Қоғамның негізгі салаларындағы АКТ-ң ролі.

G-041.07.05.16- 2013 Сабақтарға (тәжірибелік, семинарлық, зертханалық) арналған әдістемелік нұсқаулар 1.Бас Бет 1 тен 6 Қоғамның  негізгі салаларындағы АКТ­ң  ролі. Қазіргі   заманғы   педогогикалық   ғылымдағы   ақпараттық     және   коммуникациялық технологияларды (АКТ) пайдалану ерекшелігі  ең алдымен оның  бағдарламалық –техникалық шешімдерінің әмбе       баптығымен, осы технологиялардың  дидактикалық сипаттамаларымен байланысты, сол себепті оның білім беру саласында қолданылуына кедергінің болуы жан­ жақты   көзқараспен   қарағанда   таңқаларлық   емес.   АКТ   қазіргі   кезде   көптеген   ғылым саласындағы мамандарды  ортақ ғылыми зерттеу обьектілеріне тоғыстырып отыр, яғни ортақ тақырыптары   бойынша   бөлінген   зерттеулер,   демек   олар:   техникалық   (ең   алдымен информатика   немесе   компьютерлік   ғылым,   әлеуметтік­ гуманитарлық(педогогика,   лингвистика,   әлеуметтану,   философия   және   т.б.);   пәнаралық бағыттар(   педогогикалық   және   әлеуметтік   информатика,   мәдениеттану,   семиотика, герменавтика, кітапхана тану, этнография, политология) болып саналады.   теориясы);   желі Пәнаралық  аймақта  АКТ­ны зерттейтін  білім  аумағында,  адамның  коммуникациялық болмысын зерттеуде америкалық нұсқада аталғандай Communication Science (Communication Studies)   салыстырмалы   түрде   ресейлік   зерттеушілерге   белгілі   болды.   Сонымен   қатар философиялық   сөздікті   1986   жылы     хабарлағандай   "идиолистикалық философия",   "косталық   және   корпоративтік   қорғанудың"   ұжымдағы   "марксистік"   ұғымға қарама қайшылық боып табылады.   коммуникация   Ресейлік   қолданыста   бұл   аймақ   біріңғай   атау   алмады     және   әр   түрлі   орыс   тілді баламалармен   аталынды.   Мысалға   мынандай:   коммуникативистика,   коммуникология, әлеуметтік   коммуникация,   теориялық   және   теориялық   қолданыстағы   коммуникация, педогогикалық  коммуникация ақырғы балама бойынша ұстанымға ие. Педогогикалық     коммуникация   компьютерлік   ортада   оқу   мен   сөйлеу   де   алдыңғы коммуникациялық   процестегідей   қарастырылады   және   де   мақсат   мүдделік,қолданылу аясында   қатысушы   қажет.   Оның   ерекшелігі   субьектінің   арсындағы   қарым­қатынастағы коммуникациялық   процесс,     бұл   компьютерлік   каналдар   арқылы   жасалған   екі   тараптың байланыс жасауы арқылы жүзеге асырылады(компьютерлік телекоммуникация). Педогогтардың көпшілігі педогогикалық қарым­қатынас ұғымы деп, оқудың негізгі үш компоненті:   мағыналы   мұғалім   –   информациялық     оқу   студенттер   үшін   педогогогикалық қарым­қатынас спецификалық форма қатынас құралы. Ортақ психологиялық заңдылықтарға бағынатын, басқа адамдармен ортақ жұмыс жасауында және интерактивті, коммуникативті деп қарастырылады. Компьютерлік ортадағы коммуникациялық білім жүзбе­жүз сөйлесу автоматты түрде АКТ мен байланыстай бола алмайды, коммуникацияның интерактивті және жедел түрде жаңа ортада оқытушы мен студент арасында қарым­қатынаста болады. Сонымен қатар мынаны ұғу керек: коммуникативті қарым­қатынас сөйлеушімен дұрыс,   талап   етеді.   Оқыту   жүйесінде   көбіне   электронды   тексттер   мәдениетті   сөйлесуді   қолданылады. Комуникацияық байланысты қамтамасыз ететін құралдар  Коммуникациядағы   компьютерлік   құралдар   бірнеше   формаларға   ие.   