1Бұрғы ережесі.

Ұзақмерзімдіжоспарбөлімі:

10.3 В Магнит өрісі

Мектеп

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып:10

Қатысқандар:

Қатыспағандар:

Сабақтақырыбы

Магнит өрісі. Өткізгіштердің токпен әсерлесуі. Ампер тәжірибесі. Магнит индукция векторы. Тогы бар шеңбер өткізгіш пен шексіз түзу өткізгіштің магнит өрісінің индукциясы. Бұрғы ережесі.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

Магнит өрісінің бағыты мен тогы бар өткізгіш айналасандағы және  катушка айналасындағы  магнит өрісін байланыстыру;

Соленоидтың магнит өрісі өзекшеден тәуелді екенін түсіну

Сабақмақсаттары

- магниттіӊ полюстерінбілу;

- тұрақтытоктыӊ магнитөрісінпайдаететіндігінбілу;

- Түзу және дөңгелек өткізгіштің төңірегіндегі магнит өрісін білу;

- Ампер тәжірибесін сипаттау;

- бұрғы ережесін меңгеру.

Бағалаукритерийлері

Бағалаудыжүргізуүшіноқушыларғаберілгентапсырмадажұмыстытүсіндіруүшінтөмендегілердіұсынуқажеттілігікөрсетілуітиіс:

·    Магнит өрісі деген не және токтың әсерлерін білу керек;

·    Магнит индукция векторын анықтай алу керек;

·    Тогы бар шеңбер өткізгіш пен шексіз түзу өткізгіштің магнит өрісін сипаттай алу керек;

·    Бұрғы ережесін білу керек.

Тілдікмақсаттар

Арнайы пәндік лексика және терминология:

Тұрақты магнит- Permanent magnet

Магнит өрісі- magnetic field

Магнит өрісініӊ күш сызықтары- The magnetic field lines

Магниттік полюстер- magnetic poles

Оӊтүстік полюс -South Pole

Солтүстіқ полюс - North Pole

Диалог үшін пайдалы баянды сөйлемдер:

Магнит өрісінің негізгі қасиеттері: 1) Магнит өрісін магниттелген денелер, тогы бар өткізгіштер және қозғалыстағы зарядталған денелер тудырады; 2) Магнит өрісінің күш сызықтары тұйықталған; 3) Магнит өрісі құйынды өріс (күш сызықтары тұйықталған өріс).

Оң бұрғы ережесі: егер бұрғының ілгерілемелі қозғалысы токтың бағытымен сәйкес келсе, онда бұрғы тұтқасының айналу бағыты өрістің магниттік күш сызықтарының бағытын көрсетеді.

Ампер гипотезасы: Тұрақты магниттің магнит өрісі зат молекуласының ішінде айналушы микротоктармен туындайды. Табиғатта электрлік зарядтар сыяқты магниттік зарядтар болмайды.

Құндылықтардыдарыту

Қоғамның дамуы үшін физиканың маңыздылығын түсіну.

Физикалық білім жүйесін саналы түрде игеру логикалық ойлаудың, жадының, назар аударудың, елестетудің, ойлау қабілеттерінің, икемділік пен дарынның дамуына ықпал етеді.

Қалыптастырушы бағалау кезінде оқушылар академиялық әділдікті сақтайды.

Пәнаралықбайланыстар

Есептершығарукезіндематематикалықтеңдеулердіпайдаланады.

ИКТ пайдаланыпмәліметтеріздейді.

АКТ қолдану дағдылары

twig-bilim.kz, http://files.school-collection.edu.ru/ , https://www.youtube.com/watch?v=9Wby4aHyXJQ сайттарын қолдану

Бастапқы білім

Бағалаудыжүргізуүшіноқушыларғаберілгентапсырмадажұмыстытүсіндіруүшінтөмендегілердіұсынуқажеттілігікөрсетілуітиіс:

1. Сурет және сызба арқылыкүшсызықтарыныңбағытындұрыс көрсете алады.

2. Электр тогының болу шарттарынескетүсіру

3. Нақтыайғақты дәлелдей білу

4. Конструкцияларының сызбасын берулері және өз конструкцияларын жасау және сынақтан өткізу

Сабақбарысы

Сабақтыңжоспарланғанкезеңдері

Сабақтағыжоспарланғаніс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

0-7

Сабақ басында:

- Ынтымақтастық ортаны қалыптастыру.

- техника қауіпсіздік ережесін қайталау.

- «Ақылды доп» әдісі арқылы оқушылардың өткен сабақты қаншалықты түсінгендігі жайлы мәлімет алу.

Сабақтың ортасы 

7-15

15-25

25-40

2-сабақ

0-5

5-10

10-20

20-35

Жаңа сабақ.

