÝ»ñ »Ýª ëï»ÕÍí³Í ëáëÏ ³ÕÛáõë³ÏÁ ÑÇß»Éáõ Ñ³Ù³ñ£ êïáñ¨ Ý»ñÏ³Û³óÝáõÙ »Ù ÇÙ ëï»ÕÍ³·áñÍáõÃÛáõÝÝ»ñÁ£

Ø»Í³ó»É »Ù »ë ³ñ¹»Ý, ²ÕÛáõë³ÏÁ μ³½Ù³å³ïÏÙ³Ý

¶Çï»Ù ·áõÙ³ñ»É-Ñ³Ý»É£ ÐÇß»É ß³ï ¿ Ï³ñ¨áñ£ Ä³Ù³Ý³ÏÝ ¿ª ëáíáñ»É, Ð»ßï ÏÉÇÝÇ ëáíáñ»ÉÁ,

´³½Ù³å³ïÏ»É, μ³Å³Ý»É£ Â» ¹³ñÓÝ»Ýù áï³Ý³íáñ£

ºñÏáõ ³Ý·³Ù Ù»Ï Ñ³í³ë³ñ ¿ »ñÏáõ£ ºñÏáõ ³Ý·³Ù »ñÏáõª ãáñë£ ê³ Ñ»ßï ¿, ·Çï»Ýù ³ÝËáë£ ºñÏáõ ³Ý·³Ù »ñ»ù Ñ³í³ë³ñ ¿ í»ó, ºñÏáõëÁ »ñ»ùáí ³ñ³· μ³½Ù³å³ïÏí»ó£ ºñÏáõ ³Ý·³Ù ãáñë Ñ³í³ë³ñ ¿ áõÃ£

È³í ¿ª ·Ý³Ù ïáõÝ, ¹ñëáõÙ ß³ï ¿ ÙáõÃ£

Âí»ñÇ Ù³ëÇÝ ÑáñÇÝ³Í μ³Ý³ëï»ÕÍáõÃÛáõÝÁ, ÏÇñ³éáõÙ »Ù ÃíÇ áõëáõóÙ³Ý ßñç³ÝáõÙ£

Ø³ïÇÏÝ»ñë, ï»°ë, å³ñ½»É	âáñëÝ ³Ãáé ¿ ßáõé ïí³Í,
ºí ÷áñÓáõÙ »Ù »ë Ñ³ßí»É£	â»ë Ï³ñáÕ ÙÝ³É Ýëï³Í£
àõÝ»Ù ³Ñ³ ï³ëÁ Ù³ï,	ÐÇÝ·Á ß»ñ»÷ ¿ ÙÇ Ù»Í
¸», »Ï»ù Ñ³ßí»Ýù Ñ³ï-Ñ³ï£	ÊáÑ³ñ³ñÇ Ó»éù»ñáõÙ£
Ø»ÏÁ ÝÙ³Ý ¿ ÷³ÛïÇ,	Âí»ñÇó Ñ³çáñ¹Ý ¿ª í»ó,
àñ áõÝÇ ß³ï »ñÏ³ñ ùÇÃ,	ºÏ³í áõ Ù»½ μ³ñ¨»ó£
ÆëÏ »ñÏáõëÁ ÃéãáõÝ ¿,	ÚáÃÁ ÝÙ³Ý ¿ Ù»ÏÇÝ,
àñ ÝÙ³Ý ¿ Ï³ñ³åÇ£	´³Ûó Ï³å»É ¿ åÇÝ¹ ·áïÇ£
ºñÏáõ ³Õ»Õ ÙÇ³ó³Ý	àõÃÁ »ñÏáõ ûÕ³Ï ¿ª
ºí »ñ»ù ÃÇíÁ ¹³ñÓ³Ý£	Î³Ý·Ý»É »Ý Çñ³ñ ·ÉËÇ£

àõÝ»Ýù ï³ëÁ »Õμ³ÛñÝ»ñ, ï³ëÝ ³Ýμ³Å³Ý ÁÝÏ»ñÝ»ñ£

Ó¨³íáñ»É å³Ñ³ÝçÙáõÝùª ³ÏïÇí í»ñ³μ»ñí»Éáõ áõëáõÙÝ³Ï³Ý ·áñÍÁÝÃ³óÇÝ£ ØÇçáóÝ»ñÇó Ù»ÏÁ, áñ ÇëÏ³å»ë û·ÝáõÃÛáõÝ Ïóáõó³μ»ñÇ ³ß³Ï»ñïÇÝ, Ë³ÕÝ ¿ £

Ê³ÕÁ, Å³Ù³Ýó³ÛÇÝ »ñ¨áõÛÃ ÉÇÝ»Éáõó μ³óÇ, áõÝÇ Ý³¨ ¹³ëïÇ³ñ³Ïã³Ï³Ý, áõëáõóáÕ³Ï³Ý Ýß³Ý³ÏáõÃÛáõÝ£ ²Ûë ¹»åùáõÙ ³ÛÝ Ñ³Ý¹»ë ¿ ·³ÉÇë áñå»ë ÙÇçáó, Ù»Ãá¹ª ·Çï»ÉÇùÁ ï»Õ Ñ³ëóÝ»Éáõ Ñ³Ù³ñ£

¶ñ³Ï³ÝáõÃÛ³Ý ó³ÝÏ

1. Гуревич А. М. Ролевые игры и кейсы в бизнесс-тренингах. СПб., 2004.

2. Мухина С. А., Соловьева А. А. Современные инновационные технологии обучения. М.: 2008.

3. http://www.openclass.ru/node/

4. http://aneks.spb.ru/nachalnaia-shkola-matematika/

РЕЗЮМЕ

ЗАРИНЕ САРИБЕКЯН

ИГРА КАК АКТИВНАЯ ФОРМА ОРГАНИЗАЦИИ ОБУЧЕНИЯ

Для интеллектуального развития ребёнка большую роль играет математика. Наша главная цель привить любовь к этому предмету. Использование игр на уроках математики – самый продуктивный метод для улучшения качества образования. Для этого каждый учитель должен творчески подходить к своей работе. Автор этой статьи считает очень важным роль игры в целом и роль игры на уроках математики в частности. Он предлагает свои авторские игры, которые можно использовать во время урока, как одну из эффективных форм обучения.

Î²ðÆÜº Ð²ðàôÂÚàôÜÚ²Ü

ÌÝí»É ¿ 1962Ã․ êÛáõÝÇùÇ Ù³ñ½Ç Î³å³Ý ù³Õ³ùáõÙ£ ²í³ñï»É ¿ Ê․²μáíÛ³ÝÇ ³Ýí³Ý ÐäØÐ ï³ññ³Ï³Ý ÏñÃáõÃÛ³Ý Ù»Ãá¹Ç-

Ï³Ý»ñÇ ý³ÏáõÉï»ïÁ£

²ßË³ïáõÙ ¿ Î³å³ÝÇ Ñ. 1 ÑÇÙÝ³Ï³Ý ¹åñáóáõÙ£ àõÝÇ 31 ï³ñí³ ³ßË³ï³Ýù³ÛÇÝ ÷áñÓ, áõëáõóãÇ áñ³Ï³íáñÙ³Ý ³é³çÇÝ ³ëïÇ×³ÝÇ ï³ñ³Ï³ñ·£ Ô»Ï³í³ñáõÙ ¿ ï³ññ³Ï³Ý ÏñÃáõÃÛ³Ý

Ù»Ãá¹ÙÇíáñáõÙÁ£

²Þ²ÎºðîÜºðÆ Ö²Ü²âàÔ²Î²Ü

Î²ðàÔàôÂÚàôÜÜºðÆ

¼²ð¶²òàôØÀ

¶ð²Ö²Ü²âàôÂÚ²Ü öàôÈàôØ

Ðá¹í³ÍÁ »ñ³ßË³íáñ»É ¿ ïå³·ñáõÃÛ³Ý ËÙμ³·ñ³Ï³Ý ËáñÑñ¹Ç ³Ý¹³Ù ². ²É³í»ñ¹Û³ÝÁ:

²Ù÷á÷³·Çñ: Ð»ÕÇÝ³ÏÁ ëáõÛÝ Ñá¹í³ÍÇ ÙÇçáóáí ÷áñÓ ¿ ³ñ»É û·Ý»É áõëáõóÇãÝ»ñÇÝª ³é³í»É ³ñ¹ÛáõÝ³í»ï Ï³½Ù³Ï»ñå»Éáõ §¾¦ ÑÝãÛáõÝ-ï³éÇ áõëáõóáõÙÁ£ Ü»ñÏ³Û³óí³Í ¹³ëÇ ÙÇçáóáí ³ß³Ï»ñïÝ»ñÁ Ï³ñáÕ »Ý Í³ÝáÃ³Ý³É Ù³Ûñ³ù³Õ³ùÇ å³ïÙáõÃÛ³ÝÁ, ³Ûμáõμ»ÝÇ ï³éÇ ËáñÑñ¹ÇÝ, Ñ³ñ·³Ýù Ïï³Í»Ý Ñ³Ûñ»ÝÇùÇ ¨ ³½·³ÛÇÝ ³ñÅ»ùÝ»ñÇ ÝÏ³ïÙ³Ùμ£

ºÃ» Ù»Ýù ëáíáñ»óÝ»Ýù ³ÛÝå»ë, ÇÝãå»ë ëáíáñ»óñ»É »Ýù »ñ»Ï, ³å³ Ù»Ýù »ñ»Ë³Ý»ñÇó Ï·áÕ³Ý³Ýù Ýñ³Ýó í³Õí³ ûñÁ: æáÝ ¸ÛáõÇ Ä³Ù³Ý³Ï³ÏÇó ¹³ë»ñÁ å»ïù ¿ Ï³éáõóí»Ý Ñ»ï¨Û³É ëÏ½μáõÝùÝ»ñáí. • ÈÇÝ»Ý áã ³É·áñÇÃÙ³ÛÇÝ, ·áñÍáÕáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ï³ñ·Á Ý³Ë³å»ë ãå»ïù ¿ Ñëï³Ï»óí³Í ÉÇÝÇ:

• ºñμ»ÙÝ Ý»ñÏ³Û³óí»Ý μ³½Ù³ÏÇ Çñ³íÇ×³ÏÝ»ñ, áñáÝóÇó Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñÝ áõÝ»Ý³ Çñ ³ñÅ»ùÝ áõ Ýå³ï³ÏÝ»ñÁª Ù»Ï ÉáõÍáõÙ ·ïÝ»Éáõ ÷áË³ñ»Ý:

• ê»÷³Ï³Ý Ùïù»ñÇ ÇÝùÝ³Ï³é³í³ñáõÙÁ å³ñï³¹Çñ ¿:

• ä³Ñ³ÝçíáõÙ ¿ μ³½Ù³ÃÇí ã³÷³ÝÇßÝ»ñÇ ÏÇñ³éáõÙ, áñáÝù »ñμ»ÙÝ Ñ³Ï³ëáõÃÛ³Ý Ù»ç »Ý ·ïÝíáõÙ Ù»ÏÁ ÙÛáõëÇ Ñ»ï:

• Ü»ñ¹Ý»É ç³Ýù»ñ, ÑëÏ³Û³Ï³Ý Ùï³íáñ ³ßË³ï³Ýù, Ï³ï³ñ»É Ùß³ÏáõÙ ¨ »½ñ³Ñ³Ý·áõÙ:

²ÛëåÇëÇ Ï³éáõÛóÁ ³ß³Ï»ñïÇÝ ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝ ¿ ï³ÉÇë ëáíáñ»É Ùï³Í»É: Ð»Ýí»Éáí ëáíáñáÕÝ»ñÇ Ùï³ÍáÕáõÃÛ³Ý μÝ³ÍÇÝ ³é³í»É ½³ñ·³ó³Í Ó¨»ñÇ íñ³ª áõëáõóÇãÁ ËÃ³ÝáõÙ ¿ Ýñ³Ýó ûÅïí³ÍáõÃÛ³Ý ½³ñ·³óáõÙÁ, Ýå³ëïáõÙ Ù³ëÝ³·Çï³Ï³Ý ÏáÕÙÝáñáßÙ³ÝÁ, ÇÝãÁ ÙÇßï ¿É Ñ³Ù³ñí»É ¿ Ù³ÝÏ³í³ñÅáõÃÛ³Ý ·»ñÝå³ï³ÏÁ:

Ü»ñÏ³Û³óÝ»Ýù í»ñáÝßÛ³É Ùáï»óáõÙÝ»ñáí Ï³éáõóí³Í Ù»Ï ¹³ëÇ ûñÇÝ³Ï:

¸³ë³ÝÛáõÃ` §¾¦ ÑÝãÛáõÝ-ï³éÇ áõëáõóáõÙÁ (I ¹³ë³ñ³Ý)

Üå³ï³ÏÁ

1) ê»ñ ¨ Ñ³ñ·³Ýù ³ñÃÝ³óÝ»É Ñ³Ûñ»ÝÇùÇ ¨ ³½·³ÛÇÝ ³ñÅ»ùÝ»ñÇ ÝÏ³ïÙ³Ùμ:

2) Ø³Ûñ ù³Õ³ùÇ å³ïÙáõÃÛ³Ý Í³·Ù³Ý í»ñ³μ»ñÛ³É ·Çï»ÉÇùÝ»ñÇ Ñ³Õáñ-

¹áõÙ:

3) §¾¦ ÑÝãÛáõÝ-ï³éÇ ËáñÑñ¹³íáñáõÃÛ³Ý μ³ó³Ñ³ÛïáõÙ:

¸³ëÇ Ï³Ñ³íáñáõÙ

1) ¶.Ê³ÝçÛ³ÝÇ §Ð³Ûáó ³Ûμáõμ»Ý¦ Ïï³íÇ å³ïÏ»ñÁ

2) ¾ñ»μáõÝÇ μ»ñ¹³ù³Õ³ùÇ ÝÏ³ñÝ»ñ, Ã³Ý·³ñ³ÝÇ óáõó³ÝÙáõßÝ»ñÇ Éáõë³-

ÝÏ³ñÝ»ñ

3) ºñ¨³Ý ù³Õ³ùÇ ï»ë³ñÅ³Ý í³Ûñ»ñÇ ÝÏ³ñÝ»ñ

4) î»ë³ýÇÉÙ` ¾ñ»μáõÝÇ μ»ñ¹³ù³Õ³ùÇ Ù³ëÇÝ (3 ñáå»)

5) Ê³ãù³ñÇ ï»ëùáí ËáñÑñ¹³ÝÇß

6) ºé³·áõÛÝ ÏåãáõÝ Ã»ñÃÇÏÝ»ñ` §¾¦ ï³éÇ áõñí³·Íáí

¸³ëÇ ÁÝÃ³óùÁ

ÊÃ³ÝÙ³Ý ÷áõÉ

àõëáõóÇã - Ø³ßïáóÛ³Ý ³Ûμáõμ»ÝÇ 7-ñ¹ ï³éÁ §¾¦-Ý ¿: §¾¦ Ýß³Ý³ÏáõÙ ¿ ·áÛáõÃÛáõÝ (»Ù, »ë... ¿), Ñ»ï¨³μ³ñ` 7-ñ¹ ï»ÕáõÙ (7-Á áñå»ë ³ßË³ñÑÇ ÑÇÙù) ÝáñÇó ³ñ³ñÇãÝ ¿` ²ÝëÏÇ½μ ¨ ²Ýí»ñç ¿áõÃÛáõÝ: Ü³Ë μ³ó³Ñ³Ûï»Ýù 7 ÃíÇ ËáñÑáõñ¹Á:

1. ²ëïí³Í »ñÏÇÝùÝ áõ »ñÏÇñÁ ³ñ³ñ»É ¿ 7 ûñáõÙ:

2. Þ³μ³ÃÝ áõÝÇ 7 ûñ:

3. ÌÇ³Í³ÝÇ ·áõÛÝ»ñÁ 7-Ý »Ý, »ñ³Åßï³Ï³Ý Ýáï³Ý»ñÁ` ÝáõÛÝå»ë:

4. ÈáõÛëÝ áõÝÇ 7 ·áõÛÝ:

5. Ø³ñ¹áõ Ù³ñÙÇÝÁ 7 ï³ñÇÝ Ù»Ï Ýáñá·íáõÙ ¿:

7-ñ¹ ûñÁ ½³ñÏ»ñ³ÏÝ ³í»ÉÇ ¹³Ý¹³Õ ¿ Ë÷áõÙ:

Þ³ï »Ýù Éë»É.

7 Ññ³ß³ÉÇù

7 ï³ñÇ ³Ýó

7-ñ¹ »ñÏÇÝù

7 ë³ñÇ Ñ»ï¨áõÙ

7 áñ¹áí ë»Õ³Ý Ýëï»É

7 ûñ áõ ·Çß»ñ

²ß³Ï»ñïÝ»ñÁ Ï³ñáÕ »Ý ³Ûë ³ñï³Ñ³ÛïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ í»ñ³μ»ñÛ³É Ý»ñÏ³Û³óÝ»É Çñ»Ýó »ÝÃ³¹ñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ ¨ μ³ó³ïñ»É ¹ñ³Ýó ÷áË³μ»ñ³Ï³Ý ÇÙ³ëïÝ»ñÁ:

ÆÙ³ëïÇ ÁÝÏ³ÉáõÙ àõëáõóÇãÁ óáõó³¹ñáõÙ ¿ ¶. Ê³ÝçÛ³ÝÇ §Ð³Ûáó ³Ûμáõμ»ÝÁ¦ Ïï³íÇ å³ïÏ»ñÁ.

-Ø»Ï ³Ý·³Ù ¨ë Ý³Û»ù ³Ûë ÝÏ³ñÇÝ, Ï»Ý³ó ÉáõÛë ¿ ×³é³·áõÙ Ñ»Ýó §¾¦-Çó, áñÇ ÁÝïñáõÃÛáõÝÁ å³ï³Ñ³Ï³Ý ã¿, ã¿± áñ Ù³ßïáóÛ³Ý ·ñ»ñÁ ËáñÑñ¹³ÝßáõÙ »Ý Ù»ñ ³½·Ç Ñ³í»ñÅáõÃÛáõÝÁ:

§¾¦-Ý ËáñÑñ¹³ÝßáõÙ ¿ Ù»ñ ÅáÕáíñ¹Ç å³ïÙáõÃÛáõÝÁ, Ýñ³ ³ÝóÛ³ÉÁ, Ý»ñÏ³Ý ¨ ³å³·³Ý:

¸³ëÁ ß³ñáõÝ³ÏíáõÙ ¿ Ñ³ñó³¹ñáõÙÝ»ñáí:

³) à±ñÝ ¿ Ù»ñ Ù³Ûñ ù³Õ³ùÁ:

μ) Æ±Ýã ï»ë³ñÅ³Ý í³Ûñ»ñ »ù ï»ë»É Ù»ñ Ù³Ûñ³ù³Õ³ùáõÙ

·) Æ±Ýã ·Çï»ù Ù»ñ Ù³Ûñ³ù³Õ³ùÇ Ù³ëÇÝ, ù³ÝÇ± ï³ñ»Ï³Ý ¿ Ý³:

¹) ø³ÝÇ± Ù³Ûñ³ù³Õ³ù ¿ áõÝ»ó»É Ù»ñ »ñÏÇñÁ...

ºñ»Ë³Ý»ñÇ å³ï³ëË³ÝÝ»ñÁ Éë»Éáõó Ñ»ïá áõëáõóãáõÑÇÝ å³ïÙáõÙ ¿, áñ ß³ï ¹³ñ»ñ ³é³ç ì³Ý³ É×Ç ßáõñçÁ ï³ñ³Íí³Í ¿ñ ´Ç³ÛÝ³ »ñÏÇñÁ: ²Û¹ »ñÏñÇ Ã³·³íáñ Ø»Ýáõ³Ý »ñÏáõ áñ¹Ç áõÝ»ñ` àõÝáõßåáõ³Ý ¨ ²ñ·ÇßïÇÝ: ²ñ·ÇßïÇÝ Çñ Ñáñ Ù³ÑÇó Ñ»ïá Ã³·³íáñ»ó »ñÏÇñÁ, Ñ³ÕÃ³Ý³ÏÝ»ñ ï³ñ³í ¨ ²ñ³ñ³ï É»é³Ý ¹ÇÙ³ó ï»ëÝ»Éáí Ñ³ñÃ, ³ÝÙß³Ï ¨ μ³ñ»μ»ñ ÑáÕÁ, Ï³Ý·Ý»ó μÉñÇ íñ³ ¨ Ñå³ñïáñ»Ý ³ë³ó.

-ºë ³Ûëï»Õ ÏÏ³éáõó»Ù ³Ùñ³Ïáõé ³Ùñáó ¨ í»Ñ³ßáõù ï³×³ñ: ºí μ»ñ¹-³ÙñáóÁ Ïáãí»ó ¾ñ»μáõÝÇ:

ÐÇÙ³ Å³Ù³Ý³ÏÇ ³ÝÇíÁ Ïåïï»Ýù Ñ»ï, ÏÑ³ÛïÝí»Ýù ¾ñ»μáõÝÇ ³ÙñáóáõÙ ¨ Ï½·³Ýù Ù.Ã.³. 782Ã. Å³Ù³Ý³ÏÇ ßáõÝãÁ:

ºñ»Ë³Ý»ñÁ ¹ÇïáõÙ »Ý 3-ñáå»³Ýáó ýÇÉÙ` ¾ñ»μáõÝÇ ³ÙñáóÇ Ù³ëÇÝ: üÇÉÙÁ ¹Çï»Éáõó Ñ»ïá Ï³ï³ñáõÙ »Ý ýÇ½ÏáõÉï-¹³¹³ñ:

üÇÉÙÇ Ù»ÏÝ³μ³ÝáõÙ

-ÆÝãå»ë ï»ë³ù, Ð³ÛÏ³Ï³Ý É»éÝ³ßË³ñÑÇ ï³ñ³ÍùáõÙ ³ÝÑÇß»ÉÇ Å³Ù³Ý³ÏÝ»ñÇó Ù³ñ¹ÇÏ »Ý μÝ³Ïí»É: Üñ³Ýù ëÏ½μáõÙ ·áñÍÇùÝ»ñ ¨ ³ÛÉ Çñ»ñ »Ý å³ïñ³ëï»É ù³ñÇó, áëÏáñÇó, Ù»ï³ÕÝ»ñÇó:

òáõó³¹ñíáõÙ »Ý ÝÏ³ñÝ»ñ, áñï»Õ å³ïÏ»ñí³Í »Ý Ï³ñ³ë, Ã³ë»ñ, ÷áùñÇÏ ³ñÓ³ÝÝ»ñ, ½³ñ¹»ñ, Ó¨³íáñ ë³÷áñÝ»ñ, åïÛ³Ï (»Õç»ñ³·³í³Ã), Ù³ñ¹³éÛáõÍ,

³ñÍí³éÛáõÍ ¨ ³ÛÉ Çñ»ñ:

Îßé³¹³ïáõÙ àõëáõóÇãÝ ³ß³Ï»ñïÝ»ñÇÝ μ³Å³ÝáõÙ ¿ ÝÏ³ñÝ»ñ, áñï»Õ å³ïÏ»ñí³Í »Ý ¾ñ»μáõÝÇ ù³Õ³ùÇ ¨° Ý»ñÏ³Ý, ¨° ³ÝóÛ³ÉÁ å³ïÏ»ñáÕ ï»ë³ñ³ÝÝ»ñ:

²ßË³ï³ÝùÁ Ï³ï³ñáõÙ »Ý ½áõÛ·»ñáí: Úáõñ³ù³ÝãÛáõñ ½áõÛ· Ý»ñÏ³Û³óÝáõÙ ¿ 2 ÝÏ³ñ, áñÇó 1-Á å³ïÏ»ñáõÙ ¿ Ù³Ûñ ù³Õ³ùÇ ³ÝóÛ³ÉÁ, ÙÛáõëÁ` Ý»ñÏ³Ý:

¾ñ»μáõÝÇ

ºñ¨³Ý

³ÝóÛ³É

Ý»ñÏ³

³å³·³

ÙáÙ»ñ

ÓÇ»ñ, Ï³éù»ñ ë»å³·Çñ åïÛ³Ï ë³Õ³í³ñï Ù³ñ¹³éÛáõÍ

¿É»Ïïñ³Ï³Ý É³ñ»ñ

³íïáÙ»ù»Ý³, ÇÝùÝ³ÃÇé

Ñ³Ù³Ï³ñ·Çã

Ùß³ÏáõÃ³ÛÇÝ ÏáÃáÕÝ»ñ, ß³ïñí³ÝÝ»ñ, ë³Ý¹Õ³çñí»Å ù³Ý¹³ÏÝ»ñ

²é³Ýó É³ñ»ñÇ ¿É»Ïïñ³Ï³ÝáõÃÛáõÝ, ÃéãáÕ ³íïá-

Ù»ù»Ý³

¼ñáõÛóÇ ÁÝÃ³óùáõÙ ½áõ·³Ñ»éÝ»ñ »Ý ³ÝóÏ³óíáõÙ ÝÏ³ñÝ»ñÇ ÙÇç¨: ÐÇß³ï³ÏíáõÙ »Ý å³ïÙ³Ùß³ÏáõÃ³ÛÇÝ ÏáÃáÕÝ»ñÁ, ï»ë³ñÅ³Ý í³Ûñ»ñÁ: àõëáõóÇãÁ ï»Õ»ÏáõÃÛáõÝÝ»ñ ¿ Ñ³Õáñ¹áõÙ Ñ³ÛïÝÇ ×³ñï³ñ³å»ï³Ï³Ý Ï³éáõÛóÝ»ñÇ Ù³ëÇÝ:

ºñ»Ë³Ý»ñÇ »ñ¨³Ï³ÛáõÃÛ³Ý ³ëïÇ×³ÝÁ ëïáõ·»Éáõ Ýå³ï³Ïáí áõëáõóÇãÁ Ñ³ñó ¿ áõÕÕáõÙ.

-ÆÝãåÇëÇ±Ý Ïáõ½»Ý³ÛÇù ï»ëÝ»É Ù»ñ Ù³Ûñ ù³Õ³ùÝ ³å³·³ÛáõÙ:

²é³ç³ñÏíáõÙ ¿ É³í³·áõÛÝ ·³Õ³÷³ñÝ»ñÁ å³ïÏ»ñ»É ÝÏ³ñÝ»ñÇ ÙÇçáóáí:

-ÆÝãå»ë ï»ë³ù §¾¦-Ý ËáñÑñ¹³íáñ ¿. ³ÛÝ Ï³ñáÕ ¿ ÑáõÛ½»ñÇ ÙÇ ÑëÏ³ ³ßË³ñÑ ³ñï³Ñ³Ûï»É:

²ÝóÛ³ÉÝ áõ Ý»ñÏ³Ý Ù»ñ ÙÇçáóÝ»ñÝ »Ý, ÙÇ³ÛÝ ·³ÉÇùÝ ¿ Ù»ñ Ýå³ï³ÏÁ:

-àí ½³Ûñ³ó³í` §¾¦ ³ë³ó:

-àí ÑÇ³ó³í` §¾¦ ³ë³ó:

-àí Ý»Õ³ó³í` §¾¦ ³ë³ó: -àí Ùáé³ó³í` §¾¦ ³ë³ó:

-ºñμ ³ë»ÉÇùÁ ß³ï-ß³ï ¿, μ³Ûó ÉéáõÙ »Ýù, ¹³ñÓÛ³É §¾¦-ÇÝ »Ýù ¹Ç-

ÙáõÙ ¿¯…¿¯…¿¯…

§¾¦-Ý ËáñÑñ¹³íáñ ¿, ÇÝãå»ë Ù»ñ ³½·Ç ÝÏ³ñ³·ÇñÁ: Ø»Ýù` Ñ³Û»ñë, ÙÇ ³ñï³éáó, ½³ñÙ³Ý³ÉÇ ÅáÕáíáõñ¹ »Ýù, ø³Ý³Ïáí ùÇã, ÇëÏ Ùïù»ñáí μ³ñÓñ³ÃéÇã, É³ÛÝ³Ñáñ¹ »Ýù: ò³í»ñÇ ¹»Ù ÙÇßï ³ÝÑáÕ¹áÕ¹, í³ïáõÃÛ³ÝÁ ³ÝÑ³Õáñ¹ »Ýù,

²Ûë ³ßË³ñÑÇ ³½·»ñÇ Ù»ç Ñ³í»ñÅ³Ï³Ý ÙÇ ×³Ù÷áñ¹ »Ýù, Ø»Ýù` Ñ³Û»ñë:

§¾¦ ï³éÇ å³ïÏ»ñÇÝ ¨ ·ñáõÃÛ³ÝÁ Í³ÝáÃ³óÝ»Éáõ Ýå³ï³Ïáí ëáíáñáÕÝ»ñÇÝ ïñíáõÙ »Ý 3 ·áõÛÝÇ (Ï³ñÙÇñ, Ï³åáõÛï, Ý³ñÝç³·áõÛÝ) Ã»ñÃÇÏÝ»ñ, áñï»Õ §¾¦ ï³éÁ å³ïÏ»ñí³Í ¿ áõñí³·Íáí: ²ß³Ï»ñïÝ»ñÁ ÙÇ³óÝáõÙ »Ý ·ÍÇÏÝ»ñÁ, ëï³ÝáõÙ §¾¦ ï³éÇ å³ïÏ»ñÁ ¨ ï»Õ³¹ñáõÙ ·ñ³ï³Ëï³ÏÇÝ ÷³Ïóí³Í å³ëï³éÇÝ: ²ÛÝ ÝÙ³Ý ¿ ·áñ·Ç ¨ ËáñÑñ¹³ÝßáõÙ ¿ Ñ³Û ³½·Ç Ñ³í»ñÅáõÃÛáõÝÁ:

¶áñ·Ç íñ³ ï»Õ³¹ñí³Í ï³é»ñÁ ÑÝ³ñ³íáñ ¿ ¹³ë³íáñ»É »é³·áõÛÝ ¹ñáßÇ ·áõÛÝ»ñÇ Ñ³çáñ¹³Ï³ÝáõÃÛ³Ùμ (Ï³ñÙÇñ, Ï³åáõÛï, Ý³ñÝç³·áõÛÝ): Ð³í»ñÅáõÃÛ³Ý Ýß³ÝÇ ï³Ï å³ïÏ»ñí³Í §¾¦ ï³éÁ Ï³ñáÕ ¿ Ý»ñÏ»É ¹³ë³ñ³ÝÇ É³í³·áõÛÝ ÝÏ³ñáÕÁ:

¸³ëÇ ³í³ñïÇÝ ³ß³Ï»ñïÝ»ñÁ »ñ·áõÙ »Ý ¿ñ»μáõÝÇ-ºñ¨³Ý »ñ·Á` §¾¦ ï³éÇ å³ïíÇÝ Ññ³í³éáõÃÛ³Ý Ý»ñùá:

Î³ñÍáõÙ »Ýù` ³ÛëåÇëÇ ¹³ë»ñÁ Ùßï³å»ë ÏËÃ³Ý»Ý ¹³ë³í³Ý¹Ù³Ý ·áñÍÁÝÃ³óÁ: ¸ñ³Ýó ßÝáñÑÇí ³ß³Ï»ñïÝ»ñÁ ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝ ÏáõÝ»Ý³Ý Ï³éáõó»Éáõ Çñ»Ýó å³ï³ëË³ÝÝ»ñÁ, áã Ã» å³ñ½³å»ë ³é³ç³ñÏí³Í ï³ñμ»ñ³ÏÝ»ñÇó ÁÝïñ»Éáõ áñ¨¿ Ù»ÏÁ: àõëáõÙÝ³Ï³Ý ÝÛáõÃÇ ¹Åí³ñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ Ñ³ÕÃ³Ñ³ñ»Éáõ Ñ³ñóáõÙ ³ß³Ï»ñïÇÝ û·Ý»Éáõ ³é³í»É ³ñ¹ÛáõÝ³í»ï ÙÇçáó ¿ Ýñ³ ³éç¨ ë»÷³Ï³Ý áõÅ»ñÁ ÷áñÓ³ñÏ»Éáõ ¨ ³é³í»É³·áõÛÝÁ Ý»ñ¹Ý»Éáõ ËÝ¹Çñ ¹Ý»ÉÁ, ÇÝãå»ë Ý³¨ ¹Åí³ñ ËÝ¹ñÇ ÉáõÍÙ³Ý μ»ñÏñ³ÝùÁ ÙÇ³ëÝ³Ï³Ý áõÅ»ñáí μ³ó³Ñ³Ûï»ÉÁ: È³í áõëáõóÇãÁ ·ÇïÇ ³Ûë ·³ÛÃ³ÏÕáõÃÛ³Ý ³ñÅ»ùÁ: ²Ûë »Õ³Ý³Ïáí ÏËÃ³Ý»Ýù »ñ»Ë³ÛÇ` ¹»é¨ë í³Õ Ñ³ë³ÏÇó ·Çï»ÉÇùÝ»ñÇÝ Ñ³Õáñ¹³ÏÇó ¹³éÝ³Éáõ Ó·ïáõÙÁ, ¨ ³Û¹ ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝÁ Ñ»ï³·³ÛáõÙ Ïû·ÝÇ Ýñ³Ý ¹³éÝ³É ÏñÃí³Í Ù³ñ¹:

ú·ï³·áñÍí³Í ·ñ³Ï³ÝáõÃÛáõÝ

1. è³ý³Û»É ÆßË³ÝÛ³Ý, §ä³ïÏ»ñ³½³ñ¹ å³ïÙáõÃÛáõÝ Ñ³Ûáó¦, ¶Çñù ², §²ñ¨ÇÏ¦ Ññ³ï³ñ³ÏãáõÃÛáõÝ, 1989 Ã.:

2. È.Þ³ÑÇÝÛ³Ý, Øáíë»ë Êáñ»Ý³óÇ. ä³ïÙáõÃÛáõÝ ¨ Å³Ù³Ý³Ï³·ñáõÃÛáõÝ, §ÈáõÛë¦, 1989Ã.:

3. Ä³Ù³Ý³Ï³ÏÇó Ù³ÝÏ³í³ñÅ³Ï³Ý Ùáï»óáõÙÝ»ñ, ï»ëáõÃÛáõÝÝ»ñ, Ù»Ãá¹Ý»ñ, ·Ý³Ñ³ïáõÙ, Ò»éÝ³ñÏ Ù³ÝÏ³í³ñÅÝ»ñÇ ¨ áõë³ÝáÕÝ»ñÇ Ñ³Ù³ñ ²Úðºøê, ºñ¨³Ý, 2003Ã.:

4. Üáñ Ùáï»óáõÙÝ»ñ áõëáõóÇãÝ»ñÇ å³ïñ³ëïÙ³Ý ·áñÍÁÝÃ³óÇÝ, Ò»éÝ³ñÏ áõëáõóÇãÝ»ñÇ Ñ³Ù³ñ, ²Úðºøê, ºñ¨³Ý, 2004Ã.:

5. ²Éμ»ñï ö³ñë³¹³ÝÛ³Ý,¶Çï»ÉÇùÝ»ñÇ ßï»Ù³ñ³Ý, ºñ¨³Ý, 2003Ã.:

6. §Ü³Ë³ß³íÇÕÝ»ñ¦ ·Çï³Ù»Ãá¹³Ï³Ý Ñ³Ý¹»ë, 2015Ã. 2016Ã.:

7. ´³½Ù³μÝáõÛÃ Ùï³ÍáÕáõÃÛ³Ý ï»ëáõÃÛáõÝ, ºñ¨³Ý, 2001Ã.:

8. Психологический журнал. N5, 1991г..

9. Ø³ÝÏ³í³ñÅ³Ï³Ý Ý³Ë³Ó»éÝáõÃÛáõÝ, Ø³ë II, Ð³ÛÏ³Ï³Ý ³ëáóÇ³óÇ³ ÐÎ, ºñ¨³Ý, 2014Ã.:

10.ì.ê³ñ·ëÛ³Ý, §²Ûμμ»Ý³ñ³Ý¦, I ¹³ë³ñ³ÝÇ ¹³ë³·Çñù, ºñ¨³Ý 2015 Ã.:

11.Î.ÂáñáëÛ³Ý, ì.ê³ñ·ëÛ³Ý, Ð.Ê³ã³ïñÛ³Ý, Ø³Ûñ»ÝÇ 2-4, àõëáõóãÇ Ó»éÝ³ñÏ, ºñ¨³Ý, 2015 Ã.:

РЕЗЮМЕ

КАРИНЕ АРУТЮНЯН

РАЗВИТИЕ МЫШЛЕНИЯ УЧЕНИКОВ НА ЭТАПЕ ОБУЧЕНИЯ ПИСЬМУ

При помощи данной статьи автор попытался помочь учителям в более плодотворной организации обучения звукобукве. Посредством предложенного урока ученики смогут ознакомиться с историей столицы, с алфавитом, проникнуться уважением к Родине и национальным ценностям.

öÆðàô¼² Øàõð²¸Ú²Ü

ÌÝí»É ¿ 1977 Ã. È»ÝÇÝ³Ï³Ý ù³Õ³ùáõÙ: êáíáñ»É ¨ ³í³ñï»É ¿ ¶ÛáõÙñÇÇ å»ï³Ï³ÝÙ³ÝÏ³í³ñÅ³Ï³Ý ÇÝëïÇïáõïÁ ¨ ëï³ó»É ï³ññ³Ï³Ý ¹³ë³ñ³ÝÝ»ñÇ áõëáõóãÇ áñ³Ï³íáñáõÙ: ²ßË³ï»É ¿ ºÂÎ²äÆ ¶ÛáõÙñáõ

Ù³ëÝ³×áõÕáõÙ áñå»ë Ñá·»μ³ÝáõÃÛ³Ý ¹³ë³Ëáë ¨ ¶ÛáõÙñáõ úÛáõÝçÛ³Ý ¹åñáóáõÙ` áñå»ë Ñá·»μ³Ý /1998-2000 ÃÃ/: 2007Ã. ß³ñáõÝ³ÏáõÙ ¿ ³ßË³ï»É í»ñáÑÇßÛ³É ¹åñáóáõÙ` áñå»ë ¹³ëí³ñ:

Îðîêºð ¸äðàò²Î²ÜÆ îð²Ø²´²Ü²Î²Ü êîºÔÌ²¶àðÌ²Î²Ü Øî²ÌàÔàôÂÚ²Ü

¼²ð¶²òàôØÀ

Ðá¹í³ÍÁ »ñ³ßË³íáñ»É ¿ ïå³·ñáõÃÛ³Ý

ËÙμ³·ñ³Ï³Ý ËáñÑñ¹Ç ³Ý¹³Ù Ð. Ê³ã³ïñÛ³ÝÁ:

²Ù÷á÷³·Çñ: î³ññ³Ï³Ý ¹åñáóÁ Ñ³Ýñ³ÏñÃáõÃÛ³Ý ÑÇÙùÝ ¿: ²Ûë ûÕ³ÏáõÙ »Ý ÉáõÍíáõÙ ß³ï Ï³ñ¨áñ Ñ³ñó»ñ. Ñ³ïÏ³å»ë å»ïù ¿ μ³ñÓñ ¹³ë³ñ³ÝÝ»ñáõÙ ëáíáñ»Éáõ ó³ÝÏáõÃÛáõÝ ³é³ç³óÝ»É, Ï³ñ¨áñ»É ·Çï»ÉÇù ëï³Ý³Éáõ ³ÝÑñ³Å»ßïáõÃÛáõÝÁ… ºí, ³Ù»Ý³Ï³ñ¨áñÁª ëáíáñ»óÝ»É Ýå³ï³ÏÝ»ñÇÝ Ñ³ëÝ»Éáõ Ï³ñ× áõ Ñ»ßï ×³Ý³å³ñÑ ·ïÝ»É: ÈÇÝ»É ëï»ÕÍ³·áñÍ, Ý³Ë³Ó»éÝáÕ, ï³ñμ»ñí»É Çñ Ùï³Í»É³Ï»ñåáí, Ï³ñáÕ³Ý³É óáõÛó ï³É Çñ Ý»ñ³ßË³ñÑÁ, ·Çï³Ïó»É, Ã» ÇÝãáí ¿ Ý³ ï³ñμ»ñíáõÙ Çñ Ñ³ë³Ï³ÏÇóÝ»ñÇó – ³Ûë ³ñÅ»ùÝ»ñÁ å»ïù ¿ Ó¨³íáñ»É ï³ññ³Ï³Ý ¹³ë³ñ³ÝÝ»ñáõÙ ëáíáñáÕ ³ß³Ï»ñïÝ»ñÇ Ù»ç:

îñ³Ù³μ³ÝáõÃÛáõÝÁ /Éá·ÇÏ³/ ÑáõÝ³ñ»ÝÇó Ã³ñ·Ù³Ý³μ³ñ Ýß³Ý³ÏáõÙ ¿ ·ÇïáõÃÛáõÝ ×Çßï Ùï³Í»Éáõ Ù³ëÇÝ Ï³Ù í»ñÉáõÍ»Éáõ ³ñí»ëï:

ä³ñï³¹Çñ ã¿ ÉÇÝ»É ·ñáÕ, μ³Ý³ëï»ÕÍ, ÝÏ³ñÇã Ï³Ù ³ñí»ëïÇ ³ÛÉ ·áñÍÇã,

áñå»ë½Ç ûÅïí³Í ÉÇÝ»É ëï»ÕÍ³·áñÍ³Ï³Ý Ùï³ÍáÕáõÃÛ³Ùμ Ï³Ù ëÏë»É ëï»ÕÍ³·áñÍ»É: ²ÝÓÇ ëï»ÕÍ³·áñÍ³Ï³Ý Ùï³ÍáÕáõÃÛáõÝÁ Ï³Ù Ïñ»³ïÇíáõÃÛáõÝÁ å³ÛÙ³Ý³íáñí³Í ¿ ·ÉËáõÕ»ÕÇ ³ç ÏÇë³·Ý¹Ç ½³ñ·³ó³ÍáõÃÛ³Ùμ ¨ í»ñçÇÝÇë Ó³Ë ÏÇë³·Ý¹Ç Ñ³Ý¹»å ¹áÙÇÝ³ÝïáõÃÛ³Ùμ: ºñÏñÇ íñ³ Ù³ñ¹Ï³Ýó ÙÇ³ÛÝ 10 ïáÏáëÝ

¿ Ñ³í³ë³ñ³ã³÷ ÏÇñ³éáõÙ ·ÉËáõÕ»ÕÇ »ñÏáõ ÏÇë³·Ý¹»ñÁ: ØÝ³ó³ÍÇ Ùáï ½³ñ·³óÝáõÙ ¿ ÙÇ³ÛÝ Ó³Ë ÏÇë³·áõÝ¹Á` ³Ýï»ë»Éáí ³ç ÏÇë³·Ý¹Ç ëï»ÕÍ³·áñÍ³Ï³Ý Ý»ñáõÅÁ: Ò³Ë ÏÇë³·Ý¹Ç ÑÇÙÝ³Ï³Ý Ù³ëÝ³·Çï³Ï³Ý ³ëå³ñ»½Á ïñ³Ù³μ³Ý³Ï³Ý Ùï³ÍáÕáõÃÛáõÝÝ ¿: ØÇÝã¨ í»ñçÇÝ Å³Ù³Ý³ÏÝ»ñë μÅÇßÏÝ»ñÁ ·ïÝáõÙ ¿ÇÝ, áñ ³Û¹ ÏÇë³·áõÝ¹Á ¹áÙÇÝ³Ýï ¿: ê³Ï³ÛÝ ÷³ëï³óÇ ³ÛÝ ¹áÙÇÝ³Ýï ¿

ÙÇ³ÛÝ áñáß³ÏÇ ýáõÝÏóÇ³Ý»ñÇ Çñ³Ï³Ý³óÙ³Ý Ñ³ñóáõÙ: Îñ»³ïÇí Ù³ñ¹ ³ë»Éáí` ³é³çÇÝ Ñ»ñÃÇÝ Ñ³ëÏ³ÝáõÙ »Ýù ëï»ÕÍ³·áñÍ ³ÝÓ, áñÁ Ùï³ÍáõÙ ¿ áã ëï³Ý¹³ñï Ï»ñåáí: ²Û¹ Ñ³ëÏ³óáõÃÛáõÝÁ Ý»ñ³éáõÙ ¿ ³ÛÝåÇëÇ áñ³ÏÝ»ñ, ÇÝãåÇëÇù »Ýª ÙïùÇ ×ÏáõÝáõÃÛáõÝÁ, ÇÝùÝáõëáõóÙ³Ý Ñ³ÏáõÙÁ, ÇÝùÝáõñáõÛÝáõÃÛáõÝÁ, ³Ù»Ý³³ÝÑÝ³ñÇÝ Çñ³íÇ×³ÏÝ»ñÇó »Éù ·ïÝ»Éáõ Ó·ïáõÙÁ ¨ Ï³ñáÕáõÃÛáõÝÁ:

Îñ»³ïÇíáõÃÛáõÝÝ ³é³í»É ³ñ¹Ç³Ï³Ý ¿ ¹³ñÓ»É áã ÙÇ³ÛÝ ³ñí»ëïÇ, ³ÛÉ¨ ³Ù»Ý³ï³ñμ»ñ μÝ³·³í³éÝ»ñÇ Ù³ëÝ³·»ïÝ»ñÇ Ñ³Ù³ñ: Ä³Ù³Ý³Ï³ÏÇó ÏÛ³ùÇ μ³½Ù³åÉ³Ý³ÛÝáõÃÛáõÝÁ ¨ ³ñ³· ï»ÙåÁ å³Ñ³ÝçáõÙ »Ý ×ÏáõÝáñ»Ý ¨ ëï»ÕÍ³·áñÍ³μ³ñ ³ñÓ³·³Ýù»É ï»ÕÇ áõÝ»óáÕ ÷á÷áËáõÃÛáõÝÝ»ñÇÝ:

§ÆÝã Ï»Ý¹³ÝÇ ¿ å³ïÏ»ñí³Í ÝÏ³ñáõÙ¦ Ñ³ñóÇÝ ëï³Ý¹³ñï Ùï³Í»É³Ï»ñå áõÝ»óáÕ Ù³ñ¹ÇÏ Ïå³ï³ëË³Ý»Ýª Ï³°Ù μ³¹, Ï³°Ùª Ý³å³ëï³Ï….

