МУНИЦИПАЛЬНИ БЮДЖЕТНИ 

ЮКЪАРДЕШАРАН УЧРЕЖДЕНИ

 «КАТАР-ЮЬРТАРА ЮКЪАРАДЕШАРАН ШКОЛА»

Нохчийн меттан экзаменна кечамбаран 

ДОРОЖНИ КАРТА

Катар-Юртара юккъарчу школан 

9    классийн дешархойн

Хьехархо: Рамзаева Л.М.

Кхеторан кехат

Документан бух

9-г1а классан литературина лерина долу х1ара документ кхоьллина юкъара дешаран а, коьрта юкъара дешаран а пачхьалкхан программин буха т1ехь, «Ас д1а лур ю ПКЭ» аьлла долу рабочи тетрадан т1ера. Программо предметан чулацам схьа а боьллу, бовза а бовзуьйту, билгалбоккху. Дорожни карто, пачхьалкха коьрта экзамен 1аморан 1алашонца цхьаьна а дог1уш, дешархой кхиоран, къаьстина кхераме тоба кхеторан, 1аморан.

Дешаран предметан юкъара характеристика

Нохчийн мотт – иза нохчийн къоман а, Нохчийн республикин пачхьалкхан а мотт а, къоман историн, культурин бух а бу. Мотт адамийн дахарехь уггаре мехала гIирс бу. Цуьнца доьзна ду къоман кхиар а.

Юккъерчу юкъарадешаран хьукматехь ша-тайпа меттиг дIалоцу нохчийн матто. Иза вовшашца юкъаметтигаш дIакхехьарехь, гонахара дахар довзарехь, кхетош-кхиорехь мехала гIирс бу. Дешаран декхар кхочушдарехь ненан матто ден г1уллакх ч1ог1а мехала ду. Ненан маттахь ечу ойлано 1амочух кхета гlo до берашна. Ненан мотт хааро дешархошна гlo до гонахарчу дуьнене болу кхетам а, цунах лаьцна долу хаарш а шордан а, боккхачу кхиамца оьрсийн а, кхи долу меттанаш а, дешаран предметаш а 1аморехь ненан маттехь г1ортор каро а. Цу шина матго дешар 1аморехь, кхетамца кхиарехь бокхха аьтто бо.

Хьехархо декхарийлахь ву нохчийн меттан хазалла, цуьнан марзо дешархошна йовзийта а, берашкахь ненан матте безам кхио а. Цуьнца цхьаьна хьехархочо кхочушдан деза патриотизман, халкъийн доттаг1аллин ойланехь дешархой кхетош-кхиор. Ишколехь ненан мотт хьехар меттан 1илманан буха т1ехь д1ахьош хила деза.

Дешаран хьукматехь мотт хьехаран методех кхетаме пайдаэцар на хилча цаторуш ду.

Меттан цхьанатайпанарчу а, цхьанатайпанар доцчу а, терачу а, вовшех дозуш долчу а бакъдолчаьрца дустар далоран кепаш мотт хьехаран балха т1ехь пайде а, дика сурт х1оттош а, берашна к1орггера хаарш луш а, мехала а ю. Ч1oгIa мехала ду оьрсийн меттан бакъдолчаьрца ненан меттан бакъдерш дустаран кепах пайдаэцар.

Ненан матте дешархойн безам кхиор лакхадаккхар ца хилча ца торуш ду. Цуьнца цхьана ненан мотт хьехар д1ах1отто деза, дагахь ца 1амош, маь1нех кхетарца к1орггера хаарш долуш дешархой хирриг – нийсий, говзий.

Ненан мотт хьехаран декхар кхочушдарехь хьехархо декхарийлахь ву орфографи, пунктуаци, къамел кхиоран г1уллакхийн бух д1ах1отточу 1илманан хаттаршна т1е коьрта тидам хьовзо: аьзнийн а,элпийн а таллам бан, дешан х1оттам талла, къамелан дакъош кьесто, предложенехь дешнийн уьйр нисъян хаа, предложенин д1ах1оттам бовза, и. д1. кх. а.

Приложени 1

Кхераме тоба

1.      Абдулхаджиев  Юнус Асламбекович

2.      Абдулхаджиев Имран Харонович

3.      Абдулхаджиева Эсила Хасановна

4.      Агаева  Иман Сайд-Хасановна

5.      Агаева Айсет  Арабовна

6.      Арснукаев Ибрагим Магомедович

7.      Арснукаева  Малх-Азни Аслановна

8.      Арснукаева  Петимат Бислановна

9.      Ахлаханова  Асет Вахаевна

10.  Гербиев Умалт Бексолтович

11.  Зайпулаева  Раяна Мурадовна

12.  Катаев Мовсар Мусаевич

13.  Магомадов Минкаил Арбиевич

14.  Темербулатов Адам Ахмедович

15.  Хасанов Абу-Саид Исаевич

16.  Юнусов Дук-Ваха Вахидович

17.  Юнусов Ислам Алиханович