ХІХ ғасырдағы қазақ ағартушыларының қоғамдық-саяси көзқарастары

Мектеп

Жарма ауданы «Б.Тұрсынов атындағы орта мектебі»КММ

Күні:

Мұғалімнің есімі: Жумаханова Гульмайра Кабасовна

Сынып:  11

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы: 3. Мемлекет тарихы және қоғамдық-саяси ойдың дамуы

Бөлім: Қазақстандағы әлеуметтік-саяси ойдың эволюциясы.

Сабақ тақырыбы:

ХІХ ғасырдағы қазақ ағартушыларының қоғамдық-саяси көзқарастары

Сабақ негізделген оқу мақсаты (мақсаттары)

11.3.1.2 Қазақстандағы қоғамдық-саяси ойдың дамуына тарихи қайраткерлердің қосқан үлесін бағалау.

Сабақтың мақсаттары:

Барлық оқушылар: ХІХ ғасырдағы  Қазақстандағы қоғамдық-саяси ойдың дамуына тарихи қайраткерлердің қосқан үлесін бағалау;

Оқушылардың басым бөлігі: Ыбырай Алтынсарин мен Абай Құнанбаевтың қоғамдық-саяси қызметі мен идеяларын бағалау ;

Кейбір оқушылар: Ыбырай Алтынсарин мен Абай Құнанбаевтың ағартушылық қызметін, шығармашылық мұрасы арқылы бағалау;

Бағалау критерийі

Ыбырай Алтынсарин мен Абай Құнанбаевтың қоғамдық-саяси ойдың дамуына қосқан үлесін бағалайды.

Тілдік мақсат

Оқушылар:

Ыбырай Алтынсарин және Абай Құнанбаев  туралы «Кластер» әдісі  арқылы білетіндерін  дәптерге жазу  (жазылым дағдысы)

«ХІХ ғасырдағы  Қазақстандағы қоғамдық-саяси ойдың дамуына тарихи қайраткерлердің қызметі» рессурстармен танысу арқылы ( оқылым дағдысы)

Ыбырай Алтынсариннің, Абай Құнанбаевтың жеке тұлғалығына мінездеме. (айтылым)

Қазақстандағы қоғамдық-саяси ойдың дамуына тарихи қайраткерлердің қызметіне баға береді.(тыңдалым)

Пәнге тән лексика және терминология: «ағартушы», «қазақ жазба әдебиетінің негізін салушы», «демократ», «реформа»

Сыныптағы диалог/жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер:

-қазақ жазба әдебиетінің негізін қалаушы

-белсенді қоғамдық және саяси қайраткер

-алдыңғы қатарлы ресейлік интеллигенция өкілдерімен қарым-қатынас

-белсенді өмірлік ұстаным

-даладағы қоғамдық-саяси үдерістердің белсенді қатысушысы

-өз қатарластарының бұзылған құқықтарын құрушы

Құндылықтарға баулу

«Мәңгілік ел» идеялар құндылықтары –Тарихтың, мәдениет пен тілдің ортақтығы.

Пән аралық байланыс

Қазақ әдебиеті

Алдыңғы оқу

11.3.1.5 XIX ғасырдағы қазақ ағартушыларының қоғамдық-саяси қызметін талдау;

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Жоспарланған уақыт

2 минут

Жоспарланған жаттығулар (төменде жоспарланған жаттығулар мен қатар, ескертпелерді жазыңыз)

Ресурстар

Сәлемдесу, психологиялық ахуал қалыптастыру.

Оқушылардың пазлдар арқылы  топқа бөлу

1 топ: Қоғам

2 топ: Ғылым

3топ: Тарих

Сабақтың басы

4 минут

4 минут

Үй тапсырмасы : ХІХ ғасырдағы қазақ ағартушыларының қоғамдық-саяси көзқарастары. Шоқан Уалиханов

(БС) І тапсырма «Миға шабуыл» әдісі арқылы төмендегі  сұрақтарды  экранға шығарып  үй тапсырмасын  сұраймын

1.Шоқан Уалихановтың қоғамдық саяси көзқарасы

2.Шоқанның қысқаша өмірі

3.Сот реформасы туралы мақаласы

 (БС) ІІ тапсырма «Кластер әдісі» бойынша оқушыларға әңгіме туралы дәйексөз бойынша анықтауды ұсынамын

1.Тұлға

2.Шығармашылық мұрасы

3.Қоғамдық саяси көзқарастары

Оқушылар кластерді толтырып, осы мәселе бойынша өздерінің барлық білімдерін, болжамдар мен қауымдастықтарды жазып алады.