Магнит  өрісі

Магнит өрісі-қозғалыстағы электр  зарядтарының (тогы бар  өткізгіштің) әсерлесуін  қамтамасыз   ететін  материяның  ерекше  түрі екенін айту.

Эрстед тәжірибесінің мағынасын айту:

а) Тізбекте электр тогы жоқ кезінде компас тілшесі (магниттік тілше) солтүстікке бағытталған.

б) Егер тізбекті тұйықтасақ (электр тогы болса) компас тілшесі бағытын өзгертеді (ориентациясын өзгертеді).

Өткізілген тәжірибе бойынша қорытынды жасауды оқушылардан сұрау:

Оқушының жауабы мынадай болуы тиіс: Ток өтіп тұрған өткізгіш маӊында магнит өрісі пайда болады. Осы өріс магниттік тілшеге әсер етіп, оныӊ орналасуын өзгертеді. Тогы бар өткізгіш және магниттік тілше арасындағы өзара әрекет күші магниттік күш деп аталады.

Кез келген тогы бар өткізгіш айналасында магнит өрісі бар болады.

Солай етіп, қозғалмайтын электр зарядтары айналасында тек қана электр өрісі болады, ал қозғалатын электр зарядтары (электр тогы) айналасында электр және магнит өрістері болады.

Электр және магнит өрістерініӊ пайда болуын түсіндіру:

Магнит өрісінің негізгі қасиеттерін таныстыру:

Ø  Магнит өрісін магниттелген денелер, тогы бар өткізгіштер және қозғалыстағы зарядталған денелер тудырады;

Ø  Магнит өрісінің күш сызықтары тұйықталған;

Ø  Магнит өрісі құйынды өріс (күш сызықтары тұйықталған өріс).

Магнит  өрісінің индукция векторы-магнит өрісінің әсерлік  мәнін  анықтайды. В-индукция векторының  бағытын Оӊ бұрғы ережесімнен анықталатындығын түсіндіру.

Оӊ бұрғы ережесімен оқушыларды таныстыру

Оң бұрғы ережесі: егер бұрғының ілгерілемелі қозғалысы токтың бағытымен сәйкес келсе, онда бұрғы тұтқасының айналу бағыты өрістің магниттік күш сызықтарының бағытын көрсетеді.

Есептер шығару. Громцова 144 бет. Бағытын анықтауға

Рахашев 2, Кирик 10сынып (есептер жинағы)

Қалыптастырушы бағалау.

http://files.school-collection.edu.ru/dlrstore/669ba077-e921-11dc-95ff-0800200c9a66/4_1.swf

Тогы бар катушканың магнит өрісін зерттеу

http://files.school-collection.edu.ru/dlrstore/669ba078-e921-11dc-95ff-0800200c9a66/4_2.swf

https://twig-bilim.kz/film/what-are-electromagnets-5814/

Ампер күші https://www.youtube.com/watch?v=9Wby4aHyXJQ

Сабақтың соңы

5-минут

Сабақ соңында оқушылар рефлексия жүргізеді:

- нені білдім, нені үйрендім

- нені толық түсінбедім

- немен жұмысты жалғастыру қажет

Үйге тапсырма.Кирик есептер жинағынан орташа деңгей есептерін шығару.

Саралау – оқушыларға қалай  көбірек қолдау көрсетуді  жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Саралауіріктелгентапсырмалар, нақтыбіроқушыданкүтілетіннәтижелер, оқушығадербесқолдаукөрсету, оқуматериалдарыменресурстарыноқушылардыңжекеқабілеттерінесепкеалаотырыпіріктеу (Гарднердіңжиындықзияттеориясы) түріндеболуымүмкін.

Барлық оқушылар:магнит өрісін біледі,магнит индукциясын анықтауға арналған есептер шығара алады.

Көпшілік оқушылар: орташа және күрделі есептерді шығара алады,бұрғы ережесімен физикалық шамалардың бағыттарын дұрыс анықтайды.

Кейбір оқушылар: тогы бар өткізгіш пен шеңбер өткізгіштің магнит өрістерін бір-бірінен ажырата алады, күрделі есептер шығара алады, жауаупқа қарап талдау жасай алады.

Бұл бөлімде оқушылардың сабақ барысында үйренгенін бағалау үшін қолданатын әдіс-тәсілдеріңізді жазасыз:

Өзара бағалау;

өзін-өзі бағалау;

қалыптастырушы бағалау.

Денсаулық сақтау технологиялары.

Сергіту сәттері мен белсенді  іс-әрекет түрлері.

Осы сабақта қолданылатын Қауіпсіздік техникасы ережелерінің тармақтары:

 Физика кабинетіндегі қауіпсіздік ережесімен оқушылар таныс, тоқпен, яғни ашық өткізгішпен жұмыс істеу кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз.