Оқу мақсаты | Дағды | Бағалау критерийі |
| Білу, түсіну | |
Дүниежүзі елдерін салыстыруда қолданылатын көрсеткіштердің бірін есептеу әдісін түсіндіру | Сыни тұрғыдан ойлау және зерттеу | Дүниежүзі елдерін салыстыруда қолданылатын көрсеткіштердің бірін есептеу әдісін түсінеді. |
Елдердің даму деңгейін сипаттайтын негізгі көрсеткіштертің тізімі:
Терминдер
ЖІӨ-жалпы ішкі өнім - жыл ішінде белгілі бір аумақта өндірілген тауарлар мен көрсетілген қызметтің жалпы құнын көрсетеді.
ЖҰӨ- жалпы ұлттық өнім жыл ішінде белгілі бір аумақтың экономикасында өндірілген тауарлар мен көрсетілген қызметтің жалпы нарықтық құнын көрсетеді және шетелдік кәсіпорындардың үлесі есептелмейді.
Елдің экономикалық белсенділігінің және шаруашылықтың ең басты көрсеткіші
• Жалпы Ішкі Өнім, ЖІӨ (ағылш. Gross Domestic Product) — мемлекет территориясындағы барлық өндірушілердің белгілі бір кезең ішінде өндірген түпкі тауарлары мен көрсеткен қызметтерінің нарықтық құнын білдіретін жиынтық көрсеткіш. Бұл атауды ең алғаш Саймон Кузнец ұсынды.
• Амортизация (латын. amortisatio — өтеу; франц. arnor- tir - бәсеңдету, жүмсарту) - Тозымпұл / Өтемпұл — жалпы ұлттық өнімді өндіру барысында тозған немесе пайдаланылған (тұтынылған) капиталдың көлемін бағалау
ЖІӨ кіріс және шығыс бойынша
Көрсеткіштер | млрд. доллар |
Жанама салықтар | 45 |
Мемлекеттік сатып алулар | 60 |
Тұтынушылық шығындар | 361 |
Корпорациялардың жалпы кірісі | 103 |
Таза инвестициялар | 81 |
Трансферлер(субвенциялар) | 35 |
Амортизация | 100 |
Жалақы | 202 |
Меншіктен түскен кіріс | 146 |
Экспорт | 42 |
Импорт | 48 |
.
Шешу жолдары:
ЖІӨ шығыс бойынша - Тұтынушылық шығындар + Таза инвестициялар + Амортизация + Мемлекеттік сатып алулар + Таза экспорт ( экспорт- импорт) = 361+81+100+60+ (42-48 ) = 596
ЖІӨ кіріс бойынша - Жалақы + Меншіктен түскен кіріс + Корпорациялардың жалпы кірісі + Амортизация + Жанама салықтар = 202 + 146+ 103 +100 + 45 = 596.
СҚП- сатып алу қабілетінің паритеті – елдегі тауарлар мен қызметтердің салыстырмалы құнының негізінде есептелетін параметр және халықтың сатып алу қабілеті
ЖІӨ-нің бағалары (сатып алу қабілетінің паритеті бойынша) Дүниежүзілік банк пен ХВҚ-да жүзеге асырылады
Кестедегі Халықаралық валюталық қордың есебі бойынша ЖІӨ (СҚП- сатып алу қабілетінің паритеті бойынша) дүниежүзі елдері. ЖІӨ (СҚП - сатып алу қабілетінің паритеті бойынша) жоғары елдер
№ | Страна | 2016 | 2017 |
1 | КНР | 21290 | 23159 |
2 | США | 18624 | 19391 |
3 | Индия | 8705 | 9459 |
4 | Япония | 5243 | 5429 |
5 | Германия | 3997 | 4171 |
6 | Россия | 3877 | 4008 |
7 | Индонезия | 3032 | 3243 |
8 | Бразилия | 3152 | 3240 |
9 | Великобритания | 2812 | 2914 |
10 | Франция | 2735 | 2836 |
ЖІӨ (СҚП сатып алу қабілетінің паритеті бойынша) төмен елдер
№ | Страны | 2016 г | 2017 г |
1 | Лаос | 45,2 | 49,2 |
2 | Гондурас | 43,3 | 46,2 |
3 | Босния и Герцеговина | 42,7 | 44,6 |
4 | Сенегал | 39,6 | 43,2 |
5 | Тринидад и Тобаго | 43,4 | 43,0 |
6 | Эстония | 38,9 | 41,6 |
7 | Мали | 38,2 | 41,0 |
8 | Мадагаскар | 37,5 | 39,7 |
9 | Монголия | 37,1 | |
10 | Латвия | 50,7 | 53,9 |
Материалы на данной страницы взяты из открытых источников либо размещены пользователем в соответствии с договором-офертой сайта. Вы можете сообщить о нарушении.