Ж Ж.Оқушылар жұппен өз ақпараттарымен алмасады.

 Кластер әдісін талқылау арқылы  сабақтың тақырыбын, мақсатын, бағалау критерийін хабарлаймын.

Экранға сұрақтарды, кейінен  жауаптарын шығарам

Слайд, презентация

Оқулық « Қазақстан  тарихы» 11сынып

Сабақтың   ортасы 20минут

10 минут

Негізгі бөлімі

10 минут

Тапсырма 3. ЖИГСО әдісі арқылы топтық жұмыс.

Ыбырай Алтынсарин мінездемесін жасау бойынша топтардың жұмысын ұйымдастырамын. Ресурс таратамын.

1-топ – тапсырма: Ыбырай Алтынсариннің жеке тұлғалығына мінездеме беріңіз.

Дескрипторлар:

– туған жылы мен жерін, ұлтын, шығу тегінің кейінгі өмірі мен қызметіне әсерін көрсетеді;

– отбасы, отбасылық қарым-қатынас, олардың таңдалған кейіпкердің сипатына әсері туралы деректер келтіреді;

− тарихи қайраткер өмір сүрген және жұмыс істеген тарихи дәуірді, қоғамдық көңіл күйді, тарихи қайраткердің өмірбаянына өмірлік ортаның жалпы әсерін сипаттайды.

2-топ – тапсырма: Ы. Алтынсариннің педагогикалық мұрасын талдаңыз.

Дескрипторлар:

– Ы. Алтынсарин ашқан оқу орындары (4-тен кем емес);

– Ы. Алтынсариннің педагогика және әдістеме бойынша еңбектері (2-ден кем емес);

– Ы. Алтынсариннің Қазақстанда білім беру және ағартудың дамуына қосқан үлесіне баға береді.

3-топ – тапсырма: Ы. Алтынсариннің қоғамдық-саяси көзқарастарын бағалаңыз.

Дескрипторлар:

– Ыбырай Алтынсариннің қоғамдық-саяси көзқарастарын сипаттайды;

– Оның отаршылдық саясатқа қатынасын анықтайды;

– Ы. Алтынсариннің дінге қатынасын анықтайды;

– Өз халқының жағдайын жақсартуға қатысты ұсыныстар мен ойларына баға береді.

Т. Оқушылар тапсырма бойынша топтарда жұмыс істейді.

Б. Топтар жұмысының нәтижелерін ұсынады және талқылайды.

Ж. Оқушылар өз жұмысының нәтижелерін дескрипторлармен және басқа топтардың жұмыс нәтижелерімен салыстырады.

КБ; « Екі жұлдыз, бір пікір» арқылы топтар бірі-біріне баға береді

 ІҮтапсырма: «Тұлғаны  таны » әдісі бойынша  топтық жұмыс.

 (тапсырма  бойынша сараланған)

 1-топ – тапсырма: Абай Құнанбайұлының жеке тұлғалығына мінездеме беріңіз. ( қолдауды қажет ететін оқушылар)

Дескрипторлар:

– туған жылы мен жерін, ұлтын, шығу тегінің кейінгі өмірі мен қызметіне әсерін көрсетеді;

– отбасы, отбасылық қарым-қатынас, олардың таңдалған кейіпкердің сипатына әсері туралы деректер келтіреді;

− тарихи қайраткер өмір сүрген және жұмыс істеген тарихи дәуірді, қоғамдық көңіл күйді, тарихи қайраткердің өмірбаянына өмірлік ортаның жалпы әсерін сипаттайды.

2-топ – тапсырма: Абай Құнанбайұлының шығармашылық мұрасын талдаңыз . ( қолдауды орташа  қажет ететін оқушылар)

Дескрипторлар:

– Абайдың кем дегенде 5 туындысын атайды;

– Абай шығармаларының негізгі идеяларын ерекшелейді;

– Абайдың орыс мәдениетіне және орыс тіліне қатынасын сипаттайды;

– Абай шығармашылығының Қазақстан тарихындағы маңыздылығын баға береді.

