Қазақ елінің тәуелсіздік жолындағы азапты сапарында қазағым деп тәні өртке шарпылған , алашым деп жаңа дерттен алқынған перзенттердің бірі көрнекті ғалым , Елдес Омарұлы Тиесов әділетсіздікпен арыстандай алысқан ,жолбарыстай жұлысқан біртуар тұлға .
Елдес Омарұлы Қостанай өңірінің Тобыл болысында , қазіргі Таран ауданына қарасты Қожай ауылында 1892 жылы дүниеге келген.
Әкесі Омар ерте хат таныған , ауылдағы сауатты кісілердің бірі болған.
Елдес аға әуелі Ыбырай Алтынсарин ашқан Қостанай екі жылдық қазақ – орыс мектебінде білім алып,кейін Орынбордағы мұғалімдер институтын үздік бітіріп шығарды
Елдестің туған шешесі Шолпан жастай қайтыс болады. Ал Омар атайдың үш ұлы, бір қызы болған .Омарқызы Маруаш Қайындыкөл ауылында тұрып тоқсаныншы жылдары қайтыс болды.
Ұлы Отан соғысы басталған жылдары Омар ақсақал жетпістен асқан екен . Сол жылдардың өзінде көнекөз қария ауыл адамдарына майданнан келген хаттарды, газеттерді оқып беріп отырған
Елдес ағаның арғы аталары Орта жүздің Қыпшақ руының ішіндегі Қарабалықтың белгілі билері болған .Қазақ елінің тәуелсіздік жолындағы азапты сапарында қазағым деп тәні өртке шарпылған , алашым деп жаңа дерттен алқынған перзенттердің бірі көрнекті ғалым , Елдес Омарұлы Тиесов әділетсіздікпен арыстандай алысқан ,жолбарыстай жұлысқан біртуар тұлға .
Елдес Омарұлы Қостанай өңірінің Тобыл болысында , қазіргі Таран ауданына қарасты Қожай ауылында 1892 жылы дүниеге келген.
Әкесі Омар ерте хат таныған , ауылдағы сауатты кісілердің бірі болған.
Елдес аға әуелі Ыбырай Алтынсарин ашқан Қостанай екі жылдық қазақ – орыс мектебінде білім алып,кейін Орынбордағы мұғалімдер институтын үздік бітіріп шығарды
Елдестің туған шешесі Шолпан жастай қайтыс болады. Ал Омар атайдың үш ұлы, бір қызы болған .Омарқызы Маруаш Қайындыкөл ауылында тұрып тоқсаныншы жылдары қайтыс болды.
Ұлы Отан соғысы басталған жылдары Омар ақсақал жетпістен асқан екен . Сол жылдардың өзінде көнекөз қария ауыл адамдарына майданнан келген хаттарды, газеттерді оқып беріп отырған
Елдес ағаның арғы аталары Орта жүздің Қыпшақ руының ішіндегі Қарабалықтың белгілі билері болған .
ЕЛДЕС
ОМАРҰЛЫ
ЕЛІМІЗДІҢ
ТАРИХИ
ТҰЛҒАСЫ
Дайындаған бастауыш сынып мұғалімі :
Рақымбаева Үміт Аяпбергенқызы
Қазақ елінің тәуелсіздік
жолындағы азапты
сапарында қазағым деп
тәні өртке шарпылған ,
алашым деп жаңа дерттен
алқынған перзенттердің
бірі көрнекті ғалым , Елдес
Омарұлы Тиесов
әділетсіздікпен арыстандай
алысқан ,жолбарыстай
жұлысқан біртуар тұлға .
Елдес Омарұлы Қостанай өңірінің Тобыл
болысында , қазіргі Таран ауданына
қарасты Қожай ауылында 1892 жылы
дүниеге келген.
Әкесі Омар ерте хат таныған , ауылдағы
сауатты кісілердің бірі болған.
Елдес аға әуелі Ыбырай Алтынсарин
ашқан Қостанай екі жылдық қазақ –
орыс мектебінде білім алып,кейін
Орынбордағы мұғалімдер институтын
үздік бітіріп шығарды
Елдестің туған шешесі Шолпан жастай
қайтыс болады. Ал Омар атайдың үш
ұлы, бір қызы болған .Омарқызы
Маруаш Қайындыкөл ауылында тұрып
тоқсаныншы жылдары қайтыс болды.
Ұлы Отан соғысы басталған жылдары
Омар ақсақал жетпістен асқан екен . Сол
жылдардың өзінде көнекөз қария ауыл
адамдарына майданнан келген
хаттарды, газеттерді оқып беріп отырған
Елдес ағаның арғы аталары Орта жүздің
Қыпшақ руының ішіндегі Қарабалықтың
белгілі билері болған .
Ауылдан шыққан Елдес Омаров –
өз заманында көрнекті лингвист
математик , физик, белсенді қоғам
қайраткері болған азамат .
