Жұлдызды аспан. Әлемнің құрылымы және масштабтары 9 сынып

Күні: Сыныбы: 9 а,б «Ауызша сабақ-1» Сабақтың тақырыбы: Жұлдызды аспан. Әлемнің құрылымы және масштабтары Мақсаты: сабақта норматив талабына сай оқушылардың оқу материалын 63% меңгеруіндегі логикалық және сыни тұрғыдан ойлау шапшаңдығын, сөздік қорын , ақпараттық құзыреттілігін дамыту. Жетістікке жеткен адам ретінде , пәнді сапалы меңгеруге қызығушылық таныту және ынталандыру. Міндеті: технологиялық картаның регламентін орындау. Жоспарланған нәтиже: қойылған мақсатқа жету Сабақтың түрі: БиС технологиясы Сабақтың көрнекіліктері: матрица,интерактивті тақта, слайд,сынып тақтасы Тақтаға: 63% Жұлдызды аспан. Әлемнің құрылымы және масштабтары Сабақтың барысы: 1.Ұйымдастыру. 2мин Сергіту ( көшбасшы сөзі) матрицаға бос орындарды белгілеу І Өткен тақырып бойынша қарама-қарсы сұрақтар: 8 мин 1.Дыбыс дегеніміз не? (тербеліс жиілігі 16 Гц-тен 20000 Гц-ке дейін механикалық толқындар) 2. Дыбыстың қандай сипаттамаларын білесің?(қаттылық,тон,тембр) 3. Қандай дыбыстар музыкалық деп аталады?(Камертондардың шығаратын дыбысы) 4. Дыбыс қаттылығы немен анықталады?( Дыбыс шығаратын дененің тербелістер амплитудасымен анықталады) 5. Дыбыс тембрі( адамның дауысына немесе аспаптың үніне өзіндік бояу беретін дыбыс сапасы) 6. негізгі тон дегеніміз не?(күрделі дыбыстың белгілі бір биіктігіндегі дыбыс) 7.Обертондар дегеніміз не?(негізгі тонға ілесіп жүретін жиілік) 8. Акустикалық резонанс дегеніміз не?(меншікті тербеліс жиілігінің сәйкес келуі) 9.Инфрадыбыстар дегеніміз не?(Жиілігі 16 Гц-тен төмен дыбыстар) 10.Ультрадыбыстар дегеніміз не? (Жиілігі 20000 Гц-тен жоғары дыбыстар) 11. Камертон дегеніміз не?(доға тәрізді қысқа сапталған металл таяқша) 12. Дыбыс қаттылығының өлшем бірлігі (децибелл) 13.Шу дегеніміз не? (Әртүрлі жиіліктегі дыбыстардың ретсіз қабаттасуы) 14.Резонатор (резонанс тудыра алатын жәшіктер) Өткен сабақты оқушылардың меңгергендігін зерттеу + , - таңбаларын санау. Тақтаға жазу. 2.Дәптерге бүгінгі күнді және жаңа тақырыпты жаздыру. ІІ жаңа тақырып бойынша тірек сөздерді ашу: 5 мин 1.Шоқжұлдыз дегеніміз –аспанның нақты шекарасы анықталған белгілі бір бөлігі. 2.Аспанда 88 шоқжұлдыз бар. 3. Көрінерлік жұлдыздық шама-жұлдыздардың көзге көрінерлік жарықтылығын санмен өрнектеу үшін қолданылатын шама. 4.m-көрінерлік жұлдыздық шама 5. Жұлдыз жалтырлығы-ол жұлдыздың одан келетін сәулеге перпендикуляр орналасқан бірлік ауданды жарықтандыратын жарық мөлшері 6.Сириус(Сүмбіле)-ең жарық жұлдыз 7.парсек-қашықтықтың өлшем бірлігі Балалар «Қолдағы қалам -қателік» Есте сақтауға 30 сек уақыт беріледі. Уақыт өтті . Ойымызды жинақтау үшін ШАПАЛАҚ .