Беттердің параметрлері. Жиек. Алдын ала қарау. Құжатты баспадан шығару

Тексерген: Директордың оқу ісінің меңгерушісі ___________________Мункенова К.Қ. Мерзімі: 17­18.02.17ж Сабақ: 22 Сынып: 6к,г Пән: Информатика Сабақтың тақырыбы: Беттердің параметрлері. Жиек. Алдын ала қарау. Құжатты баспадан  шығару.  Сабақтың мақсаты:  Білімділік. Оқушыларға құжат беттерін рәсімдеу әрекеттерімен таныстыру. Мәтіннің орнын ауыстыру және көшірмелеу. Мәтіндік құжатты баспаға шығару. Беттерді нөмірлеу. Құжаттарды басу. Кесте құру. Ұяшықтарды қосу, өшіру және біріктіру кестелерді жиектеу туралы білімдерін қалыптастыру; Дамытушылық. Оқушыларды мәтіндік құжат беттерін белгілеу мен бағдарлауды, бөлуді және бет  нөмірлерін қоюды, колонтитулдарды оналастыруды, құжатты баспаға шығаруды үйрету. Мәтіндік  құжатпен жұмыс қабілеттерін арттыру. Оқушылардың есте сақтау және зейіндік қабілеттерін дамыту,  пәнге деген қызығушылығын арттыру.  Тәрбиелік. Оқушыларды өз бетімен жұмыс істей отырып, компьютерлік сауаттылыққа, ұқыптылыққа  тәрбиелеу. Жан­жақты болуға, өз бетімен жұмыс  істеуге тәрбиелеу; Сабақтың түрі: Практикум элементтерінің көмегімен демонстрациялау, баяндау арқылы түсіндіру.  Сабақтың типі: Практикум элементтері бар түсіндірмелі, жаңа сабақты түсіндіру. Көрнекілігі: оқулық, жұмыс дәптері, компьютер, мультимедиа, тапсырмалар Сабақтың барысы: І.  Ұйымдастыру кезеңі.                                      ІІ. Үй тапсырмасын тексеру ІІІ. Жаңа сабақ түсіндіру  IV. Жаңа сабақты бекітуге сұрақтар мен тапсырмалар  V. Үйге тапсырма VI.  Сабақты қорытындылау ІІ. Үй тапсырмасы: Нөмірленген және маркерлеген тізімдер. Бағандар. Сұрақтар: 1. Тізімдерді қалай нөмірлейміз? 2. Маркерленген тізімдер дегеніміз қандай тізім? 3. Бағандар дегеніміз не? 4. Бағанның неше түрі бар? 5. Бағанға қалай бөлеміз? 6. Маркер мен нөмірді қалай қоямыз? ІІІ. Жаңа  тақырыпты түсіндіру. Бетті белгілеу. Құжат мәтіні қағаз бетіне жақсы шығу үшін оның бетінің параметрін, яғни  жоғары және төмен, сол және оң жақ өлшемдерін, сонымен қатар беттің жоғары және төменгі колонтитульдарының орналасуын қою керек. Ол үшін Файл Беттің  параметрлері (Файл Параметры страницы ) командасы таңдалынады.  → → Терезеге қойылатын беттің өрістеріне Өріс (Поля) қосымшасы қолданылады: Жоғары, Төменгі,  Сол жақ, Оң жақ (Верхнее, Нижнее, Левое, Правое) өрістері. Үлгі рамкасында параметрлері таңдалынған беттің сыртқы түрі көрсетілген.  Таңдалынған өрістер дұрыс болса, ОК батырмасы шертіледі.  Құжат бетінің өлшемдерін таңдауға, Қағаз өлшемі (Размер бумаги) қосымшасында Қағаз  өлшемі өрісі орналасқан. Егер қажет өлшем тізімде болмаса, онда Ені (Ширина)  және Биіктігі (Высота) өрісінда беттің ені мен биіктігінің сәйкес мәндерін енгізуге болады. Бағдарлау (Ориентация) рамкасында қағаз бетінің кітаптық (вертикаль) немесе альбомдық  ()горизонталь) түрі таңдалынады.  Беттерді бөлу. Microsoft Word мәтінді беттерге автоматты түрде бөледі. Бірақ кейбір  жағдайда құжаттың белгілі бір бөліктерін жаңа беттен басып шығаруға тура келеді. Word  теріліп жатқан беттегі жолдың санына қарамастан келесі бетке ауысуға мүмкіндік береді.  Бетке қосымша бөлуді орналастыру үшін курсорды жаңа бет басталатын жерге қойып, Қою  (Вставка) менюіндегі Бөлу (Разрыв) командасын шақыру керек. Бөлу (Разрыв) диалогтік  терезесінде қосылғышты Жаңа бетке (Новая страница) қойып, ОК­ді шертіңіз. Бетті бөлген  түзу, экранда үзік сызықпен көрініп тұрады. Беттің нөмірлерін қою. Құжаттың беттерін қағазға баспай тұрып, әдетте, оны нөмірлеп  алады. Беттің нөмірлерін қою үшін Қою(Вставка) менюіндегі Беттің нөмірлері (Номера  страниц) командасын шақыру керек.  