Ол неміс , орыс бүкіл түркі
ұлыстарының тілдеріне жетік
ғалым.
Көрнекті
ғалым
Білікті
аудармашы
Біртуар тұлға
"Қазақтың Ломоносовы"
лингвист
Елдес Омарұлы
математик
Ұлағатты
ұстаз
Қоғам
қайраткері
Бірінші дүниежүзілік соғыс
басталғаннан кейін Елдес майданға
алынады.
Майданнан1916 жылы қайта
оралғасын Орынбор қалалық
басқармасында тілмаш болып
жұмыс істейді .
Алашорда үкіметі орнағанда халық
ағарту ісі жөніндегі комиссияның
мүшесі болып сайланды .
Алашорда үкіметін құруға белсене
араласты. Уақытша үкіметтің
Торғай уездік комиссарының
көмекшісі , Торғай облысы
азаматтық комитетінің төрағасы
қызметтерін атқарды .
Бірінші және екінші жалпықазақ
съездеріне қатысты .
Қостанайда өткен Қостанай уезі
қазақтарының төтенше съезінде
«Жер мәселесі » туралы баяндама
жасады . Қостанай уездік Алашорда
комитетінің төрағасы ретінде
жергілікті халықты Алаш
автономиясын қолдауға шақырды .
19201922 жылы Орынборда халық ағарту
комиссариатында инструктор , кеңестік
партия мектебінде оқытушы болды . Осы
кезеңде ол көптеген ғылыми мақалалар жазды .
19221926 жылы Қазақ халық ағарту
комиссариаты академиясының орталығында
қызметкер , Қырғыз (қазақ) халыққа білім беру
институныңда (КИНО) оқытушы болып , саяси
– әлеуметтік оқу – ағарту және тіл білімі
мәселелеріне арнап көптеген мақалалар жазды
. Қазақ тілінде физика , геометрия
оқулықтарын жазып , математикалық
терминдерді қалыптастыруға зор үлес қосты .
19221926 жылы Қазақ халық ағарту
комиссариаты академиясының
орталығында қызметкер , Қырғыз
(қазақ) халыққа білім беру
институныңда (КИНО) оқытушы болып
саяси – әлеуметтік оқу – ағарту және тіл
білімі мәселелеріне арнап көптеген
мақалалар жазды . Қазақ тілінде физика
, геометрия оқулықтарын жазып ,
математикалық терминдерді
қалыптастыруға зор үлес қосты .
19261629 жылы саяси қуғынға ұшыраған
Омаров Ташкентте педагогикалық
институтта ,Орта Азия мемлекеттік
университетінің шығыс факультетінде
оқытушы болып істеді . Бұл кезеңде ол қазақ
мектептеріне арналған геометрия
оқулығының 2 – кітабын жазып , Цингирдің
физика оқулығын қазақшаға аударды .
1929 жылдың соңында тұтқындалып .
1930 жылы көкекте ату жазасына кесілді
кейіннен 10 жылға Архангельскіге жер
аударылды .
1933 жылы жылы ақталып
шықты.
1934 – 1935 жылы Қазақ
мемлекеттік медицина
институтында қазақ тілінен
сабақ берді , институт
студенттеріне арнап қазақ тілі
оқулығын жазды .
19351937 жылы ҚазМУ –да
қазақ тілі кафедрасының
доценті болып қызмет істеді .
Қазақ мектептеріне арналған
орыс тілі грамматикасын
және геометрия есептері
оқулығын жазды
1937 ЖЫЛЫ САЯСИ ҚУҒЫН
–СҮРГІН ҚҰРБАНЫ БОЛДЫ
Халықтың біртуар перзенті , кезінде
«Қазақтың Ломоносовы » атанған
ғұлама ғалымның өзі және оның
бүкіл ғылыми еңбектері тірі кезінде
жасырын –жабық ұсталып ,
қудаланып , аяусыз жәбірленгенін ,
аянышты өткен өмірін бүгінгі
ұрпағының есіне салсақ , оларға
жүрегінен орын алып тағылым
берер үміттеміз.
Елдес Омаровтай алып тұлғаларды
ардақтау , жүрген жолын зерттеп
қалдырған бай мұрасын газет –
журналдарға көбірек жариялап ,
оқушыларға жеткізу , рухына үн қосу
еліміздің үлкендері мен
жастарының , әкімдері мен ел
басшыларының абыройлы борышы
деп санаймын
Елдес Омарұлы – қазақ халқының
мақтанышы . Сонымен қатар
мектебіміздің мақтанышы . Себебі ,
мектебіміз 1994 жылдан бері осы
кісінің атында .
«Елдес Омаров атындағы орта
мектеп » дегенде көкірегімізде
қуаныш ұялайды.
Ғалым атаның атына лайық
балаларды тәрбиелеуге, кір
келтірмеуге құлшынамыз .
Елдес Омарұлы еліміздің тарихи тұлғасы.pptx
