Глоссарий экономических терминов

№

Русский

Английский

Казахский

1

Счет -документ, отражающий состояние финансовых расчётов и обязательств, фиксирующий наличие денежных вкладов и т. п.

Account- A document reflecting the state of financial calculations and obligations, fixing the presence of cash deposits, etc.

Шот - бұл қаржылық есеп айырысулар мен міндеттемелердің жай-күйін көрсететін, ақшалай салымдардың болуын белгілейтін құжат және т.б.

2

Активы— это ресурсы, контролируемые компанией в результате прошлых событий, от которых компания ожидает экономической выгоды в будущем

Assets - are resources controlled by the company as a result of past events, from which the company expects future economic benefits.

Активтер - бұл компанияның болашақтағы экономикалық пайдасын күтетін өткен оқиғалардың нәтижесінде басқаратын ресурстар.

3

Банкомат - автомат для получения наличных денег по кредитной пластиковой карточке.

ATM - a machine for receiving cash by credit plastic card

Банкомат - несиелік пластикалық карта бойынша қолма-қол ақша алуға арналған машина.

4

Ревизия- проверка финансово-хозяйственной деятельности предприятий, организаций, учреждений или должностных лиц за определенный период

Audit- verification of the financial and economic activities of enterprises, organizations, institutions or officials for a certain period

Аудит - белгілі бір кезеңдегі кәсіпорындардың, ұйымдардың, мекемелердің немесе лауазымды тұлғалардың қаржылық-шаруашылық қызметін тексеру

5

Бухгалтерский учет — это упорядоченная система сбора, регистрации и обобщения информации в денежном выражении об имуществе, обязательствах организации и их движении путем сплошного, непрерывного и документального учета всех хозяйственных операций

Accounting is an orderly system of collecting, registering and summarizing information in monetary terms about property, liabilities of an organization and their movement through continuous, continuous and documentary accounting of all business operations

Бухгалтерлік есеп - бұл барлық шаруашылық операцияларды үздіксіз, үздіксіз және құжаттық есепке алу арқылы ұйымның мүліктері, міндеттемелері және олардың қозғалысы туралы ақшалай түрде ақпаратты жинаудың, тіркеудің және қорытындылаудың жүйелі жүйесі

6

Баланс — система показателей, которые характеризуют соотношение или равновесие в каком-либо постоянно изменяющемся явлении.

Balance - a system of indicators that characterize the ratio or balance in any constantly changing phenomenon.

Баланс - кез-келген өзгеріп тұратын құбылыстың арақатынасын немесе тепе-теңдігін сипаттайтын көрсеткіштер жүйесі.

7

Деньги - это всеобщий эквивалент служащий измерителем стоимости товаров

Money- is the universal equivalent of measuring the value of goods

Ақша - тауардың құнын өлшеудің әмбебап баламасы

8

Товар-продукт труда, имеющий стоимость и распределяющийся в обществе путём обмена, купли-продажи.

Product-product of labor, which has value and is distributed in society through exchange, purchase and sale.

Өнім - құндылыққа ие және айырбастау, сатып алу және сату арқылы қоғамда таратылатын еңбек өнімі.

9

Рынок — совокупность процессов и процедур, обеспечивающих обмен между покупателями (потребителями) и продавцами (поставщиками) отдельных товаров и услуг.

Market - a set of processes and procedures that ensure the exchange between buyers (consumers) and sellers (suppliers) of individual goods and services.

Нарық - жеке тауарлар мен қызметтерді сатып алушылар (тұтынушылар) мен сатушылар (жеткізушілер) арасындағы алмасуды қамтамасыз ететін процестер мен рәсімдер жиынтығы.

10

Конкуренция  — это борьба между экономическими субъектами за максимально эффективное использование факторов производства

Competition-  is a struggle between economic entities for the most efficient use of production factors

Бәсекелестік - бұл өндіріс факторларын неғұрлым тиімді пайдалану үшін шаруашылық жүргізуші субъектілер арасындағы күрес

11

Аванс-денежная сумма, выдаваемая в счет предстоящих платежей за материальные ценности, выполненные работы и оказанные услуги.

An advance- is the amount of money issued in respect of upcoming payments for material assets, work performed and services rendered.

Аванс - бұл материалдық құндылықтар, орындалған жұмыстар мен көрсетілген қызметтер үшін алдағы төлемдер есебіне шығарылған ақша сомасы.

12

Авизо-в банковской, коммерческой, бухгалтерской практике - извещение, посылаемое одним контрагентом другому, об изменениях в состоянии взаимных расчетов или о переводе денежных сумм, посылке товаров. Авизо, как документ, имеет юридический характер.

Advice- in banking, commercial, accounting practice - a notice sent by one counterparty to another about changes in the state of mutual settlements or about the transfer of money, sending goods. Advice, as a document, is legal in nature

Банктік, коммерциялық, бухгалтерлік тәжірибеде кеңес беру - бір контрагенттің екіншісіне өзара есеп айырысу жағдайының өзгеруі немесе тауарларды жіберу туралы ақша аударымы туралы хабарлама. Кеңес құжат ретінде заңды сипатта болады.

13

Акцепт-согласие обязанного лица оплатить платежное требование и таким образом произвести предусмотренные контрактом расчеты с поставщиком продукции. Акцептная форма расчетов предполагает предъявление к оплате за поставляемую продукцию платежного требования, выписанного поставщиком товаров.

Acceptance- of the consent of the obligated person to pay the payment claim and thus make the settlements with the supplier of products stipulated by the contract. The acceptance form of payment involves the presentation of a payment claim issued by the supplier of goods for payment for the supplied products.

Міндеттелген тұлғаның төлем талаптарын төлеуге келісімін қабылдау және осылайша шартта қарастырылған өнімді жеткізушімен есеп айырысу. Төлемді қабылдау нысаны жеткізілген өнім үшін төлем жасау үшін тауарды жеткізуші шығарған төлем талабын ұсынуды қамтиды.

14

Акциз-косвенный налог, включаемый в цену товара и оплачиваемый покупателем.

Excise -tax is an indirect tax included in the price of the goods and paid by the buyer.

Акциз - бұл тауардың бағасына енгізілген және сатып алушы төлейтін жанама салық.

15

Акции-ценные бумаги, выпускаемые акционерными обществами и указывающие на долю владельца (держателя) в капитале данного общества, дающие право их владельцу на получение прибыли в виде дивиденда, а также, в зависимости от типа, способные давать право голоса на общем собрании акционеров (простая именная)

Shares-securities issued by joint-stock companies and indicating the share of the owner (holder) in the capital of this company, giving their owner the right to receive profit in the form of a dividend, and also, depending on the type, capable of giving the right to vote at the general meeting of shareholders (simple registered)

Акционерлік қоғамдар шығарған және осы компанияның капиталындағы меншік иесінің (ұстаушының) үлесін көрсететін, олардың иесіне дивиденд түрінде пайда алуға құқық беретін, сондай-ақ түріне байланысты, акционерлердің жалпы жиналысында дауыс беру құқығын беретін акциялар - бағалы қағаздар тіркелген)

16

Аудиторская деятельность-деятельность независимого вневедомственного финансового контроля.

Auditing activity is the activity of independent extra-departmental financial control.

Аудиторлық қызмет - бұл тәуелсіз ведомстводан тыс қаржылық бақылау қызметі.

17

Банковский перевод-поручение одного лица (перевододателя) банку перевести определенную сумму в пользу другого лица (переводополучателя)

Bank transfer is- an instruction of one person (sender) to a bank to transfer a certain amount in favor of another person (sender)

Банк аударымы дегеніміз - бір адамның (жіберушінің) банкке белгілі бір соманы басқа адамның (жіберушінің) пайдасына аударуы туралы нұсқауы.

18

Банкротство-неспособность должника удовлетворить требования кредиторов по оплате товаров (работ, услуг), включая неспособность обеспечить обязательные платежи в бюджет и во внебюджетные фонды.

Bankruptcy- is the inability of the debtor to satisfy the requirements of creditors for the payment of goods (work, services), including the inability to secure mandatory payments to the budget and extra-budgetary funds.

Банкроттық - бұл борышкердің несие берушілердің тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) төлеу жөніндегі талаптарын, оның ішінде бюджетке және бюджеттен тыс қорларға міндетті төлемдерді қамтамасыз ету қабілетсіздігі.

19

Бартерная сделка-безвалютный, но оцененный и сбалансированный обмен товарами, оформляемый единым договором (контрактом).

A barter transaction is a currency-free, but priced and balanced exchange of goods drawn up in a single agreement (contract).

Бартерлік мәміле дегеніміз - бұл бір келісімде (келісімшартта) жасалған, валютасыз, бірақ бағаланған және теңгерімді тауар алмасу.

20

Безналичные расчеты-

Расчеты между ор­ганизациями, производимые путем перечисления банком суммы со счета организации должника на счет организации-кредитора по расчетным документам в безналичном порядке.

Cashless payments-Settlements between organizations made by the bank transferring the amount from the account of the organization of the debtor to the account of the creditor organization according to settlement documents by bank transfer.

Қолма-қол ақшасыз төлемдер

Банк аударым арқылы есеп айырысу құжаттарына сәйкес соманы борышкер ұйымының шотынан несие беруші ұйымның шотына аударатын банк жасаған ұйымдар арасындағы есеп айырысулар.

21

Бюджет-форма образования и расходования фонда денежных средств, предназначенных для финансового обеспечения задач и функций государства и местного самоуправления; экономическая категория, представленная денежными отношениями, возникающими у государства с юридическими и физическими лицами по поводу перераспределения национального дохода в связи с образованием и использованием бюджетного фонда страны, предназначенного на финансирование народного хозяйства, социально-культурных нужд, нужд обороны и государственного управления.

Budget

Form of education and expenditure of a fund of funds intended for financial support of the tasks and functions of the state and local selfgovernment; the economic category, represented by monetary relations arising between the state with legal entities and individuals regarding the redistribution of national income in connection with the formation and use of the country's budget fund, intended to finance the national economy, socio-cultural needs, defense needs and public administration.

Бюджет - бұл мемлекеттің және жергілікті өзін-өзі басқарудың міндеттері мен функцияларын қаржылық қолдауға арналған қаражат қорын оқыту мен жұмсау нысаны; ұлттық бюджет қаражатын қалыптастыру мен пайдаланумен байланысты ұлттық кірістерді қайта бөлуге байланысты мемлекет арасындағы заңды және жеке тұлғалармен туындайтын ақша-несие қатынастарымен көрсетілген экономикалық категория, ұлттық экономиканы, әлеуметтік-мәдени қажеттіліктерді, қорғаныс қажеттіліктерін және мемлекеттік басқаруды қаржыландыруға арналған.

22

Бюджета дефицит-

превышение расходов бюджета над его доходами.

Budget deficit-

The excess of budget expenditures over its revenues.

Бюджет тапшылығы

бюджет шығыстарының оның кірістерінен асып кетуі.

23

Бюджета профицит-превышение доходов бюджета над его расходами

Budget surplus-excess of budget revenues over its expenses

Бюджеттің профициті - бюджет кірістерінің оның шығыстарынан асып кетуі

24

Бюджетная система-основанная на экономических отношениях и юридических нормах совокупность всех видов бюджетов в стране, имеющих между собой установленные законом взаимоотношения.

A budget system is a combination of all types of budgets in a country based on economic relations and legal norms that have relationships established by law

Бюджет жүйесі дегеніміз - бұл экономикалық қатынастар мен заңдарда белгіленген қатынастар бар құқықтық нормаларға негізделген елдегі бюджеттердің барлық түрлерінің жиынтығы.

25

Бюджетная структура-основанная на экономических отношениях и юридических нормах совокупность всех видов бюджетов в стране

Budget structure-based on economic relations and legal norms, the totality of all types of budgets in the country

Бюджет құрылымы экономикалық қатынастарға және құқықтық нормаларға, елдегі бюджеттердің барлық түрлерінің жиынтығына негізделген

26

Бюджетное устройство-

Совокупность принципов, на которых основывается организация бюджетной системы.

Budget device-The set of principles on which the organization of the budget system is based.

Бюджеттік құрылғы

Бюджеттік жүйені ұйымдастыруға негізделген принциптер жиынтығы.

27

Бюджетные ассигнования-бюджетные средства, предусмотренные бюджетной росписью получателю или распорядителю бюджетных средств.

Budget appropriations - budget funds provided for by the budget list to the recipient or manager of budget funds.

Бюджеттік қаржы бөлу - бюджеттік қаражат алушыға немесе басқарушыға бюджеттік тізімде көзделген бюджеттік қаражат.

28

Бюджетный кредит-форма финансирования бюджетных расходов, которая предусмат­ривает предоставление средств юридическим лицам на возвратной и возмездной основах.

Budget credit is a form of financing budget expenditures, which provides for the provision of funds to legal entities on a repayable and reimbursable basis

Бюджеттік несие - бұл заңды тұлғаларға қайтарылатын және өтелетін негізде қаражат беруді қарастыратын бюджет шығыстарын қаржыландыру нысаны.

30

Бюджетный процесс-регламентируемая нормами права деятельность органов государственной власти, органов местного самоуправления и участников бюджетного процесса по составле­нию и рассмотрению проектов бюджетов, проектов бюджетов государственных внебюджетных фондов, утверждению и исполнению бюджетов и бюджетов государственных внебюджетных фондов, а также по контролю за их исполнением.

The budget process is the activity of state authorities, local self-government bodies and participants of the budget process regulated by the norms of law on the preparation and consideration of draft budgets, draft budgets of state extra-budgetary funds, approval and execution of budgets and budgets of state extra-budgetary funds, as well as on monitoring their implementation.

Бюджеттік процесс дегеніміз - мемлекеттік органдардың, жергілікті өзін-өзі басқару органдарының және бюджеттік процеске қатысушылардың бюджеттердің жобаларын, мемлекеттік бюджеттен тыс қорлар бюджеттерінің жобаларын дайындау және қарау, бюджеттер мен бюджеттен тыс қорлардың бюджеттерін бекіту және орындау, сондай-ақ олардың орындалуын бақылау жөніндегі заңдармен реттелетін қызметі.

31

Валюта-денежная единица, используемая для измерения величины стоимости товаров.

Currency- is the monetary unit used to measure the value of goods.

Валюта - бұл тауарлардың құнын өлшеу үшін қолданылатын ақша бірлігі.

32

Валютный курс-цена денежной единицы данной национальной валюты, выраженная в денежных единицах валюты другой страны.

Exchange rate is the price of a monetary unit of a given national currency, expressed in monetary units of another country's currency

Айырбастау бағамы - бұл басқа елдің валютасындағы ақша бірлігінде көрсетілген белгілі бір ұлттық валютаның ақша бірлігінің бағасы.

33

Вексель-ценная бумага, удостоверяющая ничем не обусловленное обязательство векселедателя (простой вексель) либо иного указанного в векселе плательщика (переводной вексель) выплатить по наступлении предусмотренного векселем срока полученные взаймы денежные суммы, отношения сторон по векселю регулируются законом о переводном и простом векселе.

A bill of exchange security, certifying an unconditional obligation of the drawer (promissory note) or another payer indicated on the bill (bill of exchange) to pay the borrowed money on maturity, the relationship of the parties on the bill is governed by the bill on bill and bill of exchange.

Вексельде (вексельде) көрсетілген өзге де төлеушінің қарыздық ақшаны қайтару бойынша шартты емес міндеттемесін куәландыратын вексель, вексель бойынша тараптардың қарым-қатынасы вексель және вексель бойынша вексельмен реттеледі.

34

Внебюджетные фонды-специфическая форма перераспределения и использования финансовых ресурсов, привлекаемых для финансирования некоторых общественных потребностей и комплексно используемых на основе организационной самостоятельности фондов.

Extra-budgetary funds is a specific form of redistribution and use of financial resources that are attracted to finance certain social needs and are comprehensively used on the basis of organizational independence of funds.

Бюджеттен тыс қорлар дегеніміз - белгілі бір әлеуметтік қажеттіліктерді қаржыландыруға тартылған және қорлардың ұйымдық дербестігі негізінде жан-жақты қолданылатын қаржылық ресурстарды қайта бөлудің және пайдаланудың нақты нысаны.

35

Государственные займы-

кредитные отношения между государством и юридическими и физическими лицами, в результате которых государство получает определенные суммы денежных средств на определенный срок за определенную плату, осуществляются в виде продажи государственных ценных бумаг, займов внебюджетных фондов и в порядке получения кредитов у банков.

Government loans-

credit relations between the state and legal entities and individuals, as a result of which the state receives certain amounts of money for a certain period for a certain fee, are realized in the form of sale of government securities, loans of extra-budgetary funds and in the manner of obtaining loans from banks.

Мемлекеттік қарыздар

Мемлекет пен заңды және жеке тұлғалар арасындағы несиелік қатынастар, нәтижесінде мемлекет белгілі бір мерзімге белгілі бір ақшаға белгілі мөлшерде ақша алады, мемлекеттік бағалы қағаздарды сату түрінде, бюджеттен тыс қорлардан алынған несиелер түрінде және банктерден несие алу түрінде жүзеге асырылады.

36

Государственные расходы-

часть финансовых отношений, которая обусловлена использованием доходов государства в связи с осуществлением своих функций: охранная; оборонная; внешнеэкономические отношения; социальная; управленческая.

Government spending-

part of financial relations, which is due to the use of state revenues in connection with the exercise of its functions: security; defense; foreign economic relations; social; managerial.

Мемлекеттік шығындар

өзінің функцияларын жүзеге асыруына байланысты мемлекет кірістерін пайдаланумен байланысты болатын қаржылық қатынастардың бөлігі: қауіпсіздік; қорғаныс; сыртқы экономикалық байланыстар; әлеуметтік; басқарушылық.

37

Государственные финансы-денежные отношения по поводу распределения и перераспределения стоимости общественного продукта и части национального богатства, связанные с формированием финансовых ресурсов в распоряжении государства и его предприятий и использованием государственных средств на затраты по расширению производства, удовлетворение социально-культурных потребностей общества, нужд обороны и управления.

State finance-monetary relations regarding the distribution and redistribution of the value of a public product and part of national wealth associated with the formation of financial resources at the disposal of the state and its enterprises and the use of public funds for the costs of expanding production, meeting the socio-cultural needs of society, the needs of defense and management .

Мемлекеттің және оның кәсіпорындарының иелігінде қаржылық ресурстарды қалыптастырумен және мемлекеттік қаражатты өндірісті кеңейту, қоғамның әлеуметтік-мәдени қажеттіліктерін, қорғаныс пен басқарудың қажеттіліктерін қанағаттандырумен байланысты ресурстарды қалыптастырумен байланысты қоғамдық өнімнің құнын және ұлттық байлықтың бір бөлігін бөлу мен қайта бөлуге қатысты мемлекеттік қаржы-ақша қатынастары .

38

Государственный внебюджетный фонд- 

форма образования и расходования денежных средств, образуемых вне государственного бюджета и бюджетов субъектов Республики Казахстан .

State Extrabudgetary Fund

the form of education and spending of funds generated outside the state budget and budgets of the subjects of the Republic of Kazakhstan

Мемлекеттік бюджеттен тыс қор

білім беру нысаны және мемлекеттік бюджеттен және Қазақстан Республикасы субъектілерінің бюджеттерінен тыс қалыптасқан қаражаттың жұмсалуы.

39

Государственный кредит-

денежные отношения, возникающие у государства с юридическими и физическими лицами в связи с мобилизацией временно свободных денежных средств в распоряжение органов государственной власти и их использование на финансирование государственных расходов.

Government loan-

monetary relations arising between the state with legal entities and individuals in connection with the mobilization of temporarily free cash funds at the disposal of public authorities and their use to finance public spending.

Мемлекеттік қарыз-

мемлекеттік органдардың иелігінде уақытша бос ақша қаражаттарын жұмылдыру және оларды мемлекеттік шығындарды қаржыландыруға пайдалануға байланысты мемлекеттің заңды және жеке тұлғалармен туындайтын ақша қатынастары.

40

Девальвация-

понижение курса национальной или международной (региональной) денежной единицы по отношению к валютам другой страны. Очень часто девальвация отражает обесценение валютных средств  в результате инфляции.

Devaluation-

depreciation of a national or international (regional) currency in relation to the currencies of another country. Very often, devaluation reflects the depreciation of foreign currency as a result of inflation.

Девальвация

ұлттық немесе халықаралық (аймақтық) валютаның басқа елдің валюталарына қатысты құнсыздануы. Көбінесе девальвация инфляция нәтижесінде шетел валютасының құнсыздануын көрсетеді.

41

Деноминация-

укрупнение национальной денежной единицы путем обмена по установленному соотношению старых денежных знаков на новые в целях упорядочения денежного обращения, облегчения учета и расчетов в стране с одновременным пересчетом (в таком же соотношении) цен, тарифов, заработной платы и др.

Denomination-

enlargement of the national currency by exchanging old banknotes for new ones according to the established ratio in order to streamline money circulation, facilitate accounting and settlements in the country, while at the same time recounting (in the same ratio) prices, tariffs, wages, etc.

Номинал -

Белгіленген арақатынаста ескі банкноталарды айырбастау арқылы ұлттық валютаны ұлғайту ақша айналымын оңайлату, елдегі есеп пен есеп айырысуды жеңілдету үшін, сонымен бірге бағаларды, тарифтерді, жалақыны және т.б. қайта есептеу кезінде.

42

Депорт-биржевая сделка на срок, заключаемая на фондовой бирже в расчете на понижение курса ценных бумаг с целью получения курсовой разницы.

Deport-exchange transaction for the period concluded on the stock exchange in the expectation of a depreciation of securities in order to obtain exchange rate differences.

Бағамдық айырмашылықтарды алу мақсатында құнды қағаздардың амортизациясын күту мақсатында биржада жасалған кезеңге арналған биржалық операция.

43

Дефляция- изъятие государством из обращения части обращающихся избыточных денежных средств с целью снижения инфляции.

Deflation - the withdrawal by the government from the circulation of a part of the circulating excess cash in order to reduce inflation.

Дефляция - инфляцияны төмендету үшін үкімет айналымдағы артық ақша қаражатының бір бөлігін айналымнан шығаруы.

44

Депозитарная деятельность-

предоставление услуг по хранению (депонированию) ценных бумаг, а также «обслуживание ценных бумаг», т.е. выполнение поручений депонента по реализации прав, удостоверенных ценными бумагами.

Depository activity -

the provision of services for the storage (deposit) of securities, as well as “maintenance of securities”, i.e. fulfillment of the instructions of the depositor for the exercise of rights certified by securities.

Депозитарлық қызмет -

бағалы қағаздарды сақтау (депозитке), сондай-ақ «бағалы қағаздарға қызмет көрсету» қызметтерін ұсыну, яғни бағалы қағаздармен куәландырылған құқықтарды жүзеге асыру туралы салымшының тапсырмаларын орындау.

45

Дотации-бюджетные средства, предоставляемые бюджету другого уровня бюджетной системы РК на безвозмездной и безвозвратной основах для покрытия текущих расходов.

Subsidies are budget funds provided to the budget of a different level of the budget system of the Republic of Kazakhstan on a gratuitous and irrevocable basis for covering current expenses.

Ағымдағы шығыстарды өтеу үшін өтеусіз және қайтарымсыз негізде Қазақстан Республикасының бюджеттік жүйесінің басқа деңгейіндегі бюджетке берілетін субсидиялар

46

Закрепленные доходы-

доходы, которые полностью или частично передаются в определенный вид бюджета.

The fixed income

revenues that are fully or partially transferred to a certain type of budget.

Бекітілген табыс-

толық немесе ішінара бюджеттің белгілі бір түріне аударылатын кірістер.

47

Залог-

гражданско-правовое действие, дающее право кредитору по обеспеченному залогом обязательству (залогодержатель) в случае неисполнения должником этого обязательства получить удовлетворение из стоимости заложенного имущества преимущественно перед другими кредиторами. Залогодержатель имеет право получить на тех же началах удовлетворение из страхового возмещения за утрату или повреждение заложенного имущества, независимо от того, в чью пользу оно застраховано, если только утрата или повреждение не произошли по причинам, за которые залогодержатель отвечает.

Pledge-

civil law action giving the creditor the right to an obligation secured by a pledge (pledge holder) in case of failure by the debtor to fulfill this obligation to receive satisfaction from the value of the pledged property mainly to other creditors. The pledge holder has the right to receive, on the same basis, satisfaction from insurance compensation for loss or damage to the pledged property, regardless of whose benefit it is insured for, unless the loss or damage has occurred for reasons for which the pledge holder is responsible.

Кепіл-

Борышкер бұл міндеттемені негізінен басқа несие берушілер алдындағы кепіл мүлкінің құнынан қанағаттандыруды алмаған жағдайда несие берушіге кепілмен қамтамасыз етілген міндеттеме құқығын беретін азаматтық-құқықтық әрекет. Кепіл ұстаушы кепілге қойылған мүліктің жоғалуы немесе бүлінгендігі үшін сақтандыру төлемінен қанағаттандыруды алуға құқылы, егер оның жоғалуы немесе зақымдануы кепіл ұстаушы жауапты болған себептер бойынша туындамаса.

48

Инвестиционный фонд-

посредник, который путем выпуска ЦБ привлекает приватизационные сертификаты и денежные средства граждан для их последующего инвестирования в объекты приватизации, недвижимость и ЦБ других акционерных обществ.

Investment fund-

an intermediary who, through the issuance of the Central Bank, attracts privatization certificates and funds of citizens for their subsequent investment in privatization objects, real estate and the Central Bank of other joint-stock companies.

Инвестициялық қор-

Орталық банктің эмиссиясы арқылы жекешелендіру объектілері, жылжымайтын мүлік және басқа акционерлік қоғамдардың Орталық банкіне кейіннен инвестициялау үшін азаматтардың қаражатын тартатын делдал.

49

Инвесторы-

субъекты хозяйствования (органы государственного управления, направляю­щие денежные средства на покрытие срочных и длительных потребностей), лица, которым ценные бумаги принадлежат на праве собственности (собственники) или ином вещном праве (владельцы).

Investors-

business entities (government bodies that direct funds to cover urgent and long-term needs), persons to whom securities belong by right of ownership (owners) or other property law (owners).

Инвесторлар

бағалы қағаздар меншік құқығына (меншік иелеріне) немесе басқа мүліктік құқықтарға (иелерге) тиесілі адамдар - шаруашылық жүргізуші субъектілер (шұғыл және ұзақ мерзімді қажеттіліктерді жабуға қаражат жіберетін мемлекет).

50

Индоссамент-

суть его состоит в том, что на оборотной стороне векселя или добавочном листе (аллонже) делается передаточная надпись, посредством которой другому лицу вместе с векселем передается право получения платежа.

Endorsement-

its essence lies in the fact that a transfer inscription is made on the back of the bill or an additional sheet (allonge), through which the right to receive payment is transferred to the other person along with the bill.

Мақұлдау-

оның мәні аударым жазбасы вексельдің артында немесе қосымша парақта (allonge) жасалатындығында, ол арқылы төлем алу құқығы вексельмен бірге басқа тұлғаға ауысады.

51

Инкассо-форма расчетов, при которой банк (банк-эмитент) обязуется по поручению клиента осуществить за счет клиента действия по получению от плательщика платежа и (или) акцепта платежа. Банк-эмитент, получивший по­ручение клиента, вправе привлекать для его вы­полнения иной банк (исполняющий банк). Порядок осуществления расчетов по инкассо регулируется законом, установленными в соответствии с ним банковскими правилами и применяемыми в банковской практике обычаями делового оборота.

Collection- form of settlement, in which the bank (issuing bank) undertakes, on behalf of the client, to carry out actions at the client’s expense to receive payment and (or) payment acceptance from the payer. The issuing bank that has received the client’s order has the right to attract another bank (executing bank) for its execution. The procedure for making settlements for collection is regulated by law, the banking rules established in accordance with it and the customary business practices used in banking practice.

Банк (эмитент банк) клиенттің атынан төлемді және (немесе) төлемді төлеуді қабылдау бойынша клиенттің есебінен іс-әрекеттерді жүзеге асыратын есеп айырысу формасы. Клиенттің бұйрығын алған эмитент банк оны орындау үшін басқа банкті (атқарушы банкті) тартуға құқылы. Инкассо бойынша есеп айырысу тәртібі заңмен, оған сәйкес құрылған банктік ережелермен және банк тәжірибесінде қолданылатын әдеттегі іс-тәжірибемен реттеледі.

52

Коммерческие банки-

частные и государственные банки, осуществляющие универсальные операции по кредитованию промышленных, торговых и других предприятий, главным образом за счет тех денежных капиталов, которые они получают в виде вкладов.

Commercial banks -

private and state banks that carry out universal lending operations for industrial, commercial and other enterprises, mainly at the expense of the money capital that they receive in the form of deposits.

53

Консигнация -

способ кредитования, при котором розничный торговец может просто получить товарноматериальные ценности без обязательства. Если товары будут проданы, то будет осуществлен и платеж производителю, а если нет, то розничный торговец может вернуть товар производителю без выплаты неустойки. Консигнация обычно применяется при реализации новых, нетипичных товаров, спрос на которые трудно предположить.

Consignment -

a way of lending in which the retailer can simply receive inventory items without obligation. If the goods are sold, then the payment will be made to the manufacturer, and if not, the retailer can return the goods to the manufacturer without paying a penalty. Consignment is usually used in the sale of new, atypical goods, the demand for which is difficult to predict.

54

Лизинг-представляет собой специальную форму финансовых вложений на приобретение оборудования, товаров длительного пользования или недвижимого имущества. Участниками лизинговых операций являются, как правило, три стороны: предприятие - производитель объекта лизинга; лизинговая компания - арендодатель; а также предприятие - арендатор (лизингополучатель).

Leasing -is a special form of financial investment for the purchase of equipment, durable goods or real estate. Participants in leasing operations are, as a rule, three parties: the enterprise - the manufacturer of the leased asset; leasing company - lessor; and also the enterprise - the lessee (lessee).

55

Маклер-посредник при заключении сделок на фондовых и товарных биржах, который действует по поручению клиентов и за их счет.

An intermediary broker when concluding transactions on stock and commodity exchanges, which acts on behalf of customers and at their expense.

56

Налог - обязательный, индивидуально безвозмездный платеж, взимаемый с организаций и физических лиц в форме отчуждения принадлежащих им на праве собственности, хозяйственного ведения или оперативного управления денежных средств, в целях финансового обес­печения деятельности государства и (или) муниципальных образований.

Tax - a compulsory, individually gratuitous payment levied on organizations and individuals in the form of alienation of their funds on the basis of ownership, economic management or operational management of funds, in order to financially support the activities of the state and (or) municipalities.

57

Неустойка (штраф, пеня)-

определенная законом или договором денежная сумма которую должник обязан уплатить кредитору в случае неисполнения или ненадлежащего исполнения обязательства, в частности в случае просрочки исполнения. По требованию об уплате неустойки кредитор не обязан доказывать причинение ему убытков.

Forfeit (fine, penalty) -

the amount of money determined by law or by the contract that the debtor is obligated to pay to the creditor in case of failure to fulfill or improper performance of the obligation, in particular in case of delay in performance. At the request for payment of the penalty, the creditor is not obliged to prove the loss to him.

Айыппұл (айыппұл, айыппұл) -

борышкер міндеттемені орындамағаны немесе тиісінше орындамағаны, әсіресе орындалуы кешіктірілген жағдайда, несие берушіге төлеуге міндетті заңмен немесе шартпен анықталған ақша сомасы. Айыппұлды төлеу туралы талап бойынша несие беруші өзіне келтірілген шығынды дәлелдеуге міндетті емес.

58

Облигации государственные - ценные бумаги, эмитируемые государством с целью привлечения в государственный бюджет части заемных средств.

Government bonds - securities issued by the state in order to attract part of the borrowed funds to the state budget.

Мемлекеттік облигациялар - қарыз қаражаттарының бір бөлігін мемлекет бюджетіне тарту мақсатында мемлекет шығарған бағалы қағаздар.

59

Овердрафт-

Отрицательный баланс на текущем счете клиента, приобретающий иногда статус кредита, т.е. форма краткосрочного кредита предоставление которого осуществляется списанием средств по счету клиента банком сверх остатка средств на счете, в результате чего образуется дебетовое сальдо.

Overdraft-

Negative balance on the client’s current account, sometimes acquiring credit status, i.e. a form of short-term loan, the provision of which is carried out by writing off funds to the customer’s account by the bank in excess of the balance of funds in the account, resulting in a debit balance.

Овердрафт-

Клиенттің ағымдағы шотындағы теріс сальдо, кейде несие мәртебесін алады, б.а. қысқа мерзімді несие нысаны, оны ұсыну клиенттің шотына банктегі шоттағы ақша қалдығы сомасынан асып түсетін, нәтижесінде дебеттік қалдық пайда болады.

60

Опцион - право выбора способа исполнения обязательства предоставляемое одной из сторон договора, его условиями или право отказа от исполнения обязательства при определенных условиях.

An option is the right to choose a method of fulfilling an obligation provided by one of the parties to the contract, its terms or the right to refuse to fulfill the obligation under certain conditions.

Опция дегеніміз - шарттың тараптарының бірі берген міндеттемелерді орындау тәсілін, оның шарттарын немесе белгілі бір жағдайларда міндеттемелерді орындаудан бас тарту құқығын таңдау құқығы.

61

Оферта - формальное предложение определенному лицу заключить сделку с указанием всех необходимых для ее заключения условий.

An offer is a formal offer to a certain person to conclude a transaction indicating all the conditions necessary for its conclusion.

Ұсыныс - белгілі бір адамға мәміле жасасу туралы ресми ұсыныс, оны жасау үшін барлық жағдайлар көрсетілген.

62

Пассивы-обязательства (за исключением субвенций дотации собственных средств и других источников) предприятия состоящие из заемных и привлеченных средств включая кредиторскую задолженность.

Passivy-obyazatel'stva (za isklyucheniyem subventsiy dotatsii sobstvennykh sredstv i drugikh istochnikov) predpriyatiya sostoyashchiye iz zayemnykh i privlechennykh sredstv vklyuchaya kreditorskuyu zadolzhennost'.

Liabilities-liabilities (with the exception of subventions of subsidies of own funds and other sources) of the enterprise consisting of borrowed and borrowed funds including accounts payable

Міндеттемелер - қарыздар мен қарыз қаражаттарынан тұратын кредиторлық берешектен тұратын кәсіпорынның (меншікті қаражаттың субсидияларын субсидиялауды қоспағанда) міндеттемелері.

63

Полис-документ страхового органа подтверждающий наличие заключенной сделки о страховании.

The policy- document of the insurance body confirming the existence of a concluded insurance transaction.

Сақтандыру -органының жасалған сақтандыру операциясының болуын растайтын бағдарламалық құжаты.

64

Пошлины-денежные суммы которые взимаются специально уполномоченными учреждениями за совершенные действия в пользу пред приятии или частных лиц.

Fees -are sums of money that are levied by specially authorized institutions for actions performed in favor of the enterprise or private individuals.

Тарифтер - бұл арнайы уәкілеттік берілген ұйымдар кәсіпорынның немесе жеке тұлғалардың пайдасына жасаған әрекеттері үшін өндіріп алатын ақша сомасы.

65

Предприятие-имущественный комплекс используемый для осуществления предпринимательской деятельности.

Enterprise-property complex used for entrepreneurial activity.

Кәсіпкерлік қызмет үшін қолданылатын кәсіпорын-мүліктік кешен.

66

Рынок ценных бумаг-

часть рынка ссудных капиталов где осуществляется эмиссия и купля-продажа ценных бумаг.

Stocks and bods market-

part of the market for loan capital where securities are issued and bought and sold.

Бағалы қағаздар нарығы-

бағалы қағаздар шығарылатын, сатып алынатын және сатылатын несиелік капитал нарығының бөлігі.

67

Финансы-

Совокупность объективно обусловленных экономических отношений, имеющих распределительный характер, денежную форму выражения и материализуемых в денежных доходах и накоплениях, формируемых в руках государства и субъектов хозяйствования для целей расширенного воспроизводства, материального стимулирования работающих, удовлетворение социальных и других потребностей.

Finance-

The totality of objectively determined economic relations that are of a distributive nature, monetary form of expression and materialized in cash income and savings formed in the hands of the state and business entities for the purpose of expanded reproduction, material incentives for workers, satisfaction of social and other needs.

Қаржы-

Үлестіру сипатына ие, ақшалай нысанда көрініс табатын және мемлекет пен шаруашылық субъектілерінің қолында қалыптасқан ақшалай кірістер мен жинақтарда кеңейтілген көбею, жұмысшыларды материалдық ынталандыру, әлеуметтік және басқа да қажеттіліктерді қанағаттандыру мақсатында құрылған объективті түрде анықталған экономикалық қатынастардың жиынтығы.

68

Форфейтинг -такая кредитная операция, при которой экспортер, получив от импортера акцептованные последним тратты (переводные векселя), продает их со скидкой банку или специализированной финансовой фирме.

Forfeiting -is a credit operation in which the exporter, having received from the importer the last accepted draft (bills of exchange), sells them at a discount to a bank or a specialized financial company.

Форфейтинг - бұл экспорттаушы импорттаушыдан соңғы қабылданған вексель (вексель) алғаннан кейін оларды банкке немесе мамандандырылған қаржы фирмасына жеңілдікпен сататын несиелік операция.

69

Фьючерс, или фьючерсный контракт -стандартный договор на поставку товара в будущем по цене, определенной сторонами при совершении сделки.

Futures, or futures contract - a standard contract for the delivery of goods in the future at a price determined by the parties to the transaction.

Фьючерстер немесе фьючерстік келісім-шарт - болашақта тауарды мәміле тараптары анықтаған бағамен жеткізуге арналған шарт.

70

Ценная бумага-

документ, удостоверяющий с соблюдением установленной формы и обязательных реквизитов имущественные права, осуществление или передача которых возможны только при его предъявлении.

Ценная бумага-

документ, удостоверяющий с соблюдением установленной формы и обязательных реквизитов имущественные права, осуществление или передача которых возможны только при его предъявлении.

Күзет қағазы-

белгіленген нысанда және міндетті деректемелерге сәйкес мүліктік құқықтарды, жүзеге асыру немесе беру тек ұсынылғаннан кейін ғана мүмкін болатын құжат.

71

Чек-ценная бумага, содержащая ничем не обусловленное распоряжение чекодателя банку произвести платеж указанной в нем суммы.

A security document containing an unconditional order from a drawer to a bank to make a payment of the amount indicated therein

Онда көрсетілген соманы төлеу туралы банктен тартылған банктен алынатын сөзсіз бұйрығы бар қорғаныс құжаты.

72

Эмиссия-выпуск в обращение денежных знаков.

Issue-issue of banknotes.

Банкноттарды шығару.