Касбий стресс шароитида ўзини ўзи бошқариш қоидалари

Касбий стресс шароитида ўзини ўзи бошқариш қоидалари

1 Қоида. Ўзингизни кузатиш фойдалидир. Стресснинг биринчи босқичида ўзингизни қандай ҳис қиласиз? Сизнинг аҳволингиз ва кайфиятингизда қандай аниқ ўзгаришлар юз беради? Сизнинг стрессингизнинг биринчи босқичи қанча давом этади? Бу дарҳол, улар айтганидек, "ярим бурилиш" билан ёки аста-секин, деярли сезилмайдиган, аммо сезиларли ўсиш билан рўй берадими? Ўзингизни хотиржам қилганда ("Б" нуқтасида) сизга нима бўлади?

Шуни эсда тутиш керакки, касбий стрессдан шахсий ҳимоя дастурини яратиш муваффақияти сизнинг стресс "зонаси"га кираётганингизни ва ўзингизни тута олмаётганингизни пайқашни қанчалик тўғри ва ўз вақтида ўрганишингизга боғлиқ.

2 Қоида. Ўзингизни тўхтатиш йўлларини излашингиз керак. Стресснинг биринчи босқичида "танаффус" қилиш ва иродангиз билан ҳаракатларингизни тўхтатиш муҳим:

-         ходимлар билан мулоқотда пауза қилинг (ноҳақ сўзларга ғазаб билан жавоб бериш ўрнига бир неча дақиқа сукут сақланг);

-         хонани тарк этинг;

-         хонанинг бошқа, узоқ қисмига ўтинг.

3 Қоида. Ўзингизнинг энергиянгизни бошқа фаолият турига ўтказишга интилиш, бошқа нарсаларни қилиш керак, бу эса тарангликни бартараф этишга имкон беради.

Агар хотиржамликни йўқотиш ишда рўй берса, сиз қуйидагиларни қилишингиз мумкин;

-         иш қоғозларингизни кўриб чиқинг, деразадаги гулларни суғоринг, чой тайёрланг;

-         йўлакка чиқинг ва ёқимли ходимлар ёки аёл ходимлар билан нейтрал мавзуларда суҳбатлашинг (об-ҳаво, харидлар ва бошқалар ҳақида);

-         деразага ўтинг ва осмонга ва дарахтларга қаранг, қуёш, ёмғир ёки қордан завқланинг;

-         кўчада юрган одамларга эътибор беринг. Ўтаётган одамлар нимани ўйлаётганини тасаввур қилишга ҳаракат қилинг;

-         ҳожатхонага бориб, икки-уч дақиқа давомида кафтларингизни совуқ сув остига қўйинг.

Ушбу "танаффус" ўзини ўзи бошқариш қобилияти йўқолган дақиқаларда имкон қадар тез-тез бажарилиши мумкин. "Ўзини тўхтатиш" ҳаракати одат тусига кириши муҳимдир.

4 Қоида. Асарнинг қайси дақиқалари кескинликни енгиллаштириши ҳақида жиддий ўйлашингиз керак. Сизни нима кўпроқ қувонтиради? Севимли машғулотларингиз нима? Ва ҳар куни мамнуният ва қувонч келтирадиган машғулотлар учун озгина вақт ажратишга ҳаракат қилинг.