Орналасу (Положение) өрісінде беттің нөмірлерінің орналасуын (жоғары немесе төмен)  ал Туралау (құжаттың бірінші бетіне, егер ол титул парағы болса, нөмір қойылмайды) өрісінде –  бет нөмірлерін бет өрісіне сәйкес (сол, ортаға қарағанда, оң, т.с.с.) таңдаңыз.  Егер жалаушаны Бірінші жолдағы нөмір (Номер на первой страница) өрісінен алып тастасақ,  онда бірінші бетке нөмір қойылмайды. Содан кейін ОК батырмасын шертіңіз, сол кезде  құжаттың барлық беттері нөмірленеді.  Колонтитулдарды орналастыру.      Колонтитул – құжаттың әрбір бетінің жоғары немесе төмен жағына басылатын мәтін немесе  сурет. Әдетте, колонтитулға беттің нөмірлері, кітап аттары немесе ағымдағы бөлім аттары  (беттің жоғары немесе төменгі өрісінде) жазылады. Колонтитулға енгізілген мәтін, кәдімгі  мәтін секілді құрылады.  Колонтитулды жасау үшін Түрі менюіндегі Колонтитулдар командасын таңдау керек. Кәдімгі колонтитул көрінбегендіктен, ол Бетке бөлу (Разметка страниц) экранына автоматты  түрде өтіп, экранда Колонтитуласпаптарының тақтасы шығады.  Үзік сызықты қоршау ішіне колонтитул мазмұны енгізіледі. Егер колонтитулға сурет керек болса,  онда ол Қою Сурет болғасын Колонтитулдар тақтасының Жабу (Закрыть) батырмасын басыңыз.   (Вставка Рисунок) командасымен қойылады. Колонтитул рәсімделіп  → → Мәтіннің орнын ауыстыру және көшірмелеу. Мәтіндік  блокты көшіру үшін, ең алдымен оны белгілеңдер, содан кейін   пернесін басып  тұрып, белгіленген блокты шертіңдер де, оның орнын ауыстырыңдар. Көшіру кезінде ішінде «плюс» Белгісі бар кішкене тікбұрыш пайда болуы тиіс.  Ақпаратты көшіру және орнын ауыстыру кезінде алмасу буферін пайдалануға болады.  Правка –Копировать командасы арқылы буферге көшіргеннен кейін Правка –Вставить  командасы арқылы буферден қою керек.  Мәтіндік құжатты баспаға шығару. Беттерді нөмірлеу. Үлкен көлемді құжатпен жұмыс жасау барысында құжат беттерін нөмірлеген ыңғайлы. Ол үшін Вставка –Номера страниц командасын таңдау қажет.  Құжаттарды басу Құжатты баспаға жіберместен бұрын Файл – Предварительный просмотр командасын  таңдаймыз. Файл – Печать командасын таңдаймыз .  Принтер бөлімінен қажетті принтерді таңдау қажет.  Копии бөлімінде Число копии өрісінде құжаттың қанша данасы қажет екенін тағайындау қажет.  Страницы бөлімінде құжаттың қай бөлігі баспаға берілетіндігі тағайындалады.  Ұяшықтарды қосу және біріктіру, өшіру.  Ұяшықтарды біріктіру үшін қажетті ұяшықтарды белгілеп, Таблица – Обьединить ячейки  командасын таңдау қажет.  Ұяшықтарды бөлу үшін қажетті ұяшықты белгілеп, Таблица – разбить ячейки командасын  таңдау қажет.  Ұяшықтарды қосу үшін : Таблица – Вставить ячейки командасын таңңдау қажет.                  Қатар  және баған қосу үшін Таблица – Вставить командасын таңдау қажет.  Құжатты сақтау және ашу. Құжатты теріп болған соң оны ат беріп дискіде сақтап қою керек. Файл аты ретінде 255  символдан артпайтын кез келген символдар тізбегін алуға болады. Бірақ файл аты оның ішкі  мазмұныныа сай болуы керек.  