Научное исследования по географии на тему "Численность население Акмолинской области" (11-класс, казахский язык)

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ  БІЛІМ және ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ Ақмола облысы білім басқармасы  Бурабай ауданды білім бөлімі Златополье орта мектебі 2017 жыл Ақмола облысы Бурабай ауданы білім беру бөлімі Златополье орта мектебі ММ АҚМОЛА ОБЛЫСЫНДА ҚАЗАҚ ХАЛҚЫНЫҢ ҮЛЕСІ, ӨСУІ, ДИНАМИКАСЫ ЖӘНЕ БОЛАШАҒЫ Бағыты: Өлкетану (география) Орындаған:                                ­ Ақмола облысы, Шортанды ауданы Раевка орта мектебінің                                   11 сынып оқушысы Турежанов Азат Жетекшісі:                                  ­ Ақмола облысы, Шортанды ауданы Раевка орта мектебінің                                   География пәні мұғалімі Нұржанов Кенжебай Сапарбаевич     Кіріспе....................................................................................... Мазмұны 1. Қазақстан Республикасының халқы туралы жалпы мәлімет 2. Ақмола облысы халқы 3. Ақмола облысының аудандары 4. Ақмола облысы аудандарында қазақ ұлтының үлесі.  ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ХАЛҚЫ 2015 жылдың басында Қазақстанның тұрғылықты халқының ресми саны 17 417 673 миллион адам құрайды. сілтемесі(www.stat.gov.kz).  Қазақстанда 130­дан астам ұлт өкілдері тұрады. 2009 жылды халық санағына сәйкес, негізгі бөлігі ­  қазақтар 63,07 %. Саны жағынан көп этникалық­мәдени топтардың бірі орыстар – 23,7%,   өзбектер   ­   2,85%,   украиндықтар   ­   2,08%,   ұйғырлар   ­   1,4%,   татарлар   –   1,28%, немістер – 1,11%.   Мемлекеттегі иммиграция мен туу санының өсуіне байланысты тұрғындар саны тұрақты түрде көбейіп келеді, жылына 500­600 адам. Қазақстан территориясына жылына 150 мың адам көшіп келеді. Көшіп келушілердің негізі шет елдерде тұратын қандастарымыз (Ресей, Қырғызстан,   Қытай),   орыстар   (Ресей   мен   Өзбекстан),   өзбектер   (Өзбекстан   мен Қырғызстан).  Ақмола облысы — Қазақстан Республикасының орталығында орналасқан әкімшілік­ аумақтық   бөлініс.  1939   жылы  14   қазан   облыс   болып  құрылған. 1961 – 92 жылдары Целиноград облысы болып аталды. Жер аумағы 146,2 мың км². Қазақстан облыстары ішінде 10   орында   тұрады.  Жер   аумағы   бойынша   кеңес   одағы   елдері   болған   Эстония,   Латвия, Литва, Әзербайджан, Грузия, Армения, Тәжікстан, Молдова мемлекеттерінен, Еуропадағы Венгрия, Чехия, Словакия, Словения, Щвейцария, Хорватия, Сербия, Македония сияқты елдерінен асып түседі.   Тұрғыны 736528 адам, орташа тығыздығы 1 км²­ге 5,1 адамнан келеді, халқы және халық тығыздығы бойынша 11 орында тұрады.  Облыс   халқының   ұлттық   құрамы:  қазақтар —   49,64%,  орыстар —   34,14%, украиндар ­ 4,65%, немістер ­ 3,57%, татарлар ­ 1,82%, басқа халықтар ­ 6,18%.  Облыс халқы Ақмола облысында бүгінгі күнде 736 528 адам жасайды. Облыс халқының 2003­жыл мен салыстырсақ 11648 адам кемейген. Өткен жылға салыстырсақ 77 адамға кемейген. Облысқа тұрақты жасау үшін келгендер мен көшіп кетушілер арасында сальдо кері таңбаға ие. Өткен жылы облысқа жақын және алыс сырт елдерден 60 отбасы немесе 248 адам көшіп келген. Көшіп кетушілер 92 отбасы 276 адам көшіп кеткен. 