Saturated carboxylic acids with a single base.

                                   Laboratory work № 12.

Topic: Saturated carboxylic acids with a single base.

The purpose of the work: to study the chemical properties of saturated carboxylic acids with a single base.

Experience №1. Solubility of carboxylic acids and salts in water.

Reagents and equipment: various organic acids (acetic, stearic, trichloric acid; sorrel, Amber, lactic, fumaric acids).

A few drops or crystals (0.05-0.1 g) of each of the studied acids are dissolved in 1-2 ml of water. If the scab does not dissolve at room temperature, it is heated. All probes should also contain the same amount of water and acid.

When the mixture is cooled, the acid crystal is dissolved.

The resulting acid solution is used in the following works.

Shaking the test tubes with a slightly soluble acid precipitate, pour 1 part of the suspension into another test tube and add 2-3 drops of diluted alkali solution to it, and when shaken, the acid crystals dissolve.

Experience №2. Determination of the degree of ionization of acids.

Reagents and equipment: various organic acids (solutions), phenol (saturated 6% vertical solution), glycerin (5-10% vertical solution), Congo indicator paper.

For identification with Congo paper, different acid solutions are taken in approximately the same concentration. When driving on a piece of dry Congo paper with a glass stick moistened with appropriate acids, it is painted in stripes and colors of different colors.

For comparison, DOL is applied in this way to water, solutions of phenol and glycerin, and liquefied hydrochloric acid (or H2SO4).

Congo paper is colored dark brown with weak itch, then discolored, dark blue with stronger acids, and stable blue with very strong acids.

Experience №3. Displacement of acids from their salts by other acids.

Reagents and equipment: acetic acid (liquefied), sorrel acid (saturated 8% solution in vertical water), sodium acetate (powder), na bicarbonate (powder); Amber acid sodium (solution in concentrated water).

In individual test tubes, add a little of the salts of charcoal, Amber, and acetic mustard, add a few drops of organic acids to it, and add H2SO4, which is liquefied for comparison. The displacement of carbon dioxide — by the release of CO2, the displacement of acetic acid-by the smell of the mixture when heated, and the displacement of Amber acid - by the formation of sediment after 5-10 minutes.

Experience №4. Ant acid oxidation.

Reagents and equipment: antic acid, trace or barium water.

0.5-1 ml of antic acid, 1 ml of liquefied H2SO4 and 1-2 ml of kmpo4 solution are poured into a test tube with a gas-conducting tube. The other end of the gas-conducting tube is placed in a test tube with 1-2 ml of lime (or barium) water inside, and the Cospa is carefully heated until boiling begins.

The solution painted with Kmpo4 in the first test tube immediately discolors, and silt or dirt appears in the 2nd test tube. (Formed saso3 or Vaso3).

Experience №5. Differences in the oxidation of organic acids.

Reagents and equipment: various organic acids (Ant, acetic, sorrel, fumar).

Prepare a solution of organic acids in water by adding 1-2 ml of water to 0.05-0.1 g of organic acids. 1 ml of liquefied H2SO4 and KMnO4 are dripped into each of the resulting solutions. Differences in the oxidation of organic acids are observed in the color change of solutions immediately or after a while.

Experience №6. Decomposition of antic acid in concentrated sulfuric acid.

Reagents and equipment: Ant acid (anhydrous) or sodium formate (powder).

In a test tube with a gas-conducting tube, I ml of concentrated H2 SO4 and 0.5 ml of Ant acid or 1 g of Ant acid salt is placed. At room temperature or under low heating, the released CO2 is collected and burned in a test tube under water. The color of the flame when the hydrocarbon oxide Burns is blue. If the reaction has not stopped, CO2 is burned in the mouth of the tube.

Experience №7. Formation and hydrolysis of iron acetate.

Reagents and equipment: sodium acetate (Crystal), valence Iron (III) salt (yellow blood salt, 2% solution in vertical water).

Dissolve 0.1-0.2 g of NA acetate in 2-3 ml of water and drop 5-6 drops of iron chloride (III) and shake.

The liquid turns dark red. Stir the solution until it boils for 1-2 minutes. At this point, a cotton-like precipitate of red-brown color is formed. Stop heating and cool the liquid.

Carefully, without mixing the tincture with a pipette, take a transparent solution and pour the Baska into a test tube, adding Iron (III) valence salt (yellow blood color) to it.

This experiment is carried out in the same way as in acetic acid. In this case, a few drops of acids are dissolved in 2-3 ml of water and neutralized in a solution of alkali with the help of litmus, adding a solution of Gesi3.

Exerience № 8. Extraction of sorrel acid salt from Anthill salt.

