Қазақстанның биік таулы аймағы

8 сынып Сабақтың тақырыбы Сілтеме  Жалпы мақсаты Күтілетін нәтиже Негізгі  идеялар  Оқыту құралдары Тапсырмалары Қазақстанның биік таулы аймағы Жоспар, оқулық,қосымша мәліметтер Қазақстанның биік таулары туралы білім  беру,таулардың бір­бірінен ерекше­лігіне түсінік  беру,тау байлықтарының шаруашылықта қолданылуын  анықтау Қазақстанның биік таулары туралы біледі,таулардың  бір­бірінен ерекшелігін түсінеді,тау байлықтарының  шаруашылықта қолданылуын біледі Қазақстанның биік тауларын картадан анықтай  отырып,ол таулардың қандай бөліктерден  тұратының,қалай пайда болғанын оқып біледі Қазақстанның физикалық,тектоникалық,геологиялық  карталары Қазақстан туралы фотосуреттер,видеороликтер,биік  тау жота сызбалары Сұрақ­жауап Сыни тұрғыдан ойлауға  сұрақтар «Ой қозғау» Кестемен жұмыс «Мәтінді кестеге салу» Жұмыс дәптері Сабақ бойынша мұғалімнің  жазбалары:  (мұғалім және оқушы  немен айналысады) Ұйымдастыру:1.Сынып оқушыларына  жағымды ахуал туғызу.  (5 минут) 2.Топқа бөлу: санамақ арқылы топқа бөлінеді  (2 минут) І.Үй тапсырмасы:1.Жазықтар дегеніміз не? 2.Жазықтардың түрлері 3.Жазықтарға  мысал келтір Басбармақ арқылы бағалау ІІ.Сыни тұрғыдан ойлауға сұрақтар (5 минут) 1.Биік таулы аймақтар қай кезде қалыптасты? 2.Ол таулар  мүжілулерге ұшырады ма,ұшыраса қай кезде? 3.Неліктен олар қатпарлы­жақпарлы тауларға айналған? Мадақтау арқылы бағалау ІІІ. Жаңа сабақ: Оқушыларды топтастыра отырып биік таулардың  географиялық орның, геологиялық құрылысы мен жер бедерін,пайдалы қазбаларын,климаты,өзендері,табиғат  зоналары, топырағы, өсімдік пен жануарлары,табиғи ескерткіштері туралы баяндайды Алтай, Алтай тау жүйесі ­ Азия құлығының орта тұсындағы таулы өлке. Ұзындығы  батыстан шығысқа қарай 2000 км­ге созылып жатыр. Алтай солтүстік­батыстан оңтүстік­ шығысқа қарай Батыс Сібір ойпатынан Гоби жазығына дейін жан­жаққа таралған.  Оңтүстіктегі табиғи шекарасы Қара Ертіс өзені мен Зайсан көлі, ал батыс бөлігі  Сарыарқадан Қалба жотасы арқылы бөлінеді. Солтүстік­шығыста Шығыс Алтайдың  Шапшалы жотасы Батыс Саянмен жалғасады. Оның биік шыңы Мұзтау (4506 м). Сауыр­Тарбағатай іргелес жатқан жоталармен бірге біртұтас тау жүйесін құрайды. Ол  Сарыарқаның шығыстағы жалғасы болып саналады. Сауыр­Тарбағатайдың солтүстігінде  Жайсан қазаншұңқыры, ал оңтүстігінде Алакөл қазаншұңқыры жатыр. Мұзтау (3816 м).  Жотаның Қазақстан жеріндегі ұзындығы 60­65 км. Батысқа қарай ол аласарып, Маңырақ  жотасына ұласады. Жайсанның ойпатты даласында Сауыр мен Маңырақ биік көрініп,  алыстан көзге түседі. Сауырдың солтүстік беткейі өзінің құрылымы жағынан Алтайды  еске түсіреді. Оңтүстік беткейі құз жартасты, Орта Азия тауларына ұқсайды. Мұндағы  мәңгі қар жататын белдеу 3300 м биіктікте. Мұзтауда мұздықтар (ең үлкені 4 ­ 5 км2) бар. Қазақстан жеріне Сауырдың тек батыс бөлігінің солтүстік беткейі кіреді.Тарбағатай  (Барқытбел) Сауырға қарағанда аласа, бірақ одан ұзынырақ, 300 км­ге созылған. Биік  нүктесі Тастау(2992 м).Төбелерінде мұздықтар жоқ. Жетісу таулы өлкесі.Қазақстандағы ірі әрі құрылымы жағынан күрделі тау жүйелерінің  бірі. Ол солтүстігінде Балқаш­Алакөл ойысы, оңтүстігінде Іле аңғары аралығында  батыстан шығысқа қарай 450 км­ге созылып жатыр.  Жетісу Алатауының ең биік шыңы – Бесбақан орналасқан (4464 м).  Тянь­Шань таулы өлкесі.Ұзынқара (Кетппен) жотасын Орталық Тянь­Шаньнан (2300 м­ ге дейін) Кеген тау аралық ойысы бөліп жатыр. Ұзынқара жотасының батыс аймағы  Қазақстан, шығысы Қытай жерінде жатыр. Оңтүстік батыстан шығысқа қарай 300 км­ге  созылып жатыр, ені 40­50 км. Ең биік жері Heбесная тауы 3652 м. Ұзынқара жотасы  эффузиялық жыныстардан, әктас, граниттен түзілген.  Критерий  арқылы бағалау ІV.Сабақты бекіту: Жұмыс дәптерімен жұмыс Мұғалімнің бағалауы Кейінгі тапсырма Кейінгі оқу Кескін  картаға  Қазақстанның  биік  тауларын  белгілеп, қоңыр түспен бояу.  Қазақстанның пайдалы қазбалары