Коркем жазу

Көркем жазу пәнінің бағдарламасы және соған сай дайындалған сабақ жоспарларының толық нұсқалары 2 нұсқада берілген Түсінік хат   Курс тақырыбы: «Көркем жазу» Жүргізу формасы: танымдық сабақ, аралас сабақ, жарыс, дәстүрлі. Курсты аяқтау: жазу жұмыстары Аптасына 1 сағат. Жылына  34 сағат.     Көркем жазу оқушының келген күнімен жазымен басталады. Әдемі жазуды меңгерудің әр адамға маңызы өте зор. Әдемі жазу бұл мәдениеттің белгісі, әрі сол жазуды оқитын адамға көзқарасы, құрметі. Көркем жазудың мақсаты ­ дұрыс, анық және тез жазуды қалыптастыру. Оқушының каллиграфиялық қабілетін қалыптастырудың педагогикалық қоғамдық тәрбиелік мәні зор. Сабақ үстінде оқушылардың негізгі білім, білік дағдыларын қалыптастыру болса, ауызша айтқандарын дәптерге каллиграфия ережелерін сақтап жазу қиын да, маңызды да қағидалардың бірі болып табылады. 1 ­ сыныптағы «Көркем жазу» таңдау пәнінің негізгі мақсаты – қазақ әліпбиіндегі әріптерді, сөздерді, сөйлемдерді, көркем, түсінікті, таза жазуға дағдыландыру.         Каллиграфия ережелерін сабақ үстінде оқушыларға толық меңгерту оңайға түспейді. Сондықтан, оқушылардың каллиграфиясын қалыптастыруда бұл пәннің ролі ерекше.          Ұсынылып отырған жоспар 1 – сыныптағы оқу курсының бағдарламасына сәйкестендірілген. Жатқа жазу, көшіріп жазу, шағын шығармалар оқушылардың зейінін, есту қабілеттерін, есте сақтауды дамытады. Сондай­ақ жоспарда оқушылардың шығармашылық қабілетін дамытатын жұмыс түрлері бар. Сонымен қатар оқушылардың ой ­ өрісі мен дүниетанымын кеңейтуге өз ықпалын тигізеді.                  Көркем   жазу   оқушыларды   сауаттылыққа,   ұқыптылыққа,   оқушының   каллиграфиялық   қабілетін қалыптастырудың  педагогикалық,   қоғамдық   тәрбиелік  мәні   зор.   Әріп  таңбаларын   әдемі,   көркем   етіп  салуға жаттықтыру   мақсатында   жүргізілетін   жұмыстар   оқушы   бойына   жақсы   қасиеттердің   қалыптасуына   ықпалы етеді.Таза,   әдемі,   дұрыс   жазуды   талап   ету   оқушының   әсемдік   сезімін   оятып,   мінез­құлқын   тәрбиелеп, жауапкершілікке, ұқыптылыққа үйретеді. Бұл тұрғыдан қарағанда көркем жазу курсы оқушыларға бағыт­бағдар береді.        Ол үшін алдымен оқушылардың қолының икемділігі мен көзбен мөлшерлеу қабілетін жетілдірудің маңызы  зор. Әріп элементтерін үйреткенде соларға сәйкес келетін таңбалар таңдап алынады. Буын, сөз жазуда әріп  таңбаларын бір­біріне қосып жазудың (ілмек сызық, жанастыру арқылы) тәртібі қатаң сақталады.        Бұл курс Қазақстан Республикасы үкіметінің 2012 жылғы 23 тамыздағы №1080 қаулысы мен бекітілген ҚР  мемлекеттік жалпы білім беру стандарты негізінде Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2012  жылғы 8 қарашадағы Қазақстан Республикасындағы бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім берудің үлгілік оқу жоспарларын бекіту туралы №500 бұйрығына негізделген.  Мақсаты:         Оқушылардың жазу дағдысын көркемдеу, сұлу жазуға машықтандыру. Өз ойын ауызша да, жазбаша да  сауатты жеткізе білуін жетілдіру. Ауызекі және жазба тілде қарым­ қатынас жасау дағдыларын дамыту,  орфографиялық дағдылар мен көркем жазу дағдыларын қалыптастыру.