Физика 9 сынып Резерфорд тәжірибесі Сабақ жоспары

Ұзақмерзімдіжоспарбөлімі:

Мектеп:

Күні:

Мұғалімніңаты-жөні:

Сынып:  9

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтақырыбы

Резерфорд тәжірибесі

Осы сабақтақолжеткізілетіноқумақсаттары (оқубағдарламасынасілтеме)

9.6.1.7 атомның күрделі құрылысын дәлелдейтін альфа-бөлшектердің шашырауы жөніндегі Резерфорд тәжірибесін сипаттау;

Сабақмақсаттары

Сыныпта атомның  модельдерімен таныстырып, Резерфорд тәжірибесінің маңыздылығын түсіндіру

Видео арқылы тәжірибе нәтижелерін сыныпта талқылау

Онлайн зерттеу практикумын жүргізу

Бағалау критерийлері

Альфа -бөлшектердің шашырауы жөніндегі тәжірибені сипаттай алады. Тәжірибені талдап, барлық қорытындыларды дәлелдей алады.

Тілдікмақсаттар

изотоп

нуклид

атом ядросы, ядролар

атомдықнөмір

ядродағынуклондардың саны (массалық сан)

Элементтердің изотоптары өздерінің ядроларында бірдей … санына ие.

Элементтердің изотоптарының өздерінің ядроларында әртүрлі …санына ие.

Элементтердің изотоптары бірдей …, бірақ әр түрлі … санына ие.

Құндылықтардыдарыту

Резерфордтың атомның құрылысын ашу тәжірибесінің ғылымдағы маңыздылығына шолу жасау, атом құрылысының даму тарихына тоқтала отырып Әлемдік маңыздылығын түсіну

Пәнаралықбайланыстар

химия

АКТ қолдану дағдылары

Phet Colorado caйты

Бастапқы білім

7 сыныпЗаттарқұрылысы

Сабақбарысы

Сабақтыңжоспарланғанкезеңдері

Сабақтағыжоспарланғаніс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

    15 мин

Ұйымдастыру кезеңі

Сыныппен жұмыс

Оқушыларға Томсон  және  Резерфорд тәжірибесінің видеосын көрсету .

Осы тәжірибе негізінде оқушылар өз болжауын ұсыну үшін сұрақтар қою.

Жетелеу сұрақтарын қоюға болады:

·         Неліктен көптеген альфа бөлшектертікелей фольга арқылыөтедінемесеаздағанауытқуғаұшырайды?

·         Неліктеншағынбөлігіүлкенбұрыштарғашашырайды, бөлшектердіңөте аз мөлшері «керішашыраған» боладыжәне тек болмашыбөлігіғана 180 градусқа(қарама-қарсы бағытқа) шашырайды.

·         Альфа-бөлшектердің ядроның және электрондардың массасымен салыстырғандағы массасы туралы не айтуға болады?

Бағалау: Мұғалім комментарийлері

https://www.kursoteka.ru/course/4123/lesson/13835/unit/33612

https://www.vascak.cz/data/android/physicsatschool/templateimg.php?s=atom_modely&l=ru

https://www.youtube.com/watch?v=2-Asa5ITej4

Сабақтыңортасы

     10 мин

      10-12 мин

Жаңа сабақты бекіту тапсырмасы

Сыныппен жұмыс

Тест сұрақтары, шын/жалған сұрақтары

Бағалау:Мұғалім комментарийлері

Қалыптастырушы бағалау

Phet Colorado онлайн симуляциямен зерттеу жұмысын жүргізеді.

Оқушылар онлайн анимацияны пайдалана отырып ыдырату бойынша белгілі тәжірибені зерттеуге тапсырма беріледі. Негізгі қорытындыларды дәлелдеуі қажет:

• Көптеген альфа бөлшектер тікелей фольга арқылы өтеді немесе аздаған ауытқуға ұшырайды.

• Шағын бөлігі үлкен бұрыштарға ыдырайды.

• Бөлшектердің өте аз мөлшері «кері ыдыраған» болады.

• Тек болмашы бөлігі ғана 180 градусқа ыдырайды.

