ТЕХНОЛОГИЧЕСКИЕ КАРТЫ

Ұйымдастырылған оқу әрекетінің технологиялық картасы Білім беру саласы: Әлеуметтік орта.  Ұйымдастырылған оқу іс­әрекетінің түрі: Бөлме өсімдігі Тақырыбы: Бөлме өсімдігі. Қазтамақ. Мақсаты:  өсімдіктердің   адамдардың   күтімі   және   табиғаттың   өзінің   күтімі нәтижесінде   өсіп   жетілетіндігі   туралы   түсініктерін   кеңейту.   Қазтамақ   өсімдігін танып, атай білу іскерліктерін дамыту. Гүлді отырғызудың қарапайым әрекетттерін меңгерту.   Жанды   табиғат   пен   жансыз   табиғат   арасындағы   байланыс   туралы ұғымдарын кеңейту. Қамқорлыққа, сүйіспеншілікке тәрбиелеу. Көрнекіліктер: дала гүлдері, гүлзарда өсетін гүлдер мен  бөлме өсімдіктерінің суреттері. Гүлдерінің түсі әртүрлі екі немесе үш қазтамақ өсімдігі. Қажетті құрал­жабжықтар: гүлді отырғызуға қажетті ыдыс, топырақ, тас, су. Алдын ала жасалатын жұмыстар: жалпы өсімдіктерге, өздеріне таныс бөлме өсімдіктеріне байланысты әңгіме жүргізу. Әдіс­тәсілдері: сөздік, көрнекілік, ойын, практикалық. Оқу іс­әрекетінің кезеңдері Мотивациялық­ қозғаушылық Ұйымдастырушылық ізденістік Педагогтің іс­әрекеті Балалардың іс­әрекеті   Балалар шаттық шеңберін   құрып,   өлең жолдарын айтады. Балалар   суреттерді қарап   болғаннан   кейін орындарына отырады. ­Көктем мезгілі. ­Күн жылынды т.б. ­Өсімдіктерді,   суарып, жапырақтарын   жудық, топырақтарын қопсыттық. Құстар мен балықтарға   жемін бердік. Шаттық шеңберді ұйымдастыру.       ондағы   айтасыңдар, Педагог   балаларды   алдын   ала ұйымдастырылған сурет көрмесіне әкеліп, гүлдердің суреттерін қарауды ұсынады. Мига шабуыл: ­Балалар қазір жылдың қай мезгілі? ­Табиғатта   қандай   өзгерістер байқалады? Дұрыс осы айтқандардың барлығы тек көктем мезгілінде   ғана   болады   екен.   Біз бұл өзгерістерді күнделікті далаға шыққан   кезде   байқаймыз.   Ал топтағы   табиғат   бұрышындағы өсімдіктерде   өзгеріс   бар   ма,   не байқадыңдар? Дұрыс байқапсыңдар,   өсімдіктердің тез бой алып өскені байқалады.   Кейбір   өсімдіктер гүлдепті,     ал   кейбіреуінде   жаңа өскіндер   пайда   болған.   Олардың сендер осылай өсуіне балалар,   Кәне, түсірейік, көмектесіңдер.   Күнделікті   күтіп, оларға   қамқорлық   жасадыңдар. Есімізге қандай қамқорлық жасадық? ­Оларға   күтім   жасалмағанда   не болар еді? Яғни,   табиғат бұрышындағы   өсімдіктер   мен жануарлардың   тіршілік   етуі сендерге байланысты екен. Себебі: олар   өз   бетімен   тамақтанып, өздерін­өздері суғара алмайды ғой. ­Енді   табиғат   бұрышына   тағы   да зер   салып   қараңдаршы,   сендерге таныс емес өсімдік бар ма? Бұл өсімдіктің аты «қазтамақ» деп аталады.   жақындап келіңдерші, не  сездіңдер? Сондықтан   да   бұл   өсімдік   жай қазтамақ   емес   «хош   иісті қазтамақ» деп аталады. Кәне, қайталап айтып көрейікші. Енді мұқият қарап алыңдар. ­Қызтамақ   тез   өсетін,   оңай көбейтілетін, күтімі жеңіл гүлдерге жатады.   Өсімдіктің   күтімі   дұрыс болса,   араға   аз   уақыт   салып демалып, үздіксіз гүлдей береді. Мамыр аулаға шығарып,гүлзарларға   егіп   қоюға болады. Күзде   қайтадан   қазып   алып, түбекке   отырғызып   үйге   кіргізеді. Қараша   жапырағы сарғайып, түсе бастағанда, сабағын тамырдан   жоғары   кесіп   тастау қажет. Қазтамақты жаз айларында жиі, ал қыста бірқалыпты суғарған дұрыс. Ол   шамалы   суыққа   шыдағанымен, негізінен жылу мен жарықты жақсы көреді. Көптеген   қазтамақ   жарықта ерекше   гүлдейді.   Өсімдік   жиі тыңайтқанды   қажет   етпейді. ерте Сондықтан,   өсімдікті   айында   айында         ­Жапырақтары   солып, өліп қалатын еді. Балалар қарап қазтамақ гүлінің   бірнеше   түрін алып келеді. Әдемі иіс шығады.     