Алканы

Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi
Z.Ə.Əhmədzadə adınaPensər kənd 2saylı tam orta məktəb-lisey

Mövzu:Alkanlar
Müəllim:Şabala Əliyev

Doymuş karbohidrogenlər.Alkanlar

Karbon atomlarl bir-biri ilə birqat qaritə ilə birləşən və kabonun digər valentlikləri hidrogen atomları ilə doymuş olan karbohidrogenlərə doymuş karbohidrogenlər deyilir.
Açıq zəncirli doymuş karbohidrogenlərə alkanlar (parafinlər və ya metan sırası karbohidrogenləri deyilir.
Alkanların homoloji sırasının ümumi formulu
𝐶 𝑛 𝐶𝐶 𝐶 𝑛 𝑛𝑛 𝐶 𝑛 𝐻 2𝑛+2 𝐻𝐻 𝐻 2𝑛+2 2𝑛𝑛+2 𝐻 2𝑛+2 kimdir(n≥1)

Alkanların namenklaturası və izomerliyi

İlk dörd alkanın adı trivialdır.Beşinci nümayəndədən başlayaraq molekuldakı C atomlarının sayını göstərən ədədin yunanca adına «an» suffiksi əlavə olunur. Adədən xətti (şaxələnməyən) alkanların adları n perfiksi ilə yazılır:n-butan,n-heksan

Alkan molekulundan bir atom H qopqrdıqda alkanın bir valentli radikalı alınır

Metil və etil radikallarının izomeri yoxdur.Propil radikalının iki:



Butil radikalının 4 izomeri vardır:

Izomerləri beynəlxalq (İUPAG)namenklatura ilə adlandırmaq üçün:
Ən uzun şaxələnməmiş karbon zənciri seçilir
Seçilmiş səncirdəki C atomları əzəzləyicilərin yaxın olduğu tərəfddən nömrələnir.
Radikalların(əvəzləyicilərin )adlarını,onların birləşdiyi C atomlarının nömrələrini göstərməklə əlifba sirası ilə göstərilir.
Əgər C atomuna iki eyni radikal birləşibsə,C atomun nömrəsi iki dəfə təkrarlanır ,radikalın adının əvvəlinə «di» perfiksi əlavə edilir,əgər belə radikallar digər karbon atomlarında da olsa.»tri»,»tetra « və s perfikslərdən istifadə olunur.
Əvəzləyicilərin vəziyyətini göstərən rəqəmlərin cəmi minimal olmalıdır.

Karbohidrogenin adı uzun zəncirdəki karbon atomlarının sayı ilə müəyyən olunur
Uzunluğu eyni olan müxtəlif C zəncirlərindən şaxələnməsi çox olanı əsas götürülür
Rəqəmlər bir-birindən vergüllə,sözlərdən defislə ayrılır.
Ümumi prinsip:
Perfiks-kök-suffiks
Perfiks-əvəzləyicilərin yeri,adı,sayı
Kök-əsas zəncirin uzunluğu
Suffiks-»an»

4-etil-2,4-dimetilheksan

perfiks kök suffiks



2,3,4,6-tetrametilheptan

İkinci karbon atomunda bir əvəzləyicisi olan alkanın adı ,uyğun gəldiyi xətti alkanın adına izo perfiksi əlavə etməklə yaranır:






İkinci karbon atomuna iki əvəzləyici birləşənlıri uyğun gəldiyi xətti alkanın adına neo perfiksi əlavə etməklə adlandırırlar:

n-pentan neopentan

Alkanlar yalnız quruluş(zəncir) izomerliyi əmələ gətirir.
Alkanların izomerliyi butandan başlayır.
Karbon atomlarının sayı artdıqca izomerlərin sayı da artır:
Hər bir sonrakı izomer
əvvəlki izomerdən yazılır
n-heksan


Izoheksan 3-metilpentan


neoheksan 2,3-dimetlbutan
Heksanın izomerləri

Səmərəli namenklatura
Alkanların səmərəli namenklaturasında platforma metandır.
Ən çox əvəz olunmuş karbon atomu platforma seçilir.(hidrogeni ən az olan)
Platformaya birləşən radikalların adlarını əlifba sırası ilə ardıcıl deyib,platformanın adı əlavə edilir.(metan)


etiltrimetilmetan dietilmetilmetan izopropildimetilmetan
(diizopropil)

