Тематик план 8 нче сыйныф

АҢЛАТМА ЯЗУЫ Эш программасы статусы Программа нигезенә  Россия,  Россиянең һәм Татарстанның “Мәгариф турында” законнары ,    Татарстан  Мәгариф  һәм фән  Министрлыкларының    рус  мәктәпләрдәге     рус    төркеме  укучыларына  татар  теленнән  гомуми     белем  бирүнең     дәүләт стандарты (2005)салынды ,”Татарстан   Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында “ Татарстан Республикасы Законына (2004 ел,1 июль ), «2004­2013 нче   елларга   Татарстан Республикасы   дәүләт телләрен һәм Татарстан  Республикасында  башка телләрне  саклау,өйрәнү  һәм  үстерү буенча Татарстан Республикасы Дәүләт программа”сы на (2004 ел,11 октябрь ),Россия Федерациясенең   309­ФЗ номерлы Законына (2007 ел.,1 декабрь ),   “Рус   телендә урта (тулы) гомуми   белем   бирү   мәктәпләре   өчен   татар   теле   һәм       әдәбиятыннан   үрнәк   программалар   укыту   программалар”га   (төзүче авторлары:Ч.М.ХарисоваК.С.Фәтхуллова,З.Н.Хәбибуллина,В.А.Гарипова,Казан:Татарстан   китап   нәшрияты,2011),   “Рус   телле балаларга татар телен һәм әдәбиятын   коммуникатив технорлогия нигезендә укыту программасы (1­11нче сыйныфлар) төзүче­ авторлары:Р.З.Хәйдарова, Р.Л.Малафеева; Татарстан республикасы  Әлмәт муниципаль районының  муниципаль бюджет  белем бирү учреждениесе  “2 нче  урта гомуми белем мәктәбе”нең  2013­2014 уку елы өчен  укыту планына һәм мәктәпнең   «Положение о рабочей программе» локаль актына ,  нигезләнеп төзедем Рус   мәктәпләрендә   укучы   рус   телле   балаларга   татар   теле   укытуның   максатлары:   төп Билгеле   булганча,   укытуның   максаты   җәмгыять   тарафыннан   куелган   социаль   заказ   белән   билгеләнә.   Татарстан Республикасының белем бирү системасына куйган төп бурычы ­ иҗади фикерләүче, инициативалы, иҗтимагый тормышта актив катнашучы, белемле һәм ике дәүләт һәм чит телләрдә дә иркен сөйләшеп аралашучы билингваль (полилингваль) шәхес тәрбияләү. Рус телле балаларга татар теле укыту максаты киңкырлы һәм ул берничә аспекттан тора: танып белү, үстерү, тәрбия, белем бирү. Татарстан Республикасында яшәүче һәрмилләт кешесенә, үз халкы тарихыннан тыш,шушы төбәктә төп халык булып саналган татар   халкы   мәдәниятен,   гореф­гадәтләрен,   тарихи   үткәнен,   бүгенгесен,   киләчәген   белү   зарур.   Татар   халкы   белән   кулга­кул 1.Танып белү максатының эчтәлеге тотынып   яшәргә   әзерләнүче   һәр   кеше   бу   халыкның   бәйрәмнәрен,   традицияләрен   аңларга,   хөрмәт   итәргә,   әдәбият­сәнгать вәкилләренең  иҗади казанышлары белән үзенең рухи үсешен баета алу мөмкинлегеннән файдаланырга тиеш. Программа эчтәлеге телгә өйрәтү процессын бала өчен “башка дөньяга тәрәзә ачу” (И.Л.Бим) булырлык һәм шуның аркылы аның үз яшәешендә тулырак аңлавына ярдәм итәрлек итеп сайланды.  