Ð³ñÛáõñ ï³ñí³ ÝÏ³ñ… ²í»ÉÇ ù³Ý Ñ³ñÛáõñ ï³ñí³… ´³Ûó ÙÇÝã¨ ÑÇÙ³ ·áñÍáõÝ ÏÇñ³éáõÃÛáõÝ áõÝÇ áñå»ë ¹Ç¹³ÏïÇÏ å³ñ³·³: Ø³ëÝ³·»ïÝ»ñÝ ³ëáõÙ »Ýª §Î³å ãáõÝÇ, Ã» ³é³çÇÝ ÇëÏ Ñ³Û³óùÇó

ÇÝã Ï»Ý¹³ÝÇ »ù ï»ëÝáõÙ… àñù³Ý ³ñ³· »ù Ñ³ëÏ³ÝáõÙ, Ã» áñ »ñÏáõëÝ »Ý, ³ÛÝù³Ý ³í»ÉÇ êîºÔÌ²¶àðÌ²Î²Ü Ùï³ÍáÕáõÃÛáõÝ áõÝ»ù…¦:

îñ³Ù³μ³Ý³Ï³Ý Ùï³ÍáÕáõÃÛ³Ùμ ûÅïí³Í »Ý Ñ³ïáõÏ Ù³ñ¹ÇÏ: îñ³Ù³-

μ³Ý³Ï³Ý ¨ ëï»ÕÍ³·áñÍ³Ï³Ý Ùï³ÍáÕáõÃÛáõÝÁ ß³ï Ñ»ßï ¿ ½³ñ·³óÝ»É ÷áùñ ï³ñÇù³ÛÇÝ ËÙμ»ñáõÙ, ù³ÝÇ ¹»é »ñ»Ë³Ý»ñÁ ¹åñáó³Ï³Ý Íñ³·ñ»ñÇ ßñç³Ý³ÏÝ»ñáõÙ ã»Ý ³éÝãí»É ûñ»ÝùÝ»ñÇÝ ¨ μ³Ý³Ó¨»ñÇÝ: ÆëÏ ÇÝãá±õ ¿ å»ïù ½³ñ·³óÝ»É ³ÛÝ: Ð³ë³ñ³ÏáõÃÛáõÝÁ áõÝÇ ëï»ÕÍ³·áñÍáÕ Ù³ñ¹Ï³Ýó å³Ñ³Ýç: ²ÛÝ ³ß³Ï»ñïÁ, áí å³ñï³×³Ý³ã ¿ ¨ Ï³ñáÕ ¿ ×Çßï û·ïí»É μ³Ý³Ó¨»ñÇó ¨, ³ë»Ýùª ýÇ½ÇÏ³ÛÇ ËÝ¹ÇñÝ»ñ ÉáõÍ»É, ¹»é ãÇ Ýß³Ý³ÏáõÙ, áñ Ï¹³éÝ³ áñ³ÏÛ³É, å³Ñ³Ýçí³Í Ù³ëÝ³·»ï: ²Ý·Çñ ³ñ³Í ¹³ë»ñÁ ÙÇßï ã¿, áñ Ïû·Ý»Ý ¹áõñë ·³É ³ñï³Ï³ñ· Çñ³íÇ×³ÏÝ»ñÇó:

§ºë ÙÇßï ³ßË³ï³ÝùÇ »Ù ÁÝ¹áõÝáõÙ ÍáõÛÉ ³ßË³ïáÕÝ»ñÇ, áñå»ë½Ç Ýñ³Ýù ·ïÝ»Ý ËÝ¹ÇñÝ»ñÇ ÉáõÍÙ³Ý Ñ»ßï áõ Ï³ñ× ×³Ý³å³ñÑÝ»ñ¦,- ³ë»É ¿ ´ÇÉÉ ¶»jÃëÁ:

Ð³ë³ñ³ÏáõÃÛ³Ý ½³ñ·³óÙ³Ý ÑÇÙÝ³Ï³Ý å³ÛÙ³ÝÝ»ñÇó Ù»ÏÁ μ³½Ù³ÏáÕÙ³ÝÇ, Ý»ñ¹³ßÝ³Ï ½³ñ·³ó³Í ³ÝÑ³ïÝ ¿, áñÇ Ó¨³íáñÙ³Ý Ù»Í μ³ÅÇÝÝ Çñ áõë»ñÇÝ ¿ ÏñáõÙ ï³ññ³Ï³Ý ¹åñáóÁ: Ð»ï³·³ÛáõÙ ³ß³Ï»ñïÇ ß³ñáõÝ³Ï³Ï³Ý ½³ñ·³óáÕ áõëáõóáõÙÁ Ï³½Ù³Ï»ñå»Éáõ Ñ³Ù³ñ Ý³Ë å»ïù ¿ Ó¨³íáñ»É Ï³Ù ½³ñ·³óÝ»É áõëÙ³Ý ÝÏ³ïÙ³Ùμ Ïñïë»ñ ¹åñáó³Ï³ÝÇ Ñ»ï³ùñù³ëÇñáõÃÛáõÝÁ, ÑÇÙÝ³ËÝ¹ÇñÁ ï»ëÝ»Éáõ ¨ ÉáõÍ»Éáõ ó³ÝÏáõÃÛáõÝÝ áõ ÑÙïáõÃÛáõÝÁ: ºñμ»ù »ñ»Ë³ÛÇÝ ãÇ

Ï³ñ»ÉÇ Ý³Û»É ³ÛÝ ï»ë³ÝÏÛáõÝÇó, Ã» Ý³ ¹»é ÷áùñ ¿, Ù»Í³Ý³ª ÏëáíáñÇ: Ð»ï³·³ÛáõÙ áõß ÏÉÇÝÇ: Øï³ÍáÕáõÃÛáõÝÁ ½³ñ·³ÝáõÙ ¿, »ñμ Ù³ñ¹Ý Çñ ³é³ç ¹ÝáõÙ ¿ ÏáÝÏñ»ï Ýå³ï³Ïª ÉáõÍ»Éáõ ³Ûë Ï³Ù ³ÛÝ ËÝ¹ÇñÁ: àõñ»ÙÝ å»ïù ¿ ËÝ¹ñ³Ñ³ñáõÛó Çñ³íÇ×³Ï, áñÇó ¹áõñë »ÉÝ»Éáõ Ñ³Ù³ñ Ñ³ñÏ³íáñ ¿ Ùß³Ï»É ï³ñμ»ñ ÙÇçáóÝ»ñ áõ Ó¨»ñ: àõëáõóãÇ ËÝ¹ÇñÝ ¿ª ëï»ÕÍ»É ³Û¹åÇëÇ Çñ³íÇ×³ÏÝ»ñ, áñå»ë½Ç Ñ»ï³ùñùñÇ ¹³ë³ñ³ÝáõÙ ·ïÝíáÕ μáÉáñ ³ß³Ï»ñïÝ»ñÇÝ, ³ÝÏ³Ë Ýñ³Ýó ÁÝ¹áõÝ³ÏáõÃÛáõÝÝ»ñÇó:

¸³ëÝ ÇÝÓ Ñ³Ù³ñ ëï»ÕÍ³·áñÍ³Ï³Ý ·áñÍÁÝÃ³ó ¿, ¨ áã ÙÇ³ÛÝ ÇÝÓ Ñ³Ù³ñ.

³ß³Ï»ñïÝ ³ñ³·áñ»Ý Ï³ñáÕ ¿ ¹³éÝ³É Ñ³Ù³Ñ»ÕÇÝ³Ï: ²é³çÇÝÇó ãáññáñ¹ ¹³ë³ñ³ÝÝ»ñáõÙ »ñ»Ë³Ý åÇïÇ ïÇñ³å»ïÇ áñáß³ÏÇ ·Çï»ÉÇùÝ»ñÇ áõ ÑÙïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ, ¨ ³Û¹ ·áñÍÁÝÃ³óÁ ãÇ Ï³ï³ñí»Éáõ Ù»Ë³ÝÇÏáñ»Ý. ëáíáñáÕÁ §å³ï×»Ý³Ñ³ÝÙ³Ý ë³ñù¦ ã¿: ØÇ³Å³Ù³Ý³Ï Ý³ å»ïù ¿ áõÝ»Ý³ Ñá·¨áñ μ³ñÓñ ³ñÅ»ùÝ»ñ, ëÇñ»Éáõ, Ï³ñ»Ïó»Éáõ Ù»Í áõÝ³ÏáõÃÛáõÝÝ»ñ: ÆÝÓ Ñ³Ù³ñ ëÏ½μáõÝùÝ»ñÇ ëÏ½μáõÝù ¿ ³ÛÝ ÇÙ³ëïáõÝ ³ëáõÛÃÁ, Áëï áñÇ ³ß³Ï»ñïÁ áã Ã» ¹³ï³ñÏ ï³Ï³é ¿, áñÁ å»ïù ¿ ÉóÝ»É, ³ÛÉ ç³Ñ ¿, áñ å»ïù ¿ í³é»É: ¸³ ³í»ÉÇ ßáõï »ñ»Ë³ÛÇ Ù»Ý³ßÝáñÑÝ ¿, ÇëÏ áõëáõóÇãÝ ³Û¹ åñáó»ëÇ ³ÏïÇí Ï³½Ù³Ï»ñåÇãÁ åÇïÇ ÉÇÝÇ: ºñ»Ë³Ý»ñÇ ×ÝßáÕ Ù»Í³Ù³ëÝáõÃÛáõÝÁ, Ï³Ù ëË³Éí³Í ã¿Ç ÉÇÝÇ ³ë»É` μáÉáñÁ, ¹åñáó ·³ÉÇë ³ñ¹»Ý ·Çï»Ý, áñ »ñÏáõëÇÝ ·áõÙ³ñ³Í »ñÏáõ Ñ³í³ë³ñ ¿ ãáñëÇ: Ø»ñ å³ñïùÝ ¿` μáÉáñÇÝ

³å³Ñáí»É ·Çï»ÉÇùÝ»ñÇ ÝÙ³Ý Ýí³½³·áõÛÝ Ù³Ï³ñ¹³Ïáí: Ð³çáñ¹Çí »ë Ó¨³÷áËáõÙ »Ù ³é³ç³¹ñ³ÝùÁ. úñÇÝ³Ïª ³Ûëå»ë. /Ð³ÛïÝÇ, μ³Ûó ïñ³Ù³μ³Ý³Ï³Ý

Ñ³ñó /§¸áõ »ñÏáõ ËÝÓáñ áõÝ»ë, »ë ù»½ »ñÏáõ ï³ÝÓ »Ù ï³ÉÇë: ø³ÝÇ± ËÝÓáñ ÏáõÝ»Ý³ë¦: Þ³ï Ñ³×³Ë ïñíáõÙ ¿ ëË³É å³ï³Ë³Ý, Ñ³ïÏ³å»ë, »ñμ Ñ³ñóÁ ÙÇïáõÙÝ³íáñ áÕç ¹³ë³ñ³ÝÇÝ ¿ ³ÝáõÕÕ³ÏÇáñ»Ý áõÕÕíáõÙ: àãÇÝã, ³í»ÉÇ É³í, ù³ÝÇ áñ ëË³É å³ï³ëË³ÝÝ ÇÝÓ ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝ ¿ ï³ÉÇë Í³í³Éí»Éáõ, ß³ñÅ»Éáõ ³ß³Ï»ñïÝ»ñÇ Ñ»ï³ùñùñáõÃÛáõÝÝ ³Ûë áã ëï³Ý¹³ñï Çñ³íÇ×³ÏáõÙ, Ëáë»Éáõ áõß³¹ñáõÃÛ³Ý Ï»ÝïñáÝ³óÙ³Ý ßáõñç: ²ñ¹ÛáõÝ³í»ï »Ù Ñ³Ù³ñáõÙ Ý³¨ μ³½Ù³ÏÇ å³ï³ëË³ÝÝ»ñ »ÝÃ³¹ñáÕ ³é³ç³¹ñ³ÝùÝ»ñáí ³ßË³ï³ÝùÁ: ²Ûëå»ë. ³é³ç³ñÏáõÙ »Ù ËÝ¹Çñ. »ñÏáõ ïÕ³ ·Ý³óÇÝ ³Ýï³é ¨ μ»ñ»óÇÝ 3 Ï· ëáõÝÏ: ø³ÝÇ± Ï· ëáõÝÏ Ïμ»ñ»Ý, »Ã» ãáñë ïÕ³ ·Ý³ ³Ýï³é: ºñ»Ë³Ý»ñÁ §6 Ï·¦ áã ïñ³Ù³μ³Ý³Ï³Ý å³ï³ëË³ÝÁ ï³Éáõó μ³óÇ, Ï³ñáÕ³ÝáõÙ »Ý Ý³¨ ³ÛÝåÇëÇ Ñ»ï³ùñùÇñ, »ñμ»ÙÝ ý³Ýï³ëïÇÏ Ùï³ÍáÕáõÃÛáõÝ ¹ñë¨áñ»É, áñ ÙÇ³ÛÝ ÑÇ³Ý³É Ï³ñ»ÉÇ ¿: àõß³·ñ³í ÙÇçáó ¿ »ñ»Ë³Ý»ñÇ ÙïùÇ ÃéÇãùÁ ëïáõ·»É ÝÏ³ñÇ í»ñ³μ»ñÛ³É ³é³ç³¹ñíáÕ Ñ³ñó»ñÇ û·ÝáõÃÛ³Ùμ:

ø³ÝÇ± ï»ÕÇó ¿ íÝ³ëí³Í í»ñÝ³ß³åÇÏÁ: ²ÝÙÇç³å»ë

å»ïù ¿ ½·áõß³óíÇ, áñ ·Ý³Ñ³ïíáõÙ ¿ áã Ã» ³ñ³· å³ï³ëË³ÝÁ, ³ÛÉª Ùï³Íí³Í: ²ß³Ï»ñïÁ »½ñ³Ï³óÝáõÙ ¿, áñ ³ÛÝ, ÇÝã ³é³çÇÝ å³ÑÇÝ ¿ Ùï³ÍáõÙ, ¹³ ×Çßï ã¿: ä»ïù ¿ »ñÏ³ñ Ùï³Í»É áõ Ñ³Ý·»É ×Çßï å³ï³ëË³ÝÇ: îíÛ³É ¹»åùáõÙ ×Çßï ¿ª 4 ï»ÕÇó, ù³ÝÇ áñ, »Ã» 2 ï»ÕÇó ÉÇÝ»ñ, áõñ»ÙÝ ³Ýóù»ñÇó Ï³Ý³ã ·áõÛÝÁ ã¿ñ »ñ¨³ñ…..

àõëáõóÇãÁ ¹³ëÁ å»ïù ¿ ÙÇßï ¹³ñÓÝÇ Ý³Ëáñ¹Ý»ñÇó ï³ñμ»ñíáÕ, ãÏñÏÝíáÕ: ¸³ë³·ñùÇ Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñ å³Ñ³Ýç Ï³ñ»ÉÇ ¿ Éñ³óÝ»É, ¹³ñÓÝ»É Ñ»ï³ùñùÇñ ¨ ³í»ÉÇ ·ñ³íÇã:

¸³ë³·ñùáõÙ ½»ï»Õí³Í ³ÛÝ ³é³ç³¹ñ³ÝùÝ»ñÁ, áñï»Õ å³Ñ³ÝçíáõÙ ¿ ëïáõ·»É, Ã» ×Ç±ßï »Ý ³ñ¹Ûáù ïñí³Í Ñ³í³ë³ñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ Ï³Ù ³ÝÑ³í³ë³ñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ, Éñ³óÝ»Éáí` Ï³ñáÕ »Ýù ¹³ñÓÝ»É Ùï³ÍáÕáõÃÛáõÝÁ

½³ñ·³óÝáÕ ÙÇçáó: ºñ»Ë³Ý»ñÇÝ ³é³ç³ñÏáõÙ »Ýù` Ñ³í³ë³ñáõÃÛ³Ý Ï³Ù ³ÝÑ³í³ë³ñáõÃÛ³Ý Ù»ç, áñï»Õ Ï³ ëË³É, áãÇÝã ãçÝç»Éáí ¨ ãáõÕÕ»Éáí, ëË³ÉÁ ¹³ñÓÝ»Éª ³Ýï»ë³Ý»ÉÇ:

Ã. 15 – 7 = 9 - 1,
Á. 10 + 20 – 16 = 14, ¿. 9 - (0+9) = 0	20 – 16 = 14 - 10
½. 13 – 5 = 9 - 1,	1 + 13 – 5 = 9
». 19 + 25 + 36 = 80,	25 + 36 = 80 - 19
¹. 6 + 8 = 13 + 1,	(11 – 6) + 8 = 13
μ. 15-8=7,	8=7+1

²é³ç³¹ñ³Ýù

³. 10 < 100, 10 < 10 + 1, 12 – 10 < 10 ÈáõÍÙ³Ý ï³ñμ»ñ³ÏÝ»ñ

». 25 + 36 = 80 ½.13 – 5 = 9 ¿. 0 + 9 = 0 Á. 20 -16 = 14 Ã.15 – 7 = 9

³. 10 < 10 μ. 8 = 7 ·. 6 + 3 = 10 ¹. 6 + 8 = 13 àãÇÝã ãçÝç»Éáí ¨ ãáõÕÕ»Éáí` ëË³ÉÁ ¹³ñÓñáõ §³Ýï»ë³Ý»ÉÇ¦: ¶ïÇ°ñ ëË³ÉÝ»ñÇ áõÕÕÙ³Ý ùá ï³ñμ»ñ³ÏÝ»ñÁ:

·. 6 + 3 = 10 - 1, 1 + 6 + 3 = 10

àã ëï³Ý¹³ñï ËÝ¹ÇñÝ»ñ ÉáõÍ»Éáõ Ñ³Ù³ñ å»ïù ¿ ½³ñ·³óÝ»É ÑÇÙÝ³Ï³Ý Ùï³ÍáÕáõÃÛ³Ý ·áñÍÁÝÃ³óÝ»ñÁª í»ñÉáõÍáõÃÛáõÝ, ëÇÝÃ»½, Ñ³Ù»Ù³ïáõÃÛáõÝ, ÁÝ¹Ñ³Ýñ³óáõÙ, å³ï×³é³Ñ»ï¨³Ýù³ÛÇÝ Ï³åÇ, Ù»ÍáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ÙÇç¨ Ï³å»ñÇ Ñ³ÛïÝ³μ»ñáõÙ, ï»ùëï³ÛÇÝ Çñ³íÇ×³ÏÇó ³ÝóáõÙ ëË»Ù³Ý»ñÇ ¨ ÝÏ³ñÝ»ñÇ: ²Ýã³÷ Ï³ñ¨áñ ¿ å³ÛÙ³ÝÇ ÉÇ³ñÅ»ù Ûáõñ³óáõÙÁ ¨ å³Ñ³ÝçÇ Ñëï³Ï ÁÝÏ³ÉáõÙÁ:

´áÉáñ áõëáõóÇãÝ»ñÝ ¿É ó³ÝÏ³ÝáõÙ »Ý áõÝ»Ý³É Ïé³ÑáõÝ³Ï, Ñ»ï³ùñùñ³ë»ñ, ëñ³ÙÇï, ¹³ïáÕ ³ß³Ï»ñïÝ»ñ: ºí ³Ûë ³éáõÙáí` Ñ³ÛïÝÇ ¿ ÙÇ å³ñ½ ×ßÙ³ñïáõÃÛáõÝ. §Ê»É³óÇ ¿ Ý³, áí áõÝ³Ï ¿ Ùï³Í»Éáõ¦: Ø³ñ¹ÇÏ ÍÝíáõÙ »Ý Ùï³Í³Ï³Ý ï³ñμ»ñ áõÝ³ÏáõÃÛáõÝÝ»ñáí: àõëáõóãÇ ¹»ñÝ ³Ûë Ñ³ñóáõÙ ×Çßï ×³Ý³å³ñÑ óáõÛó ï³ÉÝ ¿, ¨ §Ó»éùÁ μéÝ³Í¦ áõÕ»Ïó»ÉÁ … àõëáõóÇãÁ å»ïù ¿ ëáíáñ»óÝÇ Ùï³Í»É: ºí å³ï³Ñ³Ï³Ý ã¿, áñ áõëáõóãÇ ÏáÕÙÇó ×Çßï ×³Ý³å³ñÑáí ³é³çÝáñ¹íáÕ ³ß³Ï»ñïÝ»ñÁ Ï³ñáÕ »Ý ·»ñ³½³Ýó»É Ýñ³Ý: ²Ûë ¹»åùáõÙ Ý³Ë³ÝÓ»ÉÇ Çñ³íÇ×³ÏáõÙ »Ý Ñ³ÛïÝíáõÙ Ã»° ³ß³Ï»ñïÁ ¨ Ã» áõëáõóÇãÁ:

Ð»ï³ùñùÇñ ¨ ËÝ¹ñ³Ñ³ñáõÛó Çñ³íÇ×³ÏÝ»ñ ëï»ÕÍ»Éáõ ¹»åùáõÙ ¹³ë³ñ³ÝáõÙ ³Ýï³ñμ»ñ ³ß³Ï»ñïÝ»ñ ã»Ý ÙÝáõÙ: ÆÑ³ñÏ», áÙ³Ýù Ï³ñáÕ »Ý ï³É ³ÝÁÝ¹áõÝ»ÉÇ å³ï³ëË³ÝÝ»ñ, áñáÝù å³ñ½³μ³ÝíáõÙ áõ í»ñÉáõÍíáõÙ »Ý ÁÝÏ»ñÝ»ñÇ ¨ áõëáõóãÇ ÏáÕÙÇó:

Øï³Í»Éáõ áã å³Ï³ë ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝ »Ý ÁÝÓ»éáõÙ Ù³Ûñ»ÝÇÇ ¹³ë»ñÁ:

Î³ñÇÝ» ÂáñáëÛ³ÝÇ ¨ Ñ»ÕÇÝ³Ï³ÛÇÝ ËÙμÇ §Ø³Ûñ»ÝÇ 3¦ ¹³ë³·ñùáõÙ /¿ç 22/ Ï³ §ØáõÃÇ ¨ ÉáõÛëÇ ÍÝáõÝ¹Á¦ Ã»Ù³Ý: ¸ñ³ ßáõñç ³ÛÝù³Ý Í³í³Éí»óÇÝù, Ëáñ³ó³Ýù, áñ ³ß³Ï»ñïÝ»ñÇó Ù»ÏÝ ³ÛëåÇëÇ »½ñ³Ï³óáõÃÛ³Ý »Ï³í. §âå»ïù ¿ ÉÇÝ»É ³Ýï³ñμ»ñ Ù³ñ¹¦ ¨ Çñ ËáëùÝ ³ÛÝåÇëÇ¯ ç»ñÙáõÃÛ³Ùμ å³ï×³é³μ³Ý»ó, áñ »ë ½³ñÙ³ó³ áõ ÑÇ³ó³: ÐÇß»óÇÝù Ý³¨ áõñ³·Ç ¨ ëÕáóÇ μ³Ý³ëï»ÕÍáõÃÛáõÝ - Ëñ³ïÁ:

îñ³Ù³μ³Ý³Ï³Ý Ùï³ÍáÕáõÃÛáõÝ Ï³ñ»ÉÇ ¿ ½³ñ·³óÝ»É §Ø³Ûñ»ÝÇ 4¦ /ÝáõÛÝ Ñ»ÕÇÝ³Ï³ÛÇÝ ËáõÙμÁ/ ß³ï Ã»Ù³Ý»ñÇ û·ÝáõÃÛ³Ùμ: ¾ç 141, §ºñμ Ùïù»ñÁ ë³éãáõÙ »Ý û¹áõÙ¦ ¹³ë³ÝÛáõÃÁ Ùï³Í»Éáõ, í»ñÉáõÍ»Éáõ ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝ ¿ ÁÝÓ»éáõÙ ¹»é¨ë §ßñç³Ý³ÏÝ»ñÇ Ù»ç¦ ãÙï³Í »ñ»Ë³Ý»ñÇÝ: ²ÛÝ áõëáõóãÇÝ ÝáõÛÝå»ë ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝ ¿ ï³ÉÇë Í³í³Éí»Éáõ Ã»Ù³ÛÇ ßáõñç: ¸³ë³ÝÛáõÃÁ ÃáõÛÉ ¿ ï³ÉÇë ÁÝ¹É³ÛÝ»É ëáíáñáÕÝ»ñÇ ³ßË³ñÑ³·ñ³Ï³Ý ·Çï»ÉÇùÝ»ñÁ ¨, ³Ù»Ý³Ï³ñ¨áñÁª ·ïÝ»É ÷áË³μ»ñ³Ï³Ý ÙÇïùÁ, ½ñáõó»É Ù³ñ¹Ï³Ýó í³ñùÇ, ËáëùÇ ½áñáõÃÛ³Ý Ù³ëÇÝ: ²Ûë ¹³ëÁ í³ñå»ï áõëáõóãÇÝ û·ÝáõÙ ¿ Ñ³ñÃ»É Ý»ñ¹³ë³ñ³Ý³Ï³Ý Ñ³Ï³ëáõÃÛáõÝÝ»ñÁ: ²ß³Ï»ñïÝ»ñÇÝ ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝ ¿ ï³ÉÇë í»ñÉáõÍ»É Ý³ËÏÇÝáõÙ ³ë³ÍÝ áõ ³ñ³ÍÁ, ·ïÝ»É ëË³ÉÁ ¨ áõÕÕ»É ³ÛÝ:

ÆÝÓ Ñ³Ù³ñ §»ñÏñáñ¹³Ï³Ý ³é³ñÏ³Ý»ñ¦ ãÏ³Ý. »ñ³ÅßïáõÃ³ÝÁ, Ï»ñå³ñí»ïÇÝ ¨ ï»ËÝáÉá·Ç³ÛÇÝ í»ñ³μ»ñíáõÙ »Ù ÝáõÛÝ ÉñçáõÃÛ³Ùμ, ÇÝã Ù³Ã»Ù³ïÇÏ³ÛÇÝ ¨ Ù³Ûñ»ÝÇÇÝ: ²Ûë ³é³ñÏ³Ý»ñÁ »ñÏñáñ¹³Ï³Ý Ñ³Ù³ñ»ÉÁ Ñ³Ù³ñÅ»ù ¿ í³ï μÅßÏÇ ëË³É ¹»Õ³ïáÙÇÝ, ³ÛÝ ï³ñμ»ñáõÃÛ³Ùμ, áñ í»ñçÇÝë Ã»ñ¨ë ÙÇ³ÛÝ ³ÏÝÑ³Ûïáñ»Ý ¿ íÝ³ëáõÙ Ù³ñ¹áõÝ: àõëáõóÇãÝ ¿É ·áñÍ áõÝÇ ³ß³Ï»ñïÇ áã å³Ï³ë Ï³ñ¨áñ` Ñá·»Ï»ñïí³ÍùÇ Ñ»ï: ²Ûë ³é³ñÏ³Ý»ñÇ ¹³ë»ñÇÝ ³í»ÉÇ É³í »Ý ¹ñë¨áñíáõÙ ³ß³Ï»ñïÇ ëï»ÕÍ³·áñÍ³Ï³Ý Ùï³ÍáÕáõÃáõÝÁ ¨ ³½³ï ïñ³Ù³μ³ÝáõÃÛáõÝÁ: úñÇÝ³Ïª §î»ËÝáÉá·Ç³¦ ³é³ñÏ³ÛÇ Å³Ù³Ý³Ï »ë ½³ñ·³óÝáõÙ »Ù ³ÛÝ

·Çï»ÉÇùÝ»ñÁ, áñáÝù ³ß³Ï»ñïÝ»ñÁ Ó»éù »Ý μ»ñáõÙ Ù³Ã»Ù³ïÇÏ³ÛÇó: Î³ñÏÇÝáí ßñç³Ý³·ÇÍ ·Í»ÉÁ Ñ»ï³ùñùÇñ ã¿ áõ ¹Åí³ñ ¿ Ù³Ã»Ù³ïÇÏ³ ãëÇñáÕ ³ß³Ï»ñïÝ»ñÇ Ñ³Ù³ñ: ²Û¹ ³ß³Ï»ñïÝ»ñÇÝ ÙÇïáõÙÝ³íáñ ß³ï ã»Ù ëïÇåáõÙ §ã³ñã³ñí»É¦: ÆëÏ »ñμ ëÏëíáõÙ ¿ Çñ»Ýó ëÇñ»ÉÇ ³é³ñÏ³Ý, »ë ÏñÏÇÝ Ñ³ÝÓÝ³ñ³ñáõÙ »Ù í»ñóÝ»É Ï³ñÏÇÝÝ»ñÁ ¨ ·áõÝ³íáñ ÃÕÃ»ñÇó Ïïñ³ï»É ûñÇÝ³Ïª 2ëÙ, 3 ëÙ, 5ëÙ, ß³é³íÇÕÝ»ñáí ßñç³ÝÝ»ñ ¨ ÇÝùÝáõñáõÛÝ ëï³Ý³É ï³ñμ»ñ å³ïÏ»ñÝ»ñ: ²Ýï³ñμ»ñ ³ß³Ï»ñï ãÇ ÙÝáõÙ, ÇëÏ §·ÉáõË å³ÑáÕÝ»ñÁ¦ ëïÇåí³Í ëáíáñáõÙ »Ý ¨° Ï³ñÏÇÝÇó û·ïí»É, ¨° ß³é³íÇÕ, ïñ³Ù³·ÇÍ Ñ³ëÏ³óáõÃÛáõÝÝ»ñÁ Ûáõñ³óÝ»É:

ºñ³ÅßïáõÃÛ³Ý ¹³ë»ñÇÝ ³ß³Ï»ñïÝ»ñÇÝ Ñ³×³Ë ³é³ç³ñÏáõÙ »Ù Éë»É ¹³ë³Ï³Ý ³é³í»É Ñ³Ýñ³Ù³ïã»ÉÇ áñ¨¿ ëï»ÕÍ³·áñÍáõÃÛáõÝ, ³ÛÝáõÑ»ï¨ ³é³ç³ñÏáõÙ »Ù ·ñÇ ³éÝ»É, å³ïÙ»É Ï³Ù ÝÏ³ñ»É ïå³íáñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ ¨ í»ñÝ³·ñ»É: ²Ýßáõßï, ÝßáõÙ »Ùª §àí ÇÝã Ï³Ù ÇÝãå»ë ÏÏ³ñáÕ³Ý³¦: ÆÙ ¹³ë»ñÇÝ ³ß³Ï»ñïÝ»ñÁ ÑÝ³ñ³íáñÇÝë ³½³ï »Ý áõ ³ÝÏ³ßÏ³Ý¹, μ³Ûó »ñμ»ùª ³ÝÏ³ñ·: ²Ûëå»ë. ²ñ³Ù Ê³ã³ïñÛ³ÝÇ §¶³Û³Ý»¦ μ³É»ïÇó ëáõë»ñáí å³ñÁ »ñ»Ë³Ý»ñÁ Éë»óÇÝ ÷³Ï ³ãù»ñáí: Ð»ïá ÝÏ³ñ»óÇÝ ¨ å³ïÙ»óÇÝ ïå³íáñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ áõ í»ñÝ³·ñ»óÇÝ ¹ñ³Ýù: ²ñ¹ÛáõÝùÝ ÇÝÓ Ñ³Ù³ñ ³í»ÉÇ ù³Ý ³Ýëå³ë»ÉÇ ¿ñ: ²ß³Ï»ñïÝ»ñÇó Ù»ÏÁ îÇ·ñ³Ý Ø³ÝëáõñÛ³ÝÇ »ñ³ÅïáõÃÛ³Ý ³½¹»óáõÃÛ³Ùμ »Õ»éÝÇó ï»ë³ñ³Ý ¿ñ ÝÏ³ñ»É ¨ Ñáõ½í³Í Ó³ÛÝáí í»ñÉáõÍ»ó ³ÛÝ:

ÆÝãåÇëÇ¯ ½·³ÛáõÝ áõ ÷ËñáõÝ Ñá·Ç áõÝ»Ý ÷áùñÇÏÝ»ñÁ… Üñ³Ýù ³í³Õ ÷áËíáõÙ, Ï³ñÍñ³ÝáõÙ áõ ù³ñ³ÝáõÙ »Ý Ñ»ï³·³ÛáõÙ, »ñμ, »ñ¨Ç ßñç³å³ïÇ

³½¹»óáõÃÛ³Ùμ Ñ³ëÏ³ÝáõÙ »Ý ë»÷³Ï³Ý ·»ñ³¹³ë»ÉÇ ß³ÑÁ: Üñ³Ýó ëï»ÕÍ³·áñÍ³Ï³Ý ÙïùÇó ÝáõÛÝÇëÏ í³ñå»ïáñ»Ý Ï³ñáÕ ¿ û·ïí»É áõëáõóÇãÁ: ÜÏ³ïÇ áõÝ»Ý³Éáí ³Û¹, »ñμ»ù ·áñÍÝ³Ï³Ý ³Ë³ï³ÝùÝ»ñÁ ã»Ù Ñ³ÝÓÝ³ñ³ñáõÙ ï³ÝÁ Ï³ï³ñ»Éáõ. »ñ»Ë³ÛÇ Ã»ñÇ ³ßË³ï³ÝùÁ ÝáõÛÝÇëÏ ÇÝÓ Ñ³Ù³ñ ·»ñ³¹³ë»ÉÇ ¿, ÍÝáÕÇ ³ÝÃ»ñÇ §Ï³Õ³å³ñÝ»ñáí ë³ÑÙ³Ý³÷³Ïí³Í ·áñÍÇó¦: ²Û¹ ï»ë³Ï»ïÇóª ÇÝãåÇëÇ¯ ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝÝ»ñ »Ý ÁÝÓ»éáõÙ §Î»ñå³ñí»ëï¦ ³é³ñÏ³Ý ¨ áõëáõóãÇ Ùáï»óáõÙÝ ³Û¹ ³é³ñÏ³ÛÇÝ: ¸³ë³·ÇñùÁª ¹³ë³·Çñù, ë³Ï³ÛÝ ÇÝÓ Ñ³Ù³ñ áõÕ»óáõÛó ¿ Ý³¨ §öáùñÇÏ ÇßË³Ý¦ Ññ³ß³ÉÇ ëï»ÕÍ³·áñÍáõÃÛáõÝÁ, áõñ Ñ»ÕÇÝ³ÏÝ ³ÛÝåÇëÇ¯ í³ñå»ïáõÃÛ³Ùμ ¿ óáõÛó ï³ÉÇë, Ã» Ù»Í»ñÝ ÇÝãå»ë »Ý Ï³ñáÕ³ÝáõÙ »ñ»Ë³ÛÇ Ù»ç ëå³Ý»É ³å³·³ ÝÏ³ñãÇÝ /ëå³Ý»É, Ïáïñ»É Ù³ÝÏáõÃÛáõÝÁ/: Ø»Í»ñÝ ³Ù»Ý ÇÝãáõÙ Çñ»Ýó §ºë¦-Ý »Ý ¹ÝáõÙ ¨ ã»Ý áõ½áõÙ Ñ³ëÏ³Ý³É »ñ»Ë³ÛÇÝ,

Ùï³Í»É Ýñ³ ÏáÕÙÇó, Ýñ³ å»ë, ÇÝãÝ ³Ýßáõï ³í»ÉÇ ¹Åí³ñ ¿. Ù»Í³·áõÛÝ ëË³É… º½ñ³÷³Ï»Éáí Ù»ñ ½ñáõÛóÁª Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñ ¹³ëí³ñÇ Ï³é³ç³ñÏ»Ç ÁÝÃ»ñ-

ó»É Ï³Ù í»ñÁÝÃ»ñó»É ²Ýïáõ³Ý ¹Á ê»Ýï ¾Ï½Ûáõå»ñÇÇ §öáùñÇÏ ÇßË³ÝÁ¦ íÇå³ÏÁ:

ú·ï³·áñÍí³Í ·ñ³Ï³ÝáõÃÛáõÝª

1. Решение нестандартных задач как средство развития творческих способностей младших школьников (опыт работы учителя начальных классов школы N 15 г. Орска Ивановой Марины Васильевны).

2. ÐÐ ÎñÃáõÃÛ³Ý ¨ ¶ÇïáõÃÛ³Ý Ü³Ë³ñ³ñáõÃÛ³Ý Î¶Ü ÎñÃáõÃÛ³Ý ³½·³ÛÇÝ ÇÝëïÇïáõï, §Ü³Ë³ß³íÇÕ¦, 2.2012:

Goycenter.am Ñá·»μ³Ý³Ï³Ý Ï»ÝïñáÝÇ Ï³Ûù

4. Ø³Ûñ»ÝÇ 3, (Î³ñÇÝ» ÂáñáëÛ³Ý, ì³ã³·³Ý ² ê³ñ·ëÛ³Ý, Ð»ÕÇÝ» Ê³ã³ïñÛ³Ý, ºÉ»Ý³ æÇÉ³íÛ³Ý) ¿ç 22:

5. Ø³Ûñ»ÝÇ 4, (Î³ñÇÝ» ÂáñáëÛ³Ý, ì³ã³·³Ý ² ê³ñ·ëÛ³Ý, Ð»ÕÇÝ» Ê³ã³ïñÛ³Ý, ºÉ»Ý³ æÇÉ³íÛ³Ý), ¿ç 1:

РЕЗЮМЕ

ПИРУЗА МУРАДЯН

РАЗВИТИЕ ЛОГИЧЕСКОГО-ТВОРЧЕСКОГО МЫШЛЕНИЯ МЛАДШЕГО ШКОЛЬНИКА

Младшая школа – основа общего образования. Она обязана решать важнейшие вопросы. В эти годы нужно внушить учащимся желание учиться в старших классах, получить знания. И, самое важное, научить найти короткий и легкий путь для достижения целей учащихся, быть творческим, предприимчивым, отличаться своим способом мышления, суметь показать свой внутренний мир, сознавать, чем он отличается от своих сверстников – эти ценности нужно формировать в учениках в младших классах.

Î²Æ Ý³Ë³¹åñáó³Ï³Ý ¨ ï³ññ³Ï³Ý ÏñÃáõÃÛ³Ý μ³ÅÝÇ í³ñÇã Î³ñÇÝ» ÂáñáëÛ³ÝÁ:

²Ù÷á÷³·Çñ: Ø³ÝÏ³å³ñï»½áõÙ »ñ»Ë³Ý»ñÇ ËáëùÇ ½³ñ·³óÙ³Ý Ï³ñ¨áñ³·áõÛÝ ËÝ¹ÇñÝ»ñÇó Ù»ÏÁ ÑÝãÛáõÝ³ÛÇÝ ÏáõÉïáõñ³ÛÇ ¹³ëïÇ³ñ³ÏáõÙÝ ¿: Ð»Ýó Ý³Ë³¹åñáó³Ï³Ý ï³ñÇùÝ ¿ ³é³í»É Ýå³ï³Ï³ÛÇÝ ³Û¹ ËÝ¹ñÇ ÉáõÍÙ³Ý Ñ³Ù³ñ: ºñ»Ë³ÛÇ ËáëùÁ Ñ»ï³½áïáÕÝ»ñÁ ÝßáõÙ »Ý ÑÝãÛáõÝÝ»ñÇ ×Çßï ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý Ï³ñ¨áñáõÃÛáõÝÁª »ñ»Ë³ÛÇ ÉÇ³ñÅ»ù ³ÝÑ³ï³Ï³ÝáõÃÛ³Ý Ó¨³íáñÙ³Ý ¨ ëáóÇ³É³Ï³Ý ß÷áõÙÝ»ñÇ Ñ³ñëï³óÙ³Ý ³éáõÙáí: ºñ»Ë³ÛÇ ËáëùÇ ÑÝãÛáõÝÝ»ñÇ ×Çßï ¹ñí³ÍùÁ Ýå³ëïáõÙ ¿ ¹åñáóÇÝ Ý³Ë³å³ïñ³ëïí»Éáõ ·áñÍÁÝÃ³óÇ ³ñ¹ÛáõÝ³í»ï Ï³½Ù³Ï»ñåÙ³ÝÁ ¨ ³ÛÉ ËÝ¹ÇñÝ»ñÇ Ï³ñ·³íáñÙ³ÝÁ:

Àëï É»½íÇ ï»ëáõÃÛ³Ýª ÑÝãÛáõÝ³ÛÇÝÁ ³Ù»Ý³ÉÇ³ñÅ»ù É»½áõÝ ¿ ¨ Ù³ñ¹Ï³ÛÇÝ

Ñ³Õáñ¹³ÏóáõÃÛ³Ý ³Ù»Ý³Ï³ñ¨áñ ÙÇçáóÁ: ÊáëùÇ ÑÝãÛáõÝ³ÛÇÝ ÏáÕÙÝ ³ÙμáÕç³Ï³Ý ¨ μ³ñ¹ »ñ¨áõÛÃ ¿, ÇÝãÝ áõëáõÙÝ³ëÇñíáõÙ ¿ ï³ñμ»ñ ÏáÕÙ»ñÇó:

Ä³Ù³Ý³Ï³ÏÇó É»½í³μ³Ý³Ï³Ý ·ñ³Ï³ÝáõÃÛ³Ý Ù»ç ùÝÝ³ñÏíáõÙ »Ý ËáëùÇ

ÑÝãÛáõÝ³ÛÇÝ ÏáÕÙÇ ÙÇ ù³ÝÇ ³ëå»ÏïÝ»ñª ýÇ½ÇÏ³Ï³Ý, ýÇ½ÇáÉá·³Ï³Ý ¨ É»½í³Ï³Ý: Úáõñ³ù³ÝãÛáõñ É»½íÇ Ñ³ïáõÏ ¿ Çñ áõñáõÛÝ Ñ³Ù³Ï³ñ·Á: Ð»ï¨³μ³ñ Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñ É»½íÇ ÑÝãÛáõÝ³ÛÇÝ ÏáÕÙÝ áõÝÇ Çñ ³é³ÝÓÝ³Ñ³ïÏáõÃÛáõÝÝ»ñÁ ¨ ï³ñμ»ñ³ÏÇã áñ³ÏÝ»ñÁ:

ÐÝãÛáõÝ³ÛÇÝ ÏáõÉïáõñ³ÛÇ ¹³ëïÇ³ñ³ÏáõÃÛáõÝÁ Ñ³Ù³ÉÇñ ·áñÍÁÝÃ³ó ¿, áñÝ Çñ Ù»ç Ý»ñ³éáõÙ ¿.