Олар:   Internet ғаламдық   желісі,   электрондық   почта,   электрондық   конференцбайланыс,   видеоконфернция және Интернет тарнсляция. Бұл құралдар оқытушылар мен үйренушілерге  ақпаратты бірігіп қолдануға,   ортақ   мәселелерді   шешуге,   пікірлер   және   идеялармен   алмасуға,   шешімдерді шешуге   және   оларды   талқылауға     қатысуға,   ортақ   проект   құру   үшін   бірігуге   және   де қарапайым   достарыңмен   әріптестеріңмен   тілдесуге     мүмкіндік   береді.   Білім   саласындағы қоммуникациялық қарым­қатынаста қолданылатын құралдарды қарастырайық. Интернет желісі сарқылмайтын электронды ақпараттық ресурстарды қолдануға жол   көмегімен   оқу   орындарына   қажетті   оқу   пәндері   бойынша ашады.   Web   сервердің G-041.07.05.16- 2013 Сабақтарға (тәжірибелік, семинарлық, зертханалық) арналған әдістемелік нұсқаулар 1.Бас Бет 2 тен 6 ақпарат,пайдалы   ресурстарға сілтемелерді(электронды кітапхана, білім беру порталдары), желілік оқыту процесін жүзеге асырады. Электронды почта(E­mail, ЭП)  –  бұл  хабарламаларды   жіберуге  немесе   қабылдап алуға   қолданылатын   асинхронды   коммуникациялық     орта.   Бұл   коммуникацияның   басты ерекшелігі   мыналар:   дамыту   жеңілдігі,   сенімді   пайдалану.   Бұл   коммуникациялық құрылғыларды қолдану кезінде хабарды жіберушіге де, қабылдаушыға да уақытпен келісім, жіберу орны, хабарламаны  қабылдау қажет етілмейді. Электронды почта екі абоненттің хабар алмасуы үшін, сол сияқты кез­келген қажет мөлшердегі адресаттардың қарым­қатынасы үшін қолданылады.   Электронды   почта   компьютерлік   желілер   арқылы   жеткізілетін   және   оған қашықтықта қол жеткізуге мүмкіндік беретіен құрылғы. ЭП қолданушылары (педагогтарға, оқытушыларға, басқа қатысушыларға) текст, графикалық  және аудио хабарламалар арқылы ақпарат   алмаса   алады.   Кез­келген   хабарламаларды   және   оқыту   материалдарын   жеткізу   іс жүзінде   жедел   жүзеге   асады,   осылайша   оқу   процесіндегі   пәндердің   тұрақты   жедел байланысын   қамтамасыз етеді. Дәстүрлі базалы компьютерлік  дайындық  оқытушы мен ЭП режиміндегі студенттердің  еркін пайдалануы үшін жеткілікті болып табылады. Электронды   конференция  –  асинхронды   немесе   синхронды     коммуникациялық, студенттер   мен  оқытушылыр   арасында   жемісті   ынтымақтастық     жасайтын   орта.   Сонымен қатар,   мұндағы   электронды   байланыс   өз   пікірін   жазбаша   түрде   жеткізетін,   сұрақ   қойып, конференциядағы   басқа   да   қатысушылар   белгілерін   оқи   алатын   ЭП   немесе   құрылымдық форум болып табылады. Интернет желісіндегі тематикалық электронды конференцияларға қатысу педагогтердің өзін­ өзі жетілдіруіне, студенттерге өте тиімді болып саналады. ЭК немесе компьютерлік желілік конференция(интернет трансляция жиі қолданылады) тек   монитордан   әр   түрлі   қашықтықта   орнасқан   ақпартты     жіберуші   "конференция" қатысушылары   хабарламаларды   мәтіндерді   ғана   емес,   ақпарат   алмасудың   басқа   түрлері: графика, аудио және т.б. көре алады. Жұмыс орнындағы аппаратты       ЭП режиміндегідей. Программалық қамтамасыз ету ЭК­ні қолдану режиміне байланысты. ЭКрежимін қолдану оқытушылар мен желі администраторының басқаруын(мадернизациялау) талап   етеді.   Жұмыс   шынайы   уақыт   режимінде   (синхронды   желі)   болуы   мүмкін,   мысалы, IRS(Internet Relay Chat или Chat Room) жүйесін желідегі уақыт кезінде кездейсоқ немесе қысқа   уақытта   қолдану.   негізінен   конференцияға қатысушылардың кездейсоқ жат қылықтарынан анықталады.    Форумды   модернизациялау, Интернет желісі басқа да мүмкіндіктерге қол жеткізеді, мысалы, USENET – news groups режимінде. Бейне конференцбайланыс қазіргі заманғы байланыс технологиясы болып табылады.   