Урта звенода Татарстанда яшәүче милләтләр, Татарстан символикасы, башкалабыз Казанның тарихы, бүгенге йөзе, Татарстанның территориясе, географи курыны, экономик бәйләнешләре, татар сәнгатенең төрле тармаклары буенча билгеле булган шәхесләр, Бөек ҖиңүгәТатарстанның өлеше турында укучыларның татарча сөйли алулары төп максат итеп куелды. 2. Үстерү максатының эчтәлеге Белем бирү максаты методика фәнендә бик оза еллар буе беренчел дәрәҗәдәге максат итеп саналды. Ләкин дидактик максатларның   башкаларын   икенчел   дәрәҗәдә   дип   карау,   киресенчә,   белем   бирү   максатының   тиешле   дәрәҗәдә   тормышка ашырылмавына китерде. Шәхеснең белемле булуы, тәрбиялелек һәм аның фикерләү сәләте үсеше дәрәҗәсеннән дә тора. Укыту процессында   үстерү,   тәрбия   максатларын   даими   күзаллап   эшләү   ­   укытуның   практик   ягы   уңышлылыгының   алшарты (Л.С.Выготский). Бу хакыйкатьне балаларның белем алу эшчәнлегенең барлык этапларында да истә тоту зарур. Балаларның психик үсешен түбәндәге юнәлешләрдә үстерүгә аеруча игътибар таләп ителә: ­ фикерләүне үстерү белән бәйле психик функцияләр: логик фикерләү, сәбәп­нәтиҗә бәйләнешләрен табу, индуктив, дидуктив фикерләү; ­ хәтерне үстерү (ихтыярый, ихтыярсыз), игътибарлылыкны үстерү; ­ аралаша  белү сәләтен үстерү (аралашучанлык, хислелек, эмпатияхисләре); ­ ихтыяр көче, максатчанлык, активлыккебексәләтләрне үстерү. Программага сайланган эчтәлек нигезендә сөйләм эшчәнлегенең барлык төрләре буенча да эш оештырганда бу максатлар беренче планга куела. 3. Тәрбияви максатның эчтәлеге Укучыларның тиешле дәрәҗәдәге тәрбиялелегеннән башка укыту процессын оештыру мөмкин түгел. Әлбәттә, укытучының шәхси   сыйфатлары,   укучы   белән   махсус   оештырылган   мөгамәләсе   укыту­тәрбия   процессындазур   роль   уйный.   Ләкин,   тәрбия процессы,   беренче   чиратта,   укытуның   эчтәлеге   һәм   методлары   белән   бәйле.   Шуңа   күрә   программа   эчтәлеген   сайлаганда, материалның тәрбияви мөмкинлекләрен исәпкә алу ­ авторларның беренчел бурычы булды. Балаларның яшь үзенчәлекләренә туры килгән, аларны кызыксындырган мораль проблемаларны үз эченә алган эчтәлек, беренчедән, укыту процессында тәрбияви функция башкарса, икенчедән, турыдан­туры коммуникатив мотивация туу белән бәйле.  Уку эшчәнлеген мотивлаштыру юнәлешендә эшләүче галим А.К.Маркова   фикеренчә, эчтәлегендә әхлакый проблемалар булган текстлар үзләре үк коммуникатив мотивациягәия, шунлыктан аралашу ситуациясе булдыру әллә ни кыенлык тудырмый. Башка милләт вәкилләренең күңелен яулардай, аларда гомумкешелек әхлакый сыйфатларны тәрбияләрдәй татар әдәбияты өлгеләре белән таныштыруда шушы ук максатка буйсындырылды һәм сөйләшү­аралашуга алып чыгуга кулайрак булган әдәби әсәрләрнең авторлары тәкъдим ителде. Программаның ачык характерда булырга тиешлеген исәпкә алып, әдәби әсәрләр үзләре күрсәтелмәде, ә авторларны санап чыгу белән чикләнде. 