Қызыл кітап үш топтан тұрады.
Қызыл кітап- бұл қауіп – қатер дабылы. Қазақстан үкіметі 1978 жылдың қаңтарында Қызыл кітапты құру туралы қаулы шығарды.
Омыртқалы жануарларға арналған бірінші бөлімі жеке кітап 1978 болып жарық көрді.
Қазақстанның Қызыл кітабының екінші бөлімі 1981 жылы өсімдіктерге арналып шығарылды.
Сілеусін-мысық тұқымдасына жататын жыртқыш. Салмағы 13-23кг, ұзындығы 87-104,құйрығы 20-31 см.Қазақстанда 3 түрі кездеседі.
Арқар (лат. Ovis ammon) жұптұяқтылар қатарынажататынірі аң,тау арқары туысының сүтқоректі жануары.Дене тұрқы110-120 см,шоқтығының биіктігі 65-190 см, түбірінің жуандығы 22-50 см, салмағы 30 кг.
Дуадақ-тырнатәрізділер отрядының бір тұқымдасына жататын құс. Ол үнсіз әрі сақ жүретін құс.Салмағы 4-10 кг,ірілері 20 кг-ға жетеді
Бірқазандар- ескекаяқтылар отрядына жататын құстар.ОларКаспий теңізі,Балқаш және Сасықкөл көлдерінің албын мекендейді.Салмағы 13 кг.
Қызыл қасқыр-(лат.cuon alpinus-қасқыр тұқымдасына жататын жыртқыш аң.Қазақстанда Тянь-Шань мен Жетісу Алатауында кездеседі. Дене тұрқы 100-110 см,құйрығының ұзындығы 45см.
Қосаяқтар- сүтқоректілер класы кеміргіштер отрядының бір тұқымдасы.Қазба қалдықтары кезінде Қытайда орта миоцен қабатынан табылды.
Қарақұрық-сүтқоректілер классының қуысмүйізділер тұқымдасына жататын аң. Дене тұрқы 101-126, шоқтығының биіктігі 69-79 см,салмағы 22-41 кг. Қазақстанда Үстірт пен Маңғыстауда, Арал өңірінде мекен етеді.
“
Құлан тақтұяқтылар отрядына жататын жабайы жылқы. Ден тұрқы 210-240 см, шоқтығының биіктігі 112-126 см,салмағы 190-260 кг аралығында.
Ақбас тырна –тырналар отрядына жататын құс.Қанатының ұзындығы 44-54 см, салмағы 2-3 кг. Еліміздің Батыс, Ақтөбе өңірінде кездеседі.
Грейг қызғалдағы-лалагүлдер тұқымдасына жататын көпжылдық өсімдік.Биіктігі 40-50см.Шу-Іле , Талас, Қаратау жотасында кездеседі
Орақтұмсық-таңертеңтәрізділер отряды, қарала балықшылар тұқымдасына жататаын құс. Ол жылдан жылға саны азаюда, Алматы хайуанаттар паркінде 4 жұбы қорғалады. 2015 жылы жыл құсы деп танылды.
К
Кесіртке-қабыршақтылардың бір отряд тобы.Бұлардың 4000 нан астам түрі бар.Қазақстанда 6 тұқымдасы бар. Олар жармасқалылар , ешкіемерлер, кеселдер,ұршықсап, жабысқақ, нағыз кесірткелер.
Үкі-негізінен орманды мекендеп,жемін түнде аулайтын құс:Басы үлкен, көздері бақырайған,қауырсындары жұмсақ.Дене мөлшеріне қарай 2-12-гедейін жұмыртқа басады.Еуразияда, сондай-ақ Қазақстанда кең тараған.Ол шөлді; далалы; таулы және орманды жерлерді мекен етеді.Санының қанша екені белгісіз,бірақ сирек.Ұшқанда дыбыссыз қанат қағады:Ұясын жасыруға болатын жерге салады.Жұптарын өмір бойы сақтайды.
Жалбағай-ескекаяқты құстар отрядының тырна-құтан тұқымдасына жататын құс. Қанатының ұзындғы 39 см,салмағы 1,5 кг. Ақ құс, басында сарғылт айдары бар. Сирақтары ұзын, қара. Тұмсығы жалпақ, қалпақша тәрізді. Балапаны ақ, мамықты. Жыл құсы, наурыз-сәуірде келіп, қырқүйекте қайтады.Сәурде 3-4 жұмыртқа салады.
Материалы на данной страницы взяты из открытых источников либо размещены пользователем в соответствии с договором-офертой сайта. Вы можете сообщить о нарушении.