Жазудың түрлі тәсілдері /көшіріп жазу,  әріптік, буындық, сөздік, сөйлем, шағын мәтін т.б.арқылы сауатты жазуға үйрету.  Міндеттері: ­бас және кіші әріптерді каллиграфия талаптарына сай жазуға дағдыландыру; ­әріптерді бір­бірімен өзара байланыстыра қосып жазуға үйрету; ­сауатты жазу дағдыларын қалыптастыру; ­эстетикалық талғамға сай жазу әрекетін игеру арқылы каллиграфиялық көркем жазуын қалыптастыру; Күтілетін нәтижелері: ­әріптерді каллиграфия талаптарына сай жазуға дағдыланады; ­әріптер сырын толық игеруге мүмкіндік алады; ­грамматикалық тапсырмаларды орындай алуға машықтанады; ­шығармашылық тапсырмаларды орындап үйренеді. ­ сауатты жазу дағдылары қалыптасады; Пайданылған  әдебиеттер: 1.«Әліппе» 1 сынып әдістемелік құрал, Алматы 2012 ж. 2. «Көркем жазу» ,авторлары Бекова Г.М.,Демеуова Г.Т.,Талдықорған 1997ж. 3. «Көркем жазу» дәптері,авторлары К.Калмухамбетова,К.А.Ерешева,Ұ.Ботабаева 1сынып   Алматыкітап 2012жыл 4. 2 ­ сыныпқа арналған «Көркем жазу» дәптері №1, №2, К. Ерешева, Ш. Ыдырысова. 5. Қазақ тілінен сын жұмыстары ( 1 ­ 4 сыныптар) К. Ерешева, Ұ. Ботабаева, Р. Муханова. «Өлке»  баспасы, Алматы, 2008 6. Мақал – мәтелдер ( 1 ­ 4 сыныптарға арналған), «Өнер» баспасы, Алматы 2007 І нұсқа № Сабақ тақырыбы Сағат саны Мерзімі Пайдаланыл а­тын  әдебиеттер Көрнекілік­тер Пәнарал ық  байланыс Үй тапсыр­ масы Әдістемелік құралдар Қосымша  оқулықтар Үлестірмелі  материалдар Дидактикалық  материалдар Әдебиетт ік оқу Бейнеле  өнері Сөздерге  дыбыстық  талдау Суреттер дүниетау Мәтінмен  еңбек Топтамалар музыка жұмыс Өлеңмен  жұмыс Сөйлем  құрау Жазу,  сөйлеу еңбек Әдебиетт ік оқу Бейнеле  өнері дүниетау Сөздерге  дыбыстық  талдау Мәтінмен  жұмыс Өлеңмен  жұмыс Сөйлем  құрау Жазу,  сөйлеу Әдебиетт ік оқу Бейнеле  өнері дүниетау музыка Үлестірмелі  материалдар Тізбектер,  суреттер Үлестірмелі  материалдар Суретті әліппе Үлестірмелі  материалдар еңбек Ойыншықтар музыка Үлестірмелі  материалдар Бейнеле  өнері дүниетау еңбек Тізбектер,  Суреттер Үлестірмелі  материалдар Суретті әліппе дүниетау Әдебиеттік  оқу еңбек Ойыншықтар музыка Үлестірмелі  материалдар Әдебиеттік  оқу Бейнеле  өнері дүниетау Сөздерге  дыбыстық  талдау Мәтінмен  жұмыс Сөйлем  құрау Жазу,  сөйлеу Мәтінмен  жұмыс Сөйлем  құрау Жазу,  сөйлеу Сөздерге  дыбыстық  талдау Мәтінмен  жұмыс Өлеңмен  жұмыс Аптасына 1 сағат,  Барлығы – 34  сағат 1 2 3 4 5 6 7 8 9 А а әрпін жазу Ә ә әрпін жазу Б б әрпін жазу В в әрпін ажзу Г г әрпін жазу Ғ ғ әрпін жазу Д д әрпін жазу Е е әрпін жазу Е е әрпін жазу 10 Ж ж әрпін жазу 11 12 13 14 15 16 З з әрпін жазу И и әрпін жазу Й й әрпін жазу К к әрпін жазу Қ қ әрпін жазу Л л әрпін жазу 17 М м әрпін жазу 18 19 20 21 22 23 24 25 Н н және Ң ң  әріптерін жазу О о, Ө ө әріптерін  жазу П п әрпін жазу Р р әрпін жазу С с әрпін жазу Т т әрпін жазу Ұ ұ әрпін жазу Ү ү әрпін жазу 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Жазба  дәптері Әдістемелік құралдар Қосымша  оқулықтар Жазба  дәптері Әдістемелік құралдар Қосымша  оқулықтар Жазба  дәптері Әдістемелік құралдар Әдістемелік құралдар Қосымша  оқулықтар Жазба  дәптері Әдістемелік құралдар Қосымша  оқулықтар Әдістемелік құралдар Қосымша  оқулықтар Жазба  дәптері Қосымша  