Мәтінді алғаш сақтаған кезде Файл­Сохранить как.. командасын қолданып сақтайды. Мұнда  ашылған терезеде Папка өрісінен файлды сақтайтын папканы таңдап, Имя файла өрісінде файлдың  атын енгізіп, Сохранить батырмасын шертеді. Бұрын сақталған файлға өзгеріс енгізіп қайталап сақтаған кезде Файл­Сохранить командасын  орындайды. Мұнда файл бұрынғы атымен, бұрын сақталған папкасында сақталады. WordPad сақталатын файлға RTF кеңейтілуін қосады. Бұл кеңейтілумен сақталған мәтінді  көптеген мәтіндік редакторлар аша алады. Бұрын сақталған файлды ашу үшін Файл­Открыть командасын орындайды. Ашылған терезенің  Папка өрісінен файл сақталған паканы таңдаған кезде , терезенің негізігі бөлігінде сол папканың  мазмұны көрінеді. Сол папканың ішінен қажетті файлды белгілеп  Открыть батырмасын шерту керек. WordPad­та жұмыс жасау барысында жаңа құжат жасау керек болса, Файл – Создать командасын орындайды. Пайда болған диалог терезесінде  жасайтын  құжаттың  типін таңдап, ОК­ді шерту керек.  Сонда жаңа мәтін жазатын бос терезе пайда болады. Баспаға шығару. Құжатты баспаға шығарар алдында оны Файл­Предварительный просмотр командасын орындап алдын­ала қарап алуға болады. Экранға құжат принтерде қалай басылып шығатын болса, тура сондай  түрде шығады. Құжатты баспаға беру үшін Файл­Печать командасын орынадйды. Печать диалогтік терезесі  пайда болады. Онда келесі параметрлерді бреуге болады.  1. Принтер бөлімінен қажетті принтерді таңдауға болады. 2. Копии бөлімінде Число копии өрісінде құжаттың қанша данасы керек екенін көрсету керек.  Бір­бірлеп баспаға шығару үшін Разобрать по копиям  опциясына жалауша орнату керек. Алдыен  бірінші беттің барлық көшірмелерін, содан соң екінші беттің барлық көшірмелерін және т.с.с. басып  шығару керек болса, жалаушаны алып тастау керек. 3. Страницы бөлімінде параметрлерді орнату құжаттың қай бөлігі баспаға берілетінін  анықтайды.   Бүкіл құжатты басу үшін – Все  Белгіленген бөлікті басу үшін – Выделенный фрагмент  Ағымдағы бетті басу үшін – Текущая  Номерлері бойынша жеке парақтарды басу үшін – Страницы таңдау керек. Практикум.  MS WORD құжаттарын дайындаудың қосымша мүмкіндіктері. 1. MS Word мәтіндік процессорын қосыңыз. 2. Ай мен күн.doc құжатын ашыңыз. 3. Тақырыпқа Әсерлеуді (Анимацияны) қолданыңыз, ол үшін тақырыпты белгілеп, мынаны  орныдауыңыз  → керек:Формат Қаріп Әсерлеу Отшашу 4. Әрбір абзацты жаңа бетке орналастырыңыз, ол үшін: Қою Бөлу, Жаңа  беттен ОК→  қосымшасын басыңыз. 5. Колонтитул қойыңыз, ол үшін Түрі Колонтитулдар  (Формат Шрифт Анимация Фейерверк). → → → → → → → →  Пайда болған тақтаға Жоғарғы колонтитул (Верхний колонтитул) деп қойыңыз.    Тақтағы сәйкес батырманы басу арқылы бүгінгі күнді қойыңыз.  «Қазақтың халық ертегісі» деген мәтінді колонтитул қоршауына жазыңыз. Тақтадағы Жабу батырмасын басыңыз.  (Вид Колонтитулы) орындалу керек.   6. Парақтарға нөмір қойыңыз: Қою Беттің нөмірі нөмірін Беттің төменгі жағына (Внизу страницы) қойып, Сол жағына (Справа) деп туралаңыз.   (Вставка Номера страниц). Беттің  → → 2) Сәйкестендіру әдісі. Жартылай қарайтылған сызылым Құжаттың әрбір бетінің жоғары немесе төмен  жағына басылатын мәтін немесе сурет. Delete Курсордың оң жағындағы символды жояды. Колонтитул Мәтіндік редактор MS Word Қаріп Мәтінді сол жақ шеті бойынша туралау Қаріп өлшемі Құжатты сақтау командасы Файл Сохранить как… Сохранить → → IV. Сабақты бекіту. Жаңа сабақты бекіту сұрақтары:  1. Беттерді қандай жолдармен нөмірлеуге болады? 2. Құжаттарды басу үшін қандай амалдар орындау қажет? 3. Бет өрістерін рәсімдеу әдістерін сипаттаңыз. 4. Бет нөмірлерін қалай қоюға болады? 5. Колонтитулдар деген не? Онда қандай хабарламалар болуы мүмкін? V. Үй тапсырмасы.  Құжат беттерін рәсімдеу.  VI. Оқушыларды бағалау.   Сабақ аяқталды сау болыңдар.