Бейне   конференцбайланыс   нақты   уақыт   режимінде   конференцияның     барлық қатысушыларына   аудио   және   бейне,   сондай­ақ,   мәтін,   кестелер,   сызбалар,   компьютерлік G-041.07.05.16- 2013 Сабақтарға (тәжірибелік, семинарлық, зертханалық) арналған әдістемелік нұсқаулар 1.Бас Бет 3 тен 6 анимация, бейне, соның ішінде электронды құжаттарды қолдануға мүмкіндік береді. Әрине, бейнеконференциялар жеке өзара іс­қимылды ауыстыра алмайды, бірақ олар оқу процесіндегі субъектілерінің түбегейлі жаңа деңгейіне қол жеткізуіне мүмкіндік береді. Коммуникация   және   оқытуың     компьютерлік   ортасындағы     кейбір   этикалық мәселелер   интернет   ортасындағы   көп   жақты   байланысқа   арнлған  Chat Room жүйесі түрлердің үлкен санын құрайды, бірақ осы жүйелердің бірі кемшілігі –қысқа   мерзімді,   интерактивті   байланыс   субъектілері   арқылы   компьютер   жадының минималды   шығынымен   тағайындалады.   Барлық   диологтағы   қатысушылар   алдын­ала келісілген уақыт кезінде чатқа кіруі керек (мысалы, сыныпта немесе жоспарланған қашықтан консультациялар), диалог мүшесі өз әріпетісімен ол чаттан шығып (шықпайды) кетпейінше байланыса алады.  Форум   –   тұлға   аралық   телекоммуникациялық амалдың бір түрі Форумның  төмендегідей пайдалану мүмкіндіктері ұсынылуы мүмкін: 1) ғылыми­зерттеу мәселелерін, кездесулерді, тәжірибе алмасуды талқылайды; 2)   өзекті   мәселелерді   шешуде   ми   шабуылы,   пікірталас,   дөңгелек   үстелдер,   пікірталастар өткізу; 3) телеконференция  ұйымдастыру, қорғаныс жобалары, өзге де; 4)білім беру үдерісінің ( дисперсті топтың принципі бойынша жұмыс)   ­  консультациялар ұйымдастыру,     семинарлар   орнату,   практикумдар,   электронды   жазбаларды   және жұмыстардың басқа да түрлерін өткізу; 5)   оқытушылар   мен   басқа   да   студенттердің   снхронды   және   асинхронды   режимдерінде хабарларды алмасу. Форум жүйесін пайдаланудағы қиындықтар мен шектеулер: 1) жоғары талаптар (жеткілікті қуатты компьютерлер болуы, кешенді бағдарламалар алмасу үшін желіде жоғары жылдамдықтағы қосылымдардың қажеттілігі); 2) тұрақты форум модернизация бағанына қажеттілігі (дұрыс және дөрекі ескертулер мен агрессивті спектакльдер бөгде фактіні алып тастау); 3) сабақты айқын жоспарлау және семинарларды мұқият зерттеу. ФОРУМ  1) бағдарламалық қамтамасыз ету құралы, форум жүйесі еркін кеңістікте заңды түрде және қаржылық шығынсыз қолдануға мүмкіндік беретіндей болуы қажет  2) бағдарламалық қамтамасыз ету орнату және басқару үшін оңай болуы тиіс; 3) бағдарламалық қамтамасыз ету, оқытушының білім беру процесіне электрондық семинарды енгізуі үшін әдістемелік құралдар талаптармен қамтамасыз етілуі тиіс. Электорндық семинардың мүмкіндіктері:  1)on­ және off­lіne режимде кез­келген тақырыптарды  талқылау;  2) барлық топ білім алушылардан оқытушының қойған сұрақтарына дереу жауап алу, сондай­ ақ  электрондық семинарда «үнсіз»  қалуға болмайды. 3) семинарға қатысу шарттары  міндетті жұмыс (сұраққа толық жауап беру жеткілікті) болып табылады, әйтпесе тақырып  есепке алынбайды. 4) белгіленген уақыт өткен соң, оқытушы жауап беруді бірден жүзеге асырады және барлық студенттер тобын  (әсіресе дәстүрлі емес) талқылауға  қосады; 5) оқытушы студенттердің жауаптарын onlіne режимінде көруге мүмкіндік алады   немесе жауапқа қорытынды баға береді; 5) талқылау  жалғасы  ұзартылуы  мүмкін. Бұл жағдайда, наурыз, сәуір,  2004 жылы болған семинарлардан кейін, жеке бастамалар режимінде, сондай­ақ  ұйымдастырылған электрондық семинар  режиміндегі  жауаптарды талқылауды жалғастыра алады. 