4. Белем бирү максатының эчтәлеге: Укучыларның  татар теле буенча лексик, грамматик күнекмәләре филологик белемнәр суммасы дәрәҗәсендә генә калмыйча, ә сөйләм эшчәнлегенең барлык төрләрендә дә аралашу да кулланырлык дәрәҗәгә җитүе зарур. Ягъни, укучылар, нинди дә булса сүзне, я грамматик категорияне тану, аеру, аңлау, тәрҗемә итү дәрәҗәсендә генә түгел, аларны аралашу максатында мөстәкыйль кулланырлык дәрәҗәдә өйрәнергә тиешләр. Шул вакытта гына татар телен дәүләт теле буларак өйрәнү бурычы үтәлә.Укучының гомуми урта белем бирү мәктәбен тәмамлаганда сөйләм эшчәнлеге төрләре буенча түбәндәге белемнәргә ия булуы күздә тотыла. Укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләр  Җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләрен таба һәм аера белү күнекмәләрен үстерү эшен активлаштыру.                   Кушма исем һәм кушма фигыль хәбәрле җөмләләрне дөрес аңларга һәм рус теленә тәрҗемә итәргә күнектерү.  Сыйфат фигыльнең заман формаларын сөйләмдә дөрес куллануга ирешү.  Хәл фигыльнең төрләрен гамәли үзләштерү эшен дәвам итү.  Өйрәнелгән затланышлы һәм затланышсыз фигыльләрнең морфологик формаларын кабатлау.  Аналитик фигыльләрнең мәгънә төсмерләрен аңлап кулланырга һәм рус теленә тәрҗемә итәргә өйрәтү.  Фигыльнең төшем һәм йөкләтү юнәлешләре белән таныштыру.  Бәйлек һәм бәйлек сүзләрнең төркемчәләрен сөйләмдә һәм язуда куллану күнекмәләрен тирәнәйтү.  Тәрҗемәле, омонимнар, антонимнар, синонимнар, фразеологик һәм башка төр сүзлекләрдән файдаланырга күнектерү. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Сөйләмдәге актив ымлыклар һәм аваз ияртемнәре белән таныштыру. 11. Бер составлы фигыль җөмләнең актив кулланыштагы төрләрен гамәли үзләштерү (билгеле үтәүчеле, билгесез үтәүчеле, гомуми үтәүчеле, үтәүчесез җөмләләр). 12. Атау җөмләләрне танып белергә һәм сөйләмдә кулланырга күнектерү. 13. Диалогик сөйләмдә еш очрый торган сүз җөмләләр белән таныштыру. 14. Тулы һәм ким җөмләләрне аера белергә гадәтләндерү. 15. Җыйнак һәм җәенке җөмләләрне сөйләмдә куллану күнекмәләрен системалаштыру. 16. Татар һәм рус җөмләләрендә сүз тәртибенең үзенчәлекләрен аңлап, сөйләм оештыруга ирешү. 17. Туры сөйләмне дөрес төзергә күнектерү; тыныш билгеләрен куярга өйрәтү. 18. Фразеологик берәмлекләрнең мәгънәләрен аңлап, сөйләмдә куллануга ирешү. 19. Актив үзләштерелгән сүзләрнең синонимнарын, антонимнарын кулланып, җөмләләр төзергә өйрәтү. 8 нче сыйныфта татар теле атнага 3 дәрес, 1нче чиректэ 27 сәгать , 2нче чиректә сәгать   21   , 3нче чиректә 30    сәгать , 4 чиректә  27 сәгать  , елга  105    сәгать. Программаның эчтәлек һәм гамәли өлешләре материалны  берләштерү исәбенә үтәлә.  № Бүлекләр, темалар Дәреснең темалары 8 нче сыйныф укучыларына татар теленнән белем бирүнең эчтәлеге 1    Күп укыган күп белер 23  1нче сентябрь – Белем көне. Хикәя фигыльнең хәзерге заман формасы. Каюм   Насыйриның   биографиясе   буенча     лексик­ грамматик   материал. Каюм   Насыйриның   "Әбүгалисина" әсәрендәге   лексик­грамматик   материал. Хәл   фигыль,   аның ясалышы. Тезмә   фигыль. Билгесез   үткән   заман   хикәя фигыльнең   зат­сан   белән   төрләнеше. Сүзлек   диктанты Билгесез   үткән   заман   хикәя   фигыльнең   зат­сан   белән төрләнешен ныгыту. Х.