Судың кермектігі, оны жою жолдары

Сабақ №42 Тақырыбы: Оқу мақсаты: Алдыңғы оқу Оқу нәтижелері Ресурстар Әдіс­тәсілдер Көрнекіліктер Жоспар Басталуы Токтобакиева Замирам Ярмамеджановна Химия  Күні: 27.01.2017 Судың кермектігі, оны жою жолдары Судың кермектігінің сырын ұғуға және оны жою жолдары    туралы оқушыларда білім қалыптастыруға    ықпал ету.  Формула, реакция   теңдеуін сауатты жаза білу біліктерін   дамыту.Оқушылардың   денсаулық   мәселесіндегі   функционалдық сауаттылығын дамыту. Экономикалық тәрбие беру. Кальций, магний және олардың маңызды қосылыстары 1. Оқушылардың барлығы: Кермек су туралы біледі.Кермек судың түрлерін ажыратады. Оны жұмсартудың әдістерін біледі. 2. Басым бөлігі: Кермек суды жұмсартудың әдістерін реакция теңдеуі арқылы өрнектей алады, мәнін түсінеді.  3. Кейбір   оқушылар:  Кермек   судың   зиянды   жағы   мен   пайдалы   жағын жинақтап, кестеге толтыра алады. Тақырыптың құндылығына баға бере алады. Химия. Жалпы білім беретін мектептің жаратылыстану­математика бағытындағы 10­сыныбына   арналған   оқулық/   Н.Нұрахметов,   Қ.Бекішев,   Н.Заграничная, Г.Абрамова.   Күнтізбелік   жоспар.  Электрондық   оқулық.   М.Қ.Құрманәлиев «Химияны оқытудың қазіргі технологиялары» Ұжымдық оқыту, жеке жұмыс, түсіндіру, әңгімелеу, баяндау, өзіндік жұмыс, СТО стратегиялары Периодтық кесте, кеспе қағаздар, оқулық Қызығушылықты ояту. Ой шақыру Ынтымақтастық атмосфера құру, оқушыларға психиологиялық ахуал туғызу. 1­қадам: Үй тапсырмасыны сұрау 1) Сәйкестендіру тесті. Ортасы ₂ Қосылыстар­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­Формуласы 1. Кальций гидроксиді­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­А. СaCO₃ 2. Кальций гипохлориді­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­Б. СаО 3. Кальций карбонаты.­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­В. Са(СІО)₂ 4. Алебастер­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­С. Са(ОН)₂ ₄ 5. Кальций оксиді­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­Д. СаSО  • 0, 5Н О  ₄ ₂ 6. Ғаныш­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­Е. СаSО  • 2Н О 2) Кальцийдің Қазақстандағы ірі кендерін ата? ₄ ₂ 1. Жамбыл облысындағы Қаратау тауларында – фосфорит Са (РО )  ₄ ₂ 2. Ақтөбе облысындағы Шилісайда ­ фосфорит Са (РО )  3. Маңғыстауда – қызығылт түсті ұлутас. ₂ 4. Жамбыл облысында – гипс СаSO *2H 0 5. Шымкент, Семей маңында ­ әктас қоры. Мағынаны тану «Жаңа сабақ құпиясы»  2­қадам Проблемалық сұрақ қою: Жұмбақ жасыру: Бірі жанып, бірі қолдап жануды, 2 элемент бізге бұрын танылды Өрт болып еді сөндіруге көп адам Қосылысын алып соған қарай ағылды  Оқушылар жұмбақтың шешімін таба отырып, бүгінгі сабақтың тақырыбын табады. ₄ ₃ ₃ Ықтимал жауаптар. 3­қадам Судың физикалық қасиетін еске түсіру:  №1 Суды бір стақаннан екінші стақанға құйыңдар.