Балалар   «хош   иісті қазтамақ» деп қайталап айтады. Балалар қазтамақ   гүлін   жан­ жағынан қарап, бақылайды. Балалар өсімдікке   қарап   отырып,   оның жапырағының   түсін, пішінін, көлемін, гүлінің әртүрлі болатындығын айтады.     Балалар қарап қайсысы әдемі   болып   өскен,   ал қайсысы   дұрыс   өспей тұрғандығын айтады. аударыңдаршы, көктемде   және   жаз   айларында айына   бір   рет   тыңайтып   тұрса жеткілікті. Қазтамақ гүлін адамдар тек әдемі гүлі үшін ғана емес, сонымен қатар хош   иісті   жапырақтары   үшін   де өсіреді.   Оның   жапырақтарының емдік   қасиеттері   де   бар.   Енді қараңдаршы,   мына   қазтамақ өсімдіктерінің   қайсысы   әдемі болып өскен? Қалай ойласыңдар, мына қазтамақ өсімдіктерінің неліктен жапырақтары   сарғайып,   құрап, солып, дұрыс өспей қалаған? Сендер айтқан себептердің бәрі де орынды.   Дегенмен   де   ыдысына назар не байқадыңдар? Дұрыс   айтасыңдар,   ыдысы   қалған болуы керек. Сол себепті қазір біз ыдысы   кіші   деген   өсімдіктерді үлкенірек ыдысқа отырғызамыз. Ал ол үшін бізге не керек? ­Дұрыс,   олай   болса   бірінші үлкенірек   ыдысты   алып,   оған өсімдікті   отырғызайық.   Өсімдікті отырғызбас   бұрын   біз   оның құрылысн анықтап алайық. Өсімдік қандай бөліктерден тұрады? ­Дұрыс   айтасыңдар,   гүлдерінің түстері қандай? Жапырақтары қандай? ­Жарайсыңдар, енді жапырақтарынұстап көріңдерші, не байқалады? ­Міне,   енді   гүлді   отырғызуға болады. Ол үшін бірінші ыдыстың түбіне не саламыз? Педагог қазтамақ өсімдіктерін ескі ыдыстарынан   алып,   балаларға тамырын   көрсетеді,   ауа   және қоректік   заттарды   осы   тамыры арқылы   да   алатын   болғандықтан ыдыстаның тарлық еткендігін, сол ауырғанын себептен   гүлдің       ­Олар   ауырып   тұр.   Су құйылмаған болуы мүмкін.   Ауа,   жарық жетіспегендіктен. ­Топырағының   құнары жоқ. ­Ыдысы кішкентай. ыдыстар,   тас,     су, ­Үлкен топырақ, құмкерек. ­Сабағы, және гүлінен турады.   жапырағы ­Ақ, қызыл, күлгін. ­Домалақтанып   келген, бірақ   ойықтары   бар, түсі   Майда түктері бар.   жасыл. Балалар   ыдыстарды алып,   оның   түбіне   тас, ....   қарға,   өсімдіктен дәлелдеп   айтады.   Үш­төрт   балаға бір отырғызу тапсырылады. «Үш көз» ойыны. Педагог   балалрға   табиғатқа байланысты   бір   заттың   жалпы атауын   айтады.   Балалар   педагог атаған   заттың   атауына   сәйкес келетін   үш   сөз   ойлап   табады. Мысалы,  Көкөніс   ......   (қияр,   қызылша, картоп) Құстар   торғай) Үй құстары: ... Үй жануарлары:.... Жабайы аңдар:..... Аквариумда тіршілік ететіндер:... Дәптермен   жұмыс. берілген тапсырманы түсіндіреді.   (шымшық,   Дәптерде Педагог   балалардан   бүгінгі жиыннан   алған   әсерлерін,   көңіл күйлерін, немен айналысқандарын, не үйренгендерін сұрайды. Рефлекциялық­ түзетушілік   онан   кейін   аз   ғана топырақ,   құм   салып дайындайды. Гүлді отырғызып   болғаннан кейін суғарады.       берілген Дәптерде тапсырманы орындайды. Іс­әрекеттегі көңіл күйлерін   дәптердегі таңбаларға   белгілейді. Қойылған   сұрақтарға жауап   беріп,   ой бөліседі. Күтілетін нәтиже: Біледі:  өсімдіктердің   адамдардың   күтімі   және   табиғаттың   өзінің   күтімі нәтижесінде өсіп жетілетіндігі туралы  және қазтамақ өсімдігін танып, атауды. Игереді: қазтамақ өсімдікгінің өзіндік ерекшелігін, оларды сабағын, жапырағы, гүлдерінен   тауып   атайды,   оның   тұрмыста,   дәрілік   шөп   ретінде   пайдалануын, қазтамақ   өсімдігінің   өсіпжетілуіне   ауа,   жарық,   топырақ   және   күтім   мен тыңайтқыштар   керектігін,  қазтамақ   өсімдігін   жаз   маусымында   далаға   отырғызуға болатындығын.  Менгереді: гүлді отырғызудың қарапайым әрекеттерін, күтіп­баптауды игереді, әрекет ету барысында құрдастарымен жағымды қарым­қатынаста болады.