оқулықтар Әдістемелік құралдар Әдістемелік құралдар Қосымша  оқулықтар Жазба  дәптері Әдістемелік құралдар Қосымша  оқулықтар Күні: Пәні: Көркем  жазу Мұғалімі:  Сабақтың тақырыбы:    А а  әрпін жазу Сабақтың мақсаты:  Әріпті таныту, сөз буындарын ажырата білуге, сауатты  жазуға,  каллиграфиялық талаптарға сай жазуға, көркем орындауға дағдыландыру. Сөздік қорын, байланыстырып сөйлеу  қабілетін дамыту. Жабдығы:  әріп, кеспе  әріптер, суреттер. Сабақ  барысы:   Ұйымдастыру  кезеңі Жаңа   сабақ: Сабақты  жұмбақтың  шешуін  табумен  бастау. Менің  үшін  жақсы  адам,                                                                             көрем  басқадан,       (А)         Апа, ата сөздерін                                         Қайсы  әріптен  бастаған? А дыбысы қандай дыбыс?  А дыбысынан  басталатын  сөздерді  ата. ­ ­ ­ Сыныбымызда  кімнің  есімі  А дыбысынан  басталған? ­ Көзімізбен көріп, қолымызбен жазсақ бұл не болады? (Әріп) А әрпінің  таңбалану элементтерімен таныстыру. Тақтаға бас және кіші элементтерінің жазылуын  түсіндіру.  Қолды ауада жаттықтыру.  Ертегі "Аю мен тоқылдақ" Ертеде бір аю болыпты, ол балды қатты жақсы көреді екен.Бірде балды көп жеп қойып тісі ауырады.  Сонда аю көршісі тоқылдақтан жәрдем сұрапты. Сонда тоқылдақ оған: ­ Аузыңды ашып, тісіңді көрсет ­ деді. Аю: ­ А­А­А ­ деп аузын кең ашады. Сонда тоқылдақ оның азу тісін жұлып алады. Аю бірден тынышталып  рахмет айтып үңгіріне кетеді. Талдау. ­Аю қандай дыбыс шығарды? А дыбысын созып та, айғайлап та айта аламыз. Айтқанда ешнәрсе кедергі  жасамайды.(тіл, тіс, ерін) Осындай кедергіге ұшырамай айтылатын дыбыстарды дауысты дыбыстар деп  айтамыз. А дыбысы мынандай әріппен жазылады Аа. Кезек ­ кезек және хормен А­А­А дыбысын айтып жаттығады. Аю,бал сөздеріне талдау жасау. Аю ­ 2әріп,2дыбыс,1буын. Бал ­ 3әріп,3дыбыс,1буын Дәптермен   жұмыс:    Қолға  қалам аламыз                                               Дәптерімізді  ашамыз                                         Салақтықтан  қашамыз                                         Әдемі  етіп  жазамыз. Сергіту  сәті:     Алатаудың аясында,    Алма терді Алмагүл.                                                                                 Алуан бала арасында,      Артта қалмай, алда жүр. Дәптермен жұмыс Өлең шумақтарына сәйкес суретті бояту. Мен алмамын, алмамын Таңдай жұлар бар дәмім Қолды жазуға дайындауға арналған жаттығу жұмысын орындайды. Үлкен А әріп жазылу емлесі.  Үлкен А әріп үлгісі тақтада тұрады. Әріпті жазуды жұмыс жолының төменгі жағынан бастап төменгі  сызық сәл жоғары ­­­ қарай қиғаштау етіп жоғары жылжытамыз. Келесі жұмыс жолының сызығына  жеткізбей өзімізге қарай төмен түсіп шиек жасаймыз. Екі элементті қосып, ­ ортасынан сызамыс.  Мынадай қателер кетуі мүмкін:екі элементтің ортасы қалың; бірінші элементті тік. Бұл и әрпінің  қосатын элементі сияқты жазылу керек. Мұғалім А әріпін бір элемент нүктелер арқылы жазып  көрсетеді. Үлкен және кіші а әріпі жазу үзіліссіз жүреді. Үлкен әріпті жазғаннан кейін, кіші әріптің негізгі  дөңгелек негізін салып, содан соң жарты шиегі бар сызықты саламыз.  