Башҡорт теленән «БӘХЕТЛЕ ОСРАҠ “ УЙЫНЫ.

Баш   ҡорт теленән         «БӘХЕТЛЕ ОСРАҠ “  УЙЫНЫ. 2­4 КЛАСТАР ӨСӨН Маҡсаты:1.уйын аша телебеҙгә һөйөү уятыу. 2.уҡыусыларҙың башҡорт теле б­са интеллектуаль, ижади  һәләттәрен үҫтереү. 3.ҡыҙыҡһыныу,иптәшлек тойғоһо, ихтирам тәрбиәләү. 4.уҡыусыларҙа дуҫлыҡ һәм коллективизм тәрбиәләү. Йыһазландырыу: таҡтала­даға һүрәте,*бәхетле осраҡ*тигән яҙыу,төҫтәр менән  билдәләнгән квадраттар,геймдар исеме, 3 команда­улар өсөн 3 өҫтәл:ҡағыҙ,ручка, Шарҙар,сәскәләр, музыка, бүләктәр.2ярҙамсы. Уйын барышы. Алып барыусы.Һаумыһығыҙ,уҡыусылар, хөрмәтле ҡунаҡтар! Бер легенда һөйләп китәйем  әле...Класыбыҙҙың бөгөнгө биҙәлешенә ҡарап, һеҙ беҙҙе ниндәй уйын көткәнлеген асыҡлай  алаһығыҙ.Ә төп ҡунағыбыҙ ,әлбиттә, туған телебеҙ­башҡорт теле,әҙәбиәте һәм  мәҙәниәте.Уйын бер нисә геймдан тора.Һәр геймдың үҙ атамаһы, эш төрө бар. Һәр  командала 6 уҡыусы: һәр кластан 2­шәр.Ә хәҙер командалар үҙҙәренең исемдәре  менән таныштырып сыға.Мәҫәлән,Аҡыллылар,Отҡорҙар,Саялар, Шаяндар,Белемлеләр һ.б. Беҙҙең жюри..... Бәхетле осраҡ музыкаһы яңғырай. I ГЕЙМ.Күңелле  күнекмәләр .Командаларға 2 һорау бирелә, кем беренсе яуап бирер? 1.Көн һәм  төн нимә менән бөтә?Бик изге көн ул беҙҙә,бер хәреф өҫтәһәң әгәр, әйләнер ул . 2.Күңелһеҙ булһа төшөп китә,эреләнһә,ныҡ күтәрелә. Өфөнөң уртаһында нимә бар? 3.урманда бар,ҡырҙа юҡ ,мунсала бар,өйҙә юҡ. Таянып йөрөй ҡарттар,бер хәрефен алһаң әгәр,йүгереп китер..... Мәрәйҙәр ҡуйыла. II ГЕЙМ.Билдәһеҙ квадраттар.Таҡтала төрлө төҫтәге квадраттар бирелгән,төҫлө яғы   ҡапланған. Уларға һандар яҙылған.Ниндәй төҫтә булыуына ҡарап,төрлө өлкәләге һорауҙар  бирелә.    Ҡыҙыл­халыҡ ижады Йәшел­тел   Һары­әҙәбиәт   Күк­сәнғәт    Зәңгәр­тарих    Һәр командаға 4­әр һорау. III ГЕЙМ. Батман төбө бал микән,әллә тағы ни икән? Батман эсендә һорауҙар ята, уйынсылар тартып ала, команда менән яуап бирәләр.Бер  һорауҙа –тәмлекәс тигән яҙыу­приз. Музыка. IV ГЕЙМ. Күстәнәс.Кем ул? Серле ҡунаҡ һорауы йәки эше. “Креатив рәссам” уйыны  Ребус, шиғыр.шул арала тамашасылар менән уйын уҙғарыла.Төргәкле ҡағыҙ.Был әйберҙең  сифаттары әйтелә. Музыка. V ГЕЙМ. Мин­ һиңә, һин­ миңә. Был осраҡта төҫтө ҡаршы яҡ команда һайлай һәм уға  кем яуап бирергә тейеш икәнен дә әйтә.2­шәр һорау. VI ГЕЙМ. Ҡара ат.­серле ҡунаҡ. Музыка. Сәхнәләштереү. “Ҡыҙыл Башлыҡ”әкиәте. Был ниндәй әкиәттән алынған өҙөк? Жюри  ҡайһы команда күпме мәрәй йыйғанын әйтә. VII ГЕЙМ. Тағы, тағы, тағы ла...Командаларға бер­бер артлы һорауҙар бирелә,билдәле  ваҡытта тиҙ генә яуап бирергә тейеш.Әгәр белмәһә, тағы тип әйтергә кәрәк.Ярышты иң әҙ  мәрәй йыйған команда башлай. Жюри һығымта яһай,мәрәйҙәр әйтелә, еңеүселәр билдәләнә, приздар бирелә. II ГЕЙМ.