1. ÖÇßï ÑÝã³ñï³μ»ñÙ³Ý ¨ μ³é³ñï³μ»ñÙ³Ý Ó¨³íáñáõÙ. ¹ñ³ Ñ³Ù³ñ ³ÝÑñ³Å»ßï ¿ Ëáëù³ÛÇÝ ÉëáÕáõÃÛ³Ý, Ëáëù³ÛÇÝ ßÝã³éáõÃÛ³Ý, ÑÝã³ñï³μ»ñ³Ï³Ý ³å³ñ³ïÇ ÙáïáñÇÏ³ÛÇ ½³ñ·³óáõÙÁ:

2. ÖÇßï ËáëùÇ ¹³ëïÇ³ñ³ÏáõÙ, ·ñ³Ï³Ý ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý ÝáñÙ»ñÇÝ Ñ³Ù³å³ï³ëË³Ý Ëáë»Éáõ áõÝ³ÏáõÃÛáõÝ: àõÕÕ³Ëáë³Ï³Ý ÝáñÙ»ñÁ Ï³½ÙáõÙ »Ý É»½íÇ ÑÝãÛáõÝ³ÛÇÝ Ñ³Ù³Ï³ñ·Á, ³é³ÝÓÇÝ μ³é»ñÇ ËÙμÇ ³ñï³ë³ÝáõÃÛáõÝÁ, ³é³ÝÓÇÝ ù»ñ³Ï³Ý³Ï³Ý Ó¨»ñÁ: àõÕÕ³Ëáë³Ï³Ý Ï³éáõóí³ÍùÇ Ù»ç ÙïÝáõÙ ¿ áã ÙÇ³ÛÝ ³ñï³ë³ÝáõÃÛáõÝÁ, ³ÛÉ¨ ß»ßï³¹ñáõÙÁ, ³ÛëÇÝùÝª μ³Ý³íáñ ËáëùÇ Ñ³ïáõÏ ³ñï³Ñ³ÛïáõÙÁ:

3. ÊáëùÇ ³ñï³Ñ³Ûïã³Ï³ÝáõÃÛ³Ý Ó¨³íáñáõÙ: ÊáëùÇ ³ñï³Ñ³Ûïչ³ÙÇçáóÝ»ñÇ ïÇñ³å»ïáõÙÁ »ÝÃ³¹ñáõÙ ¿ Ó³ÛÝÇ μ³ñÓñáõÃÛ³Ý ¨ áõÅÇ, ï»ÙåÇ éÇÃÙÇ, ¹³¹³ñÝ»ñÇ ï³ñμ»ñ ÑÝã»ñ³Ý·Ý»ñÇ û·ï³·áñÍÙ³Ý ÑÙïáõÃÛáõÝ: ²ÏÝÑ³Ûï ¿, áñ »ñ»Ë³Ý ³éûñÛ³ ÏÛ³ÝùáõÙ ß÷Ù³Ý Å³Ù³Ý³Ï ¹ñë¨áñáõÙ ¿ ËáëùÇ μÝ³Ï³Ý ³ñï³Ñ³ÛïáõÙ: ê³Ï³ÛÝ ³ÝÑñ³Å»ßï ¿ Ýñ³Ý ëáíáñ»óÝ»É Ï³Ù³Û³Ï³Ý, ·Çï³ÏÇó ³ñï³Ñ³Ûïã³Ï³ÝáõÃÛáõÝª μ³Ý³ëï»ÕÍáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ÁÝÃ»ñóÙ³Ý, å³ïÙáõÙÝ»ñÇ ¨ í»ñ³å³ïÙáõÙÝ»ñÇ ÙÇçáóáí:

4. ÊáëùÇ ³éá·³ÝáõÃÛ³Ý Ùß³ÏáõÙ. Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñ μ³éÇ ¨ ÑÝãÛáõÝÇ, ÇÝãå»ë Ý³¨ ³ÙμáÕç³Ï³Ý ³ñï³Ñ³ÛïáõÃÛ³Ý å³ñ½ ¨ Ñëï³Ï ³ñï³ë³ÝáõÃÛáõÝ:

5. ´³Ý³íáñ Ñ³Õáñ¹³ÏóÙ³Ý Ùß³ÏáõÛÃÇ ¹³ëïÇ³ñ³ÏáõÙª áñå»ë í³ñí»É³Ï³ñ·Ç Ù³ë:

§ÊáëùÇ ÑÝãÛáõÝ³ÛÇÝ ÏáõÉïáõñ³¦ Ñ³ëÏ³óáõÃÛáõÝÁ ¨ ¹ñ³ ¹³ëïÇ³ñ³ÏáõÃÛ³Ý ³ßË³ï³Ýù³ÛÇÝ ËÝ¹ÇñÝ»ñÁ Ý»ñÏ³Û³óí³Í »Ý ú. êáÉáíÛáíÇ, ². ´áñá¹ÇãÇ, ². ü»É¹μ»ñ·Ç, ². Ø³Ïë³ÏáíÇ, Ø. üáÙÇã¨³ÛÇ ¨ áõñÇßÝ»ñÇ áõëáõÙÝ³Ù»Ãá¹³Ï³Ý Ó»éÝ³ñÏÝ»ñáõÙ:

ÊáëùÇ ÑÝãÛáõÝ³ÛÇÝ ÏáõÉïáõñ³Ý Çñ Ù»ç Ý»ñ³éáõÙ ¿ »ñÏáõ μ³ÅÇÝª ËáëùÇ ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý ÏáõÉïáõñ³ ¨ Ëáëù³ÛÇÝ ÉëáÕáõÃÛáõÝ: Ð»ï¨³μ³ñª ³ßË³ï³ÝùÁ å»ïù ¿ Ï³ï³ñíÇ »ñÏáõ áõÕÕáõÃÛ³Ùμ.

1. Ò³ÛÝ³ß³ñÅáÕ³Ï³Ý ³å³ñ³ïÇ ½³ñ·³óáõÙ (ÑÝã³ñï³μ»ñ³Ï³Ý ³å³ñ³ïÇ ½³ñ·³óáõÙ ¨ Ëáëù³ÛÇÝ ßÝã³éáõÃÛáõÝ): ºí ³Û¹ ÑÇÙùÇ íñ³ Ó¨³íáñíáõÙ ¿ ÑÝãÛáõÝÝ»ñÇ, μ³é»ñÇ Ñëï³Ï ³ñï³ë³ÝáõÃÛáõÝ:

2. ÊáëùÇ ÁÝÏ³ÉÙ³Ý ½³ñ·³óáõÙ (ÉëáÕ³Ï³Ý áõß³¹ñáõÃÛáõÝ, áñÇ ÑÇÙÝ³Ï³Ý μ³Õ³¹ñÇãÝ»ñÝ »Ý ÑÝãÛáõÝ³ÛÇÝ ¨ éÇÃÙÇÏ ÉëáÕáõÃÛáõÝÁ): È»½íÇ ÑÝãÛáõÝ³ÛÇÝ ÙÇ³íáñÝ»ñÁ ËáëùÇ Ù»ç ï³ñμ»ñ³ÏíáõÙ »Ý Áëï Çñ»Ýó ¹»ñÇ: ÐÝãÛáõÝÝ»ñÁ ÙÇ³íáñí»Éáí Ó¨³íáñáõÙ »Ý μ³é»ñ: ¸³ ·Í³ÛÇÝ (ï»Õ³¹ñí³Í ÙÇ ·ÍÇ íñ³, Ù»ÏÁ ÙÛáõëÇ Ñ»ï¨Çó) Ó³ÛÝ³ÛÇÝ ÙÇ³íáñÝ»ñ »Ý. ÑÝãÛáõÝ, í³ÝÏ, ³ñï³Ñ³ÛïáõÃÛáõÝ: ØÇ³ÛÝ áñáß³ÏÇ Ñ³çáñ¹³Ï³ÝáõÃÛ³Ý Ñ³Ù³¹ñáõÙÇó ¿ ÑÝãÛáõÝÝ»ñÇ ËáõÙμÁ ¹³éÝáõÙ μ³é ¨ Ó»éù μ»ñáõÙ áñáß³ÏÇ ÇÙ³ëï:

ØÛáõë Ó³ÛÝ³ÛÇÝ ÙÇ³íáñÝ»ñÁ ß»ßï³¹ñáõÙÝ »Ý ¨ ÇÝïáÝ³óÇ³ÛÇ ï³ññ»ñÁ

(Ù»Õ»¹³ÛÝáõÃÛáõÝÁ, Ó³ÛÝÇ áõÅÁ, ËáëùÇ ï»ÙåÁ, ï»ÙμñÁ): ì»ñçÇÝÝ»ñë ÑÝãáÕ μ³Ý³íáñ ËáëùÇ å³ñï³¹Çñ Ýß³ÝÝ»ñ »Ý: Ü³Ë³¹åñáó³Ï³ÝÇ Ñ³Ù³ñ ³é³çÇÝ Ñ»ñÃÇÝ Ñ³ïáõÏ Ýß³Ý³ÏáõÃÛáõÝ áõÝÇ ËáëùÇ ·Í³ÛÇÝ, Ó³ÛÝ³ÛÇÝ ÙÇ³íáñÝ»ñÇ Ûáõñ³óáõÙÁ, ù³ÝÇ áñ »ñ»Ë³Ç Ñ³Ù³ñ ³é³í»É ¹Åí³ñ ¿ ³é³ÝÓÇÝ ÑÝãÛáõÝÝ»ñÇ ³ñï³μ»ñÙ³Ý Ûáõñ³óáõÙÁ (è, Ô, Ä): ÐÝãÛáõÝ³ÛÇÝ ¨ Éá·áå»¹³Ï³Ý Ó»éÝ³ñÏÝ»ñáõÙ Ù³Ýñ³Ù³ëÝáñ»Ý ÝÏ³ñ³·ñí³Í ¿ ³ñï³μ»ñÙ³Ý ûñ·³ÝÝ»ñÇ ³ßË³ï³ÝùÁ: ºñ»Ë³ÛÇ ËáëùÁ Ñ»ï³½áïáÕÝ»ñÁ ¨ ß³ï Ù³ÝÏ³í³ñÅÝ»ñ ÝßáõÙ »Ý ÑÝãÛáõÝÝ»ñÇ ×Çßï ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý Ï³ñ¨áñáõÃÛáõÝÁ »ñ»Ë³ÛÇ ÉÇ³ñÅ»ù ³ÝÑ³ï³Ï³ÝáõÃÛ³Ý Ó¨³íáñÙ³Ý ¨ ëáóÇ³É³Ï³Ý ß÷áõÙÝ»ñÇ Ñ³ñëï³óÙ³Ý, ¹åñáóÇÝ Ý³Ë³å³ïñ³ëïí»Éáõ, ÇëÏ ³í»ÉÇ áõßª Ù³ëÝ³·ÇïáõÃÛ³Ý ÁÝïñÙ³Ý Ñ³ñóáõÙ: È³í ½³ñ·³ó³Í Ëáëùáí »ñ»Ë³Ý Ñ»ßï ¿ ÙïÝáõÙ Ñ³Õáñ¹³ÏóáõÃÛ³Ý Ù»ç Ù»Í³Ñ³ë³ÏÝ»ñÇ ¨ Ñ³ë³Ï³ÏÇóÝ»ñÇ Ñ»ï, Ñëï³Ïáñ»Ý ³ñï³Ñ³ÛïáõÙ ¿ Çñ Ùïù»ñÝ áõ ó³ÝÏáõÃÛáõÝÝ»ñÁ: ²ñï³ë³Ý³Ï³Ý Ã»ñáõÃÛáõÝÝ»ñáí ËáëùÁ ¹Åí³ñ³óÝáõÙ ¿ Ù³ñ¹Ï³Ýó Ñ»ï ÷áËÑ³ñ³μ»ñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ëï»ÕÍáõÙÁ, Ï³ë»óÝáõÙ »ñ»Ë³ÛÇ Ñá·»Ï³Ý ½³ñ·³óáõÙÁ ¨ ËáëùÇ ³ÛÉ ³ëå»ÏïÝ»ñÇ Ï³½Ù³íáñáõÙÁ:

ÖÇßï ÑÝã³ñï³ë³ÝáõÃÛáõÝÁ Ñ³ïÏ³å»ë ³é³ÝÓÝ³Ñ³ïáõÏ Ï³ñ¨áñáõÃÛáõÝ ¿ ëï³ÝáõÙ ¹åñáó ÁÝ¹áõÝí»ÉÇë: î³ññ³Ï³Ý ¹åñáóÇ ³ß³Ï»ñïÝ»ñÇ í³ï ³é³ç³¹ÇÙáõÃÛ³Ý å³ï×³éÝ»ñÇó Ù»ÏÁ ÑÝã³ñï³μ»ñÙ³Ý Ã»ñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ³éÏ³ÛáõÃÛáõÝÝ ¿: ²ñï³μ»ñÙ³Ý Ã»ñáõÃÛáõÝÝ»ñáí »ñ»Ë³Ý»ñÁ ã»Ý Ï³ñáÕ³ÝáõÙ áñáß»É μ³éÇ Ù»ç ÑÝãÛáõÝÝ»ñÇ ù³Ý³ÏÁ, ÁÝÏ³É»É ÑÝãÛáõÝÝ»ñÇ Ñ³çáñ¹³Ï³ÝáõÃÛáõÝÁ, ¹Åí³ñ³ÝáõÙ »Ý ÁÝïñ»É ïñí³Í ÑÝãÛáõÝÝ»ñáí μ³é»ñ:

Ð³×³Ë Ùï³íáñ É³í ÁÝ¹áõÝ³ÏáõÃÛáõÝÝ»ñáí »ñ»Ë³ÛÇ Ùáï ³Ý·³Ù, ³ñï³μ»ñÙ³Ý Ã»ñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ å³ï×³éáí, ÝÏ³ïíáõÙ ¿ μ³é³å³ß³ñÇ ½³ñ·³óÙ³Ý ¨ ËáëùÇ ù»ñ³Ï³Ý³Ï³Ý Ï³éáõóí³ÍùÇ Ûáõñ³óÙ³Ý áõß³óáõÙ: ²ÛÝ »ñ»Ë³Ý»ñÁ, áíù»ñ ã»Ý Ï³ñáÕ³ÝáõÙ ï³ñμ»ñ»É ¨ ³é³ÝÓÝ³óÝ»É ÑÝãÛáõÝÝ»ñÁ ¨ ×Çßï ³ñï³ë³Ý»É ¹ñ³Ýù, ¹Åí³ñ³ÝáõÙ »Ý Ûáõñ³óÝ»É Ý³Ù³Ï³·ñáõÃÛ³Ý ÑÙïáõÃÛáõÝÝ»ñÁ:

ÖÇßï ÑÝã³ñï³μ»ñÙ³Ý áõëáõóÙ³Ý ÷áõÉ»ñÁ

ÐÝã³ñï³μ»ñÙ³Ý áõëáõóáõÙÝ Çñ³Ï³Ý³óíáõÙ ¿ Ó³ÛÝÇ íñ³ Ï³ï³ñíáÕ ³ßË³ï³ÝùÝ»ñÇ ÷áõÉ»ñÇ Ñ³Ù³Ó³ÛÝ, áñáÝù ÁÝ¹áõÝí³Í »Ý Éá·áå»¹Ç³ÛáõÙ:

²é³çÇÝ ÷áõÉ: ê³ Ý³Ë³å³ïñ³ëï³Ï³Ý ÷áõÉ ¿, áñÁ »ÝÃ³¹ñáõÙ ¿ Ëáëù³ÛÇÝ ³å³ñ³ïÇ å³ïñ³ëïáõÙÁ ËáëùÇ ÑÝãÛáõÝÝ»ñÇ ïÇñ³å»ïÙ³ÝÁ: ²ÛÝ Ý»ñ³éáõÙ ¿ Ó³ÛÝ³ß³ñÅáÕ³Ï³Ý ³å³ñ³ïÇ, Ýñ³ ÙáïáñÇÏ³ÛÇ, Ëáëù³ÛÇÝ ÉëáÕáõÃÛ³Ý, Ëáëù³ÛÇÝ ßÝã³éáõÃÛ³Ý Ý³Ë³å³ïñ³ëïáõÙÁ:

ÐÝãÛáõÝÝ»ñÇ ×Çßï ³ñï³ë³ÝáõÃÛáõÝÁ, ÁÝ¹Ñ³Ýáõñ ³éÙ³Ùμ, å³ÛÙ³Ý³íáñí³Í ¿ Ëáëù³ÛÇÝ ³å³ñ³ïÇ ¨ ³ñï³μ»ñÙ³Ý ûñ·³ÝÝ»ñÇ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ùμ, ¹ñ³Ýó ß³ñÅáÕáõÝ³ÏáõÃÛ³Ùμ ¨ ×ÏáõÝáõÃÛ³Ùμ, ÇÝãå»ë Ý³¨ ³ñï³μ»ñÙ³Ý ß³ñÅáõÙÝ»ñÇ Ïááñ¹ÇÝ³óÇ³Ûáí, áõÅ·ÝáõÃÛ³Ùμ ¨ ×ß·ñïáõÃÛ³Ùμ: ²Ûëå»ë, ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý Ñ³Ù³ñ ¹Åí³ñ §Ռ¦ ÑÝãÛáõÝÁ å³Ñ³ÝçáõÙ ¿ É»½íÇ ß³ñÅÙ³Ý ×ÏáõÝáõÃÛáõÝ

¨ Í³ÛñÇ ³ñ³· ÃñÃéáõÙ: Þã³Ï³Ý ÑÝãÛáõÝÝ»ñÁ å³Ñ³ÝçáõÙ »Ý áõÅ»Õ û¹³ÛÇÝ Ñáë³Ýù, É»½íÇ μ³ñÓñ³óáõÙ §ß»ñ»÷Ç¦ Ó¨áí, ßñÃáõÝùÝ»ñÇ ÏÉáñ³óáõÙ, ¹»åÇ ³é³ç ¹ñ³Ýó Ã»Ã¨³ÏÇ »ñÏ³ñ³óáõÙ ¨ ³ÛÉÝ:

²Û¹ ÇëÏ å³ï×³éáí ³ÝÑñ³Å»ßï ¿ Ñ»ï¨áÕ³Ï³Ýáñ»Ý í³ñÅ»óÝ»É ³ñï³μ»ñÙ³Ý ûñ·³ÝÝ»ñÁ, ³ÝóÏ³óÝ»É í³ñÅáõÃÛáõÝÝ»ñª áõÕÕí³Í É»½íÇ ÙÏ³ÝÝ»ñÇ Ù³ñ½Ù³ÝÁ, Ýå³ï³Ï áõÝ»Ý³Éáí ï³É ¹ñ³Ýó ³ÝÑñ³Å»ßï ¹Çñùª ßñÃáõÝùÝ»ñÇ, ÍÝáïÇ, ³Ûï»ñÇ ¹Ûáõñ³ß³ñÅáõÃÛ³Ý ¨ ×Çßï ßÝã³éáõÃÛ³Ý Ñ³Ù³ñ:

Êáëù³ÛÇÝ ³å³ñ³ïÇ Ý³Ë³å³ïñ³ëïÙ³Ý Ýå³ï³Ïáí û·ï³·áñÍíáõÙ »Ý ï³ñμ»ñ í³ñÅáõÃÛáõÝÝ»ñ, áñáÝù ÑÇÙÝ³Ï³ÝáõÙ Ë³ÕÇ ï»ëùáí »Ý ¨ ëï»ÕÍáõÙ »Ý å³ÛÙ³ÝÝ»ñ μ³½Ù³ÏÇ ÏñÏÝáÕáõÃÛ³Ý Ñ³Ù³ñ:

²ñï³μ»ñÙ³Ý ³å³ñ³ïÇ ß³ñÅáõÝ³ÏáõÃÛ³Ý /ÙáïáñÇÏ³ÛÇ/ ½³ñ·³óÙ³ÝÁ Ýå³ëïáõÙ »Ý ÑÝã³ñï³ë³Ý³Ï³Ý μÝáõÛÃÇ ï³ñμ»ñ Ë³Õ»ñª §àí ÇÝãå»±ë ¿ Ï³ÝãáõÙ¦, §Æ±Ýã ¿ ÑÝãáõÙ¦, §à±í ¿ ³åñáõÙ ïÝ³ÏáõÙ¦ ¨ ³ÛÉÝ: ú·ï³·áñÍíáõÙ »Ý ù³Ùáõ μ³½Ù³ÏÇ Ó³ÛÝ³ÝÙ³ÝáõÃÛ³Ý, ÇÝùÝ³ÃÇéÇ ¹Õñ¹ÛáõÝÇ, ³·é³íÇ ÏéÏéáóÇ, μ½»½Ç ï½½áóÇ, ÓÇ»ñÇ ëÙμ³ÏÝ»ñÇ ãËãËÏáóÇ ¨ ³ÛÉ ï»ë³ÏÇ Ó³ÛÝ»ñ: ÆÙ³ëïÇó ½áõñÏ í³ÝÏ»ñÇ ÏñÏÝáõÃÛáõÝÁ (ß³-ßá-ßáõ, é³-éá-éáõ) ³ñ³· Ñá·Ý»óÝáõÙ »Ý »ñ»Ë³ÛÇÝ ¨ ã»Ý ï³ÉÇë ¹ñ³Ï³Ý ³ñ¹ÛáõÝù: ØÇÝã¹»é »ñ»Ë³Ý ãÇ Ñá·ÝáõÙ §É»½íáí ßËÏ³óÝ»Éª ÇÝãå»ë Ï³é³å³ÝÁ¦, §ï½½³Éª ÇÝãå»ë Ù»ÕáõÝ¦, §ëáõÉ»Éª ÇÝãå»ë ßá·»ù³ñßÁ¦: Ð³ñÏ ¿ Ýß»É Ý³¨, áñ »ñ»Ë³Ý»ñÁ μ³éÁ Ûáõñ³óÝáõÙ »Ý ÁÝ¹ûñÇÝ³Ï»Éáí Ù³ñ¹Ï³Ýó, ³ÛÉ áã μÝáõÃÛ³Ý Ó³ÛÝ»ñÇÝ, ÏáíÇ μ³é³ãÇÝ ¨ ³ÛÉÝ: ²ÛëÇÝùÝ, ¹³ëïÇ³ñ³ÏÁ Ï³Ù ³ÛÉ Ù»Í³Ñ³ë³ÏÝ»ñ §ÙÇçÝáñ¹³íáñí³Í¦ Ó¨áí Çñ³Ï³Ý³óÝáõÙ »Ý Ï»Ý¹³ÝÇÝ»ñÇ Ó³ÛÝ»ñÇ ÁÝ¹ûñÇÝ³ÏáõÙÁ:

Êáëù³ÛÇÝ ßÝã³éáõÃÛ³Ý ½³ñ·³óÙ³Ý Ñ³Ù³ñ ³ÝóÏ³óíáõÙ »Ý ÷ã»Éáõ Ë³Õ- ·áñÍáÕáõÃÛáõÝÝ»ñ (ÓÛáõÝÇÏÇ /μ³Ùμ³ÏÇ/ ÷ãáõÙ, ÉáÕ³óáÕ ÓÏÝÇÏÝ»ñÇ, Ù³ÏáõÛÏÝ»ñÇ ÷ãáõÙ): ê³Ï³ÛÝ »ñ»Ë³Ý»ñÁ áã ÙÇ³Ý·³ÙÇó »Ý Ï³ñáÕ³ÝáõÙ Ñ³çáÕ Ï³ï³ñ»É

Ñ³ÝÓÝ³ñ³ñáõÃÛáõÝÁ: Þ³ï»ñÁ É³ñíáõÙ »Ý, áõé»óÝáõÙ ³Ûï»ñÁ, μ³Ûó ã»Ý Ï³ñáÕ³ÝáõÙ ÷ã»É ¹ñí³Í μÙμáõÉÁ: Ð³ñÏ³íáñ ¿ ³ëïÇ×³Ý³μ³ñ ¨ μ³ó³ïñ»Éáí »ñ»Ë³Ý»ñÇÝ ëáíáñ»óÝ»É ³Û¹ ·áñÍáÕáõÃÛáõÝÁ: ä³ñ½³·áõÛÝ Ë³Õ»ñÇó ³ÝóÝáõÙ »Ý ³í»ÉÇ μ³ñ¹»ñÇ, áñï»Õ å³Ñ³ÝçíáõÙ ¿ áõÅ»Õ û¹³ÛÇÝ Ñáë³Ýù. »ñ»Ë³Ý»ñÇÝ ³é³ç³ñÏíáõÙ ¿ ÷ã»É çñáõÙ ÉáÕ³óáÕ μ³¹»ñÇÝ, ë³·»ñÇÝ, Ý³í³ÏÝ»ñÇÝ, ÷ã»É çñÇ íñ³ª ÙÇÝã¨ ßÇÃ»ñÇ ³é³ç³óáõÙÁ:

ÞÝã³é³Ï³Ý í³ñÅáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ÁÝÃ³óùáõÙ »ñ»Ë³Ý ëáíáñáõÙ ¿ ×Çßï ßÝã»É, ³Ý»É Ï³ñ×, ³ñ³· Ý»ñßÝãáõÙ ¨ »ñÏ³ñ³ï¨, áõÅ»Õ ³ñï³ßÝãáõÙ: âÇ Ï³ñ»ÉÇ ÃáõÛÉ ï³É, áñ »ñ»Ë³Ý»ñÁ É³ñí»Ý áõ Ñá·Ý»Ý: ì³ñÅáõÃÛáõÝÝ»ñÝ ³ÝóÏ³óíáõÙ »Ý Ýëï³Í, 1.5 ñáå»Çó áã ³í»É: Êáëù³ÛÇÝ ÉëáÕáõÃÛ³Ý, ÉëáÕ³Ï³Ý áõß³¹ñáõÃÛ³Ý ½³ñ·³óÙ³Ý Ñ³Ù³ñ ËáñÑáõñ¹ ¿ ïñíáõÙ ³ÝóÏ³óÝ»É Ñ»ï¨Û³É ïÇåÇ Ë³Õ»ñª §¶áõß³ÏÇñª á±í Ï³Ýã»ó¦, §Æ±Ýã ¿ ³ÝáõÙ ïÇÏÝÇÏÁ¦, §²ñÓ³·³Ýù¦ ¨ ³ÛÉÝ:

àñå»ë ³ÝÑ³ï³Ï³Ý ³ßË³ï³Ýù Ï³ñ»ÉÇ ¿ Ï³ï³ñ»É ³ñï³μ»ñÙ³Ý Ù³ñ-

½³Ýù. É»½íáí í»ñ¨Ç ¨ Ý»ñù¨Ç ßñÃáõÝùÝ»ñÇ ÉÇ½áõÙ /Ù»ÕñÇ ÉÇ½áõÙÁ/, É»½áõÝ ³ÛñíáõÙ ¿ §Ë³ÛÃáõÙáí¦, §É³ÛÝ μ³Ñáí¦ ¨ ³ÛÉÝ:

ºñÏñáñ¹ ÷áõÉ: ÊáëùÇ ÑÝãÛáõÝÇ Ï³Û³óáõÙ Ï³Ù ÑÝãÛáõÝÇ ¹ñáõÙ: ¸³ ÑÝãÛáõÝ³ÛÇÝ (³ñï³μ»ñí³Í ÑÝãÛáõÝÇ ÁÝÏ³ÉáõÙ), ß³ñÅáÕ³Ï³Ý-ÏÇÝ»ïÇÏ (ÑÝãÛáõÝÇ ÇÝùÝáõñáõÛÝ í»ñ³ñï³¹ñáõÙ) ¨ ï»ëáÕ³Ï³Ý (ÑÝãÛáõÝÇ ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý ï»ëáÕ³Ï³Ý ÁÝÏ³ÉáõÙ) ÁÝÏ³ÉáõÙÝ»ñÇ ÝÛ³ñ¹³ÛÇÝ Ï³å³ÏóáõÙÝ ¿: Þ³ï ¹»åù»ñáõÙ ³ÝÑñ³Å»ßï ¿ ÉÇÝáõÙ ÙÇ³Å³Ù³Ý³Ï ³ñ·»É³Ï»É ÑÝãÛáõÝÇ å³ïÏ»ñ³óÙ³Ý ¨ ¹ñ³ ³ñï³μ»ñÙ³Ý ÙÇç¨ ³é³ç³óáÕ ëË³É Ï³åÁ:^{^[1]}

ÐÝãÛáõÝÇ ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý Ï³Û³óáõÙÁ ëÏëíáõÙ ¿ Ãáù»ñÇó: ÐÝãÛáõÝÇ ÉñÇí μ³ó³Ï³ÛáõÃÛ³Ý Ï³Ù ¹ñ³ ³ÝÏ³ÛáõÝ ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý ¹»åùáõÙ Ñ³×³Ë ÝÏ³ïíáõÙ ¿ Ý³Ë³¹åñáó³Ï³ÝÝ»ñÇ Ùáï, μ³í³Ï³Ý ¿ »ñ»Ë³ÛÇ áõß³¹ñáõÃÛáõÝÁ Ï»ÝïñáÝ³óÝ»É ³Û¹ ÑÝãÛáõÝÇ íñ³: ¸³ ³Ûëå»ë Ïáãí³Í ÑÝãÛáõÝÇ ÁÝ¹ûñÇÝ³ÏÙ³Ý ¨ ³é³ç³óÙ³Ý ¹ñí³ÍùÝ ¿: ²Ûëï»Õ áõëáõóáõÙÁ ÑÇÙÝí³Í ¿ »ñ»Ë³Ý»ñÇ ÏáÕÙÇó ¹³ëïÇ³ñ³ÏÇ ËáëùÇ ÁÝ¹ûñÇÝ³ÏÙ³Ý íñ³ ÑÝãÛáõÝÇ Ñëï³Ï ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³ÝÁ: ÐÝãÛáõÝÇ íñ³ áõß³¹ñáõÃÛ³Ý Ï»ÝïñáÝ³óáõÙÁ ï»ÕÇ ¿ áõÝ»ÝáõÙ μ³éÇ Ù»ç ÑÝãÛáõÝÇ

³é³ÝÓÝ³óÙ³Ý ßÝáñÑÇí, ¹³ëïÇ³ñ³ÏÇª »ñÏ³ñ³ï¨ ¨ ß»ßïí³Í ³ñï³ë³ÝáõÃÛáõÝÁ ÃáõÛÉ ¿ ï³ÉÇë ÙÇ³Å³Ù³Ý³Ï ³Û¹ å³ÑÇÝ »ñ»Ë³ÛÇ ÏáÕÙÇó ¹ñ³ ÑÝã»óÙ³Ý ¨ ³ñï³μ»ñÙ³Ý ÁÝÏ³ÉáõÙÁ:

ºÃ» ³ÝÑÝ³ñ ¿ ÑÝãÛáõÝÇ ¹ñáõÙÁ ÁÝ¹ûñÇÝ³ÏÙ³Ý ÑÇÙùáí, »ñ»Ë³Ý»ñÇ í³ñÅ»óÙ³Ý áõÕ»ÏóáõÃÛ³Ùμ, ³å³ û·ï³·áñÍíáõÙ »Ý ïíÛ³É ÑÝãÛáõÝÇ ³ñï³μ»ñÙ³Ý μ³ó³ïñáõÃÛáõÝÁ ¨ ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý ûñÇÝ³ÏÁ: àñ¨¿ ÑÝãÛáõÝÇ ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý Å³Ù³Ý³Ï »ñ»Ë³Ý»ñÇ Ñ³Ù³ñ Ù³ïã»ÉÇ Ï»ñåáí μ³ó³ïñíáõÙ ¿ ³ï³ÙÝ»ñÇ, ßñÃáõÝùÝ»ñÇ ¨ É»½íÇ ¹ÇñùÁ: îñíáõÙ ¿ ûñÇÝ³Ï. ³ÛÝ »ñ»Ë³Ý»ñÇ ÏáÕÙÇó ÏñÏÝíáõÙ ¿ ³ÝÑ³ï³å»ë: êÏ½μáõÙ ÏñÏÝáõÙ »Ý Ýñ³Ýù, áíù»ñ É³í »Ý ³ñï³ë³ÝáõÙ /μÝ³Ï³ÝáÝ ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý Éñ³óáõóÇã ûñÇÝ³Ï/, ³ÛÝáõÑ»ï¨ ³ñï³ë³ÝáõÙ »Ý Ýñ³Ýù, áõÙ Ùáï ÝÏ³ïíáõÙ »Ý Ã»ñáõÃÛáõÝÝ»ñ: ì»ñç³å»ë ÑÝãÛáõÝÁ ÏñÏÝáõÙ »Ý: ÐÝãÛáõÝÇ Ó¨³íáñÙ³Ý ÁÝÃ³óùáõÙ å»ïù ¿ áõß³¹Çñ ÉÇÝ»É ¹ñ³ §Ç Ñ³Ûï ·³Éáõ ÝÏ³ïÙ³Ùμ¦: Ð³ñÏ³íáñ ¿ ÙÝ³ÛáõÝ å³Ñ»É Ýáñ ÑÝãÛáõÝÁ ¨ ëï»ÕÍ»É ³ÝÑñ³Å»ßï å³ÛÙ³ÝÝ»ñ, ¿ ³Ï³Ýç ¹Ý»É »ñ»Ë³Ý»ñÇ ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³ÝÁ: ÐÝãÛáõÝÇ Ë³ËïÙ³Ý ¹»åùáõÙ Ù³ÝÏ³í³ñÅÁ ÑÇß»óÝáõÙ ¿ ¹ñ³ ³ñï³μ»ñÙ³Ý ÑÇÙÝ³Ï³Ý å³Ñ»ñÁ ¨ ï³ÉÇë ×Çßï ËáëùÇ ûñÇÝ³Ï: ì³ñÅ»óÙ³Ý Ñ³Ù³ñ Ñ³ñÏ³íáñ ¿ ïñ³Ù³¹ñ»É Ëáëù³ÛÇÝ Ýáñ ÝÛáõÃ, ù³ÝÇ áñ »ñ»Ë³Ý»ñÇÝ É³í Í³ÝáÃ áï³Ý³íáñÝ»ñÁ, ÝÏ³ñÝ»ñÁ Ýñ³Ýù í»ñ³ñï³¹ñáõÙ »Ý ÑÇÝ, ÁÝï»É³óí³Í ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ùμ:

ºññáñ¹ ÷áõÉ: ÐÝãÛáõÝÝ»ñÇ ³Ùñ³Ï³ÛáõÙÁ ¨ ³íïáÙ³ï³óáõÙÁ: ´³ñÓñ³·áõÛÝ ÝÛ³ñ¹³ÛÇÝ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý ï»ë³ÝÏÛáõÝÇóª ÑÝãÛáõÝÇ ³íïáÙ³ï³óáõÙÁ Ëáëù³ÛÇÝ ÑÝãÛáõÝÇ ëï»ÕÍÙ³Ý ¨ ³Ùñ³óÙ³Ý Ñ³Ù»Ù³ï³μ³ñ å³ñ½ Ï³åÇ Ý»ñ³éáõÙÝ ¿ Ñ»ï³·³ Ñ³çáñ¹³Ï³Ý Ëáëù³ÛÇÝ Ï³éáõóí³ÍùÝ»ñÇª μ³é»ñÇ ¨ ¹³ñÓí³ÍùÝ»ñÇ Ù»ç, áñáÝó Ù»ç ïíÛ³É ÑÝãÛáõÝÁ Ï³Ù μáÉáñáíÇÝ μ³ó ¿ ÃáÕÝíáõÙ Ï³Ù ¿É ³ñï³ë³ÝíáõÙ ¿ ëË³É /ú. ì. äñ³í¹ÇÝ³/:

²Ûë ÷áõÉáõÙ ³ßË³ï³ÝùÁ Ï³ñ»ÉÇ ¿ ¹Çï»É áñå»ë ÑÇÝ áõ ëË³É, μ³Ûó ¹ÇÝ³ÙÇÏ Ï³ñÍñ³ïÇå»ñÇ ³ñ·»É³ÏáõÙ ¨ Ýáñ»ñÇ Ùß³ÏáõÙ: ÜÛ³ñ¹³ÛÇÝ Ñ³Ù³Ï³ñ·Ç

Ñ³Ù³ñ ¹³ ¹Åí³ñ ³ßË³ï³Ýù ¿: ²ÛÝ å³Ñ³ÝçáõÙ ¿ Ù»Í ½·áõßáõÃÛáõÝ ¨ Ñ»ï¨á-

Õ³Ï³ÝáõÃÛáõÝ, ÇÝãÝ ³å³ÑáííáõÙ ¿ Ëáëù³ÛÇÝ ÝÛáõÃÇ Ñ³ë³Ý»ÉÇáõÃÛ³Ùμ ¨ Ñ³Ù³Ï³ñ·í³Í ³ßË³ï³Ýùáí (³ÝóáõÙÁ ³é³ÝÓÇÝ ³ñï³ë³ÝíáÕ ÑÝãÛáõÝÇó ¹»åÇ ³Û¹ ÑÝãÛáõÝÇ Ý»ñ³éÙ³ÝÁ ÑÝãÛáõÝ³ÛÇÝ Ï³å³ÏóáõÃÛ³Ý, μ³éÇ, ¹³ñÓí³ÍùÇ Ù»ç):

ÐÝãÛáõÝÁ ÉëíáõÙ ¿ ï³ñμ»ñ ÑÝãÛáõÝ³Ï³å³ÏóáõÃÛáõÝÝ»ñáõÙ, μ³éÇ ëÏ½μáõÙ, Ù»çï»ÕáõÙ, í»ñçáõÙ: êÏ½μáõÙ ÑÝãÛáõÝÇ ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý Ñ³Ù³ñ ëï»ÕÍíáõÙ »Ý å³ñ½»óí³Í å³ÛÙ³ÝÝ»ñ (ÑÝãÛáõÝÁ μ³ó í³ÝÏáõÙ) ³ÛÝáõÑ»ï¨ ¹ñ³Ýù μ³ñ¹³ÝáõÙ

»Ý:

²Û¹ ßñç³ÝáõÙ û·ï³Ï³ñ ¿ Ýáñ ÝÛáõÃÇ Ñ³Ù³ÏóáõÙÁ ÑÝÇÝ: ²Û¹ ï»ë³Ï»ïÇó Ï³ñ¨áñ »Ý Ù³ÝÏ³Ï³Ý ËáëùÇ í»ñ³ÑëÏáõÙÁ ¨ ëïáõ·áÕ³Ï³Ý í³ñÅáõÃÛáõÝÝ»ñÁ (å³ïÙí³ÍùÝ»ñ, í»ñ³å³ïÙáõÙ, ÝÏ³ñÝ»ñáí í»ñ³å³ïÙáõÙ): Üáñ ÑÝãÛáõÝÇ ³Ùñ³Ï³ÛÙ³Ý ¨ ³íïáÙ³ï³óÙ³Ý Ñ³Ù³ñ å³Ñ³ÝçíáõÙ »Ý Ñ³Ù³Ï³ñ·í³Í Ù³ñ½áõÙÝ»ñ ¨ ³ÛÝåÇëÇ å³ÛÙ³ÝÝ»ñÇ ëï»ÕÍáõÙ, áñå»ë½Ç »ñ»Ë³Ý ûñí³ ÁÝÃ³óùáõÙ ³ÛÝ ³ñï³ë³ÝÇ áã å³Ï³ë, ù³Ý 10-20 ³Ý·³Ù:

¸³ëïÇ³ñ³ÏÁ ³ñï³μ»ñÙ³Ý óáõó³¹ñáõÙáí, Çñ Ý³Ëáñ¹ óáõóáõÙÝ»ñÇ Ù³ëÇÝ ÑÇß»óáõÙáí, û·ÝáõÙ ¿ »ñ»Ë³Ý»ñÇÝ ïÇñ³å»ï»Éáõ Ëáëù³ÛÇÝ ÑÙïáõÃÛ³ÝÁ:

Üáñ ëáíáñ³Í ÑÝãÛáõÝÁ å»ïù ¿ å³Ñå³Ý»É μáÉáñ ÙÇçáóÝ»ñáí (»ñ»Ë³ÛÇÝ ù³ç³É»ñáõÙ, Ëñ³ËáõëáõÙ ¨ ³ÛÉÝ): ÐÝãÛáõÝÇ Ï³ÛáõÝáõÃÛáõÝÝ ³å³ÑáííáõÙ ¿ ï³ñμ»ñ í»ñÉáõÍÇãÝ»ñÇ (³Ý³ÉÇ½³ïáñÝ»ñÇ) ÏÇñ³éÙ³Ùμ. ÉëáÕ³Ï³Ýª áñå»ë ³é³ç³ï³ñ, ï»ëáÕ³Ï³Ý (³ñï³μ»ñÙ³Ý óáõó³¹ñáõÙ), ßáß³÷áÕ³Ï³Ý-ÃñÃé³ÛÇÝ (ÏáÏáñ¹Ç ¹áÕÇ ½·³óáõÙÁ Ó»éùáí), ßáß³÷»ÉÇùÇ (¹áõñë óóí³Í ßñÃáõÝùÝ»ñÇ ½·³óáõÙÁ Ù³ïÝ»ñáí), ÏÇÝ»ëÃ»ïÇÏ (É»½íÇ Í³ÛñÇ ¹áÕÇ ½·³óáõÙÁ é ÑÝãÛáõÝÇ ¹»åùáõÙ):

IV ÷áõÉ: Ê³éÝíáÕ ÑÝãÛáõÝÝ»ñÇ ï³ñμ»ñ³ÏÙ³Ý ÷áõÉ: ¸ñ³ ÑÇÙùáõÙ ÁÝÏ³Í ¿ ï³ñμ»ñ³Ï³ÛÇÝ ³ñ·»É³ÏáõÙÁ: ÐÝãÛáõÝÝ»ñÇ ï³ñμ»ñ³ÏÙ³Ý ³ßË³ï³ÝùÁ ëÏëíáõÙ ¿ ÙÇ³ÛÝ ³ÛÝ ¹»åùáõÙ, »ñμ »ñÏáõ Ë³éÝíáÕ ÑÝãÛáõÝÝ»ñ Ï³ñáÕ »Ý »ñ»Ë³ÛÇ ÏáÕÙÇó ×Çßï ³ñï³ë³Ýí»É ó³ÝÏ³ó³Í Ñ³Ù³ÏóáõÃÛ³Ý Ù»ç: ºñμ»ÙÝª ¹ñ³Ýù ·áñÍ³ÍíáõÙ »Ý áã ÉÇ³ñÅ»ù, Ï³Ù ÙÇ ÑÝãÛáõÝÁ ÷áË³ñÇÝíáõÙ ¿ ÙÛáõëáí: ºñ»Ë³Ý»ñÁ ã»Ý ï³ñμ»ñáõÙ Ýáñ ÑÝãÛáõÝÁ ¹ñ³Ý ÝÙ³Ý ÙÇ ù³ÝÇ ÑÝãÛáõÝÝ»ñÇó ¨ ß÷áÃáõÙ »Ý (ûñÇÝ³Ïª §Þ³ß³¦- ê³ß³ÛÇ ÷áË³ñ»Ý):

ÐÝãÛáõÝÇ ï³ñμ»ñ³ÏÙ³Ý Ñ³Ù³ñ ³ñ¹ÛáõÝ³í»ï ¿ »ñÏáõ ³ñï³μ»ñíáÕ ÑÁÝãÛáõÝÝ»ñÇ Ñ³Ù»Ù³ïáõÙÁ ¨ ¹ñ³Ýó ï³ñμ»ñáõÃÛ³Ý Ñ³ëï³ïáõÙÁ: ºñÏáõ ÑÝãÛáõÝÝ»ñÇ Ñ³Ù³¹ñÙ³Ý Å³Ù³Ý³Ï ãÇ Ï³ñ»ÉÇ ×Çßï ÑÝãÛáõÝÁ Ñ³Ù»Ù³ï»É ¹ñ³ ³Õ³í³Õí³Í ï³ñμ»ñ³ÏÇ Ñ»ï:

ÊáñÑáõñ¹ ¿ ïñíáõÙ ³ÝóÏ³óÝ»É ÑÝãÛáõÝÝ»ñÇ ï³ñμ»ñ³ÏáõÙÝ»ñÇÝ ÝíÇñí³Í å³ñ³åÙáõÝùÝ»ñª û·ï³·áñÍ»Éáí »ñ»Ë³Ý»ñÇÝ Ù³ïã»ÉÇ Ë³Õ³ÛÇÝ ÝÛáõÃ»ñ: ²Ûëå»ë, Ï³ñ»ÉÇ ¿ ÁÝïñ»É ÝÏ³ñÝ»ñ Áëï ï»ë³ÏÇª Ñ³·áõëï, ÏáßÇÏ, Ë³Õ³ÉÇùÝ»ñ,

Í³ÕÇÏÝ»ñ, μ³Ýç³ñ»Õ»Ý ¨ ³ÛÉÝ: ²é³ñÏ³Ý»ñÇ ³Ýí³ÝáõÙÝ»ñÇ Ù»ç Çñ³ñ Ñ³çáñ¹áõÙ »Ý Ë³éÝíáÕ ÑÝãÛáõÝÝ»ñÁ /μ³É-ë³Éáñ/: êÏ½μáõÙ »ñ»Ë³Ý»ñÇÝ ï³ÉÇë »Ý »ñÏáõ ÝÏ³ñ, Ñ»ïá Ë³ÕÁ μ³ñ¹³óÝ»Éáí, ÝÏ³ñÝ»ñÇ ù³Ý³ÏÁ Ñ³ëóÝáõÙ »Ý ÙÇÝã¨ »ñ»ù-ãáñëÇ (Ùáõßï³Ï-×ïÏ³ÏáßÇÏ-·ÉË³ñÏ, Ï³ïáõ-ßáõÝ-ÓÇ-Ëá½): ²ÛÝáõÑ»ï¨ »ñ»Ë³Ý»ñÇÝ ³é³ç³ñÏíáõÙ ¿ μ³é»ñÇ ³é³ÝÓÇÝ ½áõÛ·»ñ, áñáÝù óáõÛó »Ý ï³ÉÇë áã ÙÇ ËÙμÇ ãå³ïÏ³ÝáÕ ³é³ñÏ³Ý»ñ:

- ÆÝãå»±ë ÏÏ³Ýã»ë Ï³ïíÇÝ /ÏÇ°ë-ÏÇ°ë/:

- ÆÝãå»±ë »Ý ×Ý×ÕáõÏÝ»ñÇÝ ùßáõÙ μ³Ýç³ñ³ÝáóÇó /ùÁ°ß-ùÁ°ß/:

ÜÙ³Ý³ïÇå í³ñÅáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ßÝáñÑÇí »ñ»Ë³Ý»ñÁ ëÏëáõÙ »Ý ³ñ³· áñë³É ÇÙ³ëï³ÛÇÝ ï³ñμ»ñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ μ³é»ñÇ ÙÇç¨: ²ÛÝáõÑ»ï¨ ³ÝóÝáõÙ »Ý áï³Ý³íáñÝ»ñÇ ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³ÝÁ ¨ Ù³ùáõñ Ëáë³ÏóáõÃÛ³ÝÁ: ²Ûë ¹»åùáõÙ ÏÇñ³éíáõÙ ¿ ³ÛÝåÇëÇ ÝÛáõÃ, áñÁ å³ñáõÝ³ÏáõÙ ¿ ³Ûë Ï³Ù ³ÛÝ ï³ñμ»ñ³ÏÙ³Ý Ñ³Ù³ñ ·áñÍ³Í»ÉÇ ÑÝãÛáõÝÝ»ñ:

ÐÝã³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý μáÉáñ ÷áõÉ»ñáõÙ ËáñÑáõñ¹ ¿ ïñíáõÙ ³ÝóÏ³óÝ»É Ë³Õ³ÛÇÝ ï³ñμ»ñ í³ñÅáõÃÛáõÝÝ»ñª ÝÏ³ñÝ»ñáí, Ë³Õ³ÉÇùÝ»ñáí, Ó³ÛÝÇ ÁÝ¹ûñÇÝ³ÏÙ³Ùμ, ß³ñÅáõÙÝ»ñÇ ï³ññ»ñáí, »ñ·»Éáí, ÁÝÃ»ñó³ÝáõÃÛ³Ý áõÝÏÝ¹ñÙ³Ùμ ¨ áï³Ý³íáñÝ»ñ ³Ý·Çñ ëáíáñ»Éáí, ½í³ñ×³ËáëáõÃÛáõÝáí: Î³ñ× å³ïÙí³ÍùÝ»ñÇ í»ñ³å³ïÙáõÙÁ, ÝÏ³ñÝ»ñáí å³ïÙáõÙÁ ¨ ³é³ç³¹ñí³Í ËÝ¹ÇñÝ»ñÇ áõëáõóáõÙÁ ëÏëíáõÙ »Ý ÑÝãÛáõÝÇ ³íïáÙ³ï³óÙ³Ý ÷áõÉÇó:

