Ойна да, ойлан! Сыныптан тыс сабак. 10-сынып оқушыларына

Бірлік орта мектебі мемлекеттік коммуналдық мекемесінің информатика пәнінің мұғалімі Қаиргали Дария Қаиргалиқызы Күні: 21.02.17ж. Сабақтың тақырыбы Жалпы мақсаты: Іскерлік ойындардың түрлері «Ойлан да ойна» Әр мұғалім заман талабына сай оқушылардың білімін тереңдетіп, ой­ өрісін,   шығармашылық   қабілетін   арттыруда   жаңа   технологияларды қолданады. Ойын арқылы шығармашылықты, ойлау қабілетін дамытудың – субъектілік белсенділікке әсерін көрсетеді. Сабақтың типі Сабақтың әдісі Ресурстар Әр түрлі ойындарды меңгерту Ойын түрінде пікірталас   АКТ, магнитті тақта, проектірлік тақта, слайд,  маркер,   электрондық оқулық. видео, бинго Мұғалімнің жазбасы Уақыты Жұмыстың мазмұны Мұғалімнің іс­әрекеті Ұйымдастыру  3 мин 1. Сәлемдесу 2. Сабақ барысымен  таныстыру 5. Ынтымақтастық  атмосферасын құру Сабақтың  барысын түсіндіру Шаттық шеңбер арқылы, магнитті тақтадан өз пән аттарын таңдап алу арқыл 2 бағытқа бөлінеміз. «Кіріспе» бөлім 5 мин Іскерлік ойындарды ұйымдастыру және өткізу әдістемесі Іскерлік ойынды дайындау оқытушының мұқияттылық пен жинақталған­дықты талап етеді.  Егер ойынның міндетін оның өзі құрастырса, онда оның тәрбиелік мақсаттарын ойластыру тиіс.  Егер ойын үшін дайын міндетті алса, ол өзінің іскерлік ойындарды жүргізу тәжірибесін және  сол кездері болған күрделі эпизодтарды еске алып, оның мәнін ойыншы тарапынан да,  жүргізуші тарапынан да түсінуге міндетті. Ойын сипатталуы тиіс – бұл міндетті шарт. Ойынның шарттары мен мақсаттарын «дауыстап»  беруге болады. Сипаттама даналары барлығы үшін жеткілікті болуы тиіс. Шрифт ұсақ болмауы тиіс. Ойын ережелерін барлығы білетінінен, бірақ олардың бірдемесін ұмытып қалғанынан  немесе дәл есінде сақтамағанынан бастаған мақсатқа сәйкес болады. Сондықтан іскерлік  ойынға қатысушыларға іскерлік міндетті шешудің аса «тиянақсыз» сұрақтарын (түйіндерін)  регламенттейтін құжаттардан үзінділер бар материалды тарату өте пайдалы болады. Бұл  Конституциядан, заңдардан, нұсқаулардан, қаулылардан, жарлықтардан және т.с.с. үзінділер  болуы мүмкін. Қатысушылардың таратылған материалдың барлығын өздерімен бірге алып  кетуге рұқсат етуі дұрыс болады. Іскерлік ойынның бірінші сатысы – міндетті әрбір қатысушыға дейін жеткізу. Басылып  шығарылған мәтіннің әрбір қатысушыда болғаны дұрыс. Ережелерге қатысты келісіп алу керек: олар не ұқсас міндеттерді шешкенде нақты өмірде кездесетін ережелер, не қандай да бір  ойындық өзгерістер енгізіледі. Бұл туралы жүргізуші ерекше айтуы тиіс. Екінші қадам – командалар құру. Командалар кез келген түрде құрылуы мүмкін. Олар өздеріне қандай да бір атауларды немесе нөмірлерді иеленуі мүмкін. Командалардың жұмысы – үшінші кезең. Оқытушы әрбір команданың өзін­өзі ұйымдастыруының сындарлы түрде өткенін қадағалауы  және жұмыстардың басталуы міндеттің сәтті шешілуінен дәмелендіретініне көз жеткізу керек.  