ТЕКСТ И ЗАДАНИЯ ДЛЯ ФОРМАТИВНОГО ОЦЕНИВАНИЯ УЧАЩИХСЯ ПО ТЕМЕ "ЦЕЛИ СОЗДАНИЯ СНГ" для 10-х классов
Пән: География Сынып:10_____ Аты-жөні............................................................................. Күні ..............
Тақырып: «ТМД ұйымының құрылу мақсаты»
Оқу мақсаты: 6.ТМД құрамы, құрылу тарихы, мақсаттары мен міндеттері сипаттай алу.
ТМД елдерін картада көрсету; ТМД елдерінің сызбасын сызу;
Жетістік критерийлері:1.Атластың көмегімен ТМД елдерінің құрамын анықтап, кескін картада ТМД елдерін белгілейді. 2. Ғаламтордан ТМД құрылу тарихын, мақсаттары мен міндеттерін зерттеп, сипаттайды. 3. Қазақстанның ТМД елдерінің арасында транзиттік жағдайының сызбасын жасап, экономикалық-географиялық жағдайының жағымды және жағымсыз жақтарын көрсете алады.
*Тарихи шолу жасаңыз. КСРО-ң ыдырауына не себеп болды?
*КСРО-ң ыдырауы қандай салдарға әкеліп соқты?
Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы (ТМД) - ыдыраған КСРО орнына 1991 ж. 21 желтоқсанда құрылған халықаралық ұйым.1991 ж. желтоқсанның 8-інде Минскіде (Беловеж) Ресей, Беларусь және Украина басшылары кездесіп, 1922 ж. КСРО құрылуы туралы Келісімі істен жойылғандығы және ТМД құрылғандығы туралы келісімге қол қойды. 1991 ж. желтоқсаннның 13-інде Орта Азия мен Қазақстан басшылары Ашхабадта кездесіп, «Беловеж келісімін» қолдайтындықтарын мәлімдеді. 1991 ж. желтоқсаннның 20-ында Әзірбайжан, Армения, Беларусь, Қазақстан, Қырғызстан, Молдова, Ресей, Тәжікстан, Түркіменстан, Өзбекстан басшылары Алматыда 21 желтоқсанда ТМД-ны құру туралы Келісім хаттамасына қол қойды. Кездесуге қатысушылар ішкі және сыртқы саясаттың әртүрлі салаларында ынтымақтастыққа бейілділігін растайтын, бұрынғы КСР Одағының халықаралық міндеттемелерін орындауға кепілдік жариялайтын Алматы Декларациясын қабылдады. 1993 жылғы желтоқсанда Достастыққа Грузия қосылды, ал 2009 жылғы 18 тамызда аталған бірлестіктен шықты. Түркіменстан ТМД-ның қауымдастырылған мүшесі болып табылады. Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы мемлекет болып табылмайды және ұлтүстілік өкілеттікке ие емес. Ол өзінің барлық мүшелерінің егеменді теңдігіне негізделген және 1993 жылғы 22 қаңтардағы Жарлығы бойынша іс-әрекет жасайды. Достастықтың мүше мемлекеттері халықаралық құқықтың дербес және теңқұқықты субъектілері болып табылады.
Құрылымы:
Мемлекеттер басшыларының кеңесі; Үкіметтер басшыларының кеңесі; Сыртқы істер министрлерінің кеңесі; Экономикалық кеңесі; Қорғаныс министрлерінің кеңесі; Шекаралық әскер басшыларының кеңесі; ТМД Экономикалық соты; ТМД-ға қатысушы мемлекеттердің парламентаралық ассамблеясы;
Достастықтың жарғылық және басқа да органдарының жанындағы ТМД-ға қатысушы мемлекеттердің Тұрақты өкілетті өкілдері; ТМД Экономикалық кеңесі жанындағы Экономикалық мәселелер жөніндегі комиссиясындағы Достастық мемлекеттерінің тұрақты Өкілетті өкілдері;ТМД-ның Атқарушы комитеті.
ТМД құрамындағы елдер тәуелсіз мемлекеттердің теңдігі негізінде құрылған. Бұл мемлекеттердің әрқайсысы халықаралық құқыққа ие.
* Сіз қалай ойлайсыз, ТМД-н құрудың қажеттілігі неге туындады?
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________*ТМД-ң мақсаттары мен міндеттерін анықтаңыз.
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
* ТМД-на 11 мемлекет кіреді. ТМД елдерінің негізгі көрсеткіштерін анықтаңыз.
|
№ |
Мемлекеттің ресми аталуы |
Астанасы |
Жер көлемі |
Халқының саны |
Халқының тығыздығы |
Халқының өмір сүру ұзақтығы |
ЖІӨ, жан басына шаққанда |
Ақша бірлігі |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
9 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
10 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
11 |
|
|
|
|
|
|
|
|
*Кескін картада ТМД құрамына кіретін мемлекеттердің шекарасын белгілеп, атауларын, астанасын жазыңыз.
*Қазақстанның ТМД елдерінің арасында транзиттік жағдайының сызбасын жасаңыз. *Қазақстанның экономикалық-географиялық жағдайының жағымды/жағымсыз жақтарын көрсетіңіз
|
Жағымды жақтары |
Жағымсыз жақтары |
|
|
|
Пән: География Сынып:10_____
ТМД-на 11 мемлекет кіреді
© ООО «Знанио»
С вами с 2009 года.