ÊáëùÇ ÑÝãÛáõÝ³ÛÇÝ ÏáõÉïáõñ³ÛÇ áõëáõóÙ³Ý ³ßË³ï³ÝùÇ Ó¨»ñÁ

ºñ»Ë³Ý»ñÇ ÏáÕÙÇó Ù³Ûñ»ÝÇ É»½íÇ μáÉáñ ÑÝãÛáõÝÝ»ñÇ ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³ÝÁ

ïÇñ³å»ï»ÉÁ ÑÝ³ñ³íáñ ¿ ÙÇ³ÛÝ ËáëùÇ ½³ñ·³óÙ³Ý ×Çßï áõÕÕáñ¹Ù³Ý ¹»åùáõÙ:

ÊáëùÇ ÑÝãÛáõÝ³ÛÇÝ ÏáÕÙÇ Ó¨³íáñáõÙÝ Çñ³Ï³Ý³óíáõÙ ¿ 2 Ó¨áíª å³ñ³åÙáõÝùÝ»ñÇ Å³Ù³Ý³Ï áõëáõóÙ³Ý ÙÇçáóáí ¨ ³éûñÛ³ÛáõÙ: àõëáõóÙ³Ý ³é³ç³ï³ñ Ó¨Á ËÙμ³ÛÇÝ å³ñ³åÙáõÝùÝ»ñÝ »Ý: ´³ÝÝ ³ÛÝ ¿, áñ ëáóÇ³É³Ï³Ý å³ÛÙ³ÝÝ»ñáõÙ Ëáëù³ÛÇÝ ÑÙïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ¹³ëïÇ³ñ³ÏáõÙÝ ³é³í»É Ï³ÛáõÝ ³ñ¹ÛáõÝù ¿ ï³ÉÇë, ù³Ý ³ÝÑ³ï³Ï³Ý ³ßË³ï³ÝùÝ»ñÇ Å³Ù³Ý³Ï: ÖÇßï ÑÝã³ñï³μ»ñÙ³Ý Ó¨³íáñÙ³Ý ·áñÍáõÙ áñáßÇã ¹»ñ ¿ Ë³ÕáõÙ Å³Ù³Ý³ÏÇÝ ëÏëí³Í áõëáõóáõÙÁª

ÑÇÙÝí³Í »ñ»Ë³Ý»ñÇ ï³ñÇù³ÛÇÝ ³é³ÝÓÝ³Ñ³ïÏáõÃÛáõÝÝ»ñÇ íñ³: ²é³í»É³·áõÛÝ ³ñ¹ÛáõÝù ï³ÉÇë ¿ ³ÛÝ áõëáõóáõÙÁ, áñÁ ëÏëí»É ¿ Ý³Ë³¹åñáó³Ï³Ý í³Õ ï³ñÇùáõÙ: ºñ»Ë³ÛÇ ï³ñÇùÁ áõëáõóÙ³Ý ëÏ½μáõÙ ³é³í»É Ï³ñ¨áñ ·áñÍáÝ ¿, ù³Ý áõëáõóÙ³Ý ï¨áÕáõÃÛáõÝÁ:

ÐÝã³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý áõëáõóÙ³Ý ËÙμ³ÛÇÝ å³ñ³åÙáõÝùÝ»ñÝ ³ÝóÏ³óíáõÙ »Ý ³ÙÇëÁ 1-2 ³Ý·³Ù: ´³óÇ ¹ñ³ÝÇó, ³é³ÝÓÇÝ í³ñÅáõÃÛáõÝÝ»ñ ÁÝ¹·ñÏíáõÙ »Ý ËáëùÇ ½³ñ·³óÙ³Ý ÙÛáõë å³ñ³åÙáõÝùÝ»ñáõÙ, ÇÝãå»ë Ý³¨ »ñ³Åßï³Ï³Ý, Ù³ñÙÝ³Ù³ñ½³Ï³Ý ³ßË³ï³ÝùÝ»ñáõÙ: ä³ñ³åÙáõÝùÝ»ñÇ ù³Ý³ÏÁ áñáßíáõÙ ¿ »ñ»Ë³ÛÇ ËáëùÇ ½³ñ·³óÙ³Ý ³ëïÇ×³Ýáí:

ÐÝãÛáõÝÇ ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý áõëáõóÙ³Ý Ù»Ãá¹ÇÏ³Ý å³ñ³åÙáõÝùÝ»ñÇ Å³Ù³Ý³Ï

ÖÇßï ÑÝã³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý μáí³Ý¹³ÏáõÃÛáõÝÁ, áõëáõóÙ³Ý Ù»Ãá¹ÇÏ³Ý ¨ ·áñÍ»É³Ó¨Á áñáßíáõÙ »Ý »ñ»Ë³Ý»ñÇ ËáëùÇ ½³ñ·³óÙ³Ý ï³ñÇù³ÛÇÝ ³é³ÝÓÝ³Ñ³ïÏáõÃÛáõÝÝ»ñáí:

Ð³ïáõÏ å³ñ³åÙáõÝùÝ»ñáõÙ ¹³ëïÇ³ñ³ÏÁ ½³ñ·³óÝáõÙ ¿ »ñ»Ë³ÛÇ ËáëùÇ ß³ñÅáÕ³Ï³Ý ³å³ñ³ïÇ ÙáïáñÇÏ³Ý, ÉëáÕ³Ï³Ý ÁÝÏ³ÉáõÙÁ, Ëáëù³ÛÇÝ ÉëáÕáõÃÛáõÝÁ ¨ Ëáëù³ÛÇÝ ßÝã³éáõÃÛáõÝÁ, Ñëï³Ï»óÝáõÙ ¨ ³Ùñ³Ï³ÛáõÙ ¿ ÑÝãÛáõÝÇ ³ñï³μ»ñáõÙÁ:

ÐÝã³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý áõëáõóáõÙÁ ëÏëíáõÙ ¿ Ó³ÛÝ³íáñÝ»ñÇó (³, áõ, Ç, û, ¿, »), ³ÛÝáõÑ»ï¨ Ùß³ÏíáõÙ »Ý ³ñï³μ»ñÙ³Ý ï»ë³Ï»ïÇó Ã»Ã¨ μ³Õ³Ó³ÛÝÝ»ñ: Ø. º. Êí³ñïó¨Á ËáñÑáõñ¹ ¿ ï³ÉÇë ³ÛÝåÇëÇ Ñ³çáñ¹³Ï³ÝáõÃÛáõÝ, áñÁ, Áëï Ýñ³,

Ñ³Ù³å³ï³ëË³ÝáõÙ ¿ ÑÝãÛáõÝÇ ûÝïá·»Ý»½ÇÝ ¨ å³ÛÙ³Ý³íáñí³Í ¿ ³ñï³μ»ñ-

Ù³Ý μÝáõÛÃáí §å-μ, ·-ù, í-ý, ë-½¦:

². Æ. Ø³Ïë³ÏáíÝ ³é³ç³ñÏáõÙ ¿ μ³Õ³Ó³ÛÝÝ»ñÇ íñ³ ³ßË³ï»É Ñ»ï¨Û³É

Ï³ñ·áíª Ù, å, μ, ï, ¹, Ý, Ï, ·, Ë /Ïáßï ¨ ÷³÷áõÏ/:

ÐÝã³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý áõëáõóÙ³Ý Ñ³Ù³ñ ³é³í»É ³ñ¹ÛáõÝ³í»ï »Ý Ë³Õ³ÉÇùÝ»ñáí, ÑÝãÛáõÝÇ ÁÝ¹ûñÇÝ³ÏáõÙáí, ¹Ç¹³ÏïÇÏ Ë³Õ»ñÇ Ñ³·»óí³ÍáõÃÛ³Ùμ /ûñÇÝ³Ïª §àõ±Ù ïáõÝÝ ¿¦, §¶áõß³ÏÇ°ñ, á±í ¿ Ï³ÝãáõÙ¦/ å³ñ³åÙáõÝùÝ»ñÇ ï»ë³ÏÝ»ñÁ: ²Û¹ ÁÝÃ³óùáõÙ ÏÇñ³éíáõÙ »Ý Ë³Õ³ÉÇùÝ»ñáí å³ïÙí³Íù-Ã³ï»ñ³Ï³Ý³óáõÙ, ¹³ëïÇ³ñ³ÏÇ å³ïÙí³ÍùÁª »ñ»Ë³Ý»ñÇ ³ñï³Ñ³ÛïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ý»ñ³éÙ³Ùμ, ÇÝãå»ë Ý³¨ ß³ñÅÙ³Ý ï³ññ»ñ å³ñáõÝ³ÏáÕ Ë³Õ»ñ, ûñÇÝ³Ïª §¶Ý³óù¦, §²íïáÙ»ù»Ý³Ý»ñ¦:

ÜÙ³Ý å³ñ³åÙáõÝùÝ»ñáõÙ ÁÝ¹ûñÇÝ³ÏÙ³Ý Ñ³Ù³ñ ³ÝÑñ³Å»ßï ¿ ³å³Ñáí»É ÑÝãÛáõÝÇ ³ñï³μ»ñÙ³Ý Ñëï³Ï óáõó³¹ñáõÙ: úñÇÝ³ÏÇ ÁÝÏ³ÉáõÙÁ å»ïù ¿ ÉÇÝÇ ÉÇ³ñÅ»ù: ºñ»Ë³Ý»ñÇÝ ãÇ Ï³ñ»ÉÇ ß»Õ»É ß³ñÅáõÙÝ»ñáí, Ë³Õ³ÉÇùÝ»ñáí ¨ ³ÛÉ óáõó³¹ñáõÙÝ»ñáí: Ð³ïÏ³å»ë ÏÛ³ÝùÇ ãáññáñ¹ ï³ñáõÙ »ñ»Ë³Ý»ñÇ ÏáÕÙÇó ÑÝãÛáõÝÝ»ñÇ ×Çßï ³ñï³μ»ñÙ³Ý áõëáõóÙ³Ý ÑÇÙùáõÙ ÁÝÏ³Í ¿ ÁÝ¹ûñÇÝ³ÏáõÙÁ, ÇÝãÇ ÑÇÙùÁ ¹³ëïÇ³ñ³ÏÇ Ñëï³Ï, å³ñ½ ³ñï³ë³ÝáõÃÛáõÝÝ ¿: ²ÛÝ ÑÝãÛáõÝÁ, áñÇ

³ñï³ë³ÝáõÃÛáõÝÁ Ùß³ÏíáõÙ ¿, ³é³ÝÓÝ³ÝáõÙ ¿ Ó³ÛÝáí, áñáß³ÏÇ ß»ßï³¹ñÙ³Ùμ, ÑÝãáõÙ ¿ ³í»ÉÇ »ñÏ³ñ áõ É³ñí³Í, ù³Ý ëáíáñ³Ï³ÝÁ: ºñ»Ë³Ý»ñÇ áõß³¹ñáõÃÛáõÝÁ Ññ³íÇñáõÙ »Ý áã ÙÇ³ÛÝ ÑÝãÛáõÝÇª Ó³ÛÝÇ ÑÝã»óÙ³Ý, ³ÛÉ¨ ¹ñ³ ³ñï³μ»ñÙ³Ý íñ³: ²é³í»É³å»ë Ýå³ï³Ï³Ñ³ñÙ³ñ ¿ å³ñ³åÙáõÝùÝ»ñÇ ³ÛÝåÇëÇ Ï³½Ù³Ï»ñåáõÙÁ, áñï»Õ ÉÇ³ñÅ»ù ÁÝÏ³ÉáõÙ ³å³ÑáíáÕ ûñÇÝ³ÏÇ Ù³ïáõóáõÙÁ /Ý»ñ³é»Éáí ³ñï³μ»ñáõÙÁ/ ½áõ·³ÏóíáõÙ ¿ Ñ³Ù³å³ï³ëË³Ý í³ñÅáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ï³ï³ñÙ³Ùμ: ä³ñ³åÙáõÝùÝ»ñÇ Ñ³çáÕ ³ÝóÏ³óÙ³Ý Ï³ñ¨áñ å³ÛÙ³Ý ¿ Ý³¨ ûñÇÝ³ÏÇ ÁÝ¹ûñÇÝ³ÏÙ³Ý ÑÇÙ³Ý íñ³ »ñ»Ë³Ý»ñÇ Ëáëù³ÛÇÝ ³ÏïÇíáõÃÛ³Ý ³å³ÑáíáõÙÁ: ¸³ ³ñï³Ñ³ÛïíáõÙ ¿ ÙÇ¨ÝáõÛÝ ÑÝãÛáõÝÝ»ñÇ ¨ ÑÝãÛáõÝ³Ï³å³ÏóáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ÏñÏÝáõÃÛ³Ùμ:

ê³Ï³ÛÝ μ³½Ù³ÏÇ ÙÇ³å³Õ³Õ ÏñÏÝáõÙÁ Ó³ÝÓñ³óÝáõÙ ¨ ³ñ³· Ñá·Ý»óÝáõÙ

¿ »ñ»Ë³Ý»ñÇÝ: ¸ñ³ Ñ»ï Ï³åí³Í Ï³ñ¨áñíáõÙ ¿ áõëáõóÙ³Ý ³ÛÝåÇëÇ ·áñÍ»É³Ó¨Á, áñÁ Ï³å³ÑáíÇ Ëáëù³ÛÇÝ ÝÛáõÃÇ μ³½Ù³ÏÇ ÏñÏÝáõÃÛ³Ý Ñ³Ù³ÏóáõÙÁ »ñ»Ë³Ý»ñÇ Ñáõ½³Ï³Ý ïñ³Ù³¹ñáõÃÛ³Ý Ñ»ï: ²Û¹åÇëÇÝ »Ý Ïñïë»ñ Ý³Ë³¹åñáó³Ï³ÝÝ»ñÇ Ñ»ï ³ßË³ï³ÝùáõÙ μáÉáñÇ ÏáÕÙÇó ÁÝ¹áõÝí³Í Ë³Õ³ÛÇÝ ·áñÍ»É³Ó¨»ñÁª ß³ñÅ³Ï³Ý Ë³Õ»ñÇ ï³ññ»ñÇ û·ï³·áñÍáõÙ, ³Ý³ÏÝÏ³É³ÛÇÝ å³Ñ»ñ ¨ ëå³ëáõÙÝ»ñ (§Ð³ÝÏ³ñÍ »ñ¨áõÙ ¿ ÇÝã-áñ Ù»ÏÁ. »ñ»Ë³Ý»ñÝ ³Ï³Ýç ¹ÝáõÙ ¨ Ó³ÛÝ ÉëáõÙ¦), ÑÝãÛáõÝÇ ÁÝ¹ûñÇÝ³ÏÙ³ÝÁ ½áõ·³Ñ»é ÝÙ³Ý³ÏáÕ ß³ñÅáõÙÝ»ñ (ºñ»Ë³Ý»ñÁ å³ïÏ»ñáõÙ »Ý Ù»Í ¨ ÷áùñ ³ÝÇíÝ»ñ, ¨ ÁÝ¹ûñÇÝ³ÏáõÙ ¹ñ³Ýó ¹Õñ¹ÛáõÝÁ, ³ÕÙáõÏÁ), ·»Õ³ñí»ëï³Ï³Ý ëï»ÕÍ³·áñÍáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ÁÝÃ»ñóáõÙª ÁÝ¹ûñÇÝ³Ï»Éáí ÑÝãÛáõÝÝ»ñÁ (áõñ³Ë »ñ·»ñ, ½í³ñ×³ÝùÝ»ñ, Ñ³Ý»ÉáõÏÝ»ñ), ³ÏÝ³éáõ ÝÛáõÃ»ñÇ û·ï³·áñÍáõÙ (Ë³Õ³ÉÇùÝ»ñ, ÝÏ³ñÝ»ñ, ïÇÏÝÇÏ³ÛÇÝ Ã³ïñáÝÇ Ñ»ñáëÝ»ñ ¨ ³ÛÉÝ):

Î³ñ¨áñ »Ý ³Û¹ ·áñÍ»É³Ó¨Ç ÑÙáõï û·ï³·áñÍáõÙÁ ¨ ×Çßï Ñ»ñÃ³Ï³ÝáõÃÛáõÝÁ: ÐÝãÛáõÝÝ»ñÇ ¨ ³Û¹ ÑÝãÛáõÝÝ»ñÁ å³ñáõÝ³ÏáÕ μ³é»ñÇ μ³½Ù³ÏÇ ÏñÏÝáõÃÛáõÝÝ»ñÁ Ï³ñáÕ »Ý Ï³½Ù³Ï»ñåí»É ËÙμáíÇ ¨ ³ÝÑ³ï³å»ë:

êÏ½μÝ³Ï³Ý ßñç³ÝáõÙª å³ñ³åÙáõÝùÝ»ñÁ »ñ»ù ï³ñ»Ï³Ý »ñ»Ë³Ý»ñÇ Ñ»ï, Ýå³ï³Ï³Ñ³ñÙ³ñ ¿ Ï³½Ù³Ï»ñå»É ËÙμ³ÛÇÝ å³ï³ëË³ÝÝ»ñÇ å³Ñ³Ýçáí, ù³ÝÇ áñ ÷áùñÇÏÝ»ñÁ ¹»é ã»Ý Ï³ñáÕ³ÝáõÙ Éë»É Çñ»Ýó ÁÝÏ»ñÝ»ñÇÝ:

Îñïë»ñ Ý³Ë³¹åñáó³Ï³Ý ï³ñÇùÇ »ñ»Ë³Ý»ñÇÝ ×Çßï ³ñï³ë³ÝáõÃÛáõÝ áõëáõó³Ý»Éáõ ËÝ¹ñÇÝ ÝíÇñí³Í Ù»Ãá¹³Ï³Ý Ó»éÝ³ñÏÝ»ñáõÙ ËáñÑáõñ¹ ¿ ïñíáõÙ ÏÇñ³é»É ß³ñÅÙ³Ý ï³ññ»ñáí ¨ ÑÝãÛáõÝÇ ÁÝ¹ûñÇÝ³ÏáõÙáí Ë³Õ»ñª §´íÇÏ-μáõ¦,

§¶Ý³óù¦, §²íïáÙ»ù»Ý³Ý»ñ¦ ¨ ³ÛÉÝ: ²Û¹ Ë³Õ»ñáõÙ ·ÉË³íáñÁ »ñ»Ë³Ý»ñÇ Ñ³Ù³ñ ß³ñÅáõÙÝ ¿, ¹ÇÝ³ÙÇÏ³Ý, ÇëÏ ËáëùÁ (ÑÝãÛáõÝÇ ÁÝ¹ûñÇÝ³ÏáõÙÁ) »ñÏñáñ¹ åÉ³ÝáõÙ ¿: ÐÝãÛáõÝÇ ÁÝ¹ûñÇÝ³ÏÙ³Ý ËÝ¹Çñ ãÇ ¹ñíáõÙ: àõëáõóÙ³Ý ëÏ½μÝ³Ï³Ý ÷áõÉáõÙ ¹»é¨ë å»ïù ã¿ û·ï³·áñÍ»É ³Û¹ Ë³Õ»ñÁ ¨ »ñ»Ë³Ý»ñÇ ³éç¨ ÙÇ³Å³Ù³Ý³Ï »ñÏáõ ËÝ¹Çñ ¹Ý»Éª Ï³ï³ñ»É ß³ñÅáõÙÝ»ñ, ¨ Ñ³Ù³Å³Ù³Ý³ÏÛ³ ³ñï³μ»ñ»É ÑÝãÛáõÝÝ»ñ: Þ³ñÅáõÙÝ»ñÝ ³Ûë ï³ñÇùáõÙ ³ñ·»É³ÏáõÙ »Ý Ëáëù³ÛÇÝ ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝÁ:

²ñï³μ»ñÙ³Ý óáõó³¹ñáõÙÁ ¨ ß³ñÅáõÙÝ»ñÇ Ï³ï³ñáõÙÁ ÝáõÛÝå»ë ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝ ã»Ý ï³ÉÇë »ñ»Ë³ÛÇÝ ÉÇ³ñÅ»ù ÁÝÏ³É»É ÑÝãÛáõÝÇ ³ñï³ë³ÝáõÃÛáõÝÁ Ï³Ù ÑÝãÛáõÝ³Ï³å³ÏóáõÃÛáõÝÁª ÉëáÕáõÃÛ³Ùμ ¨ ï»ëáÕáõÃÛ³Ùμ: ²Û¹ Ï»ñå Ñ»ï³-

·³ í³ñÅáõÃÛáõÝÝ»ñÁ ã»Ý Ñ»ÝíáõÙ ¹³ëïÇ³ñ³ÏÇ ûñÇÝ³ÏÇ ¨ »ñ»Ë³Ý»ñÇ ÁÝ¹ûñÇÝ³ÏÙ³Ý íñ³: Ð»ï¨³μ³ñ í»ñÁ Ýßí³Í Ë³Õ»ñÁ Ï³ñ»ÉÇ ¿ û·ï³·áñÍ»É ï³ñí³ í»ñçáõÙ, »ñμ »ñ»Ë³Ý»ñÝ ³ñ¹»Ý ïÇñ³å»ïáõÙ »Ý ß³ñÅáÕ³Ï³Ý ÑÙïáõÃÛáõÝÝ»ñÇÝ: ø³ÝÇ ¹»é ÝÙ³Ý Ë³Õ»ñÁ ã»Ý Ýå³ëïáõÙ ËáëùÇ ÑÝãÛáõÝ³ÛÇÝ ÏáÕÙÇ íñ³ »ñ»Ë³ÛÇ áõß³¹ñáõÃÛ³Ý Ï»ÝïñáÝ³óÙ³ÝÁ, ³ÛÉ, ÁÝ¹Ñ³Ï³é³ÏÁ, ß»ÕáõÙ »Ý Ýñ³Ý,

Ñ³ñÏ³íáñ ¿ ÁÝïñ»É ÑÝãÛáõÝÝ»ñÇ ÉÇ³ñÅ»ù ÁÝÏ³ÉÙ³ÝÝ ûÅ³Ý¹³ÏáÕ ¨ í³ñÅáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ñ³Ù³ñ É³í å³ÛÙ³ÝÝ»ñ ëï»ÕÍáÕ ·áñÍ»É³Ó¨»ñ: Ø»Í Ù³ë³Ùμ, ³Û¹ Ýå³ï³ÏÇÝ Ñ³Ù³å³ï³ëË³ÝáõÙ »Ý ¹Ç¹³ÏïÇÏ Ë³Õ»ñÁ ¨ å³ïÙí³ÍùÝ»ñÇ μ»Ù³Ï³Ý³óáõÙÁª Ë³Õ³ÉÇùÝ»ñÇ ÏÇñ³éÙ³Ùμ: ê³Ï³ÛÝ ³Ûëï»Õ ¨ë Ï³Ý μ³ó³ë³Ï³Ý ·áñÍáÝÝ»ñ:

Ê³Õ³ÉÇùÝ»ñÇ ¨ ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý ÙÇ³Å³Ù³Ý³Ï ÁÝÏ³ÉáõÙÝ ³é³ç³óÝáõÙ ¿ ï»ëáÕ³Ï³Ý Ï»ÝïñáÝ³óáõÙ /ï»ëáÕ³Ï³Ý ³å³ñ³ïÇ ·»ñ³Ï³ÛáõÙ/: ²ñ¹ÛáõÝùáõÙ ³é³ç³ÝáõÙ ¿ Ëáëù³ÛÇÝ ÑÙïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ñ»ï Ï³åí³Í ³ñ·»É³ÏáõÙ, ÇÝãÇ Ñ»ï¨³Ýùáí Ñ³å³ÕáõÙ ¿ ÑÝãÛáõÝÇ ×Çßï ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý ÁÝÃ³óùÁ: ²ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý ûñÇÝ³ÏÇ ÉÇ³ñÅ»ù ÁÝÏ³ÉáõÙÁ ¨ ³ÏïÇí ÁÝ¹ûñÇÝ³ÏáõÙÝ ³å³ÑáíáõÙ »Ý í³ñÅáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ³ÝóÏ³óÙ³Ý ³ÛÝåÇëÇ Ù»Ãá¹ÇÏ³Ý, áñÇ ÑÇÙùáõÙ ÁÝÏ³Í ¿ ÁÝÏ³ÉáõÙÝ»ñÇ ³ëïÇ×³Ý³Ï³ÝáõÃÛáõÝÁ: êÏ½μáõÙ ï³ñíáõÙ ¿ Ë³Õ³ÉÇùÝ»ñÇ ½ÝÝáõÙ, ³å³ ÙÇ³Å³Ù³Ý³Ï Çñ³Ï³Ý³óíáõÙ »Ý Éë»ÉÇ ûñÇÝ³ÏÇ ÁÝÏ³ÉáõÙ ¨ ³ñï³μ»ñÙ³Ý óáõó³¹ñáõÙ, ³ÛÝáõÑ»ï¨ ï»ÕÇ ¿ áõÝ»ÝáõÙ ûñÇÝ³ÏÇ í»ñ³ñï³¹ñáõÙ, áñÝ ³Ùñ³Ï³ÛíáõÙ ¿ Ë³Õ³ÉÇùÝ»ñÇ ÏñÏÝ³ÏÇ ÁÝÏ³ÉáõÙáí:

Ê³Õ³ÉÇùÝ»ñÇ ¨ ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý ÝÙ³Ý Ù³ëÝ³ïí³ÍáõÃÛáõÝÁ Ï»ÝïñáÝ³óÝáõÙ ¿ »ñ»Ë³Ý»ñÇ áõß³¹ñáõÃÛáõÝÁ ËáëùÇ ÑÝãÛáõÝ³ÛÇÝ ÏáÕÙÇ íñ³, ¨ ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝ ¿ ëï»ÕÍíáõÙ ûñÇÝ³ÏÇ ÉÇ³ñÅ»ù ÁÝÏ³ÉÙ³Ý áõ ¹ñ³ Ñ»ï³·³ ÁÝ¹ûñÇÝ³ÏÙ³Ý Ñ³Ù³ñ:

¸Ç¹³ÏïÇÏ Ë³Õ»ñáõÙ ³é³ÝÓÇÝ ÑÝãÛáõÝÝ»ñÇ ¨ ÑÝãÛáõÝ³Ï³å³ÏóáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ×Çßï ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý áõëáõóáõÙÝ ³ÝóÏ³óíáõÙ ¿ Ë³Õ³ÉÇùÝ»ñÇ áõëáõÙÝ³ëÇñáõÃÛáõÝÇó Ñ»ïá Ï³Ù Ë³ÕÇ Ï³ÝáÝÝ»ñÇ μ³ó³ïñáõÃÛ³Ý Å³Ù³Ý³Ï: ä³ñ³åÙáõÝùÇ »ñÏñáñ¹ Ù³ëáõÙ Ë³Õ³ÉÇùÝ»ñáí ·áñÍáÕáõÃÛ³Ý ÑÇÙ³Ý íñ³ »ñ»Ë³Ý»ñÁ í³ñÅíáõÙ »Ý Ëáëù³ÛÇÝ ÝÛáõÃÇ μ³½Ù³ÏÇ ÏñÏÝáõÃÛ³ÝÁª Ñ»Ýí»Éáí Ù³ÝÏ³í³ñÅÇ ËáëùÇ /³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý /íñ³:

Ê³Õ³ÛÇÝ ·áñÍáÕáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ¹ÇÝ³ÙÇÏ³Ý Ýå³ëïáõÙ ¿ Ù³ÝÏ³Ï³Ý ËáëùÇ ³ÏïÇí³óÙ³ÝÁ: àñå»ë ûñÇÝ³Ï μ»ñ»Ýù §à±í ÇÝãå»ë ¿ Ï³ÝãáõÙ¦ ¹Ç¹³ÏïÇÏ Ë³ÕÁ: Üå³ï³ÏÁ êáíáñ»óÝ»É ³ñï³ë³Ý»É μ³éÇ å³ñ½ ÑÝãÛáõÝÝ»ñÝ ³é³Ýó ÷³÷Ï³óÝ»Éáõ, ³Ùñ³Ï³Û»É μ³Õ³Ó³ÛÝ ÑÝãÛáõÝÝ»ñÇ ³ñï³ë³ÝáõÃÛáõÝÁ, ½³ñ·³óÝ»É ÉëáÕ³Ï³Ý áõß³¹ñáõÃÛáõÝÁ ¨ Ëáëù³ÛÇÝ ÉëáÕáõÃÛáõÝÁ:

²ÝÑñ³Å»ßï ÝÛáõÃ»ñª Ë³Õ³ÉÇùÝ»ñª Ïáí, Ï³ïáõ, ßáõÝ, Ñ³íÁª ×áõïÇÏÝ»ñÇ Ñ»ï:

ÀÝÃ³óùÁ

¸³ëïÇ³ñ³ÏÁ »ñ»Ë³Ý»ñÇ áõß³¹ñáõÃÛáõÝÁ Ññ³íÇñáõÙ ¿ ½³ÙμÛáõÕÇÏÇ íñ³, áñÇ Ù»ç ·ïÝíáõÙ »Ý Ë³Õ³ÉÇùÝ»ñ.

- Ø»Ýù ³Ûëûñ ÑÛáõñ áõÝ»Ýù: - Ø»Ï-Ù»Ï Ñ³ÝáõÙ ¿ Ë³Õ³ÉÇùÝ»ñÁ/: êÏ½μáõÙ ÇÝùÁ å³ñ½áñáß, ¹³Ý¹³Õ ³Ýí³ÝáõÙ ¿ Ë³Õ³ÉÇùÁ, ³ÛÝáõÑ»ï¨ ¹³ ³ÝáõÙ »Ý »ñ»Ë³Ý»ñÁ:

- ê³ Ïáí ¿: à±í ¿ ë³: /Ë³Õ³ÉÇùÁ Ñ»é³óíáõÙ ¿/: ÎáíÁ μ³é³ãáõÙ ¿ª Ùáõ˜-áõ˜-áõ˜. ²é³ç³ñÏáõÙ ¿ Ý³Û»É Çñ»Ý ¨ Éë»É, Ã» ÇÝãå»ë ¿ μ³é³ãáõÙ ÏáíÁ. Ùáõ˜-áõ˜-áõ˜.

- ÆÝãå»±ë ¿ ÏáíÁ μ³é³ãáõÙ. ³ëáõÙ »Ýù μáÉáñë ÙÇ³ëÇÝ /»ñ»Ë³Ý»ñÁ Ó³ÛÝÇ ÁÝ¹ûñÇÝ³ÏáõÙÁ ÏñÏÝáõÙ »Ý ÙÇ ù³ÝÇ ³Ý·³Ùª ËÙμáíÇ ¨ ³ÝÑ³ï³å»ë 1-2 »ñ»Ë³/: Ê³Õ³ÉÇùÁ ÝáñÇó »ñ»Ë³Ý»ñÇ ³éç¨ ¿:

ÜáõÛÝ Ï»ñå »ñ»Ë³Ý»ñÇÝ óáõÛó »Ý ïñíáõÙ áõñÇß Ë³Õ³ÉÇùÝ»ñ /ÝÙáõßÇ óáõó³¹ñÙ³Ý Å³Ù³Ý³Ï Ñ»é³óíáõÙ »Ý ÙÛáõëÝ»ñÁ/:

´³Õ³Ó³ÛÝ ÑÝãÛáõÝÝ»ñÇ Ñëï³Ï ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý ³Ùñ³Ï³ÛÙ³Ý ¨ Ëáëù³ÛÇÝ ÉëáÕáõÃÛ³Ý ½³ñ·³óÙ³Ý Ýå³ï³Ïáí Ï³ñ»ÉÇ ¿ ³ÝóÏ³óÝ»É ¹Ç¹³ÏïÇÏ Ë³Õª §ÆÝãÁ ÇÝãå»ë ¿ ÑÝãáõÙ¦:

²Û¹ Ë³ÕÇ ³ÝóÏ³óÙ³Ý Ù»Ãá¹ÇÏ³Ý ÝÙ³Ý ¿ í»ñÁ ÝÏ³ñ³·ñí³Í Ë³ÕÇ

Ù»Ãá¹ÇÏ³ÛÇÝ:

¸³ëïÇ³ñ³ÏÁ Ñ»ñÃ³Ï³ÝáõÃÛ³Ùμ óáõÛó ¿ ï³ÉÇë Ë³Õ³ÉÇùÝ»ñÁ Ï³Ù ³é³ñÏ³Ý»ñ å³ïÏ»ñáÕ ÝÏ³ñÝ»ñÁ: ºñ»Ë³Ý»ñÁ Ù»Í»ñÇ Ñ»ï ÙÇ³ëÇÝ ³Ýí³ÝáõÙ »Ý ÝÏ³ñÝ»ñÁ ¨ ³ñï³μ»ñáõÙ Ó³ÛÝÇ ÁÝ¹ûñÇÝ³ÏáõÙÁ /Ù»ù»Ý³Ý ·ÝáõÙ ¿ ¨ ëáõÉáõÙª μÇ°μÇ°-μÇ°: êÉ³ùÝ»ñÁ ß³ñÅíáõÙ »Ý ¨ ïÇ°Ï-ï³°Ï ³ÝáõÙ, ïñ³Ùí³ÛÁ ·ÝáõÙ ¿ ¨ ½³Ý·áõÙª ¹Ç°Ý-¹Ç°Ý-¹Ç°Ý, ÃÙμáõÏÇ íñ³ ÃÙμÏ³Ñ³ñáõÙ »Ýª ïñ³°-ï³°-ï³°, ïñ³°-ï³°ï³°…

1. Алексеева М.М., Яшина Б.И. Методика развития речи и обучения родному языку дошкольников: Учеб. пособие для студ. высш. и сред, пед. учеб. заведений. - 3-е изд., стереотип. - М.: Издательский центр «Академия».

2. Макарова В. Н. Формирование готовности студентов к работе по развитию речи детей дошкольного возраста: Дисс. канд. пед. наук. – М., 1996).

3. Метод научной педагогики Марии Монтессори – Киев, 1993.

4. См. Тихеева Е. И. Развитие речи детей. – М., 1981.

РЕЗЮМЕ

ЛАЛА СМБАТЯН

ВОСПИТАНИЕ ЗВУКОВОЙ КУЛЬТУРЫ РЕЧИ В ДОШКОЛЬНОМ ВОЗРАСТЕ

Одна из основных задач формирования речи в детском саду – воспитание звуковой культуры речи. Как раз дошкольный возраст наиболее подходит для решения этой проблемы. Исследователи речи ребенка отмечают важность правильного произношения звуков для полноценного формирования личности. Правильная постановка звуков речи ребенка способствует успешной организации подготовки к школе и решению других проблем.

Ðá¹í³ÍÁ Ý»ñÏ³Û³óí»É ¿ ïå³·ñáõÃÛ³Ý 05. 07. 2017Ã:

ÈàôêÆÜº Ø²ðîÆðàêÚ²Ü

ÌÝí»É ¿ ê¨³Ý ù³Õ³ùáõÙ: ²í³ñï»É ¿ ê¨³ÝÇ ÆÝ¹áõëïñÇ³É-ï»ËÝáÉá·Ç³Ï³Ý ï»ËÝÇÏáõÙÇ §Ø³ÝÏ³í³ñÅáõÃÛáõÝ ¨ Ù»Ãá¹ÇÏ³¦ μ³ÅÇÝÁ: 1999Ã. ³ßË³ï»É ¿ ê¨³ÝÇ ÃÇí 4 §¶³ÉÇù¦ Ù³ÝÏ³å³ñï»½áõÙ: ¼áõ·³Ñ»é ³í³ñï»É ¿ ÐÛáõëÇë³ÛÇÝ Ñ³Ù³Éë³ñ³ÝÇ §Ü³Ë³¹åñáó³Ï³Ý Ù³ÝÏ³í³ñÅáõÃÛáõÝ ¨ Ù»Ãá¹ÇÏ³¦ μ³ÅÇÝÁ: 2009-Çó ¹³ëïÇ³ñ³ÏãáõÑÇ ¿ ê¨³ÝÇ ÃÇí 3 §Ð»ùÇ³Ã¦ Ù³ÝÏ³å³ñï»½áõÙ:

ÜÎ²ðàôØ ºÜø àâ ²ì²Ü¸²Î²Ü

ØºÂà¸Üºðàì

Ðá¹í³ÍÁ »ñ³ßË³íáñ»É ¿ ïå³·ñáõÃÛ³Ý Î²Æ

Ý³Ë³¹åñáó³Ï³Ý ¨ ï³ññ³Ï³Ý ÏñÃáõÃÛ³Ý μ³ÅÝÇ Ù³ëÝ³·»ï È³É³ êÙμ³ïÛ³ÝÁ:

²Ù÷á÷³·Çñ: Ü³Ë³¹åñáó³Ï³ÝÇ Ñ³Ù³ñ ÝÏ³ñãáõÃÛáõÝÁ ÝáõÛÝù³Ý μÝ³Ï³Ý å³Ñ³ÝçÙáõÝù ¿, áñù³Ý Ë³ÕÁ: ºñ»Ë³Ý ÝÏ³ñ»Éáí Ë³ÕáõÙ ¿ ¨ Ë³Õ³Éáí` ÝÏ³ñáõÙ: ¶áÛáõÃÛáõÝ áõÝ»Ý ÝÏ³ñãáõÃÛ³Ý ï³ñμ»ñ ï»ë³ÏÝ»ñ, áñáÝù Ï³ñáÕ »Ý Ñ»ï³ùñùñáõÃÛáõÝ ³é³ç³óÝ»É »ñ»Ë³Ý»ñÇ Ù»ç: ²Û¹ ï»ë³ÏÝ»ñÇó Ñ³ïÏ³å»ë Ñ³ïÏ³Ýß³Ï³Ý ¿ áã ³í³Ý¹³Ï³Ý ÝÏ³ñãáõÃÛáõÝÁ: ¸ñ³ÝóÇó »Ýª ³ßË³ï³Ýù ËáÝ³í ÃÕÃÇ íñ³, ëïí»ñ³·ÍáõÙ Ñ³ë³ñ³Ï Ù³ïÇïáí, ÝÏ³ñãáõÃÛáõÝ é»ïÇÝáí ¨

³ÛÉÝ: Ðá¹í³ÍÇ Ñ»ÕÇÝ³ÏÁ Ý»ñÏ³Û³óñ»É ¿ áã ³í³Ý¹³Ï³Ý ÝÏ³ñãáõÃÛ³Ý å³ñ³åÙáõÝùÇ ÝÙáõßûñÇÝ³ÏÝ»ñ:

´áÉáñ »ñ»Ë³Ý»ñÝ ¿É ÝÏ³ñÇãÝ»ñ »Ý, ËÝ¹ÇñÝ ³ÛÝ ¿, Ã» ÇÝãå»ë å»ïù ¿ ÙÝ³É ÝÏ³ñÇã, »ñμ ¹áõ Ù»Í³ÝáõÙ »ë:

ä³μÉá äÇÏ³ëսá

¶áÛáõÃÛáõÝ áõÝ»Ý ÝÏ³ñãáõÃÛ³Ý ï³ñμ»ñ ï»ë³ÏÝ»ñ, áñáÝù Ï³ñáÕ »Ý Ñ»ï³ùñùñáõÃÛáõÝ ³é³ç³óÝ»É »ñ»Ë³Ý»ñÇ Ù»ç: ²Û¹ ï»ë³ÏÝ»ñÇó Ñ³ïÏ³å»ë Ñ³ïÏ³Ýß³Ï³Ý ¿ áã ³í³Ý¹³Ï³Ý ÝÏ³ñãáõÃÛáõÝÁ: ¸ñ³ÝóÇó »Ýª ³ßË³ï³Ýù ËáÝ³í ÃÕÃÇ íñ³, ëïí»ñ³·ÍáõÙ Ñ³ë³ñ³Ï Ù³ïÇïáí, ÝÏ³ñãáõÃÛáõÝ é»ïÇÝáí ¨

³ÛÉÝ:

ä³ïÏ»ñíáÕ ³é³ñÏ³Ý»ñÇ ·áõÛÝÁ, Ó¨Á, Ï³éáõóí³ÍùÁ ¨ ³é³ÝÓÝ³Ñ³ïÏáõÃÛáõÝÝ»ñÁ, Ù»ÍáõÃÛáõÝÁ, Ñ³Ù³ã³÷áõÃÛáõÝÁ û·ÝáõÙ »Ý »ñ»Ë³ÛÇÝ áã ÙÇ³ÛÝ ×³Ý³ã»Éáõ ßñç³Ï³ ÙÇç³í³ÛñÁ ¨ ë»÷³Ï³Ý ×³ß³Ïáí áõ »ñ¨³Ï³ÛáõÃÛ³Ùμ í»ñ³ñï³¹ñ»Éáõ ³ÛÝ, ³ÛÉ¨ Ó¨³íáñáõÙ »Ý ·»Õ»óÇÏÁ ½·³Éáõ, ï»ëÝ»Éáõ, ÁÙμéÝ»Éáõ ¨ դñ³Ýáí ÑÇ³Ý³Éáõ Ï³ñáÕáõÃÛáõÝÁ: ú·ï³·áñÍ»Éáí áã ³í³Ý¹³Ï³Ý ÝÏ³ñãáõÃÛ³Ý ï³ñμ»ñ Ó¨»ñ ու Ù»Ãá¹Ý»ñ, ÇÝãå»ë Ý³¨ ·áõÛÝ»ñÇ ëï³óÙ³Ý »Õ³Ý³ÏÝ»ñª »ñ»Ë³ÛÇ

Ù»ç Ó¨³íáñíáõÙ ¿ Ñ»ï³ùñùñ³ëÇñáõÃÛáõÝ Ï»ñå³ñí»ëïÇ ó³ÝÏ³ó³Í ձևի ÝÏ³ïÙ³Ùμ:

¶áñ· ÇÝùÝ³ÃÇé

(áã ³í³Ý¹³Ï³Ý ÝÏ³ñãáõÃÛáõÝ) /³í³· ËáõÙμ/

ä³ñ³åÙáõÝùÇ Ýå³ï³ÏÁª Í³ÝáÃ³óÝ»É ËáÝ³í ÃÕÃÇ íñ³ ÝÏ³ñãáõÃÛ³Ý áã ³í³Ý¹³Ï³Ý Ù»Ãá¹ÇÝ` û·ï³·áñÍ»Éáí ÷³Ã»Ã³íáñÙ³Ý Íñ³ñÝ»ñ: ²Ùñ³կայ»É

»ñ»Ë³Ý»ñÇ ·Çï»ÉÇùÝ»ñÁ ï³ù ¨ ë³éÁ ·áõÛÝ»ñÇ í»ñ³μ»ñÛ³É: ¼³ñ·³óÝ»É »ñ¨³Ï³ÛáõÃÛáõÝÁ ¨ ëï»ÕÍ³·áñÍ³Ï³Ý ÙÇïùÁ: ¸³ëïÇ³ñ³Ï»É Ù³ùáõñ ու ÏáÏÇÏ ³ß-

Ë³ï»Éáõ Ï³ñáÕáõÃÛáõÝ, ÁÝÏ»ñáçÝ û·Ý»Éáõ å³ïñ³ëï³Ï³ÙáõÃÛáõÝ, ÇÝãå»ë Ý³¨ Ñá·³ï³ñ í»ñ³μ»ñÙáõÝù ë»÷³Ï³Ý ³éáÕçáõÃÛ³Ý ÝÏ³ïÙ³Ùμ:

²ÝÑñ³Å»ßï ÝÛáõÃ»ñª çñ³Ý»ñÏ, íñÓÇÝÝ»ñ, ëåáõÝ·, μ³Å³ÏÝ»ñ, ÃÕÃ»ñ, ÓÙé³Ý ¨ ³Ùé³Ý ï»ë³ñ³Ý å³ïÏ»ñáÕ ÝÏ³ñÝ»ñ, ÷³Ã»Ã³íáñÙ³Ý Íñ³ñÝ»ñ, ï³ñ³Ý»ñ` Çñ»Ýó ÷³Ï³ÝÝ»ñáí:

Ü³Ë³å³ïñ³ëï³Ï³Ý ³ßË³ï³Ýù: ²ÝóÏ³óíáõÙ »Ý Ã»Ù³ïÇÏ Ë³Õ»ñ` §î³ù-ë³éÁ¦, §Â³ßÏÇÝ³Ïª ÓÙé³Ý Ñ³Ù³ñ¦, §¶áñ·ª ÒÛáõÝ» Ã³·áõÑáõ Ñ³Ù³ñ¦:

ä³ñ³åÙáõÝùÇ ÁÝÃ³óùÁ ÊÃ³ÝÙ³Ý ÷áõÉ

î³ù ¨ ë³éÁ ·áõÛÝ»ñÇ í»ñ³μ»ñÛ³É ·Çï»ÉÇùÝ»ñÝ ³Ùñ³Ï³Û»Éáõ ¨ áõß³¹ñáõÃÛáõÝÁ Ï»ÝïñáÝ³óÝ»Éáõ Ýå³ï³Ïáí ³ÝóÏ³óíáõÙ »Ý Ó»éùÇ ¹³ëï³ÏÇ §îáõ°Ïïáõ°Ï¦ í³ñÅ³ÝùÁ ¨ §¶áõÝ³íáñ ûÕ³ÏÝ»ñ¦ ¹Ç¹³ÏïÇÏ Ë³ÕÁ:

