Тармақталу
операторлары 2
Информатика және есептеуіш
техника негіздері
8 сынып
Шартты оператордың жалпы
түрі
Толық түрі:
Қысқартылған түрі:
if <шартты
өрнек>
then <1-
оператор>
else <2-
оператор>;
if <шартты
өрнек>
then <1-
оператор>;
else-тің алдында «;» белгісі
қойылмайды.
Шарт – логикалық
өрнек
Шарт –Boolean типінің True (Ақиқат) немесе
False (Жалған) мәндерін қабылдай алатын
логикалық өрнек.
ШАРТ
Логикалық қатынастар
Логикалық операциялар
Логикалық қатынастар
Логикалық қатынас – екі өрнек немесе айнымалыны
салыстыру. Нәтиже Boolean типінде True (Ақиқат) немесе
False (Жалған) бола алады. Екі өрнек немесе айнымалыларды
салыстыу үшін салыстыру операторлары қолданылады.
Оператор
< (Кем)
<= (Кем не тең)
> (Артық)
>= (Артық не тең)
= (Тең)
< > (Тең емес)
True
(Ақиқат)
1 < 5
5 <= 5
2 >1
3 >= 1
2 = 2
2 <> 1
False
(Жалған)
5 < 1
4 <= 3
2 > 2
1 >= 3
2 = 1
2 <> 2
Логикалық операциялар
Логикалық операциялар– логикалық
қатынастарға қолданылатын операциялар.
Логические операциялар логикалық
операторлар арқылы жүзеге асады:
Емес – логикалық теріске шығару
Және - логикалық көбейту
Немесе – логикалық қосу
Шартты оператордың
толық түрі
program n_9;
var x, a, b: real;
begin
writeln(‘Нүктенің кесіндіде жату-жатпуын
анықтау');
write ('а, b-ны енгізіңіз >>');
readln (a, b);
write ('x-ті енгізіңіз >>');
readln (x);
if (x>=a) and (x<=b) then
writeln (‘Нүкте кесіндіде жатады')
else writeln (‘Нүкте кесіндіде жатпайды')
end.
ИӘ
a, b, x
иә
(x>=a) and (x<=b)
жоқ
ЖОҚ
Шартты оператордың
қысқартылған түрі
program n_10;
var min, a, b, c: integer;
begin
writeln (‘Үш санның үлкенін анықтау');
иә
write ('а, b, с-ны енгізіңіз >>');
readln (a, b, c);
max:=a;
if (b>max) then max:=b;
if (c>max) then max:=c;
writeln (‘max = ', max)
end.
иә
max:=B
max:=C
max=A
жоқ
B>max
C>max
жоқ
Құрама оператор
Шартты операторды қолданғанда then және else
сөздерінен кейін тек қана бір оператор қолдануға
болады.
Егер then және else сөздерінен кейін бірнеше
оператор орындау керек болса, құрама оператор
қолданылады:
begin <операторлар тізбегі> end
Квадраттық теңдеуді шешу
блок-схемасы
Басы
a, b, c коэффициенттерін енгіз
Шығару:
«Түбірлері жоқ»
d:=b*b-4*a*c
иә
d < 0
жоқ
иә
d = 0
жоқ
x:=-b/2/a
Шығару
«Теңдеу түбірі х=», х
Соңы
d>0
иә
х1:=(-b+sqrt(d))/2/a
х2:=(-b-sqrt(d))/2/a
Шығару :
«Теңдеу түбірлері:
х1=», х1, «х2=», х2
program n_11;
var a, b, c: real;
var d: real;
var x, x1, x2: real;
begin
writeln (‘Квадрат теңдеуді шешу');
write (‘ a, b, c коэффииенттерін енгізіңіз >>');
readln (a, b, c);
d:=b*b-4*a*c;
if d<0 then writeln (‘Түбірлері жоқ');
if d=0 then
begin
x:=-b/2/a;
writeln (‘Теңдеу түбірі x=', x:9:3)
end;
if d>0 then
begin
x1:=(-b+sqrt(d))/2/a;
x2:=(-b-sqrt(d))/2/a;
writeln (‘Теңдеу түбірлері:');
writeln ('x1=', x1:9:3);
writeln ('x2=', x2:9:3)
end;
end.
begin x1:=(-b+sqrt(d))/2/a; x2:=(-b-sqrt(d))/2/a; writeln (‘Теңдеу түбірлері:'); writeln ('x1=', x1:9:3); writeln ('x2=', x2:9:3) end; begin x:=-b/2/a; writeln (‘Теңдеу түбірі x=', x:9:3) end;
Шартты оператор ішіндегі
шартты оператор
Келесідей құрылым болуы мүмкін:
if < 1-шарт > then
if <2-шарт> then <1-
оператор>
else <2-
оператор>
else <3-оператор>
else әрқашан ең жақын тұрған if-ке тиісті
болады.
Сызықтық теңдеуді шешу
a, b, x – нақты сандар
жоқ
b<>0
жоқ
Кез-келген сан
иә
a, b
a<>0
x:=-b/a
иә
Түбірі жоқ
program tendeu;
var a, b, x: real;
begin
writeln (‘Сызықтық теңдеуді шешу');
write (‘ a , b коэффициенттерін енгізіңіз >>');
readln (a, b);
if a<>0 then
begin
x:=-b/a;
writeln (‘Теңдеу түбірі x=', x:9:3)
а тең емес 0
end
else if b<>0 then writeln (‘Түбірі жоқ')
else writeln ('x – кез-келген сан');
end.
12-сабақ.pptx
