Тема: Мокъаланы Магомет "Чум бутакъчыкъ"

Тема:  Толгъурланы Зейтун  «Ашырыу».

Дерсни мураты: сабийлени шатык окъургъа юйретиу; Толгъурланы Зейтунну «Акъ гыранча» деген повестини юзюгю  бла шагъырейлендириу; адамны жашауунда туугъан жерни магъанасын ачыкълау.

Дерсге керекли затла: дерслик китап, ишчи дефтер,суратла.

Дерсни барыуу

I.Дерсге низам салыу.Келген-келмегенни жокълау, дерсни ткмасын эм муратын билдириу.

II.Юй ишни тинтиу.

Мокъаланы Магометни «Чум бутакъчыкъ» деген назмусун окъуучула шатык  окъуйдула.

Соруулагъа жууап этедиле.

-Поэт туугъан жерибизни юсюнден къалай айтады?

-Чум бутакъчыкъ сабийлени къалай къууандырады?

 «Хар кёргеннге къууанч  юлеш» деп,  сизни оюмугъузгъа кёре, автор бу сёзлени болушлугъу бла нени юсюнден айтыргъа сюеди? Окъуучула иш. дефт. 5-чи сорууну къалай тамамлагъанларын  окъуйдула.

-Табийгъатха сакъ болургъа кереклисин автор къалай кёргюзтеди?

-Сабийле, сиз а не этесиз табийгъатны сакълар ючюн.

III.Жангы тема.

Толгъурланы Зейтунну «Акъ гыранча» деген повестьден юзюк.«Ашырыу»

Устаз «Ашырыу» деген хапарны окъуйду, сабийле тынгылайдыла.

Сёзлюк иш бардырылады.

Иш. дефт.1-чи иш

Кемсиз – бек уллу, чексиз

Сынсы – жилямсыра, тыкъсы, сытыл

Ён - ауаз

Шургулу – къайгъылы, жарсыулу

IV. Солуу кезиу.

V. Бегитиу.

2-чи иш. Бу сёзле бла айтымла къураргъа(кёлден).

3-чю иш. Айтымланы толтурургъа.4-чю иш. а) Ожий бла Фатимат къайры кёче эдиле? б) Аланы кёчгенлерине ким (не) бек жарсыйды?

 7-чи иш. а) Ожий бла Фатимат Бойнакъны къоюп кетгенлерин тюзмю этдиле?  б) Кёчерге тюшсе, сиз а къалай этерик эдигиз?

-Туугъан жерге сюймекликни ачыкълагъан нарт сёзле билемисиз?

Туугъан жеринги ташы – ётмек кибик.

Туугъан жеринги сууу – шербет кибик.

Бек татлыды адамгъа Туугъан жери,

Сен аны сюй ахыр- ауалгъа дери.

Сюйюп, сюйгенин тапмагъан – агуман.

Аны кечеси, кюню – къара туман.

Ол ушар улуй айланнган бёрюге

Неда бакъдырыр керекли телиге. (Гуртулваны Б.)

VI. Рефлексия.

·       Дерсде этилген жумушлагъа кёз къарамыгъызны билдиригиз.

·       Нени жаратдыгъыз? Жаратмагъан затыгъыз а бармы эди?

VII. Дерсни итогларын бардырыу.

-«Ашырыу» къайсы повестьни юзюгюдю?

-Аны автору кимди?

- Неге юйретеди чыгъарма?

Юй иш: Дерслик китапны91-93 бетлериндеТолгъурланы Зейтунну «Акъ гыранча» деген повестини юзюгюн шатык  окъургъа, сюжетин текстге къаршыайтыргъа. Ишчи дефтерни 5-чи эм 6-чы ишлерин тамамларгъа.

Скачано с www.znanio.ru