²é³ç³¹ñ³Ýù

- ²Ýí³Ý»É ÍÇ³Í³ÝÇ ·áõÛÝ»ñÁ:

- ²Ýí³Ý»É ï³ù ¨ ë³éÁ ·áõÛÝ»ñÁ:

- Æ±Ýã »Ý ÑÇß»óÝáõÙ ë³éÁ ·áõÛÝ»ñÁ (çáõñ, ÓÛáõÝ, ë³éáõÛó):

- Æ±Ýã »Ý ÑÇß»óÝáõÙ ï³ù ·áõÛÝ»ñÁ (Ïñ³Ï, ³í³½, ³ñ¨):

ÆÙ³ëïÇ ÁÝÏ³ÉÙ³Ý ÷áõÉ

Ð»ñáëÇ ÙáõïùÁ. Ñ³ÛïÝíáõÙ ¿ μ³Ýç³ñ»Õ»Ý³ÛÇÝ ËñïíÇÉ³ÏÁ` ÜáõñÇÝ (¹áÕáõÙ ¿, É³ó ÉÇÝáõÙ, ãÇ Ï³ñáÕ³ÝáõÙ ³Ý·³Ù Ëáë»É):

¸³ëïÇ³ñ³Ï. - ºñ»Ë³Ý»°ñ, á±í ¿ Ù»½ ÑÛáõñ »Ï»É, ÇÝãå»±ë Ï³ñáÕ »Ýù Ýñ³Ý û·Ý»É: ØÇ·áõó» ï³ù³óÝ»±Ýù Ýñ³ Ó»éù»ñÁ, ï»ë»ùª áñù³¯Ý ë³éÝ »Ý, áïù»ñÁ ÝáõÛÝå»ë ë³éó³Ï³É»É »Ý:

ÊñïíÇÉ³ÏÁ ß³ñáõÝ³Ï Ã³÷³Ñ³ñáõÙ ¿ ·ÉáõËÁ ¨ ÉéáõÙ:

- ºñ»Ë³Ý»°ñ, »Ï»ù û·Ý»Ýù ËñïíÇÉ³ÏÇÝ: ´»ñ»Ýù ï³ù çñáí Éóí³Í ï³ßï³Ï ËñïíÇÉ³ÏÇ áïù»ñÇ Ñ³Ù³ñ, Í³ÍÏ»Ýù Ýñ³Ý Í³ÍÏáóáí, ³Ù³ÝÇ Ù»ç ÉóÝ»Ýù ï³ù çáõñ Ó»éù»ñÇ Ñ³Ù³ñ ¨ Ù»ñ ËñïíÇÉ³ÏÇÝ ÑÛáõñ³ëÇñ»Ýù ï³ù Ã»Ûáí:

- ÆëÏ ÑÇÙ³, ËñïíÇÉ³°Ï, å³ïÙÇ°ñ Ù»½, Ã» Ç±Ýã ¿ Ï³ï³ñí»É ù»½ Ñ»ï:

ÊñïíÇÉ³Ï. - ²Ùé³ÝÁ »ë Ï³Ý·Ý³Í ¿Ç μ³Ýç³ñ³ÝáóáõÙ. ³ÛÝï»Õ ÇÝÓ Ñ³Ù³ñ ï³ù ¿ñ ¨ áõñ³Ë: Ì³ÕÇÏÝ»ñÁ Í³ÕÏ»É ¿ÇÝ, ÃéãÏáïáõÙ ¿ÇÝ ·»Õ»óÇÏ ÃÇÃ»éÝÇÏ-

Ý»ñÁ, áõñ³Ë ¹³ÛÉ³ÛÉáõÙ ¿ÇÝ ÃéãáõÝÝ»ñÁ... ²Ñ³ »Ï³í ³ÝÓñ¨áï ³ßáõÝÁ` ÃÇÃ»éÝÇÏÝ»ñÁ Ã³ùÝí»óÇÝ, ÃéãáõÝÝ»ñÁ ãí»óÇÝ ï³ù »ñÏñÝ»ñ, μ³Ýç³ñ³ÝáóáõÙ Ñ³í³ù»óÇÝ áÕç μ»ñùÁ, ÇëÏ ÇÝÓ ¿É Ã³ùóñÇÝ ó³Ë³ÝáóáõÙ:

Ð»ïá ëÏëí»óÇÝ óáõñï ûñ»ñÁ, ÓÛáõÝ »Ï³í: ò³Ë³ÝáóáõÙ ³ÝÝÏ³ñ³·ñ»ÉÇ óáõñï ¿ñ, »ë ÑÇí³Ý¹³ó³. ëÏë»óÇ Ùñë»É, ¹áÕ³É, Ñ³½³É, ÷éßï³É:

ÆëÏ ÇÝÓ, »ñ»Ë³Ý»°ñ, ³Ýí³ÝáõÙ »Ý ÜáõñÇÝ:

¸³ëïÇ³ñ³Ï. - ø»½ ßï³å μáõÅí»É ¿ Ñ³ñÏ³íáñ, ÜáõñÇ°Ý:

ÜáõñÇÝ. - ºë ³ñ¹»Ý μáõÅí»É »Ù, ËÙ»É »Ù μáÉáñ ¹»Õ»ñÝ áõ íÇï³ÙÇÝÝ»ñÁ: ´³Ûó ·Çï»±ùª »ë Ë³éÝ»É »Ù ï³ñ³Ý»ñÁ ¨ ã»Ù Ï³ñáÕ³ÝáõÙ ·ïÝ»É ÷³Ï³ÝÝ»ñÁ, ÇëÏ ï³ñ³Ý»ñÝ ÇÝÓ å»ïù »Ý ë»ñÙ»ñÇ Ñ³Ù³ñ:

Ð»ïá ËñïíÇÉ³ÏÁ Ñ³ÝáõÙ ¿ ï³ñμ»ñ ã³÷Ç ï³ñ³Ý»ñª Çñ»Ýó ÷³Ï³ÝÝ»ñáí: ºñ»Ë³Ý»°ñ, Ïû·Ý»±ù ÇÝÓ ·ïÝ»É ï³ñ³Ý»ñÇÝ Ñ³Ù³å³ï³ëË³Ý ÷³Ï³ÝÝ»ñÁ:

¼·³Û³Ï³Ý í³ñÅáõÃÛáõÝª §¶ïÝ»É ÷³Ï³ÝÁ¦: ºñ»Ë³Ý»ñÇÝ ïñíáõÙ ¿ Ñ³ÝÓÝ³ñ³ñáõÃÛáõÝª ÷³Ï³ÝÁ Ñ³Ù³å³ï³ëË³Ý»óÝ»É ï³ñ³ÛÇÝ:

ÜáõñÇÝ. - ÞÝáñÑ³Ï³ÉáõÃÛá°õÝ, áñ û·Ý»óÇù ÇÝÓ, »ñ»Ë³Ý»°ñ: ²ÛÝáõ³Ù»Ý³ÛÝÇí, »ë áõ½áõÙ »Ù í»ñ³¹³éÝ³É ¹»åÇ ï³ù ³Ù³é: Þ³ï »Ù ïËñáõÙ, »ñμ Ùï³ÍáõÙ »Ù, Ã» ÇÝãå»ë å»ïù ¿ ³åñ»Ù óáõñï ÓÙé³ÝÁ (ÜáõñÇÝ É³ó ¿ ÉÇÝáõÙ): ºñ»Ë³Ý»ñ. – ÜáõñÇ°Ý, ÙÇ¨ÝáõÛÝ ¿ ¹áõ å»ïù ¿ ÑÇÙ³ μáõÅí»ë, ÇëÏ Ù»Ýù ÏÙï³Í»Ýù, Ã» ÇÝãå»ë ù»½ û·Ý»Ýù:

¸³ëïÇ³ñ³Ï. - ²ñÙ»°Ý, óáõÛó ïáõñ ËñïíÇÉ³ÏÇÝ Ù»ñ μáõÅÏ»ïÁ, μáõÅùáõÛñÝ ³Ýå³ÛÙ³Ý ÏμáõÅÇ ù»½, ëÇñ»ÉÇ° ÜáõñÇÝ (·ÝáõÙ »Ý):

¸³ëïÇ³ñ³Ï. - ºñ»Ë³Ý»°ñ, å»ïù ¿ ÇÝã-áñ μ³Ý Ùï³Í»Ýù ËñïíÇÉ³ÏÇÝ û·Ý»Éáõ Ñ³Ù³ñ, ã¿± áñ Ý³ ³Ùé³ÝÁ ÑëÏáõÙ ¿ μ³Ýç³ñ³ÝáóÁ: ºñ»Ë³Ý»ñÇ ï³ñμ»ñ³ÏÝ»ñÁ ¨ ¹³ëïÇ³ñ³ÏÇ ³é³ç³ñÏÁ:

§²Ù³éÝ ³Ýó³í, ¹ñëáõÙ ÓÙ»é ¿, ï³ù ³Ù³éÁ í»ñ³·ïÝ»Éáõ Ñ³Ù³ñ, ÇÝÓ

ÃíáõÙ ¿, Ù»½ Ïû·ÝÇ ÙÇ³ÛÝ Ññ³ßù Ï³Ë³ñ¹³ÝùÁ, ÇÝãå»ë ¹³ ÉÇÝáõÙ ¿ Ñ»ùÇ³ÃÝ»ñáõÙ:

ºñ»Ë³Ý»ñ. - Î³Ë³ñ¹³Ï³Ý ³ßË³ñÑáõÙ Ï³ñ»ÉÇ ¿ Ý³¨ Ñ³ÛïÝí»É ·áñ·ÇÝùÝ³ÃÇéáí:

¸³ëïÇ³ñ³Ï. - ºñ»Ë³Ý»°ñ, áõ½áõ±Ù »ùª ÙÇ³ëÇÝ ÝÏ³ñ»Ýù ÙÇ ·»Õ»óÇÏ ·áñ·ÇÝùÝ³ÃÇé, áñáí Ù»ñ μ³ñÇ ÜáõñÇÝ ËñïíÇÉ³ÏÇÝ Ïï»Õ³÷áËíÇ ï³ù »ñÏÇñ (·»Õ»óÇÏ, ·áõÛÝ½·áõÛÝ Ý³Ëß»ñáí ·áõÝ³íáñí³Í, ï³ù ·áõÛÝ»ñáí)

¸³ëïÇ³ñ³Ï

- ºñ»Ë³Ý»°ñ, ë³Ï³ÛÝ Ù»ñ ÃÕÃ»ñÁ ÷áùñ »Ý, ¨ ËñïíÇÉ³ÏÁ ãÇ Ï³ñáÕ Ãéã»É ï³ù »ñÏñÝ»ñ, áñå»ë½Ç ¹ñ³Ýù ·áñ· ¹³éÝ³Ý, ÏëáëÝÓ»Ýù μáÉáñ ³ßË³ï³ÝùÝ»ñÁ, ¨ Ïëï³óíÇ ÙÇ Ù»Í ·áñ·-ÇÝùÝ³ÃÇé:

¶áñÍÝ³Ï³Ý Ù³ë

¸³ëïÇ³ñ³ÏÁ óáõÛó ¿ ï³ÉÇë ËáÝ³í ÃÕÃÇ íñ³ ÝÏ³ñ»Éáõ Ýáñ Ù»Ãá¹Á: ²å³ ³ÝóÏ³óÝáõÙ ¿ Ù³ïÇÏÝ»ñÇ Ë³Õª ÷³Ã»Ã³íáñÙ³Ý Íñ³ñÝ»ñáí:

ºñ»Ë³Ý»ñÝ ³ßË³ïáõÙ »Ý, ¹³ëïÇ³ñ³ÏÁ óáõó³μ»ñáõÙ ¿ ³ÝÑ³ï³Ï³Ý û·ÝáõÃÛáõÝ:

²ãù»ñÇ í³ñÅ³Ýù àñ ³ãù»ñÁ ãÑá·Ý»Ý, ä»ïù ¿ ³Ý¹³¹³ñ ß³ñÅí»Ý: ÜÏ³ñáõÙ »Ýù Ù»Í ßñç³Ý àõ Ý³ÛáõÙ »Ýù Ù»Ýù Ýñ³Ý.

Ø»Ï í³ñ, Ù»Ï` í»ñ,

Ø»Ï ³ç, Ù»Ï` Ó³Ë,

²°Û ù»½ Ññ³ßù ÙÇ ³ßË³ñÑ:

²ñ³· -³ñ³· ÏÃ³ñÃ»Ýù, ²ãáõÏÝ»ñÇÝ ãï³Ýç»Ýù: ¸» ³ãù»ñÁ ßáõ°ï μ³ó»ù, àñ Ññ³ßùÁ ãÏáñóÝ»ù:

Îßé³¹³ïÙ³Ý ÷áõÉ

¸³ëïÇ³ñ³Ï. - ºñ»Ë³Ý»°ñ, ³ßË³ï³ÝùÝ»ñÁ ãáñ³Ý³Éáõó Ñ»ïá Ù»Ýù ûñí³ »ñÏñáñ¹ Ï»ëÇÝ ÏëáëÝÓ»Ýù` å³ïñ³ëï»Éáí Ù»Í ·áñ·-ÇÝùÝ³ÃÇé ¨ ÜáõñÇÝ ËñïíÇÉ³ÏÇÝ Ï×³Ý³å³ñÑ»Ýù ¹»åÇ ï³ù »ñÏÇñ, ÇëÏ ÙÇÝã ³Û¹ ÃáÕ ËñïíÇÉ³ÏÁ μáõÅíÇ:

ºñ³½áõÙ »Ýù ³Ùé³Ý Ù³ëÇÝ ÜÏ³ñãáõÃÛáõÝª é»ïÇÝáí /³í³· ËáõÙμ/

ä³ñ³åÙáõÝùÇ Ýå³ï³ÏÁª »ñ»Ë³Ý»ñÇÝ Í³ÝáÃ³óÝ»É áã ³í³Ý¹³Ï³Ý

ÝÏ³ñãáõÃÛ³Ý Ù»Ãá¹Ý»ñÇó é»ïÇÝáí ÝÏ³ñãáõÃÛ³ÝÁ: ²Ùñ³Ï³Û»É Ýñ³Ýó ·Çï»ÉÇùÝ»ñÁª Í³ÕÇÏÝ»ñÇ ·áõÛÝ»ñÇ, Ï³éáõóí³ÍùÇ, Ó¨Ç, ã³÷Ç ¨ Ù»ÍáõÃÛ³Ý Ù³ëÇÝ: ²Ùñ³åÝ¹»É Ñ³ë³ñ³Ï Ù³ïÇïáí ³ßË³ï»Éáõ Ï³ñáÕáõÃÛáõÝÝ»ñÁ: ¼³ñ·³óÝ»É »ñ»Ë³ÛÇ ·»Õ³·Çï³Ï³Ý ÁÝÏ³ÉáõÙÁ ¨ ëï»ÕÍ³·áñÍ³Ï³Ý áõÝ³ÏáõÃÛáõÝÝ»ñÁ:

²ÝÑñ³Å»ßï ÝÛáõÃ»ñª Ñ³·áõëï Í³ÕÇÏÝ»ñÇ ï»ëùáí (»ñÇóáõÏ, Ë³ïáõïÇÏ, ½³Ý·³Ï³Í³ÕÇÏ, Ñ³Ý»ÉáõÏÝ»ñ ¨ áï³Ý³íáñÝ»ñ Í³ÕÇÏÝ»ñÇ Ù³ëÇÝ, §ºñ·ª ³Ùé³Ý Ù³ëÇÝ¦:

ä³ñ³åÙáõÝùÇ ÁÝÃ³óùÁ

¸³ëïÇ³ñ³Ï. - ºñ»Ë³Ý»°ñ, Ù»Ýù ÙÇ³ëÇÝ §Ø³ÝÏáõÃÛ³Ý ÙáÉáñ³ÏÇ¦ μÝ³ÏÇãÝ»ñÇÝ ï³ñí³ á±ñ »Õ³Ý³ÏÇ Ù³ëÇÝ »Ýù å³ïÙ»É:

ºñ»Ë³Ý»ñ. - ²Ùé³Ý Ù³ëÇÝ:

¸³ëïÇ³ñ³Ï. - ºñ»Ë³Ý»°ñ, ³å³ »Ï»ù »ñ³½»Ýù ï³ñí³ ³Û¹ ãùÝ³Õ »Õ³Ý³ÏÇ Ù³ëÇÝ, ÙÇ³ÛÝ Ã» ëÏ½μáõÙ ³ë³ó»ù, Ã» Ç±Ýã ¿ Ýß³Ý³ÏáõÙ §»ñ³½³Ýù¦:

ºñ»Ë³Ý»ñ. - ¸³ ³ÛÝ ¿, áñÁ ÙÇÝã¨ ÑÇÙ³ ãÇ »Õ»É, μ³Ûó ó³ÝÏ³ÝáõÙ »Ýù, áñ

ÉÇÝÇ:

¸³ëïÇ³ñ³Ï. - ÆëÏ Ç±Ýã »ù Ï³ñÍáõÙ, ÇÝãá±õ »Ýù Ù»Ýù ó³ÝÏ³ÝáõÙ »ñ³½»É ³Ùé³Ý Ù³ëÇÝ:

ºñ»Ë³Ý»ñ. - àñáíÑ»ï¨ ÑÇÙ³ ¹»é ·³ñáõÝ ¿, ÇëÏ Ù»Ýù áõ½áõÙ »Ýù, áñ ³Ù³éÁ ßáõï ·³, áñå»ë½Ç ß³ï ï³ù ÉÇÝÇ: â¿± áñ ³Ùé³ÝÁ Ï³ñáÕ »Ýù Ñ³Ý·ëï³Ý³É ³Ù³é³ÝáóáõÙ, ÉÇ× ·Ý³É, ÓáõÏ áñë³É, ½μáëÝ»É Ñ»Í³ÝÇíáí, Ñ³í³ù»É Ñ³Ù»Õ Ñ³ï³åïáõÕÝ»ñ, ³Ûó»É»É ½μáë³Û·Ç` ÑÇ³Ý³É ß³ïñí³ÝÝ»ñÇ ·»Õ»óÏáõÃÛ³Ùμ, ÑÙ³Ûí»É ·»Õ»óÇÏ Í³ÕÇÏÝ»ñáí ¨ ·áõÛÝ½·áõÛÝ ÃÇÃ»éÝÇÏÝ»ñáí:

Ü»ñë »Ý ÙïÝáõÙ »ñÏñáñ¹ ËÙμÇ »ñ»Ë³Ý»ñÁ` Í³ÕÇÏÝ»ñÇ Ñ³·áõëïáí:

¸³ëïÇ³ñ³Ï. - ºñ»Ë³Ý»°ñ, Ù»Ýù ÑÛáõñ áõÝ»Ýù: àíù»±ñ »ù ¹áõù: ºñ»Ë³Ý»ñ. - ÐÇÙ³ Éë»°ù, Ã» áí »Ýù Ù»Ýù:

ÆÝÓ ³ëáõÙ »Ý »ñÇóáõÏ,

Â»ñÃ»ñ áõÝ»Ù ëåÇï³Ï áõ Ýáõñμ,

¶áõÛÝë ¹»ÕÇÝª ·ñ³íÇã,

ÂáõñÙë ³Ýáõß áõ μáõÅÇã:

(ºñÇóáõÏ)

¼³Ý·³ÏÇ »Ù »ë ÝÙ³Ý,

¼Ý·½Ý·áõÙ »Ù í³Õ ³Ùé³Ý,

²ãáõÏÝ»ñë Ï³åáõï³Ï, ÆÝùë ùÝùáõß ÙÇ ¿³Ï:

(¼³Ý·³Ï³Í³ÕÇÏ)

²ñ¨Ç Ñ»ï ³ñ¨³óáÕ,

Ø»Õñ³ïáõ Í³ÕÇÏ »Ù »ë,

²Ýí³ÝáõÙ »Ý ÇÝÓ Ý³¨

ØÇç³ï³ëå³Ý Ñ½áñ ³ñ¨:

(Ê³ïáõïÇÏ)

¸³ëïÇ³ñ³Ï. - ¶»Õ»óÇÏ »Ý Í³ÕÇÏÝ»ñÁª ²Ù»Ý Ù»ÏÁ ÛáõñáíÇ: ÞÝáñÑ³Ï³É »Ýù ù»½ ³Ù³é, àñ ïí»É »ë Ù»½ Í³ÕÇÏÝ»ñ ³ÝÑ³Ù³ñ:

-Þ³ï Ñ»ï³ùñùÇñ ¿: ÆëÏ »ë ÙÇ ³é³ç³ñÏ áõÝ»Ù: ºÏ»°ù ÙÇ³ëÇÝ áõÝÏÝ¹ñ»Ýù áõñ³Ë ÙÇ »ñ· ³Ùé³Ý Ù³ëÇÝ:

Üí³·³ñÏíáõÙ ¿ »ñ·ª §²Ù³é¦:

¸³ëïÇ³ñ³Ï. - ²Ñ³ ¨ Ù»Ýù Ý»ñÏ³Û³óñÇÝù ³Ù³éÁ: ÆëÏ ÑÇÙ³ »ë Ó»½ ËÝ¹ñáõÙ »Ù Ùáï»Ý³É ë»Õ³ÝÝ»ñÇÝ, áñå»ë½Ç Ï³ï³ñ»Ýù áã ëáíáñ³Ï³Ý, ß³ï Ñ»ï³ùñùÇñ ÙÇ ³ßË³ï³Ýù: Ø»Ýù Ñ³ë³ñ³Ï Ù³ïÇïáí Ïëïí»ñ³·Í»Ýù ÃáõÕÃÁ ¨ §ÏÝÏ³ñ»Ýù¦ é»ïÇÝáí ·»Õ»óÇÏ »ñÇóáõÏÝ»ñ:

ºñ»Ë³Ý»ñÝ ³ßË³ïáõÙ »Ý, ÇëÏ ¹³ëïÇ³ñ³ÏÝ ÁÝÃ³óùáõÙ óáõó³μ»ñáõÙ ¿ ³ÝÑ³ï³Ï³Ý û·ÝáõÃÛáõÝ` ËáñÑáõñ¹Ý»ñ ï³Éáí Ýñ³Ýó:

¸³ëïÇ³ñ³Ï. - ºñ»Ë³Ý»°ñ, »Ï»ù Ù»ñ ³ßË³ï³ÝùÝ»ñáí Ï³½Ù³Ï»ñå»Ýù óáõó³Ñ³Ý¹»ë, áñå»ë½Ç Ù»ñ ÑÛáõñ»ñÝ ¿É Ñ³ÛïÝí»Ý ³Ùé³Ý ·ñÏáõÙ ¨ áõñ³Ë³Ý³Ý Ó»ñ ÑÙïáõÃÛáõÝÝ»ñáí áõ Ï³ñáÕáõÃÛáõÝÝ»ñáí: ÐÇÙ³ »Ï»ù ï»ëÝ»Ýù, Ã» ÇÝãå»±ë ëï³óí»óÇÝ Ó»ñ ÝÏ³ñ³Í »ñÇóáõÏÝ»ñÁ:

- ²ñÃáõ°ñ, å³ïÙÇ°ñª ÇÝãå»±ë ¹áõ ëÏë»óÇñ ùá ³ßË³ï³ÝùÁ:

²ñÃáõñ. - ºë ÃáõÕÃÁ Ñ³ë³ñ³Ï Ù³ïÇïáí ëïí»ñ³·Í»óÇ: ²ÛÝáõÑ»ï¨ Çñ³ñÇó ÷áùñ-ÇÝã Ñ»éáõ ÁÝ¹·Í»óÇ Í³ÕÏÇ Ï»ÝïñáÝÁ:

¸³ëïÇ³ñ³Ï. - Æë±Ï ¹áõ, ²ÝÝ³:

²ÝÝ³. - ºë é»ïÇÝÇ û·ÝáõÃÛ³Ùμ ÝÏ³ñ»óÇ Ã»ñÃÇÏÝ»ñÁ:

¸³ëïÇ³ñ³Ï - ÆëÏ ÇÝãå»±ë Ñ³ÛïÝí»óÇÝ Ã»ñÃÇÏÝ»ñÁ:

¸³íÇÃ. - Ø»Ýù Ñ³ë³ñ³Ï Ù³ïÇïáí ëïí»ñ³·Í»óÇÝù ÃáõÕÃÁ ¨ é»ïÇÝÇ û·ÝáõÃÛ³Ùμ (çÝç»Éáí) ëï³ó³Ýù Í³ÕÏÇ Ã»ñÃÇÏÝ»ñÁ:

¸³ëïÇ³ñ³Ï. - à± í Ïß³ñáõÝ³ÏÇ ²ñÃáõñÇ å³ïÙáõÃÛáõÝÁ:

²ñÙÇÝ». - ²ÛÝáõÑ»ï¨ Ù»Ýù ÝÏ³ñ»óÇÝù »ñÇóáõÏÇ óáÕáõÝÝ»ñÁ` ëï»ÕÍ»Éáí ÙÇ Ù»Í ÷áõÝç:

¸³ëïÇ³ñ³Ï. - ²åñ»°ù, »ñ»Ë³Ý»°ñ: ÆëÏ Ó»½³ÝÇó á±í Ïå³ïÙÇ Ù»½ Çñ ³Ù³é³ÛÇÝ »ñ³½³ÝùÝ»ñÇ Ù³ëÇÝ:

ºñ»Ë³Ý»ñÁ Ñ³Ù³éáï å³ïÙáõÙ »Ý Çñ»Ýó »ñ³½³ÝùÝ»ñÇ Ù³ëÇÝ:

¸³ëïÇ³ñ³Ï. - ÞÝáñÑ³Ï³ÉáõÃÛáõ°Ý μáÉáñÇ¹ª Ó»ñ Ï³ï³ñ³Í ³ßË³ï³ÝùÝ»ñÇ Ñ³Ù³ñ:

Օգտագործված գñ³Ï³ÝáõÃÛáõÝ

1. È. êÙμ³ïÛ³Ý ¨ È. ê³ñ·ëÛ³Ý, Î»ñå³ñí»ëïÇ å³ñ³åÙáõÝùÇ Ï³½Ù³Ï»ñåáõÙÁ Ù³ÝÏ³å³ñï»½Ç ÙÇçÇÝ ËÙμáõÙ, áõëáõÙÝ³Ù»Ãá¹³Ï³Ý Ó»éÝ³ñÏ ºñ¨³Ý,

2016Ã.:

2. ¼ÇÝ³ ¸³μ³ÕÛ³Ý, ÜÏ³ñãáõÃÛáõÝÁ Ù³ÝÏ³å³ñï»½áõÙ, ºñ¨³Ý, 1999Ã.:

3. È³É³ êÙμ³ïÛ³Ý, Ø³Ûñ»ÝÇ É»½íÇ ¹Ç¹³ÏïÇÏ Ë³Õ»ñÇ Ï³½Ù³Ï»ñåáõÙÁ Ù³ÝÏ³å³ñï»½áõÙ, ºñ¨³Ý, 2014Ã.

4. ÜÛáõÃ»ñª Ñ³Ù³ó³ÝóÇó:

РЕЗЮМЕ

ЛУСИНЕ МАРТИРОСЯН

РИСУЕМ НЕТРАДИЦИОННЫМИ МЕТОДАМИ

Для дошкольника рисование такая же естественная потребность, как игра. Ребенок играет рисуя и рисует играя. Существуют различные виды рисования, которые могут вызвать интерес у ребенка. Из этих видов особенно специфично нетрадиционное рисование: это – работа на влажной бумаге, штриховка простым карандашом, рисование резинкой и т.д. Автор статьи представил образец занятия по нетрадиционному рисованию.

Ðá¹í³ÍÁ Ý»ñÏ³Û³óí»É ¿ ïå³·ñáõÃÛ³Ý 07. 08. 2017Ã:

§ÊàÐ²ÜàòÀ¦ª ºðºÊ²ÚÆ

²ðØÆÜº ÐàìÐ²ÜÜÆêÚ²Ü

¶àðÌàôÜºàôÂÚ²Ü ØÆæ²ì²Úð

ÌÝí»É ¿ ¶»Õ³ñùáõÝÇùÇ Ù³ñ½Ç ¶³í³é ù³Õ³ùáõÙ:

1998Ã. ÁÝ¹áõÝí»É ¨ 2002Ã. ³í³ñï»É ¿ ÐÐ ¶»Õ³ñùáõÝÇùÇ Ù³ñ½Ç ¶³í³é ù³Õ³ùÇ å»ï³Ï³Ý ÇÝ¹áõëïñÇ³É-Ù³ÝÏ³í³ñÅ³Ï³Ý

ùáÉ»çÇ §¸³ë³í³Ý¹áõÙÁ Ñ³Ýñ³- Ðá¹í³ÍÁ »ñ³ßË³íáñ»É ¿ ïå³·ñáõÃÛ³Ý Î²Æ ÏñÃ³Ï³Ý ¹åñáóÇ ï³ññ³Ï³Ý Ý³Ë³¹åñáó³Ï³Ý ¨ ï³ññ³Ï³Ý ÏñÃáõÃÛ³Ý ¹³ë³ñ³ÝÝ»ñáõÙ¦ ý³ÏáõÉï»ïÁ: μ³ÅÝÇ Ù³ëÝ³·»ï È³É³ êÙμ³ïÛ³ÝÁ:

2014Ã. ÁÝ¹áõÝí»É ¿ ¶»Õ³ñùáõÝÇùÇ ï³ñ³Í³ßñç³Ý³ÛÇÝ å»ï³Ï³Ý ùáÉ»çª §Ü³Ë³¹åñáó³Ï³Ý ÏñÃáõÃÛáõÝ¦ μ³ÅÇÝÁ ¨ ëï³ó»É §Ü³Ë³¹åñáó³Ï³Ý ï³ñÇùÇ »ñ»Ë³Ý»ñÇ ¹³ëïÇ³ñ³Ï¦ áñ³-

Ï³íáñáõÙÁ:

2008 Ã. ÙÇÝã ûñë ³ßË³ïáõÙ ¿

¶³í³éÇ ÃÇí 3 Ù³ÝÏ³å³ñï»½áõÙª áñå»ë ¹³ëïÇ³ñ³ÏãáõÑÇ:

²Ù÷á÷³·Çñ: ºñ»Ë³ÛÇ ßáõñç Ï³ï³ñíáÕ ïÝ³ÛÇÝ ·áñÍ»ñÁ Ýñ³ Ñ³Ù³ñ ³éûñÛ³ Ýå³ï³ÏÝ»ñÇÝ Ñ³ëÝ»Éáõ ·áñÍÝ³Ï³Ý ÙÇçáóÝ»ñ »Ý: ºÃ» Ù»Í³Ñ³ë³ÏÝ»ñÇë Ñ³Ù³ñ ³ßË³ñÑÁ ëáíáñ³Ï³Ý ¿, »ñ»Ë³ÛÇ Ñ³Ù³ñ ³ÛÝ Ñ»ùÇ³Ã³ÛÇÝ ï³ññ»ñáí ¿ å³ñáõñí³Í: Ðá¹í³ÍÇ Ñ»ÕÇÝ³ÏÁ Ï³ñ¨áñ»É ¿ ½³ñ·³óÝáÕ ÙÇç³í³ÛñÇ ¹»ñÁ Ý³Ë³¹åñáó³Ï³ÝÇ ÏÛ³ÝùáõÙ ¨ Ý»ñÏ³Û³óñ»É ËáÑ³ñ³ñ³Ï³Ý Ï»ÝïñáÝáõÙ ³ÝóÏ³óí³Í å³ñ³åÙáõÝùÇ ÝÙáõßûñÇÝ³Ï:

Ü³Ë³¹åñáó³Ï³Ý ÏñÃáõÃÛ³Ý μ³ñ»÷áËáõÙÝ»ñÇ Ï³ñ¨áñ³·áõÛÝ áõÕÕáõÃÛáõÝÝ»ñÇó ¿ ½³ñ·³óÝáÕ ÙÇç³í³ÛñÇ ëï»ÕÍáõÙÁ: ²Ûëï»Õ »ñ»Ë³Ý μ³í³ñ³ñáõÙ ¿ Çñ Ý³Ë³ëÇñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ, ½μ³ÕíáõÙ Çñ»Ý Ñ»ï³ùñùñáÕ ¨ Çñ μÝáõÛÃÇÝ Ñ³Ù³å³ï³ëË³Ý ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ùμ: ²ÛÝ ³å³Ñáíí³Í ¿ »ñ»Ë³ÛÇ Ñ»ï³ùñùñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ μ³í³ñ³ñáÕ μ³½Ù³μÝáõÛÃ ³é³ñÏ³Ý»ñáí, μ³ñÓñáñ³Ï áõ μ³½Ù³½³Ý ·ñ»Ý³Ï³Ý åÇïáõÛùÝ»ñáí, ï»ËÝÇÏ³Ï³Ý ÙÇçáóÝ»ñáí: ¸ñ³Ýù »ñ»Ë³ÛÇÝ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý ï³ñμ»ñ Ó¨»ñáí ½μ³Õí»Éáõ ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝ »Ý ÁÝÓ»éáõÙ: ¼³ñ·³óÝáÕ ÙÇç³í³ÛñÁ ÙÕáõÙ ¿ ÇÝùÝ³μáõË, ëï»ÕÍ³·áñÍ³Ï³Ý ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý, ÇÝãÇ ßÝáñÑÇí »ñ»Ë³Ý ³ÝÑ³ï³å»ë ½³ñ·³Ý³Éáõ ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝÝ»ñ ¿ ëï³ÝáõÙ: ØÇ³Å³Ù³Ý³Ï »ñ»Ë³Ý»ñÁ Ó»éù »Ý μ»ñáõÙ ÷áñÓ, áñÁ ËÃ³ÝáõÙ ¿ ß÷áõÙÁ ÙÛáõëÝ»ñÇ Ñ»ïª ½³ñ·³óÝ»Éáí ÙÇç³ÝÓÝ³ÛÇÝ ÑÙïáõÃÛáõÝÝ»ñ, Ñ³Ù³·áñÍ³Ïó³μ³ñ ³ßË³ï»Éáõ ¨ ëáíáñ»Éáõ áõÝ³ÏáõÃÛáõÝÝ»ñ:

ÜÙ³Ý ÙÇç³í³ÛñáõÙ »ñ»Ë³Ý»ñÁ ·ïÝíáõÙ »Ý ³ÏïÇí ÷áË·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý ¨

Ñ³Õáñ¹³ÏóáõÃÛ³Ý Ù»ç, ëáíáñáõÙ Ñ»ï³½áïáõÃÛ³Ý ÙÇçáóáí: ¸³ëïÇ³ñ³ÏÁ Ï³ñáÕ³ÝáõÙ ¿ Ï³ï³ñ»É ¹Çï³ñÏáõÙÝ»ñ ¨ ·ñ³éáõÙÝ»ñ` Ñ»Ýí»Éáí Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñ »ñ»Ë³ÛÇ ³ÝÑ³ï³Ï³Ý Ñ»ï³ùñùñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ áõ ½³ñ·³óÙ³Ý ³é³çÁÝÃ³óÇ íñ³:

¼³ñ·³óÝáÕ ÙÇç³í³ÛñÇ å³ÛÙ³ÝÝ»ñÝ ³ÝÑñ³Å»ßï ¿ §÷áË³¹ñ»É¦ Ý³¨ »ñ»Ë³ÛÇ Ñ³Ù³ñ ³ñÅ»ù Ý»ñÏ³Û³óÝáÕ ³ÛÉ Ñ³Ù³Ï³ñ· /Ù³Ûñ, Ë³Õ³ÉÇù, ïáõÝ/ ¨ ÏÇñ³é»É Ù³ñ¹Ï³ÛÇÝ μ³ñáÛ³Ï³Ý ã³÷³ÝÇßÝ»ñáõÙ /μ³ñáõÃÛáõÝ, ÇÙ³ëïáõÃÛáõÝ, Ï³ñ»Ïó³Ýù/: Üß³Ý³ÏáõÙ ¿ »ñ»Ë³Ý»ñÇÝ Ñ³Õáñ¹³ÏÇó ¹³ñÓÝ»É Ñ³Ù³Ù³ñ¹Ï³ÛÇÝ ³ñÅ»ùÝ»ñÇÝ, Ó¨³íáñ»É ÏáÕÙÝáñáßáõÙ áã ÙÇ³ÛÝ μÝáõÃÛ³Ý, ³ÛÉ¨ ³ÙμáÕç ³ßË³ñÑÇ Ñ³Ý¹»å: ²Û¹ ¹³ëïÇ³ñ³ÏáõÃÛáõÝÝ ³ÝÑñ³Å»ßï ¿ ëÏë»É »ñ»Ë³ÛÇª Ù³ÝÏ³å³ñï»½ ·³Éáõ ³é³çÇÝ ÇëÏ å³ÑÇó:

¼³ñ·³óÝáÕ ÙÇç³í³ÛñáõÙ ³ÝÑñ³Å»ßï ¿ ëï»ÕÍ»É ³ÛÝåÇëÇ å³ÛÙ³ÝÝ»ñ, áñáÝù ÏÝå³ëï»Ý.

- »ñ»Ë³Ý»ñÇ ×³Ý³ãáÕ³Ï³Ý áõÝ³ÏáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ½³ñ·³óÙ³ÝÁ /å³ÛÙ³Ý»ñ

×³Ý³ãáÕáõÃÛ³Ý ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý, ÷áñÓ³ñÏáõÙÝ»ñÇ, μÝ³Ï³Ý ÝÛáõÃ»ñáí Ï»Ý¹³ÝÇ ¨ ³ÝÏ»Ý¹³Ý μÝáõÃÛ³Ý Ù»ç ³ÝÁÝ¹Ù»ç ¹ÇïáõÙÝ»ñÇ, Ñ»ï³ùñùñáÕ Ñ³ñó»ñÇ, å³ï³ëË³ÝÝ»ñÇ áñáÝÙ³Ý ¨ Ýáñ Ñ³ñó³¹ñáõÙÝ»ñÇ Ï³éáõóÙ³Ý Ñ³Ù³ñ/,

- »ñ»Ë³Ý»ñÇ ·»Õ³·Çï³Ï³Ý áõÝ³ÏáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ½³ñ·³óÙ³ÝÁ /μÝáõÃÛ³Ý ·»Õ»óÏáõÃÛáõÝÁ, μ³½Ù³ï»ë³Ï ·áõÛÝ»ñÝ áõ Ó¨»ñÁ ï»ëÝ»Éáõ Ï³ñáÕáõÃÛ³Ý Ó¨³íáñáõÙÁ/:

- »ñ»Ë³Ý»ñÇ μ³ñáÛ³Ï³Ý áñ³ÏÝ»ñÇ Ó¨³íáñÙ³ÝÁ. Ï»Ý¹³ÝÇÝ»ñÇ ËÝ³ÙùÇ ¨ ³Ù»ÝûñÛ³ ß÷Ù³Ý å³ÛÙ³ÝÝ»ñÇ ëï»ÕÍáõÙ, ßñç³å³ïáÕ μÝáõÃÛ³Ý ÝÏ³ïÙ³Ùμ Ñáõ½³Ï³Ý í»ñ³μ»ñÙáõÝùÇ, ßñç³Ï³ ÙÇç³í³ÛñÇ å³Ñå³ÝáõÃÛ³Ý, å³ï³ëË³Ý³ïíáõÃÛ³Ý ¹³ëïÇ³ñ³ÏÙ³ÝÁ:

ØÇç³í³ÛñÁ »ñ»Ë³ÛÇ ½³ñ·³óÙ³Ý Ï³ñ¨áñ μ³ÕÏ³óáõóÇãÝ»ñÇó ¿: ¼³ñ·³óÝáÕ ÙÇç³í³ÛñÁ μ³í³ñ³ñáõÙ ¿ »ñ»Ë³ÛÇ Ñ»ï³ùñùñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ, ³å³ÑáíáõÙ Ýñ³ ³Ýíï³Ý· ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝÁ, ³éáÕç Ï»Ýë³·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝÁ. ³å³ÑáííáõÙ

»Ý ÏñÃáõÃÛ³Ý ³ÙμáÕç³Ï³ÝáõÃÛáõÝÁ, ß³ñáõÝ³Ï³Ï³ÝáõÃÛáõÝÁ ¨ ³ÝÁÝ¹Ñ³ïáõ-

ÃÛáõÝÁ:

Ü³Ë³¹åñáó³Ï³Ý áõëáõÙÝ³Ï³Ý Ñ³ëï³ïáõÃÛ³Ý ½³ñ·³óÝáÕ ÙÇç³í³ÛñÁ μáÉáñÇ Ñ³Ù³ñ μ³ó, Éáõë³íáñ, ³½³ï, Ñ³ë³Ý»ÉÇ ï³ñ³Íù ¿, áñï»Õ ÙÇ³ëÇÝ ³åñáõÙ, ½³ñ·³ÝáõÙ ¨ ÏñÃíáõÙ »Ý Ù»ÍÝ áõ ÷áùñÁ ÙÇ³ëÇÝª Ï³Ý³ã³å³ï μ³Ïå³ñï»½, Éáõë³íáñ, ç»ñÙ³ÛÇÝ Ñ³Ù³å³ï³ëË³Ý é»ÅÇÙáí:

ò³ÝÏ³ó³Í ½³ñ·³óÝáÕ ÙÇç³í³Ûñ μ³ÕÏ³ó³Í ¿ μ³½Ù³μáí³Ý¹³Ï ³ßË³ï³Ýù³ÛÇÝ Ï»ÝïñáÝÝ»ñÇó /Ë³Õ³ÛÇÝ ·áïÇÝ»ñÇó/, áñáÝóÇó Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñÁ Ï³ï³ñáõÙ ¿ Çñ áñáß³ÏÇ ¹»ñÁ: ø³ÝÇ áñ Ý³Ë³¹åñáó³Ï³Ý Ñ³ëï³ïáõÃÛáõÝÝ»ñÁ ï³ñμ»ñíáõÙ »Ý Çñ»Ýó ÝÛáõÃ³Ï³Ý ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝÝ»ñáí, áõëïÇ Ýñ³Ýó Ýå³ï³ÏÝ»ñÝ áõ ËÝ¹ÇñÝ»ñÁ å»ïù ¿ μË»Ý ïíÛ³É Ù³ÝÏ³í³ñÅ³Ï³Ý ÏáÉ»ÏïÇíÇ ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝÝ»ñÇó:

²ßË³ï³Ýù³ÛÇÝ Ï»ÝïñáÝÝ»ñÁ »ñ»Ë³Ý»ñÇÝ ÃáõÛÉ »Ý ï³ÉÇë ÇÝùÝáõñáõÛÝ ÏáÕÙÝáñáßí»É áõëáõÙÝ³Ë³Õ³ÛÇÝ ÝÛáõÃ»ñÇ ¨ ë³ñù³íáñáõÙÝ»ñÇ ÁÝïñáõÃÛ³Ý Ñ³ñóáõÙ ¨ ½μ³Õí»É Çñ»Ýó Ñ³Ù³ñ Ï³ñ¨áñ áõ ÇÙ³ëï³ÉÇó áõëáõÙÝ³Ï³Ý ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ùμ:

5-6 ï³ñ»Ï³Ý »ñ»Ë³Ý»ñÇ Ñ³Ù³ñ Ý³Ë³ï»ëí³Í ËÙμ³ë»ÝÛ³ÏÝ»ñáõÙ ëáíáñ³μ³ñ å»ïù ¿ ÉÇÝ»Ý Ñ»ï¨Û³É ³ßË³ï³Ýù³ÛÇÝ Ï»ÝïñáÝÝ»ñÁ.