ө.э. В.Нуриевның "Өлгерәм әле" хикәясенең   I өлешендәге лексик­грамматик материалны  ныгыту. Билгеле киләчәк заман хикәя фигыль. Билгезез киләчәк заман хикәя фигыль. Билгезез киләчәк   заман   хикәя   фигыльнең   зат   –сан   белән   төрләнеше. Шарт фигыль, аның   зат­сан белән төрләнеше. Шарт фигыль, аның     зат­сан   белән   төрләнеше.В.Нуриевның   "Өлгерәм   әле" хикәясенең   II   өлешендәге   лексик­грамматик   материал. В. Нуриев     “Өлгерәм   әле"   хикәясе   буенча   диалогик   сөйләмгә чыгу. Контроль сүзлек диктанты.Җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләре.“Татарстан   Милли   китапхасәсе”   текстындагы лексик­грамматик   материал.   Сыйфат   фиг­ләр. Боерык фигыльләрнең   зат­сан   белән   төрләнеше. Хикәя   фигыльне ныгыту. Л. Леронның “Пирамида” әсәренең лексик­грамматик материалы.“Яхшы   уку   җиңелме?   Темасы   буенча   сөйләшү. 2   Мин һәм минем яшьтәшләрем 3    Буш вакытымны мин ничек үткәрәм? 25 15 Контроль изложение.   Теләк фигыль формасы. Контроль эш. Хаталар өстендә эш. Н.Гыйматдинованың “Болын патшасы” хикәясенең I­II  өлешендәге лексик­грамматик материал.Бәйлекләр, бәйлек  сүзләр. Юклык, билгеләү алмашлыклары. п, ­ып/­еп формалы  хәл фигыльләрнең юклык формасы. Исем фигыль, аның  килешләр белән төрләнеше. Ш.Галиевның “Безнең йорт  малайлары”  әсәрендәге лексик­грамматик материал. Мөстәкыйль эш. Ш.Галиевның"Ялгыш адым" шигырендәге  лексик­грамматик материал. Исемнәрнең баш килешен  сораучы бәйлекләр. лы/­ле кушымчасы белән ясалган  сыйфатлар. Исемнәргә кушымчалар ялгану тәртибе.  Исемнәрнең берлек санда тартым белән төрләнүе.“Безнең  йортның подъезды” дигән темага сөйләшү. Ф.Яруллинның  “Җилкәннәр җилдә сынала “ әсәрендәге  лексик­грамматик  материал. Әйтү максаты буенча җөмлә төрләре. Җыйнак һәм  җәенке җөмләләр. Җыйнак һәм җәенке җөмләләрне  ныгыту. Гади җөмлә. Контроль  эш. Хаталар өстендә эш. Бер составлы  җөмләләр. Билгеле үтәүчеле, билгесез үтәүчеле, гомуми  үтәүчеле, үтәүчесез җөмлә төрләре.“Минем яшьтәшләрем­ дусларым” темасы буенча сөйләшү.   К. Даянның “Өзелгән чәчәкләр” әсәрендәге лексик­грамматик материал. Контроль   изложение. Рәвеш,   аның   сораулары. Киләчәк заман хикәя фигыльне кабатлау. Контроль диктант. М. Галиевның “Җиңәсем килде” әсәрендәге лексик­грамматик материал. М. Галиевның “Җиңәсем килде” әсәрендәге лексик­ грамматик материалны ныгыту. Сыйфат фигыль, аның заман формалары. Сыйфат фигыль, аның заман формаларын ныгыту. Әсәр   эчтәлеге   буенча   сөйләшү. Инфинитив   +   предикатив сүзләр   конструкциясе. Инфинитив   +   предикатив   сүзләр конструкциясен   ныгыту. А.   Алишның   “Алдакчы   Наил”   лексик­грамматик   материал. Хәбәрлек хикәясендәге   сүзләр.