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 748 167 2010 735 135 748 930 747 185 746 652 748 559 2012 2014 2011 733 212 731 328 732 947 735 566 2013 747 447 2015 736 605 738 824 2016 736 528 Ақмола облысында 17 аудан болып онда 259 ауылдық округтер бар.  Облыс аудандары Ақмола облысының аудандары төмендегіше: 1. Ақкөл ауданы 2. Аршалы ауданы 3. Астрахан ауданы 4. Атбасар ауданы 5. Бұланды ауданы 6. Бурабай ауданы  7. Егіндікөл ауданы 8. Еңбекшілдер ауданы 9. Ерейментау ауданы 10. Есіл ауданы 11. Жақсы ауданы 12. Жарқайың ауданы 13. Зеренді ауданы 14. Қорғалжын ауданы 15. Сандықтау ауданы 16. Целиноград ауданы 17. Шортанды ауданы Облыс аудандардағы қазақ халқының үлесі Ақкөл ауданы Ақкөл ауданы орталығы­Ақкөл қаласы. Ауданда  1 қала және 11 ауылдық округ  бар. Ақкөл ауданы жер көлемі: 9,4 мың км.кв. Халықтың орташа тығыздығы 3,1 адам/км.кв Ақкөл ауданында 29 462 адам тұрады.   Ақкөл ауданында қазақтардың саны өсіп келеді. Ауданның ұлттық құрамы: 1 1 7 6 1 1 1 4 9 0 1 7 9 1 1 7 3 5 6 8 6 3 9, 9 2 3 9, 0 1 6, 0 8 5, 8 9 2, 3 3 қазақтар орыстар украиндер немістер татарлар 1 9 9 5 6, 7 7 басқа ұлт өкілдері 11761 11490 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 1791 1735 1995 686 Аршалы ауданы Аршалы ауданы орталығы­Аршалы кенті. Ауданда 12  ауылдық,  1 кенттік округі бар. Жер көлемі: 5,8 мың кв.км. Халқы 24330 адам тұрады. Бұл ауданда қазақ ұлтының үлесі аз. Бұны   келесі   мәліметтен   көруге   болады.  Халықтың   орташа   тығыздығы:   4,1   адам/км.кв Ұлттық құрамы: қазақтар орыстар украиндер немістер белорустар татарлар басқа ұлт өкілдері 28,87 46,95 7,56 6,7 2,81 1,6 5,45 7024 11423 1839 1630 684 389 1326 11423 7024 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 1839 1630 684 389 1326 Астрахан ауданы Астрахан ауданы орталығы­Астраханка кенті. Ауданды 16  ауылдық округ бар. Жер көлемі:  7,4    мың   кв.км.  Халқы: 27195  адам   тұрады.  Халықтың  орташа   тығыздығы:  3,6 адам/км.кв. Ұлттық құрамы: қазақтар орыстар украиндер немістер белорустар татарлар поляктар басқа ұлт өкілдері 42,56 30,7 7,69 5,98 2,74 1,8 5,75 2,78 11574 8349 2092 1626 745 490 1564 756 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 Атбасар ауданы Атбасар ауданы орталығы­Атбасар кенті. Ауданда 1 кент 19 ауылдық округ бар. Жер көлемі:  7,4    мың   кв.км.  Халқы: 52190  адам   тұрады.  Халықтың  орташа   тығыздығы:  7,2 адам/км.кв. Аудан халқының ұлттық құрамы: қазақтар орыстар украиндер немістер белорустар татарлар басқа ұлт өкілдері 33,89 17687 38,16 19916 5496 10,53 3069 5,88 2,29 1195 1159 2,22 7,03 3669 19916 17687 5496 3069 1195 1159 3669 Бұланды ауданы Бұланды ауданы орталығы­Макинск каласы.  Ауданда 1 қала 11  ауылдық округ бар. Жер көлемі: 6,4  мың кв.км. Халқы: 36638 адам тұрады. Халықтың орташа тығыздығы: 5,7 адам/км.кв. Аудан халқының ұлттық құрамы: қазақтар орыстар немістер украиндер ингуштер белорустар татарлар басқа ұлт өкілдері 35,19 44,8 6,24 4,82 2,29 1,78 1,51 3,37 12893 16414 2286 1766 839 652 553 1235 16414 12893 18000 16000 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 2286 1766 839 652 553 1235 Бурабай ауданы орталығы­Щучинск каласы. Ауданда 1 қала, 1 кенттік, 10  ауылдық округ   бар.   Жер   көлемі:   5,9   мың   кв.км.   Халқы:   73545   адам   тұрады.   