Нені байқадыңдар? Су сұйық №2 Суды пішіндері әр түрлі ыдыстарға құйып көріңдер. Нені байқадыңдар?  судың Жауабы: су. пішіні жоқ №3   Шыны   стақанға   су   құйып,   оған   әр   түрлі   заттарды   салып   көреміз.   Нені байқадыңдар? Су мөлдір № 4 Түрлі­ түсті қағаз жолақтарын суға салыңдар. Нені байқадыңдар? түсі жоқ № 5 Судың дәмін көріңдер. Нені байқадыңдар? судың дәмі жоқ № 6 Стақандағы сұйықтықтың иісін желпіп көреміз. Нені байқадыңдар? иісі жоқ № 7 Үш ыдысқа су құйылған. 1­ыдысқа қант, 2­ыдысқа спирт, 3­ыдысқа бор салып былғаңдар. Нені байқадыңдар? Су ­еріткіш № 8 Колбадағы суды спирт шамымен қыздырып көріңдер. Содан қар немесе мұзға салыңдар.  Нені   байқадыңдар?   суытқанда   көлемі   кішірейіп,   қыздырғанда   көлемі ұлғайады. T=00C суытқанда қатады T=1000C ысытқанда қайнайды. 2 Кітап – досың ақылшың. (оқулықпен жұмыс). 5­қадам §5.5 3 минут оқу Өздеріңе тақырыптан алған  жаңа мәліметтерді қара карандашпен бояп қойыңыздар. Жұппен жұмыс:  1. Кермек суды жұмсарту үшін, мына заттардың қайсысын қолданады? 2.   Уақытша   кермектік   судың   құрамында   қандай   тұздар   болады,   оны   жою жолдарына мысал келтір. 3. Тұрақты кермектік судың құрамында қандай тұздар болады, оны жою жолдарына мысал келтір 4. Мына айнымалыны орында. СаСО3        А        Са(ОН)2 5.Төмендегі айнымалыны орында Са(NO3)2Б         СаСI2 6.Төменде берілген иондар ішінен кермек суда болатын иондар мен суды жұмсарту үшін қолданатын иондарды теріп жаз. Дұрыс жауаптар 1 .CaCl2,CaSO4,Mg(HCO3)2,Ca(HCO3)2, 2 . Ca(HCO3)2 карбонатты тұздар.    Оны жою жолдары қайнату, сода қосу арқылы. Ca(HCO3)2           СаСО3  + СО2 + Н2О Ca(HCO3)2 + Са(ОН)2  = СаСО3  + Н2О 3.  CaCl2 , CaSO4  карбонатты тұздар.Оны химиялық әдіс тәсілдер арқылы жояды. СаSO4+ Na2CO3 = CaCO3 + Na2SO4 4.СаСО3=CaO + CO2 CaO  + H2O =Са(ОН)2 5.Са(NO3)2+ NaOH =Ca(OH)2 +NaNO3 Ca(OH)2  +   HCI  =  СаСl2 + H2O 6.K+, Ca2+,Na+,Mg2+,H+. Қосымша тапсырма:  1) А5, В6  заттардың  атын атаңдар. А5, В6,  молекулалық  массасын  есептеңдер 2) А5  пен B6, айырылғанда жүретін  реакция  теңдеуін  жаз 3) 8г Б1  мен  Д3  әрекеттескенде  түзілетін  тұздың  массасы  қанша А НСІ 1 Б СаО В Мg Г NаОН Д СuО Е СuSО4 HNO Fe(OH)2 AgNO2 Si S C Са(НСО3)2 N H2O P CaCO3 Na2O Fe CuCl2 Al2O3 Cu(OH)2 NaCl Ca K2S H3PO4 MgO 2 3 4 5 6 7 8 Бекіту. Ой толғаныс  «Кермек су» сөзіне кластер құрастыру Үйге тапсырма: §5.5 мазмұндау. Ақпарат құралдарынан қызықты мәліметтер Біз бүгін не білдік? Zn FeO H3SO4 Mg(OH)2 Na2SO4 H2CO3 BaCl2 H2SiO3 ZnO O2 Na3PO4 KOH NaAlO2 Mg(NO3)2 Zn(OH2) Мg(HCO3)2 H2S Ca(OH)2 Na CО2 H2 S Al(OH) Na H Аяқталуы Кері байланыс Рефлекция   Са периодтық жүйедегі орны 1.Химиялық таңбасы –  2.Реттік нөмірі –   3.Ar(Са) –  4.