“Ялган нинди төстә” 4    Бәхет кайда була?  5 Үткәннәрне Татарстанда яшибез    онытма   син!   Без 6    Татастанның күренекле әдипләре. 8 13 21 Үз­үзегезне тикшерегез.   Н. Дәүлинең “Бәхет кайда була?” шигырендәге лексик­ грамматик материал. Исемнәрнең ясалышы. Контроль сүзлек  диктанты.Бәйлек сүзләр. Дәрдмәнднең “Бер хәзинә”  әсәрендәге лексик­грамматик материал.“Бер хәзинә” әсәре  буенча диалогик сөйләмгә чыгу. Н. Дәүлинең "Хезмәткә  ­хөрмәт" әсәрендәге лексик­ грамматик. Үз­үзегезне  тикшерегез! Хезмәткә ­ хөрмәт турында сөйләшү. Контроль  эш.    Хаталар өстендә эш.  Р.Фәйзуллинның "Онытма син! " шигырендәге лексик­ граммматик материал. Р.Фәхретдиновның "Идел суы ага  торыр" әсәрендәге .лексик­грамматик материал.  Р.Фәхретдинов."Идел суы ага торыр" әсәре буенча диалогик  сөйләмгә чыгу. Контроль диктант. Сөембикә турындагы  текстның лексик­грамматик материал. Алмашлыклар.  Билгесезлек алмашлыклары. Билгеләү алмашлыклары. Туган  жирем ­Татарстан" текстындагы лехсик­грамматик  материал.“Татарстанның Милли музеенда". Үз­үзегезне  тикшерегез! Мөстәкыйль  эш   Г. Тукай биографиясе буенча лексик­грамматик материал. Ә.  Фәйзинең "Асрарга бала бирәм" әсәрендәге лексик­грамматик  материал. Ә. Фәйзинең "Асрарга бала бирәм" әсәрендәге  лексик­грамматик материалны ныгыту. Җөмлә кисәкләрен  кабатлау. Тукайның тормыш юлы турында сөйләшү. Тукай  турында сочинение язу. Г. Тукайның 'Су анасы" әсәрендәге  лексик­грамматик материал. Г. Тукайның 'Су анасы"  әсәрендәге лексик­грамматик материалны ныгыту. С. Алишев  “Нәни батыр хикәясендәге лексик­грамматик материал. Исем  фигыль. Г.Ибраһимовның "Алмачуар" әсәрендәге лек­сик­ грамматик материал. Г.Ибраһимовның "Алмачуар" әсәренең 2  нче  кисәгендәге лексик­грамматик материал. Ымлыклар. Еллык контроль эш. Хаталар өстендә эш. Үз­үзегезне  тикшерегез! Җөмлә кисәкләрен кабатлау. Сүзлек диктанты .Исемнәрне кабатлау. Сүз төзелешен кабатлау. Йомгаклау. Ел  буена үткәннәрне гомумиләштереп кабатлау. № 1 2 3 4 5 Контроль эшләр Бүлек темасы Контроль эш Гомуми саны Күп укыган күп белер. Мин һәм минем яшьтәшләрем Буш вакытымны мин ничек үткәрәм?  Бәхет кайда була? Татастанның күренекле әдипләре. 3  1 2 3 1 3 1 2 3 1 1.Р.З.Хәйдәрова,   Р.Л.   Малафеева.“Коммуникатив   технология   нигезендә   рус   телле   балаларга   татар   теле   һәм   әдәбияты   укыту программасы,” 2011 ел. 2.Рус мәктәпләрендәге татар балаларына татар теленнән гомуми белем бирүнең дәүләт стандарты (Казан, 2005). 3. Р.З.Хәйдәрова, Р.Л. Малафеева. Татар теле. (Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпнең 8 нче сыйныфы  өчен дәреслек. Казан, “Мәгариф”, 2008) 4. Р.З.Хәйдәрова, Р.Л. Малафеева. Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле һәм уку дәресләре оештыру. (Укытучылар өчен методик кулланма. Яр Чаллы, 2008) Тематик планда дәрес типларының исемнәре кыскартылып күрсәтелде: ЛКФ­лексик күнекмәләр формалаштыру ЛКК­лексик күнекмәләр камилләштерү ГКФ­грамматик күнекмәләр формалаштыру ГКК­грамматик күнекмәләр камилләштерү ЛГКК­лексик­грамматик күнекмәләр камилләштерү МС­монологик сөйләм ДС­диалогик сөйләм БСҮ­бәйләнешле сөйләм үстерү Кулланылган әдәбият. ӊ ѳ ѳ ѳ ­ Р.