• ¶ñ³×³Ý³ãáõÃÛáõÝ

• Ø³Ã»Ù³ïÇÏ³

• ²ñí»ëï

• ÞÇÝ³ñ³ñáõÃÛáõÝ

• ÊáÑ³ñ³ñáõÃÛáõÝ

• ¸»ñ³ÛÇÝ Ë³Õ

• ´Ý³·ÇïáõÃÛáõÝ

• î»ËÝÇÏ³Ï³Ý Ï»ÝïñáÝ

• Ø³ñ½³Ï³Ý Ï»ÝïñáÝ

¼²ð¶²òÜàÔ ØÆæ²ì²ÚðÆÜ ÜºðÎ²Ú²òìàÔ ä²Ð²ÜæÜºð

Ü³Ë³¹åñáó³Ï³ÝÇ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý ÙÇç³í³ÛñÝ ³é³çÇÝ Ñ»ñÃÇÝ ³Ýíï³Ý· ¿ª Ñ³ñÃ, Ù³ùáõñ: Î³ ³½³ï ß³ñÅí»Éáõ ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝ, ãÏ³Ý íï³Ý·³íáñ ³é³ñÏ³Ý»ñ, ÝÛáõÃ»ñ, ³å³ÏÇÝ»ñÝ áõ Ñ³Û»ÉÇÝ»ñÁ ³å³Ñáí »Ý ³Ùñ³óí³Í: ê»ÝÛ³ÏÝ»ñÁ Éáõë³íáñ »Ý, ÁÝ¹³ñÓ³Ï, Ñ»ßï û¹³÷áËíáÕ, å³ï»ñÁª Ù³ùáõñ, ³½³ï, ãÏ³Ý ³í»Éáñ¹ óáõó³¹ñáõÃÛáõÝÝ»ñ:

¶»Õ³·Çï³Ï³Ý ×³ß³Ïáí ¨ Ñ³ñÙ³ñ³í»ïáõÃÛ³Ùμ ³ãùÇ ÁÝÏÝáÕ ËÙμ³ë»ÝÛ³ÏÝ»ñÁ ¹ñ³Ï³Ýáñ»Ý »Ý ³Ý¹ñ³¹³éÝáõÙ Ã»' »ñ»Ë³Ý»ñÇ, Ã»' ¹³ëïÇ³ñ³ÏÝ»ñÇ íñ³: ì³é Ý³Ëß»ñáí, ç»ñÙ áõ μÝ³Ï³Ý ·áõÛÝ»ñÝ áõñ³Ë ÙÃÝáÉáñï »Ý ³é³ç³óÝáõÙ: Î³ÑáõÛùÇ ¹³ë³íáñáõÃÛáõÝÁ å³ïÏ»ñ³óáõÙ ¿ ï³ÉÇë, Ã» ÇÝã Ýå³ï³Ïáí ¿ û·ï³·áñÍíáõÙ ïíÛ³É ï³ñ³ÍùÁ: ²ÛÝ Ï³ñ¨áñ ¿ Ý³¨ ³Ýóáõ¹³ñÓÇ ³Ýíï³Ý·áõÃÛ³Ý ³å³ÑáíÙ³Ý, ³ÕÙáõÏÇó ÑÝ³ñ³íáñÇÝë ½»ñÍ ÙÝ³Éáõ ¨ ¹³ëïÇ³ñ³ÏÇ ¹Çï³ñÏÙ³Ý Ñ³Ù³ñ ³½³ï ¹³ßï áõÝ»Ý³Éáõ ï»ë³ÝÏÛáõÝÇó: Î³ÑáõÛùÁ ¨ ÙÝ³ó³Í å³ñ³·³Ý»ñÁ å»ïù ¿ ã³÷»ñáí ¨ ·áñÍ³éáõÛÃáí Ñ³Ù³å³ï³ëË³Ý»Ý ë³Ý»ñÇ ï³ñÇùÇÝ, ýÇ½áÉá·Ç³ÛÇÝ ¨ Ñ»ï³ùñùñáõÃÛáõÝÝ»ñÇÝ: ÊáÑ³Ýáó³ÛÇÝ ï³ñ³ÍùÁ Ù³ùáõñ ¿, Ñ³ë³Ý»ÉÇ, ³å³Ñáíí³Í ¿ ³Ýíï³Ý· ï»ËÝÇÏ³Ûáí ¨ ëå³ëùáí:

Ð³ëï³ïáõÃÛ³Ý Ý»ñùÇÝ ¨ ³ñï³ùÇÝ ï³ñ³ÍùÇ Ý³Ë³·ÇÍÁ å»ïù ¿ ÉÇÝÇ Ýå³ï³Ï³ÛÇÝ ¨ É³í Ùï³Íí³Í: È³í Ý³Ë³·Íí³Í ÙÇç³í³ÛñÁ Ýå³ëï³íáñ ¿ »ñ»Ë³Ý»ñÇ ËÙμ³ÛÇÝ Ë³Õ»ñÇ, ß÷Ù³Ý, ï»Õ³ß³ñÅÙ³Ý ¨ ËÝ¹ÇñÝ»ñÇ ÉáõÍÙ³Ý Ñ³Ù³ñ:

²ÝÑ³ïÇ í³ñùÇ ÑÙïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ó¨³íáñÙ³Ý Ñ½áñ ÙÇçáóÝ»ñÇó Ù»ÏÁ Ë³ÕÝ ¿: ºñ»Ë³Ý»ñÇ ³ÝÑ³ï³Ï³Ý ³é³ÝÓÝ³Ñ³ïÏáõÃÛáõÝ»ñÁ ¨ μÝ³íáñáõÃÛ³Ý ·Í»ñÁ í³é Ï»ñåáí ³ñï³Ñ³ÛïíáõÙ »Ý Ýñ³ ÁÝïñ³Í Ë³ÕÇ μÝáõÛÃÇ ¨ ³ÛÝ ¹»ñÇ ÙÇçáóáí, áñÝ Çñ íñ³ ¿ í»ñóÝáõÙ »ñ»Ë³Ý ÁÝ¹Ñ³Ýáõñ Ë³Õ»ñáõÙ: ¸»ñ³ÛÇÝ Ë³Õ»ñÁ Ù»Í Ýß³Ý³ÏáõÃÛáõÝ áõÝ»Ý μÝ³íáñáõÃÛ³Ý ¹³ëïÇ³ñ³ÏÙ³Ý ·áñÍáõÙ:

Æñ ÏÛ³ÝùÇ áã ÙÇ ÷áõÉáõÙ »ñ»Ë³Ý ãÇ ëáíáñÇ ³Û¹ù³Ý ß³ï ¨ ³ñ¹ÛáõÝ³í»ï, ù³Ý Çñ Ù³ÝÏ³Ï³Ý Ë³Õ»ñÇ ÁÝÃ³óùáõÙ:

ÊàÐ²ð²ðàôÂÚ²Ü ÎºÜîðàÜ

ºñ»Ë³ÛÇ ½³ñ·³óáõÙÁ Ý»ñ³éáõÙ ¿ Ýñ³ ÏÛ³ÝùÇ μáÉáñ áÉáñïÝ»ñÁ: Ð³×³Ë Ý³ Çñ ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝÁ /Ë³Õ, ³ßË³ï³Ýù ¨ ³ÛÉÝ/ Ï³½Ù³Ï»ñåáõÙ ¿ Ù»Í»ñÇÝ ÝÙ³Ý³Ï»Éáí, Ýñ³Ýó ÷áñÓÁ ÏñÏÝ»Éáí: ¸³ ß³ï É³í »Ý ³ÝáõÙ ËáÑ³ñ³ñáõÃÛ³Ý Ï»ÝïñáÝáõÙ:

ÊáÑ³ñ³ñáõÃÛáõÝÁ, Ýáñ Ï»ñ³Ïñ³ï»ë³ÏÝ»ñ Ñ³Ùï»ë»Éáõó μ³óÇ, »ñ»Ë³ÛÇÝ ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝ ¿ ï³ÉÇë ëáíáñ»É μÝ³·ÇïáõÃÛáõÝ, û·ï³·áñÍ»É ã³÷»Éáõ Ñ»ï Ï³åí³Í Ù³Ã»Ù³ïÇÏ³Ï³Ý Ñ³ëÏ³óáõÃÛáõÝÝ»ñ:

ØÇ³ëÇÝ å³ïñ³ëï»Éáí áñ¨¿ Ï»ñ³Ïñ³ï»ë³Ïª »ñ»Ë³Ý»ñÁ ß÷íáõÙ »Ý ÙÇÙÛ³Ýó Ñ»ï, ëáíáñáõÙ ÏÇë»É áõÝ»ó³ÍÁ: ºñ»Ë³Ý»ñÁ í³Û»ÉáõÙ »Ý Çñ»Ýó å³ïñ³ëï³ÍÁ ÙÇ³ëÇÝ Ñ³Ùï»ë»Éáõ Ñ³×áõÛùÁ:

Üå³ï³ÏÁ ¨ ËÝ¹ÇñÝ»ñÁ

- ºñ»Ë³Ý Ó»éù ¿ μ»ñáõÙ Ï»Ýó³Õ³ÛÇÝ ÏáõÉïáõñ³ /ëå³ëù³¹ñáõÙ, ÑÇ·Ç»Ý³, ËáÑ³ñ³ñ³Ï³Ý ÑÙïáõÃÛáõÝÝ»ñ/:

- ¼³ñ·³ÝáõÙ ¿ »ñ»Ë³ÛÇ ëï»ÕÍ³·áñÍ³Ï³Ý »ñ¨³Ï³ÛáõÃÛáõÝÁ:

- ¼³ñ·³ÝáõÙ »Ý ¹ÇïáÕ³Ï³ÝáõÃÛáõÝÝ áõ áõß³¹ñáõÃÛáõÝÁ: ºñ»Ë³ÛÇ ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝÁ ËáÑ³ÝáóáõÙ

ÊáÑ³ÝáóÁ ÛáõñûñÇÝ³Ï É³μáñ³ïáñÇ³ ¿, ½³ñ·³óÙ³Ý ³Ý÷áË³ñÇÝ»ÉÇ ÙÇç³í³Ûñ: ÊáÑ³Ýáó³ÛÇÝ ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝÝ Çñ Ù»ç Ý»ñ³éáõÙ ¿ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý μáÉáñ Ó¨»ñÁ, ³ÛÝ Ë³ÕÇó ³ßË³ï³ÝùÇÝ ³ÝóÝ»Éáõ ·áñÍÁÝÃ³ó ¿:

ÊáÑ³ÝáóáõÙ »ñ»Ë³Ý ½μ³ÕíáõÙ ¿ ÙÇ ·áñÍáÕáõÃÛ³Ùμ, áñÁ ÑÇÙÝí³Í ¿ ÁÝï³Ý»Ï³Ý Ï»Ýë³÷áñÓÇ íñ³: Ü³ ¹³ ÏÇñ³é»Éáõ ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝ ¿ áõÝ»ÝáõÙ ¨ ÙÇ³Å³Ù³Ý³Ï áõß³¹Çñ Ñ»ï¨áõÙ ÁÝÏ»ñÝ»ñÇ ·áñÍáÕáõÃÛáõÝÝ»ñÇÝ, Ûáõñ³óÝáõÙ Ý³¨ Ýñ³Ýó ÷áñÓÁ: ØÇ³ëÇÝ ³ßË³ï»Éáí, Çñ³ñ ³ç³Ïó»Éáí, ³é³ç³ó³Í ËÝ¹ÇñÝ»ñÇ ÉáõÍáõÙÝ»ñÁ ·ïÝ»Éáíª »ñ»Ë³Ý»ñÁ Ñ³ëÝáõÙ »Ý ÙÇ³ëÝ³Ï³Ý ³ñ¹ÛáõÝùÇ, ÇÝãÁ Ýå³ëïáõÙ ¿ Ýñ³Ýó ëáóÇ³É³Ï³Ý ß÷Ù³ÝÁ, Ñ³Õáñ¹³Ïó³Ï³Ý ¨ Ñ³Ù³·áñÍ³Ïó³ÛÇÝ ÷áñÓÇ Ó»éùμ»ñÙ³ÝÁ:

ºñ»Ë³Ý»ñÇ Ù»ç Ó¨³íáñíáõÙ »Ý ÙÇ ß³ñù ÑÙïáõÃÛáõÝÝ»ñª Ýå³ï³Ï³áõÕÕí³Í, Ï»ÝïñáÝ³óí³Í ³ßË³ï»Éáõ, ³ßË³ï³ÝùÇ í»ñçÝ³Ï³Ý ³ñ¹ÛáõÝùÇÝ Ñ³ëÝ»Éáõ Ñ³Ù³ñ ³ÝÑñ³Å»ßï ù³ÛÉ»ñ Ùß³Ï»Éáõ, ÙÇÙÛ³Ýó û·Ý»Éáõ, ³ç³Ïó»Éáõ ¨ ³ÛÉÝ: âå»ïù ¿ í³Ë»Ý³É »ñ»Ë³Ý»ñÇÝ Éáõñç ·áñÍ»ñ íëï³Ñ»Éáõó: ÊáÑ³ñ³ñÇ ¨ ¹³ëïÇ³ñ³ÏÇ Ñ»ï ÙÇ³ëÇÝ »ñ»Ë³Ý»ñÁ å³ñ½ ×³ß³ï»ë³ÏÝ»ñ, ³Õó³ÝÝ»ñ, ï³ñμ»ñ áõï»ëïÝ»ñ Ïå³ïñ³ëï»Ý, ÙÇ ß³ñù ÑÙïáõÃÛáõÝÝ»ñ ¨ ï»Õ»Ï³ïíáõ-

ÃÛáõÝ Ó»éù Ïμ»ñ»Ý ¨ Ï×³Ý³ã»Ý μáÉáñ ³ÛÝ μáõÛë»ñÝ áõ ÙÃ»ñùÝ»ñÁ, áñáÝù û·ï³·áñÍíáõÙ »Ý ËáÑ³ÝáóáõÙ, ÷áñÓ»ñ ÏÏ³ï³ñ»Ý ¹ñ³Ýóáí, ï»Õ»ÏáõÃÛáõÝÝ»ñ ÏÇÙ³Ý³Ý ¹ñ³Ýó Ù³ëÇÝª áñï»Õ »Ý ³×áõÙ, ï³ñí³ áñ »Õ³Ý³ÏÇÝ »Ý Ñ³ëáõÝ³ÝáõÙ, ÇÝãå»ë å»ïù ¿ å³Ñå³Ý»É, ÇÝã Ñ³ïÏáõÃÛáõÝÝ»ñ áõÝ»Ý ¨ ³ÛÉÝ:

Î»ñ³Ïáõñ å³ïñ³ëï»ÉÇë »ñ»Ë³Ý»ñÁ ÏßéáõÙ »Ý ëÝÝ¹³ÙÃ»ñùÁ, ³í»É³ó-

ÝáõÙ, å³Ï³ë»óÝáõÙ, ³ÝÑñ³Å»ßï Ù³ë»ñÇ μ³Å³ÝáõÙ, ³ÙμáÕçÁ Ñ³Ù»Ù³ïáõÙ Ù³ëÇ Ñ»ï, ³ÛÉ Ñ³Ù»Ù³ïáõÃÛáõÝÝ»ñ Ï³ï³ñáõÙª ³ßË³ï³ÝùÇ ÁÝÃ³óùáõÙ Ó»éù μ»ñ»Éáí Ý³¨ μÝ³·Çï³Ï³Ý-Ù³Ã»Ù³ïÇÏ³Ï³Ý ·Çï»ÉÇùÝ»ñ:

êáíáñáõÙ »Ý ÙÃ»ñùÇ Ñ³Û»ñ»Ý ³Ýí³ÝáõÙÝ»ñÁ Ï³Ù ¹ñ³Ýó ×Çßï ³ñï³ë³ÝáõÃÛáõÝÁ: Ð³×³Ë Çñ»Ýù »Ý ³ÝáõÝÝ»ñ ÑáñÇÝáõÙ ³Ûë Ï³Ù ³ÛÝ ëÝÝ¹³ÙÃ»ñùÇ ¨

Ï»ñ³Ïñ³ï»ë³ÏÇ Ñ³Ù³ñ: î³ñí³Í ÉÇÝ»Éáí Çñ Ñ³Ù³ñ Ñ»ï³ùñùÇñ ·áñÍáíª »ñ»Ë³Ý ³í»ÉÇ ³½³ï áõ ³ÝÏ³ßÏ³Ý¹ ¿ Ùï³ÍáõÙ áõ ëï»ÕÍ³·áñÍáõÙ: Øñ·»ñÁ, μ³Ýç³ñ»Õ»ÝÁ, ³Ù³ÝÝ»ñÁ, ÙÃ»ñùÁ Ï»Ý¹³Ý³ÝáõÙ »Ý, Ó»éù μ»ñáõÙ Ù³ñ¹Ï³ÛÇÝ Ñ³ïÏ³ÝÇßÝ»ñ, áõ ÍÝíáõÙ »Ý Ñ»ï³ùñùÇñ å³ïÙáõÃÛáõÝÝ»ñ, Ñ»ùÇ³ÃÝ»ñ, Ë³Õ»ñ:

ÊáÑ³Ýáó³ÛÇÝ å³ñ³·³Ý»ñáí ¨ ËÙáñÇó å³ïñ³ëïí³Í ïÇÏÝÇÏÝ»ñáí ÍÝíáõÙ »Ý ïÇÏÝÇÏ³ÛÇÝ Ý»ñÏ³Û³óáõÙÝ»ñ: ØÇ ùÇã »ñ¨³Ï³ÛáõÃÛáõÝ, ¨ ¹¹áõÙÝ áõ

ÓÙ»ñáõÏÁ, ëÙμáõÏÝ áõ ÏÇïñáÝÁ Ï³ñáÕ »Ý Ñ»ï³ùñùÇñ Ï»ñå³ñÝ»ñ ¹³éÝ³Éª μ»ÕÙáñáõùáí Ï³Ù »ñÏ³ñ Í³Ù»ñáí, Å³å³í»Ýáí Ï³Ù ÷áÕÏ³åáí:

²Ýã³÷ Ï³ñ¨áñ ¿ ë»Õ³ÝÇ ëå³ëù³¹ñáõÙÁ, ë»Õ³ÝÇó û·ïí»Éáõ ÏáõÉïáõñ³ÛÇ Ó¨³íáñáõÙÁ: ¶³½ûç³ËÇ Ùáï ß³ñÅáõÙÝ»ñÁ å»ïù ¿ ÉÇÝ»Ý Ñëï³Ï ¨ ½·áõß³íáñ: ÊáÑ³Ýó³ÛÇÝ ³ßË³ï³ÝùÝ»ñÁ Ýå³ïáõÙ »Ý ÝáõÛÝ ËÙμÇ »ñ»Ë³Ý»ñÇ ÍÝáÕÝ»ñÇ

Ñ³Ù³·áñÍ³ÏóáõÃÛ³ÝÁ: ÌÝáÕÁ ËáõÙμ ¿ ÙïÝáõÙ, Ù³ëÝ³ÏóáõÙ Çñ »ñ»Ë³ÛÇ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý Ï³½Ù³Ï»ñåÙ³ÝÁ, å³ëÇí Ñ³Ý¹Çë³ï»ëÇó Ý³ í»ñ³ÍíáõÙ ¿ ËÙμÇ ëï»ÕÍ³·áñÍ³Ï³Ý ³ßË³ï³ÝùÇ ³ç³ÏóÇ ¨ ·áñÍáõÝ Ù³ëÝ³ÏóÇ:

ºñ»Ë³Ý»ñÁ ËáÑ³ÝáóáõÙ

ºñ»Ë³Ý»ñÇ Ù»Í Ù³ëÁ ëÇñáí ¿ ³ßË³ïáõÙ ËáÑ³ÝáóáõÙ: ²ßË³ï»Éáõ ÁÝÃ³óùáõÙ ½ñáõóáõÙ »Ý Çñ³ñ Ñ»ï, ËáñÑáõñ¹Ý»ñ ï³ÉÇë ÙÇÙÛ³Ýó, ÷áñÓáõÙ ÑÇß»É, Ã» Ù³ÛñÇÏÝ ³Û¹ ·áñÍÝ ÇÝãå»ë ¿ ³ÝáõÙ: ºÉÝ»Éáí Ý³Ë³å³ïñ³ëï³Ï³Ý ³ßË³ï³ÝùÇóª ÷áñÓáõÙ »Ý ·áõß³Ï»É Çñ»Ýó ³Ý»ÉÇùÝ»ñÁ ¨ ÁÝÃ³óùáõÙ ëáíáñáõÙ »Ý û·ïí»É ëå³ëùÇó: ÈÇÝáõÙ ¿ ³ÛÝå»ë, áñ Ï»ñ³ÏñÇ å³ïñ³ëïáõÙÁ Ñ»ùÇ³ÃÇ ¿ í»ñ³ÍíëõÙ:

²Ûëå»ë. ÉÇÝáõÙ ¿ ãÇ ÉÇÝáõÙ ÙÇ ²ñ¨ ¨ ÙÇ ÈáõëÇÝ: Üñ³Ýù ÙÇ ûñ íÇ×»óÇÝ, ¨ ²ñ¨Á ï³ÝÇó ¹áõñë »Ï³í, ÇëÏ »ñμ í»ñ³¹³ñÓ³í, ÈáõëÇÝÁ ï³ÝÇó ¹áõñë »Ï³í, ¨ ³Û¹ ûñí³ÝÇó ³é³ç³ó³í ·Çß»ñ áõ ó»ñ»Ï Ñ»ñÃ³·³ÛáõÃÛáõÝÁ:

ÆëÏ Ñ»ùÇ³ÃÇ Ùï³ÑÕ³óáõÙÁ Í³·»ó ³ÛÝ Å³Ù³Ý³Ï, »ñμ »ñ»Ë³Ý»ñÁ ËÙáñÇó ³ñ¨ ¨ ÉáõëÇÝ ¿ÇÝ å³ïñ³ëïáõÙ:

îÇÏÝÇÏÇ ËáÑ³ÝáóÁ

Üå³ï³ÏÁª ëáíáñ»óÝ»É ËáÑ³Ýáó³ÛÇÝ ³é³ñÏ³Ý»ñÇ ×Çßï ³Ýí³ÝáõÙÝ»ñÁ ¨ Í³ÝáÃ³óÝ»É Ýñ³Ýó Ýß³Ý³ÏáõÃÛ³ÝÁ:

¸³ëïÇ³ñ³ÏÁ μ»ñáõÙ ¿ ÙÇ Ù»Í ïÇÏÝÇÏ ¨ ³ëáõÙ.

- ²Ñ³ Ù»ñ ÜáõÝÇÏÁ, μ³ñ¨° Ó»½, »ñ»Ë³Ý»°ñ, Ù»ñ ÜáõÝÇÏÝ áõÝÇ ÙÇ Ù»Í ËáÑ³Ýáó, μ³Ûó ËáÑ³ÝáóáõÙ áãÇÝã ãÏ³: ºÏ»ù Ï³Ñ³íáñ»Ýù ÜáõÝÇÏÇ ËáÑ³ÝáóÁ: ´áÉáñ¹ É³°í Ùï³Í»ù, ï»ëÝ»Ù, Ã» áí ÇÝã ¿ áõ½áõÙ μ»ñ»É ÜáõÝÇÏÇ ËáÑ³Ýáó:

- Ü³ñ»°, ¹áõ Ç±Ýã »ë áõ½áõÙ μ»ñ»É.

- ²Ãáé, ë»Õ³Ý, - ³ëáõÙ ¿ Ü³ñ»Ý ¨ ÷áñÓáõÙ μ»ñ»É ¹ñ³Ýù:

- ¾±É ÇÝã ¿ Ñ³ñÏ³íáñ, - Ñ³ñóÝáõÙ ¿ ¹³ëïÇ³ñ³ÏÁ:

- êå³ëù³å³Ñ³ñ³Ý, - å³ï³ëË³ÝáõÙ ¿ ØÇÉ»Ý³Ý: - ê³Ùí»É ¨ ØÇÉ»Ý³, ½·áõßáõÃÛ³Ùμ μ»ñ»ù ëå³ëù³å³Ñ³ñ³ÝÁ: ºñ»Ë³Ý»ñÁ μ»ñáõÙ »Ý:

- ´³ó»°ù ¹éÝ»ñÁ, ï»ëÝ»Ýù Ç±Ýã Ï³ ³ÛÝï»Õ:

ºñ»Ë³Ý»ñÁ Ãí³ñÏáõÙ »Ýª ·³í³ÃÝ»ñ, åÝ³ÏÝ»ñ, ³÷ë»Ý»ñ, ·¹³ÉÝ»ñ, ß³-

ù³ñ³Ù³Ý, Ã»Û³Ù³Ý, ¹³Ý³Ï, å³ï³é³ù³Õ, Ñ³ó³Ù³Ý, Ï³Ãë³Ý»ñ ¨ ³ÛÉÝ:

- Þ³ï ·»Õ»óÇÏ ËáÑ³Ýáó Ï³Ñ³íáñ»óÇÝù ÜáõÝÇÏÇ Ñ³Ù³ñ:

²Ùñ³Ï³ÛÙ³Ý Ýå³ï³Ïáí »ñ»Ë³Ý»ñÇÝ áõÕÕíáõÙ »Ý Ñ³ñó»ñ: Üñ³Ýù å»ïù ¿ å³ï³ëË³Ý»Ý, Ã» Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñ Çñ ÇÝãÇ Ñ³Ù³ñ ¿. åÝ³ÏÝ»ñÁª Ã»ÛÇ Ñ³Ù³ñ, ß³ù³ñ³Ù³ÝÁª ß³ù³ñ³í³½Ç ¨ ³ÛÉÝ:

Ö³ÏÝ¹»Õ »í ·³½³ñ

Üå³ï³ÏÁª »ñ»Ë³Ý»ñÇÝ ëáíáñ»óÝ»É ï³ñμ»ñ»É ×³ÏÝ¹»ÕÁ, ·³½³ñÁ, ³Ýí³Ý»É ¹ñ³Ýù, ½³ñ·³óÝ»É ½·³Û³Ï³Ý áõÝ³ÏáõÃÛáõÝÝ»ñª ßáß³÷»Éáí ï³ñμ»ñ»Éáõ Ù»ÏÁ ÙÛáõëÇó, ß³ñáõÝ³Ï»É Ó¨³íáñ»É Éë»Éáõ ¨ ÏñÏÝ»Éáõ áõÝ³ÏáõÃÛáõÝÁ:

²ÝÑñ³Å»ßï ÝÛáõÃ»ñª ·³½³ñ, ×³ÏÝ¹»Õ: ÀÝÃ³óùÁ ºñ»Ë³Ý»ñÁ ÝëïáõÙ »Ý ÏÇë³ßñç³Ý³Ó¨: ¸³ëïÇ³ñ³ÏÁ áñå»ë ÑÛáõñ Ý»ñÏ³Û³óÝáõÙ ¿ ïÇÏÝÇÏÇÝ: Ü³ ïÇÏÝÇÏÇ Ñ»ï ÙÇ³ëÇÝ Ùáï»ÝáõÙ ¿ Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñ »ñ»Ë³ÛÇ, Ýñ³ Ó»éùáí μ³ñ¨áõÙ ¿ ÷áùñÇÏÝ»ñÇÝ, ³Ýí³ÝáõÙ Ýñ³ÝóÇó Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñÇÝ ¨ ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝ ï³ÉÇë Í³ÝáÃ³Ý³Éáõ:

¸³ëïÇ³ñ³Ï

- ²Ûëûñ Ù»½ ÑÛáõñ ¿ »Ï»É §ä³åÝ áõ ß³Õ·³ÙÁ¦ Ñ»ùÇ³ÃÇ å³åÇÏÁ: Ü³ »Ï»É ¿

Ù»½ óáõÛó ï³Éáõ Çñ ³×»óñ³Í ×³ÏÝ¹»ÕÝ áõ ·³½³ñÁ: ä³åÇÏÁ ½³ÙμÛáõÕÇó Ñ³ÝáõÙ ¿ ·³½³ñÁ, ï³ÉÇë »ñ»Ë³Ý»ñÇÝ, ³ÛÝáõÑ»ï¨ Ñ³ñó»ñ ¿ ï³ÉÇë. §ÆÝãåÇëÇ±Ý ¿ ·³½³ñÁ, Ç±Ýã Ó¨ áõÝÇ ³ÛÝ: ²Ùáõ±ñ ¿¦: ÜáõÛÝÁ ÏñÏÝíáõÙ ¿ ×³ÏÁÝ¹»ÕÇ í»ñ³μ»ñÛ³É, ¨ ëÏëáõÙ »Ý Ë³ÕÁ:

ºñ»Ë³Ý»ñÁ å»ïù ¿ ù³ÛÉ»Ý ¹³ëïÇ³ñ³ÏÇ ¨ å³åÇÏÇ Ñ»ï¨Çó: ºñμ Éë»Ý §1, 2, 3, 4, í³½ù ¹»åÇ ·³½³ñÁ¦ Ññ³Ñ³Ý·Á, í³½áõÙ »Ý ¹»åÇ ·³½³ñÁ: ÜáõÛÝÁ

ÏñÏÝíáõÙ ¿ ×³ÏÝ¹»ÕÇ ¹»åùáõÙ: Ê³ÕÇó Ñ»ïá Ëñ³ËáõëíáõÙ »Ý μáÉáñ »ñ»Ë³Ý»ñÁ: ä³ñ³åÙáõÝùÇ 3-ñ¹ Ù³ëáõÙ »ñ»Ë³Ý»ñÁ å»ïù ¿ Áëï Ñ³ÙÇ ï³ñμ»ñ»Ý

·³½³ñÁ ¨ ×³ÏÝ¹»ÕÁ: àõï»Éáõ å³ÑÇÝ ¹³ëïÇ³ñ³ÏÁ »ñ»Ë³Ý»ñÇ áõß³¹ñáõÃÛáõ-

ÝÁ Ññ³íÇñáõÙ ¿ ·³½³ñÇ ¨ ×³ÏÝ¹»ÕÇ Ñ³ÙÇ íñ³ /·³½³ñÁ ù³Õóñ³Ñ³Ù ¿,

³Ùáõñ, ×³ÏÝ¹»ÕÁ ëåÇï³Ï ¿ ¨ ³í»ÉÇ ³ÝÑ³Ù, »ñÏáõëÝ ¿É Ïáßï »Ý ¨ û·ï³Ï³ñ:

ì»ñçáõÙ ßÝáñÑ³Ï³ÉáõÃÛáõÝ »Ý Ñ³ÛïÝáõÙ å³åÇÏÇÝ Çñ»Ýó ÑÛáõñÁ ÉÇÝ»Éáõ Ñ³Ù³ñ: Ð³Ý»ÉáõÏ

´»Õ, Ùáñáõùáí ¹ñëáõÙ »Ù, ÆëÏ Ù³ñÙÝáí ÑáÕÇ ï³Ï,

Î³ñÍáõÙ »ù, Ã» Ùñëáõ±Ù »Ù,

Î³Ù Ã»ª ³ÝáõÙ »Ù Ï³ï³±Ï:

/¶³½³ñ/

¶ñ³Ï³ÝáõÃÛáõÝ

1. Ð. ØÇïáÛ³Ý, È. êÙμ³ïÛ³Ý, §àõëáõÙÝ³Ï³Ý Ó»éÝ³ñÏ Ù³ÝÏ³å³ñï»½Ç Ñ³Ù³ñ¦, ºñ¨³Ý, 2010Ã.

2. ¶. ÔáõÛáõÙãÛ³Ý, È. Ø³ÝáõÏÛ³Ý, Ø³ÝÏ³å³ñï»½Ç ³í³· ËÙμÇ 5-6 ï³ñ»Ï³ÝÝ»ñÇ ÏñÃ³Ï³Ý Ñ³Ù³ÉÇñ Íñ³·Çñ, ºñ¨³Ý, 2008Ã.

3. È. êÙμ³ïÛ³Ý, §Ø³Ûñ»ÝÇ É»½íÇ ¹Ç¹³ÏïÇÏ Ë³Õ»ñÁ Ù³ÝÏ³å³ñï»½áõÙ¦, ºñ¨³Ý,

РЕЗЮМЕ

АРМИНЕ ОГАНЕСЯН “КУХНЯ” – СРЕДА ДЕЯТЕЛЬНОСТИ РЕБЕНКА

Домашние дела, происходящие вокруг ребенка, это практические средства достижения повседневных целей. Если для нас, взрослых, мир обычен, то для детей он полон сказочных элементов. Автор статьи показал важную роль окружающей среды в жизни дошкольника и предложил примерный образец занятия, проведенного в кухонном центре.

Ðá¹í³ÍÁ Ý»ñÏ³Û³óí»É ¿ ïå³·ñáõÃÛ³Ý 18. 07. 2017Ã:

ø²ÚÈ ²è²æ ¸ºäÆ

ÀÜÂºðò²ÜàôÂÚàôÜ Î²Ø

ÐԱՍՄԻԿ ՕՀԱՆՅԱՆ

ÆÜâäºê ºðºÊ²ÚÆÜ ¸²ðÒÜºÈ

ÌÝí»É ¿ ºñ¨³ÝáõÙ£

2004-2008 ÃÃ․ëáíáñ»É ¿ Ê.²μáí- ÀÜÂºðòàÔ

Û³ÝÇ ³Ýí³Ý ÐäØ Ñ³Ù³Éë³ñ³-

ÝáõÙ£ 2010Ã․ëï³ó»É ¿ Ù³·Çëïñá- ëÇ ³ëïÇ×³Ýª Ù³ÝÏ³í³ñÅáõÃÛáõÝ ¨ Ù»Ãá¹ÇÏ³ Ù³ëÝ³·ÇïáõÃÛ³Ùμ£

2009 Ãí³Ï³ÝÇó ºñ¨³ÝÇ Ñ․171 Ðá¹í³ÍÁ »ñ³ßË³íáñ»É ¿ ïå³·ñáõÃÛ³Ý

ÑÇÙÝ³Ï³Ý ¹åñáóáõÙ ³ßË³ïáõÙ ¿ ËÙμ³·ñ³Ï³Ý ËáñÑñ¹Ç ³Ý¹³Ù Çμñ¨ ï³ññ³Ï³Ý ¹³ë³ñ³ÝÝ»ñÇ ². ÐáíÑ³ÝÝÇëÛ³ÝÁ: áõëáõóÇã£

²Ù÷á÷³·Çñ£ Ðá¹í³ÍáõÙ, ÁÝ¹Ñ³Ýáõñ ³éÙ³Ùμ, ¹Çï³ñÏí³Í »Ý ³ÛÝ Ý³Ë³¹ñÛ³ÉÝ»ñÁ, áñáÝù å³ÛÙ³Ý³íáñáõÙ »Ý ÁÝÃ»ñó³ÝáõÃÛ³Ý ÝÏ³ïÙ³Ùμ ëáíáñáÕÝ»ñÇ Ñ»ï³ùñùñáõÃÛ³Ý ËÃ³ÝáõÙÁ£ ²Ûë ï»ë³ÝÏÛáõÝÇó` Ï³ñ¨áñí»É »Ý áõëáõóãÇ Ù³ÝÏ³í³ñÅ³Ï³Ý ÷áñÓÁ ¨, Ù³ëÝ³·Çï³Ï³Ý ÑÙïáõÃÛáõÝÁ, ÇÝãÇ ßÝáñÑÇí Ñ³çáÕáõÃÛ³Ùμ »Ý Çñ³Ï³Ý³óíáõÙ Ýñ³ ÏáÕÙÇó Ó»éÝ³ñÏí³Í ù³ÛÉ»ñÁ£

Ø³ñ¹Ý Çñ ³ÙμáÕç ÏÛ³ÝùÇ ÁÝÃ³óùáõÙ ·ïÝíáõÙ ¿ ßñç³Ï³ ÙÇç³í³ÛñÇ Ñ»ï

Ùßï³Ï³Ý ß÷Ù³Ý ¨ ÷áË³½¹»óáõÃÛ³Ý Ù»ç£ ØÇç³í³ÛñÇ ³ÝÁÝ¹Ñ³ï ÷á÷áËáõÃÛ³Ùμ å³ÛÙ³Ý³íáñí³Íª Í³·áõÙ »Ý Ýáñ ËÝ¹ÇñÝ»ñ áõ å³Ñ³ÝçÙáõÝùÝ»ñ£ ºí ëï³óíáõÙ ¿ ³ÛÝå»ë, áñ Ù»ñ ÏÛ³ÝùÁ Ï³ñ·³íáñíáõÙ ¿ Ñ³ë³ñ³ÏáõÃÛ³Ý ïÝï»ë³Ï³Ý áõ ëáóÇ³É³Ï³Ý Ï³éáõóí³ÍùÇÝ Ñ³Ù³å³ï³ëË³Ý, ¨ ³Û¹ï»Õ Í³Ýñ³ÏßÇé ¹»ñ áõÝ»Ý μ³ñáÛ³Ï³Ý ³ñÅ»ùÝ»ñÝ áõ ã³÷áñáßÇãÝ»ñÁ£ ÜÏ³ï»Ýù, áñ μ³ñáÛ³Ï³Ý å³ïÏ»ñ³óáõÙÝ»ñÇ Ó¨³íáñáõÙÁ ï»ÕÇ ¿ áõÝ»ÝáõÙ ¹»é¨ë Ù³ÝÏ³Ï³Ý ï³ñÇùáõÙ ¨ ß³ñáõÝ³ÏíáõÙ ¹åñáó³Ï³Ý áõëáõÙÝ³éáõÃÛ³Ý ÁÝÃ³óùáõÙ£ Ð³ÛïÝÇ ¿, áñ Ïñïë»ñ ¹åñáó³Ï³Ý ï³ñÇùáõÙ »ñ»Ë³Ý ³Ýí»ñ³å³Ñáñ»Ý Ñ³í³ïáõÙ ¿ ³ÛÝ ³Ù»ÝÇÝ, ÇÝã ³ëáõÙ »Ý Ù»Í»ñÁ, ¨ ÇÝãÁ ·ñí³Í ¿ ·ñù»ñáõÙ£ ²ÛÝ μ³ñáÛ³Ï³Ý å³ïÏ»ñ³óáõÙÝ»ñÁ, áñáÝù ³ß³Ï»ñïÇ Ù»ç Ó¨³íáñíáõÙ »Ý ¹åñáóáõÙ, ¹³éÝáõÙ »Ý μ³ñáÛ³Ï³Ý Ñ³Ùá½ÙáõÝùÝ»ñ: ¸ñ³Ýù ¿É Ñ»ï³·³ÛáõÙ ¹³éÝáõÙ »Ý áñáß³ÏÇ í»ñ³μ»ñÙáõÝùÇ ÑÇÙù` Çñ ¨ áõñÇßÝ»ñÇ ÝÏ³ïÙ³Ùμ£ ²Û¹ ËÝ¹ñÇ ÉáõÍÙ³ÝÁ Ù»Í³å»ë Ýå³ëïáõÙ ¿ Ù³Ûñ»ÝÇÇ ¹³ëÁÝÃ³óÁ: ²ÛÝ Çñ ÑÇÙùáõÙ áõÝÇ Ý³¨ ¹³ëïÇ³ñ³Ïã³Ï³Ý Ýå³ï³ÏÝ»ñ` ·»Õ³·Çï³Ï³Ý ×³ß³ÏÇ, ³ßË³ï³ëÇñáõÃÛ³Ý, ³½ÝíáõÃÛ³Ý,

×ßï³å³ÑáõÃÛ³Ý, μ³ñáÛ³Ï³Ý áõ Ï³Ù³ÛÇÝ, ³½·³ÛÇÝ áõ Ñ³Ù³Ù³ñ¹Ï³ÛÇÝ ³ñÅ»ùÝ»ñÇ Ó¨³íáñÙ³Ý ³éáõÙáí£ ²Û¹ ³ßË³ï³ÝùÝ Çñ³Ï³Ý³óíáõÙ ¿ ÑÇÙÝ³Ï³ÝáõÙ μáõÝ ¹³ëÇ ·áñÍÁÝÃ³óáõÙ ¨ ³ñï³¹³ë³ñ³Ý³ÛÇÝ ÁÝÃ»ñó³ÝáõÃÛ³Ý ÙÇçáóáí£ ¶ñ³Ï³Ý ëï»ÕÍ³·áñÍáõÃÛáõÝÝ»ñÇÝ Í³ÝáÃ³Ý³ÉÝ áõ ¹ñ³Ýó ÁÝÃ»ñóáõÙÁ »ñ»Ë³ÛÇ ½·³óÙáõÝùÝ»ñÇ ¹³ëïÇ³ñ³ÏÙ³Ý ÇÝùÝ³ïÇå ÙÇçáóÝ»ñ »Ý:

²Ûá°, Ý»ñÏ³ Å³Ù³Ý³ÏáõÙ ³ßË³ñÑÁ ÷áËíáõÙ ¿ ·ÉË³åïáõÛï ³ñ³·áõÃÛ³Ùμ£ öá÷áËáõÃÛáõÝÝ»ñÇ »Ý »ÝÃ³ñÏíáõÙ ÇÝãå»ë ëáóÇ³É-ù³Õ³ù³Ï³Ý, ³ÛÝå»ë ¿É ïÝï»ë³Ï³Ý ³ñÅ»ùÝ»ñÁ£ ê³Ï³ÛÝ ³Û¹ ³Ù»ÝÇÝ Ñ³í³ë³ñ ¨ Ñ³ë³ñ³Ï³Ï³Ý μáÉáñ Ï³éáõÛóÝ»ñÇÝ ½áõ·³Ñ»é ë³ë³ÝíáõÙ »Ý Ý³¨ ¹åñáóÇ áõ ÏñÃ³Ï³Ý Ñ³Ù³Ï³ñ·Ç ÑÇÙù»ñÁ, ù³Ý½Ç Ñ»Ýó ³Ûë Ï³éáõÛóÝ»ñÝ »Ý ÏñáõÙ Ñ³ë³ñ³ÏáõÃÛ³Ý μáÉáñ »É¨¿çÝ»ñÇ ³½¹»óáõÃÛáõÝÁ£ Ò¨³íáñíáõÙ »Ý ï³ñ³Ù³Ï³ñ¹³Ï ÁÝï³ÝÇùÝ»ñ£ ºñ»Ë³Ý»ñÁ ï³ñμ»ñ ÁÝï³ÝÇùÝ»ñáõÙ ï³ñμ»ñ Ó¨»ñáí áõ Ù»Ãá¹Ý»ñáí »Ý ¹³ëïÇ³ñ³ÏíáõÙ, ù³ÝÇ áñ ëáóÇ³É³Ï³Ý å³ÛÙ³ÝÝ»ñÇ ³ñ¹Ç μ¨»é³óáõÙÝ ³Ýå³ÛÙ³Ý ³é³ç³óÝáõÙ ¿ í³ñù³·Í³ÛÇÝ ¨ Ñá·»μ³Ý³Ï³Ý ËÇëï ï³ñμ»ñ Ùáï»óáõÙÝ»ñ£ ²ñ¹ÛáõÝùáõÙ ëï³óíáõÙ ¿ ÙÇ μ³½Ù³ß»ñï Ùß³ÏáõÛÃ, áñÝ Çñ Ë³ñÇëËÁ ·ïÝáõÙ ¿ ¹åñáóáõÙª ¹³ëïÇ³ñ³ÏáõÃÛ³Ý Ýáñ³·áõÛÝ Ý³Ë³·Í»ñÇ ¨ Ù»Ãá¹Ý»ñÇ ëï»ÕÍÙ³Ý ³ÝÑñ³Å»ßïáõÃÛáõÝ Ã»É³¹ñ»Éáí ³Ûëûñí³ áõëáõóãÇÝ£

²Ûë Ñ³Ù³å³ïÏ»ñáõÙ, ó³íáù, Éáõñç ËÝ¹Çñ ¿ ¹³ñÓ»É §Æ±Ýã ³Ý»É, áñ ëáíáñáÕÝ»ñÁ Ï³ñ¹³Ý¦ Ñ³ñóÁ£ ²Ûëûñ »ñ»Ë³Ý»ñÁ Ñ»ï³ùñùñí³Í ã»Ý ÁÝÃ»ñó³ÝáõÃÛ³Ùμ, ãÏ³ª §áõ½áõÙ »Ù¦ Ý»ñùÇÝ ¹ñ¹³å³ï×³éÁ, ³ÛÉ Ï³ ÙÇ³ÛÝ §Ñ³ñÏ³¹ñ»É »Ý¦ å³ñï³¹ñ³ÝùÁ£

ÆÑ³ñÏ», ¹³ ¿É Çñ Ñ»ñÃÇÝ å³ÛÙ³Ý³íáñí³Í ¿ ÙÇ ß³ñù Ñ³Ý·³Ù³ÝùÝ»ñáí£

²é³çÇÝ. ß³ï »ñ»Ë³Ý»ñ ³Ûëûñ Ý»ñ³Ù÷á÷ »Ý£ Üñ³Ýù ëï»ÕÍáõÙ »Ý Çñ»Ýó ÙÇÏñá³ßË³ñÑÁ, ù³ÝÇ áñ ÍÝáÕÝ»ñÇ ½μ³Õí³ÍáõÃÛ³Ý å³ï×³éáí ÁÝï³ÝÇùÝ»ñáõÙ μ³í³ñ³ñ áõß³¹ñáõÃÛ³Ý ã»Ý ³ñÅ³Ý³ÝáõÙ£ ²ÛÉ Ï»ñåª ÁÝï³ÝÇùÝ»ñÁ Ýñ³Ýó Ñ³Ù³ñ í»ñ³ÍíáõÙ »Ý §Ñáõ½³Ï³Ý ë³éÝ³ñ³ÝÝ»ñÇ¦£ ²Û¹ å³ÛÙ³ÝÝ»ñáõÙ »ñ»Ë³Ý»ñÇÝ ç»ñÙáõÃÛ³Ùμ å³ñáõñ»Éáõ μ³óÁ Éñ³óÝ»Éáõ å³ñï³Ï³ÝáõÃÛáõÝÁ ëï³ÝÓÝáõÙ ¿ ¹³ëí³ñÁ£ ä³ï×³éÝ»ñÇó Ù»ÏÝ ¿É ³ÛÝ ¿, áñ ³Ûëûñí³ »ñ»Ë³Ý»ñÁ ëÇñáõÙ »Ý ³ñ³· ½³ñ·³óáÕ ¨ ÷á÷áËíáÕ Çñ³¹³ñÓáõÃÛáõÝÝ»ñÁ£ ²ñ³· ÷á÷áËíáÕ ³ßË³ñÑÁ ¨ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý ß»ßï³ÏÇ ³×Á Ñ³Ý·»óÝáõÙ ¿ ³ÛÝ Çñ³íÇ×³ÏÇÝ, áñ ¹³ë³·ñù»ñÁ ¨ ³éÑ³ë³ñ³Ï ·ñù»ñÁ »ñ»Ë³Ý»ñÇ Ñ³Ù³ñ ¹³éÝáõÙ »Ý Ó³ÝÓñ³ÉÇ£ ²Ûëï»Õ ¨ë Ï³ñ¨áñíáõÙ ¿ ¹³ëí³ñÇ ¹»ñÁ, ù³ÝÇ áñ Ñ»Ýó Ý³ ¿ ¹³ë³·Çñù-³ß³Ï»ñï