жазуға 30 секунд беріледі. Уақыт бітті. Қолдағы қалам қателік. Дәптерімізді алмастырамыз. Кімде 7 сөз матрицаға белгілейміз. ІІ кезең бойынша неше бала + алғандығын айту. Тақтаға белгілеу. ІІІ . Оқушыларға жаңа тақырыпты оқуға 8 минут уақыт беріледі. ШАПАЛАҚ .Уақыт кетті. Уақыт аяқталғаннан соң , жаңа тақырып бойынша сұрақтар қойылады. Жаңа тақырып бойынша қойылатын қарама-қарсы сұрақтар 8 мин ІІІ-кезең бітті. + таңбасын санаймыз. Тақтаға белгілейміз. 1.Шоқжұлдыздар дегеніміз не? 2.Аспанда неше шоқжұлдыз бар? 3.Солтүстік жарты шарда неше шоқжұлдыз орналасқан? (31) 4.Шоқжұлдыздың 48-і қайда орналасқан? (оңтүстік жартышарда) 5.Жарық жұлдыздарды грек алфавитімен таңбалауды кім ұсынды? (Иоган Байер) 6.Көрінерлік жұлдыздық шама 7. Көрінерлік жұлдыздық шаманы кім енгізді? (Гипарх) 8. Гипарх жұлдыздарды неше топқа бөлді? (6) 9.Ең жарық жұлдыз (Сириус) 10. Абсолют жұлдыздық шама дегеніміз не? (жұлдыздардың шын мәніндегі жарықтылыған анықтау үшін қолданылатын шама) 11. Жетіқарақшының астрономиялық атауы-Үркер 12.Е жарық жұлдыз қандай әріппен белгеленеді? 13. Көмескі жұлдыз (Алькор) 14.Жұлдыз жалтырлығы дегеніміз не?( ол жұлдыздың одан келетін сәулеге перпендикуляр орналасқан бірлік ауданды жарықтандыратын жарық мөлшері) ІV –кезең. Жаңа тақырып бойынша сыни тұрғыдан сұрақтар: 7 мин 1.Геркулес – пішіні бір тізесін бүккен адамаға ұқсайды, ия 2.48 шоқжұлдыз солтүстік жартышарда орналасқан,жоқ,оңтүстік жартышарда 3.Қарақұрттың астрономиялық атауы-Кассопея,ия 4.Алькор-ең жарық жұлдыз.жоқ,Сүмбіле 5.Жарық жұлдыздарды грек алфавитімен таңбалауды Иоган Байер ұсынды,ия 6.Вега-жарық жұлдыз,ия 7.Ең көмескі жұлдыздық шамалар алтыншы жұлдыздық шамаға тағайындалды.,ия 8.Жұлдыздық шаманың осы күнгі үлгісін ұсынған Гипарх,жоқ, норман 9.Жарық өлшегіш аспап-телескоп,жоқ,фотометр 10.Жұлдыздардың жылытырлығы оң және теріс мәндермен сипатталады,ияАбсолют жұлдыздық шаманы М әрпімен белгілейді, ия 11. Жұлдыздың қашықтығын метремен өлшейді, жоқ,парсек 12. Абсолюттік жұлдыздық шама Күн үшін +4,8 тең,ия 13.Ізбасушы шоқжұлдыз Альдебаран,ия 14. Полярлық жұлдыз Темірқазық Матрицадағы + таңбаларын санап, тақтаға белгілеу. V- кезеңдер Сөз қоры 6 мин -Балалар, кітапты жабамыз. Жаңа тақырып бойынша ЭССЕ жазу.Сөз қысқартылмаған түрде. Түсінікті етіп жазылады. Әр сөз сөйлем мүшесі болуы керек. Сөз қоры -63 5 минут уақыт беріледі. Уақыт өтті. Қолдағы қалам қателік. Әркім өз сөздерін санасын. Тақтадағы матрицаға белгілеу. Ең көп жазған оқушыға оқыту. Бағалау. Күнделікке өз бағаларын өздері қояды.1 мин Жұлдызды аспан. Әлемнің құрылымы және масштабтары.Шоқжұлдыздар туралы аңыз жинақтау, шоқжұлдыз аттарын жаттауАқтөбе облысы Шалқар қаласы №3 орта мектебінің физика пәніінң мұғалімі Муханова Ардак Куандыковна