"Тістің құрылысы" (8 сынып)

Мен ............... жасай аламын. Мен .............. түсінемін. Мен............ білемін.

(үй тапсырмасын сұрау)

Қатты, жұмсақ, жұтқыншақ, аш ішекте, асқазан, асқорыту  жүйесі, тіл, ауыз түбі, тістер, қызылиек, ерін, ұрт,  жұтқыншақпен __________ – ас қорыту мүшелері мен асқорыту бездерінен тұрады.  Ауыз қуысы сырт жағынан ­ ____ мен ____ , ішкі жағынан ____ мен    ____ , жоғары жағы ____ және ____  таңдай, төменгі жағы ____ мен  ____ , артқы бөлігі ____ жалғасады. ________  ­ түтік пішінді қуыс,  бұлшықетті мүше. ________  ­ құрсақ қуысының жоғары бөлімінің  сол жағында, көкеттің астында орналасқан ас қорыту жолының  кеңейген мүшесі. ________  астың қорытылуы аяқталады.

Тұжырымдар Келісемін  Келіспеймін  1 Тоқ ішек асқазаннан кейін орналасқан. 2 Аш ішектің ұзындығы 5 ­ 6м. 3 Асқазанның сыйымдылығы ­ 3л. 4 Ұлтабар ­ аш ішектің бастапқы бөлігі. 5 Бауырдан панкреатин сөлі бөлінеді. 6 Ауыз қуысында сілекей бездері болмайды. 7 Өңеш асқазанға ашылатын мүше.

1 3 жұп 2 11 – 13 см 3 25 см 6 1,3 м 5 25 – 30 см 4 5 – 6 м 7 1,5 – 2 л 8 8 – 10 м 9 100 г

Тест жұмысы. 1.Адамда ас қорыту жолының ұзындығы: А)3­5м Б) 8­10м В)15­17м 2.Дәм сезу рецепторлары қайда орналасады? А)Жұмсақ таңдайда Б)Ұрттың сілемейлі қабығында В)Тілде 3.Ас қорыту және тыныс жолдары қай жерде қиылысады? А)Ауыз қуысында Б)Жұтқыншақта В)Өңеште 4.Ас қорыту жолында асқазаннан кейін не орналасады? А)Аш ішек Б)Тоқ ішек В)Ұлтабар 5.Тоқ ішектің бөлімдері: А)Аш ішек,жиек ішек,тік ішек Б)Соқыр ішек,тік ішек,ұлтабар В)Соқыр ішек ,жиек ішек,тік ішек 6.Аш ішек бөлімдері: А)Ұлтабар,тік ішек,аш ішек Б)Ұлтабар,аш ішек,мықын ішек В)Соқыр ішек,жиек ішек,тік ішек.

Тақтада адам бейнесі  салынған. Бейне  үстінде карточкалар  қойылды. Карточканың  артқы бетінде “адам  ағзасына қажетті  тағамдық заттар”  жазылып тұр.  Карточканың  сұрақтары логикалық  ойлау дәрежесін  бақылауға негізделген.  Дұрыс жауап болса  карточка алынады, ал  қате болса карточка  орнында қалады.

І– тіс  сауыты,  II ­ тіс мойны,  III ­ тіс түбірі  1 ­ кіреукесі (эмаль); 2 ­ дентин; 3 ­ дәнекер ұлпалы тіс      пульпасы; 4 ­ цемент заты; 5 ­ тіс бекінген сүйек; 6 ­ қан тамырлары; 7 ­ жүйке талшығы

Түбірлердің құрылысына қарай Бір түбірлі Екі түбірлі Үш түбірлі Күрек тіс,  ит тіс Кіші  азу тістері Үлкен  азу тістері

Кіші азу  Кіші азу  тіс тіс   Үлкен    Үлкен  азу тіс азу тіс             Күрек  Күрек  тіс тіс       Ит тіс Ит тіс

Тіс эволюциясы Тіс эволюциясы 6­9 айда  6­9 айда  сүт тіс сүт тіс 2 ­2,5 жас  2 ­2,5 жас  20 сүт тіс 20 сүт тіс 6­7 жас  6­7 жас  тұрақты тіс тұрақты тіс 12­14 жас  12­14 жас  толық алмасу толық алмасу 20­22 жас 20­22 жас ақыл тіс ақыл тіс

1. Тісті күніне 2 рет тазалау. 2. Тамақтан соң ауызды шаю. 3. Ыстық тамақтан соң суық су ішпеу. 4. Қатты заттарды тіспен шақпау. 5. Тәттіні көп жемеу. 6. Тіс дәрігеріне жиі көріну. 7. Әркім өзінің жеке тіс щеткасын  пайдалану

Тісжегі (Кариес) Ұлпа қабынуы (Пульпит) Қанжел (Пародонтоз) Тіс тасы (Пародонтит) Цементома Периодонтит (кариестің  асқынуы)

Пульпит — тіс  ұлпасының қабынуы. Тіс  жегісі асқынып,  микробтардың ұлпаға  енуінен болатын дерт.  Тіс өте қатты ауырып,  мазаны алып, кесел  үшкіл нерв, бойымен  үдеп, бас, құлақ, самай  тұстарын қақсатады,  түнгі ұйқыдан  қалдырады. Аурудың  жедел, созылмалы және  асқынған созылмалы түрі  де кездеседі.

Адамның шайнау аппараты бөліктерін суреттегі  сандармен сәйкестендір

1«Қолдағы сұрақ жауап» История развития информатики 66

Құрылыс  ерекшеліктері  1. Үстіңгі беттері кедір­бұдырлы  Үстіңгі беттері  біртегіс  жалпақ  Үстіңгі ұшы үшкірлеу  Тіс топтары. А. Сойдақ тіс.      Б.  Азу тістер. В.  Күрек тістер.

Оқушының аты – жөні: Сыныбы: Күні: Оқушы іс ­ әркеті Тақырыптың мазмұнын түсіндім Тіс топтарын ажырата аламын Ерекшелігін білемін № 1 2 3 4 Жеке жұмыс жасай аламын 5 Барлығы\бағасы Ұпай 3 ұпай  – толық түсіндім 2 ұпай  – әліде білуім керек 1 ұпай – түсіндім, бірақ әлі жұмыстануым керек 12 ұпай – «5» 10 ұпай – «4» 8 ұпай – «3»

Рефлексия

Тісті сақтау ережелерін жаттап ал  « Егер мен тіс дәрегері болсам» эссе жазу