Халықтың   орташа тығыздығы: 12,4 адам/км.кв. Аудан халқының ұлттық құрамы: Бурабай ауданы қазақтар орыстар украиндер немістер белорустар поляктар басқа ұлт өкілдері 33728 29882 40,63 29882 45,86 33728 3,41 2508 2478 3,37 1044 1,42 1,27 934 2971 4,04 2508 2478 1044 934 2971 35000 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0 Егіндікөл ауданы Ендікөл   ауданы   орталығы­Егіндікөл   кенті.   Ауданда   9   ауылдық   округ   бар.   Жер көлемі: 5,4 мың кв.км. Халқы: 6826 адам тұрады. Халықтың орташа тығыздығы: 1,2 адам/км.кв. Аудан халқының ұлттық құрамы: қазақтар орыстар украиндер немістер белорустар татарлар басқа ұлт өкілдері 3052 44,71 25,45 12,62 2,97 6,31 1,71 6,23 3052 1737 861 203 431 117 425 1737 861 431 203 117 425 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 Еңбекшілдер ауданы Еңбекшілдер ауданы орталығы­Степняк қаласы. Ауданда  1  қала,  14  ауылдық округ бар. Жер көлемі: 11 мың кв.км. Халқы: 17513 адам тұрады. Халықтың орташа тығыздығы: 1,5 адам/км.кв. Аудан халқының ұлттық құрамы: қазақтар орыстар украиндер немістер белорустар татарлар басқа ұлт өкілдері 63,24 26 2,26 2,09 2,04 1,7 2,67 11075 4553 396 366 357 298 468 11075 4553 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 396 366 357 298 468 Ерейментау ауданы Ерейментау ауданы орталығы­Ерейментау қаласы. Ауданда 1 қала, 14 ауылдық округ бар. Жер көлемі: 17,5 мың кв.км. Халқы: 35201 адам тұрады. Халықтың орташа тығыздығы: 1,5 адам/км.кв. Аудан халқының ұлттық құрамы: қазақтар орыстар украиндер немістер белорустар татарлар басқа ұлт өкілдері 60,73 23 6,96 3,84 1,35 1,57 2,55 21378 8096 2450 1352 475 553 898 21378 8096 25000 20000 15000 10000 5000 0 2450 1352 475 553 898 Есіл ауданы Есіл ауданы  орталығы­Есіл кенті.  Ауданда  1  кенттік,  21  ауылдық округ  бар.  Жер көлемі:   8,0   мың   кв.км.   Халқы:   28890   адам   тұрады.   Халықтың   орташа   тығыздығы:   3,8 адам/км.кв. Аудан халқының ұлттық құрамы: 26,9 38,49 15,04 5,28 4,01 3,13 7,15 7772 11120 4345 1525 1158 904 2066 қазақтар орыстар украиндер немістер белорустар татарлар басқа ұлт өкілдері 11120 7772 4345 1525 1158 904 2066 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 Жақсы ауданы орталығы­Жақсы ауылы. Ауданда 13 ауылдық округ бар. Жер көлемі: 9,7 мың кв.км. Халқы: 23963 адам тұрады. Халықтың орташа тығыздығы: 3,2 адам/км.кв. Аудан халқының ұлттық құрамы: Жақсы ауданы қазақтар орыстар украиндер немістер белорустар басқа ұлт өкілдері 46,02 21,65 16,13 4,94 2,89 11028 5188 3865 1184 692 8,37 2006 11028 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 5188 3865 1184 692 2006 Жарқайың ауданы орталығы­Державинск қаласы. Ауданда  1  қала,  16  ауылдық округ бар. Жер көлемі: 12,1 мың кв.км. Халқы: 17805 адам тұрады. Халықтың орташа тығыздығы: 1,4 адам/км.кв. Аудан халқының ұлттық құрамы: Жарқайың ауданы қазақтар орыстар украиндер татарлар немістер белорустар басқа ұлт өкілдері 46,75 29,2 9,18 3,12 2,01 2,68 7,06 8324 5200 1634 555 358 477 1257 8324 5200 9000 8000 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 1634 555 358 477 1257 Зеренді ауданы Зеренді ауданы орталығы­Зеренді кенті. Ауданда 24 ауылдық округ бар. Жер көлемі: 7,8 мың кв.км. Халқы: 41312 адам тұрады. Халықтың орташа тығыздығы: 5,2 адам/км.