Reagents and equipment: sodium formate (powder); calcium chloride (5%-K aqueous solution).

In a dry test tube, put 1 g of sodium formate, fix it with a cork with a gas-conducting tube with a pointed end and heat it strongly. When the flame of the torch approaches the end of the gas tube, the separated gas ignites with a purple flame. After heating for a minute, the test tube is cooled and shaken with the addition of 3-4 ml of water inside, slightly heated until completely dissolved and filtered out the resulting solution.

Dissolving sodium formate in water in the second test tube and adding a few drops of calcium chloride solution to both of them, it forms a white precipitate in the 1st test tube. It does not dissolve in precipitate acetic acid, it is well soluble in hydrochloric acid.

Questions for self-control and protection of laboratory work:

1. Write down the following reaction equations:

a) obtaining acetic acid

3.record the reaction of sodium formation.

4.examples of reactions characteristic of carboxylic acids should be given ( taking butanic acid).

№ 12 зертханалық жұмыс.

Тақырыбы: Бір негізді қаныққан карбон қышқылдары.

Жұмыстың мақсаты: Бір негізді қаныққан карбон қышқылдарының химиялық қасиеттерін зерттеу.

№1 тәжірибе. Карбон қышқылдары мен тұздарының судағы ерігіштігі.

Реактивтер мен жабдықтар:   әртүрлі органикалық қышқылдар (сірке, стеарин, үшхлорлысірке; қымыздық, янтарь, сүт, фумар қышқылдары).

Зерттелетін қышқылдардың әрқайсысынан бірнеше тамшы немесе кристалын (0,05-0,1 г) 1-2 мл суда ерітеді. Егер қышкыл бөлме температурасында ерімесе, оны қыздырады. Барлық пробаға да судың және қышқылды бірдей мөлшерде алу керек.

Қоспаны салқындатып, қышқыл кристалы кыздырғанда ерігенін бакылайды.

Алынған қышқыл ерітіндісін келесі жұмыстарда пайдаланылады.

Аз еритін қышқыл тұнбасы бар пробаларды шайқап, суспензияның 1 бөлігін басқа пробиркаға құяды және оған 2-3 тамшы сұйытылған сілті ерітіндісін қосып, сілкігенде қышқыл кристалдары ериді.

№2 тәжірибе. Қышқылдардың иондану дәрежесін анықтау.

Реактивтер мен жабдықтар:   әртүрлі органикалық қышқылдар (ерітінділер), фенол (қаныққан 6%-тік ерітіндісі), глицерин (5-10%-тік ерітіндісі), конго индикатор қағазы.

Конго қағазымен анықтау үшін әртүрлі қышқыл ерітінділерін шамамен бірдей концентрацияда алады. Сәйкес қышқылдармен дымқылданған шыны таякшамен құрғақ конго қағазының бөлігіне жүргізгенде әртүрлі түстегі жолақтар мен түстерге боялады.

Салыстыру үшін дол осы жолмен суға, фенол мен глицерин ерітінділеріне және сұйытылған тұз қышқылына (немесе Н₂SO₄) бакылау жүргізеді.

Конго қағазы әлсіз қышкылдармен қара-коңыр түске, одан соң түссізденеді, неғұрлым күштірек қышқылдармен қара-көк, ал өте күшті қышқылдармен тұрақты көк түске боялады.

№3 тәжірибе. Қышқылдарды олардың тұздарынан басқа қышқылдардың көмегімен ығыстыру.

Реактивтер мен жабдықтар:    Сірке қышқылы (сұйытылған), қымыздық қышқылы (қаныққан 8%-тік судағы ерітіндісі), натрий ацетаты (ұнтақ), Na бикарбонаты (ұнтақ); янтарь қышқыл натрий (концентрлі судағы ерітіндісі).

Жеке пробиркаларға көмір, янтарь, сірке қышкылдарының тұздарынан біраз мөлшерін салып, оған бірнеше тамшы зерттелгелі отырған органикалық қышқылдардың бірнеше тамшысын қосады, сонымен қатар салыстыру үшін сұйытылған H₂SO₄ қосады. Көмір қышқылының ығысуы — СО₂-нің бөлінуімен, сірке қышқылының ығысуы - қоспаны қыздырғандағы  иісінен, ал янтарь қышқылының ығысуын 5-10 минуттан кейін тұнба түзілуімен байқауға болады.

№4 тәжірибе. Құмырсқа қышқылының тотығуы.

Реактивтер мен жабдықтар:    құмырсқа қышқылы, ізбес немесе барий суы.

