Методическая разработка "Садта кун - салата модн"

«Садта күн –салата модн» гидг марhан.

Дөӊцлмүд: проектор, компьютер, эрс деер марhана орлцачнрин өрк-бүлмүдин зургуд, эрсин газетмүд.

Йов.: hарсн hазр-усн. Ээҗ-аавин гер, эврә гер-бүл. Күн болhна седклд эн үгмүд өөрхн. Шиӊкән келнд орхларн, «ээҗ», «аав» гисн үгмүд келнә. Түрүн ишкдлмүдән эк-эцкиннь дөӊгәр кенә. Әмтн дунд бийән бәрлhнә зокалмуд дасна. Ѳрк-бүл болн элгн-садн гисн үгмүд хоорндан залhата.

Мендвт, күндтә үүрмүд! Эндрк марhан «Хальмг келн өрк-бүл, гер болhнд» акцийн болн «Төрскн келндән тусан күрг» гидг җисәнә зураhар давулгдҗана.

Марhанд 5 өрк-бүл орлцҗана (нерн-уснь келәд, тәәз деер дуудх)

Күндтә марhана орлцачнр!

Делкәд олн болҗ,

Цаhан мөӊгн кевтә,

Цевр цаhан седкләрн

Төрскн келән делгрүлҗ,

Үйәс үйд медрл үүдәҗ,

Мана хальмг келн цецгәрлтин төлә,

Күцәҗәх үүлдврмдн күцәмҗтә болтха!

Марhана өмн өрк-бүлмүд ямаран диг-дараhар марhанд орлцх йилhгдв. Түрүн болҗ……………өрк-бүл, 2-гч….,3-гч….hарх.

Марhан 5 марhана даалhврмудас тогтна:

1.     Визитка «Загляните в семейный альбом». Ѳрк-бүл болhн бийнь тускар келҗ өгх.

2.     «Моя родословная». «Мини уӊг-тохм». Уӊг-тохмин тускар келҗ өгх.

3.     «Аавиннь әмд кү тань»

4.     «Минута славы нашей семьи». Ѳрк-бүлин бахмҗин нег бачм. Ѳрк-бүлин билг-эрдм.

5.     Наше семейное творчество. Мир семейных увлечений.

Йов.: Күндтә марhана орлцачнр! Тана билг-эрдмиг жюри үнлх:

1.     Логаев Ю.У., Лаганя сурhуль-эрдмин болн сойлын әӊгин hардач, Әрәсән Федерацин олн-сурhулин күндтә көдләч, марhана жюрин толhач;

2.     Очирова А.Ц., хальмг кел делгрүллhнә болн хадhллhна района Олна хүүвин гешүн, Хальмг Таӊhчин ачта багш;

3.     Джалаева К.В., района күүкд улсин хүүвин гешүн, Әрәсән Федерацин олн-сурhулин күндтә көдләч;

4.     Нимгирова Л.С., района сойлын герин көдләч, Хальмг Таӊhчин сойлын ачта көдләч.

Йов.: Ѳрк-бүл болhн эврәhәрн соньн. Ѳөрдҗ таньлдхд маднд түрүн марhан «Визитка» үзүлх. Ѳрк-бүл  эврәннь тускар, бүлин авъясмудын, өвәрцин тускар келҗ өгх.

 Эврәннь өрк-бүлин тускар ……..  келҗ өгх.

Йов.: Күн болhн эк-эцкәс hарсмн. Эк-эцкнь бас цагтан эк-эцктә бәәсмн. Тигәд эцкин тохмар авад хәләхлә, күн болhн долан үйән медх йоста. Долан үйән медсн күн кишгтә гидг.

2-гч марhан «Мини уӊг-тохм». Ѳрк-бүл болhн уӊг-тохмин  тускар келҗ өгх.

() – Цуг өрк-бүлмүд  уӊг-тохмарн байн, өнр-өсклӊ, кишгтә улс.

Йов.: Хальмг улс кезән-кезәнәс нааран «Аавиннь әмд кү тань…» гиҗ дорас өсч йовх баhчудт селвгән, сурhмҗан өгч йовсмн. Уӊг-тохман долан үй күртл медсн күн әмтн дунд күндтә, тоомсрта гиҗ тоолгддг бәәсмн. Хальмг улс кезәнә доладгч үй күртлән элгсәд  йовдг бәәҗ, кен-кенд ямаран элгн-садн болдгнь меддг бәәҗ.

- Дарук марhан «Аавиннь әмд кү тань…» өрк-бүлмүд яhҗ элгн-садн болдгнь медсиг маднд үзүлх. (каждая семья на макете родословного древа должен распределить термины родства по материнской и отцовской линии).

Йов.: Кезәнә мана өвкнр көдлмшин  хөөн, амрад, ду дуулад, би биилдг билә. 4-гч марhан «Ѳрк-бүлин бахмҗин нег бачм» ( «Минута славы нашей семьи») Ѳрк-бүл болhн эврәннь билг-эрдмән үзүлх.

() – Ямаран сәәхн дуута, хальмг би биилдг,  билгтә өрк-бүлмүд!

Йов.: Сүлнь марhан «Мир семейных увлечений» өрк-бүл яhҗ сул цаган давулҗахинь, юуhар соньмсдгнь үзүлх.

(каждая семья рассказывает о своих увлечениях: вязании, подделках, выпечке и т.п.)

Йов.: Мана марhан чилгчдән өөрдҗәнә. Ода жюри селвлцәд, марhана ашнь hарhх.

() – Жюрид үг өггдҗәнә. ( жюри дипломар, үнтә шишлӊ мөрәр ачлҗана)

Төрскн келн болн өрк-бүл «зусар наасн мет» залhлдата эндрк  марhан маднд медүлв. Ээҗин келән мартсн, эврә улсин авъясмуд меддго, hарсн үрнләhән күүнә келәр күүнддг өрк-бүл шин үйд ямаран сурhмҗ өгч чадх? Ода төрскн келән дасх, медҗ авх цуг таал бәәнә. Зуг эврә келн-әмтни ончан, авъясан, ухани билгә хадhлх седкл кергтә. Тиим седкл баh үйд сурhмҗлхднь өрк-бүл hол чинр зүүҗәхнь лавта. «Би –хальмг келн күмб!» гиҗ тоолҗах күн болвас иим күцл тәвҗ, эврә өрк-бүлдән тиим зокал бәрхлә, тер саамд хальмг келн әмдрҗ геедршго.

Күндтә марhана орлцачнр! Марhанд орлцснд ханлтан өргҗәнәвидн!

Наснтн ут болтха,

Көдлмштн, сурhультн үзмҗтә болтха!

Суусарн өнр болтн,

Бәәсәрн байн болтн,

Дуунтн айста болтха,

Мөӊкин дөрвн цагт

Байрта, бахта йовтн!