Ñ³ñ³μ»ñáõÃÛ³Ý ÙÇçÝáñ¹Á£

Ä³Ù³Ý³Ï³ÏÇó »ñ»Ë³ÛÇ ÙÛáõë ³é³ÝÓÝ³Ñ³ïÏáõÃÛáõÝÝ ¿É ³ÛÝ ¿, áñ ³ñï³ùÇÝ ³ßË³ñÑÁ ß³ï ³ñ³· ¿ μ³óíáõÙ Ýñ³ ³éç¨£ ºÃ» Ý³ËÏÇÝáõÙ »ñ»Ë³Ý»ñÁ ¹³Ý¹³Õ áõ ³ëïÇ×³Ý³μ³ñ ¿ÇÝ ×³Ý³ãáõÙ ³ßË³ñÑÁ, ³å³ ³Ûëûñ, îÐî-Ý»ñÇ ½³ñ·³óÙ³Ý ³ñ¹ÛáõÝùáõÙ, Ýñ³Ýó ½·³Û³Ï³Ý ³ßË³ñÑÁ ¨ ï»Õ»Ï³ïí³Ï³Ý ·Çï»ÉÇùÝ»ñÁ ã»Ý Ñ³Ù³å³ï³ëË³ÝáõÙ Çñ»Ýó ï³ñÇùÇÝ£ ²Ûëï»Õ ¿É μ³ËíáõÙ »Ýù »ñ»Ë³Ý»ñÇ í³Õ ½³ñ·³óÙ³Ý ÇñáÕáõÃÛ³ÝÁ£

²Ûë ³Ù»ÝÁ íÏ³ÛáõÙ ¿ ³ÛÝ Ù³ëÇÝ, áñ ÁÝÃ»ñó³ÝáõÃÛ³Ý Ëñ³ËáõëáõÙÁ å»ïù ¿ Çñ³Ï³Ý³óíÇ Ýáñ ¨ áõß³·ñ³í Ù»Ãá¹Ý»ñáí áõ ÑÝ³ñÝ»ñáí, áñå»ë½Ç Ýí³½Ç ³ñï³ùÇÝ ÙÇç³í³ÛñÇ í³ï ³½¹³ÏÝ»ñÇ Ý»ñ·áñÍáõÃÛáõÝÁ£

ÀÝÃ»ñóáÕáõÃÛ³Ý Ëñ³ËáõëáõÙÁ ë³ÑÙ³ÝÝ»ñ ãÇ ×³Ý³ãáõÙ, ¨ ÇÝãå»ë ó³ÝÏ³ó³Í ·áñÍáõÙ,³Ûëï»Õ ¨ë Ýáñ³ñ³ñ³Ï³Ý μ³½Ù³ÃÇí »Õ³Ý³ÏÝ»ñ áõ ÑÝ³ñÝ»ñ

Ü²Ê²Þ²ìÆÔ

Ï³Ý, μ³Ûó Ï³ ÙÇ å³ñ½ áõ ³ÝÑ»ñù»ÉÇ ×ßÙ³ñïáõÃÛáõÝ` ó³ÝÏ³ó³Í ·áñÍ §¹³ï³å³ñïí³Í ¿¦ Ñ³çáÕáõÃÛ³Ý, »Ã» ëáíáñáÕÁ ¹ñ³ÝÇó Ñ³×áõÛù ¿ ëï³ÝáõÙ ¨ Ï³ñáÕ ¿ óáõó³μ»ñ»É Ý³Ë³Ó»éÝáõÃÛáõÝ£ ÀÝÃ»ñó³ÝáõÃÛáõÝÝ áõëáõóÙ³Ý ÙÇçáóÝ»ñÇó Ù»ÏÝ ¿, áõëïÇ ³Ûë ¹»åùáõÙ ¿É ×Çßï ¿ ëáíáñáÕÇÝ ³½³ïáõÃÛáõÝ ¨ ÁÝïñáõÃÛ³Ý ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝ ï³ÉÁª ·ñùÇ ÁÝïñáõÃÛáõÝÁ ÃáÕÝ»Éáí Ýñ³Ý£ ê³Ï³ÛÝ ÇÝãå»±ë ëáíáñáÕÝ»ñÇÝ Í³ÝáÃ³óÝ»É ¨ Ñ³ëáõ ¹³ñÓÝ»É ÁÝÃ»ñó³ëñ³ÑÇ ·ñùÇ å³ß³ñÝ»ñÇÝ, ¨

ÇÝãå»±ë í³ñí»É, áñ Ýñ³Ýó Ù»ç ³Û¹ ·ñù»ñÁ Ï³ñ¹³Éáõ Ñ»ï³ùñùñáõÃÛáõÝ ¨ ó³Ý-

ÏáõÃÛáõÝ ³é³ç³óÝ»Ý£ àñå»ë½Ç ï³ññ³Ï³Ý ¹³ë³ñ³ÝÝ»ñÇ ³ß³Ï»ñïÝ»ñÇÝ û·Ý»Ýù ·ñù»ñÇ ³ßË³ñÑáõÙ Ï³ï³ñ»É Çñ»Ýó ³é³çÇÝ Éáõñç ù³ÛÉ»ñÁ, ¨ ³Û¹ ³ßË³ï³ÝùÁ Ñ»ï³ùÁñùÇñ, μ³½Ù³½³Ý ¨ Ññ³åáõñÇã ÉÇÝÇ, Ýå³ï³Ï³Ñ³ñÙ³ñ ÏÉÇÝÇ ëï»ÕÍ»É ÁÝÃ»ñó³ÝáõÃÛ³Ý ëÇñ³Ñ³ñÝ»ñÇ §ÀÝÃ»ñóáÕ¦ Ù³ÝÏ³Ï³Ý ³ÏáõÙμ£ ²ÏáõÙμáõÙ Ï³ñ»ÉÇ ¿ Ï³½Ù³Ï»ñå»É ÁÝÃ»ñóí³Í ëï»ÕÍ³·áñÍáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ùÝÝ³ñÏáõÙÝ»ñ, ·ñù»ñÇ ÷áË³Ý³ÏáõÃÛáõÝ, ÁÝÃ»ñóáÕÝ»ñÇ ÙÇç¨ ÙñóáõÛÃÝ»ñ, ÁÝÃ»ñóáÕ³Ï³Ý ûñ³·ñ»ñÇ ÝáÃ³·ñáõÙÝ»ñ£ ²Û¹ï»Õ ß³ï ³í»ÉÇ Ï³ñ¨áñ ¿ ³ÛÝ, áñ ³ÏáõÙμáõÙ ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝ

ÁÝÓ»éíÇ ß÷í»É Ñ»ï³ùñùÇñ Ù³ñ¹Ï³Ýó, ·ñáÕÝ»ñÇ, Éñ³·ñáÕÝ»ñÇ Ñ»ï£ ²ÏáõÙμ³ÛÇÝ ³ßË³ï³ÝùÇ ÑÇÙùáõÙ ÁÝÏ³Í ÏÉÇÝÇ Éñ³óáõóÇã ÏñÃáõÃÛáõÝ ëï³óáÕ ëáíáñáÕÝ»ñÇ, Ýñ³Ýó ÍÝáÕÝ»ñÇ, áõëáõóÇãÝ»ñÇ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý ï³ñμ»ñ Ó¨»ñÇ Ý»ñ³éáõÙÁ£ ²Ûë ·áñÍÁÝÃ³óÇ ³ñ¹ÛáõÝ³í»ïáõÃÛáõÝÁ ÏÝå³ëïÇ μ³ñ»Ýå³ëï ÙÇç³í³ÛñÇ ëï»ÕÍÙ³ÝÁ, ÇÝãÝ ¿É Çñ Ñ»ñÃÇÝ ÏÍ³é³ÛÇ Ïñïë»ñ ¹åñáó³Ï³ÝÝ»ñÇ Ñá·¨áñ-μ³ñáÛ³Ï³Ý Ùß³ÏáõÛÃÇ Ó¨³íáñÙ³ÝÁ£

ÀÝÃ»ñó³ÝáõÃÛ³Ý Ëñ³ËáõëÇã Ù»Ãá¹Ý»ñÇó Ù»ÏÝ ¿É ùÝÝ³ñÏáõÙÝ»ñÝ »Ý£ Ä³Ù³Ý³Ï ³é Å³Ù³Ý³Ï ÁÝÃ»ñó³ñ³ÝÝ»ñáõÙ Ï³ñ»ÉÇ ¿ Ï³½Ù³Ï»ñå»É ·ñù»ñÇ ùÝÝ³ñÏáõÙÝ»ñ£ êáíáñáÕÝ»ñÝ Çñ»Ýó ëÇñ»ÉÇ ·ñù»ñÇ Ù³ëÇÝ Ý³Ë³å»ë å³ïñ³ëïáõÙ »Ý ÝÛáõÃ»ñ, å³ïÙáõÙ »Ý, Ã» ÇÝã»ñ »Ý ëáíáñ»É ·ñù»ñÇó£ ÜÙ³Ý ¹»åù»ñáõÙ ëáíáñ³μ³ñ Í³í³ÉíáõÙ ¿ ³ÏïÇí ùÝÝ³ñÏáõÙ. ëáíáñáÕÝ»ñÁ Éñ³óÝáõÙ, ëïáõ·áõÙ »Ý ÙÇÙÛ³Ýó, Ñ³ñó»ñÇ ÙÇçáóáí ·ïÝáõÙ ¨ μ³óáõÙ ÙáõÃ ³ÝÏÛáõÝÝ»ñÁ: ÜÙ³Ý ùÝÝ³ñÏáõÙÝ»ñÁ, áñå»ë Ï³ÝáÝ, ³ÝóÝáõÙ »Ý ß³ï ³ÏïÇí ÙÃÝáÉáñïáõÙ: ¸ñ³Ýù ³ñ¹ÛáõÝ³í»ï »Ý, áñáíÑ»ï¨ ëáíáñáÕÝ»ñÁ, ï»Õ»Ï³Ý³Éáí ³Ûë Ï³Ù ³ÛÝ ·ñùÇ Ù³ëÇÝ, ó³ÝÏ³ÝáõÙ »Ý Ï³ñ¹³É ³ÛÝ£

ÆÝùÝáõñáõÛÝ ÁÝÃ»ñó³ÝáõÃÛ³Ý ¹³ëÁÝÃ³óÝ»ñÇÝ Ï³ñ»ÉÇ ¿ Çñ³Ï³Ý³óÝ»É

Ý³¨ §ÆÙ ÁÝÃ»ñó³ñ³ÝÁ¦ ß³ñáõÝ³Ï³Ï³Ý Ý³Ë³·ÇÍÁ, áñÇ Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñ ÃáÕ³ñÏÙ³Ý ÁÝÃ³óùáõÙ áõëáõóÇãÁ Ñ³Ù³éáï å³ïÙáõÙ ¿ ÙÇ áñ¨¿ Ñ»ùÇ³Ã, μ³Ûó ãÇ

³í³ñïáõÙ: êáíáñáÕÝ»ñÇÝ ³é³ç³ñÏíáõÙ ¿ ÁÝÃ»ñó»É Ñ»ùÇ³ÃÇ ³í³ñïÁ ¨ §Ï³ñÍÇùÝ»ñ¦ μ³ÅÝáõÙ ·ñ³éáõÙÝ»ñ Ï³ï³ñ»É£ Æμñ¨ Ëñ³ËáõëáõÙª ³ß³Ï»ñïÝ»ñÁ,

³ñÅ³Ý³ÝáõÙ »Ý ï³ñμ»ñ Ùñó³Ý³ÏÇ£ àõëáõÙÝ³ëÇñ»Éáí Å³Ù³Ý³Ï³ÏÇó ÁÝÃ»ñó³í³ñÝ»ñÇ ÷áñÓÁª ÏÇñ³é»É »Ù Ý³¨ Ë³Õ-ÁÝÃ»ñó³ÝáõÃÛáõÝ Ñ³ÛïÝÇ Ù»Ãá¹Ý»ñÇó Ù»ÏÁ£ ÀÝÃ»ñó³ÝáõÃÛáõÝÁ Ï³½Ù³Ï»ñåí»ó Ñ»ï¨Û³É Ï»ñå. ëáíáñáÕÝ»ñÇ ³éç¨ ¹ñí»óÇÝ ÁÝÃ»ñó³ñ³ÝÇ μáÉáñ ·ñù»ñÁª Ýñ³Ýó ³½³ï ÁÝïñáõÃÛ³Ý ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝ ï³Éáí£ ºñμ μáÉáñÝ ÁÝïñ»É

55

¿ÇÝ Çñ»Ýó ·ñù»ñÁ, ë³ÑÙ³Ýí»ó ÁÝÃ»ñó³ÝáõÃÛ³Ý Ñ³Ù³ñ Å³Ù³Ý³Ïª å³ÛÙ³Ýáí, áñ Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñ ³ß³Ï»ñï Çñ Ï³ñ¹³ó³Í ·ñùÇó å»ïù ¿ ³é³ÝÓÝ³óÝÇ ÷áùñÇÏ Ñ³ïí³Íª μ³ñÓñ³Ó³ÛÝ ÁÝÃ»ñó»Éáõ Ñ³Ù³ñ£ îñí³Í Å³Ù³Ý³ÏÁ Éñ³Ý³Éáõó Ñ»ïá ëáíáñáÕÝ»ñÝ ÁÝÃ»ñó»óÇÝ Çñ»Ýó ÁÝïñ³Í Ñ³ïí³ÍÝ»ñÁ: ²ÛÝáõÑ»ï¨ Ï³½Ùí»óÇÝ ËÙμ»ñ, áñáÝù å»ïù ¿ Éë³Í ÝÛáõÃ»ñÇ ÑÇÙ³Ý íñ³ ÑáñÇÝ»ÇÝ ë»÷³Ï³Ý å³ïáõÙÝ»ñÁ£

ÆÝãå»ë ÷áñÓÁ óáõÛó ïí»ó, ³ßË³ï³ÝùÝ ³Ýã³÷ Ñ»ï³ùñùÇñ áõ ·ñ³íÇã ¿ñ ëáíáñáÕÝ»ñÇ Ñ³Ù³ñ, Ýñ³Ýù ¹³ëÇ ëÏ½μÇó ÙÇÝã¨ í»ñç á·¨áñí³Í ¿ÇÝ ¨ Ñ»ï³ùÁñùñí³Í. ¹³ëÇó Ñ»ïá ·ñ»Ã» μáÉáñ ³ß³Ï»ñïÝ»ñÝ Çñ»Ýó Ñ³Ù³ñ ³é³ÝÓÝ³óñÇÝ ·ñù»ñª ï³ÝÝ ÁÝÃ»ñó»Éáõ Ñ³Ù³ñ£ î³ññ³Ï³Ý ¹³ë³ñ³ÝÝ»ñÇ Ù³Ûñ»ÝÇÇ ÁÝÃ»ñó³ñ³ÝÝ»ñáõÙ ÁÝ¹·ñÏí³Í ·»Õ³ñí»ëï³Ï³Ý ëï»ÕÍ³·áñÍáõÃÃÛáõÝÝ»ñÇ ÙÇ ½·³ÉÇ Ù³ëÇ Ñ³Ù³ñ Ï³ñ»ÉÇ ¿ ëï»ÕÍ»É ³ëÙáõÝùÇ Ó³ÛÝ³·ñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ñ³í³ù³Íáõ ¨ ³ÛÝ û·ï³·áñÍ»É áñå»ë Ù³ïáõóí»ÉÇù ÝÛáõÃÇ Ý»ñÏ³Û³óÙ³Ý ÑÇÙÝ³Ï³Ý Ó¨£ àõëáõóÇãÝ ³Ûë ¹»åùáõÙ Ñ³Ù³å³ï³ëË³Ý Ý³Ë³å³ïñ³ëï³Ï³Ý ½ñáõÛó ¿ ³ÝóÏ³óÝáõÙ ³é³ç³¹ñí³Í ÝÛáõÃÇ ÑÇÙÝ³Ï³Ý Ã»Ù³ÛÇ ßáõñç, ¨, ³ß³Ï»ñïÝ»ñÇ ³é³í»É Ëáñ ÁÝÏ³ÉÙ³Ý ³ÏÝÏ³ÉÇùáí, Çñ ÁÝÃ»ñóÙ³Ý ÷áË³ñ»Ý Ý»ñÏ³Û³óÝáõÙ ¿ ³ñïÇëïÇ Ï³Ù ³ëÙáõÝùáÕÇ Ï³ï³ñÙ³Ý Ó³ÛÝ³·ñáõÃÛáõÝÁ£ ²ÝÏ³ëÏ³Í, ³Ûë ÁÝÃ»ñóáõÙÝ ³í»ÉÇ ·»Õ³ñí»ëï³Ï³Ý, μ³ñÓñ³ñí»ëï áõ ïå³íáñÇã Ï³ñáÕ ¿ ÉÇÝ»É, ù³Ý áõëáõóãÇ ÁÝÃ»ñóáõÙÁ: ê³Ï³ÛÝ ³Ûëï»Õ Ï³ñ¨áñÁ áã ÙÇ³ÛÝ ¹³ëÇ Ï³½Ù³Ï»ñå³Ï³Ý ÏáÕÙÇ Ýáñ³óáõÙÝ ¿, ³ÛÉ¨ »ñ»Ë³Ý»ñÇÝ Ëáëù³ñí»ëïÇ ³Ûë Ó¨ÇÝ Í³ÝáÃ³óÝ»ÉÁ: Ø³Ûñ»ÝÇ É»½íÇ ³ñïÇëïÇÏ Ý»ñÏ³Û³óáõÙÁ ³é³í»É ï»ë³Ý»ÉÇ ¿ ¹³ñÓÝáõÙ ¹ñ³ ·»Õ»óÏáõÃÛáõÝÁ, ù³ÕóñáõÃÛáõÝÝ áõ ÑÙ³ÛùÁ: ê³, ³Ýßáõßï, ³Ý÷áË³ñÇÝ»ÉÇ ÏñÃ³¹³ëïÇ³ñ³Ïã³Ï³Ý Ýß³Ý³ÏáõÃÛáõÝ áõÝÇ, ÇÝãÝ ¿É Çñ Ñ»ñÃÇÝ Ïμ³ñÓñ³óÝÇ ëáíáñáÕ-

Ý»ñÇª ÁÝÃ»ñó³ÝáõÃÛ³Ý ÝÏ³ïÙ³Ùμ Ñ»ï³ùñùñáõÃÛáõÝÁ£

ÀÝÃ»ñó³ÝáõÃÛ³Ý ÝÏ³ïÙ³Ùμ ë»ñ ³ñÃÝ³óÝ»Éáõ ·áñÍáõÙ ³Ýã³÷ Ï³ñ¨áñáõÙ »Ýù ³ñï³¹³ë³ñ³Ý³Ï³Ý ÙÇçáó³éáõÙÝ»ñÁ, áñáÝó Ï³½Ù³Ï»ñåÙ³Ý ¹ñ¹³å³ï×³éÝ»ñÁ ¨ë å³ÛÙ³Ý³íáñí³Í »Ý áõëáõÙÝ³Ï³Ý Ýå³ï³ÏÝ»ñáí£ ÜÙ³Ý ³ßË³ï³ÝùÝ»ñÁ Ã¨ áõ ÃéÇãù »Ý ï³ÉÇë »ñ»Ë³Ý»ñÇ »ñ¨³Ï³ÛáõÃÛ³ÝÁ Ñ³ïÏ³å»ë ³ÛÝ Å³Ù³Ý³Ï, »ñμ áõëáõóÇãÝ ÁÝ¹áõÝáõÙ ¿ Ý³¨ Çñ»Ýó ³é³ç³ñÏáõÃÛáõÝÝ»ñÁ£ ÆëÏ ³ß³Ï»ñïÝ»ñÁ »ñμ»ÙÝ ³é³ç³ñÏáõÙ »Ý ³ÛÝåÇëÇ ÉáõÍáõÙÝ»ñ, áñáÝù ËáëáõÙ »Ý Å³Ù³Ý³Ï³ÏÇó »ñ»Ë³ÛÇ í³é ³ÝÑ³ï³Ï³ÝáõÃÛ³Ý, ³ÝÙÇç³Ï³ÝáõÃÛ³Ý ¨ Ñ³Ù³ñÓ³ÏáõÃÛ³Ý Ù³ëÇÝ£

²ÝÏ³ëÏ³Í, Ù³ï³Õ ë»ñÝ¹Ç ¹³ëïÇ³ñ³ÏáõÃÛ³Ý, Ýñ³Ýó Ù»ç μ³ñáÛ³Ï³Ý

³ñÅ»ùÝ»ñÇ Ó¨³íáñÙ³Ý ·áñÍÁÝÃ³óáõÙ ·ÉË³íáñ ¹»ñÁ å³ïÏ³ÝáõÙ ¿ ÁÝï³ÝÇùÇÝ. ÁÝï³Ý»Ï³Ý ÁÝÃ»ñó³ÝáõÃÛáõÝ ÁÝÃ»ñóáÕ³Ï³Ý Ï³ñáÕáõÃÛ³Ý Ó¨³íáñÙ³Ý ÑÇÙÝ³Ï³Ý ËÝ¹ÇñÝ»ñÇó Ù»ÏÝ ¿£ ²ÛÝ Ñá·¨áñ-μ³ñáÛ³Ï³Ý ¹³ëïÇ³ñ³ÏáõÃÛ³Ý Ï³ñ¨áñ³·áõÛÝ ÙÇçáóÝ»ñÇó ¿: ²Û¹ ÁÝÃ³óùáõÙ ëáíáñáÕÝ»ñÁ áã ÙÇ³ÛÝ ·Çï»ÉÇùÝ»ñ »Ý Ó»éù μ»ñáõÙ, ³ÛÉ¨ Ó¨³íáñáõÙ »Ý ³ÛÝåÇëÇ ·³Õ³÷³ñÝ»ñ, Ñ³Ùá½ÙáõÝùÝ»ñ áõ

Ñ³Û³óùÝ»ñ, áñáÝó íñ³ Ñ»ÝíáõÙ »Ý ÁÝï³ÝÇùÇ ³ÙñáõÃÛáõÝÁ, Ñ³ñ³μ»ñáõÃÛáõÝÝ»-

Ü²Ê²Þ²ìÆÔ

ñÇ Ù³ùñáõÃÛáõÝÁ, μ³ñáõ ¨ ã³ñÇ Ù³ëÇÝ ï»ë³Ï»ïÝ»ñÁ: ²Û¹ ×³Ý³å³ñÑáí ·ñ³Ï³ÝáõÃÛáõÝÁ Ùï»ñÙ³óÝáõÙ ¿ Ý³¨ ÁÝï³ÝÇùÇ ³Ý¹³ÙÝ»ñÇÝ£

ÎïñáõÏ ÷áËí»É ¿ Ñ³ë³ñ³Ï³Ï³Ý ÏÛ³ÝùÝ ³ÛÝå»ë, áñ Ñ»éáõëï³ë»ñÇ³ÉÝ»ñÇ ¨ Ñ³Ù³Ï³ñ·ÇãÝ»ñÇ »ñ¨³Ý ·³Éáíª ·ñù»ñÁ ÙÕí»É »Ý »ñÏñáñ¹ åÉ³Ý£ Ø»ñ ûñ»ñáõÙ Ùáñ μ³ñÓñ³Ó³ÛÝ ÁÝÃ»ñó³ÝáõÃÛáõÝÝ ÁÝï³ÝÇùáõÙ ¹³ñÓ»É ¿ Ñ³½í³-

·Ûáõï ¹»åù£ ä»ïù ¿ å³Ñå³Ý»É ¨ ½³ñ·³óÝ»É Ñ³Ù³ï»Õ ÁÝÃ»ñó³ÝáõÃÛ³Ý åñ³ÏïÇÏ³Ý. ë³ ¿ ³ÛÝ ËÝ¹ÇñÝ»ñÇó Ù»ÏÁ, áñÁ ¹ñí³Í ¿ ÁÝÃ»ñó³ÝáõÃÛ³Ý áõëáõóÙ³Ý Å³Ù³Ý³Ï³ÏÇó Ù»Ãá¹ÇÏ³ÛÇ ³éç¨£ ¶áÑáõÝ³ÏáõÃÛ³Ùμ Ï³ñáÕ »Ýù Ýß»É, áñ ³ÛÅÙ ³Û¹ ËÝ¹ÇñÝ»ñÁ áñáß³ÏÇáñ»Ý Ï³ñ·³íáñíáõÙ »Ý£ ²Û¹ ¿ íÏ³ÛáõÙ Ïñïë»ñ ¹åñáóáõÙ ëáíáñáÕÝ»ñÇ Ñ³Ù³ñ Å³Ù³Ý³Ï³ÏÇó ùñ»ëïáÙ³ïÇ³Ýª §¶Çñù ÁÝï³Ý»Ï³Ý ÁÝÃ»ñó³ÝáõÃÛ³Ý Ñ³Ù³¦£ ²Ûë ·ñùÇ Ñ»ÕÇÝ³ÏÝ»ñÁ ¹ÇÙáõÙ »Ý »ñ»Ë³ÛÇÝ. §öáùñÇ°Ï ÁÝÃ»ñóáÕ, ³é³ç³ñÏÇ°ñ ÁÝï³ÝÇùÇ¹ ³Ý¹³ÙÝ»ñÇó Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñÇÝ` Ýëï»É ë»Õ³ÝÇ ßáõñç, ÙÇ³ëÇÝ Ï³ñ¹³É Ï³Ù áõÝÏÝ¹ñ»É ³ÛÝ ëï»ÕÍ³·áñÍáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ÁÝÃ»ñó³ÝáõÃÛáõÝÁ, áñáÝù Ý»ñ³éí³Í »Ý ³Ûë ùñ»ëïáÙ³ïÇ³ÛÇ Ù»ç¦:

ÆÝãå»ë Ý³ËÏÇÝ, ³ÛÝå»ë ¿É ÙÇ ù³ÝÇ ·áñÍáÕ ¹³ë³·ñù»ñáõÙ Ï³Ý ÏáÝÏñ»ï

³é³ç³¹ñ³ÝùÝ»ñ, áñáÝó å³Ñ³ÝçÝ ³ÛÝ ¿, áñ »ñ»Ë³Ý»ñÁ, û·ïí»Éáí ÁÝï³Ý»Ï³Ý ·ñ³¹³ñ³ÝÇó, Ù»Í»ñÇ Ñ»ï ÙÇ³ëÇÝ ùÝÝ³ñÏ»Ý Ï³ñ¹³ó³ÍÁ£ úñÇÝ³Ï, »Ã» å»ïù ¿ »ñ»Ë³ÛÇÝ μ³ó³ïñ»É, áñ Ý³ í³ï Ëáëù»ñ ¿ ³ë»É áñ¨¿ Ù»ÏÇÝ, ¨ ³ÝÑñ³Å»ßï ¿ Ý»ñáÕáõÃÛáõÝ ËÝ¹ñ»É, É³í ÏÉÇÝÇ áã ÙÇ³ÛÝ μ³ó³ïñ»É Ýñ³Ý Çñ ³ñ³ñùÇ

³ÝÃáõÛÉ³ïñ»ÉÇáõÃÛáõÝÁ, ³ÛÉ¨ Ýñ³ Ñ³Ù³ñ Ï³ñ¹³É ³ÛÝåÇëÇ Ñ»ùÇ³Ã, áñÁ ÏáõÝ»Ý³ Ñá·¨áñ-μ³ñáÛ³Ï³Ý Ñ³Ù³å³ï³ëË³Ý μáí³Ý¹³ÏáõÃÛáõÝ£

ÆÝã¨¿, áñù³Ý ¿É ¹Å·áÑ»Ýù Ù»ñ ³ß³Ï»ñïÝ»ñÇ í³ñù³ÛÇÝ ¹ñë¨áñáõÙÝ»ñÇó ¨

Ùï³Ñá·í»Ýù, áñ áõëáõóÇãÝ ³Ûëûñ ÝáõÛÝ ³½¹»óáõÃÛáõÝÁ ãáõÝÇ, ÙÇ¨ÝáõÛÝ ¿, ã»Ýù Ï³ñáÕ Ý³¨ ÅËï»É, áñ Ù»ñ »ñÏñÇ ³å³·³ ù³Õ³ù³óÇÝ»ñÇ ³ÝÓÝ³ÛÇÝ áñáß áñ³ÏÝ»ñ Ó¨³íáñíáõÙ »Ý Ñ»Ýó ¹åñáóáõÙ£ ²Ûëï»Õ »Ý Ï»ñïíáõÙ Ýñ³Ýó Ù³ï³Õ Ñá·ÇÝ»ñÁ£ àõëáõóÇãÝ ¿É ³Ûë å³ñ³·³ÛáõÙ ¹³éÝáõÙ ¿ Ñá·áõ ×³ñï³ñ³å»ï£ àõëïÇ Ýñ³ í³ñå»ïáõÃÛ³Ý Ù³Ï³ñ¹³Ïáí, Ù³ÝÏ³í³ñÅ³Ï³Ý ÑÙïáõÃÛ³Ùμ, ï³Ïïáí ¨ Ù³ñ¹³ëÇñáõÃÛ³Ùμ ¿ å³ÛÙ³Ý³íáñíáõÙ 21-ñ¹ ¹³ñáõÙ ³åñáÕ »ñ»Ë³ÛÇ ³å³·³Ý£ ¸ñ³ Ñ³Ù³ñ ¿É Ïáã »Ýù ³ÝáõÙ μáÉáñ Ù»ñ ·áñÍÁÝÏ»ñÝ»ñÇÝ` ÉÇÝ»É

³é³í»É Ñ³Ùμ»ñ³ï³ñ, Ñ³Ý¹áõñÅáÕ, É³í³ï»ë ¨ Ñ³Ý¹»ë ã·³É ÙÇ³ÛÝ Å³Ù³Ý³Ï³ÏÇó »ñ»Ë³ÛÇ ³é³ÝÓÝ³Ñ³ïÏáõÃÛáõÝÝ»ñÁ ùÝÝ³¹³ïáÕÇ ¹»ñáõÙ£ ¶áõó»

Ù»ñ ³Ýë³ÑÙ³Ý ëÇñáí, Ñá·áõ ç»ñÙáõÃÛ³Ùμ, å³ï³ëË³Ý³ïíáõÃÛ³Ý ·Çï³ÏóáõÙáí, Ù³ñ¹³ëÇñáõÃÛ³Ùμ, Ñá·³ï³ñáõÃÛ³Ùμ, Ï»Ýëáõñ³ËáõÃÛ³Ùμ ¨ ¿ÃÇÏ³Ûáí ÷áñÓ»Ýù ·ïÝ»É »ñ»Ë³ÛÇ Ñá·áõ ·³ÕïÝ³ñ³ÝÝ»ñÁ ï³ÝáÕ μ³Ý³ÉÇÝ£

57

1. ²Ûëï»Õ ÑÇÙÝ³Ï³Ý ß»ßï³¹ñáõÙÁ ï³ññ³Ï³Ý ¹åñáóáõÙ Çñ³Ï³Ý³óíáÕ ¹³ëïÇ³ñ³ÏáõÃÛ³Ý íñ³ ¿:

2. ºñ»Ë³Ý»ñÇÝ ëáíáñ»óÝáõÙ »Ý Ñ³ñ·»É Ù³ñ¹Ï³Ýó, ÉÇÝ»É Ù»Í³Ñá·Ç, ë³ï³ñ»É Ù³ñ¹Ï³Ýó, ·ïÝ»É ×ßÙ³ñïáõÃÛáõÝÁ, ëáíáñ»É ÇÝùÝ³Ï³é³í³ñí»É, Ñá· ï³Ý»É μÝáõÃÛ³Ý ÝÏ³ïÙ³Ùμ:

3. ²é³çÇÝ »ñ»ù ï³ñÇÝ»ñÇÝ ³Ï³¹»ÙÇ³Ï³Ý ·Çï»ÉÇùÝ»ñ ëï³Ý³ÉÁ ¿³Ï³Ý ã¿:

4. âáññáñ¹ ¹³ë³ñ³ÝáõÙ ×³åáÝ³óÇ »ñ»Ë³Ý»ñÁ Ñ³ÝÓÝáõÙ »Ý ï³ññ³Ï³Ý ¹åñáóÇ ³í³ñï³Ï³Ý ùÝÝáõÃÛáõÝÝ»ñ, ÇÝãÁ Ñ³Ù³ñíáõÙ ¿ Ýñ³Ýó ÏÛ³ÝùÇ ³Ù»Ý³Ï³ñ¨áñ ùÝÝáõÃÛáõÝÁ:

5. ÎñÏÝáõëáõÛóÝ»ñÇ ·áñÍ³éáõÛÃÁ Ï³ñ¨áñíáõÙ ¿ª Ñ»Ýó ³Ûë ¹åñáó³Ï³Ý ³é³çÇÝ ùÝÝáõÃÛáõÝÁ Ñ³ÝÓÝ»Éáõ ³éáõÙáí:

6. Ö³åáÝ³Ï³Ý ¹åñáóÝ»ñáõÙ Ñ³í³ù³ñ³ñ ãÏ³. »ñ»Ë³Ý»ñÝ Çñ»Ýù »Ý Ñ³í³ùáõÙ ï³ñ³ÍùÁ: Úáõñ³ù³ÝãÛáõñ ¹³ë³ñ³Ý Ñ»ñÃáí Ñ³í³ùáõÙ ¿ ¹³ë³ë»ÝÛ³ÏÝ»ñÁ, ÙÇç³ÝóùÁ ¨ ÝáõÛÝÇëÏ Ù³ùñáõÙ ½áõ·³ñ³ÝÝ»ñÁ: ²Û¹åÇëáíª »ñ»Ë³Ý»ñÁ ¹»é í³Õ Ñ³ë³ÏÇó ëáíáñáõÙ »Ý ³ßË³ï»É ÏáÉ»ÏïÇíáõÙ ¨ û·Ý»É ÙÇÙÛ³Ýó:

7. ¸åñáóÝ»ñáõÙ å³ïñ³ëïáõÙ »Ý ëï³Ý¹³ñï áõï»ÉÇùÝ»ñ: î³ññ³Ï³Ý ¨ ÙÇçÇÝ ¹³ë³ñ³ÝÝ»ñáõÙ »ñ»Ë³Ý»ñÇ Ñ³Ù³ñ å³ïñ³ëïáõÙ »Ý Ñ³ïáõÏ É³Ýã»ñ, áñáÝó ×³ß³ó³ÝÏÁ Ï³½ÙáõÙ »Ý áã ÙÇ³ÛÝ ËáÑ³ñ³ñÝ»ñÁ, ³ÛÉ¨ μÅÇßÏ Ù³ëÝ³·»ïÝ»ñÁ, áñå»ë½Ç áõï»ÉÇùÁ ÉÇÝÇ ³éáÕç ¨ û·ï³Ï³ñ: ´áÉáñ Ñ³Ù³¹³ë³ñ³ÝóÇÝ»ñÝ áõïáõÙ »Ý ÙÇ³ëÇÝª ¹³ë³ïáõÝ»ñÇ Ñ»ï ¹³ë³ë»ÝÛ³ÏáõÙ:

8. Ö³åáÝÇ³ÛáõÙ Ù»Í ï³ñ³ÍáõÙ áõÝÇ Éñ³óáõóÇã ÏñÃáõÃÛáõÝÁ: ¸»é ï³ññ³Ï³Ý ¹³ë³ñ³ÝÝ»ñáõÙ »ñ»Ë³Ý»ñÁ ëÏëáõÙ »Ý Ñ³×³Ë»É Ù³ëÝ³íáñ ¨ Ý³Ë³å³ïñ³ëï³Ï³Ý ¹åñáóÝ»ñ, áñå»ë½Ç Ï³ñáÕ³Ý³Ý ÁÝ¹áõÝí»É ÙÇçÇÝ, Ñ»ïáª ³í³· ¹åñáó:

9. Ö³åáÝÇ³ÛáõÙ ãÏ³Ý ÝáõÛÝ ¹³ë³ñ³ÝáõÙ ÙÝ³ó³Í ¨

Ñ»ï³¹ÇÙáõÃÛáõÝ óáõó³μ»ñ³Í »ñ»Ë³Ý»ñ: ¸åñáóÝ»ñáõÙ Ñ³×³Ë»ÉÇáõÃÛáõÝÁ Ï³½ÙáõÙ ¿ 99,99 ïáÏáë:

10. Ö³åáÝÇ³ÛáõÙ ¹³ë»ñÇÝ ½áõ·³Ñ»é »ñ»Ë³Ý»ñÇÝ Í³ÝáÃ³óÝáõÙ »Ý ×³åáÝ³Ï³Ý ·»Õ³·ñáõÃÛ³ÝÁ ¨ åá»½Ç³ÛÇÝ: Ö³åáÝ³Ï³Ý ·»Õ³·ñáõÃÛ³Ý Ï³Ù ÇÝãå»ë ÁÝ¹áõÝí³Í ¿ ³ë»Éª ßá¹áÛÇ ëÏ½μáõÝùÁ ß³ï Ñ»ßï ¿. »Õ»·ÝÛ³ íñÓÇÝÁ Ã³Ã³ËáõÙ »Ý Ã³Ý³ùÇ Ù»ç ¨ ë³ÑáõÝ Ñ³ñí³ÍÝ»ñáí ÝÏ³ñáõÙ Ã»ñÃÇ íñ³: Ö³åáÝÇ³ÛáõÙ ßá¹áÝ å³Ï³ë ãÇ ·Ý³Ñ³ïíáõÙ, ù³Ý ·»Õ³ÝÏ³ñãáõÃÛáõÝÁ: ÆëÏ ×³åáÝ³Ï³Ý Ñ³ÛÏáõÝ, áñÁ ³½·³ÛÇÝ åá»½Ç³ÛÇ ï»ë³Ï ¿, Ñ³ÏÇñ× Ý»ñÏ³Û³óÝáõÙ ¿ μÝáõÃÛáõÝÝ áõ Ù³ñ¹áõÝª áñå»ë Ù»Ï ³ÙμáÕçáõÃÛáõÝ: ºñÏáõ ³é³ñÏ³Ý»ñÝ ¿É ³ñï³óáÉáõÙ »Ý ³ñ¨ÙïÛ³Ý ¿ëÃ»ïÇÏ³ÛÇ ëÏ½μáõÝùÝ»ñÇó Ù»ÏÁ:

11. ´áÉáñ »ñ»Ë³Ý»ñÁ å»ïù ¿ ¹åñáó³Ï³Ý Ñ³Ù³½·»ëï Ïñ»Ý:

12. Ö³åáÝ³óÇ ¹åñáó³Ï³ÝÝ»ñÁ ã»Ý ÷³ËãáõÙ ¨ Ñ³Ù³ñÛ³ »ñμ»ù ã»Ý áõß³ÝáõÙ ¹³ë»ñÇó: ÆëÏ ¹åñáó³Ï³ÝÝ»ñÇ 91 ïáÏáëÁ ÙÇßï ÉëáõÙ ¿ ¹³ë³ïáõÇÝ:

13.

Ø»Ï ³í³ñï³Ï³Ý ùÝÝáõÃÛ³Ý ³ñ¹ÛáõÝùÁ áñáßáõÙ ¿ ³Ù»Ý ÇÝã. ×³åáÝ³óÇ »ñ»Ë³Ý ëïÇåí³Í ¿, 2-3 ï³ñ»Ï³ÝÇó ùÝÝáõÃÛáõÝÝ»ñ Ñ³ÝÓÝ»Éáí, å³Ûù³ñ»É Çñ μ³ñ»Ï»óÇÏ ³å³·³ÛÇ Ñ³Ù³ñ:

àõ±ñ »Ý ãíáõÙ ÃéãáõÝÝ»ñÁ

ºñÏñÇ íñ³ ß³ï ÃéãáõÝÝ»ñ »Ý ³åñáõÙ: Üñ³Ýó ÙÇ Ù³ëÝ ³Ù»Ý ï³ñÇ ×³Ý³å³ñÑáñ¹áõÙ ¿` Ù»ÏÝáõÙ ¨ í»ñ³¹³éÝáõÙ:

Ø³ñ¹Ï³Ýó ÙÇßï ¿É Ñ»ï³ùñùñ»É ¿, Ã» á°õñ »Ý ãíáõÙ ÃéãáõÝÝ»ñÁ: ²Ûë Ñ³ñóÁ å³ñ½»Éáõ Ñ³Ù³ñ 1899 Ãí³Ï³ÝÇÝ ¹³ÝÇ³óÇ áõëáõóÇã Ð³Ýë øñÇëïÇ³Ý ÎáéÝ»ÉÇáõë Øá÷Ã»Ýë»Ý ³é³ç³ñÏ»ó ûÕ³Ï³íáñ»É ÃéãáõÝÝ»ñÇÝ` ³ÛëÇÝùÝª ÃéãáõÝÇ áïùÇÝ ûÕ³Ï Ñ³·óÝ»É: ÜÙ³Ý ûÕ³ÏÇ íñ³ ß³ï μ³Ý ã»ë ·ñÇ, ÙÇ³ÛÝ ù³Õ³ùÇ ³Ýí³ÝáõÙÁ ¨ Ñ³Ù³ñÁ:

úÕ³Ï³íáñÙ³Ý ßÝáñÑÇí Ù³ñ¹ÇÏ ÇÙ³ó³Ý, Ã¿ áõñ »Ý ãíáõÙ ÃéãáõÝÝ»ñÁ: Ð³ÛïÝÇ ¹³ñÓ³Ý ÃéÇãùÇ »ñÃáõÕÇÝ»ñÁ, áõÕ»ÍÇñÁ, û¹³ÛÇÝ ×³Ý³å³ñÑáñ¹Ý»ñÇ ÃéÇãùÇ Å³ÙÏ»ïÝ»ñÁ, ³ñ³·áõÃÛáõÝÝ áõ μ³ñÓñáõÃÛáõÝÁ: ´³Ûó Ù³ñ¹ÇÏ ÃéãáõÝÝ»ñÇ Ù³ëÇÝ ß³ï áõ ß³ï Ñ³ñó»ñÇ å³ï³ëË³ÝÝ»ñ ¹»é ã·Çï»Ý: ¶ÇïÝ³Ï³ÝÝ»ñÇÝ Ñ»ï³ùñùñáõÙ ¿, ûñÇÝ³Ï, Ã» ÃéãáõÝÝ»ñÝ ÇÝãå»°ë »Ý ·ïÝáõÙ ×³Ý³å³ñÑÁ: Î³ ÙÇ ÷áñÓ, áñáí Ñ³ÛïÝÇ ¿ ¹³éÝáõÙ, Ã» ³Õ³íÝÇÝ»ñÝ ÇÝãå»ë »Ý ·ïÝáõÙ í»ñ³¹³ñÓÇ ×³Ý³å³ñÑÁ: Î³ñ Ï³ñÍÇù, Ã» ÃéãáõÝÝ»ñÁ Ù»Ë³ÝÇÏáñ»Ý ÑÇßáõÙ »Ý μáÉáñ ßñç³¹³ñÓ»ñÝ áõ »ÉÙ³Ý ¹ÇñùÇó ß»ÕáõÙÝ»ñÁ: êïáõ·»Éáõ Ñ³Ù³ñ Ýñ³Ýó ï»Õ³íá-

ñáõÙ »Ý å³ï»ýáÝÇ åïïíáÕ ëÏ³í³é³ÏÝ»ñÇ íñ³ ¨ ùÝ»óÝáõÙ: ê³Ï³ÛÝ ³Õ³íÝÇÝ»ñÁ, ÙÇ¨ÝáõÛÝ ¿ª í»ñ³¹³éÝáõÙ ¿ÇÝ:

öáñÓ»ñÁ óáõÛó »Ý ïí»É, áñ Ñ³ñ³½³ï μáõÛÝ í»ñ³¹³éÝáõÙ ¨ ³ÛÝï»ÕÇó ¿É

ï³ù »ñÏñÝ»ñ »Ý ãíáõÙ ß³ï ÃéãáõÝÝ»ñ: ²ÛëÇÝùÝ, ³Ûë »ñ¨áõÛÃÁ Ï³åí³Í ã¿ ÑÇßáÕáõÃÛ³Ý Ñ»ï:

²é³ç ù³ßí»ó ³ÛÝ í³ñÏ³ÍÁ, áñ ÃéãáõÝÝ»ñÁ ãíáõÙ »Ý ÓÙ»é»Éáõ ¨ í»ñ³¹³éÝáõÙ å³ñáõñ³Ó¨, ßñç³Ý³Ó¨: ²Û¹ ßñç³Ý³ÏÝ»ñÝ ³ÝÁÝ¹Ñ³ï É³ÛÝ³ÝáõÙ »Ý, ÇÝãÝ ¿É ÑÝ³ñ³íáñ ¿ ¹³ñÓÝáõÙ ï»ëÝ»É Í³ÝáÃ Ýß³ÝÝ»ñ, áñáÝù û·ÝáõÙ »Ý ×Çßï ÁÝïñ»É »ñÃáõÕÇÝ: ²Ûë í³ñÏ³ÍÝ ¿É ¿ñ ëË³É: ²é³ç ù³ßí»óÇÝ Ýáñ åÝ¹áõÙÝ»ñ, Ã» »ñÇï³ë³ñ¹ ÃéãáõÝÝ»ñÇÝ áõÕÕáñ¹áõÙ »Ý Í»ñ»ñÁ: ´³Ûó å³ñ½í»ó, áñ »ñÇï³ë³ñ¹ ÃéãáõÝÝ»ñÁ ÷áñÓ³éáõÝ»ñÇ Ï³ñÇùÁ ãáõÝ»Ý: Þ³ï í³ñÏ³ÍÝ»ñ ¿ÇÝ Í³·áõÙ áõ Ñ»ñùíáõÙ, ÙÇÝã¨ ¶áõë³í Îñ³Ù»ñÁ §ÏÉáñ í³Ý¹³Ï¦ Ù»Ãá¹áí Ï³ï³ñ»ó ÙÇ ß³ñù ÷áñÓ»ñ: öáñÓ»ñÇ ³ñ¹ÛáõÝùÝ»ñÁ ß³ï Ñ»ï³ùñùÇñ ¿ÇÝ:

Ø³ñ¹ÇÏ í³Õáõó ÝÏ³ï»É ¿ÇÝ, áñ ·³ñÝ³ÝÁ ¨ ³ßÝ³ÝÁ ÃéãáõÝÝ»ñÝ ³ÝÑ³Ý·ëï³ÝáõÙ ¿ÇÝ` Ã¨»ñÁ Ã³÷³Ñ³ñáõÙ, ÃéãÏáïáõÙª ÝáõÛÝÇëÏ í³Ý¹³ÏáõÙ: ²Û¹ ÃéÇãùÝ»ñÁ ËÇëï ï³ñμ»ñíáõÙ ¿ÇÝ ÃéãáõÝÝ»ñÇ ëáíáñ³Ï³Ý ×³ËñáõÙÇó. ¹ñ³Ýù áñáß³ÏÇ áõÕÕáõÃÛáõÝ áõÝ»ÇÝ: ÖÛáõÕÇ íñ³ Ýëï³Í ÃéãáõÝÝ»ñÇ ·ÉáõËÝ ³Ý·³Ù áñáß³ÏÇ áõÕÕáõÃÛáõÝ ¿ñ Ù³ïÝ³ÝßáõÙ: ²Ûë ¹Çï³ñÏáõÙÝ»ñÝ ¿É å³ï×³é Ñ³Ý¹Çë³ó³Ý ÷áñÓ»ñ ëÏë»Éáõ: ê³ñÛ³ÏÇÝ ï»Õ³íáñ»óÇÝ μáÉáñ ÏáÕÙ»ñÇó ÷³Ï ÏÉáñ í³Ý¹³ÏáõÙ: ì³Ý¹³ÏÁ ¹ñ»óÇÝ ÏÉáñ ¨ ÷³Ï ï³Õ³í³ñáõÙ: ØÇ³ÛÝ ³é³ëï³ÕÇ íñ³ áõÃ å³ïáõÑ³Ý Ï³ñ, áñï»ÕÇó »ñÏÇÝùÝ ¿ñ »ñ¨áõÙ: ºñμ »ñÏÇÝùÝ ³Ùå³Ù³Í ¿ñ ÉÇÝáõÙ, ë³ñÛ³ÏÁ í³Ý¹³ÏáõÙ ÃéãÏáïáõÙ ¿ñ, ÝëïáõÙ ó³ÝÏ³ó³Í ÓáÕÇ íñ³: ÆëÏ

»ñμ ³ñ¨ ¿ñ, ÃéãÝÇ í³ñù³·ÇÍÁ ÷áËíáõÙ ¿ñ: Üñ³ ÃéÇãùÝ»ñÇ áõÕÕáõÃÛáõÝÁ å³ÛÙ³Ý³íáñíáõÙ ¿ñ ³ñ¨Ç Éáõë³íáñí³ÍáõÃÛ³Ùμ: êïáõ·»Éáõ Ñ³Ù³ñ, Ã» ³ñ¹Ûáù ³ñ¨±Ý ¿ ë³ñÛ³ÏÇÝ áõÕÕáõÃÛáõÝ óáõÛó ï³ÉÇë, Ñ³Û»Éáõ û·ÝáõÃÛ³Ùμ ëÏë»óÇÝ ÷áË»É

×³é³·³ÛÃÝ»ñÇ áõÕÕáõÃÛáõÝÁ: ºí ë³ñÛ³ÏÁ Ñ»ï¨»Éáí Éáõë³ïáõÇÝ ÷áËáõÙ ¿ñ áõÕÕáõÃÛáõÝÁ: ´³½Ù³ÃÇí ÷áñÓ»ñ Ï³ï³ñí»óÇÝ, ¨ ³å³óáõóí»ó, áñ ³ñ¨Ý ¿ ÃéãÝÇÝ ×³Ý³å³ñÑ óáõÛó ï³ÉÇë: ´³Ûó ã¿± áñ ÃéãáõÝÝ»ñÁ ·Çß»ñÝ ¿É »Ý ÃéãáõÙ, ÇëÏ Ýñ³Ýó û·ÝáõÙ »Ý ³ëïÕ»ñÁ: âáõÇ ÁÝÃ³óùáõÙ ÃéãáõÝÝ»ñÁ ÏáÕÙÝáñáßíáõÙ »Ý Ý³¨ ·»ï»ñÇ, É»éÝ»ñÇ û·ÝáõÃÛ³Ùμ:

Ð»ï³ùñùÇñ ¿, ÇëÏ ÇÝãá±õ »ñμ¨Çó» ã»Ý ß»ÕíáõÙ: Ð»ï³·³ÛáõÙ ³ñ¹»Ý ÇÙ³ó³Ý, áñ ¹ñ³ å³ï×³éÝ ¿ Ý³¨ Ï»Ýë³μ³Ý³Ï³Ý Å³Ù³óáõÛóÁ, áñÝ áõÕÕáñ¹áõÙ ¿ Ýñ³Ýóª ×Çßï ß³ñÅí»É ¨ ãß»Õí»É ÁÝÃ³óùÇó: ÂéãáõÝÝ»ñÁ ÃéãáõÙ »Ý áã ÙÇ³ÛÝ áñáß³ÏÇ áõÕÕáõÃÛ³Ùμ, ³ÛÉ¨ áñáß³ÏÇ ï»Õ: ¸ñ³ Ñ³Ù³ñ ÙÇ³ÛÝ »ñÏñÇ μáÉáñ ÏáÕÙ»ñÁ áñáß»ÉÁ μ³í³Ï³Ý ã¿: ÂéãáõÝÝ»ñÁ áã Ã» ÙÇ³ÛÝ Ñ³ñ³½³ï í³Ûñ»ñÝ »Ý í»ñ³¹³éÝáõÙ, ³ÛÉ Ñ»Ýó Çñ»Ýó μáõÛÝÁ. »ñÇï³ë³ñ¹Ý»ñÁª Çñ»Ýó ÍÝí³Í ï»ÕÁ: Î»Ýë³μ³Ý³Ï³Ý Å³Ù³óáõÛóÁ û·ÝáõÙ ¿ ãß»Õí»É ×³Ý³å³ÑÇó:

Î»Ýë³μ³Ý³Ï³Ý Å³Ù³óáõÛóáí ûÅïí³Í »Ý μáÉáñ Ï»Ý¹³ÝÇ ûñ·³ÝÇ½ÙÝ»ñÁ ¨ ³é³Ýó ¹ñ³ ã»Ý Ï³ñáÕ ³åñ»É:

´³ñ»Ýå³ëï å³ÛÙ³ÝÝ»ñª ÃéãáõÝÝ»ñÇ Ñ³Ù³ñ

1. ÐÇß»ù, áñ ÃéãáõÝÁ ÙÇ³Ý·³ÙÇó ãÇ μÝ³¹ñáõÙ Ù³ñ¹áõ ÏáÕÙÇó å³ïñ³ëïí³Í μÝáõÙ: ºñμ»ÙÝ ëå³ëáõÙ ¿ áñáß Å³Ù³Ý³Ï, ³ÛÝáõÑ»ï¨ μÝ³ÏíáõÙ Ýáñ Ï³ó³ñ³ÝáõÙ:

2. ÂéãÝ³μáõÛÝÁ å»ïù ¿ Ù³ùáõñ å³Ñ»É, áñáíÑ»ï¨ ÃéãáõÝÁ ãÇ Ï³ñáÕ μÝ³¹ñ»É Ï»Õïáï μÝáõÙ: ²ÛÝ å»ïù ¿ áõÝ»Ý³ û¹³÷áËÙ³Ý ¨ çñ³Ñ»é³óÙ³Ý Ñ³Ù³Ï³ñ·: ú¹³÷áËÙ³Ý Ñ³Ù³ñ ³ÝÑñ³Å»ßï ¿ ³Ýóù»ñ ÃáÕÝ»É ï³ÝÇùÇ ëïáñÇÝ Ñ³ïí³ÍÝ»ñáõÙ:

3. ò³ÝÏ³ÉÇ ¿, áñ ÃéãÝ³μÝ»ñÁ å³ïñ³ëïí»Ý ³ßÝ³ÝÁ, ÇëÏ »Ã» áõß³ó»É »ù, ³å³ Ï³ñáÕ »ù ¹ñ³Ýù å³ïñ³ëï»É ·³ñÝ³ÝÁ` Ù³ñï ³ÙëÇÝ:

4. ÂéãÝÇ μÝ»ñÁ Ý»ñÏ»Éáõ Ñ³Ù³ñ ³ÝÑñ³Å»ßï ¿ û·ï³·áñÍ»É ³ÏñÇÉ³ÛÇÝ Ý»ñÏ»ñ: Î³ñ»ÉÇ ¿ Ý»ñÏ»É Ï³ñÙÇñ ¨ ·áñß ·áõÛÝ»ñáí, μ³Ûó áã »ñμ»ù Ï³Ý³ã. ÃéãáõÝÝ»ñÁ Ëáõë³÷áõÙ »Ý ³Û¹ ·áõÛÝÇó:

5. ´³ó ·áõÛÝ»ñÝ ³Ý¹ñ³¹³ñÓÝáõÙ »Ý ç»ñÙáõÃÛáõÝÁ, ¨ μáõÛÝÝ ³í»ÉÇ ï»ë³Ý»ÉÇ ¿ ¹³éÝáõÙ ·Çß³ïÇãÝ»ñÇ Ñ³Ù³ñ:

6. ´áõÛÝ å³ïñ³ëï»Éáõ Ñ³Ù³ñ Ý³Ë³å³ïíáõÃÛáõÝÁ å»ïù ¿ ï³É Ýá×áõ ¨ Ù³Ûñáõ ÷³ÛïÇÝ:

7. ´Ý»ñÇ å³ïñ³ëïÙ³Ý Ñ³Ù³ñ »ñÏ³Ã û·ï³·áñÍ»ÉÝ ³ÛÝù³Ý ¿É ãÇ Ëñ³ËáõëíáõÙ, ù³ÝÇ áñ ßá· »Õ³Ý³ÏÇÝ ³ÛÝ Ï³ñáÕ ¿ ï³ù³Ý³É ¨ íÝ³ë»É ÃéãÝÇÝ:

8. ÂéãÝ³μáõÛÝÁ ³ÝÑñ³Å»ßï ¿ ï»Õ³¹ñ»É ³ÛÝå»ë, áñ ³éç¨Ç Ù³ëÁ ÉÇÝÇ ÙÇ ÷áùñ Ã»ùí³Í ¹»åÇ ³é³ç, áñå»ë½Ç ³í»ÉÇ Ñ»ßï ÉÇÝÇ ÃéãÝÇ »ÉáõÙáõïÁ:

9. ´áõÛÝÁ ï»Õ³¹ñ»ÉÇë áõß³¹ñáõÃÛáõÝ ¹³ñÓñ»ù, áñ μÝÇ ³ÝóùÁ Ùáï ãÉÇÝÇ Í³éÇ ×ÛáõÕ»ñÇÝ: ¸³ Ï³ñáÕ ¿ Ñ»ßï³óÝ»É ·Çß³ïÇãÝ»ñÇ ÙáõïùÁ:

10. ºñμ»ÙÝ Ù³ñ¹ÇÏ Ï³ñÍáõÙ »Ý, áñ ÃéãáõÝÝ»ñÁ μÝ³¹ñáõÙ »Ý ³Ùáõñ ³Ùñ³óí³Í μÝ»ñáõÙ: ê³Ï³ÛÝ ¹³ ³Û¹ù³Ý ¿É ×Çßï ã¿: ´³½Ù³ÃÇí ÷áùñÇÏ ÃéãáõÝÝ»ñ Ý³ËÁÝïñáõÙ »Ý ³ÛÝåÇëÇ μÝ»ñ, áñáÝù ³Ùñ³óí³Í »Ý ³Ùñ³ÏÝ»ñáí ¨ Ñ»ßïáõÃÛ³Ùμ ×á×íáõÙ »Ý:

11. ¼μáë³Û·ÇÝ»ñáõÙ ¨ ³Ýï³éÝ»ñáõÙ ÃéãÝ³μÝ»ñÁ å»ïù ¿ ï»Õ³¹ñ»É 8-10 Ù, ÇëÏ μ»ñù³ïáõ ³Û·ÇÝ»ñáõÙ ¨ Ã÷áõïÝ»ñáõÙ` 4-8 Ù μ³ñÓñáõÃÛ³Ý íñ³:

12. ´áõÛÝÁ å»ïù ¿ ï»Õ³¹ñ»É ³ÛÝå»ë, áñ Ýñ³ ¹ÇñùÝ áõÕÕí³Í ÉÇÝÇ Ñ³ñ³í³ñ¨»ÉùÇó ¹»åÇ ÑÛáõëÇë-³ñ¨»Éù: ²Ûë ¹»åùáõÙ ³ÛÝ Ï³ñáÕ ¿ å³ßïå³Ýí³Í ÉÇÝ»É ¨° óáõñï »Õ³Ý³ÏÇÝ, ¨° ï³ù »Õ³Ý³ÏÇÝ:

13. ØÇÝã ÃéãÝ³μáõÛÝ å³ïñ³ëï»ÉÁ, å»ïù ¿ Ñ³ßíÇ ³éÝ»É, Ã» áñ ÃéãÝÇ Ñ³Ù³ñ ¿ å³ïñ³ëïíáõÙ ³ÛÝ: úñÇÝ³Ï, ÙÇ ÃéãÝÇ Ñ³Ù³ñ μáõÛÝÁ å»ïù ¿ ÉÇÝÇ áõÕÕ³Ñ³Û³ó ¹Çñùáí, ÇëÏ ÙÛáõëÇ Ñ³Ù³ñ` ÑáñÇ½áÝ³Ï³Ý:

14. ºÃ» μáõÛÝÁ å³ïñ³ëïíáõÙ ¿ ÷³ÛïÇó, å»ïù ã¿ ³ÛÝ Ý»ñëÇó Ñ³ñÃ»óÝ»É, áñå»ë½Ç ÃéãáõÝÁ Ï³ñáÕ³Ý³ Çñ ×³ÝÏ»ñáí Ñ»ßïáõÃÛ³Ùμ Ý»ñë áõ ¹áõñë ³Ý»É:

ÜÛáõÃÁ ïå³·ñáõÃÛ³Ý ¿ å³ïñ³ëï»É Ï»Ýë³μ³Ý³Ï³Ý ·ÇïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ã»ÏÝ³Íáõ, Î²Æ Ù³ëÝ³·»ï ²Ý³ÑÇï ¶³ëå³ñÛ³ÝÁ:

• Ø³ñ¹Á Ï³ñáÕ ¿ ³ÝÓñ¨Ç ï³Ï ÙÝ³É ¨ ãÃñçí»É, »Ã» Ý³ ·ïÝíÇ ³Ý³å³ïáõÙ: Æñ³Ï³ÝáõÙ ³Ý³å³ïÝ»ñáõÙ ³ÝÓñ¨Ý»ñ ÉÇÝáõÙ »Ý, μ³Ûó ³ÛÝ ï»ëÝ»É ¨ ÇÙ³Ý³É ¹ñ³ Ù³ëÇÝ ß³ï ¹Åí³ñ ¿, ù³ÝÇ áñ ³ÝÓñ¨Ç Ï³ÃÇÉÝ»ñÁ å³ñ½³å»ë ·»ïÝÇÝ ã»Ý Ñ³ëÝáõÙ ¨ û¹áõÙ ³ñ³· ·áÉáñßÇ³ÝáõÙ

»Ý:

• ²ØÜ úÑ³Ûá Ý³Ñ³Ý·Ç àõ³ÛÝëμ»ñ· ù³Õ³ùáõÙ ³Ù»Ý ï³ñÇ ÑáõÉÇëÇ 29-ÇÝ ³Ýå³ÛÙ³Ý ³ÝÓñ¨ ¿ ·³ÉÇë, ¨ ³Û¹ »ñ¨áõÛÃÁ Ïï¨Ç Ùáï Ñ³ñÛáõñ ï³ñÇ:

• ÐÝ¹Ï³ëï³ÝÇ â»ñ³åáõÝçÇ ù³Õ³ùÁ Ñ³Ù³ñíáõÙ ¿ ³Ù»Ý³³ÝÓñ¨³é³ïÝ ³ßË³ñÑáõÙ: ²Ûëï»Õ ï³ñ»Ï³Ý 26460 ÙÙ ï»ÕáõÙÝ»ñ »Ý ÉÇ-

ÝáõÙ:

[1] äñ³í¹ÇÝ³ ú.ì., ²ÏÝ³ñÏÝ»ñ ËáëùÇ ¨ Ó³ÛÝÇ å³ÃáÉá·Ç³ÛÇ í»ñ³μ»ñÛ³É, 1960:

Как сделать ребенка читателем.

ÐÐ ÎðÂàôÂÚ²Ü ºì ¶ÆîàôÂÚ²Ü Ü²Ê²ð²ðàôÂÚàôÜ Î¶Ü ÎðÂàôÂÚ²Ü ²¼¶²ÚÆÜ ÆÜêîÆîàôî ¶Çï³Ù»Ãá¹³Ï³Ý Ñ³Ý¹»ë ÐÇÙÝ³¹Çñ ¨ Ññ³ï³ñ³ÏÇã` ÎñÃáõÃÛ³Ý ³½·³ÛÇÝ ÇÝëïÇïáõï ¶ÉË³íáñ ËÙμ³·Çñª Î³ñÇÝ» ÂáñáëÛ³Ý Ü²Ê²Þ²ìÆÔ 4.2017 ÊÙμ³·ñ³Ï³Ý ËáñÑáõñ¹…

X100 1 / 16 : ì³×³éùÇ »ÝÃ³Ï³ ã¿: ¸åñáóÝ»ñÇÝ ïñíáõÙ ¿ ³Ýí×³ñ ¶ñ³ÝóÙ³Ý íÏ³Û³Ï³Ýª 1004: 375111, 67

Ø²ÜÎ²ì²ðÄàôÂÚàôÜ ºì Ðà¶º´²ÜàôÂÚàôÜ Ð. úÑ³ÝÛ³Ý ø³ÛÉ ³é ù³ÛÉ ¹»åÇ ÁÝÃ»ñó³ÝáõÃÛáõÝ Ï³Ù ÇÝãå»ë »ñ»Ë³ÛÇÝ ¹³ñÓÝ»É ÁÝÃ»ñóáÕ ....................................................................................................................... 53 Ðºî²øðøÆð ¾ ÆØ²Ü²È ........................................................................................ 59 àõêàõòØ²Ü ØºÂà¸ÆÎ² §Êàêø…

ß³ñáõÝ³ÏáõÙ ¿ Î³å³ÝÇ §Ñ. 13 ÑÇÙÝ³Ï³Ý ¹åñáó äà²Î¦-áõÙ: ²Ù÷á÷³·Çñ: î³ññ³Ï³Ý ¹³ë³ñ³ÝÝ»ñáõÙ Ù³Ûñ»ÝÇÇÝ Ñ³ïÏ³óí³Í Å³Ù³ù³Ý³ÏÇóª Çμñ¨ ³ÝÑñ³Å»ßï μ³Õ³¹ñÇã, ß³μ³Ã³Ï³Ý Å³Ù»ñÇó Ù»ÏÁ Ñ³ïÏ³óíáõÙ ¿ ³ß³Ï»ñïÝ»ñÇ Ëáëù³ÛÇÝ Ï³ñáÕáõÃÛáõÝÝ»ñÇ…

Ð³Ýñ³Ñ³Ûï ¿ª »ñ»Ë³Ý»ñÇ ËáëùÇ ¨ Ñ³Õáñ¹³ÏóÙ³Ý Ï³ñáÕáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ½³ñ·³óáõÙÝ Çñ³Ï³Ý³óíáõÙ ¿ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý Ù»ç, ÇëÏ ³Û¹ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý ß³ñÅÇã áõÅÁ Ñ³Õáñ¹³ÏóÙ³Ý å³Ñ³ÝçÝ ¿: Þñç³å³ïÇ Ñ»ï Ñ³Õáñ¹³ÏóÙ³Ý å³Ñ³ÝçÁ ¨…

²Ûë Ñ³Ù³ï»ùëïáõÙ ï»ùëïÁ ¹Çï³ñÏáõÙ »Ýù áñå»ë Ëáëù³ÛÇÝ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý ³ñ¹ÛáõÝù, ³Ý¹ñ³¹³éÝáõÙ ï»ùëïÇ ï»ë³ÏÝ»ñÇÝ, ÇÝãå»ë Ý³¨ Ëáëù³ÛÇÝ Å³Ýñ»ñÇÝª áñå»ë ï»ùëïÇ ï³ñ³ï»ë³ÏÝ»ñÇ: Úáõñ³ù³ÝãÛáõñ ï»ùëï Ñ³Õáñ¹³ÏóáõÃÛáõÝ ¿ª ÇÝã-áñ μ³ÝÇ…

³ñ³ñùÝ»ñÝ ¿É Ù³ñ¹Ï³Ýó ³ñ³ñùÝ»ñÇ ÝÙ³Ý »Ý: ºñμ ¿·Á Óí»ñ ¿ ³ÍáõÙ áõ ÃáõËë ÝëïáõÙ, ³ñáõÝ Ï»ñ³ÏñáõÙ ¿ Ýñ³Ý, ßáÛáõÙ, ÷³Û÷³ÛáõÙ áõ ÝáñÇó ëÉ³ÝáõÙ ¹»åÇ »ñÏÇÝù:…

I. Ü³Ë³å³ïñ³ëï³Ï³Ý ÷áõÉ • àÕçáõÛÝÇ ³ñ³ñáÕ³Ï³ñ·: ¸³ëÇ Ã»Ù³ÛÇ Ñ³Õáñ¹áõÙ: • îÝ³ÛÇÝ Ñ³ÝÓÝ³ñ³ñáõÃÛ³Ý ëïáõ·áõÙ: • ²é³çÇÝ ¨ »ñÏñáñ¹ ¹³ë³ñ³ÝÝ»ñáõÙ ³Ýó³ÍÇ ÏñÏÝáõÃÛáõÝ:

T-³Ó¨ ³ÕÛáõë³Ï (ùÝÝ³ñÏáõÙ) ØËÇÃ³ñ»É âÙËÇÃ³ñ»É ³Ûá, áã ³Ûá, áã »±ñμ, ÇÝãá±õ »±ñμ, ÇÝãá±õ • î»Õ»ÏáõÃÛáõÝª Å»ëï»ñÇ Ù³ëÇÝ: Æ±Ýã ¿ ÙÝç³Ë³ÕÁ: • Ê³Õ»ñª §ØÝç³Ë³Õ¦, §Â³ñ·Ù³ÝÇãÝ»ñ¦: •…

I ¨ II ¹³ë³ñ³ÝÝ»ñáõÙ ³Ýó³ÍÁ: ²é³ÝÓÝ³óÝ»É áÕçáõÛÝÇÝ ¨ μ³ñ¨ÇÝ í»ñ³μ»ñáÕ ËáëùÁ, μ³é»ñÝ áõ ³ñï³Ñ³ÛïáõÃÛáõÝÝ»ñÁ: • ÆÝãå»±ë »Ý μ³ñ¨áõÙ Ï»Ý¹³ÝÇÝ»ñÁ: • ÆÝãå»±ë »Ý áÕçáõÝáõÙ ¨ Ññ³Å»ßï…

³) î³ÝÁ å³ïñ³ëïí»É ¹»ñ³Ë³ÕÇ (¹áõñ »Ï³Í ¹ñí³·Á): μ) ÜÏ³ñ»É ÙÇ ¹ñí³·: ·) ¶ïÝ»É Ñ³ïí³ÍÝ»ñ (ó³ÝÏáõÃÛ³Ùμ), áñáÝù ³ñï³Ñ³ÛïáõÙ »Ýª Ññ³Ù³Ý, å³Ñ³Ýç, ËÝ¹ñ³Ýù, ³Õ³ã³Ýù, Ñ³ñóáõÙ, Ñ³Ý¹ÇÙ³Ý³Ýù, ëå³éÝ³ÉÇù,…

РЕЗЮМЕ АНАИТ АРАКЕЛЯН

¼²ðÆÜº ê²ðÆ´ºÎÚ²Ü 2003 Ã ․ ³í³ñï»É ¿ ºñ¨³ÝÇ Ê. ²μáíÛ³ÝÇ ³Ýí. å»ï³Ï³Ý Ù³ÝÏ³í³ñÅ³Ï³Ý Ñ³Ù³Éë³ñ³ÝÁ£ 1997-Çó ÙÇÝã ûñë ³ßË³ïáõÙ ¿ ºñ¨³ÝÇ Ê . ²μáíÛ³ÝÇ ³Ýí ․…

·áñÍÁÝÃ³óáõÙ£ ²ÛÝ ¹³ë»ñÁ, áñï»Õ ÏÇñ³éíáõÙ »Ý Ë³Õ³ÛÇÝ ï»ËÝáÉá·Ç³Ý»ñ, ¹³éÝáõÙ »Ý ³í»ÉÇ ³ñ¹ÛáõÝ³í»ï, μ³ñÓñ³ÝáõÙ ¿ ÏñÃáõÃÛ³Ý ¨ ¹³ëïÇ³ñ³ÏáõÃÛ³Ý áñ³ÏÁ, ù³ÝÇ áñ Ë³Õ³ÛÇÝ ·áñÍÁÝÃ³óÁ ·ñ³íáõÙ ¿ ³ÙμáÕç…

Как сделать ребенка читателем.

Ì³éÇó ù³ÕÇ°ñ ³ÛÝ ÃÇíÁ, áñÇ ÙÇ³íáñÝ»ñÇ Ï³ñ·áõÙ 9 ÃÇíÝ ¿, ÇëÏ ÙÛáõë »ñÏáõ Ï³ñ·»ñÇ Ãí»ñÁ 3–áí ÷áùñ »Ý ÙÇ³íáñÇó: ²Û¹ ÃíÇ Ý³Ëáñ¹ ÃÇíÁ 264 ¿£…

Ù³Ã»Ù³ïÇÏ³ÛÇó£ Þ³ï»ñÇÝ ¿ Ñ³ÛïÝÇª áñ μ³½Ù³å³ïÏÙ³Ý ³ÕÛáõë³ÏÇ áõëáõóáõÙÁ ¹Åí³ñáõÃÛáõÝ ¿ ³é³ç³óÝáõÙ ³ÛÝ ÇÙ³ëïáí, áñ Ûáõñ³óÝ»Éáõ Ñ³Ù³ñ å»ïù ¿ ³ß³Ï»ñïÁ Ñ³ëÏ³Ý³ áã ÙÇ³ÛÝ μ³½Ù³å³ïÏÙ³Ý ·áñÍáÕáõÃÛ³Ý ÇÙ³ëïÁ…

Гуревич А. М. Ролевые игры и кейсы в бизнесс-тренингах

Î²ðÆÜº Ð²ðàôÂÚàôÜÚ²Ü ÌÝí»É ¿ 1962Ã ․ êÛáõÝÇùÇ Ù³ñ½Ç Î³å³Ý ù³Õ³ùáõÙ£ ²í³ñï»É ¿ Ê ․ ²μáíÛ³ÝÇ ³Ýí³Ý ÐäØÐ ï³ññ³Ï³Ý ÏñÃáõÃÛ³Ý Ù»Ãá¹Ç- Ï³Ý»ñÇ ý³ÏáõÉï»ïÁ£ ²ßË³ïáõÙ ¿ Î³å³ÝÇ…

Üå³ï³ÏÁ 1) ê»ñ ¨ Ñ³ñ·³Ýù ³ñÃÝ³óÝ»É Ñ³Ûñ»ÝÇùÇ ¨ ³½·³ÛÇÝ ³ñÅ»ùÝ»ñÇ ÝÏ³ïÙ³Ùμ: 2) Ø³Ûñ ù³Õ³ùÇ å³ïÙáõÃÛ³Ý Í³·Ù³Ý í»ñ³μ»ñÛ³É ·Çï»ÉÇùÝ»ñÇ Ñ³Õáñ - ¹áõÙ: 3) §¾¦ ÑÝãÛáõÝ-ï³éÇ ËáñÑñ¹³íáñáõÃÛ³Ý…

¸³ëÁ ß³ñáõÝ³ÏíáõÙ ¿ Ñ³ñó³¹ñáõÙÝ»ñáí: ³) à±ñÝ ¿ Ù»ñ Ù³Ûñ ù³Õ³ùÁ: μ) Æ±Ýã ï»ë³ñÅ³Ý í³Ûñ»ñ »ù ï»ë»É Ù»ñ Ù³Ûñ³ù³Õ³ùáõÙ ·) Æ±Ýã ·Çï»ù Ù»ñ Ù³Ûñ³ù³Õ³ùÇ Ù³ëÇÝ, ù³ÝÇ±…

ºñ»Ë³Ý»ñÇ »ñ¨³Ï³ÛáõÃÛ³Ý ³ëïÇ×³ÝÁ ëïáõ·»Éáõ Ýå³ï³Ïáí áõëáõóÇãÁ Ñ³ñó ¿ áõÕÕáõÙ. -ÆÝãåÇëÇ±Ý Ïáõ½»Ý³ÛÇù ï»ëÝ»É Ù»ñ Ù³Ûñ ù³Õ³ùÝ ³å³·³ÛáõÙ: ²é³ç³ñÏíáõÙ ¿ É³í³·áõÛÝ ·³Õ³÷³ñÝ»ñÁ å³ïÏ»ñ»É ÝÏ³ñÝ»ñÇ ÙÇçáóáí: -ÆÝãå»ë ï»ë³ù…

¶áñ·Ç íñ³ ï»Õ³¹ñí³Í ï³é»ñÁ ÑÝ³ñ³íáñ ¿ ¹³ë³íáñ»É »é³·áõÛÝ ¹ñáßÇ ·áõÛÝ»ñÇ Ñ³çáñ¹³Ï³ÝáõÃÛ³Ùμ (Ï³ñÙÇñ, Ï³åáõÛï, Ý³ñÝç³·áõÛÝ): Ð³í»ñÅáõÃÛ³Ý Ýß³ÝÇ ï³Ï å³ïÏ»ñí³Í §¾¦ ï³éÁ Ï³ñáÕ ¿ Ý»ñÏ»É ¹³ë³ñ³ÝÇ É³í³·áõÛÝ…

Психологический журнал. N5, 1991 г

КАРИНЕ АРУТЮНЯН РАЗВИТИЕ МЫШЛЕНИЯ

öÆðàô¼² Øàõð²¸Ú²Ü ÌÝí»É ¿ 1977 Ã. È»ÝÇÝ³Ï³Ý ù³Õ³ùáõÙ: êáíáñ»É ¨ ³í³ñï»É ¿ ¶ÛáõÙñÇÇ å»ï³Ï³ÝÙ³ÝÏ³í³ñÅ³Ï³Ý ÇÝëïÇïáõïÁ ¨ ëï³ó»É ï³ññ³Ï³Ý ¹³ë³ñ³ÝÝ»ñÇ áõëáõóãÇ áñ³Ï³íáñáõÙ: ²ßË³ï»É ¿ ºÂÎ²äÆ ¶ÛáõÙñáõ…

×ÏáõÝáõÃÛáõÝÁ, ÇÝùÝáõëáõóÙ³Ý Ñ³ÏáõÙÁ, ÇÝùÝáõñáõÛÝáõÃÛáõÝÁ, ³Ù»Ý³³ÝÑÝ³ñÇÝ Çñ³íÇ×³ÏÝ»ñÇó »Éù ·ïÝ»Éáõ Ó·ïáõÙÁ ¨ Ï³ñáÕáõÃÛáõÝÁ: Îñ»³ïÇíáõÃÛáõÝÝ ³é³í»É ³ñ¹Ç³Ï³Ý ¿ ¹³ñÓ»É áã ÙÇ³ÛÝ ³ñí»ëïÇ, ³ÛÉ¨ ³Ù»Ý³ï³ñμ»ñ μÝ³·³í³éÝ»ñÇ Ù³ëÝ³·»ïÝ»ñÇ Ñ³Ù³ñ: Ä³Ù³Ý³Ï³ÏÇó…

ãÇ Ï³ï³ñí»Éáõ Ù»Ë³ÝÇÏáñ»Ý. ëáíáñáÕÁ §å³ï×»Ý³Ñ³ÝÙ³Ý ë³ñù¦ ã¿: ØÇ³Å³Ù³Ý³Ï Ý³ å»ïù ¿ áõÝ»Ý³ Ñá·¨áñ μ³ñÓñ ³ñÅ»ùÝ»ñ, ëÇñ»Éáõ, Ï³ñ»Ïó»Éáõ Ù»Í áõÝ³ÏáõÃÛáõÝÝ»ñ: ÆÝÓ Ñ³Ù³ñ ëÏ½μáõÝùÝ»ñÇ ëÏ½μáõÝù ¿ ³ÛÝ…

». 19 + 25 + 36 = 80, 25 + 36 = 80 - 19 ¹. 6 + 8 = 13 + 1, (11 –…

¿ Ñ³ñÃ»É Ý»ñ¹³ë³ñ³Ý³Ï³Ý Ñ³Ï³ëáõÃÛáõÝÝ»ñÁ: ²ß³Ï»ñïÝ»ñÇÝ ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝ ¿ ï³ÉÇë í»ñÉáõÍ»É Ý³ËÏÇÝáõÙ ³ë³ÍÝ áõ ³ñ³ÍÁ, ·ïÝ»É ëË³ÉÁ ¨ áõÕÕ»É ³ÛÝ: ÆÝÓ Ñ³Ù³ñ §»ñÏñáñ¹³Ï³Ý ³é³ñÏ³Ý»ñ¦ ãÏ³Ý. »ñ³ÅßïáõÃ³ÝÁ, Ï»ñå³ñí»ïÇÝ…

Решение нестандартных задач как средство развития творческих способностей младших школьников (опыт работы учителя начальных классов школы

Î²Æ Ý³Ë³¹åñáó³Ï³Ý ¨ ï³ññ³Ï³Ý ÏñÃáõÃÛ³Ý μ³ÅÝÇ í³ñÇã Î³ñÇÝ» ÂáñáëÛ³ÝÁ: ²Ù÷á÷³·Çñ: Ø³ÝÏ³å³ñï»½áõÙ »ñ»Ë³Ý»ñÇ ËáëùÇ ½³ñ·³óÙ³Ý Ï³ñ¨áñ³·áõÛÝ ËÝ¹ÇñÝ»ñÇó Ù»ÏÁ ÑÝãÛáõÝ³ÛÇÝ ÏáõÉïáõñ³ÛÇ ¹³ëïÇ³ñ³ÏáõÙÝ ¿: Ð»Ýó Ý³Ë³¹åñáó³Ï³Ý ï³ñÇùÝ ¿…

1. ù»ñ³Ï³Ý³Ï³Ý Ó¨»ñÁ: àõÕÕ³Ëáë³Ï³Ý Ï³éáõóí³ÍùÇ Ù»ç ÙïÝáõÙ ¿ áã ÙÇ³ÛÝ ³ñï³ë³ÝáõÃÛáõÝÁ, ³ÛÉ¨ ß»ßï³¹ñáõÙÁ, ³ÛëÇÝùÝª μ³Ý³íáñ ËáëùÇ Ñ³ïáõÏ ³ñï³Ñ³ÛïáõÙÁ: 2. ÊáëùÇ ³ñï³Ñ³Ûïã³Ï³ÝáõÃÛ³Ý Ó¨³íáñáõÙ: ÊáëùÇ ³ñï³Ñ³Ûï չ…

Ëáëùáí »ñ»Ë³Ý Ñ»ßï ¿ ÙïÝáõÙ Ñ³Õáñ¹³ÏóáõÃÛ³Ý Ù»ç Ù»Í³Ñ³ë³ÏÝ»ñÇ ¨ Ñ³ë³Ï³ÏÇóÝ»ñÇ Ñ»ï, Ñëï³Ïáñ»Ý ³ñï³Ñ³ÛïáõÙ ¿ Çñ Ùïù»ñÝ áõ ó³ÝÏáõÃÛáõÝÝ»ñÁ: ²ñï³ë³Ý³Ï³Ý Ã»ñáõÃÛáõÝÝ»ñáí ËáëùÁ ¹Åí³ñ³óÝáõÙ ¿ Ù³ñ¹Ï³Ýó Ñ»ï…

²ñï³μ»ñÙ³Ý ³å³ñ³ïÇ ß³ñÅáõÝ³ÏáõÃÛ³Ý /ÙáïáñÇÏ³ÛÇ/ ½³ñ·³óÙ³ÝÁ Ýå³ëïáõÙ »Ý ÑÝã³ñï³ë³Ý³Ï³Ý μÝáõÛÃÇ ï³ñμ»ñ Ë³Õ»ñª §àí ÇÝãå»±ë ¿ Ï³ÝãáõÙ¦, §Æ±Ýã ¿ ÑÝãáõÙ¦, §à±í ¿ ³åñáõÙ ïÝ³ÏáõÙ¦ ¨ ³ÛÉÝ: ú·ï³·áñÍíáõÙ…

ÐÝãÛáõÝÇ ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý Ï³Û³óáõÙÁ ëÏëíáõÙ ¿ Ãáù»ñÇó: ÐÝãÛáõÝÇ ÉñÇí μ³ó³Ï³ÛáõÃÛ³Ý Ï³Ù ¹ñ³ ³ÝÏ³ÛáõÝ ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³Ý ¹»åùáõÙ Ñ³×³Ë ÝÏ³ïíáõÙ ¿ Ý³Ë³¹åñáó³Ï³ÝÝ»ñÇ Ùáï, μ³í³Ï³Ý ¿ »ñ»Ë³ÛÇ áõß³¹ñáõÃÛáõÝÁ Ï»ÝïñáÝ³óÝ»É ³Û¹…

IV ÷áõÉ: Ê³éÝíáÕ ÑÝãÛáõÝÝ»ñÇ ï³ñμ»ñ³ÏÙ³Ý ÷áõÉ: ¸ñ³ ÑÇÙùáõÙ ÁÝÏ³Í ¿ ï³ñμ»ñ³Ï³ÛÇÝ ³ñ·»É³ÏáõÙÁ: ÐÝãÛáõÝÝ»ñÇ ï³ñμ»ñ³ÏÙ³Ý ³ßË³ï³ÝùÁ ëÏëíáõÙ ¿ ÙÇ³ÛÝ ³ÛÝ ¹»åùáõÙ, »ñμ »ñÏáõ Ë³éÝíáÕ ÑÝãÛáõÝÝ»ñ Ï³ñáÕ…

ÊáëùÇ ÑÝãÛáõÝ³ÛÇÝ ÏáõÉïáõñ³ÛÇ áõëáõóÙ³Ý ³ßË³ï³ÝùÇ Ó¨»ñÁ ºñ»Ë³Ý»ñÇ ÏáÕÙÇó Ù³Ûñ»ÝÇ É»½íÇ μáÉáñ ÑÝãÛáõÝÝ»ñÇ ³ñï³ë³ÝáõÃÛ³ÝÁ ïÇñ³å»ï»ÉÁ ÑÝ³ñ³íáñ ¿ ÙÇ³ÛÝ ËáëùÇ ½³ñ·³óÙ³Ý ×Çßï áõÕÕáñ¹Ù³Ý ¹»åùáõÙ: ÊáëùÇ ÑÝãÛáõÝ³ÛÇÝ ÏáÕÙÇ…

ÜÙ³Ý å³ñ³åÙáõÝùÝ»ñáõÙ ÁÝ¹ûñÇÝ³ÏÙ³Ý Ñ³Ù³ñ ³ÝÑñ³Å»ßï ¿ ³å³Ñáí»É ÑÝãÛáõÝÇ ³ñï³μ»ñÙ³Ý Ñëï³Ï óáõó³¹ñáõÙ: úñÇÝ³ÏÇ ÁÝÏ³ÉáõÙÁ å»ïù ¿ ÉÇÝÇ ÉÇ³ñÅ»ù: ºñ»Ë³Ý»ñÇÝ ãÇ Ï³ñ»ÉÇ ß»Õ»É ß³ñÅáõÙÝ»ñáí, Ë³Õ³ÉÇùÝ»ñáí ¨ ³ÛÉ…

ß³ñÅáõÙÝ»ñ, ¨ Ñ³Ù³Å³Ù³Ý³ÏÛ³ ³ñï³μ»ñ»É ÑÝãÛáõÝÝ»ñ: Þ³ñÅáõÙÝ»ñÝ ³Ûë ï³ñÇùáõÙ ³ñ·»É³ÏáõÙ »Ý Ëáëù³ÛÇÝ ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝÁ: ²ñï³μ»ñÙ³Ý óáõó³¹ñáõÙÁ ¨ ß³ñÅáõÙÝ»ñÇ Ï³ï³ñáõÙÁ ÝáõÛÝå»ë ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝ ã»Ý ï³ÉÇë »ñ»Ë³ÛÇÝ ÉÇ³ñÅ»ù ÁÝÏ³É»É ÑÝãÛáõÝÇ…

Алексеева М.М., Яшина Б.И. Методика развития речи и обучения родному языку дошкольников:

постановка звуков речи ребенка способствует успешной организации подготовки к школе и решению других проблем. Ðá¹í³ÍÁ Ý»ñÏ³Û³óí»É ¿ ïå³·ñáõÃÛ³Ý 05. 07. 2017Ã: ÈàôêÆÜº Ø²ðîÆðàêÚ²Ü ÌÝí»É ¿…

²Ù÷á÷³·Çñ: Ü³Ë³¹åñáó³Ï³ÝÇ Ñ³Ù³ñ ÝÏ³ñãáõÃÛáõÝÁ ÝáõÛÝù³Ý μÝ³Ï³Ý å³Ñ³ÝçÙáõÝù ¿, áñù³Ý Ë³ÕÁ: ºñ»Ë³Ý ÝÏ³ñ»Éáí Ë³ÕáõÙ ¿ ¨ Ë³Õ³Éáí` ÝÏ³ñáõÙ: ¶áÛáõÃÛáõÝ áõÝ»Ý ÝÏ³ñãáõÃÛ³Ý ï³ñμ»ñ ï»ë³ÏÝ»ñ, áñáÝù Ï³ñáÕ »Ý…

Ü³Ë³å³ïñ³ëï³Ï³Ý ³ßË³ï³Ýù: ²ÝóÏ³óíáõÙ »Ý Ã»Ù³ïÇÏ Ë³Õ»ñ` §î³ù-ë³éÁ¦, §Â³ßÏÇÝ³Ïª ÓÙé³Ý Ñ³Ù³ñ¦, §¶áñ·ª ÒÛáõÝ» Ã³·áõÑáõ Ñ³Ù³ñ¦: ä³ñ³åÙáõÝùÇ ÁÝÃ³óùÁ ÊÃ³ÝÙ³Ý ÷áõÉ î³ù ¨ ë³éÁ ·áõÛÝ»ñÇ í»ñ³μ»ñÛ³É ·Çï»ÉÇùÝ»ñÝ ³Ùñ³Ï³Û»Éáõ…

ÜáõñÇÝ. - ÞÝáñÑ³Ï³ÉáõÃÛá°õÝ, áñ û·Ý»óÇù ÇÝÓ, »ñ»Ë³Ý»°ñ: ²ÛÝáõ³Ù»Ý³ÛÝÇí, »ë áõ½áõÙ »Ù í»ñ³¹³éÝ³É ¹»åÇ ï³ù ³Ù³é: Þ³ï »Ù ïËñáõÙ, »ñμ Ùï³ÍáõÙ »Ù, Ã» ÇÝãå»ë å»ïù ¿…

ËñïíÇÉ³ÏÇÝ Ï×³Ý³å³ñÑ»Ýù ¹»åÇ ï³ù »ñÏÇñ, ÇëÏ ÙÇÝã ³Û¹ ÃáÕ ËñïíÇÉ³ÏÁ μáõÅíÇ: ºñ³½áõÙ »Ýù ³Ùé³Ý Ù³ëÇÝ ÜÏ³ñãáõÃÛáõÝª é»ïÇÝáí /³í³· ËáõÙμ/ ä³ñ³åÙáõÝùÇ Ýå³ï³ÏÁª »ñ»Ë³Ý»ñÇÝ Í³ÝáÃ³óÝ»É áã ³í³Ý¹³Ï³Ý…

(Ê³ïáõïÇÏ) ¸³ëïÇ³ñ³Ï. - ¶»Õ»óÇÏ »Ý Í³ÕÇÏÝ»ñÁª ²Ù»Ý Ù»ÏÁ ÛáõñáíÇ: ÞÝáñÑ³Ï³É »Ýù ù»½ ³Ù³é, àñ ïí»É »ë Ù»½ Í³ÕÇÏÝ»ñ ³ÝÑ³Ù³ñ: -Þ³ï Ñ»ï³ùñùÇñ ¿: ÆëÏ »ë ÙÇ…

РЕЗЮМЕ ЛУСИНЕ МАРТИРОСЯН

2014Ã. ÁÝ¹áõÝí»É ¿ ¶»Õ³ñùáõÝÇùÇ ï³ñ³Í³ßñç³Ý³ÛÇÝ å»ï³Ï³Ý ùáÉ»çª §Ü³Ë³¹åñáó³Ï³Ý ÏñÃáõÃÛáõÝ¦ μ³ÅÇÝÁ ¨ ëï³ó»É §Ü³Ë³¹åñáó³Ï³Ý ï³ñÇùÇ »ñ»Ë³Ý»ñÇ ¹³ëïÇ³ñ³Ï¦ áñ³- Ï³íáñáõÙÁ: 2008 Ã. ÙÇÝã ûñë ³ßË³ïáõÙ ¿ ¶³í³éÇ…

Скачать файл