DENELERTDIN’ AYLANBALI’ TEN’ WO’LSHEWLI QOZG’ALI’SI’.

Nókis rayonı XBMXMThSHBne qaraslı

№ - 22- sanli' uluwma orta bilim beriw mektebiniń

Fizika pa'ni muǵallimi

Aǵılash   Saylauovtıń

DENELERTDIŃ AYLANBALI TEŃ ÓLSHEWLI QOZǴALISI

atlı teması boyınsha

sabaqlıq is jobası

2015-2016 jıl

Nókis Rayonı                                                                                                         22-mektep  Saylauov Aǵılash

№ 12-TEMA   DENELERTDIŃ AYLANBALI TEŃ ÓLSHEWLI QOZǴALISI.

Sabaqtıń maqseti

a)Bilimlendiriw maqseti

Oqıwshılarǵa Denelertdiń aylanbalı teń ólshewli qozǵalısı haqqında  keńnen tusinik berip, bul temanıń basqa temalardan ózgesheligin bildiriw.

b) Tarbiyalıq maqseti.

Oqıwshılarǵa temadan kelip shıqqan halda ómirde jaqsı menen jamannıń birdey juriwin biraq jaqsılıqtıń jeńip shıǵıwın tusindirip, oqıwshılardı jaqsılıq ruwxında tárbiyalaw.

c)Rawajlandırıw maqseti

Oqıwshılardıń pánge degen qızıǵıwshılıǵın arttırıw nátiyjesinde olardıńoqıw hám jazıw kónlikpelerin arttırıp barıw

Sabaqtı qurallandırıw

Sabaqlıq kitap,tarqatpa materiallar, hám kórgizbeli qurallar.

Sabaqta paydalanılǵan metodlar: «Blits» interaktiv metodı «Skarabey» interaktiv metodı

Sabaq jobası

Sabaqtın barısı

Shólkemlestiriw

Klassqa kirip oqıwshılardıń tazalıǵına, klass tazalıǵına itibar qaratıw.Oqıwshılardıń oqıw quralların kózden keshirip  náwbettegi sabaqqa tayarlıǵın tekseriw

Úyge tapsırma soraw

Joqarıǵa tik atılǵan deneniń qozǵalısı temasın soraw.

Tema

Denelerdiń teń ólshewli qozǵalısı haqqında túsinik:

Saat tilleriniń qozǵalısın, teń ólshewli qozǵalıp kiyatirǵan velosiped avtomobil dóńgeleginiń qozǵalısın aylanbalı teń ólshewli qozǵalıs deymiz

Eger materiallıq noqat sheńber boyınsha qalegen teń waqıtlarda teńdey aralıqlardı basıp ótse, bunday qozǵalıs aylanbalı teń ólshewli qozǵalıs delinedi.

Denelerdiń aylanbalı qozǵalısı degende sheńber boylap qozǵalatuǵın deneniń qanday da bir noqatı kózde tutıladı. Máselen, saat tiliniń belgili noqatın, aytayıq ushin materiallıq noqat dep qaraw múmkin. Velosiped avtomobil dóńgeleginiń kósherinen belgili bir qashıqlıqtaǵı noqatın da materiyallıq noqat dep alıwǵa boladı. Bunda dóńgelektiń aylanbalı qozǵalısı jerge Salıstırıp emes, al velosiped yamasa avtomobil korpusına Salıstırıp qaraladı. Jolda ketip baratırǵan velosiped yamasa avtomobil dóńgeleginiń qozǵalısın jerge Salıstırǵanda aylanbalı qozǵalıs dew múmkin be? Ne ushın?

Sızıqlı hám múyeshlik tezlik:

Dene aylanbalı qozǵalısta belgili  waqıt ishinde  uzınlıqtaǵı doǵanı ótedi.

Denelerdiń  teń ólshewli qozǵalıs jasaytuǵın deneniń waqıt biriliginde o'tken doǵa uzınlıǵı menen ólshenetuǵın shama sızıqlı tezlik dep ataladı.