Кіші а дыбысының емлесі. а әріпі ең алғаш үйретіледі және ол екі элементтен тұрады. Міне оны жазудың қиындықтары да осында.  Мұғалім әріп элементтеріне назар аудара отырып, тақтаға жазып көрсетеді. Мұғалім тақтаға жазумен  бірге айтып түсіндіріп отырады: « Жұмыс жолының жоғары жағына келгенде солға қарай дөңгелектеу етіп төменге дейін сыза отырып, қиғаштау етіп бастаған нүктемізге дейін апарамыз. Екінші элементті  үзбей жоғарғы сызықтан бастап төменгі жағын имектеу етіп жасаймыз». Оқушылардың қателерін байқай жүре мұғалім, оны қалай дұрыс жазу керектігін түсіндіреді. Оқушылар  а әріпін жазу барысында бірінші элементті өте жақын жазу сияқты қателерді жиі жібереді. Сабақты  қорыту:     А дыбысы  қандай дыбыс.                                       Буын  жалғасын  тап.    Ал­ ..   Ай­..   Ар­.. Ап­..                                   А дыбысынан басталатын  қала аттарын ата.  ІІ нұсқа Күнтізбелік­тақырыптық жоспар №  1 2 3 4 5 6 7 Жұмыс мазмұны Сағат саны Мерзімі Қаламсапты дұрыс ұстауға қалыптастыру Бастыра сурет салу Әріп элементтерін бастыра жазу Кіші әріп элементтерін жазу Бас әріп элемнттерін жазу Әріптер арасындағы арақашықтықты сақтау туралы Әріптерді дұрыс байланыстыра отырып  үзбей жазу дағдыларын қалыптастыру.  1 1 1 1 1 1 1 Жауапты Түрі Түсіндіру Жазу Бастыра жазу жазу жазу Жазу, үйрену,қабылдау Жазу, үйрену,қабылдау 8 9 10 11 12 13 14 15 16­ 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27­ 28 29­ 30 31 Үзбей жазу Байланыстырып жазу Екі элементті әріп таңбаларын салу Бір үзіліспен жазылатын екі элементті бас  әріптерді жазу Әріптердің атасы үлкен әріптерді салу А,Т,П,Н Кішкентай әріптерді салу Әріптердің атасы үлкен әріптерді салу Р,Л,У,Ш Кішкентай әріптерді салу Әріптердің атасы үлкен әріптерді салуЙ,О,Қ,Д Кішкентай әріптерді салу Әріптердің атасы үлкен әріптерді салуМ,Б,С,Ы Кішкентай әріптерді салу Әріптердің атасы үлкен әріптерді салуж ЖҰ,Ң,Е Кішкентай әріптерді салу Көру диктанты  Сөздік диктант                                  Әріптердің атасы үлкен әріптерді салу І,Ә,И,З Кішкентай әріптерді салу Әріптердің атасы үлкен әріптерді салу Ә,Ү,Г,Я, Ю Кішкентай әріптерді салу Әріптердің атасы үлкен әріптерді салуХ,Ф,Е,Э,Щ Кішкентай әріптерді салу Әріптердің атасы үлкен әріптерді салу Ц,Ч,ъ,ь Кішкентай әріптерді салу Сиқырлы буындар Әріпті жұмбақтар Қалып қойған әріптер Сөз Сөйлем Мақал­мәтелдер  Жұмбақ Өлең сөздің патшасы «Көркем дәптер» сайысы 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1  1 1 1 1 2 1 1 Жазу, үйрену,қабылдау Жазу, үйрену,қабылдау Жазу, үйрену,қабылдау Жазу, үйрену,қабылдау Жазу, үйрену,қабылдау Жазу, үйрену,қабылдау Жазу, үйрену,қабылдау Көре отырып жазу Жазу, үйрену,қабылдау Жазу, үйрену,қабылдау Жазу, үйрену,қабылдау Жазу, үйрену,қабылдау Буындардан сөз құрау Әріпті жұмбақтарды шеше отырып жазу Қалып қойған әріпті таба отырып сөзді жазу 1 минутта бірнеше сөз ойлап жазу Әр бала жеке сурет бойынша сөйлем құрайды, жайдан күрделіге қарай Сөздердің, ұйқасын таба отырып 2­4 сөйлемнен тұратын өлең жазуға талпындыру Сайыс Күні:               Пәні:    Көркем жазу Сабақтың тақырыбы:   Байланыстырып жазу Сабақтың мақсаты:           1.     