Сор по казахскому языку 8 класс 3 четверт

3-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар

Бөлім «Тарихи тұлғалар тағылымы», «Қызым – жағадағы құндызым, ұлым –

аспандағы жұлдызым»

ІІ нұсқа

1-тапсырма

Мәтінді мұқият тыңдап, төмендегі тапсырмаларды орындаңыз.

Дәстүрлі қазақ отбасында ата-баба тәрбиесі ерекше. Қазақ отбасында балаға туыстарын, нағашыларын, ата-бабаларын, үлкен аталарын, жеті атасын айтып отырады. Бұл баланы өскенде өз туыстарын жақсы білуге, сыйлауға үйретеді. Жеті атаны үйрету – әр ата-ананың басты борышы. Өзін, әкесін, атасын, бабасын және одан арғы ата-бабасының есімдерін білу – жеті атаны білу. Әкесі, атасы, балаға тек жеті атасына дейінгі аралықтағы аталарының атын жаттатып қана қоймай, олардың қандай адам болғанын, елі үшін жасаған ерліктерін, өнегелі істерін де айтып отырған. Сол арқылы бала ата дәстүрін жалғастырса екен деген мақсат көздеген.

Қазақ отбасында ата-әжені, әке-шешені ерекше құрметтеген. Ұл-қыздары ата-аналарын қартайғанда қамқорлыққа алған. Ата-ана балаларының тәлім-тәрбиесіне қаншалықты жауапты болса, балалар да кейін әке-шешелері қартайғанда баққан.

Қазақ отбасында әкенің орны ерекше. Әке – отбасының тірегі. Ананың орны да ерекше.

Әке де, балалар да ананы сыйлайды, құрметтейді.

Әке  мен  шеше  ақылдасып,  үйленген  ұлдарына  енші  бөледі.  Тұрмысқа  шыққан

2-тапсырма. Мәтіндегі жеті атаны білудің маңыздылығына қатысты 3 детальді ақпаратты анықтаңыз.

3-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар

Бөлім «Тарихи тұлғалар тағылымы», «Қызым – жағадағы құндызым, ұлым –

аспандағы жұлдызым»

І нұсқа

Оқу мақсаты                                                        8.3.3.1 - прозалық және поэзиялық шығармалардың  

                                                                   композициялық құрылымын анықтау, кейіпкердің  

                                                                   іс -әрекетіне немесе лирикалық кейіпкердің                                           

                                                                             образына баға беру

                                                                 8.5.1.5 - демеулік шылаулардың (сұраулық,

                                                                  күшейткіш) қызметін білу, ауызша және жазба

                                                                      жұмыстарда орынды қолдану

Бағалау критерийі                               Білім алушы

                                             -шығарманың композициялық құрылымын анықтайды;

                                             -   кейіпкерлерге,оның іс-әрекетіне баға береді;

                                               - жазба жұмыстарда демеулік шылауларды

(сұраулық, күшейткіш) қолданады;

Ойлау дағдыларының                    Қолдану         

 деңгейі

1-тапсырма

Мәтінді оқып, төмендегі тапсырмаларды орындаңыз.

           Баяғыда байдың қолында бір жетім қыз болыпты. Әке-шешесінен ерте айрылып, жалғыз қалған екен. Жетім қыз байдың отын-суын тасып күн көріпті. Күндердің күнінде сол ауылдың қыздары жиналып, тезек теруге шығыпты. Терген тезектерін буып, арқалап алыпты. Үйлеріне қайтып келе жатқанда жаңбыр құйып кетеді. Қыздар отындарын арқалап үйлеріне қарай жүгіріпті.

Жетім қыз қырық жамау жаман шапанын шешіп алып, отынның үстіне жауып, жаңбырдың басылуын күтіп отырыпты. Алыстан келе жатқан жолаушы мұны көріп, қыздың қасына келеді де:

-  Шырағым, ана балалар ауылға кетіп қалды ғой. Сен неге қалып қойдың? - деп сұрайды. Сонда қыз:

-  Барса, бара берсін. Олардың отындары да, киімдері де су болады.

Атты кісі ауылға барса, айтқанындай-ақ елдің отындары су болып, шай қайната алмай отыр екен.

-  Жәміш деген қыз баланың үйі қайсы? - дейді жолаушы. -Анау жотаның үстіндегі үй, - деп көрсетіп жібереді.

Жолаушы сол үйге барып түседі. Шайы қайнап, тамағы пісіп тұр екен. Мұны көріп отырған қонақ жетім баланы шақырып алып:

-Қызым, сен ақылды бала екенсің, алдыңнан жарылқасын! - деп батасын беріпті.

Мәтіндегі оқиғаларды композициялық құрылымына талдаңыз.

2-тапсырма

Шығармадағы басты кейіпкерге мінездеме беріңіз.

3-тапсырма.

Сізге бір тарихи тұлғамен кездесуге мүмкіндік берілді. Онымен кездеспес бұрын қандай сұрақтар қоятыныңыз туралы ойландыңыз. Тарихи тұлғаға қоятын сұрақтарыңызды құрастырыңыз. Сұраулық демеуліктерді қолданыңыз.