ТЕХНОЛОГИЧЕСКИЕ КАРТЫ

Ұйымдастырылған оқу әрекетінің технологиялық картасы Білім беру саласы: Таным. Әлеуметтік орта.  Ұйымдастырылған оқу іс­әрекетінің түрі: Экология. Тақырыбы: Ызғырлы қыс келді (табиғатқа саяхат жасау) Мақсаты:  Қысқы   табиғатты   бақылап,   қарапайым   өзгерістерді   атай   білуге үйрету.   Қысқы   табиғат   құбылыстары  (қардың   жауғаны,   аяз)   туралы   түсініктерін кеңейту. Кажетті құрал­жабдықтар: бала санына жететіндей жіңішке таяқшалар.  Әдіс­тәсілдері: сөздік, практикалық. Оқу іс­әрекетінің кезеңдері Мотивациялық­ қозғаушылық Педагогтің іс­әрекеті Балалардың іс­әрекеті ­Балалар, айналаға көз салыңдаршы,  не байқап тұрсыңдар? ­Қар жылдың қай мезгілінде жауатын  еді? «Қыс туралы кім көп біледі?» ойыны. қардың     неліктен   ағаштарға   қараңдаршы, ­Балалар, қандай өзгеріс байқап тұрсыңдар? ­Дұрыс   айтасыңдар,   ағаштар   да   қар жамылған.   Кане,   енді   бәріміз   сол ағаштарға барайық. ­Біз   жүріп   келе   жатқанда   қандай дыбыс естіледі? ­Ал сықырлайтындығын білесіідер ме? Бүгін ауа райы қандай болып тұр? ­Қар күн суық, аяз болғандықтан  сықырлайды екен. Ал күн сәл  жылынса болды, қар сықырламайды.  Кәне, тағы да аяқтарыңмен қарды  басып жүріп көріңдерші. ­Міне, балалар, ағаштарға да жеттік.  Ағаштардың бұтақтары майысып тұр,  себебі: олардың бұтақтарына қар  жабысып қалған. Демек, балалар,қар  қандай екен? ­Дұрыс айтасыңдар, қар жабысқақ  екен. Оны дәлелдеу үшін  қолдарыңмен қарды ұстап көріңдерші. Бірақ та қарды қолғапсыз ұстасақ қар  жабыспайды. ­Айналаның бәрі аппақ қар. ­Қыс мезгілінде. Балалар шеңбер бойына  тұрып, бір­біріне  ойыншықты бере отырып,  қыс мезгілі туралы айтады. ­Ағаштарды   қар   басып жатыр. Балалар аулаасындағы   аяңдап барады. ­Қар сықырлайды. балабақшада ағаштарға   ­Жоқ білмейміз. ­Суық болып тұр. Балалар   әрі­бері   жүріп қардың   сықырлағанына   мәз болып қуанады. ­Жабысқақ. Балалар   қолғап   киген қолдарымен   қарды   ұстап, жерге   қайта   тастайды   да, қолғаптарына   жабысқан қарды көреді. Қар еріп кетеді. ­Су пайда болады. ­Іздер байқалады. ­Біздің ізіміз. ­Құстың, қарғаның ізі. Балалар тәрбиеші алдын ала дайындап   қойған   жіңішке таяқшаларды   алып   сурет салады. ­Аққала, тасбақа жасауға болады. қолтырауын,   Жұлдызшаларға ұқсайды. Ойынымен қызықты. Сырғанақ   тебеміз,   шанғы тебеміз.   Коньки   тебеміз. Өйткені жазда қаржаумайды. Ұйымдастырушы лық – ізденістік Қарды қолғапсыз ұстасақ тез ери  бастайды екен. Демек, қар ериді. Қар  ерігенді не пейда болады? ­Дұрыс айтасыңдар, енді өздерің  жүріп келген жолға қараңдаршы, не  байқалады? ­Ол кімдердің ізі? Яғни, балалар, қардың үстімен адам  немесе жануар жүрсе де із қалады  екен. Міне, мына із ненің ізі деп  ойласыңдар? Демек, қардың үстіне сурет салуға да  болады екен. Біз қазір қардің бетіне  құстың ізінің суретін саламыз. Қардың тағы да не жасауға болады? Оларды балалар біз бір сөзбен қар  мүсіндері деп атаймыз. Міне, қардың  жабысатындығын тағы да дәлелдік.  Егер де қар бір­біріне жабыспаса,  онда біз мүсін жасай алмайтын едік.  Алайда қардың барлығынан мүсін  жасайалмаймыз. Себебі: кейбір  жауған қарлар жабыспайды. Мысалы,  алғашқы жауған қарды қанша  домалатсақ та оларды жабыстыра  алмаймыз. Олар ақша қар деп  аталайды. Енді қарды бақылайық. Қар неге  ұқсайды? Сол жұлдызшылар бір­бірімен ұйыса  біріккен кезде жапалақтап жауады  екен. Жалпы қар түйіршіктері  жұлдызша түрінде ғана емес, әртүрлі  болады екен. Ол туралы біз кейінірек  әңгімелесеміз. Қыс несімен сендерге қызықты? Қыста қандай ойындар ойнаймыз? Сендер атаған ойындарды не үшін  жазда ойнауға болмайды? Демек, қыстың көркі қар екен. Ал  қысты күнгі суықты аяз деп айтамыз.  Кәне, бәріміз қайталайықшы. Сонымен қатар қыс мезгілінің, қардың адамдар, өсімдектер үшін пайдасы  мен зиянын айтып түсіндіреді. Мысалы, қыстың пайдасы, балалар сырғанақ тебеді, қар көп жауса  ауылшаруашылығына пайдалы т.б.  Зияны, адамдар далада  көп тұрып  қалса тоңады, өсімдектер суықпен  үсіп кетеді. «Қар атыспақ» ойыны. Педагог   балалардан   бүгінгі   жиыннан алған әсерлерін, көңіл күйлерін, немен айналысқандарын,   не   үйренгендерін сұрайды. Бүгінгі жиынның түйінді ойы немесе   тақырыбы   жайлы   естеріне түсіріп,   сұрақтар   қоя   отырып пысықтайды. Балалар   бір­біріне   қар лақтырысып ойнайды. Балалар   топқа   оралғаннан кейін   көңіл   күйлерін дәптердегі таңбалаларға белгілейді.   Рефлекциялық­ түзетушілік   Күтілетін нәтиже: Біледі:  қысқы табиғатты, қарапайым өзгерістерді бақылап суық, аяз, қардың жаууы туралы айта білуі керек. Қардың жылы жерде еритінін, қардың таяқшамен сурет салуға болатындығын, із қалатындығын. Игереді: қыс мезгілінде ауа райының суытып аяз болатындығын, қардың аязды күндері   сықырлайтындарын,   қардың   ерігенінен   судың   пайда   болатындығын, ағаштардың   да   қар   жамылатындығын,   қардың   үстінке   салуға,   із   қалдыруға болатындығын. Менгереді: қыс мезгілі мен қардың адамдар мен өсімдіктер үшін пайдасы, аяз туралы, қардың қасиеті туралы білімді игереді.