Гидравликалық машиналар

Сабақтың тақырыбы:  Гидравликалық машиналар СЫНЫП:  7 Қатысқан оқушылар  саны:   Мұғалімнің аты­жөні: Шахар С.А. Күні:     Қатыспаған оқушылар саны: 0  7.3.1.7 – гидравликалық машиналардың жұмыс істеу принципін сипаттау; Сабақ негізделген  оқу мақсаттары 7.3.1.8 – гидравликалық машиналарды қолдану кезіндегі  күштен ұтысты есептеу Сабақ  нәтижесі: Оқушылардың барлығы мынаны орындай алады: Оқулықта берілген және  қосымша тапсырмаларды орындайды.  Жазба жұмыс жасайды. Сұраққа жауап  береді. гидравликалық машиналардың жұмыс істеу принципін формула жүзінде  жазып, формуласын практикада қолдана біледі. Оқушылардың көбісі мынаны орындай алады: Топтық жұмысты брлесе  орындайды.Өз бетінше жұмыс жасайды. Сұраққа жауап береді. Қосымша үлестірме  ресурстармен  жұмыс жасайды.  Оқушылардың кейбіреуі мынаны орындай алады:  Оқулықтан   тыс   берілген   қосымша   тапсырмалады   орындайды,   тақырып   бойынша қосымша мәліметтер мен дәлелдер келтіре алады. Жеке,   жұптық,   топтық   тапсырмаларды   орындай   алады.   Сабақ   барысында тыңдаушының назарын өзіне аудара алады. Гидравликалық машиналар Бағалау   критерийі Тілдік  құзіреттілік Ресурстар Әдіс­тәсілдер Пәнаралық  байланыс Алдыңғы оқу Оқулық, суреттер, топқа бөлуге арналған кеспе қағаздар  және  әртүрлі  заттар,  топтық тапсырмалар, кері байланыс, стикер. Сұрақ­жауап, әңгімелеу, түсіндіру, ойын, көрнекілік. Рефлексия. Математика, қазақ тілі.  Қатынас ыдыстар Сабақ барысы : Сабақтың жоспары Жоспарланған уақыт Басталуы 5  минут Сәлемдесу.  Топқа бөлемін : «Билеттер арқылы» топқа бөлінеді. Оқушыларды   кассадан  билеттер алып, 1,2,3 вагондарға бөлініп отрады. Психологиялық ахуал қалыптастыру: «Қызыл гүлім­ай» би Сынып реттілігін қадағалау.  Оқушыларды түгелдеу. Оқу құралдарын байқау.  Бір­бірімізді тыңдаймыз десек 1 рет қол шапалақтаймыз! Ұйымшыл боламыз десек 2 рет  Белсенділік танытамыз десек 3 рет шапалақтаймыз! Бағалау түрлері 1­топ: «Бақыт»  вагоны 2­топ: «Сүйіспеншілі к» вагоны 3­топ: «Жарқын  өмір» вагоны «Қызыл  гүлім­ай» би  билету. Жаңа білім 10 минут Білу және түсіну Берілген мәтіндерді балалар оқып алады.  «Жариялау» әдісі (Әрбір топ берілген сұрақ бойынша  өз позициясын жариялау керек.  Бұл үшін топ ішінен спикер берілген уақыт ішінде (5 мину) басқа  қатысушылар  алдында сөйлеп, топ ұстанымын жеткізеді.) Оқулық, мәтіндер. Ортасы   10 минут Оқулық,қабыр ғаға ілінген   ватмандар,  түрлі­түсті  маркерлер Топтық жұмысқа арналған ресурстар Қолдану Оқулықта берілген тапсырмаларды орындау. Түсіндіру. Топтық, жеке жұмыс жүргізу. Дәптермен жұмыс. Аудио материалдарды тыңдау. Гидравликалық машиналар. Техникада іс­әрекеті сұйықтардың тепе­теңдігі мен қозғалыс  заңдарына негізделген машиналардың алуан түрі пайдаланылады.  Бұлар гидравликалық машиналар (грекше гидор – су, аулос – түтік) деп аталады. Мысалы, мақтаны, қағазды, ағаш жаңқасын престеу үшін  қолданылатын гидравликалық престер; автомобильдер, жүк  машиналары мен автобустардағы гидравликалық тежегіштер;  тракторлардағы ауыр жүкті көтеруге арналған гидравликалық  көтергіштер; гидравликалық түрде көтерілетін орындықтар және тағы  да басқа қарапайым түрдегі тетіктер гидравликалық машиналар болып  табылады. Өйткені, бұлардың барлығында да сұйықтардың қысым күші