Презентация урока на аварском языке "Хъвалсараб дополнениелъун тIаджубараб предложение"

9 класс

Баян гьабиялъул диктант

Жиндиего чед гьабуларес чидае мучари гьабуларо.
Дида лъалаан мун унтун гьечIеблъи.
Жиндирго эбел йокьуларесе ВатIанги бокьуларо.
Вихьарабго дида бичIчIана мун ВатIаналъухъ гIащикълъун вукIин.
Гьудулас живго гукки ХIажида нахъа лъана.
Мискинзабазда зулму гьаби залимзабазул нахъегIанаб иш буго.
Лъалеб нилъедаго лъугьанщинаб жо.
Дида лъала эбел цо йикIунейлъи, цогидаз кидаго гьей хисунгутIи.
- Щиблъул тIаджубарал предложениял кколелали бице. Суал лъе.

Такрар гьаби

1. Кинаб предложениялда подлежащеелъун тIаджубараб абулеб?
2. Кинал падежазда букIине бегьулеб подлежащеелъун тIаджубараб предложение?
3.БитIараб дополнениелъун тIаджубараб предложение сунда абулеб?
4.

ХIажимурадил чи лъугьиналда дахIададал щаклъи гьечIо.
- Гьаб кинаб предложение?
БетIерабги тIаджубарабги бате.
ТIаджубараб предложениялъе кинаб суал бачIунеб бугеб?
- Хъвалсараб дополнение сунда абулеб?

ЦIияб тема

Хъвалсарабдополнениелъун тIаджубараб предложениялъ бетIераб предложениялъул сказуемоялъе хъвалсараб дополнениялъулаб баян кьола ва аслиял гурел падежазул суалазул цоялъе жаваблъунги бачIуна.
Хъвалсараб дополнениелъун тIаджубараб предложениялъулъ сказуемоелъун гIемерисеб мехалъ батIи-батIияб падежияб формаялда глаголияб цIар ккун букIуна, гьединго причастиеги ккезе бегьула.
Хъвалсараб дополнениелъун тIаджубараб предложение рикIкIине ккани, тIаджубараб предложениелъун ккараб рагIуе жибго бетIергьанаб подлежащее, ялъуни битIараб дополнение букIине ккола.
Хъвалсараб дополнениелъун тIаджубараб предложение бетIераб предложениялдаса, запятая лъун, батIа гьабуларо.

1. Хъвалсараб дополнениелъун т1аджубараб предложение бет1ераб предложениялда цебехун бук1инеги бегьула.
Масала: Жакъа хирияв гьобол вач1иналдаса ниж ц1акъ рохана.
2. Хъалсараб дополнениелъун т1аджубараб предложение бет1ераб предложениялда гьоркьоб ккун бук1инеги бегьула.
Масала: Эбелалъул мун ватиялдаса хьул къот1ун бук1ана.
3. Хъвалсараб дополнениелъун т1аджубараб предложение бет1ераб предложениялда хадуб ккун бук1инеги бегьула.
Масала: Эмен ц1акъ вохун вук1ана вас огрономлъун вахъиналдаса.

Малъараб материал щула гьаби

Кьурал предложениязул тIубараб синтаксисияб разбор гьабе.
ЦIибил хехго бакIараразе совхозалъ сайигъатал кьуна.
Киналго разилъана судияс къотIараб хIукмуялда.
ХъачIал хурзал рекьиялъул дие кьолеб хайир гьечIо.
ТалихI бугесул бихьинхIама къинлъулеб.
ГIадамаз гIажаиблъи гьабуна риидал бицатаб гIазу баялда.

Гьал хъвалсараб дополнениелъун тIаджурарал предложениязе, гIемер тIанкIал ругел бакIазда, бетIерал предложениял хъвай.
ВатIан хириясул …
Лабазан Буйнакскиялда ватиялдаса ….
ГьадигIан радалго ГIабдурахIман къватIиве вахъиналда …
Гьобол гIемерасул …
БетIер хIалакъасул …

Дарсил хIасилал гьари

Щиб нужеда лъараб жакъасеб дарсида?
Хъвалсараб дополнениелъун тIаджубараб предложение сунда абулеб?
БетIераб предложениялъухъ балагьун хъвалсараб дополнение кибехун ккун букIине бегьулеб?

Рокъобе хIалтIи

§ 55
ХIалтIи № 204
Кьурал рагIаби бетIерал предложениязул сказуемояллъун ккезарун, журарал нахърилълъарал предложениял гIуцIе.
Разилъана, ракIчIола, божана, чIухIула, рекIекълъана, пашманлъичIо, вохула, тамашалъизаруна, щаклъана, кьуна.

Интернет-источники

http://kubanzsk.ru/wp-content/gallery/fon/15195-%D0%A0%D0%B0%D0%B7%D0%BC%D0%B5%D1%80-7000x5000.jpg – фон
https://ds02.infourok.ru/uploads/ex/0124/0001743b-10b5b81a/hello_html_60aa013c.png - сова
https://cdn.pixabay.com/photo/2016/03/31/15/28/draw-1293329_640.png - ручка