MAVZU:Mikroprotsessorlar,ularning arhitekturasi va tuzilishi.Tizimli plata.Kompyuterning kiritish-chiqarish portlari. BIOS haqida ma’lumot.

2-TAJRIBA ISHI

MAVZU:Mikroprotsessorlar,ularning arhitekturasi va tuzilishi.Tizimli plata.Kompyuterning kiritish-chiqarish portlari. BIOS haqida ma’lumot.

Mikroprotsessorlar yoki markaziy protsessorlar shaxsiy kompyuterlarning “miyasini” tashkil qiladi. Tezlik — bu protsessorning hususiyatlaridan biri bo‘lib, uni ko‘p hollarda turlicha talqin qilinadi. Ushbu bo‘limda, umuman, protsessorlarning tezligi va, hususan, Intel protsessorlari xaqida ma’lumot olasiz. Ko‘pincha, kompyuterning tezligi, odatda, megagerslarda o‘lchanuvchi takt chastotasiga bog‘liq bo‘ladi. U uncha katta bo‘lmagan qalaydan yasalgan konteynerida joylashgan, kvars kristali bo‘lgan, kvars rezonatorining parametrlari orqali aniqlanadi. Elektr kuchlanishi natijasida kvars kristalida, kristalning shakli va o‘lchami orqali aniqlanuvchi chastotali elektr tokining tebranishlari hosil bo‘ladi. Shu o‘zgaruvchi tokning chastotasini takt chastotasi deb ataladi. Oddiy kompyuterning mikrosxemalari bir nechta million gerslar chastotasida ishlayd (Gers, bu-sekundiga bir tebranish). Tezlik megagerslarda, ya’ni sekundiga million siklda o‘lchanadi. Buyruqlarining bajarilishiga ketadigan vaqt ham o‘zgaruvchandir. 8086 va 8088 protsessorlarida bitta buyruqning bajarilishiga 12 takt chamasida ketadi. 286 va 386 protsessorlarida bu ko‘rsatgich bitta operatsiyaga o‘rtacha 4,5 takt atrofida,486 da esa 2 taktgacha kamayadi.

Doimiy xotira - BIOS – Basic Input Output System – kiritish-chiqarishning asosiy sistemasi. Ulardagi ma’lumotlar mikrosxema tayyorlanayotganda kiritib qo`yiladi. Bunday xotiradan faqat o`qish mumkin . Shuning uchun ham u ROM (Read Only Memory - faqat o`qish uchun ) deb ataladi. Bu xotira kompyuter jihozlarini ishlashini tekshirish, OS ni boshlang`ich yuklanishini ta’minlash, qurilmalarga xizmat ko`rsatishning asosiy funksiyalarini bajarish uchun xizmat qiladi. BIOS da, shuningdek kompyuter konfiguratsiyasini saqlovchi Setup programmasi ham joylashgan bo`ladi. Bu programma masalan, videokontroller, qattiq disk va disket diskovodi, undan tashqari parollar o`rnatish va boshqa xizmatlar qiladi. DEL tugmasi orqali chaqiriladi. CMOS (yarim doimiy xotira) - konfiguratsiya parametrlarini saqlovchi yarim doimiy xotira. Maxsus akkumulyatorlar yordamida kichik quvvatda ishlaydi. Shuning uchun undagi ma’lumot o`chib ketmaydi. SETUP programmasi har gal kompyuter konfiguratsiyasini so`zlaganda, lozim bo`lsa, CMOS xarakteristikalariga o`zgartirish kiritadi. Videoxotira - u monitor

BIOSni ishga tushirish va BIOS sozlamarini sozlash uchun biz kompyuterga Windows operatsion tizimini o’rnatayotganimizda BIOS ni ishga tushiramiz va BIOS sozlamari amalga oshiriladi.Operatsion tizim o’rnatayotganimizda biz F2 klavishi bosiladi va BIOS sozlamalariga kiriladi va biz Boot bo’limiga o’tamiz va u yerdan .Operatsion tizim o’rnatish uchun kerakli sozlamalar qilinadi.Bundan tashqari BIOS sozlamari va qurilmalarning ba’zi sozlamalarining sozlamari ham mavjud.Biz asosan operatsion tizim o’rnatayotganimizda BIOS ning Boot bo’limidan foydalanamiz.BIOS da kerakli sozlamalarni bajarib bo’lganimizdan so’ng F10 klavishi bosiladi hosil bo’lgan oynadan Yes buyrug’i tanlanadi va BIOS dan chiqiladi.

31.Ona plataga yangi o’rnatilgan haritani ishini BIOS orqali boshqarish.

Operatsion tizim o’rnatayotganimizda biz F2 klavishi bosiladi va BIOS sozlamalariga kiriladi va biz Boot bo’limiga o’tamiz va u yerdan Kompyuterlarda ma’lumotlar unga avvaldan joylashtirilgan doimiy xotira (BIOS-Basic Input Output System – kiritish-chiqarishning asosiy tizimi) mavjud. Bunday xotiradan faqat o‘qish mumkin. Shuning uchun ham u ROM (Read Only Memory – faqat o‘qish uchun) deb ataladi. IBM PC kompyuterlarda bu xotira kompyuter jihozlarini ishlashini tekshirish, amaliyot tizimini boshlang‘ich yuklanishini ta’minlash, qurilmalarga xizmat ko‘rsatishning asosiy funksiyalarini bajarish uchun ishlatiladi.

Скачано с www.znanio.ru