Конспект урока по марийскому языку "Ь буква"

Марий азбука

Туныктышо: Кириллова Ирина Геннадьевна

Тунемме тӧнеж: Морко район Шӱргыял тӱҥ общеобразовательный школ

Класс: 1

Тема: ь буква.

Цель: ь буква дене палдараш, ончылно шогышо согласный йӱкын пушкыдылыкшым ончыкташ кучылталтмыжым умылтараш, шомаклаште пушкыдо согласный йӱк-влакым палпш да муаш полшаш,  ь букван мут-шамычым чын возымашке виктараш.

Задаче-влак: Шке кутырымым да ен ойлымым, тыгак книга йылмым кумылын эскераш тунемше – влаклан полшаш;

Икте-весым пагален, шыман мутланен мошташ кумыландаш.

Шке шонымым умылтарен да каласкален мошташ туныкташ.

                   Урокын эртымыже.

1.Организационный ужаш.

Йынгыр йукшо шергылтеш,

Парт коклаш шинчаш ужеш.

Чылалан манам «салам»

Шинчымашым погаш, сай отметкым налаш
Икте-весылан тыланена.

Тыланем

Кугу

Сеҥымашым

Керек кунам

Да керек куштат

Салам лийже!

1.     Речевая гимнастика. Слоган картычке-влакым ойыркален лудмаш: мӱ, нӱ, ҥа, ҥе, тӱ, кӧ,  ҥо, пӱ, гӧ, ,йӱ, йӧ.

2.     Тунемашлан цельым шындымаш. (кроссенсым пален налаш)

- Таче урокышто мо нерген тунемаш тӱҥалына? Могай урокын темыже?

- а те таче урокыш могай кумыл дене толында? (сай, поро, куаныше).

- а теве тиде йочан могай кумылжо? (сырен)

- «Сырен» мутым слоглан шелаш. Мыняр слог? Кокымшо слогшо могай? Пытартыш йӱкшӧ могай шокта? Тиде йӱк нерген те мом паледа? (соглас., пеҥгыде). Пеҥгыде согласный Н йӱкым ончыкташлан могай буква кучылталтеш? (ик Н буква). Доскаш йочалан возаш йодаш.

- А паледамолан сырен? Туштым туштенам да тудо пален огыл. Айста кумылжым нӧталына, туштым палаш полшена.

- «Сирень» мутым слоглан шелаш, Кокымшо слогшо могай? Пытартыш йӱкшӧ могай? Тиде йӱк нерген те мом паледа? (согл., пушкыдо) Пушкыдо соглас.-влакым ужар тӱс дене ончыктена. А теве «сирень» мутышто пушкыдо н соглас. йӱкым  возымаште палемдаш кок буква кӱлеш: Н ден Ь.

Пушкыдо палын уло пале-

Йӱкшӧ йомын тидым пале.

3.     Лудына.

Йоча-влак, йоча-влак,

         Лудмашдаже могайрак?

                 Ме чылан, ме чылан

                 Лудына моткоч устан.

4.     Минутка чистописания.

Тендан дене кӧ гала.

Ударакын возгала?

                    Уке, шол, ме чылан

                    Возена моткоч чаткан.

-(слайдым ончена)А ынде чылан моторын шинчына. Тетрадьым почса. Пушкыдо палым возена. Моторын возышо йочам мокталташ.

5.     Физкультпауза.

Возена ме, возена

Рӱж кынел шогалына.

Топ-топ-топ тавалтена,

Совым роп-роп перена.

Тыге меже канена,

Ынде шыыпак шинчына!

6.     Мутым муаш, тетрадьыш возаш.

(слайд) Йоча-влак, тыланда лудаш мутым возен ямдыленам ыле. Кенета, юзо мардеж ала-кушеч толын лекте да уло вийже дене пуале. Буква-влакем варалт пытыш. Могай мутшо лийыныт мый кагазеш возен коденам ,доскаште возаш полшыза.  ( вара лудына, тетрадьыш возен кодена, пушкыдо палым йымач удыралына)

шоло-шольо

анык- аньык

- Ноенат пытышым, юзо мардеж дене кучедалын. Йӧра, те полшышда.

7.     Азбука почеш столбикысе шомак-влакым лудмаш. Мыскара-влакым лудмаш да модын ончыктымаш.

-Мыскара-влакыште ь палан могай мут-влак улыт? Тиде мут-влак руш йылме гычын пуреныт.

8. Урокым иктешлымаш.

       Урокышто мыланем келшен…

Урокышто мый пален нальым…