пайдаланылады. Қарапайым гидравликалық машинаға көлденең  қимасының ауданы әр түрлі болып келген екі  жылжымалы поршеньдер орналастырылады. Бір­бірімен  жалғастырылған цилиндрлерге сұйық (май)  толтырылады. Мұнда кіші поршеньнің көлденең  қимасының ауданы S1, ал үлкен поршеньдікі S2 болсын. Егер кіші    цилиндрдегі поршеньге F1 күш әрекет етсе, онда сұйыққа  қысым түсіріледі. Паскаль заңы бойынша сұйық бұл қысымды үлкен  поршеньге береді. Сол себепті үлкен поршеньге Ғ2 күш әсер етеді. Формуланың пайда болуын түсіндіру. Гидравликалық машинаны пайдаланып, күштен ұтуға болады. Сол  себепті де олар техниканың көптеген салаларында кеңінен қолданылуда. Қазіргі қуатты гидравликалық престер 700 000 кН­ға дейін күш  өндіруге мүмкіндік береді. Мұндай престер зауыттарда метал  бұйымдарға қажетті пішім мен өлшем беру үшін қолданылады. Алайда престің көмегімен күштен ұтыс алсақ та, арақашықтықтан ұту  мүмкін емес. Формуланы түсіндіру. Біз күштен қанша есе ұтсақ, арақашықтықтан сонша есе  ұтыламыз. Бірақ престің пайдасы, адам өзінің күші жеткіліксіз бола  тұрса да, көптеген нәрселерге ол арқылы үлкен қысым түсіре алады. Есеп шығару мысалы: Ауданы 25 см2 гидравликалық машинаның кіші поршеніне 300 Н күш  әрекет етеді. Үлкен поршеньнің ауданы 100 см2 болса, оған қандай күш әрекет етеді? ХБЖ 0,25 м2 1 м2 Берілгені: S1 = 25  см2 F1 = 300 Н S2 = 100  см2 Т/к F2 = ?  Есептер шығару: Формула: Шешуі: Жауабы: 1200 Н 1. Гидравликалық машинаның кіші поршенінің диаметрі 4 см­ге тең, ал  үлкенінікі 50 см. Бұл машина күштен қандай ұтыс береді? (156 есе) 2. Гидравликалық пресс 2,7*105 Н күш өндіруі керек. Кіші поршеньнің  диаметрі 3 см, ал үлкенінікі – 90 см. Кіші поршеньге қандай күш түсіру керек? (300 Н) Сергіту сәті 2 минут «Қыдырып қайтайық!»  би билеу Аяқталуы  Сабақты  бекіту 10 минут Ой қорыту    Қарапайым гидравликалық машинаның құрылысы қандай? Гидравликалық машиналар не үшін қолданылады? Гидравликалық машиналар құрылысында қандай заң қолданылады? Оқушылар би  билеп сергіп  қалады. Таақырып  бойынша  түйген  білімдерін  жазады. БББ кестесі Білгенім Білдім Білгім келеді Бағалау  «Білім қоржыны» кері байланыс 5 минут Сабақтан  алған  әсерлерін  стикерге  жазып,  қоржындарға  жабыстырады. Бағалау ­ Оқушылардың үйренгенін тексеруді қалай жоспарлайсыз? ə ə П наралық байланыс Қауіпсіздік ж не еңбекті қорғау ережелері АКТ­мен байланыс Құндылықтардағы байланыс Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз. Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына с йкес келетін сұрақтарға жауап беріңіз. ə Кері байланыс 3 минут Қосымша ақпарат Саралау – Сіз қосымша көмек көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Сіз қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделендіруді қалай жоспарлайсыз? Рефлексия Сабақ / оқу мақсаттары шынайы ма? Бүгін оқушылар не білді? Сыныптағы ахуал қандай болды? Мен жоспарлаған саралау шаралары тиімді болды ма? Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе? Мен өз жоспарыма қандай түзетулер ə енгіздім ж неə неліктен? Қорытынды бағамдау Қандай екі н рсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)? 1: 2: Қандай екі н рсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)? 1: 2: Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім? ə