Газ өткізгіш түтігі бар пробиркаға 0,5-1 мл құмырсқа қышқылын, 1 мл сұйытылған Н₂SO₄ және 1-2 мл KМnO₄ ерітіндісін құяды. Газ өткізгіш түтіктің екінші ұшын ішінде 1-2 мл ізбес (немесе барий) суы бар пробиркаға салып коспаны қайнау басталғанша сақпен қыздырады.

Алғашкы пробиркадағы KМnO₄ - пен боялған ертінді бірден түссізденіп, 2-ші пробиркада тұнба немесе лай пайда болады. (СаСО₃  немесе ВаСО₃ түзіледі).

№5 тәжірибе. Органикалық қышқылдардың тотығуындағы айырмашылықтар.

Реактивтер мен жабдықтар:  әртүрлі органикалық қышқылдар (құмырсқа, сірке, қымыздық, фумар).

0,05-0,1 г органикалық қышқылдарға 1-2 мл су косып, органикалық қышқылдардың судағы ерітіндісін дайындайды. Алынған ерітінділердің әрқайсысына 1 мл сұйытылған Н₂SО₄ және KMnO₄-ті тамшылатып құяды. Органикалық қышқылдардың тотығуындағы айырмашылықтар ерітінділердің бірден немесе біраз тұрғаннан кейін түсінің өзгеруінен байқалады.

№6 тәжірибе. Құмырсқа қышқылының концентрлі күкірт қышқылында ыдырауы.

Реактивтер мен жабдықтар:   құмырсқа қышқылы (сусыз) немесе натрий формиаты (ұнтақ).

Газ өткізгіш түтігі бар пробиркаға I мл концентрациялы Н₂ SO₄ пен 0,5 мл құмырсқа қышқылы немесе 1г құмырсқа қышқылының тұзын салады. Бөлме температурасында немесе әлсіз қыздырғанда бөлінген СО₂-ны су астында пробиркаға жинап, жағады. Көмірсутек тотығының жанғандағы жалынның түсі көгілдір болады. Егер реакция тоқтамаған болса, СО₂-ны түтіктің аузында жағады.

№7 тәжірибе. Темір ацетатының түзілуі және гидролизі.

Реактивтер мен жабдықтар: натрий ацетаты (кристалл), темір (III) валентті тұзын (сары қан түсті тұз, 2% -тік судағы ерітіндісі).

0,1-0,2 г Na ацетатын 2-3 мл суда ерітеді және 5-6 тамшы темір хлоридін (III) тамызып, шайқайды.

Сұйықтық қою қызыл түске боялады. Ерітіндіні қайнағанша 1-2 минут кыздырады. Осы кезде қызыл қоңыр түсті мақта тәрізді тұнба түзіледі. Қыздыруды тоқтатып, сұйықтықты салқындатады.

Абайлап пипеткамен тұнбаны араластырмай, мөлдір ерітіндісін алып, баска пробиркаға құйып, оның үстіне темір (III) валентті тұзын (сары қан түсті) қосады.

Бұл тәжірибе сірке қышқылында да дәл осылай жүргізіледі. Бұл жағдайда қышқылдардың бірнеше тамшысын 2-3 мл суда ерітеді де, оны лакмус көмегімсн сілті ерітіндісінде нейтралдап, ҒеСІ₃ ерітіндісін қосады.

№ 8. Құмырсқа қышқылының тұзынан қымыздық қышқылының тұзын алу.

Реактивтер мен жабдықтар:    натрий формиаты (ұнтақ); кальций хлориді (5%-к сулы ерітіндісі).

Құрғақ пробиркаға 1 г натрий формиатын салып, ұшы сүйірленген газ өткізгіш түтігі бар тығынмен бекітеді де, қатты қыздырады. Газ түтігінің ұшына шырпы жалынын жақындатса, бөлінген газ күлгін түсті жалынмен жанады. Бір минуттай қыздырғаннан кейін пробирканы суытады да, ішіне 3-4 мл су қосып шайқап, толық ерігенше аздап қыздырады да, пайда болған ерітіндіні сүзеді.

Екінші пробиркаға натрий формиатын суға ерітіп, екеуіне де кальций хлоридінің ерітіндісінен бірнеше тамшы қосқанда, 1-ші пробиркада ақ түсті тұнба түзеді. Ол тұнба сірке қышқылында ерімейді, тұз қышқылында жақсы ериді.

Өзін-өзі бақылауға және зертханалық жұмыстарды қорғауға арналған сұрақтар:

1. Келесі реакция теңдеулерін жазыңыздар:

а) сірке қышқылын алу

3. Натрий формиатының түзілу реакциясын жазыңыздар.

4. Карбон қышқылдарына тән реакцияларға мысалдар келтіру керек ( бутан қышқылын алып).