Заттың агрегаттық күйлері өзгерген кездегі жылу мөлшерін есептеу.

Бекітемін: Сыныбы: 8 «Ә», «Б», «В» Күні: Сабақтың тақырыбы: Заттың агрегаттық күйлері өзгерген кездегі жылу мөлшерін  есептеу. Сабақтың  мақсаты: Заттың агрегаттық күйлері өзгерген кездегі жылу мөлшерін  есептеуді үйрету Сабақтың көрнекілігі: карточкалар, кестелер, суреттер. Пайдаланатын құралдар: заттардың тығыздығы туралы кесте, меншікті  жылусыйымдылығы  және меншікті жану жылу кестесі. Сабақтың барысы: І.  Ұйымдастыру кезеңі. ІІ.  Үй тапсырмасын тексеру. ІІІ.  Жаңа сабақты түсіндіру.   ІV.  Жаңа сабақ бойынша түсінігін  тексеру. V.  Жаңа сабақты бекіту. VI. Үйге тапсырма. І.  Ұйымдастыру кезеңі:        Оқушыларды түгендеп, көңілін сабаққа аудару, құралдарын тексеру. ІІ.  Үй тапсырмасын тексеру. Қайнау дегеніміз не? Сұйық қайнайтын температураны не деп атаймыз? Қайнау кезінде не өзгермейді? Қорғасынның қайнау температурасы нешеге тең? Меншікті булану жылуы дегеніміз не? Меншікті булану жылуының формуласы қандай? Өлшем бірлігі? Спирттің меншікті булану жылуы неге тең? ІІІ.  Жаңа сабақты түсіндіру.   №1. Үйдің массасың жобалап табайық,  егер V=авс=5м*3м*0,4м=6м3 m1=400кг/м3*6м3=2400кг(бұл 1 қабырғаның массасы, ал  қабырға 4 және еденмен төбе) mүйдың=2400*6=14400кг Формуласы: Шешуі: =ρ с= V=6м3 m=14400кг Δt=150С qағаш =1*107Дж/кг qкөмір=2,9*107Дж/кг qторф=1,5*107Дж/кг qгаз=3,6*107Дж/кг mағаш =? mкөмір=? mторф=? mгаз=?  m= Vρ Q=сmΔt Q=qm m=Q/q №2 . Үйдің массасың жобалап табайық, егер V=авс=5м*3м*0,4м=6м3 m1=2500кг/м3*6м3=15000кг(бұл 1 қабырғаның массасы, ал қабырға 4 және еденмен төбе)  mүйдың=15000*6=90000кг Формуласы: Шешуі: =ρ с= V=6м3 m=90000кг Δt=150С qағаш =1*107Дж/кг qкөмір=2,9*107Дж/кг qторф=1,5*107Дж/кг qгаз=3,6*107Дж/кг mағаш =? mкөмір=? mторф=? mгаз=?   m= Vρ Q=сmΔt Q=qm m=Q №3. Үйдің массасың жобалап табайық, егер V=авс=5м*3м*0,4м=6м3 m1=1800кг/м3*6м3=10800кг(бұл 1 қабырғаның массасы, ал қабырға 4 және еденмен төбе)  mүйдың=10800*6=64800кг Формуласы: Шешуі: =ρ с= V=6м3 m=64800кг Δt=150С qағаш =1*107Дж/кг qкөмір=2,9*107Дж/кг qторф=1,5*107Дж/кг qгаз=3,6*107Дж/кг mағаш =? mкөмір=? mторф=? mгаз=? m= Vρ Q=сmΔt Q=qm m=Q №4. Бақтағы суды қыздыру үшін 4,2*107Дж жылу жұмсау керек. Бұл үшін мынадай  отындардан қанша жағу керек: а)ағаш көмірі, б)табиғи газ, в)керосин? Формуласы: Шешуі: Q=4,2*107 Дж q1=3,4*107Дж/кг q2=3,4*107Дж/кг q3=3,4*107Дж/кг m1=? m2=? m3=?  №5. Температурасы 00С 2кг мұзды ерітіп, температурасы 400 суға айналдыру үшін, қанша  жағу керек? Формуласы: Шешуі: t0=00С λ =3,4*10 5Дж/кг с=4200Дж/кг0С t1 0=400С m=2кг Q=?   №6. Массасы 1, 5 т кірпіштен жасалған пешті 100С –тан 200С – қа жылыту үшін қанша  жылу мөлшері қажет?. с = 880 Дж/кг0С Формуласы: Шешуі: m=1,5 т t1=100С t2=200C c=880 Дж/кг*0С Т/к; Q­? №7. Массасы 3 кг оқ дәрі жанғанда 11400 кДж энергия бөлінген, Оқ дәрінің меншікті  жану жылуын есептеңдер. Формуласы: Шешуі: m=3 кг Q=11400 кДж q­? №8. Температурасы 570 С массасы 200 г сынапты буға айналдыру ұшін қанша жылу  мөлшері жұмысалады. r = 0,3*106 Дж/кг Формуласы: Шешуі: t=570С m=200 г r = 0,3*106 Дж/кг Т/к; Q­? №9. Бастапқы температурасы  270С массасы 1 кг қорғасын кесегін балқыту үшін  қандай жылу мөлшері қажет? l= 0.25*106 Дж/кг,   t = 3270C, c = 140 Дж/кг0C Формуласы: Шешуі: t=270С m=1 кг l= 0.25*106 Дж/кг t = 3270C c = 140 Дж/кг*0C Т/к; Q­? №10.Бастапқы температурасы  200С,массасы 10 кг суды  ашық ыдыста қайнағанға  дейін қыздырып,буға айналдыру үшін қанша жылу мөлшері жұмсалады? С=4200  ДЖ/кг 0С L=2,3*106Дж/кг Формуласы: Шешуі: t=270С m=1 кг С=4200 ДЖ/кг 0С L=2,3*106Дж/кг Т/к; Q­? ІV.  Жаңа сабақ бойынша түсінігін  тексеру.    Неліктен сорпадағы еттің пісуі оның әлсіз немесе күшті отта тұрғанына байланысты  емес? Су және су буы молекулаларының бірдей температурадағы кинетикалық  энергиялары өзара тең бола ала ма? Осы жағдайдағы су мен будың ішкі энергиялары ше? Суық күндері бөлме терезелерінің ішкі жағына неліктен тамшылар жиналады? V.  Жаңа сабақты бекіту. Есептер шығару VI. Үйге тапсырма. тарауды қайталау