Алтын Орда- қазақ мемлекетінің негізгі ошағы

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ
ӨСКЕМЕН ҚАЛАСЫ
Өскемен қаласы әкімдігінің «Қ.Нұрғалиев атындағы №43 мектеп-лицейі» КММ

Өскемен, 2020

Тақырыптың өзектілігін негіздеу
Қазақ халқының тарихында Алтын Орда орта ғасырларда едәуір жылдар бойы Еуразия халықтарының өмірінде аса маңызды орын алған және тарихи даму үдерісінде ерекше аталатын мемлекеттердің бірегейі десек қателеспейміз. Күллі Орта Азия халықтарының тарихында өзіндік із қалдырған ірі державаның тарихы мен мәдениеті, қоғамдық-саяси құрылымы туралы мәселелер әлем тарихшыларының ерекше қызығушылығын тудырғанымен де, бүгінгі таңда әлі де болса зерттеуді қажет ететін мәселелері бар екендігін атап көрсетуіміз қажет.
Бұл жұмыс XIII-XIV ғғ, пайда болған және құрамында батыста Дунайдан, шығысында Алтай мен оңтүстігінде Кавказ бен Хорезімге дейінгі барлық халықтарды біріктірген мемлекет- Алтын Орда мемлекеті тақырыбына арналған.

Тақырыптың зерттелу деңгейі:
Бұл ғылыми жұмыстың хронологиялық шеңбері 1227жылы Шыңғыс хан өлгеннен кейінгі империяның бірнеше тәуелсіз мемлекеттерге ыдырап кетуінен бастап, 1227жылы Жошы өлген соң таққа ұлы Батыйдың келіп Батыс Дешті-қыпшақ даласына жаулаушылық жорықтар жасап, кейін Еділдің төменгі ағысында Алтын Орда атты жаңа монғол мемлекетін құрғаны туралы және XIV ғасырдың екінші жартысында Алтын Орданың алауыздықтан әлсіреп, 1357 жылдан 1380 жылға дейін 20-дан астам хандар отырып, бірін-бірі өлтіріп, орнын тартып алып XV ғасырдың ортасына қарай бірнеше үлкен ұлыстар өз алдына хан сайлап, Алтын Орданың бір жола құлаған кезеңіне дейінгі аралықты қарастырамын.

Зерттеу нысаны.
Алтын орда мемлекетінің құрылуы, гүлденуі мен құлдырауы сонымен қатар Алтын Ордадағы басқару жүйесі мен саяси тарихы.
Зерттеу пәні.
Алтын, Орда туралы идеяны үш негізі ғылыми тұрғыдан талданып, қазіргі тарих ғылымы талаптарына сай зерттелуі болып табылады.

Жобаның мақсаты.
Бүгінде Алтын Ордаға деген қызығушылық өшкен жоқ. Көптеген мемлекеттің ғалымдары Алтын Орта тарихы туралы мәліметтерді әлі күнге дейін жарыса зерттеуде. Мемлекетті көптеген ғалымдар зерттеседе қарама-қайшы көзқарастар кездеседі.Сонымен қатар, Алтын Ордамен байланысты қалыптасқан стереотиптер мен дұрыс емес ойлар да көп. Бұл қарама-қайшылық оның терреториясымен және шекарасымен, мемлекет атауымен, қалалардың саны, мәдениеттің дамуымен, сонымен қатар саяси тарихымен байланысты болды.

Осы аталған мақсаттан төмендегі міндеттер туындайды:
- Алтын Орда мемлекетінің өмір сүрген уақытын анықтау;
- Алтын Орданың тарихы толықтай дерлік зерттеп, бұл мемлекет туралы мәліметтерді нақтылау ;
- бүгінгі тарих ғылымының жетістіктеріне сүйене отырып, тақырыптың ең түйінді, өзекті мәселелеріне жалпы адамзаттық тұрғыдан өз пікірімізді білдіру.

Жобаның жаңашылдығы.
- Алтын Орда тарихының түп негізі түркі дәуірінен бастап бүгінгі күнге дейінгі уақытпен сабақтастықта зерделенді;
- «Алтын Орда» тарихи ұғымына қатысты көне дәуірлерден бүгінгі күнге дейінгі ғылыми-көпшілік түсініктемелер топтастырылды;
- өзіміз оқитын мектепте Қ.Нұрғалиев атындағы №43 мектеп-лицейінде оқытылатын тарих пәнін пайдалана отырып қосымша мәліметтер қарастырылады.
- «Алтын Орда» бойынша мультимедиялық материалдар жинақталды.
Жобаның қолданбалы маңызы.
Бұл жобаны сынып сағатында немесе қосымша сабақтарда қолдануға болады.
Ғылыми жобаның құрылымы
кіріспеден, негізгі үш тараудан, қорытындыдан және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.