З.Хәйдәрова, Р.Л. Малафеева     Татар теле. Рус телендә урта гомуми  белем  бирүче мәктәпне  8 нче сыйныфы  чен дәреслек (рус теледә с йләшүче балалар  чен) ­ Рус мәктәпләрендәге рус төркеме укучыларына татар теленнән гомуми белем бирүнең дәүләт стандарты.   Казан, 2005.  ­ Рус телендә урта (тулы гомуми белем бирү мәктәпләре өчен үрнәк программалар: 1­11 нче сыйныфлар (басма өчен Ч.М.Харисова, К.С.Фәтхулова, З.Н.Хәбибуллина җаваплы).­Казан: Татар.кит.нәшр.,2011.­239 б . ­   Р.З. Хәйдәрова, Р.Л. Малафеева. Рус телле балаларга татар телен һәм әдәбиятын коммуникатив технология нигезендә укыту программасы.­Казан: Татар.кит.нәшр., 2011. № п/п Дәреснең темасы (дәрес тибы) Сәг. сан ы Эчтәлекнең мәҗбүри элементы Укучылырның әзерлегенә таләпләр (көтелгән нәтиҗә) Контро ль төре Күп укыган күп белер. ( 23 сәг.) эчтәлегенә характерист Уку ика Үткәрелү вакыты. План Факт 1 2 3 4 5 6 7 8 1 1 1 1 1 1 1 1 1нче сентябрь – Белем  көне. ЛКФ Хикәя фигыльнең хәзерге  заман формасы ГКК Каюм Насыйриның  биографиясе буенча   лексик­грамматик  материал ЛГКФ Каюм Насыйриның  "Әбүгалисина" әсәрендәге  лексик­грамматик  материал ЛГКФ Хәл фигыль, аның  ясалышы ГКК Тезмә фигыль ГКФ Билгесез үткән заман  хикәя фигыльнең зат­сан  белән төрләнеше ГКК Сүзлек диктанты Билгесез үткән заман  хикәя фигыльнең зат­сан  белән төрләнешен ныгыту.  ГКК Яңа уку елындагы яңалыклар, сыйныфташларыңн ың   ничек   укуы, нинди   билгеләр   өй   эшен алуы, эшләү, ничек дәрестә ничек катнашу   турында сөйләшү.     Уку­язу әсбапларын тәртиптә тоту   турында сөйләшү. Фигыль сүз  төркемен  сөйләмдә куллана  белү.  Хәзерге заман,  киләчәк заман,  үткән заман  турында алган  белемнәрне  тирәнәйтү. Фигыль  формаларын  җөмләләрдә дөрес куллана  белү.  Белем коне турында  сөйли белү.  Чөнки, шуңа күрә  теркәгечләрен  сөйләмдә куллана  белү  Исем ясаучы Кушымчаларны  куллана белү Хикәя Фигыльнең заман  формаларын искә  төшерү Хәл фигыль  формаларын искә  төшерү, сөйләмдә  куллана белү Тезмә фигыльнең  ясалышын искә  төшерү Затланышлы,  затланышсыз  фигыльләр; билгесез  үткән заман хикәя Фигыльләрне искә  төшерү, сөйләмдә  куллана белү Фигыльләрнең  ясалышын истә  калдыру, сөйләмдә  куллана белү     Сүзлек  диктант ы 2.09 5.09 7.09 9.09 12.09 14.09 16.09 19.09 Тәрҗемә итү, сүзлек   белән эшләү,диалог төзү. сүзлек   белән эшләү,диалог төзү, ситуатив күнегүләр эшләү.  сүзлек белән  эшләү,  җөмләләр  төзү.  сүзлек белән  эшләү,җөмлә ләр төзү. Тәрҗемә итү, сүзлек белән  эшләү,диалог  төзү. Тәрҗемә итү, сүзлек белән  эшләү,диалог  төзү. Тәрҗемә итү, сүзлек белән  эшләү,диалог  төзү,  җөмләләр  төзү. Сүзлек  диктанты  язу,тәрҗемә  итү, сүзлек  белән  эшләү,диалог