Билдәһеҙ квадраттар өсөн һорауҙар. халыҡ ижады. 1.*Сәңгелдәк* тапшырыуында күрһәтелгән әкиәт. 2.Иләк һорарға ла ....  кәрәк. 3.*Любизар*йыры ниндәй тарихи ваҡиғаға бәйле? Тел. 1.Өндәрҙе өйрәнеүсе тел бүлеге. 2.Бер үк йәки яҡын мәғәнәле һүҙҙәр....тип атала. 3.Көн..яҡ һүҙендә ниндәй билдә ҡуйыла­ъ әллә ь ? Әҙәбиәт. 1.Тел тураһында шиғыр яҙған халыҡ шағиры. 2.*Уҡытыусы*шиғырының авторы. 3.*Минең тыуған ҡырҙарым, Балдай татлы һыуҙарым...*Был кемдең шиғыры? Сәнғәт. 1.Өс ҡатын­ҡыҙ һүрәтләнгән картина кемдеке? 2.С.Юлаев һәйкәленең скульпторы кем? 4.Ҡурайҙың данын сит илдәргә лә таратыусы билдәле ҡурайсы­артист. Тарих йәки дөйөм. 1.БР суверенитет алған йыл. 2.Беҙҙең ырыу.. 3.Флагта ла, гербта ла бар. III ГЕЙМ. Батман төбө бал микән,әллә тағы ни икән? 1.Һоро һүҙенең артыҡлыҡлыҡ дәрәжәһе. 2.Әсе һүҙенә антоним. 3.Сифаттың һорауын әйтегеҙ. 7.Замандары булған һүҙ төркөмө. 9.Тау һүҙендә у тартынҡымы әллә һуҙынҡымы? 10. бите алмалай, ирене сейәләй –ниндәй һүрәтләү саралары ҡулланылған? 11.Олатай һүҙе әҙәби телдә ниндәй мәғәнәлә? VII ГЕЙМ. Тағы, тағы, тағы ла... Беренсе команда өсөн һорауҙар. 1.Кем?нимә?һорауына яуап биреүсе һт 2.Башҡорт халыҡ шағиры, хеҙмәт геройы. 4.Башҡортостандың иң ҙур йылғаһы. 5.Китабың һүҙе  ниндәй затта? 6.Башҡорт телендә һөйләмдең башында йөрөргә ярата. 7.Балалар өсөн сыҡҡан журнал. 8.Башҡорт алфавитында нисә хәреф? 9.Сатраш уйыны нимә ул? 10.Ойоҡ һүҙенән яңы һүҙ. 11.Хаҡ­дөрөҫ тигәнде аңлата, ә нахаҡ? 12.Әйткән һүҙ­.. Икенсе команда өсөн һорауҙар. 1.Башҡорт телендә нисә өн бар? 2.Ни эшләй һорауына яуап биреүсе һүҙ төркөмө. 3.Нимәнең башы, тамағы, ҡултығы бар? 4. Башҡортостандың иң ҙур күле. 5.Ваҡыт һүҙенең беренсе хәрефе. 6.Үҫмерҙәр өсөн сыҡҡан журнал 7.*Яҡшылыҡ*әкиәтендәге изге малай. 8.Урал батыр нимәне эҙләргә сыҡҡан? 9.Үҙ илең­ 10.Тырыш һүҙенә синоним 11.Нисек? һорауына яуап биреүсе һүҙ төркөмө. 12.Тағараҡ һүҙенең киреһе. Өсөнсө команда өсөн һорауҙар. 1.Башҡорт телендә нисә һуҙынҡы өн бар? 2.Талғын өндәрҙе хәтерләү өсөн һүҙ­ 3.Нимәнең итәге ,башы, бите бар? 4. .*Яҡшылыҡ*әкиәтендәге  яман  малай. 5. Башҡортостандың бейек тауы. 6.Балалар өсөн сыҡҡан гәзит. 7.Башҡортостандағы билдәле мәмерйә. 8. Донъя һүҙендә ниндәй билдә яҙыла? 9.Кешегә соҡор ҡаҙма­ 10.Ҡалаҡ һүҙенең киреһе. 11.Эт ниңә өрә? “Креатив рәссам” уйыны  Берәй хикәйәнән өҙөк уҡыла. Мәҫәлән; “Тәбиғәт уяна.  Тирәктәрҙә, ҡурсаҡтарҙан сыҡҡан күбәләктәр һымаҡ, бөрөләр тулышып шартлай.  Ботаҡтарында ултырған турғайҙар йәбешкән йәшел күбәләктәрҙе ҡырлай. Уларҙың бер  күҙҙәре “Төйлйгән юҡмы?”­тип, өҫкә, икенсеһе “Бесәй юҡмы?”­ тип, аҫҡа баға.”