Ada görə formulun tərtibi

Kök-perfiks ardıcıllığından istifadə edilir:
5-etil-2,2,3,7-tetrametiloktanın formulunu tərtib edək
1.Əsas zəncirdə(kök) 8 C atomu var.8 C atomlu zəncir tərtib edib,istənilən tərəfən nömrələyək

2.7-ci karbona 1 metil qrupu,3-cü karbona 1 metil qrupu,2-ci karbona 2 metil qrupu,5-ci karbona 1 etil qrupu birləşdirək(perfiks),C-nun IV valentliliyini H atomları ilə təmin edək.(1-li C-na 3,2-liC-na 2,üçlu C-na 1 H atomu birləşir)

Alkanların fiziki xassəlri

𝐶 1 𝐶𝐶 𝐶 1 1 𝐶 1 − 𝐶 4 𝐶𝐶 𝐶 4 4 𝐶 4 alkanları standart şəraitdə qaz, 𝐶 5 𝐶𝐶 𝐶 5 5 𝐶 5 − 𝐶 17 𝐶𝐶 𝐶 17 17 𝐶 17 -maye ,qalanları bərk maddələrdir.
Xətti alkanların homoloji sırasında molyar kütlələr artdıqca fiziki xassələr qanunauyğun şəkildə dəyişir:
Sıxlıq,qaynama və ərimə temperaturları artır.
Şaxəli alkanlar onlara izomer olan şaxəsiz alkanlardan daha aşağı temperaturda qaynayır.
n-butan ( 𝐶𝐻 3 𝐶𝐶𝐻𝐻 𝐶𝐻 3 3 𝐶𝐻 3 − 𝐶𝐻 2 𝐶𝐶𝐻𝐻 𝐶𝐻 2 2 𝐶𝐻 2 − 𝐶𝐻 2 𝐶𝐶𝐻𝐻 𝐶𝐻 2 2 𝐶𝐻 2 − 𝐶𝐻 3 𝐶𝐶𝐻𝐻 𝐶𝐻 3 3 𝐶𝐻 3 ) -0,5℃, izobutan ( 𝐶𝐻 3 𝐶𝐶𝐻𝐻 𝐶𝐻 3 3 𝐶𝐻 3 −𝐶𝐶𝐻𝐻 𝐶𝐻 3 𝐶𝐻 3 𝐶𝐶𝐻𝐻 𝐶𝐻 3 3 𝐶𝐻 3 𝐶𝐻 3 − 𝐶𝐻 3 𝐶𝐶𝐻𝐻 𝐶𝐻 3 3 𝐶𝐻 3 ) isə -11,7℃ də qaynayır.Buna səbəb odur ki,maye fazada xətti molekullar bir-birnə daha yaxın yerləşir,şaxəlilərə nisbən molekulları arasında yaranan Van-der-Vaals qüvvələri şaxəlilərə nisbətən daha çoxdur.Buna görə də onlara qaz fazasına keçirmək çətindir.

○ Adətən şaxələnməsi çox olan alkanları xətti və ya şaxələnməsi az olan alkanlara nisbətən bərk fazadan maye fazaya keçirmək nisbətən çətindir.
○ Məsələn izomer oktanlardan ərimə tempera turu ən yüksək olanı heksametiletamdır
Onun ərimə temperaturu 104℃-dir.
○ Ərimə temperaturuna təsir edən əsas amil kristal qəfəsdə molekulların sıx yerıəşməsidir.Molekul nə qədər simmetrik olsa,kristal qəfəsdə molekullar daha yaxın yerləşir,ərimə temperaturu daha yüksək olur.
○ Qaz halında olan alkanlar iysiz,mayelər xarakterik benzin iyi verirlər,ali alkanlar iysizdirlər.
○ Qaz sızmanı müəyyən etmək üçün ona pis iyli maddələr, (məs.merkaptanlar R-SH) əlavə edirlər.
○ Qeyri-polyar molekullar olduğu üçün bütün alkanlar suda həll olmur və sudan yüngüldürlər

Alkanların quruluşu

Alkanların quruluşunu əvvəlcə metan misalında nəzərdən keçirək.Metanın quruluş formulu belədir:
Karbon atomları dörd H atomları ilə birqat rabitə əmələ gətirir.Bu zaman C atomu həyəcanlanmış halada olur,4 tək elektrona malik olur: bir ədəd s və 3 ədəd p elektronu:


Beləliklə metan molekulundakı üç rabitə C atomunun p elektron buludu ilə H atomunun s elektron buludu ilə,bir rabitə isə C və H atomlarının s elektronbuludları ilə örtülməsindən yaranmalıdır

♦Belə çıxır ki,metan molekulundakı 4 rabitədən biri digər üçündən fərqlənməlidir.
♦Lakin tədqiqatlar göstərdi ki,metan molekulundakı rabitələr eynigüclüdür.Bu atomun valent orbitallarının hibridləşməsi ilə izah edilir. C atomunun həyəcanlanmış üç p və bir s orbitalı qarşılıqlı eyniləşir (hibridləşir) dörd ədəd düzgün olmayan hanteləbənzər hibrid orbitalları əmələ gətirir.Dörd hibrid orbitalı fəzada tetraedrin təpələrinə doğru yönəlir və onlar arasınadkı bucaq109° 28‘olur



♦ Belə hibridləşmə 𝑠𝑝 3 𝑠𝑠𝑝𝑝 𝑠𝑝 3 3 𝑠𝑝 3 adlanır.

♦Hibridləşmənin baş verməsinə həmişə enerji sərf olunur,yəni hibrid orbitalları qeyri-hibrid orbitallarına nəzərən örtülmə sahəsinin daha böyük olması hesabına daha möhkəm rabitələr yaradırlar.
♦Analoji olaraq metanın digər homoloqlarin-
da da bütün C atomları 𝑠𝑝 3 𝑠𝑠𝑝𝑝 𝑠𝑝 3 3 𝑠𝑝 3 hibrid halındadır,
bir-biri ilə və H atomları ilə möhkəm
kovalent rabitələr əmələ gətirir.
Metanın molekul quruluşunu aşağıdakı
kimi göstərmək olar:
Kimyəvi rabitələr arasındakı bucaq
109°28',C-C rabitəsinin uzunluğu 1,54A°
Propandan başlayaraq C atomları
bir-biri ilə ziq-zaqvarı birləşir.Səbəb valent
bucağının 109° 28' olmasıdır

Birqat C-Crabitəsi boyunca sərbəst fırlanma mövcud olduğu üçün karbon zənciri müxtəlif formalar ala bilər.Bu formalar bir-birinə nəzərən konformasion izomerlər adlanır:



n-heksanın konformasion izomerləri:
a) Ziq-zaqvarı b) qeyri-müntəzəm forma c) qısqacvarı forma
Karbon zənciri adətən ən çox a formasını alır,belə forma ən az enerjiyə malik olur və daha davamlıdır.Bir konformasiya digərinə asanlıqla keçir,onların hamısı eyni fərdi maddəyə aiddir.

Alkanların quruluş formullarını adətən onların mümkün konformasiyalarını nəzərə almaqla yazırlar.Bu zaman kimyəvi elementlərinin işarələri,onların atom sayları göstərilməyə də bilər Heksanın (СН3 – СН2 – СН2 – СН2 – СН2 – СН3 ) quruluş formulunu konformasiyalar nəzərə alınmaqla belə yazmaq olar:

Alkanların kimyəvi xassələri

Kimyəvi cəhətdən alkanlar kifayət qədər inert maddələrdir reaksiyalara cətin daxil olur.
Alkanlar özlərinə digər maddələri birləşdirə bilmir.çunki onların molekullarındakı C atomlarının hamısı doymişdur.
Alkanların daxıi olduğu kimyəvi reaksiyalar aşağıdakılardır:
C-H rabitəsinin qırılması ilə baş verən reaksiyalar:
I.Radikal əvəzetmə reaksiyası ( 𝑆 𝑅 𝑆𝑆 𝑆 𝑅 𝑅𝑅 𝑆 𝑅 )
1.Halogenləşmə:

Alkanların birbaşa halogenləşməsi yalnız xlor və bromla qənaətbəxş baş varir. 𝐹 2 𝐹𝐹 𝐹 2 2 𝐹 2 ilə reaksiyada C-H rabitələrinin qırılması ilə yanaşı C-C rabitələrinin qırılması da baş verirş.Yod alkanlarla reaksiyaya daxil olmur,xlorlaşma reaksiyası zamanı həmişə monoalkanların qarışığı alınır;brom əsasən C atomuna zəif birləşmiş H atominu əvəz edir




Metan ilə xlorun qarşılıqlı təsiri reaksiyasının mexanizmini nəzərdən keçirək.

