Менее употребительные аккорды Доминантовой группы.

Музыка теориялық пәндер оқытушысы Темирбаева Н.Ж.

Сабақтың мақсаты:
Білімділігі: D тобының сирек қолданылатын аккордтары туралы түсінік беру.

Тәрбиелілігі: Арнаулы қабілеттерін тәрбиелеу: музыкалық гармониялық есту қабілеті, қисынды ойлау қабілеті.

Дамытушылығы:Оқушының интеллектуалдық қабілеттерін дамыту.

Сабақ типі: дәстүрлі

Сабақ түрі: аралас.

Сабақтың әдіс-тәсілдері: сөздік, көрнекілік,тәжірибелік.

Пәнаралық байланыс: Музыка теориясы, Фортепиано, Музыкалық шығармаларды талдау, Әлемдік музыка мәдениеті.

Сабақтың көрнекілігі: мультимедиа проектор, тақта, компьютер, дыбыс күшейткіштер, фортепиано.

Жүру барысы:
Ұйымдастыру бөлімі.
Үй тапсырмасын тексеру. /есеп шығару/
Жаңа тақырып жоспары:
D тобының сирек қолданылатын аккордтары. Vll сатының секстаккорды (DVll6). Ережесін түсіндіру, мысалдарын талқылау.
Музыкалық шығармалардың гармониялық талдауын жасау.
Есеп шығару.
Бекіту. Гармониялық тізбек ойнау. Тестілеу.
Бағалау.
Үйге тапсырма: ереже оқып келу, түсінік айту. «Гармония» бригадалық оқулық, тапсырма -342 №2,4 есеп шығару.

DVII6 – сирек қолданылатын аккордтардың бірі.

VII сатының азайтылған үшдыбыстылығы тек қана секстаккорд түрінде қолданылады.

DVII6 естілуі бойынша D43 ұқсайды, одан бір айырмашылығы D – ның негізгі тоны жоқ.

D тобының сирек қолданылатын аккордтары.
Vll сатының секстаккорды (DVll6).

Аз.VII6 – да көбіне бас дауысы екі еселенеді, яғни, үшдыбыстықтың терциясы немесе сиректеу квинта; ал негізгі тон кіріспе болып саналады – ол қосарланбайды.

Аталған аккорд T және T6 арасында өткінші болып қолдануға болады.

Оның дауыс жылжулары өткінші D43 ұқсайды

Келесі қолданылуы сопранода VI – VII – I сатылары кездескен жағдайда, яғни S терциясы Т – ға жылжитын болса, DVII6 аккорд S мен Т – ның арасында қолданылады.

Ал минорда S тек қана әуендік түрінде қолданылады, яғни VI♯ сатыдан құрылып ұлғ.2 аттауын қолдануға мүмкіндік бермейді.

Бригадалық оқулық- 342 №1 – әуенді гармониялау

Б. Алексеев «Задачи по гармонии» № 212б, 1-2
/As dur, f moll/

1. DDVII7-ның IV жоғарылаған сатысы
A) прима тоны
B) терция тоны
C) квинта тоны
D) секста тоны
E) септима тоны
 

2. Диатоникалық секвенция
A) туысты тональдіктер арқылы
B) берілген тональдіктін сатылары
арқылы
C) берілген интервал арқылы
D) жоғары немесе төмен
E) әрқалай

3. B dur-да Vl сатыда қандай туыс
тональдік болады
A) b moll
B) e moll
C) Es dur
D) g moll
E) G dur

 4. Қай тональдікте «fis-a-c-dis» аккорды
DDVll65 болады
A) C dur
B) c moll
C) A dur
D) a moll
E) As dur

 6. t – DD2 – ll2 – t айналысын анықтау
A) плагальді
B) автентикалық
C) толық
D) фригийліқ
E) эллиптикалық

 5. C dur-да lll сатыда құрылатын қосалқы
D7 қандай тональдікке ауытқиды
істейді
A) d moll
B) e moll
C) F dur
D) G dur
E) a moll

7. І-ші туыс дәрежесіндегі
тональдіктер саны
A) 2
B) 3
C) 4
D) 5
E) 6

10. Минорлық тональдіктерде
нешінші сатыға ауытқу жасалмайды
A) l
B) ll
C) lll
D) lV
E) V

8. DD7♯1 фонизмі
A) Ү dur7
B) К dur7
C) К moll7
D) К кшр7
E) Кшр7

 9. ІІ сатыға модуляция кезінде ортақ
аккордтардың саны
A) 2
B) 3
C) 4
D) 5
E) 6