3-топ – тапсырма: Абай Құнанбайұлының қоғамдық-саяси көзқарастарын бағалаңыз. ( қолдауды   қажет етпейтін оқушылар)

Дескрипторлар:

– Абай Құнанбайұлының қоғамдық-саяси көзқарастарын сипаттайды;

– анықтайды, оның отаршылдық саясаты орналасқан;

– Абай көзқарастарын қалыптастыруға алдыңғы қатарлы орыс мәдениеті өкілдерінің әсерін сипаттайды;

– Абай Құнанбайұлының өз халқының жағдайын жақсарту жөніндегі ұсыныстары мен ойларын бағалайды.

Оқушылар тапсырма бойынша топтарда жұмыс істейді.

ҚБ «Қосу, алу, керемет» оқушылар өз жұмысының нәтижелерін дескрипторлармен және басқа топтардың жұмыс нәтижелерімен салыстырады.

Слайд, презентация

Оқулық « Қазақстан  тарихы» 11сынып

рессурстар

-          Сабақтың соңы 10 мин

5 минут

3 минут

2 минут

4-тапсырма. Қалыптастырушы бағалау тапсырмасы.

Қазіргі заманғы адам тұрғысынан Абайдың сөздеріне деген көзқарастарыңды білдіріңдер.

11.3.1.2 Қазақстандағы қоғамдық-саяси ойдың дамуына тарихи қайраткерлердің қосқан үлесін бағалау.

 Ойлау дағдысы: жоғары деңгей

Бағалау критерийі: Абай Құнанбаевтың қоғамдық-саяси ойдың дамуына қосқан үлесін бағалайды.

«Бай болғың келсе – кәсіпті үйрен. Уақыт өте келе байлық таусылады, ал білім таусылмайды».

Келісемін/келіспеймін _______________________________________________________

1-дәлел. __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2-дәлел. __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Қорытынды: __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Дескрипторлар:

– Абайдың сөздеріне қатысты өз ұстанымын анықтайды және пікірдің мәнін ашады;

– пікірде қойылған идеяның өзектілігін түсіндіреді;

– өз позициясын қорғауға 1 дәлел келтіреді;

– өз позициясын қорғауға 2 дәлел келтіреді;

– Абайдың сөздеріне деген көзқарасы қисынды тұжырым жасайды.

Рефлексия

Оқушылардан кластерге қайта оралуды және оны жаңа ақпаратпен толықтыруды сұраймын.

·         «Кластерді толықтыру» әдісі

 Оқушылар жаңа ақпарат есебінен кластерді кеңейтеді.

 Үй тапсырмасы:

Қазақстандағы қоғамдық-саяси ойдың дамуындағы тарихи қайраткерлердің қызметі./эссе/

Үлестіру материал; кесте сызылған парақтар

Қосымша ақпарат

Саралау - Сіз қосымша көмек көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Сіз қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделіндіруді қалай жоспарлайсыз?

Бағалау - Оқушылардың үйренгенін тексеруді қалай жоспарлайсыз?

(БС) ІІ тапсырма «Кластер әдісі» бойынша оқушыларға әңгіме туралы дәйексөз бойынша анықтауды ұсынамын

1.Тұлға

2.Шығармашылық мұрасы

3.Қоғамдық саяси көзқарастары

Оқушылар кластерді толтырып, осы мәселе бойынша өздерінің барлық білімдерін, болжамдар мен қауымдастықтарды жазып алады.

Қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелерін орындау. АКТ құзыреттілік.

Оқу мақсатына жету үшін сабақта саралау әдістерін қоланам:сабақтың  басында топқа бөлу – қарқыны бойынша топтастырам. Берілген тапсырмаларды жылдамдығы төмен оқушыларға көмек көрсетемін,

Зерттеу сұрағы, «ЖИГСО» әдісі арқылы қабілеті жоғары оқушылардың тапсырмаларын уақытында орындау және қосымша тапсырмалар арқылы күрделендірем.

ҚБ «Қосу, алу, керемет»  «КБ; « Екі жұлдыз, бір пікір»

 Сабақта оқушыларды денсаулық технологиясы бойынша дұрыс отыруға, топтық жұмыста еңбек құралдарын дұрыс қолдануға, сыныптағы электржүйелеріне байланысты қауіпсіздікті сақтауға сабақтын басында жіне барысында қадағалаймын.

Рефлексия

Сабақ / оқу мақсаттары шынайы ма? Бүгін оқушылар не білді? Оқу неге бағытталған болды? Жоспарлаған саралау шаралары тиімді болды ма? Берілген уақыт ішінде үлгердім бе? Мен өз жоспарыма қандай түзетулер еңгіздім және неліктен?

Қорытынды бағамдау