𝐶𝐼 2 𝐶𝐶𝐼𝐼 𝐶𝐼 2 2 𝐶𝐼 2 molekulunun görünən işıqla şüalandırdıqda o,iki radikala parçalanır. (zəncirin yaranması):

𝐶𝑙 ∙ 𝐶𝐶𝑙𝑙 𝐶𝑙 ∙ ∙ 𝐶𝑙 ∙ radikalı metan molekulu ilə reaksiyaya daxil olur,ondan hidrogen atomu qoparır (zəncirin böyüməsi)
•Cl + H : CH3  H : Cl + •CH3
 Əmələ gələn ˙ 𝐶𝐻 3 𝐶𝐶𝐻𝐻 𝐶𝐻 3 3 𝐶𝐻 3 radikalı molekulyar 𝐶𝐼 2 𝐶𝐶𝐼𝐼 𝐶𝐼 2 2 𝐶𝐼 2 ilə reaksiyaya girir:
Н3С˙ + Сl2  CH3Cl + 𝐶𝐼 ∙ 𝐶𝐶𝐼𝐼 𝐶𝐼 ∙ ∙ 𝐶𝐼 ∙
Alınan 𝐶𝐼 ∙ 𝐶𝐶𝐼𝐼 𝐶𝐼 ∙ ∙ 𝐶𝐼 ∙ radıkalı yenə də 𝐶𝐻 4 𝐶𝐶𝐻𝐻 𝐶𝐻 4 4 𝐶𝐻 4 molekulu ilə reaksiyaya daxil olur və s.Eyni və ya müxtəlif radikallar qarşılıqlı təsirdə olduqda reaksiya dayanır(zəncirin qırılması)
•Cl + •Cl = 𝐶𝐼 2 𝐶𝐶𝐼𝐼 𝐶𝐼 2 2 𝐶𝐼 2 ;•CH3 + •CН3 → C2H6 •CH3 + •Cl → CH3Cl

Verilmiş mexanizmlə metan mlekulundakı hidrogen atomları ardıcıl olaraq CI atomları ilə əvəz olunur,bu zaman 4 müxtəlif məhsul alınır:
𝐶𝐻 4 𝐶𝐶𝐻𝐻 𝐶𝐻 4 4 𝐶𝐻 4 + 𝐶𝐼 2 𝐶𝐶𝐼𝐼 𝐶𝐼 2 2 𝐶𝐼 2 → 𝐶𝐻 3 𝐶𝐶𝐻𝐻 𝐶𝐻 3 3 𝐶𝐻 3 𝐶𝐶𝐼𝐼+HCI
metil xlorid /xlormetan/
𝐶𝐻 3 𝐶𝐶𝐻𝐻 𝐶𝐻 3 3 𝐶𝐻 3 𝐶𝐶𝐼𝐼+ 𝐶𝐼 2 𝐶𝐶𝐼𝐼 𝐶𝐼 2 2 𝐶𝐼 2 → 𝐶𝐻 2 𝐶𝐶𝐻𝐻 𝐶𝐻 2 2 𝐶𝐻 2 𝐶𝐼 2 𝐶𝐶𝐼𝐼 𝐶𝐼 2 2 𝐶𝐼 2 +HCI
metilen xlorid /dixlormetan/
𝐶𝐻 2 𝐶𝐶𝐻𝐻 𝐶𝐻 2 2 𝐶𝐻 2 𝐶𝐼 2 𝐶𝐶𝐼𝐼 𝐶𝐼 2 2 𝐶𝐼 2 + 𝐶𝐼 2 𝐶𝐶𝐼𝐼 𝐶𝐼 2 2 𝐶𝐼 2 →𝐶𝐶𝐻𝐻 𝐶𝐼 3 𝐶𝐶𝐼𝐼 𝐶𝐼 3 3 𝐶𝐼 3 +HCI
xloroform /trixlormetan/
𝐶𝐶𝐻𝐻 𝐶𝐼 3 𝐶𝐶𝐼𝐼 𝐶𝐼 3 3 𝐶𝐼 3 + 𝐶𝐼 2 𝐶𝐶𝐼𝐼 𝐶𝐼 2 2 𝐶𝐼 2 → 𝐶𝐶𝐼 4 𝐶𝐶𝐶𝐶𝐼𝐼 𝐶𝐶𝐼 4 4 𝐶𝐶𝐼 4 +HCI
dördxlorlu karbon /tetraxlormetan/
Ardıcıl çevrilmələr zəncirindən ibarət belə reaksiyalara zəncir varı reaksiyalar deyilir.

Zəncirvari reaksiyaların mexanizmini rus alimi N.N Semyonov öyrənmişdir.
Metanın homoloqlarında ilk əvvəl
üçlü C atomuna birləşəm H atomu,
sonra ikili C atomuna birləşən H
atomu,ən sonda birli karbon
atomuna birləşən H atomu halogen
atomu ilə əvəz olunur.Belə seçicilik 𝐵𝑟 2 𝐵𝐵𝑟𝑟 𝐵𝑟 2 2 𝐵𝑟 2
Ilə reaksiyada müşahidə olunur.( 𝐹 2 𝐹𝐹 𝐹 2 2 𝐹 2 ilə
reaksiyada seçicilik praktik olaraq müşahidə olunmur.

Belə bir məsələyə baxaq: 300℃ birli ,ikili,üçlü karbon atomlarına birləşən H atomlarının xlorla əvəz olunma reaksiyalarının sürətləri arasındakı nisbət 1:3,25:4,3 kimidir.2,5-dimetilheksanın xlorlaşdırdıqda alınan monoxlorlu törəmələrinin faizlə tərkibini tapın.
Həlli



2,5 dimetil heksanda birli Catomuna 12 ,ikili C atomuna 4,üçlu Catomuna 2 Hatomları birləşir.Onda monoxlorlu törəmələr arasındakı nisbət:1*12:3,25*4:4,3*2 olar.Onda:
Birli karbonlarda əvəz olunan monoxlorlu törəmə: 12∗100 12+13+8,6 12∗100 12∗100 12+13+8,6 12+13+8,6 12∗100 12+13+8,6 = 1200 33,6 1200 1200 33,6 33,6 1200 33,6 =35,7%
İkili karbonlarda əvəz olunan monoxlorlu törəmə: 1300 33,6 1300 1300 33,6 33,6 1300 33,6 =38,7
Üçlü karbonlarda əvəz olunan monoxlorlu törəmə: 8,6∗100 33,6 8,6∗100 8,6∗100 33,6 33,6 8,6∗100 33,6 =25,6%

2.Nitrolaşma(Kanovalov reaksiyası).Maye fazada nitrolaşma 200℃ -dən yüksək olmayan temperaturda baş verir.Buxar fazasında nitrolaşma zamanı C-H,həmçinin C-C rabitələri qırılır,nitrolalkanlar qarışığıalınır.Prosess 250-500℃ də aparlır.Temperatur alkanın quruluşundan asılıdır.

3.Sulfoxlorlaşma reaksiyası:
Bu reaksiya sintetik yuyucu maddələrin istehsalında istifadə olunur.Bu zaman tərkibində 12-18 C atomu olan karbohidrogenlər sulfoxlorlaşdırılır.
II.Dehidrogenləşmə reaksiyaları.Pt,Pd,Ni katalizatorlarından istifadə olunur(300℃), 𝐴𝚤 2 𝐴𝐴𝚤𝚤 𝐴𝚤 2 2 𝐴𝚤 2 𝑂 3 𝑂𝑂 𝑂 3 3 𝑂 3 , 𝐶𝑟 2 𝐶𝐶𝑟𝑟 𝐶𝑟 2 2 𝐶𝑟 2 𝑂 3 𝑂𝑂 𝑂 3 3 𝑂 3 ,ZnO katalizatorlarından istifadə etdikdə t=450-650℃.

III.Dehidrotsiklləşmə reaksiyası:


Əgər əsas zəncirdə 5-dən çox C atomu varsa,dördlü C atomu olmadıqda benzol və homoloqları əmələ gəlir.

IV.Metanın oksidləşməsi
1.Katalitik oksidləşmə:
Katalizator kimi mis və ya manqan duzlarından istifadə edilir. a)
b)
c)
2.Yanma (tam oksidləşmə)
Metan yüksək istilik törətmə qabiliyyətinə malikdir,təbii qazın tərkib hissəsidir.
Ümumi yanma tənliyi: 𝐶 𝑛 𝐶𝐶 𝐶 𝑛 𝑛𝑛 𝐶 𝑛 𝐻 2𝑛+2 𝐻𝐻 𝐻 2𝑛+2 2𝑛𝑛+2 𝐻 2𝑛+2 + 3𝑛+1 2 3𝑛𝑛+1 3𝑛+1 2 2 3𝑛+1 2 𝑂 2 𝑂𝑂 𝑂 2 2 𝑂 2 →𝑛𝑛 𝐶𝑂 2 𝐶𝐶𝑂𝑂 𝐶𝑂 2 2 𝐶𝑂 2 +(𝑛𝑛+1) 𝐻 2 𝐻𝐻 𝐻 2 2 𝐻 2 O

3.Metanın digər oksidləşmə reaksiyaları:
a)
Metanın su buxarı ilə konversiyası
b)
Metanın karbon (IV)oksidlə konversiyası
Eyni zamanda C-C və C-H rabitələrinin qırılması ilə baş verən reaksiyalar.
V.İzomerləşmə.Sənayedə izomerləşmə neftin fraksiyalarının katalitik riforminqinin proseslərindən biridir.

VI.Metanın homoloqlarının oksidləşmə reaksiyaları
1.Natamam oksigləşmə
Metanın homoloqlarının oksidləşmə məhsulları spirtlər,aldehidlər və ketonlar ola bilər.
Sirkə turşusunun sənayedə alınma usullarından biridir.Tərkibində 10-20 C atomları olan karbohidrogenlərdən sintetik ali karbon turşuları
alınır

2.Tam oksidləşmə(yanma)

Alkanlar enerji mənbəyidirlər.

VII.Krekinq.Krekinq neft vəonun fraksiyalarının kimyəvi emalının mühüm üsuludur.Bu zaman kiçik molyar kütləyə malik olan-sürtgu yağları,motor yanacağı və s.alınır.
1Metanın krekinqi:

2.Metanın homoloqlarının krekinqi:

Krekinqkradikal mexanizmi ilə baş verir:
→

Alkanların alınma üsulları

Tərkibində 40-a qədər C atomu olan müxtəlif doymuş karbohidrogenlərin əsas təbii mənbəələri neft və təbii qazdır.Tərkibində 1-10 C atomu olan alkanları təbii qazın və ya neftin benzin fraksiyasının fraksiyalı distilləsindən ayırmaq olar.
Metanın sinteik alınma üsulları qeyri-üzvi və üzvi maddələr arasında genetik əlaqəni göstərir.
Sənaye üsulları:

Laboratoriya üsulları:


Metanın homoloqlarının alınma üsullarını ilkin maddələrə nəzərən alkan molekulundakı C atomlarının sayının dəyişməsinə görə 3 qrupa bölmək olar:
●Karbon atomlarının sayının dəyişilməməsi ilə baş verən reaksiyalar
●Karbon zəncirinin 1 C atomuna azalması ilə baş verən reaksiyalar
●Karbon zəncirinin uzanması ilə baş verən reaksiyalar

●Karbon atomlarının sayının dəyişilməməsi ilə baş verən reaksiyalar
1.Doymamış karbohidrogenlərin hidrogenləşdirilməsi:


Katalizator kimi Pt,Pd,metal oksidlərindən istifadə olunur.
2.Halogenalkanları reduksiya etmıklə

●Karbon zəncirinin 1 C atomuna azalması ilə baş verən reaksiyalar
Birəsaslı karbon turşularının duzlarını qələvilərlə əritməklə:


●Karbon zəncirinin uzanması ilə baş verən reaksiyalar
1.Halogenalkanların natrium ilə qarşılıqlı təsirindən (Vürs üsulu).Simmetrik quruluşa malik,cüt saylı C atomuna malik alkanlar alınır.C atomlarının sayı 2 dəfə artır.Metanı bu üsulla almaq olmaz

İki müxtəlif halogenalkandan istifadə etdikdə həmişə üç alkanın qarışığıalınır.

2.Birəsaslı karbon turşularının duzlarını elektroliz etməklə.Əlavə məhsul kimi alkenlər,spirtlər,mürəkkəb efirlər əmələ gəlir.

Alkanların tətbiqi

Alkanların tətbiqi

Alkanlararın tətbiqi

Alkanların tətbiqi