Denelerdiń  teń ólshewli qozǵalısta deneniń aylanıw kósherinen hár qıylı uzınlıqtaǵı noqatlar belgili waqıt aralıǵında hár túrli uzınlıqtaǵı doǵalardı basıp ótedi. 35- suwretten sonı ko'riw múmkin, 'belgili  waqıt ishinde deneniń' A noqatı  doǵa.  noqatı  doǵanı,  noqatı bolsa . joldı basıp ótedi. Bul doǵalardıń uzınlıǵı hár qıylı bolǵanı ushın sızıqlı tezlikte hár qıylı boladı.

Nókis Rayonı                                                                                                         22-mektep  Saylauov Aǵılash

Nókis Rayonı                                                                                                         22-mektep  Saylauov Aǵılash

Dene R radiusli sheńber boylap teń ólshewli qozǵalıp (36-súwret). Eger dene qanday da -waqıt ishinde A nohattan  В noqatqa otın awıstırsa, sheńberdiń orayınan A noqatqa o'tkizilgen R radius   múyeshke burıladı. Burılıw múyeshi delinedi. Aylanıp atırǵan noqattıń sheńber: orayınan uzaq – jaqınlıǵina qaramastan, burılıw birdey boladı. Burılıw múyeshi  ólshemsiz shama, :oń san mánisiniń janına rad (radian) dep jazıladı.

Qarsısındaǵı doǵanıń uzınlıǵı radiusqa teń bolǵan oraylıq múyesh bir radianǵa teń boladı, yaǵniy  bolǵanda rad dep ataladı (37-súwret).  Burılıw múyeshiniń radian ólshemindegi shaması mınanday

Deneniń waqıt birligindegi burılıw múyeshi aylanbalı qozǵalıstıń múyeshlik tezligi dep ataladı, yaǵniy

Deneniń qozǵalısta sızıqlı tezlik ornına múyeshlik tezlik qollanıladı. Aylanbalı teń ólshewli qozǵalısta  turaqlı (ó'zgermeytuǵın) boladı. Múyeshlik tezliktiń birligi etip rad/s alıng/an.

Sabaqtı bekkemlew

Bekkemlew ushın «Debat», «klaster» interaktiv metodı usınıs etiledi. Tema boyınsha oqıwshılarǵa  qayta sorawlar berip hám qosımsha tapsırma túrinde hár toparǵa krosvordlar tarqatıladı.tapsırma orınlanıp bolǵannan soń boslıqlardı tolıqtırıw maqsetinde,bilimlerin bekkemlep barıw ushın yadtan formulalar jazadı.

1.Deneniń teń ólshewli qozǵalısı dep qanday qozǵalısqa aytıladı?

I Qozǵalıstaǵı velosiped dońgelegi kósherinen belgili uzaqlıqtaǵı noqat  velosiped korpusına qaraǵanda qozǵalısı qanday? jerge salıstırǵanda - she?

3.Sızıqlı tezlik qalay anıqlanadı?

4.Nege aylanbalı qozǵalısta sızıqlı tezlik ornına múyeshlik tezlik qollanıladı?

5.Bir radian nege teń?

6.Múyeshlik tezlik dep nege aytıladı?

7.Múyeshlik tezlik qalay belgilenedi? Onıń birligi etip qanday birlik alınǵan?

Úy tapsırma tapsırıw

Denelertdiń aylanbalı teń ólshewli qozǵalısı. temasın oqıp keliw

Sabaqtı juwmaqlaw

Úy jumısın qayta yadına salıp otip, búgingi sabaqqa belsene qatnasqan oqıwshılarǵa tiyisli bahaların qoyǵan halda búgingi sabaǵıma juwmaq jasayman

Nókis Rayonı                                                                                                         22-mektep  Saylauov Aǵılash

Скачано с www.znanio.ru