6)бірлескен іс­шаралар мен жобаларды  талқылау; G-041.07.05.16- 2013 Сабақтарға (тәжірибелік, семинарлық, зертханалық) арналған әдістемелік нұсқаулар 1.Бас Бет 4 тен 6 7)Барлық семинарға қатысушылардың  жауаптарын қарау мүмкіндігі; 8)   онлайн   режимінде     белгіленген   уақыт   аралығында   семинар   өткізу.   Дәрістер   өткізу, консультациялар, аттестаттау, электронды білім беру ресурстарын пайдаланудың мәселелерін талқылау   және ұсыну қолданылады. Мұнда,   біз   «Компьютерлік   оқыту   технологиялары»   бойынша   электронды   семинар ұйымдастыру және жүргізудің кейбір аспектілерін ұсынамыз. 1.   этап   .   Бұрын   бағдарламалық   қамтамасыз   етуді   есептемегенде,   электронды   семинарлар өткізу үшін ҮаВВ таңдалған болатын. 1 Gold ­ SP1 (Open Source Community Software) . 19­ суретте  жапсырма және форумның кіріс жақтауы көрсетеділеді. Форум жүйесіне қатысу үшін алдын­ала тіркелуіңіз қажет, содан кейін қатысушы   ретінде   семинараға   қатысу   қажет.   Форум     жүйесінде   жұмыс   істеу   кезінде студенттердің құқықтары,тақырыптарды жөндеу  шектеледі. 2.этап.Семинар өткізуге тақырыптар мен сұрақтар дайындау. 3. этап. Студентер берілген тақырыпты таңдайды. 20­суретте қойылған сұраққа жауаптың қандай үлгіде берілетінін көруге болады. Барлық қатысушылар тек өз   жауабын ғана емес, сондай­ақ басқа студенттердің жауаптары мен оқытушының жауапқа түсініктемелерін көре алады. G-041.07.05.16- 2013 Сабақтарға (тәжірибелік, семинарлық, зертханалық) арналған әдістемелік нұсқаулар 1.Бас Бет 5 тен 6 4.этап  Жауаптарды мәтіндік редакторда құруға болады.  "ответить" батырмасын басқан соң мәтіндік   редактор   терезесінде   жауаптар   мен   тапсырма   бойнша   оқытушыдан   көмек   сұрау тағайындалады. 5.этап Электронды семинар аяқталған соң міндетті түрде қатысушыларға берілген жауапты талқылау керек. Талқылау сұрақтары: G-041.07.05.16- 2013 Сабақтарға (тәжірибелік, семинарлық, зертханалық) арналған әдістемелік нұсқаулар 1.Бас Бет 6 тен 6 1. ICTE бағамы бойынша өзін­өзі таңдаған тақырыбы бойынша электронды семинардың тақырыбын және сұрақтар әзірлеу. 2. Компьютерлік байланыс жабдықтарды тартудың  сынып құрылымы. 3. Компьютерлік коммуникация арқылы байланыс этикалық мәселелерді шешу үшін іс­ шаралар жүйесін ұсыну. 4. Оның тарату тобын қанағаттандыру үшін жобаның тақырыбын әзірлеу. 5.   Интернет   Форум   зерттеуде   уақыт   бөліңіз   «Тұлғаны   дамытудағы   компьютерлік ойындардың ықпалы». Бақылау сұрақтары.   әр   түрлі   нысандарында   оқу   процесін   ұйымдастыру   үшін 1.Сіз қазіргі заманғы қандай коммуникация құралдарын білесіздер? Қалай? 2. Негізгі компьютерлік коммуникациялық құралдардың сипатты белгілері қандай? 3.   Қазіргі   заманғы   байланыс   құралдарының   дидактикалық   мүмкіндіктері   қандай   оқу процесі үшін пайдалануға болады? 4. Қазіргі  заманғы коммуникациялық  технологияларды   қолдану жағдайында  ортаны есептеу оқыту ерекшеліктері қандай? 5 Қазіргі заманғы білім беру үшін Интернет ғаламдық желісінің мүмкіндіктері қандай? 6.   Қалай   оқытудың   электрондық поштаны пайдалануға болады? 7. Форум дегеніміз не? Өзара іс­қимыл, осы құралдардың   дидактикалық құрылымын сипаттаңыз. 8. Электрондық семинардың мақсаты қандай? 9. Электрондық семинар өткізу үшін қажетті және негізгі техникалық сипаттамалары қандай? 10. Қазіргі заманғы байланыс жүйесінде жұмыс істеудің психологиялық­педагогикалық ерекшеліктері қандай? 11. Кез ­келген этикалық проблемаларда  байланыс сандық ортасы  бар ма? 12. Электрондық Семинарды ұйымдастыру туралы және  арнайы қандай әдістемесі бар?