Қатысушылардың біреуінің бастаманы өзіне алып, оның шешілуін барлық қалған  қатысушыларға жүктеуіне жол берілмейді. Егер команданың өзінің әлі келмесе, мұндай  қатысушыны куратор тоқтатуы тиіс. Сондай­ақ команданың бір бөлігінің тек қана көрермендер болмауын қадағалау керек. Аз дегенде, әрбір команда міндетті шешудің өзінің амалдары мен  әдістері туралы және шешімнің өзі туралы ауызша баяндама әзірлейді. Баяндама ерікті түрде  құрастырылады. Баяндама түрін таңдау да – ойынның нәтижесі. Баяндамаларды тыңдаған соң оларды бағалау, салыстыру қажет. Жарысу жанры қорытындылар шығаруды талап етеді. Бұл тәрбиелеу процесінің маңызды бөлігі. Қорытынды шығарғанда бірнеше «номинацияны» анықтаған жақсы, бұл командалардың  әрқайсысының табыстарын атап көрсетуге мүмкіндік береді. Табысты атап көрсетудің  кемшіліктерді айқындауға қарағанда, өлшемсіз үлкен тәрбиелеуші әсері бар. Егер уақыт жетіп жатса, онда қорытындылар шығару мен нәтижелерді талдау іскерлік ойын  шеңберінде тәрбиенің екінші туры болуы мүмкін. Онда жетекшісінің – жюри төрағасының  басшылығымен әрбір команданың өкілдерінен жюри құрылады. Жюри ойынның  қорытындыларын «халықтың алдында» талқылай бастайды. Мұндай талқылау барысында  табыстарды немесе кемшіліктерді атап көрсету басымдылығы қатысушылардың құнды  потенциа­лына байланысты анықталады. Бірақ куратор жюридің таңдаған «әділ баға»  критерийін бұзбай, олардың топтарының әрқайсысының табыстарын атап көрсетуге ұмтылады. Табыстары үшін арнайы жүлделер (мысалы, кафедра оқытушыларының сыйға тартып,  қолтаңбасы жазылған кітаптары) беру де жақсы болады. Іскерлік ойынды өткізу кезінде міндеттің мазмұнына байланысты калькуляторлар, оқу тақтасы  немесе сұлбалар мен формулаларды бейнелеуге арналған ватман, анықтамалықтар, заңдар мен  нормативтік актілер мәтіндері қажет болуы мүмкін. Іскерлік ойынды екі оқытушы­педагогтың күшімен өткізгені дұрыс болады. Ойынның кейбір  сәттері әр түрлі функцияларды бір мезгілде орындауға, мысалы, келесі ойындық бұрылысты  ойлап табуға және топты «ойындық тонуста» ұстап тұруға мәжбүр етуі мүмкін. Бірақ екі  оқытушыға мұндай жағдайларсыз да, әсіресе командалардың жұмысын бақылағанда жұмыс  жетеді. ОЙЫН АРҚЫЛЫ ОҚУШЫЛАРДЫҢ ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ БЕЛСЕНДІЛІКТЕРІН ЖӘНЕ  ОЙЛАУ ҚАБІЛЕТІН ДАМЫТУ    «Ойынсыз ақыл­ ойдың қалыпты дамуы жоқ және олай болуы мүмкін емес. Ойын­ дүниеге  ашылған үлкен жарық терезе сияқты, сол арқылы баланың рухани байлығы мен жасапаз  өмірімен ұштасып, айналасындағы дүние туралы түсінік алады. Ойын дегеніміз­ ұшқын білуге  құмарлық пен еліктеудің маздап жанар оты», ­ деген атақты педагог В. А. Сухомлинский. «Білу керек» бөлім 5мин Қандай да болмасын ойынды өткізу үшін мұғалім алдын ала жоспар құрып алуы қажет. Ол жоспар, әдістемелік тұрғыдан алып қарағанда мынадай шарттарға жауап беруі қажет:  Ойынның өтілетін сабақтың тақырыбы мен мазмұны сәйкес келуі;  Ойынға бөлінетін уақыттың нақты белгіленуі;  Ойынның ойналу түрінің топ болып ойнау, кішірек топ болып ойнау т. б. нақтылануы қажет;  Ойынға қажетті материалдардың түгел дайындалып қойылуы;  Қолданылатын   сөздер,   сөз   тіркестері,   мақал­   мәтелдері,   тақпақтар өлеңдердің таңдалынып алынуы;  Пысықталатын   грамматикалық,   фонетикалық,   лексикалық материалдардың анықталуы;  Ойынның өту барысының жоспары жасалуы. «Біліп жүріңіз» бөлімі  5мин Интеллектуалд ы ойыннан  үзінді «БИНГО»  ойыны Көңіл­қүйді  көтеру ойыны Қорытынды бөлім 5 мин Рефлексия Жеңіске жеткен топты мадақтау Екі жұлдыз бір тілек әдісін қолдану Алматы облысы Балқаш ауданы Бірлік орта мектебі мемлекеттік коммуналдық мекемесі Тақырыбы: Іскерлік ойындардың түрлері  «Ойлан да ойна!» Информатика пәнінің мұғалімі:Д.Қ.Қаиргали Дене ш.л Биология Бейнелеу Физика Информатика Қазақ тілі