Әрбір әріп   элементтерін үзбей жазуды игеру барысында сөздегі   әріптерді   өзара   дұрыс   байланыстырып   жазуға дағдыландыру,   қиындық   келтіретін   әріп   элементтерінің каллиграфиялық талапқа сай жазылуын назарға алу.                                          2.   көркем, сауатты жазуға баулу, ой­өрісін, тілін дамыту.                                          3.   тазалыққа, ұқыптылыққа, ұжымшылдыққа тәрбиелеу. Сабақтың түрі:   аралас Сабақтың әдісі:   түсіндіру, сұрақ­жауап, салыстыру, ойын. Сабақтың көрнекілігі:   суреттер, сызбалар.                                        Сабақтың барысы І  Ұйымдастыру кезеңі Оқушыларды түгелдеп, оқу­құралдарын тексеремін. Сабаққа назарын аударамын. ІІ   Ой қозғау Сөзжұмбақ шешу. Сөзжұмбақты шешіп, сөзерді  суретпен қос. ІІІ. Жаңа сабақ 2. Тақтамен жұмыс Тақтаға   бірнеше   әріптердің   элементтерін   жазып   көрсетемін.   Оқушылар   ол   қандай әріптерге сәйкес келетінін айтады.Және үлгі бойынша оқушылар әріп элементтерін бір­ бірімен байланыстыра отырып, тақтаға көлбеу жазып көрсетеді. 1. Дәптермен жұмыс         Сергіту сәті Біз жазамыз, жазамыз, Саусағымыз талғанша. Сәл тынығып аламыз, Сосын қайта жазамыз. ІV.  Бекіту «Қай әріп?» ойыны Берілген элементтерге қарай отырып, ол қандай әріп екенін табады. V. Бағалау, мадақтау  VI. Үйге тапсырма беру   Үлгіні жазу Сабақтың тақырыбы:   А,Т,П,Н әріптерін салу, кіші әріптерін салу Сабақтың мақсаты:   1. Оқушының жазу каллиграфиясын қалыптастыру  барысында бас әріпті сәйкес кіші әріптерді салуға әдемі жазуға төселдіру.   2. Көркем жазуға дағдыландыру, тілін дамыту,  ойлау  қабілетін арттыру. 3. Ұқыптылыққа, ұжымшылдыққа, тазалыққа тәрбиелеу Сабақтың түрі:   жаңа сабақ Сабақтың әдісі:   түсіндіру, сұрақ­жауап, көрнекілік, ойын. Сабақтың көрнекілігі:  демонстрациялық материалдар, суреттер, үлгілер.                                                               Сабақтың барысы І. Ұйымдастыру кезеңі Оқушыларды түгелдеп, оқу­құралдарын тексеріп, сабаққа назарын аудару ІІ. Ой қозғау. Жұмбақ шешу Асты тас,  Үсті тас. Ортасында піскен ас.                 (нан) ІІІ. Жаңа сабақ 1. Сөздер неге үлкен әріптен басталып жазылған? Астана, Дана, Дастан. 2. Дәптермен жұмыс  Қолды жазуға жаттықтыру жұмыстарын жүргізу, ауада жазу. Үлгі бойынша бас әріп элементтерін жазып үйрену., сала отырып әріп  таңбасын салуды тапсыру     Сергіту сәті Нан қоқымын шашпаңдар, Жерде жатса, баспаңдар. Теріп алып қастерлеп, Торғайларға тастаңдар... IV  Бекіту. Сөздік диктант жүргізу. Ана, Дана, сона, нан, сан, анау,  Сара.      V. Бағалау, мадақтау       VI.  Үйге тапсырма беру       Үлгіні жазу. Сабақ жоспарларының толық нұсқасын жүктеу ақылы.  Ол үшін халық банкінің 4402 5735 5419 3229 шотына (ЖСН  750115401055) немесе Qiwi кошелек арқылы 8­701­859­48­75 (телефонға емес) номеріне  2500 теңге аударып, осы номерге телефон соғып, қажетті сабақ  жоспарларын айтасыз немесе [email protected] поштасына не ватсапқа  түбіртектің сканерленген түрін салып, қажетті сабақ жоспарларын жазып  жібересіз. Хабар алынысымен Сіздің поштаңызға қалаған сабақ жоспарларының  толық нұсқасы салынады.  Осы сайттан басқа да сабақ жоспарларын, сан алуан тақырыптағы қызықты ғылыми жобаларды кезіктіреcіз!