кв. Аудан халқының ұлттық құрамы: қазақтар орыстар украиндер татарлар немістер белорустар басқа ұлт өкілдері 61,14 25260 25,97 10728 3,36 1388 541 1,31 1776 4,3 1,24 512 1107 2,68 25260 10728 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0 1388 541 1776 512 1107 Қорғалжын ауданы Қорғалжын ауданы орталығы­ Қорғалжын кенті. Ауданда 8 ауылдық округ бар. Жер көлемі:   9,3   мың   кв.км.   Халқы:   9855   адам   тұрады.   Халықтың   орташа   тығыздығы:   1,05 адам/км.кв. Аудан халқының ұлттық құрамы: қазақтар орыстар украиндер немістер белорустар басқа ұлт өкілдері 87,26 5,2 2,54 1,41 1,79 1,8 8600 512 250 140 176 177 8600 9000 8000 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 512 250 140 176 177 Сандқтау ауданы Сандықтау ауданы орталығы­Балкашино кенті. Ауданда 15 ауылдық округ бар. Жер көлемі:   6,4   мың   кв.км.   Халқы:   22341   адам   тұрады.   Халықтың   орташа   тығыздығы:   3,4 адам/км.кв. Аудан халқының ұлттық құрамы: қазақтар орыстар шешендер украиндер немістер белорустар басқа ұлт өкілдері 12570 19,58 4369 56,33 12570 1446 6,48 892 4 7,2 1607 422 1,89 4,52 1008 4369 1446 892 1607 422 1008 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 Целиноград ауданы Целиноград  ауданы   орталығы­Ақмол  ауылы.  Ауданда   17  ауылдық   округ   бар.  Жер көлемі:   7,9   мың   кв.км.   Халқы:   43063   адам   тұрады.   Халықтың   орташа   тығыздығы:   3,4 адам/км.кв. Аудан халқының ұлттық құрамы: қазақтар орыстар украиндер немістер белорустар татарлар поляктар басқа ұлт өкілдері 67,16 28922 6903 16,03 3,84 1653 1758 4,08 2,47 1063 766 1,78 460 1,07 3,57 1538 28922 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0 6903 1653 1758 1063 766 460 1538 Шортанды ауданы Шортанды  ауданы орталығы­ Шортанды кенті. Ауданда 17 ауылдық округ бар. Жер көлемі:   4,7   мың   кв.км.   Халқы:   30055   адам   тұрады.   Халықтың   орташа   тығыздығы:   6,3 адам/км.кв. Аудан халқының ұлттық құрамы: қазақтар орыстар украиндер немістер белорустар татарлар поляктар басқа ұлт  өкілдері 34,62 10407 35,65 10714 2356 7,84 6,53 1962 1223 4,07 532 1,77 5,59 1680 3,93 1181 10407 10714 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 2356 1962 1223 1680 1181 532 Жоғарыдағы мәліметтерге сүйене отырып Ақмола облысының  10 ауданында қазақ ұлтының үлесі көпшілікті құрайды, ал  7  ауданда болса азшылықты құрайды.  Облыстың аудан халқы тығыз болған аудан бұл Атбасар ауданы 1 кв.км жерге 7,0 адамға тура келеді, ал халқы сирек болған аудан бұл Қорғалжын ауданы 1 кв.км жерге 1,0 адамға тура келеді.  Ақмола облысында қазақтар, орыстар, укранидер, немістер, белорустар татарлар көп тарқалған болса, ал поляктар Астрахан, Бурабай, Шортанды, Целиноград аудандарында көп, ингуштар Бұланды ауданында, ал шешендер Сандықтау ауданында көп тарқалған. Ақмола облысында жер көлемі бойынша бірінші орында Ерейментау ауданы 17,5 мың кв.км, екінші орында Жарқайың ауданы 12, 1 мың кв.км, үшінші орында Еңбекшілдер ауданы 11 мың кв.км. ал ең кішкен аудан бұл Шортанды ауданы жер көлемі 4,7 мың кв.км Ақмола облысында халқының саны көп бойынша 1­орында Бурабай ауданы,   2­орында Атбасар ауданы, 3­орында Целиноград ауданы иелейді,ал халқының саны жағынан ең азы бұл­Егіндікөл ауданы.