Оқу мақсаты:

9.6.1.7 атомның күрделі құрылысын дәлелдейтін альфа-бөлшектердің шашырауы жөніндегі Резерфорд тәжірибесін сипаттау;

Бағалау критерийлері: Альфа -бөлшектердің шашырауы жөніндегі тәжірибені сипаттай алады. Тәжірибені талдап, барлық қорытындыларды дәлелдей алады.

Ойлау дағдылары:

Білу және түсіну

Талдау

тапсырма:

               Резерфорд тәжірибесінің симмуляциясындағы  альфа бөлшектердің центрден ауытқуын зерттеп бұрыштарын жазып ал. Нәтижелерді кестеге ендір.  Центрден   3 cm , 2 cm, 1 cm, 0.5 cm арақашықтықтардағы бұрыш ауытқуларына өлшеулер жүргіз.

        https://phet.colorado.edu/sims/html/rutherford-scattering/latest/rutherford-scattering_en.html

Дескрипторлар:

ü  Оқушылар тәжірибені зерттеп алтын атомдарынан әр түрлі қашықтықтардағы ауытқу бұрыштарын жаза алады

ü  Кестеде берілген мәннен басқа 1 см, 0,5 см қашықтықтардағы ауытқу бұрышы мен арақашықтыққа кері екендігін ескеріп күшті қандай қатынаста екендігін анықтай алады

ü  Қорытынды жасай алады

https://www.proprofs.com/quiz-school/quizshow.php?title=rutherfords-experiment&q=2

ноутбуктер, сызғыш,транспортир

Сабақтыңсоңы

2-3 мин

Сабақ соңында оқушылар рефлексия жүргізеді:

- нені білдім, нені үйрендім

- нені толық түсінбедім

- немен жұмыстыжалғастыруқажет

Оқушыларөздерініңжұмысы мен сыныптастарыныңжұмысынбелгілібіркритерийлербойыншабағалайалады

Саралау –оқушыларғақалайкөбірекқолдаукөрсетудіжоспарлайсыз? Қабілетіжоғарыоқушыларғақандайміндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау – оқушылардыңматериалдымеңгерудеңгейінқалайтексерудіжоспарлайсыз?

Денсаулықжәнеқауіпсіздіктехникасыныңсақталуы

Саралауіріктелгентапсырмалар, нақтыбіроқушыданкүтілетіннәтижелер, оқушығадербесқолдаукөрсету, оқуматериалдары мен ресурстарыноқушылардыңжекеқабілеттерінесепке ала отырыпіріктеу (Гарднердіңжиындықзияттеориясы) түріндеболуымүмкін.

Саралаууақыттыұтымдыпайдаланудыесепке ала отырып, сабақтыңкез-келгенкезеңіндеқолданылаалады

Бұлбөлімдеоқушылардыңсабақбарысындаүйренгенінбағалауүшінқолданатынәдіс-тәсілдеріңіздіжазасыз

Денсаулықсақтаутехнологиялары.

Сергітусәттері мен белсендііс-әрекеттүрлері.

Осы сабақтақолданылатынҚауіпсіздіктехникасыережелерініңтармақтары

Сабақбойынша рефлексия

Сабақмақсаттары/оқумақсаттарыдұрысқойылғанба? Оқушылардыңбарлығы ОМ қолжеткіздіме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақтасаралаудұрысжүргізілдіме?

Сабақтыңуақыттықкезеңдерісақталдыма?

Сабақжоспарынанқандайауытқуларболды, неліктен?

Бұлбөлімдісабақтуралыөзпікіріңіздібілдіруүшінпайдаланыңыз. Өзсабағыңызтуралысолжақбағандаберілгенсұрақтарғажауапберіңіз. 

Жалпыбаға

Сабақтыңжақсыөткенекіаспектісі (оқытутуралы да, оқутуралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақтыжақсартуға не ықпалетеалады (оқытутуралы да, оқутуралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақбарысындасыныптуралынемесежекелегеноқушылардыңжетістік/қиындықтарытуралыненібілдім, келесісабақтарда неге көңілбөлуқажет?