Период нөмірі­            , топ нөмірі­ 5. Кальцийдің электрондық формуласы­ 6. Валенттілігі ­ 7.Энергетикалық деңгей саны  ­  Мg периодтық жүйедегі орны 1.Химиялық таңбасы –  2.Реттік нөмірі –   3.Ar(Са) –  4.Период нөмірі­            , топ нөмірі­ 5. Кальцийдің электрондық формуласы­ 6. Валенттілігі ­ 7.Энергетикалық деңгей саны  ­  Кестеде берілген заттардың формулаларын жазыңдар Қосылыстардың аттары Формулалары доломит ғаныш флюорит фосфарит әктас сөндірілген әк сөндірілмеген әк 1. Кермек суды жұмсарту үшін, мына заттардың қайсысын қолданады? 2.   Уақытша   кермектік   судың   құрамында   қандай   тұздар болады, оны жою жолдарына мысал келтір. 3.   Тұрақты   кермектік   судың   құрамында   қандай   тұздар болады, оны жою жолдарына мысал келтір 4. Мына айнымалыны орында. СаСО3        А        Са(ОН)2 5. Төмендегі айнымалыны орында Са(NO3)2   Б         СаСI2 6.   Төменде   берілген   иондар   ішінен   кермек   суда   болатын иондар мен суды жұмсарту үшін қолданатын иондарды теріп жаз. 1) А5, В6  заттардың  атын атаңдар. А5, В6,  молекулалық  массасын  есептеңдер 2) А5  пен B6, айырылғанда жүретін  реакция  теңдеуін  жаз 3) 8г Б1  мен  Д3  әрекеттескенде  түзілетін  тұздың  массасы  қанша А НСІ Na2O Fe CuCl2 Са(НСО3)2 N Mg(NO3)2 Zn(OH2) Б СаО Fe(OH)2 AgNO2 Ca K2S H3PO4 MgO Si 1 2 3 4 5 6 7 8 В Мg Al2O3 Cu(OH)2 NaCl S Мg(HCO3)2 H2S Ca(OH)2 Г NаОН H2O P CaCO3 Zn FeO H3SO4 Mg(OH)2 Д СuО Na CО2 H2 Na2SO4 H2CO3 BaCl2 S Е СuSО4 C H2SiO3 ZnO O2 Na3PO4 KOH NaAlO2 Ж HNO2 P2O5 Cl2 Cu Al(OH)3 Na2CO3 Fe2O3 H2SO3 1) А5, В6  заттардың  атын атаңдар. А5, В6,  молекулалық  массасын  есептеңдер 2) А5  пен B6, айырылғанда жүретін  реакция  теңдеуін  жаз 3) 8г Б1  мен  Д3  әрекеттескенде  түзілетін  тұздың  массасы  қанша А НСІ Na2O Fe CuCl2 Са(НСО3)2 N Mg(NO3)2 Zn(OH2) Б СаО Fe(OH)2 AgNO2 Ca K2S H3PO4 MgO Si 1 2 3 4 5 6 7 8 В Мg Al2O3 Cu(OH)2 NaCl S Мg(HCO3)2 H2S Ca(OH)2 Г NаОН H2O P CaCO3 Zn FeO H3SO4 Mg(OH)2 Д СuО Na CО2 H2 Na2SO4 H2CO3 BaCl2 S Е СuSО4 C H2SiO3 ZnO O2 Na3PO4 KOH NaAlO2 Ж HNO2 P2O5 Cl2 Cu Al(OH)3 Na2CO3 Fe2O3 H2SO3 1) А5, В6  заттардың  атын атаңдар. А5, В6,  молекулалық  массасын  есептеңдер 2) А5  пен B6, айырылғанда жүретін  реакция  теңдеуін  жаз Д А Б В Г Е Ж 1 2 3 4 5 6 НСІ Na2O Fe CuCl2 Са(НСО3)2 N СаО Fe(OH)2 AgNO2 Ca K2S H3PO4 Мg Al2O3 Cu(OH)2 NaCl S Мg(HCO3)2 NаОН H2O P CaCO3 Zn FeO СuО Na CО2 H2 Na2SO4 H2CO3 СuSО4 C H2SiO3 ZnO O2 Na3PO4 HNO2 P2O5 Cl2 Cu Al(OH)3 Na2CO3 1) А5, В6  заттардың  атын атаңдар. А5, В6,  молекулалық  массасын  есептеңдер 2) А5  пен B6, айырылғанда жүретін  реакция  теңдеуін  жаз Д Г Е СuSО4 C H2SiO3 ZnO O2 Na3PO4 Ж HNO2 P2O5 Cl2 Cu Al(OH)3 Na2CO3 А НСІ Na2O Fe CuCl2 Са(НСО3)2 N 1 2 3 4 5 6 Б СаО Fe(OH)2 AgNO2 Ca K2S H3PO4 В Мg Al2O3 Cu(OH)2 NaCl S Мg(HCO3)2 NаОН H2O P CaCO3 Zn FeO СuО Na CО2 H2 Na2SO4 H2CO3